[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.28,0:00:09.61,Default,,0000,0000,0000,,De diverse goed gedijende\Necosystemen van onze planeet Dialogue: 0,0:00:09.61,0:00:11.73,Default,,0000,0000,0000,,lijken misschien permanent, Dialogue: 0,0:00:11.73,0:00:14.83,Default,,0000,0000,0000,,maar ze zouden zomaar kunnen instorten. Dialogue: 0,0:00:14.83,0:00:16.77,Default,,0000,0000,0000,,Jungles kunnen woestijnen worden Dialogue: 0,0:00:16.77,0:00:19.41,Default,,0000,0000,0000,,en riffen kunnen levenloze rotsen worden, Dialogue: 0,0:00:19.41,0:00:23.74,Default,,0000,0000,0000,,zelfs zonder catastrofes\Nzoals vulkanen en meteorieten. Dialogue: 0,0:00:23.74,0:00:28.16,Default,,0000,0000,0000,,Wat maakt het ene ecosysteem sterk\Nen het andere zwak, bij verandering? Dialogue: 0,0:00:28.16,0:00:31.95,Default,,0000,0000,0000,,Dat ligt voor een groot deel\Naan de biodiversiteit. Dialogue: 0,0:00:31.95,0:00:35.95,Default,,0000,0000,0000,,Biodiversiteit bestaat uit drie\Nmet elkaar verweven kenmerken: Dialogue: 0,0:00:35.95,0:00:37.72,Default,,0000,0000,0000,,diversiteit van ecosystemen, Dialogue: 0,0:00:37.72,0:00:39.58,Default,,0000,0000,0000,,diversiteit van diersoorten, Dialogue: 0,0:00:39.58,0:00:41.46,Default,,0000,0000,0000,,en genetische diversiteit. Dialogue: 0,0:00:41.46,0:00:44.67,Default,,0000,0000,0000,,Hoe meer deze kenmerken\Nmet elkaar zijn verstrengeld, Dialogue: 0,0:00:44.67,0:00:48.09,Default,,0000,0000,0000,,hoe dichter en veerkrachtiger het weefsel. Dialogue: 0,0:00:48.09,0:00:50.06,Default,,0000,0000,0000,,Het Amazoneregenwoud is bijvoorbeeld Dialogue: 0,0:00:50.06,0:00:53.12,Default,,0000,0000,0000,,een van de gebieden\Nmet de grootste biodiversiteit op aarde, Dialogue: 0,0:00:53.12,0:00:55.08,Default,,0000,0000,0000,,dankzij de complexe ecosystemen, Dialogue: 0,0:00:55.08,0:00:56.79,Default,,0000,0000,0000,,de verscheidenheid\Naan diersoorten, Dialogue: 0,0:00:56.79,0:00:59.46,Default,,0000,0000,0000,,en de genetische variatie\Nbinnen die diersoorten. Dialogue: 0,0:00:59.46,0:01:01.68,Default,,0000,0000,0000,,Dit zijn kronkelende lianen, Dialogue: 0,0:01:01.68,0:01:05.03,Default,,0000,0000,0000,,die vanaf de bodem van het woud\Nnaar het bladerdak klimmen, Dialogue: 0,0:01:05.03,0:01:06.84,Default,,0000,0000,0000,,zich daar verweven met de boomtoppen Dialogue: 0,0:01:06.84,0:01:11.48,Default,,0000,0000,0000,,en dikke houten stammen vormen\Ndie deze torenhoge bomen ondersteunen. Dialogue: 0,0:01:11.48,0:01:12.100,Default,,0000,0000,0000,,Met de hulp van de lianen Dialogue: 0,0:01:12.100,0:01:16.74,Default,,0000,0000,0000,,leveren bomen de zaden, vruchten\Nen bladeren aan planteneters, Dialogue: 0,0:01:16.74,0:01:19.63,Default,,0000,0000,0000,,zoals tapirs en agoeti's, Dialogue: 0,0:01:19.63,0:01:23.54,Default,,0000,0000,0000,,die de zaden door het woud verspreiden\Nzodat ze kunnen groeien. Dialogue: 0,0:01:23.54,0:01:26.18,Default,,0000,0000,0000,,Restjes worden opgegeten\Ndoor de miljoenen insecten Dialogue: 0,0:01:26.18,0:01:29.90,Default,,0000,0000,0000,,die voedingsstoffen afbreken \Nen recyclen tot vruchtbare aarde. Dialogue: 0,0:01:29.90,0:01:34.73,Default,,0000,0000,0000,,Het regenwoud is een enorm systeem\Nvol kleinere systemen, zoals deze, Dialogue: 0,0:01:34.73,0:01:37.99,Default,,0000,0000,0000,,elk boordevol diersoorten\Ndie met elkaar zijn verbonden. Dialogue: 0,0:01:37.99,0:01:40.33,Default,,0000,0000,0000,,Elke schakel biedt stabiliteit \Nvoor de volgende Dialogue: 0,0:01:40.33,0:01:43.08,Default,,0000,0000,0000,,en versterkt zo het weefsel \Nvan biodiversiteit. Dialogue: 0,0:01:43.08,0:01:45.06,Default,,0000,0000,0000,,Dat weefsel wordt nog sterker Dialogue: 0,0:01:45.06,0:01:48.66,Default,,0000,0000,0000,,door de genetische diversiteit\Nbinnen de individuele diersoorten, Dialogue: 0,0:01:48.66,0:01:51.28,Default,,0000,0000,0000,,waardoor ze veranderingen aankunnen. Dialogue: 0,0:01:51.28,0:01:53.26,Default,,0000,0000,0000,,Soorten die geen diversiteit hebben Dialogue: 0,0:01:53.26,0:01:55.88,Default,,0000,0000,0000,,door afzondering of door hun lage aantal, Dialogue: 0,0:01:55.88,0:01:58.29,Default,,0000,0000,0000,,zijn veel kwetsbaarder\Nvoor schommelingen Dialogue: 0,0:01:58.29,0:02:02.74,Default,,0000,0000,0000,,veroorzaakt door klimaatverandering,\Nziekte of afbrokkeling van hun leefgebied. Dialogue: 0,0:02:02.74,0:02:06.53,Default,,0000,0000,0000,,Als een diersoort verdwijnt\Ndoor verzwakt genetisch materiaal, Dialogue: 0,0:02:06.53,0:02:10.74,Default,,0000,0000,0000,,wordt er een knoop losgemaakt\Nen vallen delen van het net uit elkaar. Dialogue: 0,0:02:10.74,0:02:14.51,Default,,0000,0000,0000,,En als we een diersoort\Nuit het regenwoud verwijderen? Dialogue: 0,0:02:14.51,0:02:16.64,Default,,0000,0000,0000,,Zou het systeem dan uit elkaar vallen? Dialogue: 0,0:02:16.64,0:02:17.100,Default,,0000,0000,0000,,Waarschijnlijk niet. Dialogue: 0,0:02:17.100,0:02:19.43,Default,,0000,0000,0000,,Het aantal diersoorten, Dialogue: 0,0:02:19.43,0:02:20.86,Default,,0000,0000,0000,,hun genetische diversiteit Dialogue: 0,0:02:20.86,0:02:23.18,Default,,0000,0000,0000,,en de complexiteit van de ecosystemen Dialogue: 0,0:02:23.18,0:02:26.30,Default,,0000,0000,0000,,vormen in dit woud\Nzo'n rijke biodiversiteit, Dialogue: 0,0:02:26.30,0:02:30.52,Default,,0000,0000,0000,,dat het ontbreken van één diersoort,\Nhet weefsel niet zou doen losrafelen. Dialogue: 0,0:02:30.52,0:02:34.31,Default,,0000,0000,0000,,Het woud kan standhouden\Nen herstellen van de verandering. Dialogue: 0,0:02:34.31,0:02:36.23,Default,,0000,0000,0000,,Maar dat gaat niet altijd op. Dialogue: 0,0:02:36.23,0:02:37.61,Default,,0000,0000,0000,,In sommige omgevingen Dialogue: 0,0:02:37.61,0:02:40.30,Default,,0000,0000,0000,,kan het weghalen \Nvan één belangrijk onderdeel Dialogue: 0,0:02:40.30,0:02:42.67,Default,,0000,0000,0000,,het hele systeem ondermijnen. Dialogue: 0,0:02:42.67,0:02:44.83,Default,,0000,0000,0000,,Neem bijvoorbeeld koraalriffen. Dialogue: 0,0:02:44.83,0:02:47.98,Default,,0000,0000,0000,,Veel organismen in een rif\Nzijn afhankelijk van het koraal. Dialogue: 0,0:02:47.98,0:02:51.88,Default,,0000,0000,0000,,Het biedt essentiële micro-leefomgevingen,\Nbeschutting en broedplaatsen Dialogue: 0,0:02:51.88,0:02:56.14,Default,,0000,0000,0000,,voor duizenden soorten vissen,\Nschaaldieren en weekdieren. Dialogue: 0,0:02:56.14,0:03:01.11,Default,,0000,0000,0000,,Koraal vormt ook symbiotische relaties\Nmet schimmels en bacteriën. Dialogue: 0,0:03:01.11,0:03:03.15,Default,,0000,0000,0000,,Het koraal is een weefgetouw Dialogue: 0,0:03:03.15,0:03:07.09,Default,,0000,0000,0000,,waarop het net van biodiversiteit\Nkan worden geweven. Dialogue: 0,0:03:07.09,0:03:09.62,Default,,0000,0000,0000,,Dat maakt koraal een sleutelorganisme Dialogue: 0,0:03:09.62,0:03:12.85,Default,,0000,0000,0000,,waarvan veel anderen soorten\Nafhankelijk zijn voor hun overleving. Dialogue: 0,0:03:12.85,0:03:15.67,Default,,0000,0000,0000,,Dus wat gebeurt er \Nals verwoestende vismethoden, Dialogue: 0,0:03:15.67,0:03:18.24,Default,,0000,0000,0000,,vervuiling en oceaanverzuring Dialogue: 0,0:03:18.24,0:03:21.62,Default,,0000,0000,0000,,koraal verzwakken\Nof zelfs helemaal doden? Dialogue: 0,0:03:21.62,0:03:23.48,Default,,0000,0000,0000,,Precies wat je zou denken. Dialogue: 0,0:03:23.48,0:03:25.72,Default,,0000,0000,0000,,Het verlies van deze sleutelsoort Dialogue: 0,0:03:25.72,0:03:28.34,Default,,0000,0000,0000,,leidt ook tot het verlies\Nvan afhankelijke soorten, Dialogue: 0,0:03:28.34,0:03:30.98,Default,,0000,0000,0000,,waardoor de hele structuur\Nvan het rif wordt bedreigd. Dialogue: 0,0:03:30.98,0:03:34.19,Default,,0000,0000,0000,,Ecosysteem, diersoorten\Nen genetische diversiteit Dialogue: 0,0:03:34.19,0:03:36.74,Default,,0000,0000,0000,,vormen samen het ingewikkelde weefsel Dialogue: 0,0:03:36.74,0:03:37.89,Default,,0000,0000,0000,,van biodiversiteit Dialogue: 0,0:03:37.89,0:03:41.39,Default,,0000,0000,0000,,dat essentieel is voor het overleven\Nvan organismen op aarde. Dialogue: 0,0:03:41.39,0:03:44.82,Default,,0000,0000,0000,,Wij mensen zijn ook\Nin deze biodiversiteit verweven. Dialogue: 0,0:03:44.82,0:03:47.03,Default,,0000,0000,0000,,Als er maar een paar draadjes verdwijnen, Dialogue: 0,0:03:47.03,0:03:49.17,Default,,0000,0000,0000,,wordt ons eigen welzijn bedreigd. Dialogue: 0,0:03:49.17,0:03:53.11,Default,,0000,0000,0000,,Als te veel schakels breken,\Nlopen we het risico dat alles ontrafelt. Dialogue: 0,0:03:53.11,0:03:55.44,Default,,0000,0000,0000,,De toekomst is onvoorspelbaar, Dialogue: 0,0:03:55.44,0:03:58.45,Default,,0000,0000,0000,,maar biodiversiteit kan ons \Neen verzekeringspolis bieden, Dialogue: 0,0:03:58.45,0:04:03.01,Default,,0000,0000,0000,,het vangnet van de aarde\Nom onze overleving te beschermen.