0:00:01.071,0:00:05.658
Porozmawiajmy o nowym okienku[br]z informacjami o napisach w Amarze

0:00:05.915,0:00:10.446
i o tym, jak przydaje się ono[br]przy transkrypcji i tłumaczeniu.

0:00:12.046,0:00:15.168
Po kliknięciu napisu[br]w celu rozpoczęcia edycji

0:00:15.193,0:00:17.241
pojawia się następujące okienko.

0:00:17.631,0:00:20.503
Na początku widzimy[br]kody czasowe napisu,

0:00:20.528,0:00:25.704
ale ja skupię się na sposobach[br]wykorzystania pozostałych informacji,

0:00:26.173,0:00:29.286
czyli liczby znaków w napisie

0:00:29.432,0:00:32.009
oraz liczby znaków na sekundę.

0:00:32.655,0:00:34.647
Zacznijmy od...

0:00:35.950,0:00:37.657
42.

0:00:38.514,0:00:42.843
W językach zapisywanych[br]alfabetem łacińskim

0:00:43.192,0:00:46.816
jeśli długość napisu przekracza 42 znaki,

0:00:47.083,0:00:49.501
napis należy podzielić na dwie linijki.

0:00:50.153,0:00:53.091
Dzięki temu łatwiej się go czyta

0:00:53.513,0:00:59.166
a programy do odtwarzania[br]nie dzielą takich napisów niewłaściwie.

0:01:00.302,0:01:04.370
W okienku informacyjnym[br]widać nie tylko długość całego napisu,

0:01:04.497,0:01:07.887
ale też liczbę znaków[br]w jego poszczególnych linijkach.

0:01:09.161,0:01:14.442
Jeśli widoczna tam długość całego napisu[br]przekracza liczbę 42 znaków

0:01:14.467,0:01:17.055
oznacza to, że napis[br]trzeba podzielić na dwie linijki,

0:01:17.776,0:01:21.122
ale trzeba też zadecydować,[br]gdzie dokładnie go podzielimy.

0:01:21.802,0:01:26.004
Nie chcemy przecież stworzyć napisu,[br]w którym pierwsza linijka ma 42 znaki

0:01:26.029,0:01:28.926
a druga pod spodem tylko jeden.

0:01:29.872,0:01:36.346
Trzeba więc podzielić napis tak,[br]żeby długość linijek była zbliżona.

0:01:36.910,0:01:38.864
Oto przykład.

0:01:40.169,0:01:43.864
Ten napis liczy 51 znaków.

0:01:44.599,0:01:46.574
Można podzielić go następująco,

0:01:46.599,0:01:51.198
na jedną linijkę z 14 znakami[br]i drugą zawierającą 36,

0:01:51.839,0:01:56.714
ale wygodniej się go czyta,[br]kiedy długość linijek jest zbliżona,

0:01:57.136,0:01:58.286
tak jak tutaj:

0:01:58.311,0:02:04.794
na górze 27 znaków, a na dole 23.

0:02:05.660,0:02:07.972
Dzieląc napisy,

0:02:08.192,0:02:11.660
nie należy rozbijać[br]"jednostek składniowych".

0:02:12.129,0:02:15.570
Innymi słowy, nie rozbijajmy wyrażeń

0:02:15.595,0:02:19.165
które językowo funkcjonują[br]jako "całość".

0:02:19.869,0:02:21.502
Na przykład w języku angielskim

0:02:21.949,0:02:25.144
nie rozdzielalibyśmy[br]rodzajnika i rzeczownika,

0:02:25.840,0:02:29.095
przymiotnika i rzeczownika,[br]który przymiotnik opisuje,

0:02:29.120,0:02:33.339
ani przyimka i wyrażenia,[br]do którego się odnosi.

0:02:35.137,0:02:40.084
Dalsze informacje o dzieleniu napisów[br]zawiera poradnik na OTPedii

0:02:40.109,0:02:42.306
zatytułowany "How to break lines".

0:02:42.885,0:02:48.382
Teraz kolej na drugą ważną informację[br]zawartą w okienku w interfejsie Amary.

0:02:48.695,0:02:51.585
Jest to liczba znaków na sekundę,

0:02:52.109,0:02:53.530
znana także jako...

0:02:54.195,0:02:55.419
Prędkość czytania.

0:02:56.187,0:03:00.448
Bo w końcu nie chodzi tylko[br]o długość napisu jako taką,

0:03:00.722,0:03:03.370
ale o to, ile napis[br]wyświetla się na ekranie

0:03:03.563,0:03:06.480
i ile dajemy widzowi czasu[br]na przeczytanie danego napisu.

0:03:07.721,0:03:12.440
Idealna prędkość czytania[br]w językach z alfabetem łacińskim

0:03:12.665,0:03:16.541
to od 15 do 21 znaków na sekundę.

0:03:17.466,0:03:21.153
Ale skąd wzięła się ta liczba[br]i dlaczego to jest w ogóle istotne?

0:03:22.489,0:03:28.868
Prędkość czytania mówi nam, jak długi[br]tak naprawdę może być napis.

0:03:29.768,0:03:33.112
Na przykład jeżeli mamy napis[br]zawierający 40 znaków,

0:03:33.480,0:03:35.589
który wyświetla się przez dwie sekundy,

0:03:36.167,0:03:41.026
od widza wymagamy jedynie czytania[br]z prędkością 20 znaków na sekundę.

0:03:42.056,0:03:43.801
To nie powinno sprawiać trudności,

0:03:43.826,0:03:47.509
więc w tym przypadku[br]długość 40 znaków jest w porządku.

0:03:48.112,0:03:52.817
Ale gdyby ten sam napis[br]wyświetlał się na ekranie tylko sekundę,

0:03:53.591,0:03:58.353
widz musiałby czytać z prędkością[br]40 znaków na sekundę,

0:03:58.887,0:04:01.982
z czym większość ludzi sobie nie poradzi.

0:04:02.311,0:04:05.584
Oznaczałoby to,[br]że taki napis trzeba skrócić.

0:04:07.038,0:04:10.922
Na szczęście takich obliczeń[br]nie trzeba robić w głowie,

0:04:11.274,0:04:15.844
bo załatwi to nowe okienko informacyjne[br]w interfejsie Amary.

0:04:16.789,0:04:18.617
Zobaczmy teraz przykład tego,

0:04:18.648,0:04:22.457
dlaczego ważne jest utrzymywanie[br]dobrej prędkości czytania.

0:04:22.956,0:04:29.104
W tym urywku prelekcji Dragany Marjanović[br]z konferencji TEDxNoviSad

0:04:29.463,0:04:35.357
prędkość czytania w każdym napisie[br]przekracza 21 znaków na sekundę.

0:04:37.642,0:04:40.012
I po pierwszym roku wypełnionym pracą[br]nad tym właśnie projektem

0:04:40.037,0:04:42.680
miałam zaszczyt otrzymać swój pierwszy,[br]wielki projekt architektoniczny,

0:04:42.705,0:04:45.495
w którym przygotowałam pokrywę gipsową[br]całej czteropiętrowej klatki schodowej

0:04:45.520,0:04:46.721
która była w przepięknej kamienicy

0:04:46.746,0:04:48.359
zlokalizowanej w znanym[br]francuskim mieście Grenoble.

0:04:48.384,0:04:50.646
Dla mnie były to długie cztery miesiące[br]praktyki poniekąd zawodowej

0:04:50.772,0:04:52.679
spędzone głównie we Francji,[br]częściowo też w Bułgarii.

0:04:52.704,0:04:54.398
Po tym okresie[br]ponownie rozpoczęłam studia.

0:04:54.423,0:04:56.518
Tym razem badałam glinianą[br]architekturę Hiszpanii i Portugalii.

0:04:57.565,0:05:00.605
Kiedy mogłam wreszcie powrócić do domu,[br]zaczęłam zajmować się pracą dyplomową

0:05:00.630,0:05:03.063
której tematem była architektura gliniana[br]Prowincji Autonomicznej Wojwodiny.

0:05:03.938,0:05:07.500
I jak, ktoś pamięta, co było w Bułgarii?

0:05:07.993,0:05:09.766
A gdzie była piękna kamienica?

0:05:11.837,0:05:15.046
Widzieliście specjalnie[br]zmienione tłumaczenie

0:05:15.071,0:05:19.226
napisów angielskich Tatjany Jevdjic[br]których korektorką była Ivana Korom.

0:05:19.656,0:05:24.780
Wydłużyłem napisy, żeby prędkość czytania[br]była znacznie powyżej dogodnego poziomu.

0:05:25.679,0:05:29.655
Oto ten sam urywek z poprawnymi napisami,

0:05:29.882,0:05:34.718
w których prędkość czytania[br]nie przekracza 21 znaków na sekundę.

0:05:36.343,0:05:41.106
Po roku dano nam pierwszy ważny projekt:

0:05:41.497,0:05:46.169
gipsowe wykończenie czteropiętrowej[br]klatki schodowej w Grenoble.

0:05:46.194,0:05:49.181
Później miałam czteromiesięczne praktyki,

0:05:49.206,0:05:51.680
częściowo we Francji,[br]częściowo w Bułgarii,

0:05:51.705,0:05:54.987
a potem badałam glinianą architekturę[br]Hiszpanii i Portugalii.

0:05:56.417,0:05:59.189
Po powrocie do domu[br]zajęłam się pracą dyplomową

0:05:59.214,0:06:01.702
o glinianej architekturze Wojwodiny.

0:06:03.179,0:06:04.733
Łatwiej się czyta, prawda?

0:06:05.684,0:06:08.590
Myśląc o prędkości czytania[br]warto pamiętać,

0:06:08.616,0:06:11.109
że oprócz samego czytania napisów,

0:06:11.390,0:06:14.100
widz musi odebrać też inne informacje[br]zawarte w prelekcji

0:06:14.125,0:06:17.217
takie jak język ciała, gesty[br]i intonację prelegenta,

0:06:17.764,0:06:21.369
a także inne informacje wizualne,[br]jak zawartość slajdów czy zdjęć.

0:06:22.413,0:06:25.327
A jeśli tekst znika z ekranu za szybko,

0:06:25.788,0:06:28.097
może nie nadążyć[br]z przeczytaniem samych napisów.

0:06:28.171,0:06:31.048
A jeszcze trudniej jest,[br]kiedy widz nie zna języka oryginału,

0:06:31.107,0:06:34.005
więc nie może ratować się tym,[br]kiedy pogubi się w napisach.

0:06:34.834,0:06:37.370
Na szczęście okienko informacyjne[br]w interfejsie Amary

0:06:37.395,0:06:43.154
pokazuje, kiedy prędkość czytania napisu[br]przekracza limit 21 znaków na sekundę

0:06:43.647,0:06:47.179
i dzięki temu wiadomo, gdzie pomóc widzowi[br]połapać się w prelekcji.

0:06:48.257,0:06:50.132
W celu poprawienia prędkości czytania

0:06:50.609,0:06:56.113
bardziej zaawansowani użytkownicy[br]mogą zmieniać czas wyświetlania napisów,

0:06:56.777,0:07:01.050
ale tak naprawdę prawie zawsze[br]wystarczy sięgnąć po...

0:07:02.519,0:07:03.729
Streszczanie.

0:07:04.894,0:07:06.902
Czyli przeformułowanie napisu tak,

0:07:06.928,0:07:10.297
żeby to samo znaczenie[br]przekazać krótszym tekstem.

0:07:11.257,0:07:14.089
Na przykład tłumaczenie prawie dosłowne,

0:07:14.114,0:07:19.672
"Teraz mam zamiar podać państwu na sali[br]jeszcze jeden tego przykład",

0:07:20.063,0:07:21.757
liczące 65 znaków,

0:07:21.782,0:07:23.711
można zmienić na...

0:07:24.352,0:07:26.188
"Oto inny przykład",

0:07:26.446,0:07:29.893
co streszcza napis,[br]skracając go do 17 znaków

0:07:30.151,0:07:33.814
i w niektórych sytuacjach[br]umożliwiłoby widzom odczytanie napisu,

0:07:33.839,0:07:35.573
zanim zniknie z ekranu.

0:07:36.081,0:07:40.143
Poszukiwanie sposobów[br]na skrócenie napisów to niezła zabawa,

0:07:40.292,0:07:42.767
a nowy interfejs pomaga w tym procesie,

0:07:42.792,0:07:47.034
przez informacje o tym,[br]gdzie streszczanie jest konieczne

0:07:47.222,0:07:49.671
i gdzie można o nim zapomnieć.

0:07:50.552,0:07:52.946
Więcej informacji o streszczaniu napisów

0:07:52.971,0:07:55.328
wraz z użytecznymi[br]strategiami i przykładami

0:07:55.375,0:07:57.409
można znaleźć[br]w innym poradniku na OTPedii,

0:07:57.575,0:08:00.432
zatytułowanym "How to compress subtitles".

0:08:01.153,0:08:03.914
Zachęcam was do zaznajomienia się[br]z nowym interfejsem

0:08:04.070,0:08:06.873
i nowymi, użytecznymi narzędziami,[br]w które jest wyposażony.

0:08:07.414,0:08:10.937
A tymczasem:[br]miłych transkrypcji i tłumaczeń!