0:00:00.680,0:00:04.496
Nigdy nie chciałam być[br]ekspertką od wychowywania dzieci.

0:00:04.520,0:00:08.280
Właściwie nie interesuje mnie[br]wychowanie samo w sobie.

0:00:09.080,0:00:13.016
Po prostu jest teraz[br]pewien sposób wychowywania,

0:00:13.040,0:00:16.216
który niejako szkodzi dzieciom,

0:00:16.239,0:00:21.296
ograniczając ich szanse stania się sobą.[br]

0:00:21.320,0:00:23.536
Pewien rodzaj wychowywania,

0:00:23.560,0:00:24.896
który w tym przeszkadza.

0:00:24.920,0:00:26.536
Chodzi o to,

0:00:26.560,0:00:29.656
że za bardzo przejmujemy się rodzicami

0:00:29.656,0:00:32.296
niewystarczająco zaangażowanymi[br]w życie swoich dzieci,

0:00:32.320,0:00:34.256
ich edukację, wychowanie,

0:00:34.280,0:00:35.480
co jest uzasadnione.

0:00:36.000,0:00:38.376
Jednak po drugiej stronie spektrum

0:00:38.400,0:00:41.096
dzieje się także dużo złego,

0:00:41.120,0:00:44.056
bo rodzice czują,[br]że dziecko nie odniesie sukcesu,

0:00:44.080,0:00:48.136
o ile nie ochroni się go na każdym kroku,

0:00:48.160,0:00:51.896
nie czuwa nad wszystkim[br]i nie zarządza każdą chwilą,

0:00:51.920,0:00:57.120
kierując swoje dziecko[br]na elitarne uczelnie i ścieżki kariery.

0:00:58.760,0:01:01.376
Kiedy tak wychowujemy dzieci,

0:01:01.400,0:01:03.096
używam słowa "my",

0:01:03.120,0:01:05.896
bo Bóg wie, że wychowując[br]moich dwóch nastolatków,

0:01:05.920,0:01:08.656
sama miewałam takie tendencje,

0:01:08.680,0:01:12.560
wtedy ich dzieciństwo jest [br]odznaczaniem punktów z listy kontrolnej.

0:01:13.200,0:01:15.896
To obraz takiego dzieciństwa.

0:01:15.920,0:01:18.816
Pilnujemy bezpieczeństwa dzieci,

0:01:18.840,0:01:20.520
żeby były najedzone i nawodnione.

0:01:21.340,0:01:23.720
Chcemy być pewni,[br]że chodzą do odpowiedniej szkoły,

0:01:23.720,0:01:26.300
że są w odpowiedniej klasie[br]we właściwej szkole,

0:01:26.300,0:01:29.414
i dostają odpowiednie stopnie[br]w tej właściwej klasie i szkole.

0:01:29.414,0:01:32.216
Nie tylko stopnie, wyniki,

0:01:32.240,0:01:33.730
ale wyróżnienia i nagrody,

0:01:33.780,0:01:36.045
zajęcia sportowe, [br]pozalekcyjne, przywództwo.

0:01:36.045,0:01:38.160
Mówimy, żeby nie tylko dołączyły do klubu,

0:01:38.160,0:01:41.410
ale założyły własny,[br]bo tego chcą uczelnie.

0:01:41.410,0:01:43.190
Odhacz punkt "prace społeczne".

0:01:43.190,0:01:46.136
Pokaż uczelniom, że dbasz o innych.

0:01:46.160,0:01:48.256
(Śmiech)

0:01:48.280,0:01:53.216
To wszystko na oczekiwanym[br]poziomie perfekcji.

0:01:53.240,0:01:55.856
Oczekujemy od dzieci perfekcji,

0:01:55.880,0:01:59.216
której od nas nie wymagano,

0:01:59.240,0:02:01.416
a ponieważ tyle się wymaga,

0:02:01.440,0:02:02.656
sądzimy,

0:02:02.680,0:02:05.896
że my, rodzice, musimy kłócić się [br]z każdym nauczycielem,

0:02:05.920,0:02:08.496
dyrektorem, trenerem, sędzią,

0:02:08.520,0:02:11.416
i zachowywać się jak "stróż" dziecka,

0:02:11.440,0:02:12.680
osobisty asystent

0:02:13.880,0:02:15.696
i sekretarka.

0:02:15.720,0:02:17.896
A wtedy z naszymi drogimi dziećmi

0:02:17.920,0:02:20.056
spędzamy tyle czasu na poganianiu,

0:02:20.080,0:02:24.496
przymilaniu, robieniu aluzji, pomaganiu,[br]targowaniu się, czasem zrzędzeniu,

0:02:24.520,0:02:27.376
żeby upewnić się, że czegoś nie zepsują,

0:02:27.400,0:02:29.896
nie zamkną przed sobą drzwi,

0:02:29.920,0:02:32.416
nie zrujnują swojej przyszłości,

0:02:32.440,0:02:34.696
oczekiwanego przyjęcia

0:02:34.720,0:02:37.336
na jeden z elitarnych uniwersytetów,

0:02:37.360,0:02:40.440
które odrzucają prawie każdego kandydata.

0:02:42.680,0:02:48.096
Tak wygląda dzieciństwo[br]przypominające listę kontrolną.

0:02:48.120,0:02:50.616
Po pierwsze, [br]nie ma czasu na beztroską zabawę.

0:02:50.640,0:02:52.296
Nie ma na to miejsca popołudniami,

0:02:52.320,0:02:55.336
bo wszystko musi nas ubogacać.

0:02:55.360,0:02:58.736
Jakby każda praca domowa, test, aktywność

0:02:58.760,0:03:03.296
miały ogromne znaczenie na przyszłość,[br]jaką dla nich planujemy,

0:03:03.320,0:03:06.256
zwalniamy ich nawet z obowiązku[br]pomagania w domu,

0:03:06.280,0:03:09.656
odpuszczamy im, [br]jeśli nie śpią wystarczająco długo,

0:03:09.680,0:03:14.576
ale wszystko pod warunkiem, [br]że odhaczają punkty z listy kontrolnej.

0:03:14.600,0:03:18.416
Tworząc taką listę, [br]chcemy po prostu, żeby były szczęśliwe,

0:03:18.440,0:03:20.496
ale kiedy wracają ze szkoły,

0:03:20.520,0:03:23.656
pierwsze, o co zbyt często pytamy,

0:03:23.680,0:03:26.736
to praca domowa i oceny.

0:03:26.760,0:03:28.776
Widzą w naszych oczach,

0:03:28.800,0:03:31.336
że nasza aprobata, miłość,

0:03:31.360,0:03:32.976
na których bardzo im zależy,

0:03:33.000,0:03:34.856
wiąże się z piątkami.

0:03:34.880,0:03:37.456
Potem koło nich biegniemy

0:03:37.480,0:03:42.176
i chwalimy niczym czempiony[br]na wystawie psów,

0:03:42.200,0:03:43.416
(Śmiech)

0:03:43.440,0:03:48.736
zachęcając, żeby skoczyły wyżej i dalej,

0:03:48.760,0:03:51.816
i tak dzień za dniem.

0:03:51.840,0:03:53.576
Kiedy dostaną się do liceum,

0:03:53.600,0:03:57.846
nie pytają siebie: "Co mnie interesuje?[br]Co chciałbym robić?".

0:03:57.846,0:03:59.496
Zamiast tego spytają doradców:

0:03:59.520,0:04:03.096
"Co mam zrobić, [br]żeby dostać się na dobre studia?".

0:04:03.120,0:04:06.056
Kiedy średnia ocen nieuchronnie spadnie,

0:04:06.080,0:04:07.656
kiedy pojawią się czwórki,

0:04:07.680,0:04:10.056
albo, nie daj Boże, trójki,

0:04:10.080,0:04:12.016
zrozpaczone napiszą do przyjaciół:

0:04:12.040,0:04:17.160
"Czy ktoś z takimi ocenami [br]ma szansę na dobre studia?".

0:04:17.959,0:04:19.495
Nasze dzieci,

0:04:19.519,0:04:23.136
niezależnie od tego, co osiągną,

0:04:23.160,0:04:24.400
są zmęczone.

0:04:25.400,0:04:26.616
Słabe.

0:04:26.640,0:04:28.456
Trochę wypalone.

0:04:28.480,0:04:30.376
I przedwcześnie "dorosłe",

0:04:30.400,0:04:32.880
marząc, żeby dorośli powiedzieli:[br]

0:04:32.880,0:04:37.440
"Było dobrze. Dałeś z siebie[br]w dzieciństwie wystarczająco dużo".

0:04:37.440,0:04:41.696
Marnieją, pełne niepokoju, [br]o krok od depresji,

0:04:41.720,0:04:43.936
a niektóre zastanawiają się,

0:04:43.960,0:04:48.320
czy ich życie będzie warte tego wysiłku.

0:04:49.800,0:04:51.536
My, rodzice,

0:04:51.560,0:04:54.936
przecież wiemy, że tak właśnie jest.

0:04:54.960,0:04:58.976
Zachowujemy się tak,[br]jakby dzieci nie miały przyszłości

0:04:58.976,0:05:03.656
bez dostania się na najlepsze uczelnie[br]czy bez wykonywania zawodu,

0:05:03.680,0:05:05.000
który dla nich wybraliśmy.

0:05:05.920,0:05:09.016
Może po prostu boimy się,

0:05:09.040,0:05:12.516
że nie będzie się,[br]czym chwalić przed znajomymi

0:05:12.560,0:05:15.200
oraz dzięki naklejce na tył samochodu.

0:05:18.840,0:05:21.540
(Brawa)

0:05:24.920,0:05:27.456
Jeśli zastanowicie się nad sobą,

0:05:27.480,0:05:31.016
jeśli oczywiście macie odwagę to zrobić,

0:05:31.040,0:05:33.140
zobaczycie, że nie tylko dzieci myślą,

0:05:33.140,0:05:35.736
że ich wartość określają oceny i wyniki,

0:05:35.760,0:05:39.656
ale my też tkwimy w ich[br]rozwijających się umysłach,

0:05:39.680,0:05:44.256
jak we własnej wersji filmu[br]"Być jak John Malkovich",

0:05:44.280,0:05:46.216
i wysyłamy im następującą wiadomość:

0:05:46.240,0:05:51.456
"Beze mnie nic nie osiągniesz".

0:05:51.480,0:05:54.136
Przez naszą pomoc z każdej strony,

0:05:54.160,0:05:56.510
nadopiekuńczość, ciągłe rady i pomaganie

0:05:56.510,0:06:00.736
pozbawiamy dzieci szansy na zbudowanie[br]poczucia własnej skuteczności,

0:06:00.760,0:06:04.456
które jest niezbędne[br]dla ludzkiej psychiki,

0:06:04.480,0:06:07.096
i ważniejsze od poczucia własnej wartości,

0:06:07.120,0:06:09.040
które budujemy dzięki pochwałom.

0:06:09.120,0:06:15.296
Wiara we własną skuteczność powstaje,[br]gdy podjęte działania przynoszą skutek,

0:06:15.320,0:06:16.536
a nie...

0:06:16.560,0:06:17.776
Właśnie tak.

0:06:17.800,0:06:20.640
(Brawa)

0:06:21.600,0:06:25.376
Nie działania podjęte[br]przez rodziców w imieniu dziecka,

0:06:25.400,0:06:28.176
ale jego własne czyny, [br]które wywołują skutek.

0:06:28.200,0:06:29.696
Mówiąc krótko,

0:06:29.720,0:06:32.740
jeśli dzieci mają rozwijać[br]w sobie poczucie skuteczności,

0:06:32.740,0:06:35.080
co jest konieczne,

0:06:35.080,0:06:39.936
muszą o wiele częściej [br]analizować, planować, decydować,

0:06:39.960,0:06:43.536
robić, chcieć, radzić sobie, [br]próbować i przegrywać,

0:06:43.560,0:06:46.696
marzyć i doświadczać życia

0:06:46.720,0:06:48.360
na własną rękę.

0:06:50.760,0:06:54.136
Czy sugeruję, że każde dziecko[br]jest zmotywowane i chętne do pracy

0:06:54.160,0:06:57.336
i nie potrzebuje dodatkowego [br]zaangażowania rodziców w ich życie,

0:06:57.360,0:06:59.240
więc powinniśmy się wycofać i odpuścić?

0:07:00.040,0:07:01.256
Na pewno nie.

0:07:01.280,0:07:02.496
(Śmiech)

0:07:02.520,0:07:04.216
Zupełnie nie to mam na myśli.

0:07:04.240,0:07:07.856
Jeśli jednak widzimy w ocenach, [br]wynikach i nagrodach

0:07:07.880,0:07:09.976
cel dzieciństwa sam w sobie,

0:07:10.000,0:07:13.776
którego zwieńczeniem[br]będzie przyjęcie na elitarną uczelnię

0:07:13.800,0:07:16.776
albo dostęp do kilku prestiżowych zawodów,

0:07:16.800,0:07:21.176
to niebezpiecznie zawężamy [br]dzieciakom pole do osiągnięcia sukcesu.

0:07:21.200,0:07:24.736
Nawet jeśli pomożemy im w drodze do celu,

0:07:24.760,0:07:26.326
oferując wszechstronną pomoc

0:07:26.370,0:07:29.560
w odrobieniu pracy domowej, [br]żeby dostać lepszą ocenę

0:07:30.320,0:07:34.200
i pochwalić się lepszym CV [br]z dzieciństwa z naszą pomocą.

0:07:35.120,0:07:38.496
To wszystko pociąga za sobą skutek

0:07:38.520,0:07:40.576
braku poczucia własnego "ja".

0:07:40.600,0:07:43.016
Może powinniśmy mniej skupiać się

0:07:43.040,0:07:44.856
na kilku najlepszych uczelniach,

0:07:44.880,0:07:48.096
do których mogłyby[br]składać papiery i się dostać,

0:07:48.120,0:07:53.016
a bardziej na tym, żeby miały nawyki,[br]nastawienie, umiejętności,

0:07:53.040,0:07:57.976
kondycję do osiągnięcia sukcesu[br]w dowolnej dziedzinie,

0:07:58.130,0:08:03.816
Dzieci nie powinny skupiać się[br]tylko na stopniach i wynikach,

0:08:03.840,0:08:06.136
tylko mieć dzieciństwo,

0:08:06.160,0:08:11.256
które zapewni podstawy [br]dla przyszłego sukcesu

0:08:11.280,0:08:13.960
opartego na wartościach takich jak miłość

0:08:15.240,0:08:16.456
i obowiązki.

0:08:16.480,0:08:18.656
(Śmiech)

0:08:18.680,0:08:21.620
(Brawa)

0:08:23.240,0:08:26.480
Czy powiedziałam "obowiązki"?[br]Serio? Tak, zrobiłam to.

0:08:27.920,0:08:30.080
Nie bez powodu.

0:08:31.410,0:08:34.900
Najdłużej na świecie trwającym badaniem[br]w historii nauk społecznych

0:08:34.900,0:08:36.500
jest Harvard Grant Study (HGS).

0:08:37.068,0:08:39.791
Wyniki pokazują, że sukces zawodowy,

0:08:39.791,0:08:42.218
a tego przecież chcemy[br]dla naszych pociech,

0:08:42.218,0:08:45.994
wynika z wykonywania obowiązków[br]w okresie dzieciństwa,

0:08:45.994,0:08:48.050
a im szybciej się zacznie, tym lepiej.

0:08:48.074,0:08:49.890
Zakasanie rękawów i chęć pomocy,

0:08:49.890,0:08:52.806
świadomość, że jest robota do wykonania,

0:08:52.816,0:08:55.366
ktoś musi ją zrobić[br]i równie dobrze mogę to być ja

0:08:55.380,0:08:59.190
nastawienie, które mówi:[br]"przyczynię się do poprawy sytuacji",

0:08:59.204,0:09:02.120
to zapewnia awans w przyszłej pracy.

0:09:02.600,0:09:04.987
Wszyscy to wiemy.

0:09:04.987,0:09:08.057
(Brawa)

0:09:08.254,0:09:11.900
Wiemy to i pomimo tego[br]zdajemy się na listy kontrole

0:09:11.900,0:09:15.306
i zwalniamy nasze pociechy[br]z obowiązków domowych,

0:09:15.348,0:09:18.324
a potem, już jako młodzi dorośli,[br]w swoich pierwszych pracach,

0:09:18.324,0:09:21.770
czekają na kolejne listy kontrolne,[br]które nie istnieją,

0:09:21.880,0:09:23.766
co więcej, bez których nie mają odruchu

0:09:23.766,0:09:28.056
zakasania rękawów i ruszenia do pracy

0:09:28.056,0:09:31.060
zastanowienia się, [br]w czym mogą się przydać,

0:09:31.060,0:09:35.976
w jaki sposób wyjść naprzeciw [br]oczekiwaniom szefa.

0:09:36.770,0:09:41.070
Drugim równie istotnym odkryciem HGS

0:09:41.070,0:09:43.650
jest to, że za szczęściem w życiu

0:09:43.650,0:09:45.810
stoi miłość,

0:09:45.810,0:09:47.710
nie miłość do pracy,

0:09:47.710,0:09:50.126
a miłość do ludzi:

0:09:50.520,0:09:53.820
małżonka, partnera, przyjaciół, rodziny.

0:09:54.910,0:09:58.360
W dzieciństwie dzieci[br]powinny nauczyć się kochać,

0:09:58.360,0:10:01.070
a żeby kochać innych,[br]muszą pokochać same siebie,

0:10:01.070,0:10:05.126
czego nie zrobią, jeśli nie obdarzymy[br]ich miłością bezwarunkową.

0:10:05.686,0:10:08.846
(Brawa)

0:10:09.510,0:10:10.620
Tak.

0:10:12.560,0:10:13.760
Dlatego,

0:10:13.970,0:10:16.080
zamiast manii ocen i wyników,

0:10:16.080,0:10:19.046
kiedy nasza latorośl wróci ze szkoły,

0:10:19.046,0:10:20.950
albo kiedy wrócimy z pracy,

0:10:20.950,0:10:23.536
odłóżmy na bok technologie, telefony,

0:10:23.536,0:10:25.186
spójrzmy im prosto w oczy

0:10:25.186,0:10:26.940
i niech zobaczą naszą radość

0:10:26.940,0:10:31.076
z tego, że je widzimy[br]po chwilowej rozłące.

0:10:31.380,0:10:33.486
Wtedy powinniśmy zapytać:

0:10:33.486,0:10:35.652
"Jak minął dzień?

0:10:36.010,0:10:38.080
Coś fajnego się dzisiaj wydarzyło?".

0:10:38.720,0:10:41.896
Kiedy nastoletnia córka, [br]tak jak moja, mówi: "lunch",

0:10:42.320,0:10:44.610
a ja chcę tylko wiedzieć,[br]jak tam test z matmy,

0:10:44.610,0:10:46.146
a nie lunch...

0:10:46.146,0:10:49.030
Mamy się tym lunchem zainteresować.

0:10:49.030,0:10:52.226
Spytaj: "Czemu ten lunch był taki fajny?".

0:10:52.450,0:10:55.826
Dzieci muszą czuć, [br]że to one są dla nas ważne,

0:10:55.850,0:10:58.590
nie ich średnia ocen.

0:10:59.790,0:11:02.016
Pewnie pomyślicie, że obowiązki i miłość

0:11:02.016,0:11:04.556
brzmią nawet całkiem nieźle, [br]ale chwila moment!

0:11:04.640,0:11:07.520
Uczelnie chcą zobaczyć[br]super oceny i wyniki,

0:11:07.520,0:11:11.600
wyróżnienia i nagrody,[br]ale, mówię wam, to nie cała prawda.

0:11:13.130,0:11:18.840
Największe prestiżowe szkoły[br]wymagają tego od naszych młodych,

0:11:19.010,0:11:20.620
ale są też dobre wieści.

0:11:21.160,0:11:26.256
W przeciwieństwie do tego,[br]co wmawiają nam rankingi uniwersytetów...

0:11:26.280,0:11:28.640
(Brawa)

0:11:31.670,0:11:34.500
wcale nie trzeba dostać się[br]do jednej z najlepszych uczelni,

0:11:34.500,0:11:36.500
żeby wieść szczęśliwe i udane życie.

0:11:36.500,0:11:39.716
Szczęśliwi, którzy odnieśli sukces,[br]uczęszczali do uczelni stanowej,

0:11:39.716,0:11:41.926
do koledżu, o którym nikt nie słyszał,

0:11:41.926,0:11:43.456
do szkoły pomaturalnej,

0:11:43.480,0:11:46.216
studiowali i zawalili studia.

0:11:46.240,0:11:49.040
(Brawa)

0:11:53.240,0:11:56.216
Dowód na to jest w tej sali,[br]w naszych społecznościach,

0:11:56.240,0:11:57.936
taka jest prawda.

0:11:57.960,0:11:59.656
Jeśli poszerzymy perspektywę,

0:11:59.680,0:12:01.936
zechcemy spojrzeć na więcej uczelni,

0:12:01.960,0:12:05.496
może pozbędziemy się utartego myślenia,

0:12:05.520,0:12:09.176
zaakceptujemy ten fakt i zrozumiemy,

0:12:09.200,0:12:11.176
że to nie koniec świata,

0:12:11.200,0:12:14.720
jeśli nasze dzieci nie dostaną się[br]do prestiżowej szkoły wyższej.

0:12:15.960,0:12:17.216
Co ważniejsze,

0:12:17.250,0:12:22.058
jeśli ich dzieciństwo nie opierało się[br]na drakońskiej liście zadań,

0:12:22.360,0:12:24.496
a kiedy dostaną się na studia,

0:12:24.520,0:12:26.456
obojętnie gdzie,

0:12:26.480,0:12:29.576
pójdą tam z własnej woli,

0:12:29.600,0:12:32.056
napędzane własną potrzebą,

0:12:32.080,0:12:35.280
zdolne i gotowe, żeby się tam rozwijać.

0:12:37.360,0:12:39.160
Muszę się do czegoś przyznać.

0:12:39.760,0:12:42.856
Mam dwoje dzieci, Sawyera i Avery.

0:12:42.880,0:12:44.576
To nastolatkowie.

0:12:44.600,0:12:46.456
Wydaje mi się, że kiedyś

0:12:46.480,0:12:49.096
traktowałam Sawyera i Avery

0:12:49.120,0:12:50.896
jak małe drzewka bonsai...

0:12:50.920,0:12:53.256
(Śmiech)

0:12:53.280,0:12:56.216
które chciałam delikatnie przycinać

0:12:56.240,0:13:00.136
i kształtować w idealną formę człowieka,

0:13:00.160,0:13:03.656
która będzie na tyle idealna,[br]że zagwarantuje im przyjęcie

0:13:03.680,0:13:06.430
na jeden z uniwersytetów,[br]na który ciężko się dostać.

0:13:07.040,0:13:10.920
Jednak zdałam sobie sprawę, [br]po pracy z tysiącami dzieci...

0:13:11.640,0:13:13.360
(Śmiech)

0:13:14.480,0:13:16.800
i wychowaniu własnej dwójki,

0:13:18.200,0:13:20.400
że moje dzieci to nie drzewka bonsai.

0:13:21.800,0:13:23.520
To polne kwiaty

0:13:24.400,0:13:27.216
nieznanego rodzaju i gatunku...

0:13:27.240,0:13:29.136
(Śmiech)

0:13:29.160,0:13:32.576
Moim zadaniem jest [br]zapewnić im stymulujące środowisko,

0:13:32.600,0:13:34.976
wzmacniać je przez obowiązki

0:13:35.000,0:13:39.296
i kochać, żeby kochały innych[br]oraz były kochane,

0:13:39.320,0:13:42.416
a studia, wybór kierunku, kariera,

0:13:42.440,0:13:44.136
to już ich sprawa.

0:13:44.160,0:13:49.816
Moim zadaniem nie jest [br]uczynić ich tym, czym chcę,

0:13:49.840,0:13:54.640
ale wspierać ich [br]w stawaniu się cudownym sobą.

0:13:55.400,0:13:56.616
Dziękuję.

0:13:56.640,0:14:03.070
(Brawa)