[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.90,0:00:02.60,Default,,0000,0000,0000,,Oto intrygujący fakt.
Dialogue: 0,0:00:03.24,0:00:05.02,Default,,0000,0000,0000,,We wszystkich krajach rozwiniętych
Dialogue: 0,0:00:05.04,0:00:10.20,Default,,0000,0000,0000,,kobiety żyją średnio sześć\Ndo ośmiu lat dłużej od mężczyzn.
Dialogue: 0,0:00:10.84,0:00:13.14,Default,,0000,0000,0000,,Sześć do ośmiu lat dłużej.
Dialogue: 0,0:00:13.16,0:00:15.04,Default,,0000,0000,0000,,Brzmi jak przepaść.
Dialogue: 0,0:00:16.60,0:00:19.70,Default,,0000,0000,0000,,W 2015 roku "Lancet" opublikował artykuł
Dialogue: 0,0:00:19.72,0:00:22.18,Default,,0000,0000,0000,,ukazujący, że mężczyźni w bogatych krajach
Dialogue: 0,0:00:22.20,0:00:25.18,Default,,0000,0000,0000,,są dwa razy bardziej\Nnarażeni na śmierć niż kobiety
Dialogue: 0,0:00:25.20,0:00:26.40,Default,,0000,0000,0000,,niezależnie od wieku.
Dialogue: 0,0:00:27.08,0:00:29.98,Default,,0000,0000,0000,,Lecz istnieje miejsce na świecie,
Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:32.39,Default,,0000,0000,0000,,gdzie mężczyźni i kobiety\Nżyją równie długo.
Dialogue: 0,0:00:32.48,0:00:34.54,Default,,0000,0000,0000,,To oddalona górska strefa,
Dialogue: 0,0:00:34.56,0:00:35.78,Default,,0000,0000,0000,,niebieska strefa,
Dialogue: 0,0:00:35.80,0:00:37.30,Default,,0000,0000,0000,,gdzie ekstra długowieczność
Dialogue: 0,0:00:37.32,0:00:39.12,Default,,0000,0000,0000,,dotyczy obu płci.
Dialogue: 0,0:00:40.04,0:00:41.86,Default,,0000,0000,0000,,To niebieska strefa na Sardynii,
Dialogue: 0,0:00:41.88,0:00:43.90,Default,,0000,0000,0000,,włoskiej wyspie na Morzu Śródziemnym,
Dialogue: 0,0:00:43.92,0:00:46.54,Default,,0000,0000,0000,,między Korsyką a Tunezją,
Dialogue: 0,0:00:46.56,0:00:49.94,Default,,0000,0000,0000,,gdzie jest sześć razy więcej stulatków
Dialogue: 0,0:00:49.96,0:00:51.86,Default,,0000,0000,0000,,niż na włoskim stałym lądzie,
Dialogue: 0,0:00:51.88,0:00:53.48,Default,,0000,0000,0000,,oddalonym o niecałe 320 km.
Dialogue: 0,0:00:53.92,0:00:55.82,Default,,0000,0000,0000,,Jest tam dziesięć razy więcej stulatków
Dialogue: 0,0:00:55.84,0:00:57.64,Default,,0000,0000,0000,,niż w Ameryce Północnej.
Dialogue: 0,0:00:58.04,0:01:01.13,Default,,0000,0000,0000,,To jedyne miejsce, gdzie mężczyźni\Nżyją tak długo jak kobiety.
Dialogue: 0,0:01:01.16,0:01:02.46,Default,,0000,0000,0000,,Ale dlaczego?
Dialogue: 0,0:01:02.48,0:01:04.12,Default,,0000,0000,0000,,Wzbudziło to moją ciekawość.
Dialogue: 0,0:01:04.72,0:01:08.06,Default,,0000,0000,0000,,Postanowiłam zbadać to miejsce\Ni panujące tam zwyczaje.
Dialogue: 0,0:01:08.08,0:01:10.50,Default,,0000,0000,0000,,Zaczęłam od profilu genetycznego.
Dialogue: 0,0:01:10.52,0:01:12.58,Default,,0000,0000,0000,,Szybko odkryłam,
Dialogue: 0,0:01:12.60,0:01:16.62,Default,,0000,0000,0000,,że geny odpowiadają tylko\Nza 25% długowieczności tych ludzi.
Dialogue: 0,0:01:16.64,0:01:19.16,Default,,0000,0000,0000,,Pozostałe 75% to styl życia.
Dialogue: 0,0:01:20.20,0:01:22.76,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki czemu żyją ponad 100 lat?
Dialogue: 0,0:01:23.52,0:01:24.76,Default,,0000,0000,0000,,Co robią dobrze?
Dialogue: 0,0:01:25.40,0:01:28.66,Default,,0000,0000,0000,,To widok z lotu ptaka na Villagrande,
Dialogue: 0,0:01:28.68,0:01:31.22,Default,,0000,0000,0000,,miejscowość w epicentrum\Nniebieskiej strefy,
Dialogue: 0,0:01:31.24,0:01:33.38,Default,,0000,0000,0000,,którą pojechałam zbadać.
Dialogue: 0,0:01:33.40,0:01:37.12,Default,,0000,0000,0000,,Jak widać, piękno architektury\Nto nie jedyna zaleta tego miejsca.
Dialogue: 0,0:01:38.84,0:01:40.46,Default,,0000,0000,0000,,Jego zabudowa to
Dialogue: 0,0:01:40.48,0:01:42.46,Default,,0000,0000,0000,,ciasno stojące domy,
Dialogue: 0,0:01:42.48,0:01:45.02,Default,,0000,0000,0000,,przeplatane alejami i ulicami.
Dialogue: 0,0:01:45.04,0:01:48.64,Default,,0000,0000,0000,,Oznacza to, że mieszkańcy\Nciągle wpadają na siebie.
Dialogue: 0,0:01:49.28,0:01:51.02,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy szłam przez miasteczko,
Dialogue: 0,0:01:51.04,0:01:54.18,Default,,0000,0000,0000,,czułam, jak setki oczu obserwują mnie
Dialogue: 0,0:01:54.20,0:01:56.82,Default,,0000,0000,0000,,zza drzwi, firan
Dialogue: 0,0:01:56.84,0:01:58.58,Default,,0000,0000,0000,,i okiennic.
Dialogue: 0,0:01:58.60,0:02:01.02,Default,,0000,0000,0000,,Bo jak wszystkie stare miasteczka,
Dialogue: 0,0:02:01.04,0:02:03.62,Default,,0000,0000,0000,,Villagrande nie mogłoby przetrwać,
Dialogue: 0,0:02:03.64,0:02:06.90,Default,,0000,0000,0000,,bez swojej struktury, murów, katedry,
Dialogue: 0,0:02:06.92,0:02:08.82,Default,,0000,0000,0000,,rynku,
Dialogue: 0,0:02:08.84,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,bo obronność i spójność\Nsocjalna określała jej wygląd.
Dialogue: 0,0:02:13.92,0:02:17.90,Default,,0000,0000,0000,,Priorytety miejskie zmieniły się,\Nkiedy wkroczyła rewolucja przemysłowa,
Dialogue: 0,0:02:17.92,0:02:20.78,Default,,0000,0000,0000,,bo największym zagrożeniem\Nstała się choroba zakaźna.
Dialogue: 0,0:02:20.80,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,A teraz?
Dialogue: 0,0:02:22.56,0:02:27.28,Default,,0000,0000,0000,,Obecnie izolacja społeczna jest\Nzagrożeniem dla zdrowia publicznego.
Dialogue: 0,0:02:27.96,0:02:30.46,Default,,0000,0000,0000,,Jedna trzecia populacji twierdzi,
Dialogue: 0,0:02:30.48,0:02:33.08,Default,,0000,0000,0000,,że ma dwie lub mniej osób,\Nna których może polegać.
Dialogue: 0,0:02:33.96,0:02:36.74,Default,,0000,0000,0000,,Przenieśmy się dla kontrastu\Ndo Villagrande
Dialogue: 0,0:02:36.76,0:02:38.82,Default,,0000,0000,0000,,i poznajmy niektórych stulatków.
Dialogue: 0,0:02:38.84,0:02:42.74,Default,,0000,0000,0000,,Oto Giuseppe Murinu. Ma 102 lata.
Dialogue: 0,0:02:42.76,0:02:45.82,Default,,0000,0000,0000,,Mieszka całe życie w Villagrande.
Dialogue: 0,0:02:45.84,0:02:47.78,Default,,0000,0000,0000,,Był towarzyski.
Dialogue: 0,0:02:47.80,0:02:50.10,Default,,0000,0000,0000,,Lubił opowiadać historie,
Dialogue: 0,0:02:50.12,0:02:51.93,Default,,0000,0000,0000,,na przykład o tym, kiedy żył jak ptak,
Dialogue: 0,0:02:51.93,0:02:54.10,Default,,0000,0000,0000,,żywiąc się tym,\Nco znalazł w leśnym poszyciu
Dialogue: 0,0:02:54.12,0:02:57.50,Default,,0000,0000,0000,,podczas nie jednej,\Nale dwóch wojen światowych.
Dialogue: 0,0:02:57.52,0:03:00.62,Default,,0000,0000,0000,,O tym, jak razem z żoną,\Nktóra też żyła ponad 100 lat,
Dialogue: 0,0:03:00.64,0:03:03.98,Default,,0000,0000,0000,,wychowali szóstkę dzieci\Nw małej, przytulnej kuchni,
Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:05.20,Default,,0000,0000,0000,,w której rozmawialiśmy.
Dialogue: 0,0:03:05.96,0:03:08.58,Default,,0000,0000,0000,,To on z synami Angelo i Domenico,
Dialogue: 0,0:03:08.60,0:03:11.66,Default,,0000,0000,0000,,obaj po 70., opiekują się ojcem.
Dialogue: 0,0:03:11.68,0:03:15.94,Default,,0000,0000,0000,,Dość nieufni wobec mnie i mojej córki,
Dialogue: 0,0:03:15.96,0:03:18.70,Default,,0000,0000,0000,,która odbyła ze mną tę podróż badawczą,
Dialogue: 0,0:03:18.72,0:03:21.54,Default,,0000,0000,0000,,bo minusem spójności socjalnej
Dialogue: 0,0:03:21.56,0:03:24.38,Default,,0000,0000,0000,,jest nieufność wobec obcych.
Dialogue: 0,0:03:24.40,0:03:28.30,Default,,0000,0000,0000,,Ale Giuseppe nie był podejrzliwy.
Dialogue: 0,0:03:28.32,0:03:30.26,Default,,0000,0000,0000,,Był beztroskim gościem,
Dialogue: 0,0:03:30.28,0:03:33.94,Default,,0000,0000,0000,,bardzo otwartym, o pozytywnym nastawieniu.
Dialogue: 0,0:03:33.96,0:03:38.50,Default,,0000,0000,0000,,Pomyślałam, czy właśnie to sprawia,\Nże ludzie żyją ponad 100 lat?
Dialogue: 0,0:03:38.52,0:03:39.72,Default,,0000,0000,0000,,Pozytywne myślenie?
Dialogue: 0,0:03:42.00,0:03:43.22,Default,,0000,0000,0000,,Otóż nie.
Dialogue: 0,0:03:43.24,0:03:45.90,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:03:48.84,0:03:51.46,Default,,0000,0000,0000,,Poznajcie Giovanniego Corriasa,\Nktóry ma 101 lat
Dialogue: 0,0:03:51.48,0:03:54.50,Default,,0000,0000,0000,,i jest największym zrzędą,\Njakiego poznałam.
Dialogue: 0,0:03:54.52,0:03:56.02,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:03:56.04,0:03:57.74,Default,,0000,0000,0000,,Zadał kłam twierdzeniu,
Dialogue: 0,0:03:57.76,0:04:00.32,Default,,0000,0000,0000,,że to radość pozwala długo żyć.
Dialogue: 0,0:04:01.40,0:04:03.14,Default,,0000,0000,0000,,Oto dowód.
Dialogue: 0,0:04:03.16,0:04:05.70,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy spytałam go,\Ndlaczego żyje tak długo,
Dialogue: 0,0:04:05.72,0:04:08.76,Default,,0000,0000,0000,,łypnął na mnie spod opadających powiek
Dialogue: 0,0:04:08.76,0:04:11.30,Default,,0000,0000,0000,,i warknął: "Nie musicie\Nznać moich sekretów".
Dialogue: 0,0:04:11.32,0:04:13.54,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:04:13.56,0:04:15.78,Default,,0000,0000,0000,,Ale choć był marudą,
Dialogue: 0,0:04:15.80,0:04:18.18,Default,,0000,0000,0000,,mieszkająca z nim siostrzenica-opiekunka
Dialogue: 0,0:04:18.21,0:04:20.72,Default,,0000,0000,0000,,nazywała go "il tesoro", "skarbem".
Dialogue: 0,0:04:21.36,0:04:24.54,Default,,0000,0000,0000,,Szanowała go i kochała,
Dialogue: 0,0:04:24.56,0:04:28.24,Default,,0000,0000,0000,,a na pytanie o oczywistą\Nutratę wolności odparła:
Dialogue: 0,0:04:29.40,0:04:31.26,Default,,0000,0000,0000,,"Pani tego nie rozumie.
Dialogue: 0,0:04:31.28,0:04:33.98,Default,,0000,0000,0000,,Opiekowanie się nim to przyjemność.
Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:35.98,Default,,0000,0000,0000,,Wielki przywilej.
Dialogue: 0,0:04:36.00,0:04:37.32,Default,,0000,0000,0000,,To moje dziedzictwo".
Dialogue: 0,0:04:38.04,0:04:41.70,Default,,0000,0000,0000,,Rzeczywiście, podczas każdego\Nwywiadu z tymi stulatkami
Dialogue: 0,0:04:41.72,0:04:43.46,Default,,0000,0000,0000,,trafiałam na imprezę w kuchni.
Dialogue: 0,0:04:43.46,0:04:45.18,Default,,0000,0000,0000,,To Giovanni z dwoma siostrzenicami,
Dialogue: 0,0:04:45.20,0:04:46.42,Default,,0000,0000,0000,,Maria, nad nim,
Dialogue: 0,0:04:46.44,0:04:48.38,Default,,0000,0000,0000,,a obok, córka jego siostrzenicy, Sara,
Dialogue: 0,0:04:48.40,0:04:52.18,Default,,0000,0000,0000,,która podczas mojej wizyty przyszła\Nze świeżymi owocami i warzywami.
Dialogue: 0,0:04:52.20,0:04:55.50,Default,,0000,0000,0000,,Będąc tam, szybko odkryłam,
Dialogue: 0,0:04:55.52,0:04:57.96,Default,,0000,0000,0000,,że w niebieskiej strefie\Nludzie starzeją się,
Dialogue: 0,0:04:57.96,0:05:00.26,Default,,0000,0000,0000,,a nawet spędzają całe życie,
Dialogue: 0,0:05:00.28,0:05:04.38,Default,,0000,0000,0000,,w otoczeniu wielopokoleniowej\Nrodziny, przyjaciół,
Dialogue: 0,0:05:04.40,0:05:07.70,Default,,0000,0000,0000,,sąsiadów, księdza,\Nwłaściciela baru i sklepikarza.
Dialogue: 0,0:05:07.72,0:05:10.02,Default,,0000,0000,0000,,Zawsze ktoś u nich jest\Nalbo wpada na chwilę.
Dialogue: 0,0:05:10.04,0:05:13.16,Default,,0000,0000,0000,,Nigdy nie żyją w samotności.
Dialogue: 0,0:05:13.76,0:05:16.30,Default,,0000,0000,0000,,W przeciwieństwie\Ndo reszty rozwiniętego świata,
Dialogue: 0,0:05:16.32,0:05:19.37,Default,,0000,0000,0000,,gdzie, jak żartował George Burns:\N"Szczęście to posiadanie dużej,
Dialogue: 0,0:05:19.37,0:05:22.26,Default,,0000,0000,0000,,kochającej się, troskliwej\Ni zżytej rodziny w innym mieście".
Dialogue: 0,0:05:22.28,0:05:23.98,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:05:24.00,0:05:27.42,Default,,0000,0000,0000,,Na razie poznaliśmy tylko mężczyzn,
Dialogue: 0,0:05:27.44,0:05:29.54,Default,,0000,0000,0000,,długowiecznych, ale spotkałam też kobiety.
Dialogue: 0,0:05:29.56,0:05:31.16,Default,,0000,0000,0000,,To Zia Teresa.
Dialogue: 0,0:05:31.64,0:05:36.06,Default,,0000,0000,0000,,Mając ponad 100 lat, nauczyła mnie,\Njak zrobić lokalny przysmak,
Dialogue: 0,0:05:36.08,0:05:37.74,Default,,0000,0000,0000,,"culurgiones",
Dialogue: 0,0:05:37.76,0:05:40.54,Default,,0000,0000,0000,,czyli duże pierogi,
Dialogue: 0,0:05:40.56,0:05:42.72,Default,,0000,0000,0000,,jak ravioli,
Dialogue: 0,0:05:43.44,0:05:44.66,Default,,0000,0000,0000,,tyle że takie duże,
Dialogue: 0,0:05:44.68,0:05:47.22,Default,,0000,0000,0000,,nadziewane tłustym serem ricotta i miętą
Dialogue: 0,0:05:47.24,0:05:49.02,Default,,0000,0000,0000,,i polane sosem pomidorowym.
Dialogue: 0,0:05:49.04,0:05:52.28,Default,,0000,0000,0000,,Pokazała mi, jak je zlepić,
Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:54.78,Default,,0000,0000,0000,,żeby się nie rozleciały.
Dialogue: 0,0:05:54.80,0:05:57.82,Default,,0000,0000,0000,,Robi je z córką co niedzielę
Dialogue: 0,0:05:57.84,0:06:00.80,Default,,0000,0000,0000,,i rozdaje tuzinami\Nsąsiadom i przyjaciołom.
Dialogue: 0,0:06:01.56,0:06:04.75,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy odkryłam, że to nie dieta\Nniskotłuszczowa i bezglutenowa
Dialogue: 0,0:06:04.75,0:06:07.30,Default,,0000,0000,0000,,pomaga dożyć 100 lat\Nw niebieskiej strefie.
Dialogue: 0,0:06:07.32,0:06:10.58,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:06:10.60,0:06:15.22,Default,,0000,0000,0000,,Te historie stulatków podparte nauką
Dialogue: 0,0:06:15.24,0:06:18.06,Default,,0000,0000,0000,,skłoniły mnie do zadania kilku pytań.
Dialogue: 0,0:06:18.08,0:06:21.72,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy umrę? Jak mogę oddalić ten dzień?
Dialogue: 0,0:06:22.32,0:06:26.04,Default,,0000,0000,0000,,Jak zobaczycie,\Nodpowiedź jest nieoczekiwana.
Dialogue: 0,0:06:26.84,0:06:30.74,Default,,0000,0000,0000,,Julianne Holt-Lunstad jest naukowcem\Nna Uniwersytecie Brighama Younga.
Dialogue: 0,0:06:30.76,0:06:32.66,Default,,0000,0000,0000,,Szukała odpowiedzi na to pytanie,
Dialogue: 0,0:06:32.68,0:06:34.18,Default,,0000,0000,0000,,robiąc serię badań
Dialogue: 0,0:06:34.20,0:06:37.10,Default,,0000,0000,0000,,na dziesiątkach tysięcy ludzi\Nw średnim wieku,
Dialogue: 0,0:06:37.12,0:06:39.26,Default,,0000,0000,0000,,jak większość osób dziś na sali.
Dialogue: 0,0:06:39.28,0:06:42.22,Default,,0000,0000,0000,,Przyglądała się\Nkażdemu aspektowi ich życia,
Dialogue: 0,0:06:42.24,0:06:44.38,Default,,0000,0000,0000,,jak dieta, ćwiczenia,
Dialogue: 0,0:06:44.40,0:06:45.90,Default,,0000,0000,0000,,stan cywilny,
Dialogue: 0,0:06:45.92,0:06:47.58,Default,,0000,0000,0000,,częstotliwość wizyt u lekarza,
Dialogue: 0,0:06:47.60,0:06:50.10,Default,,0000,0000,0000,,palenie czy picie i tak dalej.
Dialogue: 0,0:06:50.12,0:06:52.34,Default,,0000,0000,0000,,Nagrała to
Dialogue: 0,0:06:52.36,0:06:56.94,Default,,0000,0000,0000,,i ze swoimi współpracownikami\Nczekała spokojnie przez siedem lat,
Dialogue: 0,0:06:56.96,0:06:58.68,Default,,0000,0000,0000,,patrząc, kto będzie nadal oddychał.
Dialogue: 0,0:06:59.76,0:07:01.88,Default,,0000,0000,0000,,A spośród tych, którzy zostali,
Dialogue: 0,0:07:02.88,0:07:05.88,Default,,0000,0000,0000,,co najbardziej przyczyniło się\Ndo zmniejszenia ryzyka śmierci?
Dialogue: 0,0:07:06.44,0:07:08.06,Default,,0000,0000,0000,,To było jej pytanie.
Dialogue: 0,0:07:08.08,0:07:11.62,Default,,0000,0000,0000,,Spójrzmy na podsumowanie wyników,
Dialogue: 0,0:07:11.64,0:07:16.38,Default,,0000,0000,0000,,patrząc od najsłabszego\Nwskaźnika do najsilniejszego.
Dialogue: 0,0:07:16.40,0:07:17.62,Default,,0000,0000,0000,,OK?
Dialogue: 0,0:07:17.64,0:07:19.90,Default,,0000,0000,0000,,Czyste powietrze, co jest znakomite,
Dialogue: 0,0:07:19.92,0:07:21.96,Default,,0000,0000,0000,,nie ma wpływu na długość życia.
Dialogue: 0,0:07:23.00,0:07:25.74,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli leczycie nadciśnienie,
Dialogue: 0,0:07:25.76,0:07:27.10,Default,,0000,0000,0000,,to dobrze.
Dialogue: 0,0:07:27.12,0:07:28.90,Default,,0000,0000,0000,,Ale nadal nie jest to silny wskaźnik.
Dialogue: 0,0:07:28.92,0:07:32.42,Default,,0000,0000,0000,,I chudzi, i otyli mogą\Npozbyć się poczucia winy,
Dialogue: 0,0:07:32.44,0:07:34.82,Default,,0000,0000,0000,,bo ten wskaźnik jest na trzecim miejscu.
Dialogue: 0,0:07:34.84,0:07:37.34,Default,,0000,0000,0000,,Następne jest to, ile ćwiczycie.
Dialogue: 0,0:07:37.36,0:07:39.70,Default,,0000,0000,0000,,Nadal tylko średni wskaźnik.
Dialogue: 0,0:07:39.72,0:07:44.46,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli mieliście problemy z sercem\Ni jesteście w trakcie rehabilitacji,
Dialogue: 0,0:07:44.48,0:07:46.02,Default,,0000,0000,0000,,to idziemy wyżej.
Dialogue: 0,0:07:46.04,0:07:47.82,Default,,0000,0000,0000,,Czy szczepiliście się przeciw grypie.
Dialogue: 0,0:07:47.84,0:07:48.94,Default,,0000,0000,0000,,Wiedzieliście,
Dialogue: 0,0:07:48.96,0:07:52.76,Default,,0000,0000,0000,,że szczepionka przeciw grypie\Nchroni was bardziej niż ćwiczenie?
Dialogue: 0,0:07:54.72,0:07:57.22,Default,,0000,0000,0000,,Czy piliście kiedyś,
Dialogue: 0,0:07:57.24,0:07:59.22,Default,,0000,0000,0000,,czy pijecie umiarkowanie,
Dialogue: 0,0:07:59.24,0:08:02.72,Default,,0000,0000,0000,,czy nie palicie\Nlub czy rzuciliście palenie.
Dialogue: 0,0:08:03.56,0:08:07.18,Default,,0000,0000,0000,,Dochodząc do najsilniejszych wskaźników,
Dialogue: 0,0:08:07.20,0:08:10.74,Default,,0000,0000,0000,,mamy dwie cechy życia społecznego.
Dialogue: 0,0:08:10.76,0:08:13.14,Default,,0000,0000,0000,,Pierwsza - bliskie relacje.
Dialogue: 0,0:08:13.16,0:08:17.46,Default,,0000,0000,0000,,To ludzie, których można\Npoprosić o pożyczkę
Dialogue: 0,0:08:17.48,0:08:20.10,Default,,0000,0000,0000,,w nagłej potrzebie,
Dialogue: 0,0:08:20.12,0:08:22.70,Default,,0000,0000,0000,,którzy wezwą lekarza,\Njeśli poczujecie się źle,
Dialogue: 0,0:08:22.72,0:08:24.54,Default,,0000,0000,0000,,lub zawiozą was do szpitala,
Dialogue: 0,0:08:24.56,0:08:29.38,Default,,0000,0000,0000,,którzy będą przy was\Npodczas kryzysu egzystencjalnego,
Dialogue: 0,0:08:29.40,0:08:31.38,Default,,0000,0000,0000,,w czasie rozpaczy.
Dialogue: 0,0:08:31.40,0:08:34.02,Default,,0000,0000,0000,,Ta garstka ludzi,
Dialogue: 0,0:08:34.04,0:08:37.58,Default,,0000,0000,0000,,jeśli ich macie, jest mocnym\Nwskaźnikiem długiego życia.
Dialogue: 0,0:08:37.60,0:08:39.94,Default,,0000,0000,0000,,A teraz coś, co mnie zaskoczyło,
Dialogue: 0,0:08:39.96,0:08:42.58,Default,,0000,0000,0000,,tak zwana integracja społeczna,
Dialogue: 0,0:08:42.60,0:08:46.66,Default,,0000,0000,0000,,czyli jak współżyjecie z ludźmi
Dialogue: 0,0:08:46.68,0:08:48.08,Default,,0000,0000,0000,,spotykanymi każdego dnia.
Dialogue: 0,0:08:48.76,0:08:50.86,Default,,0000,0000,0000,,Z iloma osobami rozmawiacie?
Dialogue: 0,0:08:50.88,0:08:54.46,Default,,0000,0000,0000,,Chodzi tu zarówno o silne i słabe więzi,
Dialogue: 0,0:08:54.48,0:08:56.98,Default,,0000,0000,0000,,czyli nie tylko o osoby,\Nz którymi jesteście blisko,
Dialogue: 0,0:08:57.00,0:08:58.38,Default,,0000,0000,0000,,którzy dużo dla was znaczą,
Dialogue: 0,0:08:58.40,0:09:02.94,Default,,0000,0000,0000,,ale czy rozmawiacie z gościem,\Nktóry codziennie robi wam kawę?
Dialogue: 0,0:09:02.96,0:09:04.74,Default,,0000,0000,0000,,Albo z listonoszem?
Dialogue: 0,0:09:04.76,0:09:08.22,Default,,0000,0000,0000,,Z kobietą, która codziennie\Nspaceruje z psem koło waszego domu?
Dialogue: 0,0:09:08.24,0:09:11.22,Default,,0000,0000,0000,,Czy gracie w brydża lub pokera?\NCzy należycie do klubu książki?
Dialogue: 0,0:09:11.24,0:09:14.42,Default,,0000,0000,0000,,Te wzajemne relacje są jednym\Nz najsilniejszych wskaźników
Dialogue: 0,0:09:14.44,0:09:15.78,Default,,0000,0000,0000,,długiego życia.
Dialogue: 0,0:09:15.80,0:09:17.76,Default,,0000,0000,0000,,Dochodzimy do kolejnego pytania.
Dialogue: 0,0:09:18.84,0:09:24.26,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli spędzamy więcej czasu online\Nniż na innych czynnościach,
Dialogue: 0,0:09:24.28,0:09:25.94,Default,,0000,0000,0000,,łącznie ze snem,
Dialogue: 0,0:09:25.96,0:09:28.14,Default,,0000,0000,0000,,a obecnie to 11 godzin dziennie,
Dialogue: 0,0:09:28.16,0:09:30.66,Default,,0000,0000,0000,,godzinę więcej niż w zeszłym roku,
Dialogue: 0,0:09:30.68,0:09:32.50,Default,,0000,0000,0000,,czy to ma znaczenie?
Dialogue: 0,0:09:32.52,0:09:36.54,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego jest różnica między\Nkomunikowaniem się na żywo,
Dialogue: 0,0:09:36.56,0:09:38.78,Default,,0000,0000,0000,,a tym przez media społecznościowe?
Dialogue: 0,0:09:38.80,0:09:41.66,Default,,0000,0000,0000,,Czy bycie z dziećmi jest tym samym,
Dialogue: 0,0:09:41.68,0:09:45.36,Default,,0000,0000,0000,,co ciągły kontakt z nimi przez SMS-y?
Dialogue: 0,0:09:46.20,0:09:48.34,Default,,0000,0000,0000,,Odpowiadając krótko - nie,
Dialogue: 0,0:09:48.36,0:09:50.02,Default,,0000,0000,0000,,to nie to samo.
Dialogue: 0,0:09:50.04,0:09:54.86,Default,,0000,0000,0000,,Kontakt twarzą w twarz uwalnia\Nkaskadę neuroprzekaźników,
Dialogue: 0,0:09:54.88,0:09:58.18,Default,,0000,0000,0000,,które jak szczepionka chronią nas teraz
Dialogue: 0,0:09:58.20,0:10:00.06,Default,,0000,0000,0000,,i na przyszłość.
Dialogue: 0,0:10:00.08,0:10:02.60,Default,,0000,0000,0000,,Wystarczy kontakt wzrokowy,
Dialogue: 0,0:10:03.60,0:10:06.18,Default,,0000,0000,0000,,podanie dłoni, przybicie piątki,
Dialogue: 0,0:10:06.20,0:10:08.26,Default,,0000,0000,0000,,żeby wytworzyła się oksytocyna,
Dialogue: 0,0:10:08.28,0:10:10.50,Default,,0000,0000,0000,,która podnosi poziom zaufania
Dialogue: 0,0:10:10.52,0:10:12.36,Default,,0000,0000,0000,,i obniża poziom kortyzolu,
Dialogue: 0,0:10:12.92,0:10:14.76,Default,,0000,0000,0000,,czyli zmniejsza stres.
Dialogue: 0,0:10:15.44,0:10:18.26,Default,,0000,0000,0000,,Wytwarza się dopamina,\Nktóra daje uczucie rozluźnienia
Dialogue: 0,0:10:18.28,0:10:19.50,Default,,0000,0000,0000,,i łagodzi ból.
Dialogue: 0,0:10:19.52,0:10:22.44,Default,,0000,0000,0000,,To jak naturalnie produkowana morfina.
Dialogue: 0,0:10:23.16,0:10:25.86,Default,,0000,0000,0000,,Uchodzi to uwadze naszej świadomości
Dialogue: 0,0:10:25.88,0:10:29.56,Default,,0000,0000,0000,,i dlatego kojarzymy kontakt online\Nz czymś prawdziwym.
Dialogue: 0,0:10:30.20,0:10:32.54,Default,,0000,0000,0000,,Ale mamy nowe dowody,
Dialogue: 0,0:10:32.56,0:10:33.90,Default,,0000,0000,0000,,że to nie to samo.
Dialogue: 0,0:10:33.92,0:10:36.07,Default,,0000,0000,0000,,Spójrzmy na pewne zagadnienia\Nz neurobiologii.
Dialogue: 0,0:10:36.07,0:10:39.30,Default,,0000,0000,0000,,Elizabeth Redcay, neurobiolog\Nz Uniwersytetu w Maryland,
Dialogue: 0,0:10:39.32,0:10:41.14,Default,,0000,0000,0000,,próbowała pokazać różnice
Dialogue: 0,0:10:41.16,0:10:44.82,Default,,0000,0000,0000,,w reakcji mózgu na komunikację na żywo
Dialogue: 0,0:10:44.84,0:10:48.06,Default,,0000,0000,0000,,w porównaniu do obserwacji\Nczegoś statycznego.
Dialogue: 0,0:10:48.08,0:10:50.51,Default,,0000,0000,0000,,Porównała funkcjonowanie mózgu
Dialogue: 0,0:10:50.53,0:10:52.58,Default,,0000,0000,0000,,u dwóch grup ludzi,
Dialogue: 0,0:10:52.60,0:10:55.90,Default,,0000,0000,0000,,tych komunikujących się na żywo
Dialogue: 0,0:10:55.92,0:10:58.06,Default,,0000,0000,0000,,z nią lub jednym z jej asystentów
Dialogue: 0,0:10:58.08,0:11:00.26,Default,,0000,0000,0000,,w dynamicznej konwersacji,
Dialogue: 0,0:11:00.28,0:11:02.78,Default,,0000,0000,0000,,z aktywnością mózgu ludzi,
Dialogue: 0,0:11:02.80,0:11:06.54,Default,,0000,0000,0000,,którzy oglądali jej prelekcję\Nna ten sam temat,
Dialogue: 0,0:11:06.56,0:11:09.04,Default,,0000,0000,0000,,ale z nagrania video, jak YouTube.
Dialogue: 0,0:11:09.88,0:11:11.58,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli chcecie wiedzieć,
Dialogue: 0,0:11:11.60,0:11:14.42,Default,,0000,0000,0000,,jak zmieściła dwie osoby\Nna raz w skanerze MRI,
Dialogue: 0,0:11:14.44,0:11:15.64,Default,,0000,0000,0000,,spytajcie mnie później.
Dialogue: 0,0:11:16.36,0:11:18.76,Default,,0000,0000,0000,,Jaka jest zatem różnica?
Dialogue: 0,0:11:19.28,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,To jest wasz mózg\Npodczas rzeczywistej rozmowy.
Dialogue: 0,0:11:22.84,0:11:25.74,Default,,0000,0000,0000,,Widzicie różnicę w aktywności mózgu
Dialogue: 0,0:11:25.76,0:11:30.90,Default,,0000,0000,0000,,między komunikacją osobistą a statyczną.
Dialogue: 0,0:11:30.92,0:11:35.90,Default,,0000,0000,0000,,Na pomarańczowo widać\Nobszar mózgu kojarzony z uwagą,
Dialogue: 0,0:11:35.92,0:11:37.14,Default,,0000,0000,0000,,inteligencją społeczną,
Dialogue: 0,0:11:37.16,0:11:39.74,Default,,0000,0000,0000,,czyli przewidywaniem tego,\Nco rozmówca myśli,
Dialogue: 0,0:11:39.76,0:11:41.50,Default,,0000,0000,0000,,czuje i planuje,
Dialogue: 0,0:11:41.52,0:11:43.06,Default,,0000,0000,0000,,i emocjonalną nagrodą.
Dialogue: 0,0:11:43.08,0:11:45.86,Default,,0000,0000,0000,,Ten obszar jest bardziej aktywny,
Dialogue: 0,0:11:45.88,0:11:48.16,Default,,0000,0000,0000,,kiedy komunikujemy się z kimś na żywo.
Dialogue: 0,0:11:50.12,0:11:52.82,Default,,0000,0000,0000,,Bogatsze sygnatury mózgu
Dialogue: 0,0:11:52.84,0:11:56.90,Default,,0000,0000,0000,,mogły powodować, że osoby\Nrekrutujące do firm z Fortune 500
Dialogue: 0,0:11:56.92,0:12:01.46,Default,,0000,0000,0000,,wyżej oceniały inteligencję kandydatów,
Dialogue: 0,0:12:01.46,0:12:03.16,Default,,0000,0000,0000,,słysząc ich głos,
Dialogue: 0,0:12:04.16,0:12:07.42,Default,,0000,0000,0000,,niż tylko czytając o nich tekst,
Dialogue: 0,0:12:07.44,0:12:08.86,Default,,0000,0000,0000,,maila czy list.
Dialogue: 0,0:12:08.88,0:12:11.66,Default,,0000,0000,0000,,Głos i języka ciała\Nprzekazują silny sygnał.
Dialogue: 0,0:12:11.68,0:12:13.70,Default,,0000,0000,0000,,Pokazują, że myślimy, czujemy,
Dialogue: 0,0:12:13.72,0:12:15.38,Default,,0000,0000,0000,,jesteśmy wrażliwą istotą ludzką,
Dialogue: 0,0:12:15.40,0:12:17.90,Default,,0000,0000,0000,,która jest czymś więcej niż algorytmem.
Dialogue: 0,0:12:17.92,0:12:19.98,Default,,0000,0000,0000,,Badanie Nicholasa Epleya
Dialogue: 0,0:12:20.00,0:12:23.28,Default,,0000,0000,0000,,ze Szkoły Biznesu Uniwersytetu Chicago
Dialogue: 0,0:12:24.44,0:12:27.12,Default,,0000,0000,0000,,jest dość zadziwiające,\Nbo mówi nam o prostej rzeczy.
Dialogue: 0,0:12:27.76,0:12:29.82,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy ktoś słyszy twój głos,
Dialogue: 0,0:12:29.84,0:12:31.21,Default,,0000,0000,0000,,myśli, że jesteś mądrzejszy.
Dialogue: 0,0:12:31.84,0:12:33.92,Default,,0000,0000,0000,,To dość proste.
Dialogue: 0,0:12:35.32,0:12:37.24,Default,,0000,0000,0000,,Wracając do początku,
Dialogue: 0,0:12:38.04,0:12:40.01,Default,,0000,0000,0000,,dlaczego kobiety żyją dłużej od mężczyzn?
Dialogue: 0,0:12:40.01,0:12:42.44,Default,,0000,0000,0000,,Głównie dlatego, że kobiety\Nprzywiązują większą wagę
Dialogue: 0,0:12:42.44,0:12:45.70,Default,,0000,0000,0000,,do relacji twarzą w twarz
Dialogue: 0,0:12:45.72,0:12:47.38,Default,,0000,0000,0000,,w ciągu całego życia.
Dialogue: 0,0:12:47.40,0:12:49.06,Default,,0000,0000,0000,,Nowe dowody pokazują,
Dialogue: 0,0:12:49.08,0:12:50.78,Default,,0000,0000,0000,,że przyjaźń w realu
Dialogue: 0,0:12:50.80,0:12:54.78,Default,,0000,0000,0000,,wytwarza biologiczne pole siłowe\Nwobec chorób i różnych trudności.
Dialogue: 0,0:12:54.80,0:12:56.98,Default,,0000,0000,0000,,Nie dotyczy to tylko ludzi,
Dialogue: 0,0:12:57.00,0:13:00.38,Default,,0000,0000,0000,,ale też relacji w świecie naczelnych.
Dialogue: 0,0:13:00.40,0:13:04.06,Default,,0000,0000,0000,,Antropolożka Joan Silk pokazuje,\Nże samice pawiana,
Dialogue: 0,0:13:04.08,0:13:06.98,Default,,0000,0000,0000,,które mają grupkę stałych przyjaciółek,
Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:10.58,Default,,0000,0000,0000,,wykazują niższy poziom stresu,\Nczyli mniej kortyzolu,
Dialogue: 0,0:13:10.60,0:13:14.08,Default,,0000,0000,0000,,żyją dłużej, a ich młode mają\Nwiększe szanse na przetrwanie.
Dialogue: 0,0:13:14.64,0:13:17.02,Default,,0000,0000,0000,,Przynajmniej trzy stałe relacje.
Dialogue: 0,0:13:17.04,0:13:18.54,Default,,0000,0000,0000,,Magiczna liczba.
Dialogue: 0,0:13:18.56,0:13:19.78,Default,,0000,0000,0000,,Pomyślcie o tym.
Dialogue: 0,0:13:19.80,0:13:21.22,Default,,0000,0000,0000,,Mam nadzieję, że macie trzy.
Dialogue: 0,0:13:22.44,0:13:25.72,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki sile kontaktu twarzą w twarz
Dialogue: 0,0:13:26.48,0:13:29.30,Default,,0000,0000,0000,,notujemy najniższy poziom demencji
Dialogue: 0,0:13:29.32,0:13:32.14,Default,,0000,0000,0000,,wśród ludzi zaangażowanych społecznie.
Dialogue: 0,0:13:32.16,0:13:34.05,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego kobiety z rakiem piersi
Dialogue: 0,0:13:34.05,0:13:39.30,Default,,0000,0000,0000,,mają cztery razy większe szanse\Nna przeżycie, jeśli nie są samotne.
Dialogue: 0,0:13:39.32,0:13:43.30,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego mężczyźni po wylewie,\Nktórzy regularnie spotykają się na pokera,
Dialogue: 0,0:13:43.32,0:13:44.98,Default,,0000,0000,0000,,na kawę,
Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:47.26,Default,,0000,0000,0000,,na hokeja dla seniorów,
Dialogue: 0,0:13:47.28,0:13:48.58,Default,,0000,0000,0000,,w końcu jestem Kanadyjką...
Dialogue: 0,0:13:48.60,0:13:49.74,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:13:49.76,0:13:52.26,Default,,0000,0000,0000,,są lepiej chronieni\Nprzez taki kontakt społeczny
Dialogue: 0,0:13:52.28,0:13:54.30,Default,,0000,0000,0000,,niż przez leki.
Dialogue: 0,0:13:54.32,0:13:57.41,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego mężczyźni po wylewie,\Nktórzy spotykają się regularnie,
Dialogue: 0,0:13:57.44,0:13:59.90,Default,,0000,0000,0000,,właśnie tak mogą najlepiej sobie pomóc,
Dialogue: 0,0:13:59.92,0:14:03.62,Default,,0000,0000,0000,,Kontakt twarzą w twarz\Nprzynosi zadziwiające korzyści,
Dialogue: 0,0:14:03.64,0:14:08.12,Default,,0000,0000,0000,,a prawie ćwierć populacji twierdzi,\Nże nie ma z kim porozmawiać.
Dialogue: 0,0:14:09.16,0:14:11.50,Default,,0000,0000,0000,,Możemy coś z tym zrobić.
Dialogue: 0,0:14:11.52,0:14:13.30,Default,,0000,0000,0000,,Jak dla mieszkańców Sardynii,
Dialogue: 0,0:14:13.32,0:14:17.02,Default,,0000,0000,0000,,naszym celem biologicznym\Njest przynależność.
Dialogue: 0,0:14:17.04,0:14:19.06,Default,,0000,0000,0000,,I nie chodzi tylko o kobiety.
Dialogue: 0,0:14:19.08,0:14:23.22,Default,,0000,0000,0000,,Budowanie osobistych relacji\Nw miastach, miejscach pracy,
Dialogue: 0,0:14:23.24,0:14:24.72,Default,,0000,0000,0000,,terminarzach,
Dialogue: 0,0:14:25.84,0:14:27.34,Default,,0000,0000,0000,,wzmacnia system immunologiczny,
Dialogue: 0,0:14:27.34,0:14:31.34,Default,,0000,0000,0000,,wysyła do krwiobiegu i mózgu\Nhormony wywołujące dobre samopoczucie
Dialogue: 0,0:14:31.36,0:14:32.96,Default,,0000,0000,0000,,i pomaga dłużej żyć.
Dialogue: 0,0:14:33.84,0:14:36.50,Default,,0000,0000,0000,,Nazywam to budowaniem swojego miasteczka,
Dialogue: 0,0:14:36.52,0:14:40.12,Default,,0000,0000,0000,,a jego budowanie i utrzymanie\Nto sprawa życia i śmierci.
Dialogue: 0,0:14:40.76,0:14:41.98,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:45.68,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)
Dialogue: 0,0:14:48.13,0:14:50.05,Default,,0000,0000,0000,,Helen Walters: Susan, wróć. Mam pytanie.
Dialogue: 0,0:14:50.05,0:14:52.64,Default,,0000,0000,0000,,Zastanawiam się, czy jest\Njakieś rozwiązanie pośrednie.
Dialogue: 0,0:14:52.67,0:14:56.26,Default,,0000,0000,0000,,Mówisz o łączeniu neuroprzekaźników\Npodczas kontaktu twarzą w twarz,
Dialogue: 0,0:14:56.28,0:14:57.94,Default,,0000,0000,0000,,a co z technologią cyfrową?
Dialogue: 0,0:14:57.96,0:15:00.54,Default,,0000,0000,0000,,Mamy tu niesamowite ulepszenia,
Dialogue: 0,0:15:00.56,0:15:03.02,Default,,0000,0000,0000,,jak FaceTime, czy inne.
Dialogue: 0,0:15:03.04,0:15:04.30,Default,,0000,0000,0000,,Czy to też działa?
Dialogue: 0,0:15:04.32,0:15:05.73,Default,,0000,0000,0000,,Obserwuję mojego siostrzeńca.
Dialogue: 0,0:15:05.73,0:15:08.02,Default,,0000,0000,0000,,Gra w Minecraft i krzyczy na kolegów.
Dialogue: 0,0:15:08.04,0:15:10.06,Default,,0000,0000,0000,,Wygląda na to, że ma z nimi dobry kontakt.
Dialogue: 0,0:15:10.08,0:15:11.86,Default,,0000,0000,0000,,Czy to jest przydatne i pomocne?
Dialogue: 0,0:15:11.88,0:15:14.22,Default,,0000,0000,0000,,Susan Pinker: Właśnie wychodzą\Nnowe wyniki badań.
Dialogue: 0,0:15:14.24,0:15:17.22,Default,,0000,0000,0000,,To są nowe dane,
Dialogue: 0,0:15:17.24,0:15:19.98,Default,,0000,0000,0000,,które podążają za rewolucją cyfrową.
Dialogue: 0,0:15:20.00,0:15:21.38,Default,,0000,0000,0000,,Dopiero się uczymy,
Dialogue: 0,0:15:21.40,0:15:23.42,Default,,0000,0000,0000,,ale myślę, że są pewne rzeczy,
Dialogue: 0,0:15:23.44,0:15:25.26,Default,,0000,0000,0000,,które można ulepszyć w technologii.
Dialogue: 0,0:15:25.28,0:15:28.74,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład, kamerka w laptopie\Njest na górze ekranu,
Dialogue: 0,0:15:28.76,0:15:31.82,Default,,0000,0000,0000,,więc kiedy patrzysz na ekran,
Dialogue: 0,0:15:31.84,0:15:33.74,Default,,0000,0000,0000,,nie utrzymujesz kontaktu wzrokowego.
Dialogue: 0,0:15:33.76,0:15:36.94,Default,,0000,0000,0000,,Nawet patrzenie w kamerkę
Dialogue: 0,0:15:36.96,0:15:39.22,Default,,0000,0000,0000,,może zwiększyć ilość neuroprzekaźników
Dialogue: 0,0:15:39.24,0:15:41.82,Default,,0000,0000,0000,,albo zmiana pozycji kamerki.
Dialogue: 0,0:15:41.84,0:15:45.54,Default,,0000,0000,0000,,To nie to samo, ale myślę,\Nże idzie nam coraz lepiej z technologią.
Dialogue: 0,0:15:45.56,0:15:47.30,Default,,0000,0000,0000,,HW: Świetnie. Dziękuję bardzo.
Dialogue: 0,0:15:47.32,0:15:48.54,Default,,0000,0000,0000,,SP: Dziękuję.
Dialogue: 0,0:15:48.56,0:15:49.71,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)