WEBVTT

00:00:01.071 --> 00:00:05.658
Porozmawiajmy o nowym okienku
z informacjami o napisach w Amarze

00:00:05.915 --> 00:00:10.446
i o tym, jak przydaje się ono
przy transkrypcji i tłumaczeniu.

00:00:12.046 --> 00:00:15.168
Po kliknięciu napisu
w celu rozpoczęcia edycji

00:00:15.193 --> 00:00:17.241
pojawia się następujące okienko.

00:00:17.631 --> 00:00:20.503
Na początku widzimy
kody czasowe napisu,

00:00:20.528 --> 00:00:25.704
ale ja skupię się na sposobach
wykorzystania pozostałych informacji,

00:00:26.173 --> 00:00:29.286
czyli liczby znaków w napisie

00:00:29.432 --> 00:00:32.009
oraz liczby znaków na sekundę.

00:00:32.655 --> 00:00:34.647
Zacznijmy od...

00:00:35.950 --> 00:00:37.657
42.

00:00:38.514 --> 00:00:42.843
W językach zapisywanych
alfabetem łacińskim

00:00:43.192 --> 00:00:46.816
jeśli długość napisu przekracza 42 znaki,

00:00:47.083 --> 00:00:49.501
napis należy podzielić na dwie linijki.

00:00:50.153 --> 00:00:53.091
Dzięki temu łatwiej się go czyta

00:00:53.513 --> 00:00:59.166
a programy do odtwarzania
nie dzielą takich napisów niewłaściwie.

00:01:00.302 --> 00:01:04.370
W okienku informacyjnym
widać nie tylko długość całego napisu,

00:01:04.497 --> 00:01:07.887
ale też liczbę znaków
w jego poszczególnych linijkach.

00:01:09.161 --> 00:01:14.442
Jeśli widoczna tam długość całego napisu
przekracza liczbę 42 znaków

00:01:14.467 --> 00:01:17.055
oznacza to, że napis
trzeba podzielić na dwie linijki,

00:01:17.776 --> 00:01:21.122
ale trzeba też zadecydować,
gdzie dokładnie go podzielimy.

00:01:21.802 --> 00:01:26.004
Nie chcemy przecież stworzyć napisu,
w którym pierwsza linijka ma 42 znaki

00:01:26.029 --> 00:01:28.926
a druga pod spodem tylko jeden.

00:01:29.872 --> 00:01:36.346
Trzeba więc podzielić napis tak,
żeby długość linijek była zbliżona.

00:01:36.910 --> 00:01:38.864
Oto przykład.

00:01:40.169 --> 00:01:43.864
Ten napis liczy 51 znaków.

00:01:44.599 --> 00:01:46.574
Można podzielić go następująco,

00:01:46.599 --> 00:01:51.198
na jedną linijkę z 14 znakami
i drugą zawierającą 36,

00:01:51.839 --> 00:01:56.714
ale wygodniej się go czyta,
kiedy długość linijek jest zbliżona,

00:01:57.136 --> 00:01:58.286
tak jak tutaj:

00:01:58.311 --> 00:02:04.794
na górze 27 znaków, a na dole 23.

00:02:05.660 --> 00:02:07.972
Dzieląc napisy,

00:02:08.192 --> 00:02:11.660
nie należy rozbijać
"jednostek składniowych".

00:02:12.129 --> 00:02:15.570
Innymi słowy, nie rozbijajmy wyrażeń

00:02:15.595 --> 00:02:19.165
które językowo funkcjonują
jako "całość".

00:02:19.869 --> 00:02:21.502
Na przykład w języku angielskim

00:02:21.949 --> 00:02:25.144
nie rozdzielalibyśmy
rodzajnika i rzeczownika,

00:02:25.840 --> 00:02:29.095
przymiotnika i rzeczownika,
który przymiotnik opisuje,

00:02:29.120 --> 00:02:33.339
ani przyimka i wyrażenia,
do którego się odnosi.

00:02:35.137 --> 00:02:40.084
Dalsze informacje o dzieleniu napisów
zawiera poradnik na OTPedii

00:02:40.109 --> 00:02:42.306
zatytułowany "How to break lines".

00:02:42.885 --> 00:02:48.382
Teraz kolej na drugą ważną informację
zawartą w okienku w interfejsie Amary.

00:02:48.695 --> 00:02:51.585
Jest to liczba znaków na sekundę,

00:02:52.109 --> 00:02:53.530
znana także jako...

00:02:54.195 --> 00:02:55.419
Prędkość czytania.

00:02:56.187 --> 00:03:00.448
Bo w końcu nie chodzi tylko
o długość napisu jako taką,

00:03:00.722 --> 00:03:03.370
ale o to, ile napis
wyświetla się na ekranie

00:03:03.563 --> 00:03:06.480
i ile dajemy widzowi czasu
na przeczytanie danego napisu.

00:03:07.721 --> 00:03:12.440
Idealna prędkość czytania
w językach z alfabetem łacińskim

00:03:12.665 --> 00:03:16.541
to od 15 do 21 znaków na sekundę.

00:03:17.466 --> 00:03:21.153
Ale skąd wzięła się ta liczba
i dlaczego to jest w ogóle istotne?

00:03:22.489 --> 00:03:28.868
Prędkość czytania mówi nam, jak długi
tak naprawdę może być napis.

00:03:29.768 --> 00:03:33.112
Na przykład jeżeli mamy napis
zawierający 40 znaków,

00:03:33.480 --> 00:03:35.589
który wyświetla się przez dwie sekundy,

00:03:36.167 --> 00:03:41.026
od widza wymagamy jedynie czytania
z prędkością 20 znaków na sekundę.

00:03:42.056 --> 00:03:43.801
To nie powinno sprawiać trudności,

00:03:43.826 --> 00:03:47.509
więc w tym przypadku
długość 40 znaków jest w porządku.

00:03:48.112 --> 00:03:52.817
Ale gdyby ten sam napis
wyświetlał się na ekranie tylko sekundę,

00:03:53.591 --> 00:03:58.353
widz musiałby czytać z prędkością
40 znaków na sekundę,

00:03:58.887 --> 00:04:01.982
z czym większość ludzi sobie nie poradzi.

00:04:02.311 --> 00:04:05.584
Oznaczałoby to,
że taki napis trzeba skrócić.

00:04:07.038 --> 00:04:10.922
Na szczęście takich obliczeń
nie trzeba robić w głowie,

00:04:11.274 --> 00:04:15.844
bo załatwi to nowe okienko informacyjne
w interfejsie Amary.

00:04:16.789 --> 00:04:18.617
Zobaczmy teraz przykład tego,

00:04:18.648 --> 00:04:22.457
dlaczego ważne jest utrzymywanie
dobrej prędkości czytania.

00:04:22.956 --> 00:04:29.104
W tym urywku prelekcji Dragany Marjanović
z konferencji TEDxNoviSad

00:04:29.463 --> 00:04:35.357
prędkość czytania w każdym napisie
przekracza 21 znaków na sekundę.

00:04:37.642 --> 00:04:40.012
I po pierwszym roku wypełnionym pracą
nad tym właśnie projektem

00:04:40.037 --> 00:04:42.680
miałam zaszczyt otrzymać swój pierwszy,
wielki projekt architektoniczny,

00:04:42.705 --> 00:04:45.495
w którym przygotowałam pokrywę gipsową
całej czteropiętrowej klatki schodowej

00:04:45.520 --> 00:04:46.721
która była w przepięknej kamienicy

00:04:46.746 --> 00:04:48.359
zlokalizowanej w znanym
francuskim mieście Grenoble.

00:04:48.384 --> 00:04:50.646
Dla mnie były to długie cztery miesiące
praktyki poniekąd zawodowej

00:04:50.772 --> 00:04:52.679
spędzone głównie we Francji,
częściowo też w Bułgarii.

00:04:52.704 --> 00:04:54.398
Po tym okresie
ponownie rozpoczęłam studia.

00:04:54.423 --> 00:04:56.518
Tym razem badałam glinianą
architekturę Hiszpanii i Portugalii.

00:04:57.565 --> 00:05:00.605
Kiedy mogłam wreszcie powrócić do domu,
zaczęłam zajmować się pracą dyplomową

00:05:00.630 --> 00:05:03.063
której tematem była architektura gliniana
Prowincji Autonomicznej Wojwodiny.

00:05:03.938 --> 00:05:07.500
I jak, ktoś pamięta, co było w Bułgarii?

00:05:07.993 --> 00:05:09.766
A gdzie była piękna kamienica?

00:05:11.837 --> 00:05:15.046
Widzieliście specjalnie
zmienione tłumaczenie

00:05:15.071 --> 00:05:19.226
napisów angielskich Tatjany Jevdjic
których korektorką była Ivana Korom.

00:05:19.656 --> 00:05:24.780
Wydłużyłem napisy, żeby prędkość czytania
była znacznie powyżej dogodnego poziomu.

00:05:25.679 --> 00:05:29.655
Oto ten sam urywek z poprawnymi napisami,

00:05:29.882 --> 00:05:34.718
w których prędkość czytania
nie przekracza 21 znaków na sekundę.

00:05:36.343 --> 00:05:41.106
Po roku dano nam pierwszy ważny projekt:

00:05:41.497 --> 00:05:46.169
gipsowe wykończenie czteropiętrowej
klatki schodowej w Grenoble.

00:05:46.194 --> 00:05:49.181
Później miałam czteromiesięczne praktyki,

00:05:49.206 --> 00:05:51.680
częściowo we Francji,
częściowo w Bułgarii,

00:05:51.705 --> 00:05:54.987
a potem badałam glinianą architekturę
Hiszpanii i Portugalii.

00:05:56.417 --> 00:05:59.189
Po powrocie do domu
zajęłam się pracą dyplomową

00:05:59.214 --> 00:06:01.702
o glinianej architekturze Wojwodiny.

00:06:03.179 --> 00:06:04.733
Łatwiej się czyta, prawda?

00:06:05.684 --> 00:06:08.590
Myśląc o prędkości czytania
warto pamiętać,

00:06:08.616 --> 00:06:11.109
że oprócz samego czytania napisów,

00:06:11.390 --> 00:06:14.100
widz musi odebrać też inne informacje
zawarte w prelekcji

00:06:14.125 --> 00:06:17.217
takie jak język ciała, gesty
i intonację prelegenta,

00:06:17.764 --> 00:06:21.369
a także inne informacje wizualne,
jak zawartość slajdów czy zdjęć.

00:06:22.413 --> 00:06:25.327
A jeśli tekst znika z ekranu za szybko,

00:06:25.788 --> 00:06:28.097
może nie nadążyć
z przeczytaniem samych napisów.

00:06:28.171 --> 00:06:31.048
A jeszcze trudniej jest,
kiedy widz nie zna języka oryginału,

00:06:31.107 --> 00:06:34.005
więc nie może ratować się tym,
kiedy pogubi się w napisach.

00:06:34.834 --> 00:06:37.370
Na szczęście okienko informacyjne
w interfejsie Amary

00:06:37.395 --> 00:06:43.154
pokazuje, kiedy prędkość czytania napisu
przekracza limit 21 znaków na sekundę

00:06:43.647 --> 00:06:47.179
i dzięki temu wiadomo, gdzie pomóc widzowi
połapać się w prelekcji.

00:06:48.257 --> 00:06:50.132
W celu poprawienia prędkości czytania

00:06:50.609 --> 00:06:56.113
bardziej zaawansowani użytkownicy
mogą zmieniać czas wyświetlania napisów,

00:06:56.777 --> 00:07:01.050
ale tak naprawdę prawie zawsze
wystarczy sięgnąć po...

00:07:02.519 --> 00:07:03.729
Streszczanie.

00:07:04.894 --> 00:07:06.902
Czyli przeformułowanie napisu tak,

00:07:06.928 --> 00:07:10.297
żeby to samo znaczenie
przekazać krótszym tekstem.

00:07:11.257 --> 00:07:14.089
Na przykład tłumaczenie prawie dosłowne,

00:07:14.114 --> 00:07:19.672
"Teraz mam zamiar podać państwu na sali
jeszcze jeden tego przykład",

00:07:20.063 --> 00:07:21.757
liczące 65 znaków,

00:07:21.782 --> 00:07:23.711
można zmienić na...

00:07:24.352 --> 00:07:26.188
"Oto inny przykład",

00:07:26.446 --> 00:07:29.893
co streszcza napis,
skracając go do 17 znaków

00:07:30.151 --> 00:07:33.814
i w niektórych sytuacjach
umożliwiłoby widzom odczytanie napisu,

00:07:33.839 --> 00:07:35.573
zanim zniknie z ekranu.

00:07:36.081 --> 00:07:40.143
Poszukiwanie sposobów
na skrócenie napisów to niezła zabawa,

00:07:40.292 --> 00:07:42.767
a nowy interfejs pomaga w tym procesie,

00:07:42.792 --> 00:07:47.034
przez informacje o tym,
gdzie streszczanie jest konieczne

00:07:47.222 --> 00:07:49.671
i gdzie można o nim zapomnieć.

00:07:50.552 --> 00:07:52.946
Więcej informacji o streszczaniu napisów

00:07:52.971 --> 00:07:55.328
wraz z użytecznymi
strategiami i przykładami

00:07:55.375 --> 00:07:57.409
można znaleźć
w innym poradniku na OTPedii,

00:07:57.575 --> 00:08:00.432
zatytułowanym "How to compress subtitles".

00:08:01.153 --> 00:08:03.914
Zachęcam was do zaznajomienia się
z nowym interfejsem

00:08:04.070 --> 00:08:06.873
i nowymi, użytecznymi narzędziami,
w które jest wyposażony.

00:08:07.414 --> 00:08:10.937
A tymczasem:
miłych transkrypcji i tłumaczeń!