[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.60,0:00:02.48,Default,,0000,0000,0000,,Al je kind bent, Dialogue: 0,0:00:02.48,0:00:06.06,Default,,0000,0000,0000,,is echt alles mogelijk. Dialogue: 0,0:00:06.06,0:00:10.45,Default,,0000,0000,0000,,Zoals zo vaak, is het de uitdaging\Ndat vast te houden als we opgroeien. Dialogue: 0,0:00:10.45,0:00:11.97,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik vier jaar was, Dialogue: 0,0:00:11.97,0:00:15.37,Default,,0000,0000,0000,,kreeg ik de gelegenheid \Nom voor het eerst te zeilen. Dialogue: 0,0:00:15.37,0:00:19.78,Default,,0000,0000,0000,,Ik vergeet nooit hoe enthousiast ik was\Ntoen we de kust achter ons lieten. Dialogue: 0,0:00:19.78,0:00:23.12,Default,,0000,0000,0000,,Ik zal nooit het avontuurlijke\Ngevoel vergeten, Dialogue: 0,0:00:23.12,0:00:24.64,Default,,0000,0000,0000,,toen ik aan boord klom Dialogue: 0,0:00:24.64,0:00:28.03,Default,,0000,0000,0000,,en voor het eerst de kleine kajuit inkeek. Dialogue: 0,0:00:28.03,0:00:31.49,Default,,0000,0000,0000,,Maar het bijzonderste gevoel\Nwas dat van vrijheid, Dialogue: 0,0:00:31.49,0:00:35.23,Default,,0000,0000,0000,,het gevoel dat ik had\Ntoen we de zeilen hesen. Dialogue: 0,0:00:35.23,0:00:37.05,Default,,0000,0000,0000,,Als vierjarig kind Dialogue: 0,0:00:37.05,0:00:41.36,Default,,0000,0000,0000,,was dat het beste gevoel van vrijheid\Ndat ik me kon voorstellen. Dialogue: 0,0:00:41.36,0:00:44.79,Default,,0000,0000,0000,,Ik besloot daar dat ik\Nop een dag, hoe dan ook, Dialogue: 0,0:00:44.79,0:00:47.85,Default,,0000,0000,0000,,rond de wereld ging zeilen. Dialogue: 0,0:00:48.53,0:00:51.99,Default,,0000,0000,0000,,Ik deed wat ik kon,\Nom die droom te verwezenlijken. Dialogue: 0,0:00:51.99,0:00:54.77,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik tien was spaarde ik\Nhet wisselgeld van mijn lunch. Dialogue: 0,0:00:54.77,0:00:58.97,Default,,0000,0000,0000,,Acht jaar lang at ik elke dag\Nbonen met aardappelpuree, Dialogue: 0,0:00:58.97,0:01:01.95,Default,,0000,0000,0000,,Dat kostte zes cent en de jus was gratis. Dialogue: 0,0:01:01.95,0:01:05.01,Default,,0000,0000,0000,,Elke dag legde ik het wisselgeld\Nbovenop mijn spaarpot. Dialogue: 0,0:01:05.01,0:01:07.60,Default,,0000,0000,0000,,Als die stapel samen een pond\Nwaard was, ging die erin, Dialogue: 0,0:01:07.60,0:01:12.31,Default,,0000,0000,0000,,en zette ik een kruisje ik één\Nvan de 100 vakjes die ik had getekend. Dialogue: 0,0:01:12.31,0:01:15.12,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk kocht ik een klein bootje. Dialogue: 0,0:01:15.12,0:01:19.23,Default,,0000,0000,0000,,Ik zat er in de tuin uren\Nin te dromen van mijn doel. Dialogue: 0,0:01:19.23,0:01:22.50,Default,,0000,0000,0000,,Ik las elk boek over zeilen, Dialogue: 0,0:01:22.50,0:01:25.50,Default,,0000,0000,0000,,en toen me op school werd verteld Dialogue: 0,0:01:25.50,0:01:27.77,Default,,0000,0000,0000,,dat ik niet slim genoeg was\Nvoor dierenarts, Dialogue: 0,0:01:27.77,0:01:32.68,Default,,0000,0000,0000,,ging ik van school toen ik 17 was\Nom in de leer te gaan als zeiler. Dialogue: 0,0:01:32.68,0:01:36.52,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt je voorstellen\Nhoe het vier jaar later voelde Dialogue: 0,0:01:36.52,0:01:38.51,Default,,0000,0000,0000,,om in een directiekamer te zitten Dialogue: 0,0:01:38.51,0:01:42.80,Default,,0000,0000,0000,,bij iemand van wie ik wist \Ndat hij mijn droom kon verwezenlijken. Dialogue: 0,0:01:42.80,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Het voelde alsof mijn leven\Nafhing van dat moment, Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:48.64,Default,,0000,0000,0000,,en tot mijn verbazing stemde hij toe. Dialogue: 0,0:01:48.64,0:01:52.75,Default,,0000,0000,0000,,Ik kon mijn enthousiasme amper verbergen\Ntoen ik de eerste vergadering had Dialogue: 0,0:01:52.75,0:01:55.86,Default,,0000,0000,0000,,om een boot te ontwerpen\Nwaarop ik solo non-stop Dialogue: 0,0:01:55.86,0:01:58.44,Default,,0000,0000,0000,,de wereld rond ging zeilen. Dialogue: 0,0:01:58.44,0:02:01.30,Default,,0000,0000,0000,,Van die eerste vergadering\Ntot de finish van de wedstrijd, Dialogue: 0,0:02:01.30,0:02:03.60,Default,,0000,0000,0000,,was het alles wat ik me had voorgesteld. Dialogue: 0,0:02:03.60,0:02:07.50,Default,,0000,0000,0000,,Net als in mijn dromen, waren er\Ngeweldige stukken en zware stukken. Dialogue: 0,0:02:07.50,0:02:09.66,Default,,0000,0000,0000,,We raakten op zeven meter na een ijsberg. Dialogue: 0,0:02:09.66,0:02:12.93,Default,,0000,0000,0000,,Negen keer moest ik naar de top\Nvan de 27 meter hoge mast klimmen. Dialogue: 0,0:02:12.93,0:02:15.30,Default,,0000,0000,0000,,We sloegen plat in de Zuidelijke Oceaan. Dialogue: 0,0:02:15.30,0:02:18.53,Default,,0000,0000,0000,,Maar de zonsondergangen, het dierenleven\Nen de afgelegen ligging Dialogue: 0,0:02:18.53,0:02:21.74,Default,,0000,0000,0000,,waren absoluut adembenemend. Dialogue: 0,0:02:21.74,0:02:24.50,Default,,0000,0000,0000,,Na drie maanden op zee,\Ntoen ik net 24 was, Dialogue: 0,0:02:24.50,0:02:27.15,Default,,0000,0000,0000,,finishte ik als tweede. Dialogue: 0,0:02:27.15,0:02:30.75,Default,,0000,0000,0000,,Ik vond het zo geweldig,\Ndat ik binnen zes maanden besloot Dialogue: 0,0:02:30.75,0:02:35.19,Default,,0000,0000,0000,,dat ik weer rond de wereld zou gaan,\Nmaar dan niet in een race: Dialogue: 0,0:02:35.19,0:02:40.51,Default,,0000,0000,0000,,om te pogen de snelste te zijn die\Nsolo non-stop rond de wereld zeilt. Dialogue: 0,0:02:40.51,0:02:43.37,Default,,0000,0000,0000,,Hier had ik een ander schip voor nodig: Dialogue: 0,0:02:43.37,0:02:47.24,Default,,0000,0000,0000,,groter, breder, sneller en krachtiger. Dialogue: 0,0:02:47.24,0:02:50.96,Default,,0000,0000,0000,,Om het in verhouding te zien:\Nik kon binnenin de mast klimmen, Dialogue: 0,0:02:50.96,0:02:52.86,Default,,0000,0000,0000,,helemaal naar de top. Dialogue: 0,0:02:52.86,0:02:56.12,Default,,0000,0000,0000,,23 meter lang, 16 meter breed. Dialogue: 0,0:02:56.12,0:02:58.48,Default,,0000,0000,0000,,Ik gaf haar de troetelnaam Moby. Dialogue: 0,0:02:58.48,0:03:00.32,Default,,0000,0000,0000,,Ze was een meerromper. Dialogue: 0,0:03:00.32,0:03:02.74,Default,,0000,0000,0000,,Toen we haar bouwden,\Nwas het nog niemand gelukt Dialogue: 0,0:03:02.74,0:03:06.19,Default,,0000,0000,0000,,solo non-stop rond de wereld te gaan,\Nhoewel velen het probeerden, Dialogue: 0,0:03:06.19,0:03:11.06,Default,,0000,0000,0000,,maar tijdens de bouw gebruikte \Neen Fransman een 25% grotere boot Dialogue: 0,0:03:11.06,0:03:14.11,Default,,0000,0000,0000,,die het niet alleen haalde,\Nmaar ook het record Dialogue: 0,0:03:14.11,0:03:17.57,Default,,0000,0000,0000,,van 93 naar 72 dagen verbeterde. Dialogue: 0,0:03:17.57,0:03:20.16,Default,,0000,0000,0000,,De lat lag nu veel hoger. Dialogue: 0,0:03:20.16,0:03:22.10,Default,,0000,0000,0000,,Deze boten waren spannend om te zeilen. Dialogue: 0,0:03:22.10,0:03:25.47,Default,,0000,0000,0000,,Dit was een trainingsvaart\Nvoor de Frans kust. Dialogue: 0,0:03:25.47,0:03:29.18,Default,,0000,0000,0000,,Dat weet ik nog omdat ik\Neen van de vijf opvarenden was. Dialogue: 0,0:03:29.18,0:03:33.54,Default,,0000,0000,0000,,Het duurde vijf seconden vanaf\Ndat alles in orde was\N Dialogue: 0,0:03:33.54,0:03:36.47,Default,,0000,0000,0000,,tot het zwart werd, omdat de ramen\Nonderwater werden gedrukt, Dialogue: 0,0:03:36.47,0:03:38.65,Default,,0000,0000,0000,,en vijf seconden is heel kort. Dialogue: 0,0:03:38.65,0:03:41.68,Default,,0000,0000,0000,,Kijk maar hoe ver\Nonder die mannen de zee is. Dialogue: 0,0:03:41.68,0:03:45.60,Default,,0000,0000,0000,,Stel je voor dat je in je eentje\Nin de Zuidelijke Oceaan Dialogue: 0,0:03:45.60,0:03:49.95,Default,,0000,0000,0000,,in het water plonst,\Nduizenden mijl van het land af. Dialogue: 0,0:03:51.27,0:03:53.08,Default,,0000,0000,0000,,Het was Kerstdag. Dialogue: 0,0:03:53.08,0:03:56.93,Default,,0000,0000,0000,,Ik onderging de Zuidelijke Oceaan\Nonder Australië. Dialogue: 0,0:03:56.93,0:03:59.55,Default,,0000,0000,0000,,De omstandigheden waren verschrikkelijk. Dialogue: 0,0:03:59.55,0:04:01.53,Default,,0000,0000,0000,,Ik naderde een deel van de oceaan Dialogue: 0,0:04:01.53,0:04:05.43,Default,,0000,0000,0000,,ruim 3000 kilometer verwijderd \Nvan de dichtstbijzijnde stad. Dialogue: 0,0:04:05.43,0:04:08.45,Default,,0000,0000,0000,,Het dichtstbij was Antarctica\Nen de dichtstbijzijnde mensen Dialogue: 0,0:04:08.45,0:04:11.41,Default,,0000,0000,0000,,waren de bemanning\Nvan het Europees ruimtestation boven me. Dialogue: 0,0:04:11.41,0:04:12.56,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:04:12.56,0:04:15.37,Default,,0000,0000,0000,,Je bent ver weg van alles. Dialogue: 0,0:04:15.37,0:04:17.18,Default,,0000,0000,0000,,Als je hulp nodig hebt, Dialogue: 0,0:04:17.18,0:04:18.74,Default,,0000,0000,0000,,en je leeft nog, Dialogue: 0,0:04:18.74,0:04:21.73,Default,,0000,0000,0000,,duurt het vier dagen\Nvoor een schip bij je is, Dialogue: 0,0:04:21.73,0:04:25.14,Default,,0000,0000,0000,,en weer vier dagen naar een haven. Dialogue: 0,0:04:25.14,0:04:27.12,Default,,0000,0000,0000,,Er kan geen helikopter komen Dialogue: 0,0:04:27.12,0:04:29.31,Default,,0000,0000,0000,,en geen vliegtuig landen. Dialogue: 0,0:04:29.31,0:04:32.87,Default,,0000,0000,0000,,We zeilen voor een zware storm uit. Dialogue: 0,0:04:32.87,0:04:35.37,Default,,0000,0000,0000,,Middenin woei het 80 knopen, Dialogue: 0,0:04:35.37,0:04:38.30,Default,,0000,0000,0000,,veel te veel voor de boot en voor mij. Dialogue: 0,0:04:38.30,0:04:41.34,Default,,0000,0000,0000,,De golven waren al 12 tot 15 meter hoog, Dialogue: 0,0:04:41.34,0:04:43.43,Default,,0000,0000,0000,,en het schuim van de brekende koppen Dialogue: 0,0:04:43.43,0:04:46.49,Default,,0000,0000,0000,,woei horizontaal\Nzoals sneeuw in een sneeuwstorm. Dialogue: 0,0:04:46.49,0:04:50.37,Default,,0000,0000,0000,,Als we niet snel genoeg zeilden,\Nzouden we verzwolgen worden door die storm Dialogue: 0,0:04:50.37,0:04:53.38,Default,,0000,0000,0000,,en zouden we kapseizen of\Naan stukken gesmeten worden. Dialogue: 0,0:04:53.38,0:04:56.55,Default,,0000,0000,0000,,We hingen letterlijk\Nvoor ons leven aan de touwen, Dialogue: 0,0:04:56.55,0:04:59.52,Default,,0000,0000,0000,,op het scherpst van de snede. Dialogue: 0,0:04:59.52,0:05:03.35,Default,,0000,0000,0000,,De snelheid die ik zo nodig had,\Nbracht ons nu in gevaar. Dialogue: 0,0:05:03.35,0:05:07.58,Default,,0000,0000,0000,,Je weet hoe het is om auto te rijden\Nmet 30 km per uur, of 40 of 50. Dialogue: 0,0:05:07.58,0:05:10.45,Default,,0000,0000,0000,,Dat gaat zonder stress.\NJe kunt je concentreren. Dialogue: 0,0:05:10.45,0:05:12.04,Default,,0000,0000,0000,,Je kunt de radio aandoen. Dialogue: 0,0:05:12.04,0:05:16.70,Default,,0000,0000,0000,,Maar geef dan eens gas\Ntot 130, 150, 160 per uur. Dialogue: 0,0:05:16.70,0:05:19.97,Default,,0000,0000,0000,,Je grijpt je stuur stevig vast\Nen krijgt witte knokkels. Dialogue: 0,0:05:19.97,0:05:22.54,Default,,0000,0000,0000,,Ga dan eens 's nachts van de weg af Dialogue: 0,0:05:22.54,0:05:24.88,Default,,0000,0000,0000,,en verwijder de ruitenwissers,\Nde voorruit, Dialogue: 0,0:05:24.88,0:05:26.50,Default,,0000,0000,0000,,de voorlampen en de remmen. Dialogue: 0,0:05:26.50,0:05:29.17,Default,,0000,0000,0000,,Zoiets is het in de Zuidelijke Oceaan. Dialogue: 0,0:05:29.17,0:05:32.19,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) (Applaus) Dialogue: 0,0:05:33.17,0:05:35.39,Default,,0000,0000,0000,,Je snapt dat je slecht slaapt Dialogue: 0,0:05:35.39,0:05:36.83,Default,,0000,0000,0000,,onder die omstandigheden, Dialogue: 0,0:05:36.83,0:05:38.67,Default,,0000,0000,0000,,zelfs als passagier. Dialogue: 0,0:05:38.67,0:05:39.99,Default,,0000,0000,0000,,Maar dat ben je niet. Dialogue: 0,0:05:39.99,0:05:42.70,Default,,0000,0000,0000,,Je bent alleen op je boot\Nwaarin je amper kunt staan, Dialogue: 0,0:05:42.70,0:05:45.21,Default,,0000,0000,0000,,en je moet elke beslissing\Naan boord zelf nemen. Dialogue: 0,0:05:45.21,0:05:48.49,Default,,0000,0000,0000,,Ik was totaal uitgeput,\Nlichamelijk en mentaal. Dialogue: 0,0:05:48.49,0:05:50.60,Default,,0000,0000,0000,,Acht zeilwisselingen in 12 uur. Dialogue: 0,0:05:50.60,0:05:53.13,Default,,0000,0000,0000,,Het hoofdzeil woog drie keer\Nmijn eigen gewicht, Dialogue: 0,0:05:53.13,0:05:54.83,Default,,0000,0000,0000,,en na elke wissel, Dialogue: 0,0:05:54.83,0:05:57.13,Default,,0000,0000,0000,,stortte ik in, drijfnat van het zweet, Dialogue: 0,0:05:57.13,0:06:01.72,Default,,0000,0000,0000,,met die ijskoude Zuidelijke Oceaanlucht \Ndie in mijn keel brandde. Dialogue: 0,0:06:01.72,0:06:04.98,Default,,0000,0000,0000,,Maar daarbuiten komt na\Nhet ergste van het ergste Dialogue: 0,0:06:04.98,0:06:07.60,Default,,0000,0000,0000,,vaak het mooiste van het mooiste. Dialogue: 0,0:06:07.60,0:06:11.66,Default,,0000,0000,0000,,Een paar dagen later kwamen we\Nuit de achterkant van het lagedrukgebied. Dialogue: 0,0:06:11.66,0:06:15.40,Default,,0000,0000,0000,,Tegen alle verwachtingen in,\Nkonden we dat record nog halen Dialogue: 0,0:06:15.40,0:06:17.46,Default,,0000,0000,0000,,in die depressie. Dialogue: 0,0:06:17.46,0:06:20.25,Default,,0000,0000,0000,,De hemel brak open, de regen stopte, Dialogue: 0,0:06:20.25,0:06:23.62,Default,,0000,0000,0000,,en onze hartslag, \Ndie monsterachtige zeeën om ons heen, Dialogue: 0,0:06:23.62,0:06:28.17,Default,,0000,0000,0000,,waren veranderd\Nin prachtige bergen in maanlicht. Dialogue: 0,0:06:28.17,0:06:32.76,Default,,0000,0000,0000,,Het is moeilijk uit te leggen,\Nmaar je komt in een andere modus. Dialogue: 0,0:06:32.76,0:06:34.75,Default,,0000,0000,0000,,Je boot is heel je wereld, Dialogue: 0,0:06:34.75,0:06:37.60,Default,,0000,0000,0000,,en wat je meeneemt als je vertrekt,\Nis alles wat je hebt. Dialogue: 0,0:06:37.60,0:06:40.61,Default,,0000,0000,0000,,Als ik nu tegen je zeg:\N"Ga naar Vancouver Dialogue: 0,0:06:40.61,0:06:44.35,Default,,0000,0000,0000,,en zoek alles wat je nodig hebt\Nom drie maanden te overleven", Dialogue: 0,0:06:44.35,0:06:46.12,Default,,0000,0000,0000,,dan is dat een hele klus. Dialogue: 0,0:06:46.12,0:06:48.55,Default,,0000,0000,0000,,Voedsel, brandstof, kleren, Dialogue: 0,0:06:48.55,0:06:50.97,Default,,0000,0000,0000,,zelfs wc-papier en tandpasta. Dialogue: 0,0:06:50.97,0:06:53.27,Default,,0000,0000,0000,,Dat doen we, en als we vertrekken, Dialogue: 0,0:06:53.27,0:06:57.83,Default,,0000,0000,0000,,is dat gelukt tot de laatste druppel\Ndiesel en het laatste voedselpakket. Dialogue: 0,0:06:57.83,0:06:59.83,Default,,0000,0000,0000,,Niets in mijn leven Dialogue: 0,0:06:59.83,0:07:03.74,Default,,0000,0000,0000,,kon me een betere betekenis geven\Nvan het woord 'eindig'. Dialogue: 0,0:07:03.74,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Wat we daar hebben is alles wat we hebben. Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:07.57,Default,,0000,0000,0000,,Meer is er niet. Dialogue: 0,0:07:07.57,0:07:10.89,Default,,0000,0000,0000,,Nog nooit had ik\Ndie betekenis van 'eindig', Dialogue: 0,0:07:10.89,0:07:14.21,Default,,0000,0000,0000,,die ik aan boord voelde,\Nvertaald naar iets buiten het zeilen, Dialogue: 0,0:07:14.21,0:07:18.81,Default,,0000,0000,0000,,tot ik bij de finish van de boot stapte,\Nna het record te hebben gebroken. Dialogue: 0,0:07:18.81,0:07:21.96,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus) Dialogue: 0,0:07:24.26,0:07:26.94,Default,,0000,0000,0000,,Opeens maakte ik de optelsom. Dialogue: 0,0:07:26.94,0:07:29.48,Default,,0000,0000,0000,,Onze wereldeconomie is niet anders. Dialogue: 0,0:07:29.48,0:07:32.28,Default,,0000,0000,0000,,Die is totaal afhankelijk\Nvan niet-onuitputtelijke stoffen Dialogue: 0,0:07:32.28,0:07:34.86,Default,,0000,0000,0000,,die we maar eenmaal hebben\Nin de geschiedenis. Dialogue: 0,0:07:34.86,0:07:38.64,Default,,0000,0000,0000,,Alsof ik iets onder een steen vond\Nwat ik niet verwachtte. Dialogue: 0,0:07:38.64,0:07:40.15,Default,,0000,0000,0000,,Ik kon kiezen: Dialogue: 0,0:07:40.15,0:07:44.62,Default,,0000,0000,0000,,ik leg de steen opzij\Nen ga het uitzoeken, Dialogue: 0,0:07:44.62,0:07:46.29,Default,,0000,0000,0000,,of ik leg die steen terug Dialogue: 0,0:07:46.29,0:07:50.35,Default,,0000,0000,0000,,en ga door met mijn droombaan\Nvan wereldzeiler. Dialogue: 0,0:07:50.35,0:07:52.13,Default,,0000,0000,0000,,Ik heb het eerste gekozen. Dialogue: 0,0:07:52.13,0:07:55.61,Default,,0000,0000,0000,,Ik legde de steen opzij\Nen begon een nieuw leerproces: Dialogue: 0,0:07:55.61,0:07:59.12,Default,,0000,0000,0000,,spreken met directeuren, experts,\Nwetenschappers en economen, Dialogue: 0,0:07:59.12,0:08:02.74,Default,,0000,0000,0000,,om te proberen te begrijpen\Nhoe onze wereldeconomie werkt. Dialogue: 0,0:08:02.74,0:08:06.43,Default,,0000,0000,0000,,Mijn nieuwsgierigheid bracht me\Nop bijzondere plekken. Dialogue: 0,0:08:06.43,0:08:10.62,Default,,0000,0000,0000,,Deze foto is genomen in de oven\Nvan een kolencentrale. Dialogue: 0,0:08:10.62,0:08:14.32,Default,,0000,0000,0000,,Ik werd gefascineerd door steenkool,\Nde basis voor onze energiebehoefte, Dialogue: 0,0:08:14.32,0:08:17.27,Default,,0000,0000,0000,,maar ook dicht bij mijn familie. Dialogue: 0,0:08:17.27,0:08:19.37,Default,,0000,0000,0000,,Mijn overgrootvader was steenkooldelver, Dialogue: 0,0:08:19.37,0:08:23.25,Default,,0000,0000,0000,,en bracht 50 jaar van zijn leven\Nonder de grond door. Dialogue: 0,0:08:23.25,0:08:25.84,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een foto van hem. Dialogue: 0,0:08:25.84,0:08:28.80,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet iemand uit een ander tijdperk. Dialogue: 0,0:08:28.80,0:08:31.82,Default,,0000,0000,0000,,Niemand draagt zijn broek\Nzo hoog opgetrokken Dialogue: 0,0:08:31.82,0:08:34.30,Default,,0000,0000,0000,,in deze tijd. (Gelach) Dialogue: 0,0:08:34.30,0:08:36.97,Default,,0000,0000,0000,,Dit ben ik met mijn overgrootvader. Dialogue: 0,0:08:36.97,0:08:41.11,Default,,0000,0000,0000,,Dat zijn trouwens niet zijn echte oren.\N(Gelach) Dialogue: 0,0:08:41.11,0:08:45.56,Default,,0000,0000,0000,,We waren close. Ik weet nog dat ik op zijn\Nknie naar zijn mijnverhalen luisterde. Dialogue: 0,0:08:45.56,0:08:47.82,Default,,0000,0000,0000,,Hij had het over kameraadschap in de mijn Dialogue: 0,0:08:47.82,0:08:51.25,Default,,0000,0000,0000,,en het feit dat mijnwerkers\Nhun boterhamkorsten bewaarden Dialogue: 0,0:08:51.25,0:08:54.34,Default,,0000,0000,0000,,voor pony's die onder de grond werkten. Dialogue: 0,0:08:54.34,0:08:56.62,Default,,0000,0000,0000,,Het leek of het gisteren was. Dialogue: 0,0:08:56.62,0:08:58.25,Default,,0000,0000,0000,,Tijdens mijn leerproces Dialogue: 0,0:08:58.25,0:09:00.88,Default,,0000,0000,0000,,bezocht ik de website\Nvan de World Coal Associaton Dialogue: 0,0:09:00.88,0:09:03.02,Default,,0000,0000,0000,,en middenin de homepage stond: Dialogue: 0,0:09:03.02,0:09:06.32,Default,,0000,0000,0000,,"Er is nog steenkool voor 118 jaar." Dialogue: 0,0:09:06.32,0:09:09.46,Default,,0000,0000,0000,,Ik dacht, dat is \Neen stuk langer dan ik leef, Dialogue: 0,0:09:09.46,0:09:12.28,Default,,0000,0000,0000,,en veel langer dan\Nde voorspellingen voor olie. Dialogue: 0,0:09:12.28,0:09:15.75,Default,,0000,0000,0000,,Ik ging rekenen en realiseerde me\Ndat mijn overgrootvader Dialogue: 0,0:09:15.75,0:09:19.73,Default,,0000,0000,0000,,precies 118 jaar eerder was geboren, Dialogue: 0,0:09:19.73,0:09:22.74,Default,,0000,0000,0000,,en ik zat op zijn knie tot ik 11 jaar was. Dialogue: 0,0:09:22.74,0:09:24.64,Default,,0000,0000,0000,,Ik besefte dat het niets is, Dialogue: 0,0:09:24.64,0:09:26.96,Default,,0000,0000,0000,,in de tijd, of in de geschiedenis. Dialogue: 0,0:09:26.96,0:09:30.12,Default,,0000,0000,0000,,Dat deed me iets besluiten\Nwat ik nooit had gedacht: Dialogue: 0,0:09:30.12,0:09:32.47,Default,,0000,0000,0000,,uit de solozeilsport stappen Dialogue: 0,0:09:32.47,0:09:35.53,Default,,0000,0000,0000,,en me richten op de \Ngrootste uitdaging die er is: Dialogue: 0,0:09:35.53,0:09:37.86,Default,,0000,0000,0000,,de toekomst van onze wereldeconomie. Dialogue: 0,0:09:37.86,0:09:40.57,Default,,0000,0000,0000,,Ik besefte snel dat het\Nniet alleen om energie gaat. Dialogue: 0,0:09:40.57,0:09:42.15,Default,,0000,0000,0000,,Ook over grondstoffen. Dialogue: 0,0:09:42.15,0:09:44.77,Default,,0000,0000,0000,,In 2008 begon ik een\Nwetenschappelijke studie Dialogue: 0,0:09:44.77,0:09:46.82,Default,,0000,0000,0000,,die kijkt hoeveel jaar we nog Dialogue: 0,0:09:46.82,0:09:49.53,Default,,0000,0000,0000,,waardevolle grondstoffen kunnen delven: Dialogue: 0,0:09:49.53,0:09:53.92,Default,,0000,0000,0000,,koper 61, tin en zink 40, zilver 29. Dialogue: 0,0:09:53.92,0:09:57.70,Default,,0000,0000,0000,,De cijfers zijn niet nauwkeurig\Nmaar we weten dat ze opraken. Dialogue: 0,0:09:57.70,0:09:59.37,Default,,0000,0000,0000,,We hebben ze maar één keer. Dialogue: 0,0:09:59.37,0:10:03.11,Default,,0000,0000,0000,,Toch is de snelheid van verbruik\Nvan deze materialen enorm gestegen, Dialogue: 0,0:10:03.11,0:10:04.59,Default,,0000,0000,0000,,exponentieel. Dialogue: 0,0:10:04.59,0:10:07.81,Default,,0000,0000,0000,,Met meer mensen op de wereld\Nmet meer spullen, Dialogue: 0,0:10:07.81,0:10:10.98,Default,,0000,0000,0000,,zagen we 100 jaar prijsdalingen\Nvan de basisbehoeftes, Dialogue: 0,0:10:10.98,0:10:13.32,Default,,0000,0000,0000,,in slechts 10 jaar verdwijnen. Dialogue: 0,0:10:13.32,0:10:15.21,Default,,0000,0000,0000,,En dat merkt iedereen. Dialogue: 0,0:10:15.21,0:10:17.46,Default,,0000,0000,0000,,De prijzen werden enorm instabiel, Dialogue: 0,0:10:17.46,0:10:19.92,Default,,0000,0000,0000,,zodanig dat in 2011, Dialogue: 0,0:10:19.92,0:10:22.62,Default,,0000,0000,0000,,de gemiddelde Europese autofabrikant Dialogue: 0,0:10:22.62,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,de prijs van grondstoffen zag stijgen Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:27.05,Default,,0000,0000,0000,,met 500 miljoen euro. Dialogue: 0,0:10:27.05,0:10:29.70,Default,,0000,0000,0000,,De helft van de winst ging verloren, Dialogue: 0,0:10:29.70,0:10:33.11,Default,,0000,0000,0000,,door iets waar men\Ntotaal geen invloed op heeft. Dialogue: 0,0:10:33.11,0:10:36.49,Default,,0000,0000,0000,,Hoe meer ik leerde, hoe meer\Nik mijn eigen leven veranderde. Dialogue: 0,0:10:36.49,0:10:38.85,Default,,0000,0000,0000,,Ik ging minder reizen\Nen doen en minder gebruiken. Dialogue: 0,0:10:38.85,0:10:42.16,Default,,0000,0000,0000,,Het leek of je gewoon minder moest doen. Dialogue: 0,0:10:42.16,0:10:44.18,Default,,0000,0000,0000,,Maar dat zat me niet lekker. Dialogue: 0,0:10:44.18,0:10:45.86,Default,,0000,0000,0000,,Het voelde niet goed. Dialogue: 0,0:10:45.86,0:10:48.36,Default,,0000,0000,0000,,Het leek of we tijd kochten. Dialogue: 0,0:10:48.36,0:10:50.14,Default,,0000,0000,0000,,We smeerden het een beetje uit. Dialogue: 0,0:10:50.14,0:10:53.48,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs als iedereen veranderde,\Nwas het probleem nog niet opgelost. Dialogue: 0,0:10:53.48,0:10:55.52,Default,,0000,0000,0000,,Dan was het systeem nog niet gered. Dialogue: 0,0:10:55.52,0:10:58.56,Default,,0000,0000,0000,,Dat was cruciaal in de transitie,\Nmaar wat me fascineerde was, Dialogue: 0,0:10:58.56,0:11:02.95,Default,,0000,0000,0000,,de transitie naar wát?\NWat zou echt kunnen werken? Dialogue: 0,0:11:02.95,0:11:07.25,Default,,0000,0000,0000,,Het viel me op dat het systeem zelf,\Nhet kader waar we in leven, Dialogue: 0,0:11:07.25,0:11:09.54,Default,,0000,0000,0000,,een gebrekkige basis heeft. Dialogue: 0,0:11:09.54,0:11:12.28,Default,,0000,0000,0000,,Ik realiseerde me uiteindelijk Dialogue: 0,0:11:12.28,0:11:15.84,Default,,0000,0000,0000,,dat ons besturingssysteem,\Nde werking van onze economie, Dialogue: 0,0:11:15.84,0:11:19.32,Default,,0000,0000,0000,,de opbouw van onze economie,\Nzelf een systeem is. Dialogue: 0,0:11:19.32,0:11:22.22,Default,,0000,0000,0000,,Op zee moest ik ingewikkelde\Nsystemen begrijpen, Dialogue: 0,0:11:22.22,0:11:24.10,Default,,0000,0000,0000,,kreeg ik allerlei input Dialogue: 0,0:11:24.10,0:11:25.61,Default,,0000,0000,0000,,die ik moest verwerken. Dialogue: 0,0:11:25.61,0:11:28.09,Default,,0000,0000,0000,,Ik moest het systeem\Nbegrijpen om te winnen. Dialogue: 0,0:11:28.09,0:11:30.23,Default,,0000,0000,0000,,Ik moest het snappen. Dialogue: 0,0:11:30.23,0:11:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Ik realiseerde me dat de wereldeconomie\Nook dat systeem was, Dialogue: 0,0:11:34.30,0:11:38.20,Default,,0000,0000,0000,,maar het is een systeem\Ndat niet werkt op de lange termijn. Dialogue: 0,0:11:38.20,0:11:42.47,Default,,0000,0000,0000,,Ik realiseerde me dat we een \Nlineaire economie hadden geperfectioneerd. Dialogue: 0,0:11:42.47,0:11:44.34,Default,,0000,0000,0000,,Al 150 jaar lang. Dialogue: 0,0:11:44.34,0:11:46.37,Default,,0000,0000,0000,,We halen grondstoffen uit de grond, Dialogue: 0,0:11:46.37,0:11:49.96,Default,,0000,0000,0000,,maken er iets van, en uiteindelijk\Nwordt het product weggegooid. Dialogue: 0,0:11:49.96,0:11:52.15,Default,,0000,0000,0000,,Ja, soms hergebruiken we iets, Dialogue: 0,0:11:52.15,0:11:55.36,Default,,0000,0000,0000,,maar meer in een poging\Ner aan het eind nog wat uit te halen, Dialogue: 0,0:11:55.36,0:11:57.35,Default,,0000,0000,0000,,niet met een plan. Dialogue: 0,0:11:57.35,0:12:00.56,Default,,0000,0000,0000,,Zo'n economie kan gewoon niet\Nop de lange termijn werken. Dialogue: 0,0:12:00.56,0:12:03.59,Default,,0000,0000,0000,,Als we weten dat de grondstoffen\Nniet onuitputtelijk zijn, Dialogue: 0,0:12:03.59,0:12:06.92,Default,,0000,0000,0000,,waarom maken we dan een economie\Ndie alles opmaakt, Dialogue: 0,0:12:06.92,0:12:08.78,Default,,0000,0000,0000,,die afval produceert? Dialogue: 0,0:12:08.78,0:12:11.70,Default,,0000,0000,0000,,Het leven zelf bestaat al miljarden jaren, Dialogue: 0,0:12:11.70,0:12:15.32,Default,,0000,0000,0000,,en paste zich zo aan, dat materialen\Nefficiënt werden gebruikt. Dialogue: 0,0:12:15.32,0:12:18.64,Default,,0000,0000,0000,,Het is een ingewikkeld systeem,\Nmaar daarbinnen is geen afval. Dialogue: 0,0:12:18.64,0:12:21.21,Default,,0000,0000,0000,,Alles wordt weer opgenomen. Dialogue: 0,0:12:21.21,0:12:25.01,Default,,0000,0000,0000,,Het is geen lineaire, \Nmaar een circulaire economie. Dialogue: 0,0:12:25.86,0:12:28.93,Default,,0000,0000,0000,,Ik voelde me het kind in de tuin. Dialogue: 0,0:12:28.93,0:12:33.60,Default,,0000,0000,0000,,Voor het eerst op deze nieuwe reis,\Nzag ik precies waar we naartoe gingen. Dialogue: 0,0:12:33.60,0:12:37.38,Default,,0000,0000,0000,,Als we een economie konden bouwen\Ndie alles ge-bruikt, maar niet ver-bruikt, Dialogue: 0,0:12:37.38,0:12:40.60,Default,,0000,0000,0000,,konden we een toekomst bouwen\Ndie op de lange termijn goed werkt. Dialogue: 0,0:12:40.60,0:12:42.51,Default,,0000,0000,0000,,Ik was erg enthousiast. Dialogue: 0,0:12:42.51,0:12:44.67,Default,,0000,0000,0000,,Dat was iets om aan te werken. Dialogue: 0,0:12:44.67,0:12:48.45,Default,,0000,0000,0000,,We wisten waar we heen gingen,\Nmaar moesten nog uitwerken hóe. Dialogue: 0,0:12:48.45,0:12:50.38,Default,,0000,0000,0000,,Met dat in gedachte Dialogue: 0,0:12:50.38,0:12:54.10,Default,,0000,0000,0000,,stichtten we het Ellen MacArthurfonds\Nin september 2010. Dialogue: 0,0:12:55.48,0:12:59.35,Default,,0000,0000,0000,,Ons denken werd gevoed\Ndoor stromingen die wezen naar dit model: Dialogue: 0,0:12:59.35,0:13:03.97,Default,,0000,0000,0000,,industriële symbiose, prestatie-economie,\Ndeeleconomie, biomimetica, Dialogue: 0,0:13:03.97,0:13:06.83,Default,,0000,0000,0000,,en natuurlijk cradle-to-cradle. Dialogue: 0,0:13:06.83,0:13:10.58,Default,,0000,0000,0000,,Stoffen worden gedefinieerd\Nals technische of biologische. Dialogue: 0,0:13:10.58,0:13:13.60,Default,,0000,0000,0000,,Afval bestaat helemaal niet. Dialogue: 0,0:13:13.60,0:13:18.24,Default,,0000,0000,0000,,Zo krijg je een systeem dat\Nop de lange termijn zeker werkt. Dialogue: 0,0:13:18.24,0:13:20.93,Default,,0000,0000,0000,,Hoe ziet deze economie er dan uit? Dialogue: 0,0:13:20.93,0:13:24.98,Default,,0000,0000,0000,,We zouden geen lampen kopen,\Nmaar betalen voor het genot van licht. Dialogue: 0,0:13:24.98,0:13:27.53,Default,,0000,0000,0000,,De fabrikanten zouden\Nde materialen terugwinnen, Dialogue: 0,0:13:27.53,0:13:30.69,Default,,0000,0000,0000,,en de lampen vervangen\Nals er efficiëntere producten kwamen. Dialogue: 0,0:13:30.69,0:13:33.99,Default,,0000,0000,0000,,Ongiftige verpakkingen\Nzou je kunnen oplossen in water, Dialogue: 0,0:13:33.99,0:13:37.10,Default,,0000,0000,0000,,dat dan ook nog drinkbaar is.\NDan wordt het nooit afval. Dialogue: 0,0:13:37.10,0:13:39.22,Default,,0000,0000,0000,,Als motoren herbruikbaar waren, Dialogue: 0,0:13:39.22,0:13:41.49,Default,,0000,0000,0000,,zodat we de materialen konden terugwinnen, Dialogue: 0,0:13:41.49,0:13:43.72,Default,,0000,0000,0000,,bespaarden we flink op energie. Dialogue: 0,0:13:43.72,0:13:47.16,Default,,0000,0000,0000,,Als we onderdelen van printplaten\Nnou eens hergebruikten, Dialogue: 0,0:13:47.16,0:13:49.82,Default,,0000,0000,0000,,en de materialen erin konden opwaarderen Dialogue: 0,0:13:49.82,0:13:51.22,Default,,0000,0000,0000,,voor een tweede ronde? Dialogue: 0,0:13:51.22,0:13:53.52,Default,,0000,0000,0000,,En als we voedselafval konden verzamelen? Dialogue: 0,0:13:53.52,0:13:57.11,Default,,0000,0000,0000,,Als we dat konden veranderen\Nin mest, warmte of energie, Dialogue: 0,0:13:57.11,0:13:59.60,Default,,0000,0000,0000,,dan was de voedselcirkel eindelijk rond Dialogue: 0,0:13:59.60,0:14:02.70,Default,,0000,0000,0000,,en versterkten we ons natuurlijk kapitaal. Dialogue: 0,0:14:02.70,0:14:05.71,Default,,0000,0000,0000,,En auto's -- we willen ons\Nkunnen verplaatsen. Dialogue: 0,0:14:05.71,0:14:08.35,Default,,0000,0000,0000,,Je hoeft de materialen erin\Nniet te bezitten. Dialogue: 0,0:14:08.35,0:14:10.14,Default,,0000,0000,0000,,Kan de auto een dienst zijn Dialogue: 0,0:14:10.14,0:14:12.58,Default,,0000,0000,0000,,die ons mobiliteit verschaft? Dialogue: 0,0:14:12.99,0:14:17.23,Default,,0000,0000,0000,,Dit klinkt vreemd, maar het zijn niet\Nalleen ideeën: ze bestaan al. Dialogue: 0,0:14:17.23,0:14:20.25,Default,,0000,0000,0000,,Ze staan aan de basis\Nvan de circulaire economie. Dialogue: 0,0:14:20.25,0:14:23.86,Default,,0000,0000,0000,,Nu moeten we ze nog\Nuitbreiden en opschalen. Dialogue: 0,0:14:24.44,0:14:27.90,Default,,0000,0000,0000,,Hoe ga je dan van lineair naar circulair? Dialogue: 0,0:14:27.90,0:14:31.20,Default,,0000,0000,0000,,Nou, het team en ik van de stichting\Ndenken dat je zou willen werken Dialogue: 0,0:14:31.20,0:14:33.92,Default,,0000,0000,0000,,met top-universiteiten,\Nmet toonaangevende bedrijven, Dialogue: 0,0:14:33.92,0:14:36.77,Default,,0000,0000,0000,,met de grootste platforms ter wereld, Dialogue: 0,0:14:36.77,0:14:38.44,Default,,0000,0000,0000,,en met regeringen. Dialogue: 0,0:14:38.44,0:14:40.39,Default,,0000,0000,0000,,Je wilt werken met de beste analisten Dialogue: 0,0:14:40.39,0:14:41.93,Default,,0000,0000,0000,,en hen de vraag stellen: Dialogue: 0,0:14:41.93,0:14:45.51,Default,,0000,0000,0000,,"Kan de circulaire economie groei\Nontkoppelen van beperkte middelen? Dialogue: 0,0:14:45.51,0:14:49.14,Default,,0000,0000,0000,,Is circulaire economie in staat\Nnatuurlijk kapitaal op te bouwen? Dialogue: 0,0:14:49.14,0:14:52.78,Default,,0000,0000,0000,,Kan de circulaire economie\Nkunstmestgebruik vervangen?" Dialogue: 0,0:14:52.78,0:14:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Het antwoord op die ontkoppeling is: ja. Dialogue: 0,0:14:55.30,0:14:58.14,Default,,0000,0000,0000,,Maar ook vervangen van kunstmest Dialogue: 0,0:14:58.14,0:15:01.37,Default,,0000,0000,0000,,is een onthutsende 2,7 keer mogelijk. Dialogue: 0,0:15:02.44,0:15:05.25,Default,,0000,0000,0000,,Wat me het meest inspireerde\Nover de circulaire economie Dialogue: 0,0:15:05.25,0:15:08.60,Default,,0000,0000,0000,,was dat jonge mensen\Nerdoor geïnspireerd werden. Dialogue: 0,0:15:08.60,0:15:11.91,Default,,0000,0000,0000,,Als jongeren de economie\Ndoor een circulaire bril bekijken, Dialogue: 0,0:15:11.91,0:15:16.45,Default,,0000,0000,0000,,zien ze gloednieuwe kansen\Naan precies dezelfde horizon. Dialogue: 0,0:15:16.45,0:15:19.09,Default,,0000,0000,0000,,Ze kunnen hun creativiteit\Nen kennis gebruiken Dialogue: 0,0:15:19.09,0:15:21.48,Default,,0000,0000,0000,,om het hele systeem opnieuw op te bouwen. Dialogue: 0,0:15:21.48,0:15:23.59,Default,,0000,0000,0000,,Het ligt er voor het grijpen. Dialogue: 0,0:15:23.59,0:15:26.05,Default,,0000,0000,0000,,Hoe sneller we dat doen, hoe beter. Dialogue: 0,0:15:26.05,0:15:29.12,Default,,0000,0000,0000,,Kunnen we dit bereiken tijdens hun leven? Dialogue: 0,0:15:29.12,0:15:31.04,Default,,0000,0000,0000,,Is dat mogelijk? Dialogue: 0,0:15:31.04,0:15:33.02,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk van wel. Dialogue: 0,0:15:33.02,0:15:37.47,Default,,0000,0000,0000,,Als we de levensduur nemen van\Nmijn overgrootvader, is alles mogelijk. Dialogue: 0,0:15:37.47,0:15:41.31,Default,,0000,0000,0000,,Toen hij werd geboren, waren er\Nmaar 25 auto's op de wereld; Dialogue: 0,0:15:41.31,0:15:43.58,Default,,0000,0000,0000,,ze waren nog maar net uitgevonden. Dialogue: 0,0:15:43.58,0:15:47.67,Default,,0000,0000,0000,,Toen hij 14 was, konden we voor het eerst\Nin de geschiedenis vliegen. Dialogue: 0,0:15:47.67,0:15:52.03,Default,,0000,0000,0000,,Nu zijn er per dag\N100.000 chartervluchten. Dialogue: 0,0:15:52.03,0:15:56.10,Default,,0000,0000,0000,,Toen hij 45 jaar was,\Nbouwden we de eerste computer. Dialogue: 0,0:15:56.10,0:15:59.04,Default,,0000,0000,0000,,Tegen de verwachtingen in\Nwerd die toch populair, Dialogue: 0,0:15:59.04,0:16:01.28,Default,,0000,0000,0000,,en 20 jaar later werd hij een microchip Dialogue: 0,0:16:01.28,0:16:05.48,Default,,0000,0000,0000,,waarvan er in deze ruimte\Nvandaag duizenden zullen zijn. Dialogue: 0,0:16:05.48,0:16:08.36,Default,,0000,0000,0000,,Tien jaar voor hij overleed,\Nbouwden we het eerste mobieltje. Dialogue: 0,0:16:08.36,0:16:10.33,Default,,0000,0000,0000,,Die was eerlijk gezegd niet zo mobiel, Dialogue: 0,0:16:10.33,0:16:12.31,Default,,0000,0000,0000,,maar nu wel. Dialogue: 0,0:16:12.31,0:16:16.28,Default,,0000,0000,0000,,Toen mijn overgrootvader de aarde verliet,\Nkwam het internet. Dialogue: 0,0:16:16.28,0:16:18.21,Default,,0000,0000,0000,,Nu kunnen we alles doen, Dialogue: 0,0:16:18.21,0:16:19.59,Default,,0000,0000,0000,,maar nog belangrijker: Dialogue: 0,0:16:19.59,0:16:21.48,Default,,0000,0000,0000,,nu hebben we een plan. Dialogue: 0,0:16:21.48,0:16:22.53,Default,,0000,0000,0000,,Dank je wel. Dialogue: 0,0:16:22.53,0:16:26.86,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)