WEBVTT

00:00:00.996 --> 00:00:03.912
Gần đây, tôi đã và đang nghĩ rất nhiều 
về thế giới

00:00:03.912 --> 00:00:07.732
và nghĩ về việc nó thay đổi như thế nào 
trong 20, 30, 40 năm qua.

00:00:07.732 --> 00:00:10.151
20 hoặc 30 năm về trước,

00:00:10.151 --> 00:00:12.681
nếu như môt con gà bị cúm, hắt hơi và chết

00:00:12.681 --> 00:00:14.650
tại một ngôi làng hẻo lánh vùng Đông Á

00:00:14.650 --> 00:00:17.020
Chắc hẳn đó là một thảm kịch cho loài gà

00:00:17.020 --> 00:00:18.217
và các loại gia cầm khác,

00:00:18.217 --> 00:00:20.425
nhưng tôi lại không nghĩ có nhiều khả năng

00:00:20.425 --> 00:00:23.100
chúng ta lại lo về sợ đại dịch toàn cầu

00:00:23.100 --> 00:00:25.093
và cái chết của hàng triệu người.

00:00:25.093 --> 00:00:28.247
20, 30 năm trước, nếu 1 ngân hàng Bắc Mỹ

00:00:28.247 --> 00:00:29.626
cho vay quá nhiều

00:00:29.626 --> 00:00:31.987
mà người vay không có khả năng trả

00:00:31.987 --> 00:00:33.719
và ngân hàng đó phá sản,

00:00:33.719 --> 00:00:35.356
điều đó thật tệ với người cho vay

00:00:35.356 --> 00:00:36.388
và cả người mượn.

00:00:36.388 --> 00:00:38.711
Nhưng chúng ta không tưởng tượng 
nó sẽ phá hủy

00:00:38.711 --> 00:00:40.446
nền kinh tế thế giới

00:00:40.446 --> 00:00:43.248
trong gần một thập kỉ.

NOTE Paragraph

00:00:43.248 --> 00:00:44.834
Đó chính là sự toàn cầu hóa.

00:00:44.834 --> 00:00:47.320
Đó là một phép màu cho phép chúng ta

00:00:47.320 --> 00:00:50.414
chuyển dịch cơ thể, suy nghĩ của chúng ta

00:00:50.414 --> 00:00:52.776
lời nói, hình ảnh và những ý tưởng của ta,

00:00:52.776 --> 00:00:55.961
quá trình dạy và học trên khắp 
hành tinh này

00:00:55.961 --> 00:00:58.969
rẻ và nhanh hơn bao giờ hết.

00:00:58.969 --> 00:01:00.457
Nó mang lại rất nhiều bất lợi

00:01:00.457 --> 00:01:02.101
như cái mà tôi vừa miêu tả,

00:01:02.101 --> 00:01:04.703
Nhưng nó cũng mang lại rất nhiều thuận lợi

00:01:04.703 --> 00:01:06.813
Nhiều người trong chúng ta 
lại không nhận ra

00:01:06.813 --> 00:01:10.270
sự thành công ngoài mong đợi của 
các mục tiêu phát triển thiên niên kỉ,

00:01:10.270 --> 00:01:12.000
một vài mục tiêu đã hoàn thành

00:01:12.000 --> 00:01:13.687
khá nhanh trước thời hạn.

00:01:13.687 --> 00:01:16.702
Điều đó chứng minh rằng loài người

00:01:16.702 --> 00:01:19.706
có khả năng đạt được 
sự tiến bộ phi thường

00:01:20.317 --> 00:01:24.156
nếu như thực sự hành động cùng nhau 
và cố gắng hết sức.

00:01:24.156 --> 00:01:26.473
Nhưng nếu tôi phải nói một cách ngắn gọn,

00:01:26.473 --> 00:01:29.371
tôi phần nào cảm thấy rằng sự toàn cầu hóa

00:01:29.371 --> 00:01:31.214
gây kinh ngạc cho chúng ta,

00:01:31.214 --> 00:01:33.994
và chúng ta phải mất một thời gian 
để đáp lại nó

00:01:33.994 --> 00:01:36.635
Nếu như bạn nhìn vào những khuyết điểm 
của toàn cầu hóa

00:01:36.635 --> 00:01:39.257
nó thi thoảng dường như lấn át mọi thứ.

00:01:39.257 --> 00:01:41.946
Tất cả những thử thách to lớn 
chúng ta đối mặt hôm nay,

00:01:41.946 --> 00:01:44.443
như biến đổi khí hậu và quyền con người

00:01:44.443 --> 00:01:48.741
nhân khẩu học, khủng bố, dịch bệnh

00:01:48.741 --> 00:01:51.384
buôn lậu thuốc, nô lệ

00:01:51.384 --> 00:01:54.104
tuyệt chủng giống loài, vân vân.

00:01:54.104 --> 00:01:56.960
Chúng ta không phải đang cố gắng hết sức

00:01:56.960 --> 00:01:58.692
chống lại những thử thách cam go đó.

NOTE Paragraph

00:01:58.692 --> 00:02:00.605
Một cách ngắn gọn, đó chính là thử thách

00:02:00.605 --> 00:02:02.484
mà chúng ta đang phài đối diện ngày nay

00:02:02.484 --> 00:02:04.242
tại một cột mốc thú vị trong lịch sử.

00:02:04.242 --> 00:02:06.144
Đó rõ ràng là những gì chúng ta sẽ làm

00:02:06.144 --> 00:02:09.190
bằng cách nào đó chúng ta 
đã hành động cùng nhau

00:02:09.190 --> 00:02:11.068
và tìm ra cách để toàn cầu hóa

00:02:11.068 --> 00:02:13.003
tốt hơn những giải pháp.

00:02:13.003 --> 00:02:15.547
Vì vậy chúng ta không đơn giản trở thành

00:02:15.547 --> 00:02:20.463
nạn nhân của các vần đề toàn cầu hóa.

NOTE Paragraph

00:02:20.463 --> 00:02:24.110
Tại sao chúng ta lại quá chậm chạp 
trong việc gặt hái những tiến bộ này?

00:02:24.110 --> 00:02:26.267
Lí do cho vấn đề này là gì?

00:02:26.267 --> 00:02:28.211
Chà, dĩ nhiên, có rất nhiều lí do,

00:02:28.211 --> 00:02:30.722
nhưng chắc hẳn lí do cơ bản

00:02:30.722 --> 00:02:34.176
là bởi vì chúng ta vẫn được cấu tạo như

00:02:34.176 --> 00:02:35.778
một giống loài giống như

00:02:35.778 --> 00:02:38.450
200 hoặc 300 năm trước.

00:02:38.450 --> 00:02:40.848
Có một nguồn siêu năng lượng tồn tại 
trên trái đất

00:02:40.848 --> 00:02:42.210
và đó là 7 tỉ người,

00:02:42.210 --> 00:02:44.600
7 tỷ người là thủ phạm gây ra 
những vấn đề này,

00:02:44.600 --> 00:02:46.483
rồi cũng 7 tỷ người này,

00:02:46.483 --> 00:02:48.323
sẽ giải quyết tất cả những vấn đề đó.

00:02:48.323 --> 00:02:50.762
Nhưng 7 tỉ người đó được tổ chức 
như thế nào?

00:02:50.762 --> 00:02:54.452
Họ vẫn được tổ chức theo hơn 200 quốc gia 
và vùng lãnh thổ

00:02:54.452 --> 00:02:56.949
và các quốc gia đều có chính phủ

00:02:56.949 --> 00:02:58.764
ban hành luật lệ

00:02:58.764 --> 00:03:01.696
và khiến chúng ta hành động 
như hiện nay.

00:03:01.696 --> 00:03:03.586
Và nó là hệ thống khá hiệu quả,

00:03:03.586 --> 00:03:06.567
nhưng vấn để là ở chỗ cách mà
những điều luật đó đươc tạo ra

00:03:06.567 --> 00:03:09.132
và cách mà chính quyền nghĩ

00:03:09.132 --> 00:03:12.148
thì hoàn toàn sai đối với việc
giải quyết vấn đề toàn cầu,

00:03:12.148 --> 00:03:14.229
bởi vì tất cả đều nhìn vào bên trong.

00:03:14.229 --> 00:03:16.078
Những chính trị gia chúng ta bầu chọn

00:03:16.078 --> 00:03:18.480
và những chính trị gia chúng ta 
không bầu, tất cả,

00:03:18.480 --> 00:03:19.709
đều suy nghĩ thiển cận.

00:03:19.709 --> 00:03:22.409
Họ không suy nghĩ bao quát.

00:03:22.409 --> 00:03:25.876
Họ xem xét, họ giả vờ, họ hành động

00:03:25.876 --> 00:03:30.270
như là họ tin tưởng rằng mỗi đất nước 
là một hòn đảo

00:03:30.270 --> 00:03:32.251
tồn tại một cách độc lập, hạnh phúc

00:03:32.251 --> 00:03:33.726
giữa tất cà những nơi khác

00:03:33.726 --> 00:03:35.543
trên hành tinh nhỏ bé của nó

00:03:35.543 --> 00:03:37.495
trong hệ mặt trời nhỏ bé của nó.

00:03:37.495 --> 00:03:39.298
Đây chính là vấn đề:

00:03:39.298 --> 00:03:41.416
Các quốc gia đang cạnh tranh lẫn nhau.

00:03:41.416 --> 00:03:43.218
Các quốc gia đang chống đối nhau.

00:03:43.218 --> 00:03:45.539
Tuần này, như bất cứ tuần nào
mà bạn soi xét,

00:03:45.539 --> 00:03:49.052
bạn sẽ thấy con người đang cố giết
lẫn nhau từ nước này qua nước khác,

00:03:49.052 --> 00:03:50.703
nhưng ngay cả khi nó không diễn ra

00:03:50.703 --> 00:03:52.288
sự canh tranh giữa các quốc gia

00:03:52.288 --> 00:03:54.750
mỗi nước cố chơi khăm láng giềng của mình.

NOTE Paragraph

00:03:54.750 --> 00:03:57.099
Đây rõ ràng không phải là một 
sự dàn xếp ổn thỏa

00:03:57.099 --> 00:03:58.790
Chúng ta thực sự cần thay đổi nó.

00:03:58.790 --> 00:04:00.768
Chúng ta rõ ràng cần tìm ra cách

00:04:00.768 --> 00:04:03.413
khuyến khích các nước hợp tác với nhau

00:04:03.413 --> 00:04:05.024
từng chút một.

00:04:05.024 --> 00:04:07.294
Và tại sao họ lại không làm như thế?

00:04:07.294 --> 00:04:11.422
Tại sao các nhà lãnh đạo của chúng ta
vẫn khăng khăng chỉ nhìn vào bên trong?

NOTE Paragraph

00:04:11.422 --> 00:04:13.138
Thực ra, lí do tiên quyết

00:04:13.138 --> 00:04:15.201
là bởi vì chúng ta yêu cầu họ làm như vậy.

00:04:15.201 --> 00:04:17.105
Đó là những gì chúng ta yệu cầu họ làm.

00:04:17.105 --> 00:04:18.795
Khi chúng ta bẩu chọn nhà cầm quyền

00:04:18.795 --> 00:04:21.986
hoặc khi chúng ta dung túng các nhà 
cầm quyền không được bầu chọn

00:04:21.986 --> 00:04:24.582
chúng ta rõ ràng đang nói với họ rằng
cái chúng ta muốn

00:04:24.582 --> 00:04:26.365
là họ mang đến cho đất nước chúng ta

00:04:26.365 --> 00:04:27.578
nhiều thứ họ khát khao.

00:04:27.578 --> 00:04:30.533
Chúng ta muốn họ mang đến sự thịnh vượng,

00:04:30.533 --> 00:04:35.299
sự phát triển, sự ganh đua, 
tính minh bạch, công lý

00:04:35.299 --> 00:04:36.974
và tất cả những thứ như thế.

00:04:36.974 --> 00:04:39.244
Vì thế, nếu chúng ta không yêu cầu 
chính phủ

00:04:39.244 --> 00:04:41.525
nghĩ thoáng ra một chút,

00:04:41.525 --> 00:04:44.317
cân nhắc những vấn đề toàn cầu 
sẽ kết liễu tất cả chúng ta

00:04:44.317 --> 00:04:46.326
nếu chúng ta không bắt đầu cân nhắc chúng,

00:04:46.326 --> 00:04:48.254
thì chúng ta khó có thể đổ lỗi cho họ

00:04:48.254 --> 00:04:50.969
nếu họ tiếp tục hướng vào bên trong,

00:04:50.969 --> 00:04:52.921
nếu họ vẫn tư duy ở tầm vi mô,

00:04:52.921 --> 00:04:54.707
hơn là tư duy ở tầm vĩ mô.

00:04:54.707 --> 00:04:58.635
Thì đó sẽ là lý do đầu tiên giải thích 
tại sao mọi thứ có xu hướng không thay đổi

NOTE Paragraph

00:04:58.635 --> 00:05:00.899
Lý do thứ hai là những lãnh đạo này,

00:05:00.899 --> 00:05:02.725
cũng như phần còn lại của chúng ta,

00:05:02.725 --> 00:05:05.350
là những kẻ tâm thần về văn hóa.

00:05:05.350 --> 00:05:06.757
Tôi không muốn tỏ ra thô lỗ,

00:05:06.757 --> 00:05:09.094
nhưng bạn biết kẻ tâm thần
là như thế nào rồi đấy.

00:05:09.094 --> 00:05:10.632
Một kẻ tâm thần là một người mà,

00:05:10.632 --> 00:05:12.389
thật không may cho anh ta hay cô ta,

00:05:12.389 --> 00:05:13.508
thiếu khả năng đồng cảm

00:05:13.508 --> 00:05:15.181
với những con người khác.

00:05:15.181 --> 00:05:16.460
Khi họ nhìn ra xung quanh,

00:05:16.460 --> 00:05:18.412
họ không nhìn thấy những con người khác

00:05:18.412 --> 00:05:20.896
với cuộc sống cá nhân ba chiều, sâu sắc, 
giàu có

00:05:20.896 --> 00:05:22.224
với mục tiêu và tham vọng.

00:05:22.224 --> 00:05:25.221
Những gì họ thấy là những mảnh 
các tông bỏ đi

00:05:25.221 --> 00:05:27.794
và nó rất buồn và cô đơn,

00:05:27.794 --> 00:05:30.532
và cũng thật may vì nó rất hiếm.

NOTE Paragraph

00:05:30.532 --> 00:05:33.687
Nhưng thật ra, có phải tất cả chúng ta

00:05:33.687 --> 00:05:35.926
đều không thực sự giỏi đồng cảm không?

00:05:35.926 --> 00:05:38.197
Vâng, chắc chắn rồi, chúng ta đều 
giỏi đồng cảm

00:05:38.197 --> 00:05:40.010
khi có câu hỏi đặt ra với những người

00:05:40.010 --> 00:05:40.967
giống với chúng ta

00:05:40.967 --> 00:05:43.009
cũng đi bộ, nói chuyện, ăn và cầu nguyện

00:05:43.009 --> 00:05:44.491
và ăn mặc giống chúng ta,

00:05:44.491 --> 00:05:46.512
nhưng với những người không làm vậy,

00:05:46.512 --> 00:05:47.929
ăn mặc không giống chúng ta

00:05:47.929 --> 00:05:49.886
không cầu nguyện như chúng ta,

00:05:49.886 --> 00:05:51.953
không nói chuyện như chúng ta.

00:05:51.953 --> 00:05:53.631
Chẳng phải chúng ta cũng

00:05:53.631 --> 00:05:56.920
xem họ không ra gì giống như những
mảnh các tông bỏ hay sao?

00:05:57.700 --> 00:05:59.776
Đây là điều mà chúng ta 
phải tự hỏi mình.

00:05:59.776 --> 00:06:02.354
Tôi luôn nghĩ rằng chúng ta cần giám sát 
điều này

00:06:02.354 --> 00:06:05.420
Có phải chúng ta và các chính trị gia của 
chúng ta đã đến mức độ

00:06:05.420 --> 00:06:06.814
tâm thần về văn hóa?

00:06:07.124 --> 00:06:09.160
Lý do thứ ba chẳng mấy khi được đề cập

NOTE Paragraph

00:06:09.160 --> 00:06:10.118
vì nó quá ngớ ngẩn,

00:06:10.118 --> 00:06:12.129
nhưng có một niềm tin giữa các chính quyền

00:06:12.129 --> 00:06:14.089
rằng các chương trình nghị sự trong nước

00:06:14.089 --> 00:06:14.823
và quốc tế

00:06:14.823 --> 00:06:17.160
là không phù hợp và sẽ luôn như vậy.

00:06:17.720 --> 00:06:19.430
Đây chỉ là điều nhảm nhí.

00:06:19.430 --> 00:06:21.820
Tôi là một nhà cố vấn chính sách.

00:06:21.820 --> 00:06:23.248
Trong vòng 15 năm qua, tôi đã

00:06:23.248 --> 00:06:25.587
tư vấn các chính phủ trên khắp thế giới,

00:06:25.587 --> 00:06:28.477
và trong suốt thời gian đó, 
tôi chưa từng thấy

00:06:28.477 --> 00:06:30.991
một vấn đề chính sách nội bộ nào

00:06:30.991 --> 00:06:33.025
được giải quyết một cách thông minh

00:06:33.025 --> 00:06:35.544
hiệu quả và nhanh chóng hơn

00:06:35.544 --> 00:06:38.598
việc giải quyết nó như một vấn đề quốc tế,

00:06:38.598 --> 00:06:40.952
nhìn vào bối cảnh quốc tế,

00:06:40.952 --> 00:06:42.883
so sánh với những gì người khác làm,

00:06:42.883 --> 00:06:45.378
mang cơ hội cho người khác, 
làm việc với nước ngoài

00:06:45.378 --> 00:06:47.407
thay vì nội bộ.

00:06:48.227 --> 00:06:50.934
Và bạn có thể nói rằng, 
với tất cả những điều đó,

NOTE Paragraph

00:06:50.934 --> 00:06:53.666
tại sao điều này lại không hiệu quả?

00:06:53.666 --> 00:06:56.515
Tại sao chúng ta không thể thay đổi 
được các chính trị gia?

00:06:56.515 --> 00:06:58.576
Tại sao chúng ta không thể yêu cầu họ?

00:06:58.576 --> 00:07:01.288
Vâng, tôi cũng dành nhiều thời gian
than phiền

00:07:01.288 --> 00:07:03.966
về việc thật khó để khiến 
cho mọi người thay đổi,

00:07:03.966 --> 00:07:06.139
và tôi không nghĩ chúng ta 
nên làm ồn vụ này.

00:07:06.139 --> 00:07:07.838
Theo tôi chúng ta chỉ nên chấp nhận

00:07:07.838 --> 00:07:09.634
rằng chúng ta vốn là những kẻ bảo thủ

00:07:09.634 --> 00:07:11.605
Chúng ta không thích thay đổi.

00:07:11.605 --> 00:07:14.368
Nó tồn tại vì sự phát triển 
hợp lý của nhân loại.

00:07:14.368 --> 00:07:16.792
Chúng ta có lẽ sẽ không ở đây hôm nay

00:07:16.792 --> 00:07:18.689
nếu chúng ta không quá bảo thủ.

00:07:18.689 --> 00:07:21.759
Rất đơn giản thôi: 
Hàng nghìn năm về trước,

00:07:21.759 --> 00:07:23.632
chúng ta thấy rằng 
nếu cứ tiếp tục

00:07:23.632 --> 00:07:26.218
làm những công việc giống nhau, 
chúng ta sẽ không chết

00:07:26.218 --> 00:07:28.208
bởi thứ mà chúng ta từng làm trước đây

00:07:28.208 --> 00:07:29.730
rõ ràng đã không giết chúng ta.

00:07:29.730 --> 00:07:31.868
Do đó, miễn là chúng ta 
cứ tiếp tục làm vậy,

00:07:31.868 --> 00:07:32.645
chúng ta sẽ ổn,

00:07:32.645 --> 00:07:34.582
sẽ hợp lý nếu chẳng làm điều gì mới,

00:07:34.582 --> 00:07:36.780
bởi vì nó có thể giết chết bạn.

00:07:37.150 --> 00:07:39.400
Nhưng dĩ nhiên là luôn có ngoại lệ

00:07:39.400 --> 00:07:41.362
nếu không, chúng ta sẽ chẳng đi đến đâu.

00:07:41.362 --> 00:07:43.904
Và một ngoại lệ khá hay là,

00:07:43.904 --> 00:07:45.250
khi bạn cho mọi người thấy

00:07:45.250 --> 00:07:47.774
rằng có thể có vài lợi ích cá nhân

00:07:47.774 --> 00:07:49.689
khiến họ có bước nhảy vọt về lòng tin

00:07:49.689 --> 00:07:51.716
và thay đổi một chút.

NOTE Paragraph

00:07:51.716 --> 00:07:54.118
Vì thế mà tôi đã dành 10 hay 15 năm

00:07:54.118 --> 00:07:57.256
Cố gắng tìm ra xem 
lợi ích cá nhân đó là gì

00:07:57.256 --> 00:07:59.865
thứ không chỉ có thể khuyến khích 
các chính trị gia

00:07:59.865 --> 00:08:01.958
mà còn những thương nhân 
và toàn thể dân số,

00:08:01.958 --> 00:08:04.973
tất cả chúng ta, hãy nghĩ xa hơn một chút,

00:08:04.973 --> 00:08:07.212
hãy tư duy với một hình ảnh lớn hơn,

00:08:07.212 --> 00:08:10.844
đừng bao giờ chỉ biết nhìn vào bên trong,
thỉnh thoảng hãy nhìn ra bên ngoài,

00:08:10.844 --> 00:08:12.735
Và đây chính là nơi mà tôi đã khám phá

00:08:12.735 --> 00:08:15.120
một thứ khá quan trọng.

00:08:15.120 --> 00:08:18.680
Trong năm 2005, tôi đã ra mắt 
một nghiên cứu

00:08:18.680 --> 00:08:21.270
được gọi là Chỉ số thương hiệu quốc gia

00:08:21.270 --> 00:08:23.778
Đó là một nghiên cứu trên diện rộng 
nhằm lấy ý kiến

00:08:23.778 --> 00:08:25.865
một lượng lớn dân số thế giới,

00:08:25.865 --> 00:08:28.362
khảo sát 70 phần trăm

00:08:28.362 --> 00:08:31.591
dân số thế giới.

00:08:31.591 --> 00:08:33.627
Và tôi bắt đầu hỏi họ rất nhiều câu hỏi

00:08:33.627 --> 00:08:36.511
về việc làm thế nào họ nhận thức
về các quốc gia khác.

00:08:36.511 --> 00:08:38.745
Và qua nhiều năm, 
Chỉ số Thương hiệu Quốc gia

00:08:38.745 --> 00:08:40.658
đã phát triển với một cơ sở dữ liệu lớn.

00:08:40.658 --> 00:08:43.090
khoảng 200 tỷ điểm dữ liệu

00:08:43.090 --> 00:08:46.496
theo dõi xem những người bình thường 
nghĩ sao về những quốc gia khác

00:08:46.496 --> 00:08:47.649
và tại sao.

00:08:47.649 --> 00:08:51.001
Vì sao tôi làm điều này? 
Bởi những chính phủ mà tôi từng góp ý

00:08:51.001 --> 00:08:51.716
rất muốn biết

00:08:51.716 --> 00:08:53.331
họ được chú ý như thế nào.

00:08:53.331 --> 00:08:54.776
Họ muốn biết, một phần bởi

00:08:54.776 --> 00:08:56.654
Tôi khuyến khích họ nhận ra

00:08:56.654 --> 00:08:58.252
rằng các quốc gia dựa dẫm

00:08:58.252 --> 00:08:59.738
nhiều vào danh tiếng của họ

00:08:59.738 --> 00:09:03.015
để tồn tại và phát triển trong
thế giới này.

00:09:03.015 --> 00:09:05.244
Nếu một quốc gia có một hình ảnh lớn,
tích cực,

00:09:05.244 --> 00:09:07.521
giống như Đức, hay Thụy Điển, hay Thụy Sĩ

00:09:07.521 --> 00:09:09.616
mọi thứ đều dễ dàng và rẻ mạt.

00:09:09.616 --> 00:09:12.412
Bạn sẽ có nhiều khách du lịch. 
Bạn sẽ có nhiều nhà đầu tư.

00:09:12.412 --> 00:09:14.509
Bạn bán sản phẩm của mình với giá cao hơn.

00:09:14.509 --> 00:09:16.447
Ngược lại, nếu, bạn sống ở một quốc gia

00:09:16.447 --> 00:09:17.980
yếu kém và có hình ảnh tiêu cực,

00:09:17.980 --> 00:09:20.300
mọi thứ sẽ khó khăn và đắt đỏ.

00:09:20.300 --> 00:09:22.201
Vì thế mà các chính phủ rất quan tâm

00:09:22.201 --> 00:09:23.626
về hình ảnh quốc gia của họ

00:09:23.626 --> 00:09:25.800
bởi điều đó sẽ trực tiếp 
tạo ra sự khác biệt

00:09:25.800 --> 00:09:27.991
về việc họ có thể kiếm được bao nhiêu tiền

00:09:27.991 --> 00:09:29.990
và đó là lý do vì sao họ hứa với người dân

00:09:29.990 --> 00:09:31.307
rằng họ sẽ cung cấp.

NOTE Paragraph

00:09:31.307 --> 00:09:33.270
Một năm về trước, tôi tưởng tôi sẽ

00:09:33.270 --> 00:09:36.499
dành chút thời gian ra ngoài 
và nói về kho dữ liệu khổng lồ đó

00:09:36.499 --> 00:09:38.706
và hỏi,

00:09:38.706 --> 00:09:40.798
tại sao vài người thích một quốc gia này

00:09:40.798 --> 00:09:42.361
hơn là quốc gia khác?

00:09:42.361 --> 00:09:43.900
Và câu trả lời từ kho dữ liệu đó

00:09:43.900 --> 00:09:45.596
hoàn toàn làm tôi ngạc nhiên

00:09:45.596 --> 00:09:47.785
6.8.

00:09:47.785 --> 00:09:50.074
Tôi không có thời gian 
để giải thích chi tiết.

00:09:50.074 --> 00:09:52.230
Cơ bản điều đó nói lên rằng -

00:09:52.230 --> 00:09:56.452
(cười) (vỗ tay)

00:09:56.452 --> 00:10:00.684
những quốc gia mà chúng ta thích hơn 
là những quốc gia tốt hơn

00:10:00.684 --> 00:10:03.675
Chúng ta không ngưỡng mộ 
các quốc gia khác chỉ vì họ giàu có,

00:10:03.675 --> 00:10:05.879
bởi vì họ có quyền lực,
bởi vì họ thành công,

00:10:05.879 --> 00:10:08.893
bởi vì họ hiện đại, bởi vì họ tiến bộ 
khoa học công nghệ.

00:10:08.893 --> 00:10:11.746
Chúng ta đơn giản chi ngưỡng mộ 
các quốc gia tốt.

00:10:11.746 --> 00:10:13.109
Vậy "tốt" nghĩa là thế nào?

00:10:13.109 --> 00:10:14.780
đó là những quốc gia cống hiến

00:10:14.780 --> 00:10:17.349
cái gì đó cho thế giới mà chúng ta sống,

00:10:17.349 --> 00:10:19.908
các quốc gia thực sự 
làm thế giới hòa bình hơn

00:10:19.908 --> 00:10:22.485
hoặc tốt hơn hoặc giàu hơn 
hoặc công bằng hơn.

00:10:22.485 --> 00:10:24.380
Đó là những quốc gia mà chúng ta thích.

00:10:24.380 --> 00:10:26.471
Đây là một khám phá tương đối quan trọng -

00:10:26.471 --> 00:10:27.824
bạn thấy nơi tôi sẽ đến -

00:10:27.824 --> 00:10:29.691
bởi nó biến vòng tròn
thành hình vuông.

00:10:29.691 --> 00:10:32.903
Tôi có thể nói bây giờ và nói thường xuyên
với bất kỳ chính phủ nào

00:10:32.903 --> 00:10:35.921
để làm cái gì đó tốt, trước hết bạn 
cần phải làm một người tốt.

00:10:35.921 --> 00:10:38.076
Nếu bạn muốn bán nhiều hơn 
sản phẩm của mình,

00:10:38.076 --> 00:10:39.882
nếu bạn muốn được đầu tư nhiều hơn,

00:10:39.882 --> 00:10:41.450
nếu bạn muốn cạnh tranh,

00:10:41.450 --> 00:10:43.115
thì bạn cần bắt đầu cư xử đứng đắn,

00:10:43.115 --> 00:10:45.378
bởi đó là lý do vì sao 
mọi người tôn trọng bạn

00:10:45.378 --> 00:10:46.827
và làm kinh tế với bạn,

00:10:46.827 --> 00:10:49.910
và do đó, bạn càng hợp tác,

00:10:49.910 --> 00:10:52.755
bạn càng cạnh tranh mạnh hơn.

NOTE Paragraph

00:10:52.755 --> 00:10:54.533
Đây là một khám phá khá quan trọng,

00:10:54.533 --> 00:10:56.323
và ngay khi tôi khám phá ra điều này,

00:10:56.323 --> 00:10:58.258
tôi cảm thấy sẽ có điều gì khác nữa tới.

00:10:58.258 --> 00:11:01.244
Tôi thề rằng khi tôi già hơn, 
suy nghĩ của tôi sẽ đơn giản hơn

00:11:01.244 --> 00:11:02.270
và càng trẻ con hơn.

00:11:02.270 --> 00:11:05.848
Điều này gọi là Chỉ số của
một quốc gia tốt đẹp

00:11:05.848 --> 00:11:09.251
Nó thật đáng đồng tiền bát gạo đấy

00:11:09.251 --> 00:11:11.875
Nó đong đếm, ít nhất nó cũng cố đong đếm,

00:11:11.875 --> 00:11:14.838
chính xác xem mỗi quốc gia 
cống hiến bao nhiêu cho Trái Đất

00:11:14.838 --> 00:11:17.793
không chỉ là dân cư của nó mà còn là 
toàn thể loài người

00:11:17.793 --> 00:11:19.210
Thật kỳ lạ, chưa ai từng nghĩ

00:11:19.210 --> 00:11:21.139
về việc đong đếm như thế này trước đây.

00:11:21.139 --> 00:11:23.446
Vì vậy tôi và đồng nghiệp 
Tiến sĩ Robert Govers

00:11:23.446 --> 00:11:24.539
đã dành 2 năm qua,

00:11:24.539 --> 00:11:28.523
với sự giúp đỡ từ những con số khổng lồ 
của những người nghiêm túc và thông minh,

00:11:28.523 --> 00:11:31.459
cùng nhau nghiên cứu những dữ liệu 
đáng tin cậy trên thế giới

00:11:31.459 --> 00:11:34.252
chúng tôi có thể tìm ra những quốc gia 
sẽ cống hiến cái gì

00:11:34.252 --> 00:11:35.115
cho thế giới.

NOTE Paragraph

00:11:35.115 --> 00:11:37.643
Và bạn đang chờ tôi nói cho bạn biết 
ai sẽ dẫn đầu.

00:11:37.643 --> 00:11:39.221
Tôi sẽ nói cho bạn,

00:11:39.221 --> 00:11:41.171
nhưng đầu tiên tôi muốn nói với bạn rằng

00:11:41.171 --> 00:11:43.456
chính xác ý tôi là gì

00:11:43.456 --> 00:11:45.515
khi tôi nói về một quốc gia tốt

00:11:45.515 --> 00:11:47.739
tôi không phải tốt về mặt đạo đức.

00:11:47.739 --> 00:11:49.701
Khi tôi nói về quốc gia X nào đó

00:11:49.701 --> 00:11:51.714
là quốc gia tốt nhất thế giới,

00:11:51.714 --> 00:11:53.963
Và ý tôi là tốt nhất, chứ không phải 
tuyệt nhất

00:11:53.963 --> 00:11:55.046
tuyệt nhất là thứ khác

00:11:55.046 --> 00:11:56.560
khi bạn nói về một quốc gia tốt

00:11:56.560 --> 00:11:58.224
bạn có thể tốt, tốt hơn và tốt nhất

00:11:58.224 --> 00:12:01.376
không giống với tốt, tốt hơn 
và tuyệt vời nhất.

00:12:01.376 --> 00:12:03.877
Đây đơn giản là một quốc gia 
mà cống hiến cho

00:12:03.877 --> 00:12:05.993
con người nhiều hơn quốc gia khác.

00:12:05.993 --> 00:12:08.315
Tôi không nói về chuyện 
nội bộ của họ

00:12:08.315 --> 00:12:10.555
bởi vì việc đó được quan tâm
ở nơi nào đó khác.

00:12:10.555 --> 00:12:12.405
Và người thắng cuộc là

00:12:12.405 --> 00:12:14.216
Ai-Len.

00:12:14.216 --> 00:12:19.890
(vỗ tay)

00:12:19.890 --> 00:12:21.795
Theo như dữ liệu ở đây,

00:12:21.795 --> 00:12:24.685
không có quốc gia nào trên thế giới

00:12:24.685 --> 00:12:27.610
mà GDP đầu người, cống hiến nhiều

00:12:27.610 --> 00:12:29.246
hơn Ai-Len

00:12:29.246 --> 00:12:30.491
Điều này có nghĩa là gì?

00:12:30.491 --> 00:12:32.563
Có nghĩa là khi chúng ta đi ngủ,

00:12:32.563 --> 00:12:35.631
Tất cả chúng ta trong 15 giây 
trước khi chìm vào giấc ngủ

00:12:35.631 --> 00:12:37.626
suy nghĩ cuối cùng nên là,

00:12:37.626 --> 00:12:39.943
Chúa ơi, tôi vui vì Ai-Len tồn tại.

00:12:39.943 --> 00:12:42.141
(vỗ tay)

00:12:42.141 --> 00:12:49.238
Và do đó

00:12:49.238 --> 00:12:52.238
Trong sâu thẳm một cuộc suy thoái 
kinh tế trầm trọng,

00:12:52.238 --> 00:12:54.756
tôi nghĩ rằng có bài học quan trọng ở đây,

00:12:54.756 --> 00:12:57.152
rằng nếu bạn có thể nhớ 
nghĩa vụ quốc tế của mình

00:12:57.152 --> 00:12:59.272
trong khi xây dựng nền
kinh tế của riêng bạn,

00:12:59.272 --> 00:13:00.560
điều đó thực sự ý nghĩa.

00:13:00.560 --> 00:13:02.665
Thứ hạng của Phần Lan 
cũng khá ngang bằng.

00:13:02.665 --> 00:13:04.400
Lý do duy nhất nó xếp dưới Ai-Len

00:13:04.400 --> 00:13:07.363
là vì điểm thấp nhất của nó nằm dưới 
điểm thấp nhất của Ai-Len

NOTE Paragraph

00:13:07.363 --> 00:13:09.240
Một điều khác mà bạn sẽ chú ý 
về top 10

00:13:09.240 --> 00:13:11.250
tất nhiên là, tất cả họ, trừ New Zealand

00:13:11.250 --> 00:13:12.210
các quốc gia Tây Âu.

00:13:12.210 --> 00:13:14.280
Tất cả họ đều rất giàu.

00:13:14.280 --> 00:13:15.670
Điều này khiến cho tôi buồn,

00:13:15.670 --> 00:13:17.512
bởi một trong những thứ tôi không muốn

00:13:17.512 --> 00:13:18.920
khám phá với những chỉ số này

00:13:18.920 --> 00:13:21.116
nó là khu vực của các nước lớn

00:13:21.116 --> 00:13:22.731
để trợ giúp những nước nghèo hơn.

00:13:22.731 --> 00:13:24.517
Đây không phải tất cả những gì nó làm

00:13:24.517 --> 00:13:26.683
Và thực sự, nếu bạn muốn nhìn
xuống danh sách,

00:13:26.683 --> 00:13:28.539
tôi không chiếu ở đây 
nhưng bạn sẽ thấy

00:13:28.539 --> 00:13:30.948
thứ làm cho tôi thực sự hạnh phúc,

00:13:30.948 --> 00:13:32.919
là Kenya nằm trong top 30,

00:13:32.919 --> 00:13:35.804
và nó chứng minh một điều rất quan trọng.

00:13:35.804 --> 00:13:37.667
Đây không phải là về tiền.

00:13:37.667 --> 00:13:39.064
Đây là về thái độ.

00:13:39.064 --> 00:13:40.530
Đây là về truyền thống.

00:13:40.530 --> 00:13:43.977
Đây là về chính phủ và 
những người quan tâm

00:13:43.977 --> 00:13:45.331
về phần còn lại của thế giới

00:13:45.331 --> 00:13:47.223
và có trí tưởng tượng cùng lòng can đảm

00:13:47.223 --> 00:13:50.400
để nghĩ thoáng ra thay vì suy nghĩ ích kỉ.

NOTE Paragraph

00:13:50.400 --> 00:13:52.180
Tôi sẽ chiếu qua các slide khác

00:13:52.180 --> 00:13:55.128
để bạn thấy các quốc gia thấp hơn.

00:13:55.128 --> 00:13:58.410
Đức đứng thứ 13, Mỹ đứng thứ 21,

00:13:58.410 --> 00:14:00.151
Mexico đứng thứ 66

00:14:00.151 --> 00:14:02.779
và sau đó chúng ta có một vài 
quốc gia đang phát triển,

00:14:02.779 --> 00:14:05.409
như Nga đứng thứ 95, Trung quốc 
đứng thứ 107.

00:14:05.409 --> 00:14:08.413
Những quốc gia như Trung Quốc, 
Nga hay Ấn Độ,

00:14:08.413 --> 00:14:10.966
đứng cùng vị trí trong chỉ số

00:14:10.966 --> 00:14:13.319
cho nên, chẳng có gì 
đáng ngạc nhiên cho lắm.

00:14:13.319 --> 00:14:14.858
Họ đã dành phần lớn thời gian

00:14:14.858 --> 00:14:17.151
thế kỷ trước xây dựng nền kinh tế 
cho riêng họ,

00:14:17.151 --> 00:14:19.707
xây dựng xã hội riêng 
và chính thể riêng của mình,

00:14:19.707 --> 00:14:21.373
nhưng nó được kỳ vọng

00:14:21.373 --> 00:14:23.260
rằng giai đoạn thứ 2 của sự tăng trưởng

00:14:23.260 --> 00:14:24.935
sẽ là cái gì đó có tầm nhìn xa hơn

00:14:24.935 --> 00:14:27.252
so với giai đoạn thứ nhất.

NOTE Paragraph

00:14:27.252 --> 00:14:29.360
Và sau đó bạn có thể chia mỗi quốc gia

00:14:29.360 --> 00:14:32.716
theo từng phần của bộ dữ liệu thực tế 
khi xây dựng.

00:14:32.716 --> 00:14:34.245
Tôi sẽ cho phép bạn làm như vậy.

00:14:34.245 --> 00:14:36.357
Từ giữa đêm nay trên 
trang goodcountry.org,

00:14:36.357 --> 00:14:37.680
Và nếu bạn nhìn 1 đất nước

00:14:37.680 --> 00:14:41.278
Bạn có thể nhìn ngay xuống
mức độ của các bộ dữ liệu cá nhân.

NOTE Paragraph

00:14:41.278 --> 00:14:43.496
Đó là chỉ số của một quốc gia tốt

00:14:43.496 --> 00:14:44.865
Cái đó để làm gì?

00:14:44.865 --> 00:14:47.150
Bởi vì tôi muốn thử

00:14:47.150 --> 00:14:49.601
giới thiệu từ này,

00:14:49.601 --> 00:14:53.924
hoặc giới thiệu lại từ này
trong các diễn đàn.

00:14:53.924 --> 00:14:56.113
Tôi đã nghe đủ điều 
về các quốc gia cạnh tranh

00:14:56.113 --> 00:14:57.908
Tôi đã nghe đủ về

00:14:57.908 --> 00:15:01.694
các quốc gia phát triển nhanh chóng, 
thịnh vượng và giàu có.

00:15:01.694 --> 00:15:04.942
Tôi đã nghe đủ về các quốc gia hạnh phúc

00:15:04.942 --> 00:15:06.983
bởi cuối cùng thì vẫn là do sự ích kỉ.

00:15:06.983 --> 00:15:08.487
Đó vẫn là chúng ta,

00:15:08.487 --> 00:15:10.455
và nếu chúng ta cứ tiếp tục nghĩ về mình,

00:15:10.455 --> 00:15:12.897
chúng ta đang chìm ngày càng sâu 
vào rắc rối

00:15:12.897 --> 00:15:14.898
Tôi nghĩ tất cả chúng ta đều biết đó là gì

00:15:14.898 --> 00:15:15.811
chúng ta muốn nghe

00:15:15.811 --> 00:15:18.696
chúng ta muốn nghe về các quốc gia tốt

00:15:18.696 --> 00:15:22.326
và vì thế tôi cũng muốn hỏi tất cả 
những ai ủng hộ

00:15:22.326 --> 00:15:23.922
Tôi sẽ không hỏi nhiều.

00:15:23.922 --> 00:15:26.175
Sẽ là những thứ mà bạn có thể 
dễ dàng làm được

00:15:26.175 --> 00:15:27.990
và bạn cũng có thể tìm thấy niềm vui

00:15:27.990 --> 00:15:29.583
và thậm chí sự nhiệt tình giúp đỡ

00:15:29.583 --> 00:15:31.785
và thật đơn giản để bắt đầu 
sử dụng từ "tốt"

00:15:31.785 --> 00:15:33.467
trong bối cảnh hiện tại.

00:15:33.467 --> 00:15:35.654
Khi mà bạn nghĩ về đất nước của mình,

00:15:35.654 --> 00:15:37.843
khi bạn nghĩ về đất nước 
của những người khác

00:15:37.843 --> 00:15:39.566
khi bạn nghĩ về các công ty

00:15:39.566 --> 00:15:42.247
khi bạn nói chuyện về thế giới 
mà chúng ta sống hôm nay,

00:15:42.247 --> 00:15:43.675
hãy sử dụng từ đó

00:15:43.675 --> 00:15:46.403
trong cách mà chúng ta nói 
về buổi tối hôm nay

00:15:46.403 --> 00:15:48.707
không phải tốt ở đây 
là ngược lại với dở tệ,

00:15:48.707 --> 00:15:51.333
bởi vì đó là một cuộc tranh cãi 
không bao giờ kết thúc.

00:15:51.333 --> 00:15:53.017
Tốt, là ngược lại với ích kỷ,

00:15:53.017 --> 00:15:56.150
Một quốc gia tốt là một quốc gia
suy nghĩ về tất cả chúng ta.

00:15:56.150 --> 00:15:57.860
Đó là điều mà tôi muốn bạn làm

00:15:57.860 --> 00:15:59.305
và sử dụng nó như một cây gậy

00:15:59.305 --> 00:16:01.588
đánh bại các chính trị gia của bạn.

00:16:01.588 --> 00:16:03.895
Khi bạn bầu cử họ, khi bạn tái cử họ,

00:16:03.895 --> 00:16:05.777
khi bạn bầu cho họ, khi bạn lắng nghe

00:16:05.777 --> 00:16:07.842
nhưng điều mà họ mang tới

00:16:07.842 --> 00:16:09.554
hãy sử dụng từ "tốt".

00:16:09.554 --> 00:16:11.038
Và tự hỏi bản thân mình:

00:16:11.038 --> 00:16:13.811
đó có phải điều mà một đất nước tốt 
có thể làm hay không?

00:16:13.811 --> 00:16:16.404
nếu câu trả lời là không 
thì thật đáng ngờ.

00:16:16.404 --> 00:16:18.829
Hãy tự hỏi bản thân rằng đó 
có phải là hành vi

00:16:18.829 --> 00:16:20.265
của đất nước mình hay không?

00:16:20.265 --> 00:16:22.397
liệu tôi có muốn đến một đất nước

00:16:22.397 --> 00:16:23.964
mà chính phủ của tôi

00:16:23.964 --> 00:16:25.826
đang làm những điều như vậy?

00:16:25.826 --> 00:16:27.582
Hay liệu tôi, mặt khác,

00:16:27.582 --> 00:16:29.650
thích cái ý tưởng đi khắp nơi
trên thế giới

00:16:29.650 --> 00:16:31.364
với cái đầu nghĩ rằng: vâng

00:16:31.364 --> 00:16:33.855
tôi tự hào vì đến từ một quốc gia "tốt"?

00:16:33.855 --> 00:16:35.843
Và mọi người sẽ chào đón bạn.

00:16:35.843 --> 00:16:37.467
Và mọi người trong 15 giây

00:16:37.467 --> 00:16:40.137
trước khi chìm vào giấc ngủ sẽ nói,

00:16:40.137 --> 00:16:43.278
"Trời, tôi thật vui khi có một quốc gia 
như của người đó tồn tại"

NOTE Paragraph

00:16:43.278 --> 00:16:45.205
cuối cùng có lẽ đó là điều tôi nghĩ

00:16:45.205 --> 00:16:46.959
là thứ sẽ tạo ra sự thay đổi.

00:16:46.959 --> 00:16:48.676
Và từ "tốt"

00:16:48.676 --> 00:16:50.323
và số 6.8

00:16:50.323 --> 00:16:52.581
và khám phá đằng nó

00:16:52.581 --> 00:16:54.249
đã thay đổi cuộc sống của tôi.

00:16:54.249 --> 00:16:56.976
Tôi nghĩ chúng cũng có thể thay đổi 
cuộc sống của các bạn

00:16:56.976 --> 00:16:59.755
và tôi nghĩ rằng chúng ta có thể 
sử dụng chúng để thay đổi

00:16:59.755 --> 00:17:01.945
cách các chính trị gia và các công ty 
cư xử,

00:17:01.945 --> 00:17:04.430
và vì thế chúng ta có thể thay đổi 
cả thế giới.

00:17:04.430 --> 00:17:05.830
Tôi đã nghĩ rất khác về việc

00:17:05.830 --> 00:17:08.523
đất nước của tôi từ khi tôi nghĩ 
về những điều này

00:17:08.523 --> 00:17:11.030
tôi từng nghĩ rằng tôi muốn sống
ở 1 quốc gia giàu có

00:17:11.030 --> 00:17:13.640
và rồi tôi nghĩ tôi muốn sống 
ở một quốc gia hạnh phúc

00:17:13.640 --> 00:17:15.804
nhưng tôi đã nhận ra rằng từng đo 
còn chưa đủ

00:17:15.804 --> 00:17:17.819
tôi không muốn sống ở một quốc gia giàu có

00:17:17.819 --> 00:17:20.142
tôi không muốn sống ở 1 quốc gia 
phát triển mạnh

00:17:20.142 --> 00:17:22.285
hay quốc gia cạnh tranh.

00:17:22.285 --> 00:17:25.403
Tôi muốn sống ở một quốc gia tốt

00:17:25.403 --> 00:17:28.896
và tôi hi vọng các bạn cũng vậy.

NOTE Paragraph

00:17:28.896 --> 00:17:31.360
Xin cám ơn.

NOTE Paragraph

00:17:31.360 --> 00:17:36.504
(vỗ tay)