[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:09.75,0:00:14.07,Default,,0000,0000,0000,,ปรากฎการณ์ที่คุณได้เห็นเมื่อครู่นี้ Dialogue: 0,0:00:14.07,0:00:20.46,Default,,0000,0000,0000,,เรียกกันว่าการลอยตัวควอนตัม และการยึดตัวควอนตัม Dialogue: 0,0:00:20.46,0:00:24.35,Default,,0000,0000,0000,,และวัตถุที่ลอยตัวอยู่นี้ Dialogue: 0,0:00:24.35,0:00:26.35,Default,,0000,0000,0000,,เรียกว่า ตัวนำยิ่งยวด (superconductor) Dialogue: 0,0:00:26.35,0:00:31.94,Default,,0000,0000,0000,,สภาวะตัวนำยิ่งยวด เป็นสภาวะของสารในระดับเล็กมากๆ Dialogue: 0,0:00:31.94,0:00:36.20,Default,,0000,0000,0000,,และจะเกิดขึ้นภายใต้อุณหภูมิที่ต่ำถึงจุดหนึ่งเท่านั้น Dialogue: 0,0:00:36.20,0:00:38.54,Default,,0000,0000,0000,,นั่นเป็นปรากฎการณ์ที่ค่อนข้างเก่าแล้ว Dialogue: 0,0:00:38.54,0:00:40.31,Default,,0000,0000,0000,,มันถูกค้นพบเมื่อ 100 ปีที่แล้ว Dialogue: 0,0:00:40.31,0:00:42.44,Default,,0000,0000,0000,,อย่างไรก็ตาม เพิ่งจะเมื่อไม่นานมานี้เอง Dialogue: 0,0:00:42.44,0:00:44.80,Default,,0000,0000,0000,,ที่ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีหลายๆ อย่าง Dialogue: 0,0:00:44.80,0:00:47.47,Default,,0000,0000,0000,,ทำให้เราสามารถสาธิตปรากฎการณ์นี้ให้ชมได้ Dialogue: 0,0:00:47.47,0:00:51.22,Default,,0000,0000,0000,,นั่นคือ การลอยตัวควอนตัม และการยึดตัวควอนตัม Dialogue: 0,0:00:51.22,0:00:57.06,Default,,0000,0000,0000,,สารตัวนำยิ่งยวด จะมีลักษณะสำคัญสองอย่าง Dialogue: 0,0:00:57.06,0:01:00.52,Default,,0000,0000,0000,,อย่างแรกคือ สภาวะความต้านทานกระแสไฟฟ้าเป็นศูนย์ Dialogue: 0,0:01:00.52,0:01:07.41,Default,,0000,0000,0000,,อย่างที่สองคือ การผลักดันสนามแม่เหล็กจากภายในตัวนำยิ่งยวด Dialogue: 0,0:01:07.41,0:01:10.30,Default,,0000,0000,0000,,ฟังดูยุ่งยากใช่มั้ยครับ? Dialogue: 0,0:01:10.30,0:01:13.17,Default,,0000,0000,0000,,ความต้านทานกระแสไฟฟ้าคืออะไร? Dialogue: 0,0:01:13.17,0:01:19.42,Default,,0000,0000,0000,,กระแสไฟฟ้า ก็คือการไหลของอิเล็กตรอนภายในสสาร Dialogue: 0,0:01:19.42,0:01:22.77,Default,,0000,0000,0000,,และในระหว่างที่อิเล็กตรอนไหลไปมานี้ Dialogue: 0,0:01:22.77,0:01:25.46,Default,,0000,0000,0000,,มันจะชนเข้ากับอะตอมต่างๆ และจากการชนนี้เอง Dialogue: 0,0:01:25.46,0:01:27.68,Default,,0000,0000,0000,,มันจะสูญเสียพลังงานไปบางส่วน Dialogue: 0,0:01:27.68,0:01:33.28,Default,,0000,0000,0000,,พลังงานที่เสียไปจะกระจายตัวไปในรูปของความร้อน ซึ่งคุณคงจะเคยเห็นผลแล้ว Dialogue: 0,0:01:33.28,0:01:39.20,Default,,0000,0000,0000,,ภายในสารตัวนำยิ่งยวด จะไม่มีการชนกันของอิเล็กตรอนเลย Dialogue: 0,0:01:39.20,0:01:43.89,Default,,0000,0000,0000,,จึงไม่มีการสูญเสียพลังงานไป Dialogue: 0,0:01:43.89,0:01:46.87,Default,,0000,0000,0000,,นั่นเป็นเรื่องที่ยอดเยี่ยมมาก Dialogue: 0,0:01:46.87,0:01:51.95,Default,,0000,0000,0000,,ในฟิสิกส์สมัยก่อน มักจะต้องมีแรงต้านอยู่เสมอ มีการสูญเสียพลังงาน Dialogue: 0,0:01:51.95,0:01:55.98,Default,,0000,0000,0000,,แต่ปรากฎการณ์นี้เป็นผลในระดับควอนตัม จึงไม่เกิดขึ้น Dialogue: 0,0:01:56.02,0:02:04.70,Default,,0000,0000,0000,,ไม่ใช่แค่นั้น เพราะสารตัวนำยิ่งยวด ไม่ชอบสนามแม่เหล็ก Dialogue: 0,0:02:04.70,0:02:09.02,Default,,0000,0000,0000,,มันจึงพยายามที่จะผลักสนามแม่เหล็กออกจากตัว Dialogue: 0,0:02:09.02,0:02:15.14,Default,,0000,0000,0000,,และทำอย่างนั้นโดยการดันกระแสออกไปเป็นวง Dialogue: 0,0:02:15.14,0:02:18.13,Default,,0000,0000,0000,,การรวมตัวกันของปรากฎการณ์ทั้งสอง Dialogue: 0,0:02:18.13,0:02:24.13,Default,,0000,0000,0000,,การผลักสนามแม่เหล็ก และภาวะแรงต้านทานเป็นศูนย์นี้ Dialogue: 0,0:02:24.13,0:02:27.30,Default,,0000,0000,0000,,รวมกันเรียกได้ว่า ตัวนำยิ่งยวด Dialogue: 0,0:02:27.30,0:02:31.52,Default,,0000,0000,0000,,แต่คุณก็รู้ว่า บางทีอะไรๆ ก็ไม่ได้สมบูรณ์แบบไปเสียหมด Dialogue: 0,0:02:31.52,0:02:38.90,Default,,0000,0000,0000,,บางครั้งก็ยังคงมีสนามแม่เหล็กหลงเหลืออยู่ ภายในตัวนำยิ่งยวด Dialogue: 0,0:02:38.90,0:02:42.56,Default,,0000,0000,0000,,ภายใต้ภาวะบางอย่าง ที่เรามีอยู่ในตอนนี้ Dialogue: 0,0:02:42.56,0:02:47.64,Default,,0000,0000,0000,,สนามแม่เหล็กที่หลงเหลืออยู่นี้ สามารถที่จะถูกกักขังอยู่ภายในตัวนำยิ่งยวดได้ Dialogue: 0,0:02:47.64,0:02:53.90,Default,,0000,0000,0000,,และสนามแม่เหล็กตกค้างเหล่านี้ Dialogue: 0,0:02:53.90,0:02:56.75,Default,,0000,0000,0000,,จะมีปริมาณแน่นอนอยู่จำนวนหนึ่ง Dialogue: 0,0:02:56.75,0:03:00.39,Default,,0000,0000,0000,,ทำไมหรือ ก็เพราะนี่เป็นปรากฎการณ์ระดับควอนตัม เป็นควอนตัมฟิสิกส์ Dialogue: 0,0:03:00.39,0:03:04.24,Default,,0000,0000,0000,,และกลายเป็นว่า สนามแม่เหล็กก็ทำตัวเป็นอนุภาคควอนตัมด้วย Dialogue: 0,0:03:04.24,0:03:09.82,Default,,0000,0000,0000,,ในคลิปนี้ คุณจะเห็นได้ว่า มันเคลื่อนที่ทีละก้อน Dialogue: 0,0:03:09.82,0:03:13.72,Default,,0000,0000,0000,,สิ่งเหล่านี้คือสนามแม่เหล็กที่เหลืออยู่ ไม่ใช่อนุภาคนะครับ Dialogue: 0,0:03:13.72,0:03:18.01,Default,,0000,0000,0000,,แต่มันทำตัวเหมือนกับเป็นอนุภาค Dialogue: 0,0:03:18.01,0:03:22.20,Default,,0000,0000,0000,,และนี่คือสาเหตุที่เราเรียกมันว่า \Nการลอยตัวควอนตัมและการยึดตัวควอนตัม Dialogue: 0,0:03:22.20,0:03:28.27,Default,,0000,0000,0000,,จะเกิดอะไรขึ้นกับตัวนำยิ่งยวด \Nถ้าเราเอามันไปอยู่ในสนามแม่เหล็ก Dialogue: 0,0:03:28.27,0:03:32.85,Default,,0000,0000,0000,,อย่างแรกเลยคือ มันมีสนามแม่เหล็กหลงเหลืออยู่ภายใน Dialogue: 0,0:03:32.85,0:03:36.97,Default,,0000,0000,0000,,และตัวนำยิ่งยวดไม่ชอบให้มันเคลื่อนที่ไปมา Dialogue: 0,0:03:36.97,0:03:40.42,Default,,0000,0000,0000,,เพราะการเคลื่อนไหวจะทำให้สูญเสียพลังงาน Dialogue: 0,0:03:40.42,0:03:43.37,Default,,0000,0000,0000,,และทำให้เสียสภาวะตัวนำยิ่งยวดไป Dialogue: 0,0:03:43.37,0:03:47.72,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้น มันจึงทำการยึดสนามแม่เหล็กพวกนั้นไว้ Dialogue: 0,0:03:47.72,0:03:53.48,Default,,0000,0000,0000,,สนามแม่เหล็กตกค้างในตัวนำยิ่งยวดนี้ เรียกกันว่า ฟลักซอน Dialogue: 0,0:03:53.48,0:03:59.76,Default,,0000,0000,0000,,ฟลักซอนพวกนี้จะถูกยึดไว้อยู่กับที่ Dialogue: 0,0:03:59.76,0:04:08.98,Default,,0000,0000,0000,,ทำไมน่ะหรือ ก็เพราะว่าการเคลื่อนที่ Dialogue: 0,0:04:08.98,0:04:10.79,Default,,0000,0000,0000,,ของสารตัวนำยิ่งยวดจะทำให้มันเปลี่ยนสภาพไป Dialogue: 0,0:04:10.79,0:04:16.08,Default,,0000,0000,0000,,ดังนั้นเราจึงได้การยึดตัวควอนตัม ผมจะแสดงให้คุณดู Dialogue: 0,0:04:16.08,0:04:21.84,Default,,0000,0000,0000,,ผมมีตัวนำยิ่งยวดอยู่ชิ้นหนึ่ง ห่อไว้เพื่อจะคงความเย็นได้นาน Dialogue: 0,0:04:21.84,0:04:26.31,Default,,0000,0000,0000,,เมื่อผมวางมันลงบนแม่เหล็กธรรมดา Dialogue: 0,0:04:26.31,0:04:30.18,Default,,0000,0000,0000,,มันจะถูกยึดตัวลอยค้างกลางอากาศ Dialogue: 0,0:04:30.18,0:04:34.24,Default,,0000,0000,0000,,(ปรบมือ) Dialogue: 0,0:04:34.24,0:04:38.29,Default,,0000,0000,0000,,มันไม่ใช่แค่การลอยตัวธรรมดา ไม่ใช่แค่แรงผลักเท่านั้น Dialogue: 0,0:04:38.29,0:04:43.41,Default,,0000,0000,0000,,ผมสามารถจัดเรียงฟลักซอนใหม่ และมันจะถูกยึดตัวไว้ในรูปแบบใหม่ Dialogue: 0,0:04:43.41,0:04:47.44,Default,,0000,0000,0000,,แบบนี้ หรือย้ายมันไปทางซ้ายหรือขวา Dialogue: 0,0:04:47.44,0:04:55.19,Default,,0000,0000,0000,,และนี่คือการยึดตัวควอนตัม\Nซึ่งเป็นการล็อกสามมิติของตัวนำยิ่งยวด Dialogue: 0,0:04:55.19,0:04:57.35,Default,,0000,0000,0000,,แน่นอน ผมสามารถคว่ำมันแบบนี้ Dialogue: 0,0:04:57.35,0:05:00.25,Default,,0000,0000,0000,,และมันจะยังคงถูกยึดอยู่ Dialogue: 0,0:05:00.25,0:05:09.48,Default,,0000,0000,0000,,ตอนนี้เราเข้าใจแล้วว่า สิ่งที่เรียกว่า การลอยตัวนั้น ความจริงคือการยึดตัว Dialogue: 0,0:05:09.48,0:05:13.79,Default,,0000,0000,0000,,ครับ เราเข้าใจแล้ว Dialogue: 0,0:05:13.79,0:05:18.05,Default,,0000,0000,0000,,และคุณจะไม่ประหลาดใจถ้าผมจะใช้แม่เหล็กเป็นวงแบบนี้ Dialogue: 0,0:05:18.05,0:05:22.02,Default,,0000,0000,0000,,ซึ่งมีสนามแม่เหล็กลักษณะเดียวกันทั้งวง Dialogue: 0,0:05:22.02,0:05:27.96,Default,,0000,0000,0000,,ทำให้ตัวนำยิ่งยวดสามารถหมุนรอบแกนแม่เหล็กได้อย่างอิสระ Dialogue: 0,0:05:27.96,0:05:33.98,Default,,0000,0000,0000,,นั่นเป็นเพราะว่า ยังมีการยึดตัวอยู่ ในระหว่างที่มันกำลังหมุนเป็นวง Dialogue: 0,0:05:33.98,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,เห็นไหมครับ ผมสามารถที่จะปรับมุม และทำให้ตัวนำยิ่งยวดหมุนต่อไปได้ Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:46.67,Default,,0000,0000,0000,,เป็นการเคลื่อนตัวที่ไร้แรงเสียดทาน ยังคงลอยตัวอยู่ แต่ก็เคลื่อนที่ได้อย่างอิสระ Dialogue: 0,0:05:46.67,0:05:55.95,Default,,0000,0000,0000,,เรามีการยึดตัวควอนตัม และทำให้มันลอยตัวอยู่เหนือแม่เหล็กนี้ Dialogue: 0,0:05:55.95,0:06:02.44,Default,,0000,0000,0000,,แต่มันมีฟลักซอนอยู่มากแค่ไหนละ มีสนามแม่เหล็กตกค้างอยู่แค่ไหนในแผ่นแค่นี้ Dialogue: 0,0:06:02.44,0:06:05.32,Default,,0000,0000,0000,,เราสามารถคำนวณได้ครับ และมันก็มีอยู่เป็นจำนวนมาก Dialogue: 0,0:06:05.32,0:06:12.69,Default,,0000,0000,0000,,มีจำนวนถึงหนึ่งแสนล้าน "ก้อน" ของแม่เหล็กในแผ่นขนาดสามนิ้วนี้ Dialogue: 0,0:06:12.69,0:06:16.80,Default,,0000,0000,0000,,แต่นั่นยังไม่น่าประหลาดใจนักครับ ยังมีสิ่งที่ผมยังไม่ได้บอกคุณอยู่ Dialogue: 0,0:06:16.80,0:06:22.41,Default,,0000,0000,0000,,ที่เจ๋งก็คือ ตัวนำยิ่งยวดที่คุณเห็นอยู่นี้ Dialogue: 0,0:06:22.41,0:06:29.94,Default,,0000,0000,0000,,หนาเพียงแค่ครึ่งไมครอนเท่านั้น มันบางมากจริงๆ Dialogue: 0,0:06:29.94,0:06:39.50,Default,,0000,0000,0000,,และชั้นบางๆ นี้สามารถยกน้ำหนักให้ลอยตัวได้ถึง\N70,000 เท่าของน้ำหนัก Dialogue: 0,0:06:39.50,0:06:45.33,Default,,0000,0000,0000,,เป็นปรากฎการณ์ที่เหลือเชื่อ มันแข็งแรงมาก Dialogue: 0,0:06:45.33,0:06:48.91,Default,,0000,0000,0000,,ผมสามารถที่จะยืดขยายแม่เหล็กวงกลมนี้ Dialogue: 0,0:06:48.91,0:06:53.69,Default,,0000,0000,0000,,และทำให้มันเป็นรางอย่างที่ผมต้องการ Dialogue: 0,0:06:53.69,0:06:57.62,Default,,0000,0000,0000,,ตัวอย่างเช่น ผมสามารถสร้างรางวงกลมขนาดใหญ่ Dialogue: 0,0:06:57.62,0:07:04.50,Default,,0000,0000,0000,,และเมื่อวางแผ่นตัวนำยิ่งยวดลงไปบนราง Dialogue: 0,0:07:04.50,0:07:08.61,Default,,0000,0000,0000,,มันจะเคลื่อนที่ได้อย่างอิสระ Dialogue: 0,0:07:08.61,0:07:17.99,Default,,0000,0000,0000,,(ปรบมือ) Dialogue: 0,0:07:17.99,0:07:22.73,Default,,0000,0000,0000,,ไม่ใช่แค่นั้นนะครับ ผมสามารถที่จะปรับตำแหน่งของมัน อย่างนี้ แล้วก็หมุน Dialogue: 0,0:07:22.73,0:07:29.17,Default,,0000,0000,0000,,มันจะเคลื่อนที่ไปได้ในตำแหน่งใหม่ Dialogue: 0,0:07:29.17,0:07:33.61,Default,,0000,0000,0000,,ผมสามารถลองทำสิ่งใหม่ๆ ได้ ลองทำอย่างนี้ดูกันดีกว่า Dialogue: 0,0:07:33.61,0:07:39.56,Default,,0000,0000,0000,,ผมสามารถเอาแผ่นตัวนำ วางไว้อย่างนี้ Dialogue: 0,0:07:39.56,0:07:42.54,Default,,0000,0000,0000,,แล้วในขณะที่มันยังอยู่แบบนี้ อย่าไปไหนนะ Dialogue: 0,0:07:42.54,0:07:49.10,Default,,0000,0000,0000,,ผมจะลองย้ายตัวรางดู Dialogue: 0,0:07:49.10,0:07:51.40,Default,,0000,0000,0000,,และหวังว่า ถ้าผมทำมันได้ถูกต้อง Dialogue: 0,0:07:51.40,0:07:53.54,Default,,0000,0000,0000,,มันจะยังคงลอยค้างอยู่ได้ Dialogue: 0,0:07:53.54,0:08:02.99,Default,,0000,0000,0000,,(ปรบมือ) Dialogue: 0,0:08:02.99,0:08:09.83,Default,,0000,0000,0000,,คุณเห็นแล้วใช่มั้ยครับ มันเป็นการยึดตัวควอนตัม ไม่ใช่การลอยตัว Dialogue: 0,0:08:09.83,0:08:13.96,Default,,0000,0000,0000,,ตอนนี้ ระหว่างที่ให้มันวนเป็นวงอยู่นี้ Dialogue: 0,0:08:13.96,0:08:17.67,Default,,0000,0000,0000,,ผมจะเล่าให้คุณฟังเพิ่มเติมเกี่ยวกับตัวนำยิ่งยวด Dialogue: 0,0:08:17.67,0:08:23.21,Default,,0000,0000,0000,,เอาละ (หัวเราะ) Dialogue: 0,0:08:23.21,0:08:30.24,Default,,0000,0000,0000,,เรารู้แล้วว่า ตัวนำยิ่งยวดสามารถนำไฟฟ้าได้จำนวนมาก Dialogue: 0,0:08:30.24,0:08:35.46,Default,,0000,0000,0000,,และเราสามารถใช้มันสร้างสนามแม่เหล็กความเข้มสูงได้ Dialogue: 0,0:08:35.46,0:08:40.65,Default,,0000,0000,0000,,แบบที่ต้องใช้ในเครื่องเอ็มอาร์ไอ หรือเครื่องเร่งอนุภาค Dialogue: 0,0:08:40.65,0:08:45.21,Default,,0000,0000,0000,,แต่เรายังสามารถที่จะเก็บพลังงานไว้ได้โดยใช้ตัวนำยิ่งยวด Dialogue: 0,0:08:45.21,0:08:47.10,Default,,0000,0000,0000,,เพราะมันไม่มีการศูนย์เสียพลังงาน Dialogue: 0,0:08:47.10,0:08:54.28,Default,,0000,0000,0000,,เราสามารถสร้างสายไฟฟ้า เพื่อส่งไฟฟ้าปริมาณมากระหว่างโรงไฟฟ้า Dialogue: 0,0:08:54.28,0:09:03.28,Default,,0000,0000,0000,,ลองนึกภาพดูว่า คุณสามารถสำรองไฟฟ้าสำหรับโรงไฟฟ้าได้โดยใช้สายไฟจากตัวนำยิ่งยวดเพียงเส้นเดียว Dialogue: 0,0:09:03.28,0:09:07.76,Default,,0000,0000,0000,,แล้วอะไรคืออนาคตของการลอยตัวควอนตัมและการยึดตัวควอนตัม Dialogue: 0,0:09:07.76,0:09:14.90,Default,,0000,0000,0000,,ผมอยากตอบคำถามนี้ด้วยตัวอย่างอันนี้ Dialogue: 0,0:09:14.90,0:09:21.31,Default,,0000,0000,0000,,ลองนึกภาพดูว่าคุณมีแผ่นดิสก์ ลักษณะคล้ายกับที่ผมมีอยู่ในมือ Dialogue: 0,0:09:21.31,0:09:25.19,Default,,0000,0000,0000,,เส้นผ่าศูนย์กลางสามนิ้ว แตกต่างกันอย่างเดียวคือ Dialogue: 0,0:09:25.19,0:09:30.38,Default,,0000,0000,0000,,ชั้นตัวนำยิ่งยวด แทนที่จะหนาเพียงแค่ครึ่งไมครอน Dialogue: 0,0:09:30.38,0:09:33.46,Default,,0000,0000,0000,,แต่หนาซักสองมิลลิเมตร ซึ่งก็ยังบางมากอยู่ Dialogue: 0,0:09:33.46,0:09:44.20,Default,,0000,0000,0000,,ชั้นตัวนำยิ่งยวดที่หนาสองมิลลิเมตรนี้ จะสามารถยกน้ำหนักได้ถึง 1000 กิโลกร้ม เท่ารถเล็กๆ คันหนึ่ง บนมือของผม Dialogue: 0,0:09:44.20,0:09:47.49,Default,,0000,0000,0000,,น่าทึ่งมาก ขอบคุณครับ Dialogue: 0,0:09:47.49,0:10:02.57,Default,,0000,0000,0000,,(ปรบมือ)