[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:10.68,Default,,0000,0000,0000,,Bạn đang bơi giữa biển,\Nvà cảm thấy có gì đó ở chân
Dialogue: 0,0:00:10.68,0:00:12.35,Default,,0000,0000,0000,,Khi cơn ngứa kéo đến,
Dialogue: 0,0:00:12.35,0:00:15.78,Default,,0000,0000,0000,,bạn nhận ra mình đã bị sứa chích.\N
Dialogue: 0,0:00:15.78,0:00:20.75,Default,,0000,0000,0000,,Làm sao sinh vật xinh đẹp, đầy gelatine này\Nlại chích đau đến thế?
Dialogue: 0,0:00:20.75,0:00:24.36,Default,,0000,0000,0000,,Sứa rất mềm vì bên trong chúng 95% là nước
Dialogue: 0,0:00:24.36,0:00:29.24,Default,,0000,0000,0000,,và chủ yếu cấu tạo từ chất hơi đục,\Ngiống gel gọi là mesoglea.
Dialogue: 0,0:00:29.24,0:00:30.65,Default,,0000,0000,0000,,Với cơ thể mỏng manh như vậy.
Dialogue: 0,0:00:30.65,0:00:35.77,Default,,0000,0000,0000,,chúng tồn tại nhờ vào chất độc chứa \Ntrong tế bào vòi gọi là cnidocytes
Dialogue: 0,0:00:35.77,0:00:38.13,Default,,0000,0000,0000,,để bảo vệ và bắt mồi.
Dialogue: 0,0:00:38.13,0:00:41.28,Default,,0000,0000,0000,,Ngay cả sứa con,\Nchỉ bé bằng một cục tẩy,
Dialogue: 0,0:00:41.28,0:00:43.70,Default,,0000,0000,0000,,cũng có khả năng chích.
Dialogue: 0,0:00:43.70,0:00:49.56,Default,,0000,0000,0000,,Ấu trùng sứa, ephyrae, giống như những \Nbông hoa nhỏ bơi giữa biển.
Dialogue: 0,0:00:49.56,0:00:53.04,Default,,0000,0000,0000,,Khi lớn lên, chúng có hình cây dù\Nvới cái chóp trên đầu
Dialogue: 0,0:00:53.04,0:00:55.74,Default,,0000,0000,0000,,và xúc tu xung quanh rìa.
Dialogue: 0,0:00:55.74,0:00:58.49,Default,,0000,0000,0000,,Họ sứa lớn nhất, Bờm Sư Tử,
Dialogue: 0,0:00:58.49,0:01:02.35,Default,,0000,0000,0000,,có xúc tu có thể kéo dài\Nhơn 100 feet,
Dialogue: 0,0:01:02.35,0:01:04.31,Default,,0000,0000,0000,,dài hơn cả cá voi xanh.
Dialogue: 0,0:01:04.31,0:01:07.30,Default,,0000,0000,0000,,Xúc tu này chứa chủ yếu là\Ntế bào vòi,
Dialogue: 0,0:01:07.30,0:01:11.17,Default,,0000,0000,0000,,mặc dù những họ sứa khác cũng có\Nxúc tu trên đầu nữa.
Dialogue: 0,0:01:11.17,0:01:14.36,Default,,0000,0000,0000,,Chất độc được tiết qua nang trâm,
Dialogue: 0,0:01:14.36,0:01:16.47,Default,,0000,0000,0000,,một ống rỗng,
Dialogue: 0,0:01:16.47,0:01:20.45,Default,,0000,0000,0000,,nằm cuộn dưới\Náp suất thẩm thấu cao.
Dialogue: 0,0:01:20.45,0:01:24.92,Default,,0000,0000,0000,,Khi có tác nhân cơ hay hóa học\Nkích hoạt các thụ cảm,
Dialogue: 0,0:01:24.92,0:01:28.100,Default,,0000,0000,0000,,nắp của tế bào sẽ bật ra\Nvà nước biển tràn vào.
Dialogue: 0,0:01:28.100,0:01:32.83,Default,,0000,0000,0000,,Nó làm cái lao móc bé tí bắn ra,
Dialogue: 0,0:01:32.83,0:01:37.40,Default,,0000,0000,0000,,đâm xuyên qua và tiêm độc\Nvào nạn nhân.
Dialogue: 0,0:01:37.40,0:01:41.55,Default,,0000,0000,0000,,Nang trâm bắn ra chỉ trong vòng\Nchưa đến 1 phần 1.000.000 giây,
Dialogue: 0,0:01:41.55,0:01:45.46,Default,,0000,0000,0000,,nó là một trong những chu trình\Nsinh-hóa tự nhiên nhanh nhất.
Dialogue: 0,0:01:45.46,0:01:49.87,Default,,0000,0000,0000,,Nang trâm có thể bắn ra ngay cả\Nkhi con sứa đã chết,
Dialogue: 0,0:01:49.87,0:01:53.91,Default,,0000,0000,0000,,nên việc loại bỏ\Nxúc tu còn sót lại trên da rất quan trọng.
Dialogue: 0,0:01:53.91,0:01:58.83,Default,,0000,0000,0000,,Rửa với giấm sẽ làm những nang\Nchưa bắn bị bất hoạt.
Dialogue: 0,0:01:58.83,0:02:02.65,Default,,0000,0000,0000,,Nước biển có thể giúp\Nloại bỏ những nang còn dư.
Dialogue: 0,0:02:02.65,0:02:06.09,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đừng dùng nước thường\Nvì sự thay đổi nồng độ muối
Dialogue: 0,0:02:06.09,0:02:09.37,Default,,0000,0000,0000,,sẽ làm thay đổi áp suất thẩm thấu\Nbên ngày vòi cnidocyte
Dialogue: 0,0:02:09.37,0:02:12.32,Default,,0000,0000,0000,,và làm các nang trâm bắn độc.
Dialogue: 0,0:02:12.32,0:02:16.30,Default,,0000,0000,0000,,Thế nên việc dùng mẹo dân gian như\Ntưới nước tiểu lên vùng bị chích,
Dialogue: 0,0:02:16.30,0:02:21.54,Default,,0000,0000,0000,,có thể gây hại, \Ntùy thuộc vào thành phần nước tiểu.
Dialogue: 0,0:02:21.54,0:02:24.62,Default,,0000,0000,0000,,Đa số khi bị sứa cắn \Nchỉ thấy khó chịu và phiền toái,
Dialogue: 0,0:02:24.62,0:02:26.49,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đôi khi có thể tử vong.
Dialogue: 0,0:02:26.49,0:02:30.03,Default,,0000,0000,0000,,Họ sứa hộp Ấn Độ-Thái Bình Dương,\Ncòn gọi là ong bắp cày biển,
Dialogue: 0,0:02:30.03,0:02:33.19,Default,,0000,0000,0000,,độc của chúng có thể gây teo cơ tim,
Dialogue: 0,0:02:33.19,0:02:35.54,Default,,0000,0000,0000,,và gây chết dần với liều lượng lớn.
Dialogue: 0,0:02:35.54,0:02:38.44,Default,,0000,0000,0000,,Có chất kháng độc,\Nnhưng độc lan truyền rất nhanh,
Dialogue: 0,0:02:38.44,0:02:41.81,Default,,0000,0000,0000,,nên bạn cần sự hỗ trợ y tế\Nngay tức khắc.
Dialogue: 0,0:02:41.81,0:02:44.64,Default,,0000,0000,0000,,Dù có những xúc tu với\Nkhả năng rất ấn tượng,
Dialogue: 0,0:02:44.64,0:02:47.01,Default,,0000,0000,0000,,sứa vẫn có thể bị đánh bại.
Dialogue: 0,0:02:47.01,0:02:50.90,Default,,0000,0000,0000,,Tế bào vòi không thể xuyên qua\Nlớp da dày bảo vệ của thú ăn thịt,
Dialogue: 0,0:02:50.90,0:02:54.66,Default,,0000,0000,0000,,như rùa da biển và cá thái dương biển.
Dialogue: 0,0:02:54.66,0:02:58.77,Default,,0000,0000,0000,,Thú ăn sứa đều có những đặc điểm thích nghi để ngăn những con sứa trơn tuột
Dialogue: 0,0:02:58.77,0:03:01.55,Default,,0000,0000,0000,,trốn thoát
Dialogue: 0,0:03:01.55,0:03:04.98,Default,,0000,0000,0000,,những cái gai nằm ngược\Ntrong miệng và thực quản của rùa
Dialogue: 0,0:03:04.98,0:03:08.57,Default,,0000,0000,0000,,và những cái răng uốn ngược\Nnằm sau má của cá thái dương.
Dialogue: 0,0:03:08.57,0:03:12.57,Default,,0000,0000,0000,,Ngay cả ấu trùng tôm hùm bé xíu\Nđã có thể tóm lấy chóp đầu của sứa
Dialogue: 0,0:03:12.57,0:03:14.12,Default,,0000,0000,0000,,để đi nhờ một đoạn,
Dialogue: 0,0:03:14.12,0:03:18.35,Default,,0000,0000,0000,,trong khi bọn tôm hùm\Nđể dành năng lượng để lớn lên
Dialogue: 0,0:03:18.35,0:03:22.80,Default,,0000,0000,0000,,Những con cá nhỏ dùm sứa \Nnhư tảng đá ngầm để tự vệ,
Dialogue: 0,0:03:22.80,0:03:26.77,Default,,0000,0000,0000,,lao vào giữa những cái xúc tu\Nnhưng không chạm vào chúng.
Dialogue: 0,0:03:26.77,0:03:30.47,Default,,0000,0000,0000,,Nudibranch, ốc sên biển,\Nđược bảo vệ bởi lớp chất nhớt
Dialogue: 0,0:03:30.47,0:03:34.14,Default,,0000,0000,0000,,có thể tấn công bọn sứa bằng cách\Năn những cái vòi,
Dialogue: 0,0:03:34.14,0:03:37.76,Default,,0000,0000,0000,,và chuyển chúng vào những cái\Nbao đặc biệt để dùng sau,
Dialogue: 0,0:03:37.76,0:03:40.27,Default,,0000,0000,0000,,như vũ khí để chống lại kẻ thù.
Dialogue: 0,0:03:40.27,0:03:43.61,Default,,0000,0000,0000,,Ngay cả con người sẽ hưởng lợi\Ntừ cú chích của sứa một ngày nào đó.
Dialogue: 0,0:03:43.61,0:03:47.82,Default,,0000,0000,0000,,Nhà khoa học đang tìm cách khống chế\Nvòi cnidocyte để bào chế thuốc,
Dialogue: 0,0:03:47.82,0:03:52.47,Default,,0000,0000,0000,,trong khi cái nang chỉ gần bằng 3%\Nkích thước của cây kim .
Dialogue: 0,0:03:52.50,0:03:56.83,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế, lần sau bạn ra biển chơi,\Nhãy cẩn thận đấy!
Dialogue: 0,0:03:56.83,0:04:01.59,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đừng quên ngắm cảnh\Nvà tận hưởng nhé!