1
00:00:00,896 --> 00:00:02,600
ڕاستییەکی زۆر سەرنج ڕاکێش.

2
00:00:03,240 --> 00:00:05,016
لە وڵاتە پێشکەوتووەکاندا،

3
00:00:05,040 --> 00:00:10,200
لە زۆربەیاندا، ژنان بە تێکڕا
شەش بۆ هەشت ساڵ لە پیاوان زیاتر دەژین.

4
00:00:10,840 --> 00:00:13,136
شەش بۆ هەشت ساڵ زیاتر.

5
00:00:13,160 --> 00:00:15,040
ئەوە، دەتوانی بڵێیت، مەودایەکی گەورەیە.

6
00:00:16,600 --> 00:00:19,696
ساڵی ٢٠١٥، ماڵپەڕی "لانسێت"
نوسراوێکیان بڵاوکردەوە

7
00:00:19,720 --> 00:00:22,176
نیشانی دەدات پیاوانی وڵاتە دەوڵەمەندەکان

8
00:00:22,200 --> 00:00:25,176
ئەگەری مردنیان دوو هێندەی ژنان زیاترە

9
00:00:25,200 --> 00:00:26,400
لە هەر تەمەنێکدا بێت.

10
00:00:27,080 --> 00:00:29,976
بەڵام یەک شوێن هەیە لە جیهاندا

11
00:00:30,000 --> 00:00:31,920
کە تیایدا پیاوان هێندەی ژنان دەژین.

12
00:00:32,479 --> 00:00:34,536
ناوچەیەکی دوورەدەستی، شاخاوییە،

13
00:00:34,560 --> 00:00:35,776
ناوچەیەکی شینە،

14
00:00:35,800 --> 00:00:37,296
کە تەمەنی زۆر درێژ

15
00:00:37,320 --> 00:00:39,120
بۆ هەردوو ڕەگەز باوە.

16
00:00:40,040 --> 00:00:41,856
ئەمە ناوچەی شینە لە ساردینیا،

17
00:00:41,880 --> 00:00:43,896
دوورگەیەکی ئیتاڵی لە دەریای ناوەڕاست،


18
00:00:43,920 --> 00:00:46,536
لە نێوان کۆرسیکا و تونس،

19
00:00:46,560 --> 00:00:49,936
کە لەوێ ژمارەی ئەوانەی تەمەنیان 
سەدەیەکە شەش هێندەی

20
00:00:49,960 --> 00:00:51,856
خاکی سەرەکی ئیتاڵیا دەبێت،

21
00:00:51,880 --> 00:00:53,480
کە کەمتر دوو سەد میل لێوەی دوورە.

22
00:00:53,920 --> 00:00:55,816
ژمارەی ئەوانەی تەمەنیان
سەدەیەکە دە هێندەی

23
00:00:55,840 --> 00:00:57,640
ئەمریکای باکوور دەبێت.

24
00:00:58,040 --> 00:01:00,560
تەنیا شوێنە کە پیاوان
هێندەی ژنان بژین.

25
00:01:01,160 --> 00:01:02,456
بەڵام بۆچی؟

26
00:01:02,480 --> 00:01:04,120
بە تەواوەتی حەسرەت گرتمی.

27
00:01:04,720 --> 00:01:08,056
بڕیارم دا توێژینەوە لەسەر زانست و
تایبەتمەندییەکانی شوێنەکە بکەم، و

28
00:01:08,080 --> 00:01:10,496
لە پووختەیەکی
بۆماوەییەکەیانەوە دەستم پێکرد.

29
00:01:10,520 --> 00:01:12,576
زۆری پێنەچوو بۆم دەرکەوت

30
00:01:12,600 --> 00:01:16,616
جینات تەنها هۆکاری %٢٥ی
ئەو تەمەن درێژیەیانە.

31
00:01:16,640 --> 00:01:19,160
ئەو ٧٥ەی تر هی شێوازی ژیانیانە.

32
00:01:20,200 --> 00:01:23,110
کەواتە پێویست بە چی دەکات بۆ ئەوەی
١٠٠ ساڵ بەرەو ژوور بژیت؟

33
00:01:23,520 --> 00:01:24,760
ئەو شتە ڕاستە چییە دەیکەن؟

34
00:01:25,400 --> 00:01:28,656
ئەوەی سەیری دەکەن
دیمەنێکی ڤیلاگراندییە لە ئاسمانەوە.

35
00:01:28,680 --> 00:01:31,216
گوندێکە لە ناوەڕاستی
ناوچە شینەکەدا

36
00:01:31,240 --> 00:01:33,376
کە دەمەوێت لەمە بکۆڵمەوە، و

37
00:01:33,400 --> 00:01:37,120
وەک دەبینن، جوانی تەلارسازی
جوانییە سەرەکییەکەی نییە،

38
00:01:38,840 --> 00:01:40,456
بەڵکوو چڕییەکەی:

39
00:01:40,480 --> 00:01:42,456
خانووەکانی زۆر لە یەکترەوە نزیکن،

40
00:01:42,480 --> 00:01:45,016
کۆڵانەکان و شەقامەکانی بەیەکتردا چوون


41
00:01:45,040 --> 00:01:48,640
واتە گوندنشینەکان بەردەوام
لە نزیک یەکترەوە ژیاون.

42
00:01:49,280 --> 00:01:51,016
وە کاتێک بە گوندەکەیا دەڕۆشتم،

43
00:01:51,040 --> 00:01:54,176
سەدان چاوم دەبینی کە بەردەوام
سەیریان دەکردم

44
00:01:54,200 --> 00:01:56,816
لە پشتی دەرگاکان و لە پشتی پەردەکان، و

45
00:01:56,840 --> 00:01:58,576
لە پشتی پەنجەرکانەوە.

46
00:01:58,600 --> 00:02:01,016
چوونکە وەک هەموو گوندە دێرینەکان،

47
00:02:01,040 --> 00:02:03,616
ڤیلگراندی ڕزگاری نەئەبوو

48
00:02:03,640 --> 00:02:06,896
بێ ئەم پێکهاتەیە،
بێ ئەم دیوارانە، و بێ ئەم کڵێسایە،

49
00:02:06,920 --> 00:02:08,816
بێ مەیدانی گوندەکە،

50
00:02:08,840 --> 00:02:13,000
چوونکە بەرگری و پێکەوە ژیانی کۆمەڵایەتی
پێناسەی نەخشەکانی کردووە.

51
00:02:13,920 --> 00:02:17,896
لەگەڵ نزیکبوونەوەمان لە شۆڕشی پیشەسازی
نەخشەی شارەکان گۆڕان

52
00:02:17,920 --> 00:02:20,776
چونکە نەخۆشییە گوازراوەکان بوون
بە مەترسی ڕۆژانە بۆ خەڵک.

53
00:02:20,800 --> 00:02:22,000
بەڵام ئەی ئێستا؟

54
00:02:22,560 --> 00:02:27,280
ئێستا، دابڕانی کۆمەڵایەتی مەترسییەکی 
تەندرووستی گشتی سەردەمی خۆمانە.

55
00:02:27,960 --> 00:02:30,456
ئێستا، سێ یەکی خەڵک دەڵێن

56
00:02:30,480 --> 00:02:33,080
دوو کەس یان کەمتریان هەیە 
بتوانن پشتی پێببەستن.

57
00:02:33,960 --> 00:02:36,736
بەڵام ئێستا با بچین بۆ ڤیلاگراند


58
00:02:36,760 --> 00:02:38,816
بۆ چاوپێکەوتن لەگەڵ تەمەن
سەد ساڵەکان.

59
00:02:38,840 --> 00:02:42,736
گیوسیپ مورینۆ ببینن.
تەمەنی ١٠٢ ساڵە، سەدەیەک زیاتر و

60
00:02:42,760 --> 00:02:45,816
لەوەتەی هەیە دانیشتووی
گووندی ڤیلاگراندە.

61
00:02:45,840 --> 00:02:47,776
پیاوێکی ڕووخۆش و ساکار بوو.

62
00:02:47,800 --> 00:02:50,096
حەزی لە گێڕانەوەی چیرۆکەکان بوو

63
00:02:50,120 --> 00:02:51,776
بۆ نموونە چۆن وەک باڵندەیەک ژیاوە


64
00:02:51,800 --> 00:02:54,096
بە کۆکردنەوەی ئەوەی لە
دارستانا دەیدۆزییەوە

65
00:02:54,120 --> 00:02:57,496
لە ماوەی هەردوو جەنگە جیهانییەکەدا،

66
00:02:57,520 --> 00:03:00,616
هەروەها چۆن خۆی و ژنەکەی،
کە ئەویش سەد ساڵ زیاتر ژیاوە

67
00:03:00,640 --> 00:03:03,976
شەش منداڵیان بەخێوکردووە
لە خانووێکی بچووکدا

68
00:03:04,000 --> 00:03:05,200
کە هەر لەوێ چاوم پێیکەوت.

69
00:03:05,960 --> 00:03:08,576
لێرەیا لەگەڵ کوڕەکانێتی
ئانجیلۆ و دۆمێنیکۆ،

70
00:03:08,600 --> 00:03:11,656
هەردووکیان لە حەفتاکانی تەمەنیاندان و
چاودێری باوکیان دەکەن، و

71
00:03:11,680 --> 00:03:15,936
کە ڕاشکاوانە بڵێم زۆر بە گوومان
بوون لە خۆم و کچەکەم کە


72
00:03:15,960 --> 00:03:18,696
بۆ ئەم گەشتی گەڕانە هات لەگەڵم،

73
00:03:18,720 --> 00:03:21,536
چونکە بەشی ئەودیوی 
نزیکی ژیانی کۆمەڵایەتی

74
00:03:21,560 --> 00:03:24,376
ئاگاداربوونە بەرامبەر خەڵکی
نەناسراو و خەڵکی دەرەوە.

75
00:03:24,400 --> 00:03:28,296
بەڵام گیوسیپ، هیچ بە گوومان نەبوو.

76
00:03:28,320 --> 00:03:30,556
کەسێکی دڵخۆش بوو کە 
گوێی بە سبەینێ نەدەدا،

77
00:03:30,556 --> 00:03:33,936
زۆر ڕووکراوەبوو و بەردەوام
تێڕوانینێکی ئەرێنیانەی هەبوو.

78
00:03:33,960 --> 00:03:38,496
منیش بیرم دەکردەوە: پێویستە بەو شێوەیە بیت
بۆ ئەوەی هەتا ١٠٠ ساڵی و سەرووتر بژیت،

79
00:03:38,520 --> 00:03:39,720
ئەرێنیانە بیر بکەیتەوە؟

80
00:03:42,000 --> 00:03:43,216
ڕاستییەکەی، نەخێر.

81
00:03:43,240 --> 00:03:46,370
(پێکەنین)

82
00:03:48,840 --> 00:03:51,456
جیۆڤانی کۆریاس بناسن. تەمەنی ١٠١ ساڵە،

83
00:03:51,480 --> 00:03:54,496
مڕوومۆچترین کەسە تا ئێستا دیبێتم.

84
00:03:54,520 --> 00:03:56,016
(پێکەنین)

85
00:03:56,040 --> 00:03:57,736
ئەو قسەیەش بە درۆ دەخاتەوە

86
00:03:57,760 --> 00:04:00,320
کە پێویستە کەسێکی ئەرێنی بیت
بۆ ئەوەی زۆر بژیت.

87
00:04:01,400 --> 00:04:03,136
بەڵگەش هەیە بۆ ئەمە.

88
00:04:03,160 --> 00:04:05,696
کە لێم پرسی بۆچی ئەوەنە
زۆر ژیاوە،

89
00:04:05,720 --> 00:04:09,136
بە جۆرێک سەیریکردم لەژێر پێڵووە 
داپۆشراوەکانی چاوەکانییەوە و وتی

90
00:04:09,160 --> 00:04:11,296
"نابێ کەس نهێنییەکانم بزانێت."

91
00:04:11,320 --> 00:04:13,536
(پێکەنین)

92
00:04:13,560 --> 00:04:15,776
بەڵام سەرەڕای ئەوەی 
کە کەسێکی توڕەبوو

93
00:04:15,800 --> 00:04:18,136
برازاکەی کە لەگەڵیدا دەژیا و
چاودێری دەکرد

94
00:04:18,160 --> 00:04:20,720
پێی دەوت "ئیل تیسۆرۆ"،
واتە "گەنجینەکەم."

95
00:04:21,360 --> 00:04:24,536
ڕێزیشی لێدەگرت و خۆشی دەویست، و

96
00:04:24,560 --> 00:04:28,240
کاتێکیش پرسیارم لێکرد لەسەر
ئەم لەدەستدانە دیارەی ئازادی ژیانی، وتی،

97
00:04:29,400 --> 00:04:31,256
"تۆ لە هیچ تێناگەیت، وانییە؟"

98
00:04:31,280 --> 00:04:33,976
چاودێری کردنی ئەم 
پیاوە زۆر دڵخۆشم ئەکات.

99
00:04:34,000 --> 00:04:35,976
شەرەفێکی تایبەتە بۆم.

100
00:04:36,000 --> 00:04:37,320
ئەمە کەلەپووری منە."

101
00:04:38,040 --> 00:04:41,696
بێگومانیش، بۆ هەر کوێیەک ئەچووم
بۆ چاوپێکەوتن لەگەڵ ئەم سەد ساڵانەدا،

102
00:04:41,720 --> 00:04:43,240
ئاهەنگی ناو چێشتخانەم دەبینی

103
00:04:43,461 --> 00:04:45,176
ئەمە جیۆڤانییە لەگەڵ دوو برازاکەی،

104
00:04:45,200 --> 00:04:46,416
ماریا لە سەروویەوە و

105
00:04:46,440 --> 00:04:48,376
ئەوەی تەنیشتیشی گەورەکەیان سارا،

106
00:04:48,400 --> 00:04:52,176
کە ئەوکاتەی لەوێ بووم هات
میوە و سەوزە بهێنێت و

107
00:04:52,200 --> 00:04:55,496
هەر بە بوونم لەوێ زوو بۆم دەرکەوت،

108
00:04:55,520 --> 00:04:57,776
کە لە ناوچەی شیندا،
خەڵک کە ئەچن بە تەمەندا و

109
00:04:57,800 --> 00:05:00,256
بێگومان بەدرێژایی ماوەی ژیانیان،

110
00:05:00,280 --> 00:05:04,376
هەمووکات چواردەوریان دراوە بە
خێزانەکەیان، هاوڕێکانیان، و

111
00:05:04,400 --> 00:05:07,696
دراوسێکان، قەشە، خاوەن
مەیخانە، سەوزە فرۆشەکە.

112
00:05:07,720 --> 00:05:10,016
خەڵک یان بەردەوام لەگەڵیانن
یان زو زوو سەر دەدەن.

113
00:05:10,040 --> 00:05:13,160
قەت بەجێناهێڵرێن بەتەنیا بژین.

114
00:05:13,760 --> 00:05:16,296
ئەمە جیاوازە لە بەشەکەی تری
جیهانی پێشکەوتووی سەردەم،

115
00:05:16,320 --> 00:05:17,776
کە وەک جۆرج بێرنس دەڵێت،

116
00:05:17,800 --> 00:05:21,840
"دڵخۆشی هەبوونی خێزانێکی
گەورەی، خەمخۆرە لە شارێکی تر."

117
00:05:22,280 --> 00:05:23,976
(پێکەنین)

118
00:05:24,000 --> 00:05:27,416
کەواتە، تا ئێستا بەس پیاوەکانمان بینیوە،

119
00:05:27,440 --> 00:05:29,536
پیاوەکانی زۆر دەژین، بەڵام
چاوم بە ژنەکانیش کەوت

120
00:05:29,560 --> 00:05:31,160
لێرەیا زیا تێریسا دەبینین.

121
00:05:31,640 --> 00:05:36,056
ئەو، لە تەمەنی سەروو ١٠٠ ساڵدا فێری کردم،
چۆن خواردنی تایبەتی ئەوێ درووست بکەم

122
00:05:36,080 --> 00:05:37,736
کە پێی دەوترێت کولوریگۆنس،

123
00:05:37,760 --> 00:05:40,536
کە ئەم پاستا شێوە گیرفانانەیە.

124
00:05:40,560 --> 00:05:42,720
وەک راڤیۆلی نزیکی ئەم قەبارەیە،

125
00:05:43,440 --> 00:05:44,656
ئەم قەبارەیە، و

126
00:05:44,680 --> 00:05:47,216
پڕدەکرێن لە ریکۆتای پڕ لە چەوری و نەعنا و

127
00:05:47,240 --> 00:05:49,016
ئەخرێتە ناو دۆشاوی تەماتەوە.

128
00:05:49,040 --> 00:05:52,280
هەروەها نیشانی دام پێویستە
چۆن درووست بکرێن

129
00:05:53,000 --> 00:05:54,776
بۆ ئەوەی نەکرێنەوە، و

130
00:05:54,800 --> 00:05:57,816
هەموو یەک شەممانێک لەگەڵ
کچەکانیدا درووستی دەکات و

131
00:05:57,840 --> 00:06:00,800
بە دەرزەن دابەشی دەکات بەسەر
دراوسێکان و هاوڕێکانیدا.

132
00:06:01,560 --> 00:06:04,656
لەوێشدا بوو بۆم دەرکەوت پێویست
بە خواردنێکی کەم چەوری، کەم شەکری

133
00:06:04,680 --> 00:06:07,296
ناکات بۆ ئەوەی لە ناوچەی شیندا
بۆ سەروو ١٠٠ ساڵ بژیت.

134
00:06:07,320 --> 00:06:10,576
(چەپڵەلێدان)

135
00:06:10,600 --> 00:06:15,216
ئێستا، چیرۆکەکانی ئەم تەمەن سەد ساڵانە و
زانستەکەی کە بناغەی بەهێزکەریانە

136
00:06:15,240 --> 00:06:18,056
هانی دام کە هەندێک پرسیار
لە خۆشم بکەم،

137
00:06:18,080 --> 00:06:21,720
بۆ نموونە، کەی ئەمرم و چۆن بتوانم
ئەو ڕۆژە دوا بخەم؟

138
00:06:22,320 --> 00:06:26,040
وەک دەشیبینن،
وەڵامەکە ئەوە نییە کە چاوەڕێی دەکەین.

139
00:06:26,840 --> 00:06:30,736
جولیان هۆڵت لونستاد توێژەرەوەیەکە
لە زانکۆی بریگهام یۆنگ و

140
00:06:30,760 --> 00:06:32,656
بەدەم خوودی ئەم پرسیارەوە هات

141
00:06:32,680 --> 00:06:34,176
لە زنجیرەیەک توێژینەوەدا

142
00:06:34,200 --> 00:06:37,096
لەسەر دەیان هەزار کەسی تەمەن مامناوەند

143
00:06:37,120 --> 00:06:39,256
هەر وەک ئەم بینەرانەی ئێرە.

144
00:06:39,280 --> 00:06:42,216
سەیری هەموو لایەنێکی
شێوازی ژیانیشی کردن:

145
00:06:42,240 --> 00:06:44,376
خواردنیان، وەرزشکردنیان،

146
00:06:44,400 --> 00:06:45,896
باری خێزانیان،

147
00:06:45,920 --> 00:06:47,576
چەندێک دەچن بۆلای پزیشک،

148
00:06:47,600 --> 00:06:50,096
جگەرە دەکێشن یان مەی دەخۆنەوە، و.. هتد.

149
00:06:50,120 --> 00:06:52,336
هەموو ئەمانەی تۆمار کرد و

150
00:06:52,360 --> 00:06:56,936
ئینجا خۆی و هاوپیشەکانی دانیشتن و
حەوت ساڵی ڕێک چاوەڕێیان کرد

151
00:06:56,960 --> 00:06:59,290
بۆ ئەوەی بزانن کێ لە ژیاندا دەمێنێتەوە.

152
00:06:59,760 --> 00:07:01,880
لەو کەسانەشدا کە بە زیندویی ماونەتەوە،

153
00:07:02,880 --> 00:07:05,880
چی لەهەمووی زیاتر وایکردووە
ئەگەری مردنیان کەم ببێتەوە؟

154
00:07:06,440 --> 00:07:08,056
ئەوە پرسیارەکەی بووە.

155
00:07:08,080 --> 00:07:11,616
کەواتە ئێستا با سەیری
کورتەی زانیارییەکان بکەین،

156
00:07:11,640 --> 00:07:16,376
لە کەم بەهێزترین پێشبینیکەرەوە
بۆ بەهێزترین پێشبینیکەر.

157
00:07:16,400 --> 00:07:17,616
باشە؟

158
00:07:17,640 --> 00:07:19,896
کەواتە هەوای پاک، شتێکی باشە،

159
00:07:19,920 --> 00:07:21,960
پێشبینی ئەوە ناکات چەندێک دەژیت.

160
00:07:23,000 --> 00:07:25,736
ئایا بەرزی فشاری خوێنەکەت چارەسەرکراوە

161
00:07:25,760 --> 00:07:27,096
ئەوە شتێکی باشە.

162
00:07:27,120 --> 00:07:28,896
بەڵام هێشتا پێشبینیکەرێکی بەهێز نییە.

163
00:07:28,920 --> 00:07:32,416
ئایا لەشت ڕێکە یان کێشت زۆرە ئیتر ،
دەتوانی چیتر هەست بە تاوان نەکەیت بۆ ئەمە،

164
00:07:32,440 --> 00:07:34,816
چونکە لە پلەی سێیەمدایە.

165
00:07:34,840 --> 00:07:37,336
دواتریان ئەوەیە
چەندێک وەرزش دەکەیت،

166
00:07:37,360 --> 00:07:39,696
تەنیا پێشبینیکەرێکی مامناوەندە.

167
00:07:39,720 --> 00:07:44,456
ئایا نەخۆشییەکی دڵت هەیە و
لە بووژانەوە و ڕاهێنان کردندایت،

168
00:07:44,480 --> 00:07:46,016
ئەوە گرنگی زیاتر بووە.

169
00:07:46,040 --> 00:07:47,656
ئایا کووتانی ئەنفلۆنزات وەرگرتووە.

170
00:07:47,680 --> 00:07:48,936
کەس لێرە ئەوەی زانیوە

171
00:07:48,960 --> 00:07:52,760
کە وەرگرتنی کووتانی ئەنفلۆنزا لە
وەرزشکردن زیاتر دەتپارێزێت؟

172
00:07:54,720 --> 00:07:57,216
ئایا خواردووتەتەوە و وازت لێهێناوە،

173
00:07:57,240 --> 00:07:59,216
یان ئێستا مەیخۆرێکی مامناوەندیت،

174
00:07:59,240 --> 00:08:02,720
ئایا قەت جگەرەت نەکێشاوە، یان
ئەگەر کێشاوتە، کەی وازت هێناوە، و

175
00:08:03,560 --> 00:08:07,176
بەرەو گرنگترین پێشبینیکەر دەچین

176
00:08:07,200 --> 00:08:10,736
دوو تایبەتمەندی ژیانی کۆمەڵایەتی خۆتن

177
00:08:10,760 --> 00:08:13,136
یەکەم، پەیوەندییە نزیکەکانت.

178
00:08:13,160 --> 00:08:17,456
ئەمانە ئەو کەسانەن دەتوانیت
پێیان بڵێیت بۆ قەرز ئەگەر هات و

179
00:08:17,480 --> 00:08:20,096
لە ناکاو پێویست بە پارە بوو،

180
00:08:20,120 --> 00:08:22,696
کە پەیوەندی بە پزیشکەوە ئەکەن
ئەگەر بزانن باش نیت

181
00:08:22,720 --> 00:08:24,536
یان دەتبەن بۆ نەخۆشخانە.

182
00:08:24,560 --> 00:08:29,376
یان دادەنیشن لەگەڵت ئەگەر تووشی
کێشەیەک بووبێتیتەوە،

183
00:08:29,400 --> 00:08:31,376
ئەگەر لە ناخۆشییا بیت.

184
00:08:31,400 --> 00:08:34,015
ئەو کەسانە، ئەو کۆمەڵە کەسە نزیکانە

185
00:08:34,039 --> 00:08:37,576
پێشبینیکەری بەهێزن، ئەگەر ئەوانت هەبێت،
پێشبینی دەکات چەندێک دەژیت.

186
00:08:37,600 --> 00:08:39,936
ئینجا شتێک کە سەری سوڕماندم،

187
00:08:39,960 --> 00:08:42,576
شتێک کە پێی دەوترێت
پێکەوە ژیانی کۆمەڵایەتی.

188
00:08:42,600 --> 00:08:46,656
ئەمە واتای ئەوەیە چەندێک
تێکەڵاوی خەڵک دەبیت

189
00:08:46,680 --> 00:08:48,080
کاتێک ڕۆژەکانت بەڕێدەکەیت.

190
00:08:48,760 --> 00:08:50,856
قسە لەگەڵ چەند کەس دەکەیت؟

191
00:08:50,880 --> 00:08:54,456
ئەمەش هەردوو پەیوەندییە بەهێز و
لاوازەکانیشت دەگرێتەوە،

192
00:08:54,480 --> 00:08:56,976
نەک تەنیا ئەو خەڵکانەی
کە نزیکیت لێیانەوە،

193
00:08:57,000 --> 00:08:58,376
کە زۆر گرنگن بەلاتەوە،


194
00:08:58,400 --> 00:09:02,936
بەڵکو، بۆ نمونە، قسە لەگەڵ ئەو کەسە
ئەکەیت کە هەموو ڕۆژێک قاوەکەت بۆ دەهێنێ؟

195
00:09:02,960 --> 00:09:04,736
قسە لەگەڵ پیاوی پۆستەکەیا دەکەیت؟

196
00:09:04,760 --> 00:09:08,346
قسە لەگەڵ ئەو ژنە دەکەیت کە هەموو ڕۆژێک
خۆی و سەگەکەی بەلای ماڵتاندا دەڕوات؟

197
00:09:08,346 --> 00:09:11,216
یاری بریدج یان پۆکەر دەکەیت؟
یانەیەکی کتێبت هەیە؟

198
00:09:11,240 --> 00:09:14,416
ئەو تێکەڵاویانە هەندێکن 
لە بەهێزترین پێشبینیکەرەکانی

199
00:09:14,440 --> 00:09:15,776
ئەوەی چەندێک زۆر دەژیت.

200
00:09:15,800 --> 00:09:17,760
ئێستا، ئەوە دەمبات بۆ پرسیاری دواتر:

201
00:09:18,840 --> 00:09:24,256
ئەگەر ئێستا لەهەموو چالاکییەک
زیاتر کات لەسەر ئینتەرنێت بەسەر بەرین،

202
00:09:24,280 --> 00:09:25,936
بە خەوتنیشەوە،

203
00:09:25,960 --> 00:09:28,136
ئێستا گەشتووینەتە ١١ کاتژمێر لە ڕۆژێکدا،

204
00:09:28,160 --> 00:09:30,656
یەک کاتژمێر لە پار زیاتر دەکات،

205
00:09:30,680 --> 00:09:32,496
هیچ جیاوازییەک درووست دەکات؟

206
00:09:32,520 --> 00:09:36,536
بۆچی جیاوزی بکەین لە نێوان
پێکەوە قسەکردنی ڕووبەڕوو لەگەڵ

207
00:09:36,560 --> 00:09:38,776
پێکەوە قسەکردن لە تۆڕی کۆمەڵایەتی؟

208
00:09:38,800 --> 00:09:41,656
هەر وەک ئەوە وایە لەوێ بیت

209
00:09:41,680 --> 00:09:45,360
ئەگەر بەردەوام لە پەیوەندیدا بیت
لەگەڵ منداڵەکانت بە نامە، بۆ نموونە؟

210
00:09:46,200 --> 00:09:48,336
وەڵامێکی کوورتی ئەو پرسیارە نەخێرە،

211
00:09:48,360 --> 00:09:50,016
وەک یەک نییە.

212
00:09:50,040 --> 00:09:54,856
پەیوەندی ڕووبەڕوو ژمارەیەکی زۆر
وەرگری کیمیایی دەماری دەردەدات، و

213
00:09:54,880 --> 00:09:58,176
وەک کووتان، بۆ ئێستا دەتپارێزێت و

214
00:09:58,200 --> 00:10:00,056
هەروەها بۆ داهاتووش.

215
00:10:00,080 --> 00:10:02,600
کەواتە تەنیا چاوبڕینە چاوی کەسێک،

216
00:10:03,600 --> 00:10:06,176
تەوقەکردن لەگەلیان، بەدەست لێدانەوە

217
00:10:06,200 --> 00:10:08,256
بەسە بۆ دەردانی هۆرمۆنی ئۆکسیتۆسین،

218
00:10:08,280 --> 00:10:10,496
کە ئاستی متمانەکردنت زیاد دەکات و

219
00:10:10,520 --> 00:10:12,360
ڕێژەی کۆرتیزۆڵی لەشیشت دادەبەزێنێت.

220
00:10:12,920 --> 00:10:15,080
کەواتە ئاستی فشاری
دەروونیت دادەبەزێنێت.

221
00:10:15,440 --> 00:10:18,256
هەروەها دۆپامین دەردەدرێت،
کە کەمێک دڵمان خۆشدەکات و

222
00:10:18,280 --> 00:10:19,496
ئازاریش دەشکێنێت.

223
00:10:19,520 --> 00:10:22,440
وەک مۆرفینێکی سرووشتی وایە.

224
00:10:23,160 --> 00:10:25,856
ئێستا، هەموو ئەمانە لەژێر
ڕاداری هۆشمەندی خۆماندا تێدەپەڕێت،

225
00:10:25,880 --> 00:10:29,560
کە لەبەر ئەوە چالاکی سەر ئینتەرنێت
تێکەڵدەکەین لەگەڵ ژیانی ڕاستی.

226
00:10:30,200 --> 00:10:32,536
بەڵام ئێستا بەڵگەمان هەیە،
بەڵگەی تازە،

227
00:10:32,560 --> 00:10:33,896
کە وا جیاوازی هەیە.

228
00:10:33,920 --> 00:10:35,976
کەواتە با سەیری هەندێک
لە زانستی دەمار بکەین.

229
00:10:36,000 --> 00:10:39,296
ئیلیزابێس رێدکەی، زانایەکی دەمار
لە زانکۆی ماریلاند

230
00:10:39,320 --> 00:10:41,136
هەوڵی نەخشەکێشانی جیاوازییەکەی داوە

231
00:10:41,160 --> 00:10:44,816
لە نێوان ئەوەی ڕوودەدات لە مێشکماندا
کاتێک ڕوبەڕوو قسە دەکەین

232
00:10:44,840 --> 00:10:48,056
بەرامبەر بەوەی سەیری شتێک
دەکەین کە نەجوڵاو و نەگۆڕە.

233
00:10:48,080 --> 00:10:50,509
ئەوەشی کە کردی بەراوردکردنی
کرداری مێشکی

234
00:10:50,533 --> 00:10:52,576
دوو کۆمەڵ خەڵک بوو،

235
00:10:52,600 --> 00:10:55,896
ئەوانەی بە ئینتەرنێت قسەیان لەگەڵ دەکرد

236
00:10:55,920 --> 00:10:58,056
یان لەگەڵ یەکێک لە هاوکارەکانی

237
00:10:58,080 --> 00:11:00,256
لە گفتوگۆیەکی ڕاستەقینەدا، و

238
00:11:00,280 --> 00:11:02,776
بەراوردی ئەوەی کرد بە چالاکی
مێشکی ئەو خەڵکانەی

239
00:11:02,800 --> 00:11:06,536
سەیریان دەکرد کاتێک قسەی دەکرد
دەربارەی هەمان بابەت

240
00:11:06,560 --> 00:11:09,040
بەڵام لە ڤیدیۆیەکدا، وەک هی یوتیوب.

241
00:11:09,880 --> 00:11:11,576
بەهەرحاڵ، ئەگەر ویستتان بزانن

242
00:11:11,600 --> 00:11:14,416
چۆن دوو کەسی کردۆتە ئامێرێکی
وێنەگرتنی لەرەی موغناتیزیەوە،

243
00:11:14,440 --> 00:11:15,640
دواتر لێم بپرسن.

244
00:11:16,360 --> 00:11:18,760
کەواتە جیاوازییەکە چییە؟

245
00:11:19,280 --> 00:11:22,000
ئەمە مێشکی تۆیە لە مامەڵەی
کۆمەڵایەتی ڕاستەقینەدا.

246
00:11:22,840 --> 00:11:25,736
ئەوەی دەیبینیت جیاوازییە
لە چالاکی مێشکدا

247
00:11:25,760 --> 00:11:30,896
لە نێوان مامەڵەکردنی ڕاستەوخۆ لەگەڵ کەسێک 
و لەگەڵ شتێک کە نەجوڵاوە.

248
00:11:30,920 --> 00:11:35,896
ئەوەی پرتەقاڵییەکە، ئەو شوێنانەی مێشکە
کە تایبەتە بە سەرنجدان،

249
00:11:35,920 --> 00:11:37,136
زیرەکی کۆمەڵایەتی --

250
00:11:37,160 --> 00:11:39,736
واتای چاوەڕێکردنی شتێکە
کە کەسێکی تر بیری لێدەکاتەوە و

251
00:11:39,760 --> 00:11:41,496
هەستی پێدەکات و پلانی بۆ دادەنێت --

252
00:11:41,520 --> 00:11:43,056
هەروەها پاداشتی سۆزی.

253
00:11:43,080 --> 00:11:45,856
ئەم بەشانەی مێشکیش ئەوکاتە
زۆر زیاتر چالاک دەبن

254
00:11:45,880 --> 00:11:48,160
کاتێک مامەڵە لەگەڵ
کەسێکی زیندوودا دەکەین.

255
00:11:50,120 --> 00:11:52,816
ئێستا، ئەم ئاماژە دەوڵەمەندانەی مێشک

256
00:11:52,840 --> 00:11:56,896
لەوانەیە هۆکاری ئەوەبێت کە ئەوانەی
خەڵک بۆ ٥٠٠ کۆمپانیا گەورەکە دەدۆزنەوە

257
00:11:56,920 --> 00:11:58,856
هەڵسەنگاندنیان کردووە

258
00:11:58,880 --> 00:12:01,656
بۆ بیکردنەوەی پاڵێوێراوەکان کاتێک

259
00:12:01,680 --> 00:12:03,580
گوێیان لە دەنگ بووە، زیرەکتر بوون

260
00:12:03,950 --> 00:12:07,416
بەراورد بەو کاتانەی تەنیا گوێیان
لە دەنگیان بووە لە خوێندنەوەی نوسینێکدا

261
00:12:07,440 --> 00:12:08,856
یان ئیمێڵێک یان نامەیەکدا.

262
00:12:08,880 --> 00:12:11,656
ئێستا، دەنگمان و زمانی جەستەمان
پەیامێکی دەوڵەمەند دەنێرێت.

263
00:12:11,680 --> 00:12:13,696
نیشانی دەدات کە مرۆڤێکین بیردەکەینەوە

264
00:12:13,720 --> 00:12:15,376
هەست دەکەین، بەهەستین

265
00:12:15,400 --> 00:12:17,896
کە زۆر لە ئەلگۆریسمێک زیاترن.

266
00:12:17,920 --> 00:12:19,976
ئێستا، ئەم توێژینەوەیە لەلایەن
نیکۆلاس ئیپلییەوە

267
00:12:20,000 --> 00:12:23,280
لە سکوڵی بزنسی زانکۆی چیکاگۆ

268
00:12:24,440 --> 00:12:27,120
زۆر سەرسوڕهێنەرە چونکە
شتێکی سادەمان پێدەڵێت.

269
00:12:27,760 --> 00:12:29,816
ئەگەر کەسێک گوێی لە دەنگت بێت،

270
00:12:29,840 --> 00:12:31,160
وا بیردەکەنەوە زیرەکتر بیت.

271
00:12:31,840 --> 00:12:33,920
مەبەستم ئەوەیە، ئەوە شتێکی سادەیە.

272
00:12:35,320 --> 00:12:37,240
ئێستا، با بگەڕێینەوە سەر سەرەتا،

273
00:12:38,040 --> 00:12:39,936
بۆچی ژنان لە پیاوان زیاتر دەژین؟

274
00:12:39,960 --> 00:12:42,296
یەکێک لە هۆکارە سەرەکییەکانیش
ئەوەیە کە ژنان زیاتر

275
00:12:42,320 --> 00:12:45,696
پەیوەندییە ڕووبەڕووەکانیان
دەخەنە پێش زۆر شتەوە

276
00:12:45,720 --> 00:12:47,376
بەدرێژایی تەمەنیان.

277
00:12:47,400 --> 00:12:49,056
بەڵگەی تازە نیشانی دەدات

278
00:12:49,080 --> 00:12:50,776
کە ئەم هاوڕێیەتییە نزیکانە

279
00:12:50,800 --> 00:12:54,776
ژینگەیەکی هێزێکی بایۆلۆجی دروست
دەکەن دژی نەخۆشییەکان و پەککەوتن.

280
00:12:54,800 --> 00:12:56,976
ئەوە تەنیا مرۆڤیش ناگرێتەوە

281
00:12:57,000 --> 00:13:00,376
بەڵکو پەیوەندی نێو گیاندارە باڵاکانیش،
لەنێو گیاندارە باڵاکانیشدا دەبینرێت.

282
00:13:00,400 --> 00:13:04,056
کارەکەی مرۆڤ ناس جۆن سیڵک
نیشانی دەدات مەیمونە مێینەکان

283
00:13:04,080 --> 00:13:06,976
کە چەند هاوڕێیەکی تری مێینەیان هەیە

284
00:13:07,000 --> 00:13:10,576
بە زانینی ڕێژەی کۆرتیزۆڵیان
زانراوە کە فشاری دەروونیان کەمترە،

285
00:13:10,600 --> 00:13:14,080
زیاتر دەژین و نەوەکانیان
زیاتر بەرگە دەگرن.

286
00:13:14,640 --> 00:13:17,016
بەلایەنی کەمەوە سێ پەیوەندی سەقامگیر.

287
00:13:17,040 --> 00:13:18,536
ئەوە ژمارە جادووییەکە بوو.

288
00:13:18,560 --> 00:13:19,776
بیری لێبکەنەوە.

289
00:13:19,800 --> 00:13:21,256
هیوادارم ئێوەش سیانتان هەبێ.

290
00:13:22,440 --> 00:13:25,720
هێزی ئەو پەیوەندییە ڕووبەڕووە

291
00:13:26,190 --> 00:13:29,296
بەڕاستی هۆکاری ئەوەیە کە
بۆچی نزمترین ڕێژەی پووکانەوەی مێشک هەیە

292
00:13:29,320 --> 00:13:31,910
لەنێو ئەو کەسانەدا کە کۆمەڵایەتین.

293
00:13:31,910 --> 00:13:33,976
لەبەر ئەوەشە ئەوانەی شێرپەنجەی 
مەمکیان هەیە

294
00:13:34,000 --> 00:13:39,296
ئەگەری ڕزگاربوونیان چوار هێندەی 
ئەوانە زیاترە کە تەنیان.

295
00:13:39,320 --> 00:13:43,296
لەبەر ئەوەیە ئەو پیاوانەی جەڵتەی
مێشک لێی یاون و زوو زوو پۆکەر دەکەن

296
00:13:43,320 --> 00:13:44,976
یان قاوە دەخۆنەوە

297
00:13:45,000 --> 00:13:47,256
یان هۆکی جاران ئەکەن --

298
00:13:47,280 --> 00:13:48,576
من خۆم کەنەدیم --

299
00:13:48,600 --> 00:13:49,736
(پێکەنین)

300
00:13:49,760 --> 00:13:52,256
زیاتر پارێزراوتر ئەبن
بەو بەرکەوتنە کۆمەڵایەتییە

301
00:13:52,280 --> 00:13:54,296
وەک لە سوودمەندبوونیان لە دەرمان.

302
00:13:54,320 --> 00:13:57,416
بۆچی ئەو پیاوانەی جەڵتەی مێشک لێیداون و
ئاستی کۆمەڵایەتیان باشترە-

303
00:13:57,440 --> 00:13:59,896
ئەمە شتێکی زۆر بەهێزە بتوانن بیکەن.

304
00:13:59,920 --> 00:14:03,616
ئەم پەیوەندییە ڕووبەڕووە
سوودێکی زۆری هەیە،

305
00:14:03,640 --> 00:14:08,120
لەگەڵ ئەوەشدا چارەکی دانیشتووان
دەڵێن کە کەسیان نییە قسەی لەگەڵ بکەن.

306
00:14:09,160 --> 00:14:11,496
ئەتوانین شتێک لەمبارەیەوە بکەین.

307
00:14:11,520 --> 00:14:13,296
وەک گوندنشینەکانی ساردین،

308
00:14:13,320 --> 00:14:17,016
ئەوە کردارێکی بایۆلۆجییە
بزانین هەمووان دەتوانین و

309
00:14:17,040 --> 00:14:19,056
تەنیا ژنەکانی نێومان وا نین.

310
00:14:19,080 --> 00:14:23,216
درووستکردنی پەیوەندی ڕووبەڕوو لەنێو
شارەکانماندا، لەنێو شوێنەکانی کارکردندا،

311
00:14:23,240 --> 00:14:24,720
لەناو ئەجێنداکانماندا

312
00:14:25,840 --> 00:14:27,446
کۆئەندامی بەرگریمان بەهێز دەکات،

313
00:14:27,446 --> 00:14:31,336
وا دەکات هۆرمۆنەکانی هەستکردن بە باشی
بە سوڕی خوێن و مێشکماندا بڵاوبێتەوە و

314
00:14:31,360 --> 00:14:32,960
یارمەتیمان دەدات زیاتر بژین.

315
00:14:33,840 --> 00:14:36,496
بەم تەلارە دەڵێم گوندەکەتان، و

316
00:14:36,520 --> 00:14:40,120
بنیاتنان و ڕاگرتنی مەسەلەی
ژیان و مردنە بۆتان.

317
00:14:40,760 --> 00:14:41,976
زۆر سوپاس.

318
00:14:42,000 --> 00:14:45,680
(چەپڵەلێدان)

319
00:14:48,130 --> 00:14:50,896
هێلین واڵتەرس: سوزان، وەرەوە.
پرسیارێکم هەیە بۆت.

320
00:14:50,920 --> 00:14:52,816
ئەمەوێ بزانم ئەگەر ڕێگایەکی
ناوەڕاست هەبێت.

321
00:14:52,840 --> 00:14:56,256
تۆ باسی دەردانی ئەو گەیەنەرە کیمیایانە
دەکەی کە لە پەیوەندیەکانا دەردەکەوێ

322
00:14:56,280 --> 00:14:57,936
بەڵام ئەی چی دەربارەی تەکنەلۆجیا؟

323
00:14:57,960 --> 00:15:00,536
بەرەوپێشچوونی بەرچاومان
بینیوە لە تەکنەلۆجیادا

324
00:15:00,560 --> 00:15:03,016
وەک بەرنامەی فەیس تایم، و ئەو شتانە.

325
00:15:03,040 --> 00:15:04,296
ئەوەش هەمان کار دەکات؟

326
00:15:04,320 --> 00:15:05,576
بۆ نموونە برازاکەم.

327
00:15:05,600 --> 00:15:08,016
یاری ماین کرافت دەکات و
هاوار بەسەر هاوڕێکانیدا دەکات.

328
00:15:08,040 --> 00:15:10,056
لەوە دەچێت پەیوەندی
باشبێت لەگەڵیاندا.

329
00:15:10,080 --> 00:15:11,856
ئەمە سوودبەخشە؟ یاریمەتیدەرە؟

330
00:15:11,880 --> 00:15:14,216
سوزان پینکەر: هەندێک زانیاری
خەریکە دەردەچێ.

331
00:15:14,240 --> 00:15:17,216
زانیارییەکان ئەوەندە تازەن
کە شۆڕشە تەکنەلۆجییەکە ڕوویداوە و

332
00:15:17,240 --> 00:15:19,976
زانیارییە تەندروستییەکە ماوێتی.

333
00:15:20,000 --> 00:15:21,376
بۆیە هێشتا ماومانە،

334
00:15:21,400 --> 00:15:23,416
بەڵام دەتوانم بڵێم بەرەوپێشچوون هەیە

335
00:15:23,440 --> 00:15:25,256
لە بواری تەکنەلۆجیادا.

336
00:15:25,280 --> 00:15:28,736
بۆ نموونە، کامێراکەی سەر
لاپتۆپەکەت بە بەشی سەرەوەی شاشەکەوەیە،

337
00:15:28,760 --> 00:15:31,816
بۆیە کاتێک سەیری شاشەکە دەکەیت

338
00:15:31,840 --> 00:15:33,736
بەریەکەوتنی چاو درووست نابێت.

339
00:15:33,760 --> 00:15:36,936
بۆیە تەنیا شتێکی سادەی وەک
سەیرکردنی کامێراکە

340
00:15:36,960 --> 00:15:39,216
دەکرێت گەیەنەرە کیمیاییەکان زیاد بکات،

341
00:15:39,240 --> 00:15:41,816
یان هەر گۆڕینی شوێنی کامێراکە.

342
00:15:41,840 --> 00:15:45,536
بۆیە وەک یەک نییە، بەڵام پێموابێت
خەریکە نزیکتر دەبینەوە لە تەکنەلۆجیاکە.

343
00:15:45,560 --> 00:15:47,296
زۆرباشە. زۆر سوپاس بۆتۆ

344
00:15:47,320 --> 00:15:48,536
سوپاس بۆتۆش.

345
00:15:48,560 --> 00:15:49,710
(چەپڵەلێدان)