1
00:00:00,500 --> 00:00:04,930
Jedan od razloga što su strane u sukobu prouzrokovale

2
00:00:04,930 --> 00:00:09,180
da je I svetski rat prerastao u svetski rat umesto samo u

3
00:00:09,180 --> 00:00:11,499
regionalni sukob u jugoistočnoj Evropi

4
00:00:11,499 --> 00:00:13,269
je sistem alijansi

5
00:00:13,269 --> 00:00:17,390
koji je razvijen u decenijama koje su prethodile I svetskom ratu.

6
00:00:17,390 --> 00:00:21,099
Da bi ovo razumeli, ja sam izbacio mnogo alijansi koje su se pojavile u

7
00:00:21,099 --> 00:00:24,220
decenijama pre I svetskog rata. Ovo je samo suštinska verzija. Bilo je

8
00:00:24,220 --> 00:00:28,079
još mnogo drugih alijansi i ja sam ostavio one

9
00:00:28,079 --> 00:00:29,859
koje su direktno povezane sa

10
00:00:29,859 --> 00:00:31,500
"padanjem domina"

11
00:00:31,500 --> 00:00:35,460
u 1914.-toj, koje su vodile u međusobni rat

12
00:00:35,460 --> 00:00:36,550
u Evropi.

13
00:00:36,550 --> 00:00:40,750
Da bi ovo razumeli, moramo se vratiti 75 godina unazad. I svetski rat je počeo

14
00:00:40,750 --> 00:00:42,209
1914.-te godine.

15
00:00:42,209 --> 00:00:45,749
a 75 godina pre toga, 1839.-te ste imali sporazum u

16
00:00:45,749 --> 00:00:47,220
Londonu.

17
00:00:47,220 --> 00:00:51,120
Sporazum u Londonu je sadržavao mnoge stvari ali član 7 je ono

18
00:00:51,120 --> 00:00:53,570
što je važno za početak I svetskog rata,

19
00:00:53,570 --> 00:00:58,500
gde je Britanija prihvatila da zaštiti neutralnost Belgije.

20
00:00:58,500 --> 00:01:01,800
Ako ste skeptični možete reći, ovo je 75 godina star sporazum,

21
00:01:01,800 --> 00:01:04,990
zašto je to važno? To je dobro pitanje.

22
00:01:04,990 --> 00:01:08,280
Zaista, sve ove alijanse, to je zdrava debata,

23
00:01:08,280 --> 00:01:12,630
da li su to direktni uzroci zašto je jedna od sila objavila rat

24
00:01:12,630 --> 00:01:16,819
drugoj ili je to samo izgovor, vrsta legalnog izgovora

25
00:01:16,819 --> 00:01:20,229
da se kaže, oh, treba da objavimo rat. Oni su i želeli da

26
00:01:20,229 --> 00:01:22,800
objave rat zbog raznih razloga,

27
00:01:22,800 --> 00:01:26,440
da zaštite imperiju od drugih, da ojačaju svoje vojske, da ugrabe

28
00:01:26,440 --> 00:01:28,290
više teritorija za svoje imperije,

29
00:01:28,290 --> 00:01:30,200
ko zna šta sve može biti razlog.

30
00:01:30,200 --> 00:01:31,450
Ali treba reći,

31
00:01:31,450 --> 00:01:34,000
1839.-ta je bila legalna osnova

32
00:01:34,000 --> 00:01:36,990
za britansku imperiju

33
00:01:36,990 --> 00:01:38,180
da zaštiti

34
00:01:38,180 --> 00:01:39,530
Belgiju.

35
00:01:39,530 --> 00:01:43,960
Sada idemo 40 godina unapred. 1879.-te

36
00:01:43,960 --> 00:01:44,829
ste imali

37
00:01:44,829 --> 00:01:49,259
novonastalu Nemačku imperiju koja je nastala iz francusko-pruskog rata

38
00:01:49,259 --> 00:01:53,100
1871.-ve ta novonastala Nemačka imperija,

39
00:01:53,100 --> 00:01:57,400
je ustvari bila proširena Pruska, u osnovi

40
00:01:57,400 --> 00:01:58,869
Nemačko kraljevstvo.

41
00:01:58,869 --> 00:02:02,630
Upravo su završili rat sa Francuskom, od koje su uzeli neke vrlo vredne teritorije.

42
00:02:02,630 --> 00:02:06,869
Bili su paranoični da Francuska želi da povrati teritorije i paranoični

43
00:02:06,869 --> 00:02:10,700
zbog Rusa, pa su imali neke veze sa

44
00:02:10,700 --> 00:02:14,550
Austrijancima, sa Austrougarima.

45
00:02:14,550 --> 00:02:19,310
Tako je 1879.-te potpisan dvostruki pakt

46
00:02:19,310 --> 00:02:24,700
između Nemačke i Austrougarske da se zaštite međusobno ako ih Rusija napadne.

47
00:02:24,700 --> 00:02:27,819
Imali su tog zajedničkog neprijatelja, ovde, Rusiju.

48
00:02:27,819 --> 00:02:30,569
Tako su... Samo da uzmem drugu boju.

49
00:02:30,569 --> 00:02:32,740
Tako su se zaštitili međusobno.

50
00:02:32,740 --> 00:02:36,110
To je učinilo da se nova Nemačka imperija oseti malo bolje u vezi

51
00:02:36,110 --> 00:02:39,630
svoje pozicije u Evropi u slučaju da uđu u rat sa nekom od

52
00:02:39,630 --> 00:02:41,379
ovih država.

53
00:02:41,379 --> 00:02:43,290
A onda, 1892.-te,

54
00:02:43,290 --> 00:02:45,360
možete to da zamislite ako ste nekad igrali igru riziko

55
00:02:45,360 --> 00:02:49,020
ili ako ste igrali igru diplomacija koja je bazirana na onome što se desilo

56
00:02:49,020 --> 00:02:50,470
u I svetskom ratu

57
00:02:50,470 --> 00:02:54,420
Ako vidite da dvojica sa kojima možete zaratiti, uspostavljaju prijateljstvo,

58
00:02:54,420 --> 00:02:57,440
vi ćete potražiti sebi prijatelje u slučaju da

59
00:02:57,440 --> 00:02:59,269
vama objave rat.

60
00:02:59,269 --> 00:03:02,249
Tako, 1892.-te imate savez između Francuske i

61
00:03:02,249 --> 00:03:07,329
Rusije, francusko-ruski vojni sporazum. Dakle, ovo je savez...

62
00:03:07,329 --> 00:03:10,589
Uzeću opet ljubičastu boju.

63
00:03:10,589 --> 00:03:11,750
Imate savez

64
00:03:11,750 --> 00:03:13,409
između Francuske...

65
00:03:13,409 --> 00:03:14,680
Francuske

66
00:03:14,680 --> 00:03:16,189
i Rusije.

67
00:03:16,189 --> 00:03:19,799
I na kraju, u ranim 1900.-tim, 1904.-te

68
00:03:19,799 --> 00:03:20,530
i 1907.-me,

69
00:03:20,530 --> 00:03:24,240
imate seriju sporazuma.

70
00:03:24,240 --> 00:03:28,180
Sporazum između Britanske imperije i Francuske, između Britanske imperije i

71
00:03:28,180 --> 00:03:29,819
Ruske imperije.

72
00:03:29,819 --> 00:03:33,849
U suštini, to su dobri međusobni odnosi. To nisu formalne

73
00:03:33,849 --> 00:03:37,629
veze u kojima ako tebe neko napadne, ja ću napasti njega,

74
00:03:37,629 --> 00:03:41,439
nego, u suštini, da razreše mnoga pitanja u slučajevima

75
00:03:41,439 --> 00:03:43,800
drugih imperijalnih osvajanja

76
00:03:43,800 --> 00:03:48,049
i oni su formirali takozvanu Trostruku antantu, trostruki sporazum

77
00:03:48,049 --> 00:03:50,099
između

78
00:03:50,099 --> 00:03:51,799
između Britanske imperije

79
00:03:51,799 --> 00:03:55,189
i ovde ću zaokružiti Ujedinjeno kraljevstvo, Francuske,

80
00:03:55,189 --> 00:03:57,289
Francuske i Rusije

81
00:03:57,289 --> 00:04:00,759
A na drugoj strani imate Trojni savez. Imate Nemačku,

82
00:04:00,759 --> 00:04:06,039
Austrougarsku, i još, i još imate Italiju.

83
00:04:06,039 --> 00:04:10,029
E sad, razlog zašto je Italija na početku I svetskog rata... ona je bila formalno

84
00:04:10,029 --> 00:04:14,209
deo Trojnog saveza i pakta između Italilje i Nemačke da

85
00:04:14,209 --> 00:04:16,090
postane deo Trojnog pakta.

86
00:04:16,090 --> 00:04:19,930
Razlog što se ne fokusiram na to je, jer kad je rat počeo, Italija nije prešla na

87
00:04:19,930 --> 00:04:24,300
stranu Nemačke i Austrougarske.

88
00:04:24,300 --> 00:04:29,240
Prešla je na stranu saveznika, na stranu Trojne antante.

89
00:04:29,240 --> 00:04:31,830
Ali to će vam dati dobru osnovu za...

90
00:04:31,830 --> 00:04:37,360
Ono što je izgledalo kao regionalni sukob u jugoistočnoj Evropi,

91
00:04:37,360 --> 00:04:41,569
se pretvorilo u pan-evropski i na kraju u svetski rat.