0:00:06.429,0:00:09.070
Hepsi de harika mantıkçı olan 100 kişinin

0:00:09.070,0:00:14.150
deli bir diktatör tarafından [br]hapsedildiği bir ada düşünün.

0:00:14.150,0:00:18.291
Tuhaf bir kural dışında [br]adadan kaçış şansı yok.

0:00:18.291,0:00:23.051
Geceleri herhangi bir mahkum gardiyandan [br]kendilerini bırakmasını isteyebilir.

0:00:23.051,0:00:26.392
Mahkumların gözleri yeşilse[br]serbest bırakılırlar.

0:00:26.392,0:00:30.342
Değilse bir volkanın içine atılırlar.

0:00:30.342,0:00:34.103
Aslında 100 mahkumun da gözleri yeşildir.

0:00:34.103,0:00:36.676
Fakat doğduklarından beri oradadırlar

0:00:36.676,0:00:41.491
ve diktatör kendi göz renklerini [br]öğrenmelerini engellemiştir.

0:00:41.491,0:00:43.906
Yansıma yapan herhangi bir yüzey yoktur,

0:00:43.906,0:00:46.155
bütün sular opak kapların içindedir

0:00:46.155,0:00:47.663
ve en önemlisi de

0:00:47.663,0:00:50.780
birbirleriyle iletişim kurmalarına [br]izin verilmemektedir.

0:00:50.780,0:00:54.754
Gerçi her sabah yoklama sırasında [br]birbirlerini görmektedirler.

0:00:54.754,0:00:59.196
Yine de kesin başarı şansı olmadan [br]oradan ayrılma riskini

0:00:59.196,0:01:02.607
göze alamayacaklarını [br]hepsi de bilmektedir.

0:01:02.607,0:01:05.308
İnsan hakları gruplarından gelen[br]baskının ardından,

0:01:05.308,0:01:09.048
diktatör istemeden de olsa, [br]senin adayı ziyaret edip

0:01:09.048,0:01:12.465
mahkumlarla konuşmana, [br]şu şartlar altında izin veriyor:

0:01:12.465,0:01:14.549
Sadece tek bir açıklama yapabilirsin

0:01:14.549,0:01:17.858
ve onlara herhangi bir [br]yeni bilgi veremezsin.

0:01:17.858,0:01:20.582
Diktatörün gazabını [br]uyandırmadan mahkumları

0:01:20.582,0:01:24.246
serbest bırakmak için ne söyleyebilirsin?

0:01:24.246,0:01:26.769
Uzunca bir süre düşündükten sonra

0:01:26.769,0:01:31.381
kalabalığa şöyle diyorsun:[br]"En azından birinizin gözleri yeşil."

0:01:31.381,0:01:33.269
Diktatör şüpheleniyor

0:01:33.269,0:01:37.652
fakat senin açıklamanın hiçbir şeyi [br]değiştiremeyeceğine ikna oluyor.

0:01:37.652,0:01:42.401
Sen oradan ayrıldıktan sonra adadaki yaşam[br]eskisi gibi devam ediyor gibi görünüyor.

0:01:42.401,0:01:44.656
Fakat senin ziyaretinden [br]sonraki 100. sabah

0:01:44.656,0:01:47.183
tüm mahkumlar bir gece önce [br]

0:01:47.183,0:01:50.881
gardiyandan izin isteyerek [br]adayı terk etmiş oluyor.

0:01:50.881,0:01:53.933
Peki diktatörü nasıl alt ettin?

0:01:53.933,0:01:59.108
Mahkum sayısının keyfi olduğunu [br]belirtmenin faydası olabilir.

0:01:59.108,0:02:04.178
Sadece Adria ve Bill isimli iki mahkumu [br]düşünerek işleri basitleştirelim.

0:02:04.178,0:02:06.498
İkisi de ötekinin yeşil gözlü [br]olduğunu görüyor

0:02:06.498,0:02:09.744
ve tek bildikleri bu kişinin [br]tek yeşil gözlü kişi olabileceği.

0:02:09.744,0:02:12.310
İlk gece ikisi de bekliyor.

0:02:12.310,0:02:15.231
Fakat ertesi sabah hala [br]birbirlerini orada görünce

0:02:15.231,0:02:17.641
yeni bir bilgiye ulaşıyorlar.

0:02:17.641,0:02:22.268
Adria Bill'in, yanında yeşil gözlü [br]olmayan birini görmüş olsa açıklamadaki

0:02:22.268,0:02:24.590
kişinin kendisi olduğuna hükmedip

0:02:24.590,0:02:28.209
ilk gece oradan ayrılmış olması [br]gerektiğini fark ediyor.

0:02:28.209,0:02:32.321
Bill de aynı şeyi aynı anda [br]Adria için düşünüyor.

0:02:32.321,0:02:34.340
Diğer kişinin gitmemiş olması

0:02:34.340,0:02:39.124
iki mahkuma da kendi gözlerinin [br]yeşil olduğu gerçeğini bildiriyor.

0:02:39.124,0:02:42.282
Ertesi sabah da her ikisi de[br]orayı terk ediyor.

0:02:42.282,0:02:44.526
Şimdi üçüncü bir mahkum[br]olduğunu düşünün.

0:02:44.526,0:02:48.795
Adria, Bill ve Carl'ın üçü de[br]iki yeşil gözlü kişi görüyor.

0:02:48.795,0:02:51.685
Fakat diğerlerinin[br]yeşil gözlü iki kişi mi,

0:02:51.685,0:02:55.442
yoksa yeşil gözlü tek kişi mi[br]gördüğünden emin olamıyor.

0:02:55.442,0:02:57.821
Onlar da ilk gece bekliyorlar

0:02:57.821,0:03:01.072
fakat ertesi sabah[br]hala emin olamıyorlar.

0:03:01.072,0:03:03.801
Carl şöyle düşünüyor: [br]"Gözlerim yeşil değilse,

0:03:03.801,0:03:06.977
Adria ve Bill sadece [br]birbirlerini izliyorlar

0:03:06.977,0:03:09.703
ve her ikisi de ikinci gece[br]burayı terk edecekler."

0:03:09.703,0:03:12.468
Fakat üçüncü sabah her [br]ikisini de orada görünce

0:03:12.468,0:03:16.226
kendisini de izlediklerini anlıyor.

0:03:16.226,0:03:19.284
Adria ve Bill de ayrı ayrı[br]aynı süreçten geçtikleri için

0:03:19.284,0:03:22.295
hepsi üçüncü gece orayı terk ediyor.

0:03:22.295,0:03:24.535
Böyle tümevarımsal bir mantık kullanarak

0:03:24.535,0:03:28.723
kaç mahkum olursa olsun aynı [br]şablonun tekrar edeceğini görebiliriz.

0:03:28.723,0:03:33.180
David Lewis tarafından türetilen [br]"herkesçe bilinen gerçek" kavramı

0:03:33.180,0:03:35.099
bu sorunun anahtarıdır.

0:03:35.099,0:03:38.315
Yeni bilgi, açıklamanın [br]kendisinde yoktur ama

0:03:38.315,0:03:42.903
bunu herkese aynı anda [br]söylemenin sonucunda ortaya çıkar.

0:03:42.903,0:03:49.760
Şimdi, bütün mahkumlar hem en az [br]bir kişinin yeşil gözlü olduğunu bilmektedir,

0:03:49.760,0:03:54.321
hem de her biri görebildikleri bütün[br]yeşil gözlüleri takip etmektedir.

0:03:54.321,0:03:57.839
Ayrıca hepsi de her birinin aynı[br]şeyi yaptığını bilmektedir.

0:03:57.839,0:04:03.409
Adadaki mahkum sayısı kadar gün[br]geçene dek herhangi bir mahkum,

0:04:03.409,0:04:11.811
kendisinin de o yeşil gözlü kişiler[br]arasında olup olmadığını bilmez.

0:04:12.351,0:04:17.098
Elbette ki mahkumlara en az 99 kişinin [br]yeşil gözlü olduğunu söyleyerek

0:04:17.098,0:04:21.491
onları 98 gün beklemekten [br]kurtarabilirdin.

0:04:21.491,0:04:26.651
Fakat ortada deli bir diktatör varken [br]güvenli bir başlangıç yapmak en iyisi.