WEBVTT

00:00:01.071 --> 00:00:05.658
Pozabavimo se novim info prozorom
u Amarinom interfejsu

00:00:05.915 --> 00:00:10.446
i time koliko može biti koristan
transkriptorima i prevodiocima.

00:00:12.046 --> 00:00:15.168
Kad god kliknete na titl
na kom radite,

00:00:15.193 --> 00:00:17.241
videćete ovaj prozor.

00:00:17.631 --> 00:00:20.503
Primetićete da počinje
vremenskim odrednicama,

00:00:20.528 --> 00:00:23.447
ali ovde ću se fokusirati na ono
što možete uraditi

00:00:23.447 --> 00:00:26.366
sa drugim informacijama koje sadrži,

00:00:26.366 --> 00:00:29.286
a to je broj karaktera u titlu

00:00:29.432 --> 00:00:32.009
i broj karaktera po sekundi.

00:00:32.655 --> 00:00:34.647
Prvo, razgovarajmo o...

00:00:35.950 --> 00:00:37.657
42.

00:00:38.514 --> 00:00:42.843
U jezicima koji koriste latinicu,

00:00:43.192 --> 00:00:46.816
ako je titl duži od 42 karaktera,

00:00:47.083 --> 00:00:49.501
on mora biti podeljen u dva reda.

00:00:50.153 --> 00:00:53.091
To ga čini lakšim za praćenje

00:00:53.513 --> 00:00:59.166
i sprečava da video programi
prelome tekst na čudne načine.

00:01:00.302 --> 00:01:04.370
U novom info prozoru vidite
i ukupnu dužinu titla

00:01:04.497 --> 00:01:07.887
i broj karaktera u svakoj
od dve linije.

00:01:09.161 --> 00:01:14.442
Kada je ukupna dužina preko 42 karaktera,

00:01:14.467 --> 00:01:16.955
znači da titl morate podeliti
na dva reda,

00:01:17.776 --> 00:01:21.122
ali i da morate misliti o tome
kako da ga podelite.

00:01:21.802 --> 00:01:26.004
Ipak ne želite da imate
jednu liniju sa 42 karaktera

00:01:26.029 --> 00:01:28.926
i jednu liniju sa samo jednim.

00:01:29.872 --> 00:01:36.346
Podelite tako da se linije
podudaraju u dužini, ako je moguće.

00:01:36.910 --> 00:01:38.864
Daću vam primer.

00:01:40.169 --> 00:01:43.864
Ovaj titl je dužine 51 karaktera.

00:01:44.599 --> 00:01:46.574
Možete ga podeliti ovako,

00:01:46.599 --> 00:01:51.198
gde jedna linija ima 14,
a druga 36 karaktera,

00:01:51.839 --> 00:01:56.714
ali biće lakše za čitanje
ako je bolje izbalansiran,

00:01:57.136 --> 00:02:04.722
kao ovde, gde jedna linija ima 27,
a ona ispod 23 karaktera.

00:02:05.660 --> 00:02:07.972
Kada delite titl u linije,

00:02:08.192 --> 00:02:11.660
pokušajte da zadržite sintaksičke celine.

00:02:12.129 --> 00:02:15.570
To znači da ne želite
da razbijate frazu

00:02:15.595 --> 00:02:19.165
koja lingvistički funkcioniše
kao celina.

00:02:19.869 --> 00:02:21.502
Na primer, u engleskom

00:02:21.949 --> 00:02:25.144
želite da zadržite članove uz imenicu,

00:02:25.840 --> 00:02:29.095
prideve uz imenicu koju modifikuju,

00:02:29.120 --> 00:02:33.339
a predloge uz reč na koju se odnose.

00:02:35.137 --> 00:02:40.084
Više o podeli titlova možete saznati
u vodiču na OTPediji,

00:02:40.109 --> 00:02:42.306
zvanom "How to break lines".

00:02:42.885 --> 00:02:48.382
A sada, o drugoj stvari
koju nam govori info prozor.

00:02:48.695 --> 00:02:51.585
Broj karaktera po sekundi,

00:02:52.109 --> 00:02:53.530
što je poznato i kao...

00:02:54.195 --> 00:02:55.419
brzina čitanja.

00:02:56.187 --> 00:03:00.448
Naposletku, ne radi se samo
o dužini titlova,

00:03:00.722 --> 00:03:03.370
nego i o tome koliko dugo
ostaju na ekranu

00:03:03.563 --> 00:03:06.480
i koliko vremena dajemo ljudima
da ih pročitaju.

00:03:07.721 --> 00:03:12.440
Idealna brzina čitanja,
za jezike koji koriste latinicu,

00:03:12.665 --> 00:03:16.541
je oko 15 do 21 karakter po sekundi.

00:03:17.466 --> 00:03:21.153
Ali odakle dolazi ovaj broj
i zašto je važan?

00:03:22.489 --> 00:03:28.868
Pa, brzina čitanja vam govori
koliko titl može da bude dugačak.

00:03:29.768 --> 00:03:33.112
Na primer, ako imate titl
od 40 karaktera

00:03:33.480 --> 00:03:35.589
koji ostaje na ekranu dve sekunde,

00:03:36.167 --> 00:03:41.026
od gledaoca zahtevate da čita
brzinom od 20 karaktera u sekundi.

00:03:42.056 --> 00:03:43.801
Ovo je jednostavno,

00:03:43.826 --> 00:03:47.509
pa je u ovom slučaju
40 karaktera u redu.

00:03:48.112 --> 00:03:52.817
Ali ako bi isti titl na ekranu ostao
samo jednu sekundu,

00:03:53.591 --> 00:03:58.353
gledalac bi morao da pročita
brzinom od 40 karaktera u sekundi,

00:03:58.887 --> 00:04:01.982
što je za većinu ljudi nemoguće

00:04:02.311 --> 00:04:05.584
i značilo bi da titl mora da se skrati.

00:04:07.038 --> 00:04:10.922
Srećom, ne morate da računate
sve ovo u glavi,

00:04:11.274 --> 00:04:14.335
jer novi info prozor
u Amarinom interfejsu

00:04:14.360 --> 00:04:15.844
radi taj posao za vas.

00:04:16.789 --> 00:04:22.432
Hajde da vidimo zašto je održavanje
odgovarajuće brzine čitanja važno.

00:04:22.956 --> 00:04:29.104
U ovom kratkom insertu iz govora
Dragane Marjanović, sa TEDxNoviSad,

00:04:29.463 --> 00:04:35.129
brzina čitanja svih titlova
je veća od 21 karaktera po sekundi.

00:04:39.362 --> 00:04:41.732
Nakon prve godine, sledi prvi
veliki posao koji smo dobili:

00:04:41.732 --> 00:04:44.375
olepiti blatom četvorospratno stepenište

00:04:44.375 --> 00:04:45.005
zgrade u Grenoblu,

00:04:47.673 --> 00:04:48.874
nakon čega radim četvoromesečnu praksu

00:04:49.714 --> 00:04:51.327
delom u Francuskoj,
delom u Bugarskoj,

00:04:52.507 --> 00:04:53.889
a potom u istraživanju
zemljane arhitekture

00:04:54.469 --> 00:04:55.646
Španije i Portugala.

00:04:57.006 --> 00:04:58.700
Vraćam se kući i počinjem

00:04:59.560 --> 00:05:01.655
diplomski projekat
o zemljanoj arhitekturi Vojvodine.

00:05:04.324 --> 00:05:08.200
Da li se neko seća
šta se desilo u Bugarskoj?

00:05:08.200 --> 00:05:10.654
I gde je bila ona lepa zgrada?

00:05:11.992 --> 00:05:15.220
Za prethodni insert sam
izmenio engleske titlove,

00:05:15.220 --> 00:05:19.523
koje je napravila Tatjana Jevđić,
a pregledala Ivana Korom,

00:05:19.523 --> 00:05:25.486
i produžio sam ih, tako da se veoma brzo
smenjuju na ekranu i teže čitaju.

00:05:26.098 --> 00:05:29.771
Evo ponovo istog inserta,
sa originalnim titlovima,

00:05:29.771 --> 00:05:34.103
dakle, savršene brzine
i sa manje od 21 karaktera po sekundi.

00:05:36.570 --> 00:05:40.487
Nakon prve godine, sledi prvi
veliki posao koji smo dobili:

00:05:41.477 --> 00:05:44.670
olepiti blatom četvorospratno stepenište
zgrade u Grenoblu,

00:05:46.312 --> 00:05:49.085
nakon čega radim
četvoromesečnu praksu,

00:05:49.085 --> 00:05:51.407
delom u Francuskoj, delom u Bugarskoj,

00:05:51.407 --> 00:05:54.627
a potom u istraživanju
zemljane arhitekture Španije i Portugala.

00:05:56.367 --> 00:06:00.217
Vraćam se kući i počinjem
diplomski projekat

00:06:00.217 --> 00:06:02.842
o zemljanoj arhitekturi Vojvodine.

00:06:02.842 --> 00:06:05.495
Mnogo lakše za praćenje, zar ne?

00:06:05.495 --> 00:06:08.781
Stvar u vezi sa brzinom čitanja je ta,

00:06:08.781 --> 00:06:11.339
da pored čitanja titlova,

00:06:11.415 --> 00:06:14.507
gledalac mora da prati ostale informacije,

00:06:14.547 --> 00:06:17.790
kao što je govor tela govornika
i intonacija,

00:06:17.823 --> 00:06:20.737
ali i neki sadržaj na ekranu,
kao što su slajdovi i slike.

00:06:22.718 --> 00:06:24.827
I može biti teško pratiti titlove

00:06:25.331 --> 00:06:28.372
ako prebrzo nestaju.

00:06:28.637 --> 00:06:31.428
Naročito ako gledalac ne razume
originalni jezik dovoljno

00:06:31.963 --> 00:06:34.732
da mu pomogne da shvati
šta se dešava.

00:06:34.805 --> 00:06:37.541
I na sreću, ovaj novi prozor u Amari

00:06:37.541 --> 00:06:42.585
pomaže da vidite kada brzina čitanja
prelazi granicu od 21 karaktera

00:06:43.697 --> 00:06:47.812
i time vam pokazuje kako možete
pomoći gledaocu da prati govor.

00:06:48.699 --> 00:06:50.471
Da biste popravili brzinu čitanja,

00:06:50.497 --> 00:06:54.770
ako ste napredni korisnik,
možete podesiti vreme titlova,

00:06:56.019 --> 00:07:00.628
ali skoro u svakom slučaju
vaš glavni alat biće...

00:07:01.204 --> 00:07:04.033
sažimanje.

00:07:05.243 --> 00:07:10.288
A to znači: pokušajte da izrazite
isti smisao u kraćem titlu.

00:07:10.664 --> 00:07:14.962
Na primer, skoro bukvalan prevod rečenice

00:07:14.962 --> 00:07:19.664
"A sada, ljudi, želeo bih
da vam dam ovde još jedan primer",

00:07:19.692 --> 00:07:21.871
od skoro 60 karaktera,

00:07:21.922 --> 00:07:23.758
može da se sažme u...

00:07:24.516 --> 00:07:26.961
"Daću vam još jedan primer",

00:07:26.961 --> 00:07:29.581
što ima 28 karaktera

00:07:29.629 --> 00:07:33.742
i može značiti da će gledalac
moći da ga pročita

00:07:33.742 --> 00:07:36.401
pre nego što nestane sa ekrana.

00:07:36.401 --> 00:07:40.110
Nalaženje načina da se titlovi sažmu
je zabavno,

00:07:40.110 --> 00:07:42.686
a novi interfejs pomaže

00:07:42.686 --> 00:07:46.862
tako što pokazuje kada je to neophodno,

00:07:46.862 --> 00:07:48.603
ali i kada nije.

00:07:50.991 --> 00:07:53.499
O sažimanju možete saznati više,

00:07:53.534 --> 00:07:55.439
i pronaći druge strategije i primere,

00:07:55.495 --> 00:07:57.732
u još jednom vodiču na OTPediji,

00:07:57.753 --> 00:08:00.887
jednostavno nazvanom,
"How to compress subtitles".

00:08:00.950 --> 00:08:03.653
Pozivam vas da istražite novi interfejs

00:08:03.694 --> 00:08:07.217
i nove, korisne alate koje nudi.

00:08:07.837 --> 00:08:11.375
A sada, srećno transkribovanje
i prevođenje!