0:00:18.200,0:00:19.363
W naszej kulturze

0:00:19.363,0:00:22.086
rozmawianie o przyszłości to czasem sposób

0:00:22.086,0:00:24.030
na powiedzenie o teraźniejszości rzeczy,

0:00:24.040,0:00:26.600
które inaczej brzmiałyby [br]ryzykownie lub niestosownie.

0:00:26.600,0:00:28.340
Ale czy kiedyś zastanawialiście się,

0:00:28.340,0:00:30.700
czemu tak mało świetlanych [br]pomysłów na przyszłość

0:00:30.700,0:00:32.950
z prelekcji TED ujrzało światło dnia?

0:00:32.950,0:00:34.310
Coś nie tak z pomysłami?

0:00:34.310,0:00:37.730
Czy raczej z wyobrażeniem, [br]co pomysły mogą zrobić same z siebie?

0:00:37.730,0:00:41.050
Zajmuję się pisaniem o związku[br]między techniką i kulturą,

0:00:41.050,0:00:44.740
o tym, jak technika pozwala [br]łączyć pewne światy

0:00:44.740,0:00:48.790
i jak z kolei kultura [br]kształtuje ewolucję techniki.

0:00:48.790,0:00:51.680
To tutaj przecinają się[br]filozofia i design.

0:00:52.460,0:00:56.200
Konceptualizację możliwości[br]traktuję bardzo poważnie.

0:00:56.200,0:00:58.850
Dlatego ja i wiele innych osób

0:00:58.850,0:01:02.710
uważamy, że trzeba przystanąć [br]i zadać kilka poważnych pytań

0:01:02.710,0:01:06.330
na temat intelektualnej wydolności [br]takich przedsięwzięć jak TED.

0:01:06.950,0:01:10.060
Nie będę więc mówił o swojej [br]pracy czy nowej książce,

0:01:10.060,0:01:11.690
jak to ma zwykle miejsce,

0:01:11.690,0:01:13.130
ale o konferencji TED,

0:01:13.130,0:01:15.950
czym jest i dlaczego nie działa.

0:01:15.950,0:01:18.520
Pierwszy powód: zbytnie upraszczanie.

0:01:18.520,0:01:20.530
I żeby było jasne, nie mam nic przeciwko

0:01:20.530,0:01:23.050
interesującym osobom, [br]które robią błyskotliwe rzeczy

0:01:23.070,0:01:27.180
i tłumaczą je w sposób[br]zrozumiały dla każdego.

0:01:27.180,0:01:29.080
Ale TED znacznie poza to wykracza.

0:01:29.080,0:01:30.200
Opowiem wam anegdotę.

0:01:30.200,0:01:34.050
Byłem ostatnio na prezentacji [br]mojego kolegi, astrofizyka,

0:01:34.070,0:01:36.150
u potencjalnego sponsora.

0:01:36.150,0:01:39.180
Prezentacja wydała mi się [br]klarowna i zajmująca,

0:01:39.180,0:01:42.070
a jestem profesorem sztuk wizualnych [br]tu w San Diego

0:01:42.070,0:01:44.210
i nie mam zielonego pojęcia o astrofizyce.

0:01:44.220,0:01:47.170
Ale sponsor powiedział:[br]"Wiesz co, dam sobie spokój,

0:01:47.180,0:01:48.633
nie kręci mnie to.

0:01:48.633,0:01:51.816
Powinieneś być bardziej [br]jak Malcolm Gladwell".

0:01:52.446,0:01:55.080
To mnie wkurzyło. Jak to?

0:01:55.080,0:01:59.070
Pomyślcie: naukowiec[br]tworzący prawdziwą wiedzę

0:01:59.070,0:02:03.010
ma naśladować dziennikarza,[br]który odgrzewa fałszywe spostrzeżenia!

0:02:03.010,0:02:04.450
To już nie jest popularyzacja.

0:02:04.450,0:02:06.800
To jest branie czegoś [br]z treścią i wartością

0:02:06.800,0:02:09.860
i przerabianie tak długo, [br]aż da się połknąć bez przeżuwania.

0:02:09.860,0:02:12.770
To nie jest sposób [br]na stawianie czoła strasznym problemom,

0:02:12.770,0:02:15.640
tylko właśnie jeden z tych [br]strasznych problemów.

0:02:19.260,0:02:21.010
Czym jest TED?

0:02:21.010,0:02:25.050
TED to może propozycja,

0:02:25.050,0:02:28.210
że jeśli dostatecznie dużo [br]będziemy mówili o przełomowych ideach,

0:02:28.210,0:02:29.750
to świat w końcu się zmieni.

0:02:29.750,0:02:32.880
Ale to nieprawda. I to kolejny problem.

0:02:32.880,0:02:36.680
TED oznacza Technikę,[br]Rozrywkę i Design.

0:02:36.680,0:02:42.400
Ale dla mnie to niezbyt wyszukana[br]inforozrywka rodem z mega-kościoła.

0:02:43.120,0:02:45.560
Główną retoryczną sztuczką[br]w każdej prezentacji TED

0:02:45.560,0:02:48.850
jest połączenie objawienia[br]z osobistym świadectwem.

0:02:48.850,0:02:53.310
Prelegent opowiada historię [br]swojego oświecenia i spostrzeżeń,

0:02:53.310,0:02:54.650
trudu i znoju.

0:02:55.060,0:02:58.020
Co ma wynieść z tego publiczność?

0:02:58.020,0:03:01.670
Cudzy pogląd? Chwilowe olśnienie?

0:03:01.680,0:03:04.160
Wrażenie, że wszystko jakoś się ułoży?

0:03:04.160,0:03:06.170
Duchowe podniecenie?

0:03:06.170,0:03:09.280
Przykro mi, ale to za mało,[br]żeby stawić czoła problemom,

0:03:09.280,0:03:11.860
które niby przyszliśmy tu rozwiązać.

0:03:11.860,0:03:16.080
A te są złożone, trudne i wymagają[br]czegoś więcej, niż ładnej prowizorki.

0:03:16.080,0:03:19.670
Nie pomoże czyjeś [br]pełne optymizmu doświadczenie.

0:03:19.670,0:03:24.120
Ryzyko marnowania czasu najlepszych [br]i najmądrzejszych spośród nas

0:03:24.120,0:03:26.080
oraz czasu publiczności

0:03:26.080,0:03:30.440
na chwyty jak z reklam informacyjnych[br]to za duża cena.

0:03:30.440,0:03:32.870
I jest to cyniczne.

0:03:32.870,0:03:35.000
W dodatku zwyczajnie nie działa.

0:03:35.020,0:03:38.150
Ostatnio TEDGlobal wysłał [br]do organizatorów TEDx notatkę,

0:03:38.150,0:03:40.546
w której kazał unikać zapraszania osób

0:03:40.546,0:03:43.012
mówiących o rzeczach paranormalnych,

0:03:43.012,0:03:48.160
o konspiracjach, "kwantowej neuroenergii" [br]New Age i tym podobnych zabobonach.

0:03:49.120,0:03:51.720
Zalecili zapraszać osoby z wyobraźnią,

0:03:51.720,0:03:53.360
ale zakorzenione w rzeczywistości.

0:03:53.360,0:03:56.060
TEDGlobal się za to oberwało,

0:03:56.060,0:03:59.210
więc warto uznać ich gest.

0:03:59.210,0:04:02.490
"Nie" dla naukowego i medycznego placebo.

0:04:02.490,0:04:06.270
Ale następstwem naukowego[br]i medycznego placebo

0:04:06.270,0:04:09.210
jest polityczne i innowacyjne placebo,

0:04:09.210,0:04:11.190
a tutaj TED ma sporo do naprawienia.

0:04:12.090,0:04:14.200
Szczytem politycznego placebo była chyba

0:04:14.200,0:04:17.070
prezentacja na TEDxSanDiego [br]kilka lat temu.

0:04:18.010,0:04:22.070
Znacie, jak sądzę, kampanię Kony2012 [br]z mediów społecznościowych?

0:04:23.010,0:04:24.170
Co się wydarzyło?

0:04:24.630,0:04:27.180
Surfer-ewangelik jedzie do Afryki.

0:04:27.180,0:04:30.493
Kręci banalny film, w którym tłumaczy[br]ludobójstwo obsadzie "Glee".

0:04:30.493,0:04:31.406
(Śmiech)

0:04:31.406,0:04:35.610
Świat uznaje jego płytkie objawienie [br]za graniczące z obłędem.

0:04:35.610,0:04:40.000
Skomplikowana sytuacja geopolityczna [br]Centralnej Afryki pozostaje bez zmian.

0:04:40.000,0:04:42.334
Kony siedzi tam do tej pory. Koniec.

0:04:42.334,0:04:45.680
Kiedy inspiracja staje się manipulacją,

0:04:45.680,0:04:48.266
powoduje też zaciemnienie obrazu.

0:04:48.266,0:04:52.047
Jeśli nie jesteście cyniczni,[br]musicie sceptycznie patrzeć

0:04:52.047,0:04:55.788
na placebo w polityce,[br]tak samo, jak na leki placebo.

0:04:55.788,0:04:57.415
T-E-D.

0:04:57.415,0:04:59.770
Po pierwsze, Technika.

0:04:59.770,0:05:01.810
Podobno nie tylko jest coraz więcej zmian,

0:05:01.810,0:05:03.700
ale zwiększyło się też ich tempo.

0:05:03.700,0:05:06.380
Jeśli chodzi o możliwości[br]obliczeniowe komputerów

0:05:06.380,0:05:08.676
w skali planety to rzeczywiście prawda.

0:05:08.676,0:05:11.573
Co nie jest to bez związku,

0:05:11.573,0:05:13.544
jednocześnie jesteśmy świadkami

0:05:13.544,0:05:15.392
spowolnienia kulturalnego.

0:05:15.392,0:05:18.931
Inwestujemy całą energię [br]w futurystyczne techniki informacyjne,

0:05:18.931,0:05:21.604
włącznie z samochodami, [br]którymi potem wracamy do domów

0:05:21.604,0:05:24.782
skopiowanych z kiczowatej [br]XVIII-wiecznej architektury.

0:05:24.782,0:05:27.900
Oferuje się nam przyszłość, [br]w której wszystko można zmienić,

0:05:27.900,0:05:30.230
o ile wszystko pozostanie takie samo.

0:05:30.230,0:05:34.026
Będziemy mieli Google Glass,[br]ale i nieformalny strój do biura.

0:05:34.026,0:05:36.700
Taka lękliwość [br]nie prowadzi do przyszłości.

0:05:36.700,0:05:38.554
To niewiarogodny konserwatyzm.

0:05:38.554,0:05:40.906
Kolejne gigaflopy nic tu nie pomogą,

0:05:40.906,0:05:43.104
bo jeśli problem [br]jest dla systemu endemiczny,

0:05:43.104,0:05:45.142
to wykładnicze efekty prawa Moora

0:05:45.142,0:05:47.621
zwiększają tylko istniejące problemy.

0:05:47.621,0:05:50.890
Mamy dużą moc obliczeniową, [br]ale według niewłaściwej krzywej,

0:05:50.890,0:05:53.680
i nie widzę tu triumfu Rozumu.

0:05:53.680,0:05:57.538
Spora część mojej pracy dotyczy[br]głębokich technokulturowych zmian

0:05:57.538,0:06:01.508
od post-humanizmu do post-antropocenu.

0:06:01.520,0:06:04.013
Wersja TED za mocno wierzy w technikę,

0:06:04.013,0:06:06.905
ale za mało się w nią chce angażować.

0:06:06.905,0:06:09.543
To placebo technoradykalizmu,

0:06:09.543,0:06:12.782
zabawa z ryzykiem, [br]żeby potwierdzić to, co wygodne.

0:06:13.811,0:06:17.101
Nasze maszyny mądrzeją, a my głupiejemy.

0:06:17.101,0:06:19.741
Nie musi zawsze tak być.[br]Wszyscy możemy mądrzeć.

0:06:19.741,0:06:22.273
Kolejny futuryzm jest możliwy.

0:06:23.673,0:06:27.149
"E" w TED mogłoby oznaczać ekonomię,

0:06:27.149,0:06:29.506
koncepcję i budowę nowych systemów

0:06:29.506,0:06:31.863
wyceny i wymiany rozliczania

0:06:31.863,0:06:34.221
czynników zewnętrznych transakcji,

0:06:34.221,0:06:36.646
funduszy na skoordynowane planowanie.

0:06:36.646,0:06:39.322
Państwa i rynki lub państwa kontra rynki,

0:06:39.322,0:06:41.532
to niewystarczające modele,

0:06:41.532,0:06:44.149
nasze myślenie utknęło [br]w czasach Zimnej Wojny.

0:06:44.149,0:06:46.480
Co gorsza o ekonomii [br]mówi się jak o metafizyce,

0:06:46.480,0:06:48.406
jakby każdy istniejący system

0:06:48.406,0:06:51.042
był po prostu złym przykładem ideału.

0:06:51.042,0:06:54.180
Komunizm w teorii był egalitarną utopią.

0:06:54.180,0:06:57.220
W praktyce oznaczał [br]ekologiczną katastrofę,

0:06:57.220,0:06:58.791
szpiegujące państwo,

0:06:58.791,0:07:01.343
marne samochody, gułagi.

0:07:01.343,0:07:05.683
Kapitalizm w teorii to rakiety,

0:07:05.683,0:07:06.836
nanomedycyna

0:07:06.836,0:07:08.538
i Bono ratujący Afrykę.

0:07:08.538,0:07:09.602
(Śmiech)

0:07:09.602,0:07:12.178
W praktyce kapitalizm [br]to praca w Walmarcie,

0:07:12.178,0:07:13.342
McPałace,

0:07:13.342,0:07:14.323
ludzie mieszkający

0:07:14.323,0:07:16.164
w kanałach ściekowych pod Las Vegas

0:07:16.164,0:07:18.226
i Ryan Seacrest.

0:07:18.226,0:07:20.205
Plus ekologiczna katastrofa,

0:07:20.205,0:07:21.416
szpiegujące państwo,

0:07:21.416,0:07:23.314
słaby transport publiczny

0:07:23.314,0:07:25.149
i komercyjne więzienia.

0:07:25.842,0:07:28.426
Jednak alternatywa to wybór między tym,

0:07:28.426,0:07:30.868
co mamy, plus ciut więcej Hayka,

0:07:30.868,0:07:33.226
a tym, co mamy, plus ciut więcej Keynesa.

0:07:33.226,0:07:34.539
Dlaczego?

0:07:34.539,0:07:38.011
Ostatnie stulecia były[br]czasem ogromnego postępu

0:07:38.011,0:07:39.519
w poprawie jakości życia.

0:07:39.519,0:07:41.615
Paradoks polega na tym, że obecny system

0:07:41.615,0:07:43.075
jakkolwiek go nazwiecie,

0:07:43.075,0:07:46.269
na krótką metę pozwala [br]na rozwój nowych technik,

0:07:46.269,0:07:50.110
lecz na dłuższą nie daje[br]im się w pełni rozwinąć.

0:07:50.110,0:07:52.966
Warunkiem koniecznym byłby[br]nowy model ekonomiczny.

0:07:54.476,0:07:56.254
"D" jak design.

0:07:56.254,0:07:58.938
Może nasi designerzy,[br]zamiast tworzyć prototypy

0:07:58.938,0:08:02.154
"środków zmiany na lepsze" [br]bezustannie i od nowa

0:08:02.154,0:08:05.526
i zastanawiać się, czemu nikt ich[br]nie stosuje na większą skalę,

0:08:05.526,0:08:08.984
powinni zrozumieć, że design[br]nie jest żadnym magicznym środkiem.

0:08:08.984,0:08:12.174
Jest bardzo ważny, ale z innych względów.

0:08:12.174,0:08:16.326
Ekscytowanie się designem jest łatwe,[br]bo, tak jak mówienie o przyszłości,

0:08:16.326,0:08:21.053
jest uprzejmiejsze niż praca [br]nad właściwymi problemami.

0:08:21.053,0:08:24.258
Czyli telefonami, dronami i genomami.

0:08:24.258,0:08:27.001
Tym własnie zajmujemy się[br]w San Diego i La Jolla.

0:08:27.001,0:08:31.253
Te techniki, poza wspaniałymi zaletami,

0:08:31.253,0:08:34.269
pozwalają też NSA na szpiegowanie,

0:08:34.269,0:08:36.269
latającym robotom na zabijanie ludzi,

0:08:36.269,0:08:39.272
i na hurtową prywatyzację[br]biologicznego życia.

0:08:39.272,0:08:42.010
Także tym się zajmujemy.

0:08:42.010,0:08:44.306
Jak widać, potencjał tych technik

0:08:44.306,0:08:47.734
jest wspaniały i przerażający zarazem

0:08:47.734,0:08:50.226
i żeby poprowadzić go w przyszłość,

0:08:50.226,0:08:54.451
design jako "innowacja"[br]sam w sobie nie wystarczy.

0:08:54.451,0:08:57.591
Trzeba traktować design jak szczepionkę,

0:08:57.591,0:09:02.725
aktywne zapobieganie niektórym[br]niepożądanym "innowacjom".

0:09:06.260,0:09:10.525
Nie mam magicznych wniosków, [br]z którymi mógłbym was zostawić.

0:09:10.525,0:09:12.109
O to właściwie chodziło.

0:09:12.109,0:09:13.001
(Śmiech)

0:09:13.001,0:09:14.921
Zaryzykowałbym stwierdzenie,

0:09:14.921,0:09:18.208
że gdyby nasz gatunek umiał [br]rozwiązać najpoważniejsze problemy,

0:09:18.208,0:09:20.718
sporo z nas na sali nie miałoby pracy

0:09:20.718,0:09:22.773
albo siedziałoby w więzieniu.

0:09:22.773,0:09:27.273
Nie brakuje nam [br]ważnych tematów do dyskusji.

0:09:27.273,0:09:29.279
Musimy dogłębnie omówić różnice między

0:09:29.279,0:09:32.221
cyfrowym kosmopolityzmem[br]i chmurowym feudalizmem.

0:09:32.221,0:09:35.306
Ukłonem w stronę homoseksualizmu [br]w historii nauk komputerowych

0:09:35.306,0:09:38.102
byłoby święto państwowe [br]w dniu urodzin Alana Turinga.

0:09:38.102,0:09:40.305
Marzą mi się nowe mapy świata,

0:09:40.305,0:09:42.806
które nie opierają się [br]na osadniczym kolonializmie,

0:09:42.806,0:09:44.226
dziedzictwie genomów

0:09:44.226,0:09:45.659
i mitach z epoki brązu,

0:09:45.659,0:09:48.418
lecz na czymś z większym potencjałem.

0:09:48.418,0:09:50.938
TED nie jest dzisiaj czymś takim.

0:09:50.938,0:09:52.918
Nasze problemy to nie puzzle do ułożenia.

0:09:52.918,0:09:54.271
Taka metafora sugeruje,

0:09:54.271,0:09:56.580
że wszystkie potrzebne elementy [br]są już na stole,

0:09:56.580,0:09:58.816
wystarczy je poukładać i przeprogramować.

0:09:58.816,0:10:00.212
A to nieprawda.

0:10:00.212,0:10:02.479
"Innowacja" rozumiana jako "puzzle",

0:10:02.479,0:10:05.081
czyli układanie kawałków [br]i dodawanie mocy procesowej,

0:10:05.081,0:10:08.880
to nie jakiś Wielki Pomysł, [br]który naprawi zepsuty status quo,

0:10:08.880,0:10:11.535
bo to własnie jest ten zepsuty status quo.

0:10:13.465,0:10:16.177
Jeden z prelegentów TED [br]tak mówił o swojej pracy:

0:10:16.177,0:10:19.565
"Teraz, kiedy nie ma już barier,[br]jedyną barierą jest nasza wyobraźnia".

0:10:19.565,0:10:21.039
Błąd.

0:10:21.039,0:10:24.279
Jeśli naprawdę chcemy zmian, [br]musimy przerobić trudny materiał:

0:10:24.279,0:10:28.663
historię, ekonomię, filozofię,[br]sztukę, niejasności i przeciwności.

0:10:28.663,0:10:32.260
Ponieważ skupianie się wyłącznie[br]na technice czy innowacji

0:10:32.260,0:10:34.749
właśnie zapobiega transformacji.

0:10:35.431,0:10:38.235
Musimy podnieść poziom[br]ogólnego zrozumienia

0:10:38.235,0:10:40.337
do poziomu złożoności systemów,

0:10:40.337,0:10:43.627
w których tkwimy i które tkwią w nas.

0:10:43.627,0:10:46.315
Nie chodzi o "inspirowanie [br]osobistymi wynurzeniami",

0:10:46.315,0:10:48.365
tylko o ciężką, trudną pracę

0:10:48.365,0:10:52.585
nad demistyfikacją i rekonceptualizacją.

0:10:52.585,0:10:56.205
Więcej Kopernika, mniej Tony'ego Robbinsa.

0:10:56.335,0:10:59.184
Na poziomie społeczeństwa działa to tak,

0:10:59.184,0:11:01.171
że inwestowanie w rzeczy,

0:11:01.171,0:11:03.408
które nas bawią, ale nie skutkują,

0:11:03.408,0:11:06.536
i nieinwestowanie w to, co nas nie bawi,

0:11:06.536,0:11:08.264
ale rozwiązuje problemy,

0:11:08.264,0:11:09.754
spowoduje, że na dłuższą metę

0:11:09.754,0:11:11.786
będzie coraz trudniej o dobre samopoczucie

0:11:11.786,0:11:13.790
wobec nierozwiązanych problemów.

0:11:13.790,0:11:16.473
W tym przypadku placebo [br]nie tylko jest nieefektywne,

0:11:16.473,0:11:17.966
ale wręcz szkodliwe.

0:11:17.966,0:11:21.540
Odbiera zainteresowanie,[br]energię i wściekłość

0:11:21.540,0:11:26.020
i zamienia je w czarną dziurę udawania.

0:11:27.160,0:11:31.130
"Zachowaj spokój i wprowadzaj innowacje" [br]- czy to prawdziwy przekaz TED?

0:11:31.910,0:11:34.710
Nie wydaje mi się inspirujący, [br]tylko cyniczny.

0:11:35.190,0:11:38.620
W USA prawica ma własne kanały medialne

0:11:38.620,0:11:41.680
promujące ich wąską wizję rzeczywistości.

0:11:41.680,0:11:44.270
Inne orientacje polityczne mają TED.

0:11:44.800,0:11:46.600
Dziękuję za wasz czas.

0:11:46.600,0:11:49.010
(Brawa)