0:00:00.000,0:00:11.734
Hệ sinh thái đa dạng, phát triển mạnh[br]của hành tinh chúng ta có vẻ như cố định,

0:00:11.734,0:00:15.037
nhưng thật ra lại hoàn toàn[br]có khả năng sụp đổ.

0:00:15.037,0:00:17.034
Rừng có thể trở thành sa mạc,

0:00:17.034,0:00:19.666
và rạn san hô có thể trở thành[br]những tảng đá vô hồn,

0:00:19.666,0:00:23.972
thậm chí không cần tới những thảm họa lớn[br]như núi lửa hay thiên thạch.

0:00:23.972,0:00:28.466
Điều gì khiến cho hệ sinh thái này lớn mạnh[br]còn hệ khác lại yếu đi khi đối mặt thay đổi?

0:00:28.466,0:00:32.217
Câu trả lời, trên diện rộng,[br]chính là đa dạng sinh học.

0:00:32.217,0:00:35.692
Đa dạng sinh học được xây dựng nên[br]bởi ba tính năng gắn bó với nhau:

0:00:35.692,0:00:37.720
đa dạng hệ sinh thái,

0:00:37.720,0:00:39.585
đa dạng loài,

0:00:39.585,0:00:41.696
và đa dạng di truyền.

0:00:41.696,0:00:44.589
Những đặc điểm này càng gắn bó chặt chẽ,

0:00:44.589,0:00:48.321
thì mạng lưới càng trở nên[br]vững vàng và linh hoạt hơn.

0:00:48.321,0:00:50.305
Ví dụ, rừng mưa nhiệt đới Amazon là

0:00:50.305,0:00:53.292
1 trong những khu vực đa dạng [br]về sinh học nhất trên trái đất

0:00:53.292,0:00:55.289
nhờ vào hệ sinh thái phức tạp của nó,

0:00:55.289,0:00:57.086
sự kết hợp lớn các loài khác nhau,

0:00:57.086,0:00:59.849
và sự đa dạng di truyền[br]trong nội bộ loài.

0:00:59.849,0:01:01.678
Đây là bó dây leo rối,

0:01:01.678,0:01:04.918
bò từ tầng thấp của rừng cho đến tán cao,

0:01:04.918,0:01:07.047
đan xen với những ngọn cây

0:01:07.047,0:01:11.657
và phát triển thân gỗ dày[br]giúp hỗ trợ những cây cao chót vót.

0:01:11.657,0:01:13.299
Nhờ sự giúp đỡ bởi dây leo,

0:01:13.299,0:01:16.963
cây cung cấp hạt, trái[br]và lá cho động vật ăn cỏ,

0:01:16.963,0:01:19.821
như heo vòi và loài Agouti,

0:01:19.821,0:01:23.778
giúp phân tán hạt cây khắp rừng[br]để chúng phát triển.

0:01:23.778,0:01:26.207
Thức ăn thừa được tiêu thụ[br]bởi hàng triệu côn trùng

0:01:26.207,0:01:30.223
giúp phân hủy và tái chế chất dinh dưỡng[br]để tạo ra đất đai màu mỡ.

0:01:30.223,0:01:34.910
Các khu rừng nhiệt đới là một hệ thống lớn[br]chứa đầy những hệ thống nhỏ hơn như vậy,

0:01:34.910,0:01:38.188
mỗi hệ thống nhỏ gồm[br]nhiều loài liên kết với nhau.

0:01:38.188,0:01:40.471
Mỗi liên kết giúp ổn định[br]liên kết tiếp theo,

0:01:40.471,0:01:43.329
tăng cường đa dạng sinh học của mạng lưới.

0:01:43.329,0:01:45.092
Mạng lưới được gia cố thêm

0:01:45.092,0:01:48.976
bởi sự đa dạng di truyền[br]giữa các cá thể loài,

0:01:48.976,0:01:51.484
cho phép chúng đối phó với sự thay đổi.

0:01:51.484,0:01:54.441
Loài thiếu đa dạng di truyền[br]do bị cô lập

0:01:54.441,0:01:56.182
hoặc do số lượng ít,

0:01:56.182,0:01:58.491
dễ bị tổn thương hơn khi gặp biến động

0:01:58.491,0:02:03.042
gây ra bởi biến đổi khí hậu, dịch bệnh[br]hoặc chia cắt sinh cảnh.

0:02:03.042,0:02:06.713
Bất cứ khi nào có một loài biến mất[br]do nguồn gen thiếu đa dạng,

0:02:06.713,0:02:10.945
lại một nút nữa bị tháo ra[br]khỏi mạng lưới.

0:02:10.945,0:02:14.511
Vì vậy, nếu chúng ta loại bỏ[br]một loài khỏi khu rừng nhiệt đới?

0:02:14.511,0:02:16.945
Liệu hệ thống sẽ sụp đổ?

0:02:16.945,0:02:18.388
Có lẽ là không.

0:02:18.388,0:02:19.610
Số lượng của các loài,

0:02:19.610,0:02:21.062
sự đa dạng di truyền của chúng

0:02:21.062,0:02:23.249
và sự phức tạp của các hệ sinh thái

0:02:23.249,0:02:26.135
tạo ra sự đa dạng sinh học lớn đến vậy[br]trong khu rừng này

0:02:26.135,0:02:30.802
do đó thiếu mất một mắt xích loài[br]cũng sẽ không gỡ tung cả mạng lưới.

0:02:30.802,0:02:34.457
Rừng có thể duy trì sự bền vững[br]và phục hồi sau sự thay đổi.

0:02:34.457,0:02:36.509
Nhưng điều đó không đúng[br]với mọi trường hợp.

0:02:36.509,0:02:40.271
Trong một số môi trường, chỉ cần lấy đi[br]một thành phần quan trọng

0:02:40.271,0:02:42.747
có thể làm suy yếu toàn bộ hệ thống.

0:02:42.747,0:02:44.963
Lấy rạn san hô làm ví dụ

0:02:44.963,0:02:48.215
Nhiều sinh vật sống[br]phụ thuộc vào san hô.

0:02:48.215,0:02:51.801
Nó cung cấp những ổ sinh thái nhỏ,[br]là nơi trú ẩn và sinh sản

0:02:51.801,0:02:56.397
cho hàng ngàn loài cá,[br]động vật giáp xác và động vật thân mềm.

0:02:56.397,0:03:01.186
San hô cũng có mối quan hệ phụ thuộc[br]lẫn nhau đối với các loại nấm và vi khuẩn.

0:03:01.186,0:03:02.987
San hô chính là một khung cửi

0:03:02.987,0:03:07.261
cho phép mạng lưới của[br]đa dạng sinh học được dệt lên.

0:03:07.261,0:03:09.624
Điều đó làm cho san hô[br]trở thành loài chủ chốt,

0:03:09.624,0:03:12.974
sự tồn vong của những loài khác[br]phụ thuộc vào nó.

0:03:12.974,0:03:15.670
Vì vậy, điều gì sẽ xảy ra khi[br]việc khai thác thủy sản,

0:03:15.670,0:03:18.237
ô nhiễm và[br]quá trình axit hóa đại dương

0:03:18.237,0:03:21.775
sẽ làm suy yếu san hô[br]hoặc thậm chí giết nó hoàn toàn?

0:03:21.775,0:03:23.695
Chính xác như những gì bạn nghĩ.

0:03:23.695,0:03:28.478
Sự biến mất của loài chủ chốt dẫn đến[br]sự biến mất của các loài phụ thuộc

0:03:28.478,0:03:31.241
đe dọa toàn bộ cấu trúc[br]của các rạn san hô.

0:03:31.241,0:03:34.232
Đa dạng hệ sinh thái, đa dạng loài[br]và đa dạng di truyền

0:03:34.232,0:03:37.991
cùng nhau dệt thành mạng lưới[br]đa dạng sinh học

0:03:37.991,0:03:41.593
vô cùng quan trọng đối với sự sống còn[br]của các sinh vật trên trái đất.

0:03:41.593,0:03:44.711
Con người chúng ta cũng ở trong [br]mạng đa dạng sinh học này

0:03:44.711,0:03:46.983
Khi chỉ là một vài sợi bị mất,

0:03:46.983,0:03:49.394
sự an toàn của chúng ta cũng sẽ bị đe dọa.

0:03:49.394,0:03:52.796
Mất đi quá nhiều liên kết,[br]chúng ta có nguy cơ tháo tung cả hệ thống.

0:03:52.796,0:03:55.365
Những gì tương lai mang lại[br]không thể đoán trước,

0:03:55.365,0:03:58.301
nhưng đa dạng sinh học có thể cung cấp[br]một chính sách bảo hiểm

0:03:58.301,0:04:02.597
Trái đất có mạng lưới an ninh riêng[br]để bảo vệ sự sống còn cho chúng ta.