WEBVTT

00:00:00.961 --> 00:00:02.944
Jam vërtetë i eksituar për të ndarë me ju

00:00:02.944 --> 00:00:05.534
disa hulumtime që më kanë befasuar

00:00:05.534 --> 00:00:08.085
për atë se çfarë i bën kompanitë
t'ia dalin,

00:00:08.085 --> 00:00:11.987
çfarë faktorë vërtetë kanë rëndësi
për suksesin fillestar.

NOTE Paragraph

00:00:13.063 --> 00:00:15.212
Besoj që organizatat startup

00:00:15.212 --> 00:00:18.970
janë një nga format më të medha
për të bërë botën më të mirë.

00:00:19.630 --> 00:00:22.756
nëse merrni një grup njerëzish
me kapitalin e duhur nxitës

00:00:22.756 --> 00:00:24.635
dhe i organizoni si startup,

00:00:24.635 --> 00:00:28.609
ju mund të gjeni potencialin human
në një mënyrë të pamundur më parë.

00:00:28.609 --> 00:00:31.139
Ju i shtyni ata të arrijnë
gjëra të pabesueshme.

NOTE Paragraph

00:00:31.679 --> 00:00:33.799
Por, nëse një startup
është i shkëlqyeshëm,

00:00:33.799 --> 00:00:35.281
pse shumë dështojnë?

00:00:35.281 --> 00:00:36.878
Këtë doja të zbuloja edhe unë.

00:00:36.878 --> 00:00:39.363
Doja të mësoja se çfarë
ka rëndësi më së shumti

00:00:39.363 --> 00:00:40.573
për suksesin e tyre.

NOTE Paragraph

00:00:40.573 --> 00:00:42.782
Dhe dëshiroja të isha
sistematik rreth kësaj,

00:00:42.782 --> 00:00:45.935
Të shmang disa nga instiktet e mija
dhe keq-perceptimet që kisha

00:00:45.935 --> 00:00:48.201
nga aq shumë kompani
që kam parë ndër vite.

NOTE Paragraph

00:00:48.201 --> 00:00:49.428
Dëshiroja të dija këtë

00:00:49.428 --> 00:00:52.476
sepse kam filluar biznese që
kur isha 12 vjeç

00:00:52.476 --> 00:00:55.131
kur shisja sheqerka në stacion
autobusësh në fillore,

00:00:55.131 --> 00:00:57.442
në të mesmen, kur bëja
pajisje energjie diellore,

00:00:57.442 --> 00:00:59.229
në kolegj kur bëja zërues.

00:00:59.229 --> 00:01:02.255
Dhe kur u diplomova nga kolegji,
nisa kompani softuerike.

00:01:02.255 --> 00:01:04.064
Dhe para 20 viteve,
nisa Idealab,

00:01:04.064 --> 00:01:07.305
dhe në këto 20 vite kemi nisur
më shumë se 100 kompani,

00:01:07.305 --> 00:01:09.629
me shumë suksese dhe shumë dështime.

00:01:09.629 --> 00:01:11.458
Ne mësuam shumë nga këto dështime.

NOTE Paragraph

00:01:11.988 --> 00:01:14.735
Prandaj provova të gjeja cilët faktorë

00:01:14.735 --> 00:01:17.898
ndikonin më së shumti në
suksesin dhe dështimin e kompanisë.

00:01:17.898 --> 00:01:19.458
Prandaj i shikova këta pesë.

00:01:19.458 --> 00:01:20.418
Së pari, ideja.

00:01:20.418 --> 00:01:22.574
Mendoja që ideja ishte gjithshka.

00:01:22.574 --> 00:01:24.881
Emërova kompaninë time Idealab
se shumë adhuroja

00:01:24.881 --> 00:01:27.474
"aha!" momentin kur ju lind
së pari ideja.

00:01:27.474 --> 00:01:28.385
Me kalimin e kohës,

00:01:28.385 --> 00:01:31.970
fillova të mendoja që ndoshta skuadra,
ekzekutimi, përshtatja,

00:01:31.970 --> 00:01:34.121
kishin më shumë rëndësi se ideja.

NOTE Paragraph

00:01:34.121 --> 00:01:38.483
Kurrë nuk mendova se do ta citoja
boksierin Mike Tyson në TED,

00:01:38.483 --> 00:01:40.342
por ai njëherë kishte thënë,

00:01:40.342 --> 00:01:44.945
"Gjithsecili ka një plan, derisa
grushtohen në fytyrë." (Të qeshura)

00:01:44.945 --> 00:01:47.864
Dhe mendoj që kjo vlen edhe për biznesin.

00:01:47.864 --> 00:01:50.140
Sa rëndësi ka ekzekutimi i skuadrës

00:01:50.140 --> 00:01:53.900
aq rëndësi ka edhe adaptimi për tu
grushtuar në fytyrë nga konsumatori.

00:01:53.900 --> 00:01:55.588
Konsumatori është realiteti.

00:01:55.588 --> 00:01:57.039
Dhe kam ardhur në përfundim

00:01:57.039 --> 00:01:59.556
që skuadra ndoshta ishte gjëja
më e rëndësishme

NOTE Paragraph

00:02:00.036 --> 00:02:02.148
Pastaj fillova të shikoj
modelin e biznesit.

00:02:02.148 --> 00:02:05.398
A ka kompania rrugë të qartë drejt 
gjenerimit të të ardhurave nga konsumatorët

00:02:05.398 --> 00:02:07.502
Kjo më ngjiti në krye të mendimit tim

00:02:07.502 --> 00:02:09.819
për ndoshta çka kishte nevojë
më së shumti për sukses.

NOTE Paragraph

00:02:09.819 --> 00:02:11.216
Pastaj shikova financimin.

00:02:11.216 --> 00:02:13.916
Nganjëherë kompanitë marrin shuma
të tendsoura financimi.

00:02:13.916 --> 00:02:15.754
Ndoshta kjo është më e rëndësishme?

NOTE Paragraph

00:02:15.754 --> 00:02:17.300
Dhe sigurisht, koha.

00:02:17.300 --> 00:02:20.110
A është ideja e hershme
dhe bota e papërgatitur për të?

00:02:20.110 --> 00:02:23.557
A është herët, sikur, jeni në parakohe
dhe duhet të mësoni botën?

00:02:23.557 --> 00:02:24.366
A është e drejtë?

00:02:24.366 --> 00:02:27.229
Apo a është tepër vonë, dhe tanimë
ka shumë konkurrentë?

NOTE Paragraph

00:02:27.229 --> 00:02:29.818
Kështu që provova të shikoj me kujdes
këta pesë faktorë

00:02:29.818 --> 00:02:30.869
nëpër shumë kompani.

00:02:30.869 --> 00:02:33.064
Shikova nëpër të
100 kompanitë e Idealab,

00:02:33.064 --> 00:02:34.518
dhe 100 kompani jo-Idealab

00:02:34.518 --> 00:02:37.154
të provoj të gjej diçka
shkencore rreth kësaj.

NOTE Paragraph

00:02:37.574 --> 00:02:39.899
Së pari, këto kompanitë Idealab,

00:02:39.899 --> 00:02:41.772
pesë kompanitë kryesore --

00:02:41.772 --> 00:02:45.188
Citysearch, CarsDirect, GoTo,
NetZero, Tickets.com --

00:02:45.188 --> 00:02:47.262
të gjitha u bënë suksese miliardëshe.

00:02:47.262 --> 00:02:49.175
Dhe pesë kompanitë në fund --

00:02:49.175 --> 00:02:51.985
Z.com, Insider Pages, MyLife,
Desktop Factory, Peoplelink --

00:02:51.985 --> 00:02:54.376
të githë kishim shpresa për to,
por nuk ia dolën.

NOTE Paragraph

00:02:54.888 --> 00:02:57.833
Provova të rendit atributet
e të gjitha këtyre

00:02:57.833 --> 00:03:01.075
si ndjehesha se kishin pasur sukses
në secilin dimension.

00:03:01.075 --> 00:03:04.540
Dhe pastaj për kompanitë jo-Idealab,
shikova në sukseset e egra,

00:03:04.540 --> 00:03:08.122
sikur Airbnb dhe Instagram dhe Uber
dhe Youtube dhe LinkedIn.

NOTE Paragraph

00:03:08.133 --> 00:03:09.385
Dhe disa dështime:

00:03:09.385 --> 00:03:11.185
Webvan, Kozmo, Pets.com

00:03:11.185 --> 00:03:12.465
Flooz dhe Friendster.

00:03:12.465 --> 00:03:14.469
Këto kompani kishin fonde të mëdha,

00:03:14.469 --> 00:03:16.548
edhe modele biznesore në disa raste,

00:03:16.548 --> 00:03:17.695
por nuk ia dolën.

00:03:17.695 --> 00:03:20.556
Provova të shikoj se cilët faktorë
kishin më shumë rëndësi

00:03:20.556 --> 00:03:23.109
për suksesin dhe dështimin
e këtyre kompanive,

00:03:23.109 --> 00:03:24.938
dhe rezultati vërtetë më befasoi.

NOTE Paragraph

00:03:25.338 --> 00:03:27.008
Gjëja e parë ishte koha.

00:03:27.638 --> 00:03:30.140
Koha llogaritej 42%

00:03:30.140 --> 00:03:32.640
e diferencës ndërmjet suksesit e dështimit.

00:03:32.640 --> 00:03:34.742
Vendin e dyte e kishte ekipi dhe ekzekutimi,

00:03:34.742 --> 00:03:35.564
dhe ideja,

00:03:35.564 --> 00:03:38.481
ndryshueshmëria e idesë,
veçantia e idesë,

00:03:38.481 --> 00:03:39.884
zinte vendin e trete.

NOTE Paragraph

00:03:39.884 --> 00:03:41.849
Tani, kjo nuk është definitive,

00:03:41.849 --> 00:03:44.066
S'mund të themi që
ideja është e parëndësishme,

00:03:44.066 --> 00:03:47.706
por, vërtetë më ka befasuar që
ideja nuk ishte më e rëndësishmja.

00:03:47.706 --> 00:03:50.306
Nganjëherë ishte më e rëndësishme kur
ishte në kohë.

NOTE Paragraph

00:03:50.306 --> 00:03:53.681
Dy të fundit, modeli biznesor dhe
financimi kishin kuptim për mua.

00:03:53.681 --> 00:03:56.048
Modeli biznesor ka
kuptim të jetë aq i ulët

00:03:56.048 --> 00:03:58.428
sepse kur niseni pa një model
biznesor

00:03:58.428 --> 00:04:01.895
e shtoni një më vonë nëse konsumatorët
e kërkojnë ate çfarë po krijoni.

00:04:01.895 --> 00:04:03.301
Dhe financimi, mendoj,

00:04:03.301 --> 00:04:06.076
nëse jeni të nën-financiuar në fillim
por fitoni vëmendje,

00:04:06.076 --> 00:04:07.365
sidomos në ditët e sotme,

00:04:07.365 --> 00:04:09.426
është shumë lehtë të gjeni financim.

NOTE Paragraph

00:04:09.426 --> 00:04:12.546
Tani, le të shohim disa raste specifike
rreth këtyre.

00:04:12.546 --> 00:04:15.459
Të marrim një sukses si Airbnb
për të cilin kemi dëgjuar te gjithe.

00:04:15.459 --> 00:04:18.524
Ajo kompani është anashkaluar
nga shumë investitorë të mençur

00:04:18.524 --> 00:04:19.666
sepse njerëzit mendonin,

00:04:19.666 --> 00:04:22.719
"Askush s'do të lëshonte me qira
shtëpinë për të huajt."

00:04:22.719 --> 00:04:24.444
Sigurisht, njerëzit ishin gabim.

00:04:24.444 --> 00:04:26.298
Por, një nga arsyet pse pati sukses,

00:04:26.298 --> 00:04:29.283
përpos modelit të mirë biznesor,
idesë, ekzekutimit të mirë,

00:04:29.283 --> 00:04:30.020
është koha.

NOTE Paragraph

00:04:30.020 --> 00:04:33.299
Kompania u shfaq menjëherë
në kohën e recensionit

00:04:33.299 --> 00:04:35.117
kur njerëzit kishin nevojë për para,

00:04:35.117 --> 00:04:36.931
dhe kjo ndihmoi ata të tejkalojnë

00:04:36.931 --> 00:04:39.777
hezitimin e tyre për të huazuar
shtëpinë një të panjohuri.

NOTE Paragraph

00:04:39.777 --> 00:04:40.896
E njëjta gjë me Uber.

00:04:40.896 --> 00:04:41.949
Uber u shfaq,

00:04:41.949 --> 00:04:44.110
kompani e model biznesor i pabesueshëm,

00:04:44.110 --> 00:04:45.174
ekzekutim i shkëlqyeshëm.

00:04:45.174 --> 00:04:46.656
Por, koha ishte aq e përkryer

00:04:46.656 --> 00:04:48.805
për nevojën e tyre të sjellnin
vozitës në sistem.

00:04:48.805 --> 00:04:51.927
Vozitësit kërkonin te fitonin më shumë
para; kjo ishte shumë e rëndësishme.

NOTE Paragraph

00:04:51.927 --> 00:04:55.705
Një nga sukseset fillestare, Citysearch,
u shfaq kur njerëzit kerkonin ueb-faqe.

00:04:55.705 --> 00:04:58.182
GoTo.com, të cilën e lajmëruam
nën TED më 1998,

00:04:58.182 --> 00:05:01.513
ishte kur kompanitë po kërkonin
mënyra me kosto-efektive për marre trafik.

00:05:01.513 --> 00:05:03.085
Menduam që ideja ishte e mirë,

00:05:03.085 --> 00:05:05.846
por, koha ishte ndoshta edhe më
e rëndësishme.

00:05:05.846 --> 00:05:07.284
Dhe disa nga dështimet tona.

00:05:07.284 --> 00:05:10.761
Ne nisëm një kompani të quajtur Z.com,
ishte kompani argëtuese online.

00:05:10.761 --> 00:05:12.204
Ishim të emocionuar për të --

00:05:12.204 --> 00:05:14.746
Mblodhëm mjaft para,
kishim model biznesor të mirë,

00:05:14.746 --> 00:05:17.994
e rekrutuam talente të mëdha
Hollywoodi për tu bashkuar me kompaninë.

00:05:17.994 --> 00:05:20.382
Por, broadband penetrimi ishte
i ulët më 1999-2000.

00:05:20.382 --> 00:05:22.538
Ishte zor të shikoje
përmbajtje video online,

00:05:22.538 --> 00:05:25.347
duhej të vendosje codecs
në browserin tuaj e gjera të ngjashme,

00:05:25.347 --> 00:05:27.978
dhe kompania doli nga biznesi më 2003.

NOTE Paragraph

00:05:27.978 --> 00:05:29.074
Vetëm dy vjet më vonë,

00:05:29.074 --> 00:05:31.959
kur problemi i codec-ëve
u rregullua me Adobe Flash

00:05:31.959 --> 00:05:35.633
dhe kur penetrimi broadband u rrit
50% në Amerikë,

00:05:35.633 --> 00:05:37.590
YouTube ishte në kohë të përkryer.

00:05:37.590 --> 00:05:39.319
Ide, por edhe kohë e pabesueshme.

00:05:39.319 --> 00:05:42.759
Në fakt, YouTube as nuk kishte model
biznesor kur kishte nisur.

00:05:42.759 --> 00:05:45.042
Nuk ishte as e sigurt që do t'ia dilte.

00:05:45.042 --> 00:05:47.177
Por, kishte gjetur për bukuri kohën.

NOTE Paragraph

00:05:47.177 --> 00:05:48.728
Pra, si përmbledhje,

00:05:48.728 --> 00:05:51.513
është që ekzekutimi ka shumë rëndësi.

00:05:51.513 --> 00:05:52.757
Ideja ka shumë rëndësi.

00:05:52.757 --> 00:05:54.516
Por, koha e duhur edhe më shumë.

00:05:54.516 --> 00:05:56.562
E mënyra më e mirë për të përcaktuar kohën

00:05:56.562 --> 00:05:59.179
është të shikojmë nëse
konsumatorët janë gati

00:05:59.179 --> 00:06:00.715
për atë çfarë ju ofrojmë.

00:06:00.715 --> 00:06:02.677
Dhe nëse jemi të sinqertë për këtë,

00:06:02.677 --> 00:06:04.938
të mos jemi në mohim për
rezultatet që i shihni,

00:06:04.938 --> 00:06:08.149
sepse nëse keni diçka që doni
ju dëshironi ta shtyni para,

00:06:08.149 --> 00:06:11.219
por, ju duhet të jeni shumë të sinqertë,
për faktorin e kohës.

NOTE Paragraph

00:06:11.219 --> 00:06:12.089
Siç e ceka më lart

00:06:12.089 --> 00:06:15.478
mendoj që startup-ët mund të ndryshojnë
botën, ta bëjnë vend më të mirë.

00:06:15.478 --> 00:06:16.876
Shpresoj që disa nga këto

00:06:16.876 --> 00:06:19.528
mund t'ju ndihmojnë ju
të keni një përqindje më të madhe suksesi,

00:06:19.528 --> 00:06:21.748
dhe bëjnë diçka të shkëlqyeshme
të vijë në botë

00:06:21.748 --> 00:06:23.594
që s'do të ndodhnin ndryshe.

NOTE Paragraph

00:06:23.594 --> 00:06:25.931
Shumë faleminderit
ishit audiencë e mrekullueshme.

NOTE Paragraph

00:06:25.931 --> 00:06:27.425
(Duartrokitje)