0:00:00.961,0:00:02.944 Tôi thực sự hào hứng muốn chia sẻ với bạn 0:00:02.944,0:00:05.414 một vài phát hiện khiến tôi bất ngờ 0:00:05.414,0:00:08.085 về điều làm nên những công ty[br]thành công nhất, 0:00:08.085,0:00:12.177 những yếu tố quan trọng nhất[br]để khởi nghiệp thành công. 0:00:12.393,0:00:14.942 Tôi tin rằng khởi nghiệp 0:00:14.942,0:00:18.970 là một trong những điều tuyệt vời nhất[br]khiến thế giới này tốt đẹp hơn. 0:00:19.230,0:00:22.406 Nếu bạn có một nhóm nhân lực[br]và một bản phân chia cổ phần hợp lý, 0:00:22.416,0:00:24.635 khi để họ cùng nhau khởi nghiệp, 0:00:24.635,0:00:28.609 bạn có thể mở ra tiềm năng con người[br]theo 1 cách chưa từng có, 0:00:28.609,0:00:31.139 khiến họ đạt được những điều vĩ đại. 0:00:31.459,0:00:33.749 Nhưng nếu tổ chức khởi nghiệp[br]tuyệt vời như vậy? 0:00:33.749,0:00:35.431 tại sao nhiều người lại thất bại? 0:00:35.431,0:00:36.998 Điều đó là điều tôi muốn biết. 0:00:36.998,0:00:39.243 Tôi muốn tìm ra[br]điều gì quan trọng nhất 0:00:39.243,0:00:40.573 để khởi nghiệp thành công. 0:00:40.573,0:00:42.782 Và tôi cố gắng tìm hiểu[br]một cách hệ thống nhất, 0:00:42.782,0:00:45.935 để tránh khỏi những bản năng[br]và nhận thức sai lệch của cá nhân tôi 0:00:45.935,0:00:48.201 sau nhiều năm quan sát các công ty. 0:00:48.201,0:00:49.428 Tôi muốn hiểu rõ điều này 0:00:49.428,0:00:52.476 bởi vì tôi đã khởi nghiệp từ năm 12 tuổi. 0:00:52.476,0:00:55.021 Tôi bán kẹo ở trạm xe buýt[br]của trường cấp 2, 0:00:55.021,0:00:57.452 làm các thiết bị năng lượng mặt trời[br]ở trường cấp 3, 0:00:57.452,0:00:59.419 rồi sản xuất loa khi tôi học cao đẳng. 0:00:59.419,0:01:02.105 Và khi tốt nghiệp đại học,[br]tôi mở các công ty phần mềm. 0:01:02.105,0:01:04.064 20 năm trước, tôi khởi nghiệp Idealab, 0:01:04.064,0:01:07.305 và trong vòng 20 năm qua,[br]chúng tôi đã bắt đầu hơn 100 công ty, 0:01:07.305,0:01:09.629 nhiều thành công và cũng[br]nhiều thất bại thảm hại, 0:01:09.629,0:01:11.788 nhưng thất bại dạy chúng tôi nhiều điều. 0:01:11.988,0:01:14.735 Vậy nên tôi cố gắng tổng kết lại[br]các yếu tố then chốt 0:01:14.735,0:01:17.898 quyết định việc các công ty thành hay bại. 0:01:17.898,0:01:19.458 Và tôi đã xem xét 5 yếu tố sau: 0:01:19.458,0:01:20.418 Đầu tiên là ý tưởng. 0:01:20.418,0:01:22.574 Tôi đã từng nghĩ rằng ý tưởng là tất cả. 0:01:22.574,0:01:24.721 Tôi đặt tên công ty là Idealab[br]vì tôi tôn thờ 0:01:24.721,0:01:27.384 khoảnh khắc thốt lên 'aha!'[br]khi ý tưởng đầu tiên lóe lên. 0:01:27.384,0:01:28.335 Nhưng qua thời gian, 0:01:28.335,0:01:31.885 tôi lại nghĩ rằng sự chấp hành[br]và thích ứng của nhóm, 0:01:31.885,0:01:34.010 có lẽ còn quan trọng hơn cả ý tưởng. 0:01:34.090,0:01:37.971 Tôi chưa từng nghĩ sẽ trích dẫn[br]Mike Tyson trên sân khấu TED, 0:01:37.971,0:01:39.653 nhưng anh ấy đã từng nói rằng, 0:01:39.653,0:01:42.792 "Mỗi người đều có 1 kế hoạch,[br]cho đến khi họ bị đấm vào mặt." 0:01:42.792,0:01:47.135 Và tôi nghĩ điều đó đúng[br]ngay cả trong kinh doanh. 0:01:47.135,0:01:49.984 Đóng vai trò đáng kể trong khâu vận hành[br]của nhóm chúng tôi, 0:01:49.984,0:01:53.710 là khả năng thích ứng với việc[br]bị khách hàng "đấm vào mặt". 0:01:53.710,0:01:55.360 Mà khách hàng là một điều thực tế. 0:01:55.360,0:01:57.089 Và đó là lý do khiến tôi nghĩ 0:01:57.089,0:01:59.509 rằng cả nhóm mới là[br]điều quan trọng nhất. 0:01:59.509,0:02:01.626 Sau đó, tôi xem xét tới[br]mô hình kinh doanh. 0:02:01.626,0:02:05.268 Xem công ty có đang hoạt động[br]và mang về doanh thu một cách hiệu quả? 0:02:05.268,0:02:07.298 Ý nghĩ này khiến tôi phải lưu tâm 0:02:07.298,0:02:09.792 rằng đây có phải thứ quan trọng nhất[br]để thành công? 0:02:09.792,0:02:11.569 Rồi tôi lại nghĩ tới vốn và kinh phí. 0:02:11.569,0:02:13.756 Đôi khi công ty nhận được[br]nguồn hỗ trợ dồi dào, 0:02:13.756,0:02:15.176 có thể đó mới là lý do chính? 0:02:15.176,0:02:16.994 Và tất nhiên phải nhắc đến thời điểm. 0:02:16.994,0:02:19.470 Ý tưởng của bạn quá mới[br]nên thế giới chưa sẵn sàng? 0:02:19.470,0:02:22.410 Hay chính vì thế nên bạn phải[br]mang nó đế với cho thế giới? 0:02:22.410,0:02:23.377 Bây giờ có phải lúc? 0:02:23.377,0:02:25.516 Hay đã quá trễ và[br]quá nhiều đối thủ mất rồi? 0:02:25.516,0:02:28.329 Vì vậy, tôi xem xét rất kỹ 5 yếu tố trên 0:02:28.329,0:02:29.818 ở rất nhiều công ty khác nhau. 0:02:29.818,0:02:31.999 Tôi nhìn vào 100 công ty Idealab, 0:02:31.999,0:02:34.164 và 100 công ty không thuộc Idealab 0:02:34.164,0:02:36.758 để cố tìm ra một kết luận khoa học. 0:02:36.998,0:02:39.004 Đầu tiên, đối với công ty của Idealab, 0:02:39.004,0:02:40.039 5 công ty đứng đầu -- 0:02:40.039,0:02:44.562 Citysearch, CarsDirect, GoTo,[br]NetZero, Tickets.com -- 0:02:44.562,0:02:47.018 đều là doanh nghiệp hàng tỷ đô la[br]rất thành công. 0:02:47.018,0:02:48.582 Và 5 công ty xếp cuối cùng -- 0:02:48.582,0:02:51.715 Z.com, Insider Pages, MyLife,[br]Desktop Factory, Peoplelink -- 0:02:51.715,0:02:54.395 dù được chúng tôi kỳ vọng,[br]nhưng lại hoàn toàn thất bại. 0:02:54.567,0:02:56.418 Tiếp theo, tôi chấm điểm các công ty 0:02:56.418,0:03:00.893 xem chúng đáp ứng được[br]bao nhiêu trong 5 yếu tố trên. 0:03:00.893,0:03:03.835 Còn với công ty ngoài Idealab, tôi để ý[br]tới những thành công bất ngờ, 0:03:03.835,0:03:07.270 như Airbnb, Instagram, Uber,[br]Youtube, và LinkedIn, 0:03:07.270,0:03:08.672 và những thất bại, 0:03:08.672,0:03:10.555 như Webvan, Kozmo, Pets.com 0:03:10.555,0:03:12.525 Flooz và Friendster. 0:03:12.525,0:03:14.555 Những công ty thất bại đều có vốn dồi dào, 0:03:14.555,0:03:16.199 hầu như đều có mô hình kinh doanh, 0:03:16.199,0:03:17.498 nhưng lại không thành công. 0:03:17.498,0:03:19.615 Tôi cố tìm ra yếu tố đóng vai trò lớn nhất 0:03:19.615,0:03:22.406 quyết định số phận công ty. 0:03:22.406,0:03:24.019 Và kết quả thật bất ngờ. 0:03:24.429,0:03:26.728 Yếu tố số một chính là thời điểm. 0:03:26.728,0:03:29.688 Thời điểm chiếm 42% 0:03:29.688,0:03:32.480 sự chênh lệch giữa thật bại và thành công. 0:03:32.680,0:03:34.760 Đứng thứ 2 là đội ngũ và cách điều hành, 0:03:34.760,0:03:35.892 Còn ý tưởng kinh doanh, 0:03:35.892,0:03:38.164 cụ thể là sự khác biệt và độc đáo[br]trong ý tưởng, 0:03:38.164,0:03:39.461 thật ra chỉ xếp thứ 3. 0:03:39.461,0:03:41.354 Nhưng kết luận này không hoàn toàn đúng 0:03:41.354,0:03:42.819 Ý tưởng có quan trọng, 0:03:42.819,0:03:46.596 nhưng tôi ngạc nhiên ở chỗ[br]ý tưởng không phải thứ quan trọng nhất. 0:03:46.596,0:03:48.786 Đôi khi nó đóng vai trò lớn[br]khi đúng thời điểm. 0:03:48.786,0:03:52.186 Và tôi hiểu tại sao 2 yếu tố mô hình[br]kinh doanh và vốn bị xếp cuối cùng. 0:03:52.186,0:03:54.311 Theo tôi, mô hình kinh doanh[br]đáng bị xếp thấp 0:03:54.311,0:03:56.048 bởi khởi nghiệp không cần tới chúng, 0:03:56.048,0:03:59.068 và có thể thêm vào sau, nếu được[br]khách hàng yêu cầu. 0:03:59.068,0:04:00.975 Nguồn vốn cũng vậy. 0:04:00.975,0:04:04.101 Nếu ta thiếu vốn khởi nghiệp,[br]nhưng lại gây được sự chú ý, 0:04:04.101,0:04:05.586 nhất là vào ngày nay, 0:04:05.586,0:04:08.545 thì cơ hội được cấp vốn sẽ rất rất lớn. 0:04:08.545,0:04:11.556 Có thể kể ra vài ví dụ[br]cho những điều trên. 0:04:11.556,0:04:14.366 Như Airbnb - một khởi nghiệp[br]thành công nổi tiếng. 0:04:14.366,0:04:17.849 Công ty này đã bị nhiều[br]nhà đầu tư thông minh bỏ qua 0:04:17.849,0:04:18.764 bởi họ nghĩ rằng, 0:04:18.764,0:04:22.006 "Chẳng ai chịu để người lạ[br]thuê một chỗ trong nhà mình." 0:04:22.006,0:04:23.799 Thực tế rõ ràng đã phủ nhận điều này. 0:04:23.799,0:04:25.444 Nhưng một lý do nó thành công, 0:04:25.444,0:04:28.668 bên cạnh mô hình kinh doanh, ý tưởng tốt,[br]cách hoạt động tuyệt vời, 0:04:28.668,0:04:29.933 chính là thời điểm. 0:04:29.933,0:04:32.700 Công ty này xuất hiện ngay ở[br]đỉnh cao của thời kỳ suy thoái 0:04:32.700,0:04:35.009 khi người ta rất cần thêm thu nhập, 0:04:35.009,0:04:36.577 và điều này đã khiến họ vượt qua 0:04:36.577,0:04:39.181 suy nghĩ "không cho người lạ thê nhà"[br]trước kia. 0:04:39.181,0:04:40.127 Uber cũng vậy. 0:04:40.127,0:04:40.986 Uber xuất hiện, 0:04:40.986,0:04:43.129 như một công ty tuyệt vời[br]có mô hình tuyệt vời 0:04:43.129,0:04:44.480 và cách hoạt động tuyệt hảo. 0:04:44.480,0:04:46.154 Và thời điểm thì thật hoàn hảo 0:04:46.154,0:04:48.736 để khiến các lái xe đăng ký vào hệ thống[br]của công ty. 0:04:48.736,0:04:51.745 Các lái xe cần thêm thu nhập;[br]và điều này quan trọng vô cùng. 0:04:51.755,0:04:55.337 Một số thành công trước đó, Citysearch[br]xuất hiện khi người ta cần trang web. 0:04:55.337,0:04:58.035 GoTo.com, đã được chúng tôi quảng bá[br]tại TED năm 1998, 0:04:58.035,0:05:01.372 xuất hiện khi các công ty đang tìm[br]cách tăng lượng truy cập web. 0:05:01.372,0:05:02.633 Chúng tôi coi trọng ý tưởng, 0:05:02.633,0:05:05.045 nhưng thời điểm còn quan trọng hơn. 0:05:05.045,0:05:06.716 Lấy một vài thất bại làm ví dụ. 0:05:06.716,0:05:09.964 Chúng tôi đã mở Z.com,[br]một công ty giải trí trực tuyến, 0:05:09.964,0:05:11.231 và thật sự hào hứng với nó. 0:05:11.231,0:05:13.384 Chúng tôi gọi đủ vốn, thiết kế[br]mô hình kinh doanh xuất sắc, 0:05:13.384,0:05:16.926 và thậm chí còn ký hợp đồng[br]với 1 ngôi sao Hollywood. 0:05:16.926,0:05:20.724 Nhưng vào năm 1999-2000, lượng truy cập[br]vào internet bằng băng thông quá ít ỏi, 0:05:20.724,0:05:22.872 khiến việc xem video trên mạng[br]rất khó khăn. 0:05:22.872,0:05:25.358 Ta phải làm vài thủ thuật[br]như mã hóa trình duyệt. 0:05:25.358,0:05:27.697 và công ty đã ra đời năm 2003. 0:05:27.697,0:05:29.168 Chỉ 2 năm sau, 0:05:29.168,0:05:31.734 vấn đề mã hóa đã được[br]Adobe Flash giải quyết 0:05:31.734,0:05:35.369 và khi truy cập internet bằng băng thông[br]vượt mức 50% ở Mỹ, 0:05:35.369,0:05:37.393 Youtube đã ra đời hoàn toàn đúng lúc. 0:05:37.393,0:05:39.150 Ý tưởng tốt, và thời điểm hoàn hảo. 0:05:39.150,0:05:41.839 Sự thật là Youtube không hề có[br]mô hình khi mới kinh doanh 0:05:41.839,0:05:43.769 và còn không chắc là sẽ hoạt động được. 0:05:43.769,0:05:45.772 Nhưng thời điểm đó quá thích hợp. 0:05:45.772,0:05:48.737 Do đó, tôi có thể kết luận ngắn gọn là 0:05:48.737,0:05:51.028 sự triển khai hoạt động có cần thiết, 0:05:51.028,0:05:52.573 ý tưởng có quan trọng, 0:05:52.573,0:05:54.347 nhưng thời điểm còn hơn thế. 0:05:54.347,0:05:56.496 Và cách tốt nhất để đánh giá thời điểm 0:05:56.496,0:05:59.082 là kiểm tra xem khách hàng đã sẵn sàng 0:05:59.082,0:06:00.849 đón nhận cái ý tưởng đó chưa. 0:06:00.849,0:06:02.505 Và bạn phải thật lòng, 0:06:02.505,0:06:04.747 không phủ nhận bất kỳ[br]phản hồi nào bạn có được 0:06:04.747,0:06:06.848 bởi nếu bạn trân trọng ý tưởng mà bạn có, 0:06:06.848,0:06:09.699 thì hãy luôn thật lòng cân nhắc[br]xem thời điểm nào là đúng. 0:06:09.699,0:06:11.439 Và như tôi đã nói, 0:06:11.439,0:06:14.389 tôi tin khởi nghiệp có thể thay đổi[br]thế giới theo 1 cách tốt đẹp hơn. 0:06:14.389,0:06:16.248 Tôi hi vọng một vài phân tích trên 0:06:16.248,0:06:19.466 có thể giúp bạn phần nào[br]khởi nghiệp thành công hơn, 0:06:19.466,0:06:21.928 và từ đó mang đến cho thế giới[br]những điều tuyệt vời 0:06:21.928,0:06:23.518 mà trước kia chưa từng có. 0:06:23.518,0:06:26.044 Cám ơn rất nhiều, các bạn là[br]những khán giả tuyệt vời. 0:06:26.044,0:06:27.425 (Tiếng vỗ tay)