1
00:00:00,471 --> 00:00:02,955
Τα σπουδαία κείμενα της αρχαιότητας

2
00:00:02,955 --> 00:00:06,270
δε φτάνουν σ' εμάς
στην πρωτότυπη μορφή τους.

3
00:00:06,270 --> 00:00:09,789
Φτάνουν επειδή τα αντέγραψαν ξανά και ξανά

4
00:00:09,789 --> 00:00:11,788
αντιγραφείς στο Μεσαίωνα.

5
00:00:11,788 --> 00:00:14,438
Έτσι συμβαίνει και με τον Αρχιμήδη,

6
00:00:14,438 --> 00:00:16,204
τον σπουδαίο ΄Ελληνα μαθηματικό.

7
00:00:16,204 --> 00:00:19,206
Οι γνώσεις μας σχετικά 
με τον Αρχιμήδη ως μαθηματικό

8
00:00:19,206 --> 00:00:21,904
προέρχονται από τρία και μόνο βιβλία,

9
00:00:21,904 --> 00:00:23,820
που ονομάζονται Α, Β και Γ.

10
00:00:23,820 --> 00:00:28,653
Το Α χάθηκε από 
έναν Ιταλό ουμανιστή το 1564.

11
00:00:28,653 --> 00:00:31,456
Το Β εμφανίστηκε για τελευταία φορά
στην Παπική βιβλιοθήκη

12
00:00:31,456 --> 00:00:37,288
γύρω στα εκατό μίλια βόρεια της Ρώμης, 
στο Βιτέρμπο το 1311.

13
00:00:37,288 --> 00:00:41,585
Ο Κώδικας Γ ανακαλύφθηκε μόλις το 1906,

14
00:00:41,585 --> 00:00:44,134
και έφτασε στο γραφείο μου στη Βαλτιμόρη

15
00:00:44,134 --> 00:00:48,260
στις 19 Ιανουαρίου 1999.

16
00:00:48,260 --> 00:00:50,678
Αυτό που βλέπετε είναι ο Κώδικας Γ.

17
00:00:50,678 --> 00:00:55,847
Στην πραγματικότητα ο Κώδικας Γ 
είναι θαμμένος σ' αυτό το βιβλίο.

18
00:00:55,847 --> 00:00:57,297
Είναι θαμμένος θησαυρός.

19
00:00:57,297 --> 00:00:59,632
Διότι αυτό το βιβλίο είναι 
στην πραγματικότητα ένα προσευχητάρι.

20
00:00:59,632 --> 00:01:02,596
Το ολοκλήρωσε ένας τύπος
με το όνομα Ιωάννης Μύρωνας

21
00:01:02,596 --> 00:01:06,213
στις 14 Απριλίου 1229.

22
00:01:06,213 --> 00:01:08,698
Για να κάνει το προσευχητάρι του
χρησιμοποίησε περγαμηνή.

23
00:01:08,698 --> 00:01:11,113
Δε χρησιμοποίησε 
όμως καινούργια περγαμηνή,

24
00:01:11,113 --> 00:01:14,427
αλλά περγαμηνή ανακυκλωμένη 
από προηγούμενα χειρόγραφα,

25
00:01:14,427 --> 00:01:16,164
που ήταν επτά στον αριθμό.

26
00:01:16,164 --> 00:01:19,647
Ο Κώδικας Γ του Αρχιμήδη 
ήταν ένα από αυτά τα επτά.

27
00:01:19,647 --> 00:01:25,114
Αποσυναρμολόγησε το χειρόγραφο
του Αρχιμήδη και τα άλλα επτά χειρόγραφα.

28
00:01:25,114 --> 00:01:28,497
Έσβησε όλα τους τα κείμενα,

29
00:01:28,497 --> 00:01:30,915
μετά έκοψε τα φύλλα στο μέσον,

30
00:01:30,915 --> 00:01:33,159
τα ανακάτεψε,

31
00:01:33,159 --> 00:01:35,077
τα γύρισε σε στροφή 90 μοιρών,

32
00:01:35,077 --> 00:01:37,129
και έγραψε προσευχές πάνω σ' αυτά τα βιβλία.

33
00:01:37,129 --> 00:01:38,826
Στην πραγματικότητα αυτά τα επτά χειρόγραφα

34
00:01:38,826 --> 00:01:43,174
εξαφανίστηκαν για 700 χρόνια, με αποτέλεσμα να έχουμε ένα προσευχητάρι.

35
00:01:43,174 --> 00:01:46,423
Το προσευχητάρι το ανακάλυψε αυτός ο τύπος,

36
00:01:46,423 --> 00:01:49,150
ο Γιόχαν Λούντβιχ Χάιμπεργκ το 1906.

37
00:01:49,150 --> 00:01:50,591
Χρησιμοποιώντας απλώς έναν μεγεθυντικό φακό,

38
00:01:50,591 --> 00:01:53,475
κατέγραψε όσο μεγαλύτερο μέρος του κειμένου μπορούσε.

39
00:01:53,475 --> 00:01:56,657
Βρήκε δυο κείμενα σ' αυτό το χειρόγραφο

40
00:01:56,657 --> 00:01:58,425
που ήταν μοναδικά.

41
00:01:58,425 --> 00:02:00,025
Δεν ανήκαν ούτε στο Α ούτε στο Β,

42
00:02:00,025 --> 00:02:01,723
ήταν νέα κείμενα του Αρχιμήδη,

43
00:02:01,723 --> 00:02:04,958
και τιτλοφορούνταν «Η Μέθοδος» και «Το Στομάχιον».

44
00:02:04,958 --> 00:02:07,227
Αυτό αποτέλεσε ένα παγκοσμίως γνωστό χειρόγραφο.

45
00:02:07,227 --> 00:02:09,042
Είναι βέβαια σαφές

46
00:02:09,042 --> 00:02:11,756
ότι αυτό το βιβλίο είναι σε άσχημη κατάσταση.

47
00:02:11,756 --> 00:02:15,226
Κακοποιήθηκε ακόμη πιο πολύ τον 20ο αιώνα

48
00:02:15,226 --> 00:02:16,958
αφού το είχε δει ο Χάιμπεργκ.

49
00:02:16,958 --> 00:02:18,475
Πλαστογράφησαν επάνω του,

50
00:02:18,475 --> 00:02:21,558
και υπέστη φθορά από μούχλα.

51
00:02:21,558 --> 00:02:25,308
Αυτό το βιβλίο είναι ο ορισμός της υποβάθμισης.

52
00:02:25,308 --> 00:02:27,042
Είναι το είδος του βιβλίου

53
00:02:27,042 --> 00:02:29,707
που θα νόμιζε κανείς ότι βρίσκεται σε κάποιο ίδρυμα.

54
00:02:29,707 --> 00:02:31,893
Αλλά δεν είναι σε κάποιο ίδρυμα,

55
00:02:31,893 --> 00:02:36,525
αγοράστηκε από ιδιώτη το 1998.

56
00:02:36,525 --> 00:02:38,275
Γιατί αγόρασε αυτό το βιβλίο;

57
00:02:38,275 --> 00:02:41,812
Επειδή ήθελε να κάνει ασφαλές αυτό που ήταν εύθραυστο.

58
00:02:41,812 --> 00:02:45,058
Να κάνει ευρέως διαδεδομένο αυτό που ήταν μοναδικό.

59
00:02:45,058 --> 00:02:49,724
Να κάνει δωρεάν αυτό που ήταν ακριβό.

60
00:02:49,724 --> 00:02:52,859
Και τα έκανε όλα αυτά για λόγους αρχής.

61
00:02:52,859 --> 00:02:57,391
Επειδή λίγοι άνθρωποι πρόκειται να διαβάσουν τον Αρχιμήδη στα Αρχαία Ελληνικά,

62
00:02:57,391 --> 00:03:00,075
αλλά έπρεπε να έχουν την ευκαιρία να το κάνουν.

63
00:03:00,075 --> 00:03:03,374
Συγκέντρωσε λοιπόν τους φίλους του Αρχιμήδη,

64
00:03:03,374 --> 00:03:05,510
και υποσχέθηκε να αναλάβει τα έξοδα για το έργο που θα γινόταν.

65
00:03:05,510 --> 00:03:07,208
Και ήταν ένα ακριβό έργο,

66
00:03:07,208 --> 00:03:10,678
αλλά μη φανταστείτε και πολύ ακριβό,

67
00:03:10,678 --> 00:03:12,843
διότι αυτοί οι άνθρωποι δεν ήρθαν για τα λεφτά,

68
00:03:12,843 --> 00:03:14,662
ήρθαν για τον Αρχιμήδη,

69
00:03:14,662 --> 00:03:16,378
και είχαν διαφορετικά υπόβαθρα.

70
00:03:16,378 --> 00:03:18,561
Κάποιοι προέρχονταν από την σωματιδιακή φυσική,

71
00:03:18,561 --> 00:03:20,127
άλλοι από την κλασική φιλολογία,

72
00:03:20,127 --> 00:03:22,095
άλλοι από τη συντήρηση βιβλίων,

73
00:03:22,095 --> 00:03:24,677
άλλοι από τα αρχαία μαθηματικά,

74
00:03:24,677 --> 00:03:26,594
άλλοι από τη διαχείριση δεδομένων,

75
00:03:26,594 --> 00:03:29,511
άλλοι από την επιστημονική απεικόνιση και διαχείριση προγραμμάτων.

76
00:03:29,511 --> 00:03:33,067
Ενώθηκαν με σκοπό να εργαστούν πάνω σ΄αυτό το χειρόγραφο.

77
00:03:33,067 --> 00:03:36,878
Το πρώτο πρόβλημα ήταν πρόβλημα συντήρησης.

78
00:03:36,878 --> 00:03:39,311
Του είδους που είχε να κάνει με το εξής:

79
00:03:39,311 --> 00:03:41,511
Υπήρχε κόλλα στη ράχη του βιβλίου.

80
00:03:41,511 --> 00:03:43,712
Αν δείτε προσεκτικά αυτή τη φωτογραφία,

81
00:03:43,712 --> 00:03:45,760
το μισό κάτω μέρος του είναι καφέ.

82
00:03:45,760 --> 00:03:47,128
Και αυτή η κόλλα είναι δερματόκολλα.

83
00:03:47,128 --> 00:03:48,513
Ένας συντηρητής,

84
00:03:48,513 --> 00:03:50,645
την αφαιρεί σχετικά εύκολα.

85
00:03:50,645 --> 00:03:54,010
Το μισό πάνω μέρος είναι κόλλα Έλμερ για ξύλα .

86
00:03:54,010 --> 00:03:56,127
Είναι γαλάκτωμα οξικού πολυβινυλίου

87
00:03:56,127 --> 00:03:58,794
που δεν διαλύεται στο νερό όταν στεγνώσει.

88
00:03:58,794 --> 00:04:01,960
Είναι πολύ πιο σκληρή από την περγαμηνή πάνω στην οποία γράφτηκε.

89
00:04:01,960 --> 00:04:05,311
Προτού επομένως αρχίσουμε να απεικονίζουμε το κείμενο του Αρχιμήδη,

90
00:04:05,311 --> 00:04:06,760
έπρεπε να διαλύσουμε το βιβλίο.

91
00:04:06,760 --> 00:04:09,611
Μας πήρε τέσσερα χρόνια για να το κάνουμε.

92
00:04:09,611 --> 00:04:13,144
Και πρόκειται για μια σπάνια επιτυχία, κυρίες και κύριοι.

93
00:04:13,144 --> 00:04:15,915
(Γέλια)

94
00:04:15,915 --> 00:04:20,181
Το επόμενο που είχαμε να κάνουμε ήταν να καθαρίσουμε το κερί,

95
00:04:20,181 --> 00:04:22,416
διότι το βιβλίο χρησιμοποιούνταν σε εκκλησιαστικές λειτουργίες

96
00:04:22,416 --> 00:04:24,157
της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

97
00:04:24,157 --> 00:04:25,468
και χρησιμοποιούσαν κερί.

98
00:04:25,468 --> 00:04:27,331
Το κερί ήταν βρώμικο και δε μπορούσαμε να διαβάσουμε τα σημεία που ήταν καλυμμένα.

99
00:04:27,331 --> 00:04:28,564
Το κερί ήταν βρώμικο και δε μπορούσαμε να διαβάσουμε τα σημεία που ήταν καλυμμένα.

100
00:04:28,564 --> 00:04:31,899
Έπρεπε πολύ προσεκτικά να το καθαρίσουμε με μηχανικά μέσα.

101
00:04:31,899 --> 00:04:33,801
Δεν είναι εύκολο να σας περιγράψω με ακρίβεια

102
00:04:33,801 --> 00:04:36,515
σε πόσο κακή κατάσταση ήταν αυτό το βιβλίο,

103
00:04:36,515 --> 00:04:39,281
αλλά πολλές φορές διαλυόταν σε μικρά κομμάτια.

104
00:04:39,281 --> 00:04:41,631
Φυσιολογικά δεν μας απασχολούν τα μικρά κομματάκια σ' ένα βιβλίο,

105
00:04:41,631 --> 00:04:44,631
όμως τα συγκεκριμένα υπήρχε πιθανότητα να περιέχουν κείμενο του Αρχιμήδη.

106
00:04:44,631 --> 00:04:46,930
Έτσι, πολύ μικρά θραύσματα

107
00:04:46,930 --> 00:04:51,671
καταφέραμε να τα βάλουμε πίσω στη σωστή θέση.

108
00:04:51,671 --> 00:04:55,381
Αφού είχε ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, ξεκινήσαμε την απεικόνιση του χειρογράφου.

109
00:04:55,381 --> 00:04:56,881
Απεικονίσαμε το χειρόγραφο

110
00:04:56,881 --> 00:04:58,909
σε 14 διαφορετικά χρωματικά φάσματα.

111
00:04:58,909 --> 00:05:02,815
Διότι αν κοιτάξεις κάτι σε διαφορετικά χρωματικά φάσματα,

112
00:05:02,815 --> 00:05:04,031
βλέπεις διαφορετικά πράγματα.

113
00:05:04,031 --> 00:05:05,598
Τούτη εδώ είναι ή εικόνα μιας σελίδας

114
00:05:05,598 --> 00:05:08,115
αποτυπωμένης σε 14 χρωματικά φάσματα.

115
00:05:08,115 --> 00:05:10,248
Όμως δε λειτούργησε κανένα από αυτά.

116
00:05:10,248 --> 00:05:14,665
Έτσι, επεξεργαστήκαμε τις εικόνες μαζί,

117
00:05:14,665 --> 00:05:17,965
και βάλαμε δυο εικόνες σε μια άδεια οθόνη.

118
00:05:17,965 --> 00:05:20,798
Ορίστε δυο διαφορετικές εικόνες του χειρόγραφου του Αρχιμήδη.

119
00:05:20,798 --> 00:05:22,614
Η αριστερή

120
00:05:22,614 --> 00:05:23,965
είναι η φυσιολογική κόκκινη εικόνα.

121
00:05:23,965 --> 00:05:25,877
Και η δεξιά είναι η υπεριώδης.

122
00:05:25,877 --> 00:05:27,017
Στη δεξιά

123
00:05:27,017 --> 00:05:29,465
μπορεί να δείτε κάτι από τη γραφή του Αρχιμήδη.

124
00:05:29,465 --> 00:05:32,447
Εάν τις συγχωνεύσουμε σε ένα ψηφιακό υπόβαθρο,

125
00:05:32,447 --> 00:05:35,265
η περγαμηνή είναι φωτεινή και στις δυο εικόνες

126
00:05:35,265 --> 00:05:37,140
και βγαίνει φωτεινή.

127
00:05:37,140 --> 00:05:40,156
Το προσευχητάρι είναι σκοτεινό και στις δυο εικόνες

128
00:05:40,156 --> 00:05:41,853
και βγαίνει σκούρο.

129
00:05:41,853 --> 00:05:45,204
Το κείμενο του Αρχιμήδη είναι σκούρο στη μία εικόνα και φωτεινό στην άλλη.

130
00:05:45,204 --> 00:05:47,604
Και βγαίνει σκούρο αλλά κόκκινο,

131
00:05:47,604 --> 00:05:49,871
και στη συνέχεια γίνεται πιο καθαρό στην ανάγνωση.

132
00:05:49,871 --> 00:05:52,713
Αυτή είναι η εμφάνιση του.

133
00:05:52,713 --> 00:05:56,055
Εδώ είναι μια εικόνα πριν και μετά,

134
00:05:56,055 --> 00:05:59,037
αλλά δεν μπορείς να τη διαβάσεις έτσι.

135
00:05:59,037 --> 00:06:01,656
Παίρνεις κοντινό πλάνο

136
00:06:01,656 --> 00:06:05,204
μεγεθύνεις πάλι και πάλι,

137
00:06:05,204 --> 00:06:07,272
και τώρα μπορεί κανείς να το διαβάσει.

138
00:06:07,272 --> 00:06:13,620
(Χειροκρότημα)

139
00:06:13,620 --> 00:06:17,200
Αν επεξεργαστεί κανείς τις ίδιες εικόνες με διαφορετικό τρόπο,

140
00:06:17,200 --> 00:06:19,770
μπορεί να απαλείψει το κείμενο του προσευχητάριου.

141
00:06:19,770 --> 00:06:20,788
Αυτό είναι πολύ σημαντικό,

142
00:06:20,788 --> 00:06:23,771
γιατί τα διαγράμματα στο χειρόγραφο

143
00:06:23,771 --> 00:06:26,238
αποτελούν τη μοναδική πηγή για τα διαγράμματα

144
00:06:26,238 --> 00:06:29,055
που ο Αρχιμήδης σχεδίασε στην άμμο τον τέταρτο αιώνα π.Χ.

145
00:06:29,055 --> 00:06:32,094
Ορίστε λοιπόν, είναι στη διάθεσή σας.

146
00:06:32,094 --> 00:06:34,438
Με αυτή την απεικόνιση--

147
00:06:34,438 --> 00:06:37,104
την υπέρυθρη, υπεριώδη, αόρατη απεικόνιση του φωτός--

148
00:06:37,104 --> 00:06:39,704
δε θα μπορούσαμε ποτέ να διαπεράσουμε τις χρυσοποίκιλτες πλαστογραφήσεις.

149
00:06:39,704 --> 00:06:41,557
Με ποιο τρόπο θα το καταφέρναμε;

150
00:06:41,557 --> 00:06:43,520
Πήραμε το χειρόγραφο,

151
00:06:43,520 --> 00:06:47,807
και αποφασίσαμε να το απεικονίσουμε σε φθορίζουσες ακτίνες Χ.

152
00:06:47,807 --> 00:06:50,821
Μία ακτίνα Χ εισέρχεται στο αριστερό διάγραμμα

153
00:06:50,821 --> 00:06:54,673
και χτυπά ένα ηλεκτρόνιο του εσωτερικού φλοιού ενός ατόμου.

154
00:06:54,673 --> 00:06:56,671
Αυτό το ηλεκτρόνιο εξαφανίζεται.

155
00:06:56,671 --> 00:07:00,306
Και καθώς εξαφανίζεται, ένα ηλεκτρόνιο από ένα πιο μακρινό φλοιό

156
00:07:00,306 --> 00:07:02,788
εισέρχεται στη θέση του.

157
00:07:02,788 --> 00:07:04,221
Όταν παίρνει τη θέση του,

158
00:07:04,221 --> 00:07:07,055
εκπέμπει ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.

159
00:07:07,055 --> 00:07:08,487
Εκπέμπει μία ακτίνα Χ.

160
00:07:08,487 --> 00:07:11,138
Αυτή η ακτίνα Χ έχει συγκεκριμένο μήκος κύματος

161
00:07:11,138 --> 00:07:13,020
ως προς το άτομο στο οποίο προσπίπτει.

162
00:07:13,020 --> 00:07:15,188
Αυτό που θέλαμε να πάρουμε

163
00:07:15,188 --> 00:07:16,921
ήταν ο σίδηρος.

164
00:07:16,921 --> 00:07:18,788
Διότι η μελάνη ήταν γραμμένη με σίδηρο.

165
00:07:18,788 --> 00:07:20,471
Αν καταφέρουμε να αντιστοιχήσουμε

166
00:07:20,471 --> 00:07:23,055
από πού βγαίνει και από πού έρχεται η ακτίνα Χ,

167
00:07:23,055 --> 00:07:25,121
μπορούμε να χαρτογραφήσουμε το σίδηρο στη σελίδα,

168
00:07:25,121 --> 00:07:27,720
και θεωρητικά μπορούμε να διαβάσουμε την εικόνα.

169
00:07:27,720 --> 00:07:32,055
Το θέμα είναι ότι χρειαζόμαστε μια πολύ ισχυρή πηγή φωτός για να το καταφέρουμε.

170
00:07:32,055 --> 00:07:35,429
Το πήγαμε λοιπόν στο Εργαστήριο ακτινοβολίας σύγχροτρων του Στάνφορντ

171
00:07:35,429 --> 00:07:36,871
στην Καλιφόρνια,

172
00:07:36,871 --> 00:07:38,439
που είναι σωματιδιακός επιταχυντής.

173
00:07:38,439 --> 00:07:40,171
Τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται προς μια κατεύθυνση,

174
00:07:40,171 --> 00:07:41,788
τα ποζιτρόνια προς την άλλη.

175
00:07:41,788 --> 00:07:43,104
Συναντώνται στο μέσον,

176
00:07:43,104 --> 00:07:45,540
και δημιουργούν υποατομικά σωματίδια

177
00:07:45,540 --> 00:07:47,770
όπως τα γ-κουάρκ και τα τ-λεπτόνια.

178
00:07:47,770 --> 00:07:50,792
Βέβαια δε θα βάζαμε το κείμενο του Αρχιμήδη σ' εκείνη την ακτίνα.

179
00:07:50,792 --> 00:07:54,340
Αλλά καθώς τα ηλεκτρόνια περιστρέφονται με την ταχύτητα του φωτός,

180
00:07:54,340 --> 00:07:55,607
εκπέμπουν ακτίνες Χ.

181
00:07:55,607 --> 00:07:58,257
Αυτό αποτελεί την ισχυρότερη πηγή φωτός στο ηλιακό σύστημα.

182
00:07:58,257 --> 00:08:00,206
Ονομάζεται ακτινοβολία συγχροτρονίου,

183
00:08:00,206 --> 00:08:02,024
και χρησιμοποιείται συνήθως για να βλέπουμε

184
00:08:02,024 --> 00:08:03,691
πρωτεΐνες και παρόμοια πράγματα.

185
00:08:03,691 --> 00:08:07,688
Εμείς όμως θέλαμε να δούμε τα άτομα του σιδήρου,

186
00:08:07,688 --> 00:08:10,557
για να μπορέσουμε να διαβάσουμε τη σελίδα πριν και μετά.

187
00:08:10,557 --> 00:08:12,855
Και ω του θαύματος, είδαμε ότι μπορούσαμε να το κάνουμε.

188
00:08:12,855 --> 00:08:16,303
Χρειάστηκαν 17 λεπτά για μια σελίδα.

189
00:08:16,303 --> 00:08:18,958
Τι ανακαλύψαμε λοιπόν;

190
00:08:18,958 --> 00:08:21,140
Ένα από τα μοναδικά κείμενα του Αρχιμήδη

191
00:08:21,140 --> 00:08:22,943
που ονομάζεται «Το Στομάχιον».

192
00:08:22,943 --> 00:08:25,357
Αυτό δεν περιλαμβανόταν στους Κώδικες Α και Β.

193
00:08:25,357 --> 00:08:27,776
Και ξέραμε ότι περιλάμβανε αυτό το τετράγωνο.

194
00:08:27,776 --> 00:08:29,569
Είναι ένα τέλειο τετράγωνο,

195
00:08:29,569 --> 00:08:31,590
που διαιρείται σε 14 κομμάτια.

196
00:08:31,590 --> 00:08:34,373
Ωστόσο κανείς δε γνώριζε σε τι χρησίμευαν αυτά τα 14 κομμάτια στον Αρχιμήδη.

197
00:08:34,373 --> 00:08:36,557
Τώρα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε.

198
00:08:36,557 --> 00:08:38,324
Προσπαθούσε να υπολογίσει

199
00:08:38,324 --> 00:08:40,857
με πόσους τρόπους μπορεί κανείς να επαναδιατάξει τα 14 κομμάτια

200
00:08:40,857 --> 00:08:43,184
και να εξακολουθεί να έχει ένα τέλειο τετράγωνο.

201
00:08:43,184 --> 00:08:46,686
Ποια είναι η απάντηση;

202
00:08:46,686 --> 00:08:52,048
Είναι 17.156 διαιρεμένα σε 536 ενότητες.

203
00:08:52,048 --> 00:08:54,415
Αυτό που έχει σημασία

204
00:08:54,415 --> 00:08:58,129
είναι ότι αποτελεί τη πιο παλιά μελέτη της συνδυαστικής στα μαθηματικά.

205
00:08:58,129 --> 00:09:01,893
Η συνδυαστική είναι ένας υπέροχος και ενδιαφέρον κλάδος των μαθηματικών.

206
00:09:01,893 --> 00:09:05,128
Το εκπληκτικό βέβαια σχετικά μ' αυτό το χειρόγραφο

207
00:09:05,128 --> 00:09:07,497
είναι ότι κοιτάξαμε τα άλλα χειρόγραφα

208
00:09:07,497 --> 00:09:08,915
που έφτιαξε ο συγγραφέας του παλίμψηστου,

209
00:09:08,915 --> 00:09:11,481
από τα οποία ο αντιγραφέας έκανε το βιβλίο του,

210
00:09:11,481 --> 00:09:14,413
και ένα από αυτά περιείχε ένα κείμενο του Υπερείδη.

211
00:09:14,413 --> 00:09:18,781
Ο Υπερείδης υπήρξε ένας Αθηναίος ρήτορας του τέταρτου αιώνα π.Χ.

212
00:09:18,781 --> 00:09:21,198
Ήταν σύγχρονος του Δημοσθένη.

213
00:09:21,198 --> 00:09:25,597
Και το 338 π.Χ ο ίδιος και ο Δημοσθένης

214
00:09:25,597 --> 00:09:27,281
αποφάσισαν να αντισταθούν

215
00:09:27,281 --> 00:09:29,281
στην στρατιωτική εξουσία του Φίλιππου του Μακεδόνα.

216
00:09:29,281 --> 00:09:32,930
Η Αθήνα λοιπόν και η Θήβα ξεκίνησαν μάχη εναντίον του.

217
00:09:32,930 --> 00:09:34,198
Ήταν κακή ιδέα,

218
00:09:34,198 --> 00:09:37,631
διότι ο Φίλιππος της Μακεδονίας είχε ένα γιο, το Μέγα Αλέξανδρο,

219
00:09:37,631 --> 00:09:39,914
και έχασαν τη μάχη της Χαιρώνειας.

220
00:09:39,914 --> 00:09:42,632
Ο Μέγας Αλέξανδρος συνέχισε προς κατάκτηση του γνωστού κόσμου.

221
00:09:42,632 --> 00:09:45,382
Ο Υπερείδης δικάστηκε για προδοσία.

222
00:09:45,382 --> 00:09:48,982
Και το κείμενο αυτό είναι ο λόγος που εκφώνησε στη δίκη--

223
00:09:48,982 --> 00:09:50,130
και είναι ένας σπουδαίος λόγος:

224
00:09:50,130 --> 00:09:52,398
«Το καλύτερο» λέει «είναι να νικήσεις».

225
00:09:52,398 --> 00:09:54,132
«Αν όμως δε μπορείς,

226
00:09:54,132 --> 00:09:56,173
τότε πρέπει να δώσεις μάχη για έναν ευγενή σκοπό,

227
00:09:56,173 --> 00:09:57,748
γιατί έτσι θα σε θυμούνται.

228
00:09:57,748 --> 00:09:59,346
Σκεφτείτε τους Σπαρτιάτες.

229
00:09:59,346 --> 00:10:01,214
Κέρδισαν άπειρες νίκες,

230
00:10:01,214 --> 00:10:03,046
αλλά κανείς δε θυμάται ποιες είναι

231
00:10:03,046 --> 00:10:05,181
γιατί μάχονταν για ιδιοτελείς σκοπούς.

232
00:10:05,181 --> 00:10:08,747
Η μόνη μάχη των Σπαρτιατών που θυμούνται όλοι

233
00:10:08,747 --> 00:10:10,463
είναι η μάχη των Θερμοπυλών

234
00:10:10,463 --> 00:10:12,466
όπου σφαγιάστηκαν μέχρι τον τελευταίο,

235
00:10:12,466 --> 00:10:14,398
αλλά πολέμησαν για την ελευθερία της Ελλάδας».

236
00:10:14,398 --> 00:10:16,663
Τόσο σπουδαίος λόγος ήταν

237
00:10:16,663 --> 00:10:20,398
που το Αθηναϊκό δικαστήριο τον αθώωσε.

238
00:10:20,398 --> 00:10:22,464
Έζησε ακόμη 10 χρόνια,

239
00:10:22,464 --> 00:10:25,115
μέχρι που τον συνέλαβε η Μακεδονική φατρία.

240
00:10:25,115 --> 00:10:27,699
Του κόψανε τη γλώσσα για να γελοιοποιήσουν
τη ρητορική του δεινότητα,

241
00:10:27,699 --> 00:10:31,130
όσο για το σώμα του, κανείς δεν ξέρει τι απέγινε.

242
00:10:31,130 --> 00:10:34,281
Αυτό λοιπόν αποτελεί την ανακάλυψη μιας χαμένης φωνής της αρχαιότητας

243
00:10:34,281 --> 00:10:36,263
που μας μιλά, όχι από τον τάφο,

244
00:10:36,263 --> 00:10:37,741
διότι ο τάφος του δεν υπάρχει,

245
00:10:37,741 --> 00:10:39,514
αλλά από το Αθηναϊκό δικαστήριο.

246
00:10:39,514 --> 00:10:41,163
Σ' αυτό το σημείο θα πρέπει να πω

247
00:10:41,163 --> 00:10:43,930
ότι φυσιολογικά όταν ψάχνει κανείς

248
00:10:43,930 --> 00:10:45,926
μεσαιωνικά χειρόγραφα που σβήστηκαν,

249
00:10:45,926 --> 00:10:47,412
δε βρίσκει μοναδικά κείμενα.

250
00:10:47,412 --> 00:10:50,514
Η ανακάλυψη δύο χειρογράφων 
σε ένα, είναι στα αλήθεια κάτι.

251
00:10:50,514 --> 00:10:53,731
Η ανακάλυψη τριών είναι τρέλα.

252
00:10:53,731 --> 00:10:55,412
Εμείς βρήκαμε τρία.

253
00:10:55,412 --> 00:10:56,678
«Οι Κατηγορίες» του Αριστοτέλη

254
00:10:56,678 --> 00:10:59,131
περιλαμβάνεται στα θεμελιώδη
κείμενα της Δυτικής Φιλοσοφίας.

255
00:10:59,131 --> 00:11:03,547
Βρήκαμε ένα σχολιαστικό κείμενο 
του τρίτου π.Χ αιώνα πάνω σε αυτό,

256
00:11:03,547 --> 00:11:06,731
πιθανόν του Γαλένιου και μάλλον του Πορφύριου.

257
00:11:06,731 --> 00:11:08,929
Όλα αυτά τα δεδομένα που συλλέξαμε,

258
00:11:08,929 --> 00:11:11,464
όλες οι απεικονίσεις, 
όλες οι ανεπεξέργαστες απεικονίσεις,

259
00:11:11,464 --> 00:11:13,814
όλες οι μεταγραφές και τα σχετικά που κάναμε,

260
00:11:13,814 --> 00:11:17,300
έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο
υπό μία άδεια του Creative Commons

261
00:11:17,300 --> 00:11:20,214
και μπορούν να χρησιμοποιηθούν 
από όλους και για κάθε εμπορικό σκοπό.

262
00:11:20,214 --> 00:11:26,747
(Χειροκρότημα)

263
00:11:26,747 --> 00:11:30,051
Γιατί το έκανε αυτό 
ο ιδιοκτήτης του χειρόγραφου;

264
00:11:30,051 --> 00:11:33,797
Το έκανε επειδή καταλαβαίνει 
τα δεδομένα όπως και τα βιβλία.

265
00:11:33,797 --> 00:11:35,132
Όσο αφορά τα βιβλία,

266
00:11:35,132 --> 00:11:37,263
αν επιθυμείς να εξασφαλίσεις 
μακροχρόνια αξιοποίηση

267
00:11:37,263 --> 00:11:39,479
τα κρύβεις σε ντουλάπια

268
00:11:39,479 --> 00:11:41,279
και επιτρέπεις σε λίγους 
ανθρώπους να τα δουν.

269
00:11:41,279 --> 00:11:43,698
Όσο αφορά τα δεδομένα, 
αν επιθυμείς να επιβιώσουν,

270
00:11:43,698 --> 00:11:46,999
τα βγάζεις και ο καθένας
μπορεί να έχει πρόσβαση

271
00:11:46,999 --> 00:11:50,098
με όσο το δυνατόν περιορισμένο
έλεγχο επάνω τους.

272
00:11:50,098 --> 00:11:51,262
Και αυτό έπραξε.

273
00:11:51,262 --> 00:11:54,690
Τα ιδρύματα μπορούν να διδαχτούν 
από αυτή την πρακτική.

274
00:11:54,690 --> 00:11:57,242
Διότι τα ιδρύματα προς το παρόν

275
00:11:57,242 --> 00:12:00,299
κρατούν τα δεδομένα τους 
με περιοριστικούς όρους.

276
00:12:00,299 --> 00:12:02,491
Όποιος θέλει να δει μεσαιωνικά 
χειρόγραφα στο Διαδίκτυο,

277
00:12:02,491 --> 00:12:05,962
προς το παρόν πρέπει να πάει 
στην Εθνική Βιβλιοθήκη του τάδε ιστότοπου,

278
00:12:05,962 --> 00:12:08,630
ή στην Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη 
του δείνα ιστότοπου,

279
00:12:08,630 --> 00:12:10,529
που αποτελεί και τον πιο ανιαρό τρόπο

280
00:12:10,529 --> 00:12:12,306
ενασχόλησης με ψηφιακά δεδομένα.

281
00:12:12,306 --> 00:12:15,299
Αυτό που θέλει κανείς είναι 
να τα συγκεντρώσει όλα μαζί.

282
00:12:15,299 --> 00:12:18,396
Διότι το δίκτυο των αρχαίων 
χειρογράφων του μέλλοντος

283
00:12:18,396 --> 00:12:20,682
δεν πρόκειται να διαμορφωθεί 
από τα ιδρύματα.

284
00:12:20,682 --> 00:12:23,790
Πρόκειται να διαμορφωθεί από τους χρήστες,

285
00:12:23,790 --> 00:12:25,564
από ανθρώπους που συγκεντρώνουν
όλα τα δεδομένα,

286
00:12:25,564 --> 00:12:29,099
από ανθρώπους που επιθυμούν να
συγκεντρώσουν όλων των ειδών τους χάρτες

287
00:12:29,099 --> 00:12:30,731
απ' όπου και αν προέρχονται,

288
00:12:30,731 --> 00:12:32,531
όλα τα είδη των μεσαιωνικών ρομάντζων

289
00:12:32,531 --> 00:12:34,080
απ' όπου και αν προέρχονται,

290
00:12:34,080 --> 00:12:37,863
άνθρωποι που απλώς επιθυμούν να επιμεληθούν
τις προσωπικές τους υπέροχες συλλογές

291
00:12:37,863 --> 00:12:39,380
από ωραία πράγματα.

292
00:12:39,380 --> 00:12:40,997
Αυτό είναι το μέλλον του Διαδικτύου.

293
00:12:40,997 --> 00:12:44,180
Είναι ένα γοητευτικό και όμορφο μέλλον,

294
00:12:44,180 --> 00:12:45,782
δεν έχουμε παρά να το πραγματοποιήσουμε.

295
00:12:45,782 --> 00:12:48,963
Στο Μουσείο Τέχνης Ουόλτερς 
ακολουθήσαμε αυτό το παράδειγμα,

296
00:12:48,963 --> 00:12:52,313
και βάλαμε όλα τα χειρόγραφά μας
στο Διαδίκτυο

297
00:12:52,313 --> 00:12:53,996
για να τα απολαύσει ο κόσμος--

298
00:12:53,996 --> 00:12:56,580
όλα τα ανεπεξέργαστα δεδομένα,
όλες τις περιγραφές, όλα τα μεταδεδομένα.

299
00:12:56,580 --> 00:12:59,463
υπό μία άδεια του Creative Commons.

300
00:12:59,463 --> 00:13:00,981
Το Μουσείο Τέχνης Ουόλτερς
είναι ένα μικρό μουσείο

301
00:13:00,981 --> 00:13:02,529
και έχει όμορφα χειρόγραφα,

302
00:13:02,529 --> 00:13:04,547
αλλά και τα δεδομένα είναι φανταστικά.

303
00:13:04,547 --> 00:13:06,330
Το αποτέλεσμα όλων αυτών

304
00:13:06,330 --> 00:13:09,348
είναι ότι αν κάνετε μια αναζήτηση 
εικόνων στο Google αυτή τη στιγμή

305
00:13:09,348 --> 00:13:12,680
και πληκτρολογήσετε: «Φωτισμένα χειρόγραφα
του Κορανίου» για παράδειγμα,

306
00:13:12,680 --> 00:13:17,097
οι 24 από τις 28 εικόνες που θα βρείτε
προέρχονται από το δικό μου ίδρυμα.

307
00:13:17,097 --> 00:13:22,647
(Χειροκρότημα)

308
00:13:22,647 --> 00:13:27,680
Ας το σκεφτούμε λίγο.

309
00:13:27,680 --> 00:13:29,663
Γιατί να κάνει κάτι τέτοιο το ίδρυμα;

310
00:13:29,663 --> 00:13:32,259
Για πολλούς λόγους.

311
00:13:32,259 --> 00:13:34,382
Μπορείς να μιλήσεις για τις Ανθρωπιστικές
Επιστήμες και τα σχετικά,

312
00:13:34,382 --> 00:13:36,263
αλλά ας μιλήσουμε για ιδιοτελή πράγματα.

313
00:13:36,263 --> 00:13:40,131
Διότι να τι θέλει το ίδρυμα:

314
00:13:40,131 --> 00:13:43,187
Γιατί οι άνθρωποι επισκέπτονται το Λούβρο;

315
00:13:43,187 --> 00:13:46,171
Για να δούνε τη Μόνα Λίζα.

316
00:13:46,171 --> 00:13:49,230
Γιατί θέλουν να δουν τη Μόνα Λίζα;

317
00:13:49,230 --> 00:13:51,612
Διότι ξέρουν από πριν πώς είναι.

318
00:13:51,612 --> 00:13:53,946
Και ξέρουν από πριν πώς είναι

319
00:13:53,946 --> 00:13:58,648
επειδή έχουν δει φωτογραφίες της παντού.

320
00:13:58,648 --> 00:14:03,097
Επομένως,

321
00:14:03,097 --> 00:14:05,376
δε χρειάζονται αυτοί οι περιορισμοί.

322
00:14:05,376 --> 00:14:07,463
Νομίζω ότι τα ιδρύματα 
θα έπρεπε να αντισταθούν

323
00:14:07,463 --> 00:14:10,597
και να αποδεσμεύσουν όλα τους 
τα δεδομένα χωρίς περιοριστικές άδειες,

324
00:14:10,597 --> 00:14:12,813
για το καλό όλων.

325
00:14:12,813 --> 00:14:15,979
Γιατί να μην επιτρέψουμε στον καθένα 
να έχει πρόσβαση σ' αυτά τα δεδομένα

326
00:14:15,979 --> 00:14:18,315
και να δημιουργεί τις δικές του συλλογές

327
00:14:18,315 --> 00:14:20,480
αρχαίας γνώσης και υπέροχων 
και όμορφων πραγμάτων

328
00:14:20,480 --> 00:14:23,568
και να αυξήσουμε την ομορφιά 
και την πολιτιστική σημασία

329
00:14:23,568 --> 00:14:24,796
του Διαδικτύου.

330
00:14:24,796 --> 00:14:26,313
Σας ευχαριστώ πολύ.

331
00:14:26,313 --> 00:14:30,746
(Χειροκρότημα)