WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:03.000 Öğrencilerim bana sık sık sorarlar: 00:00:03.000 --> 00:00:05.000 "Soyoloji nedir?" 00:00:05.000 --> 00:00:07.000 Ben de onlara, "İnsanoğlunun 00:00:07.000 --> 00:00:09.000 görmediği şeyler tarafından 00:00:09.000 --> 00:00:12.000 etkilenme şekilleri üzerine yapılan çalışmadır." derim. 00:00:12.000 --> 00:00:16.000 Onlar da, "E, ben nasıl sosyolog olabilirim? 00:00:16.000 --> 00:00:18.000 Bu görünmez güçleri nasıl anlayabilirim?" diye sorarlar. 00:00:18.000 --> 00:00:20.000 Ve ben de, "Empati. 00:00:20.000 --> 00:00:22.000 Empatiyle başla. 00:00:22.000 --> 00:00:25.000 Herşey empatiyle başlar. 00:00:25.000 --> 00:00:27.000 Kendin olmaktan çıkıp, 00:00:27.000 --> 00:00:29.000 başka bir insanın yerine geç." derim. NOTE Paragraph 00:00:29.000 --> 00:00:32.000 Buyrun size bir örnek vereyim. 00:00:32.000 --> 00:00:34.000 Hayat şöyle olsaydı, 00:00:34.000 --> 00:00:36.000 yüz yıl önce, 00:00:36.000 --> 00:00:38.000 Çin dünyanın en güçlü ulusu olsaydı 00:00:38.000 --> 00:00:40.000 ve Birleşik Devletlere gelip 00:00:40.000 --> 00:00:42.000 kömür arasalardı, 00:00:42.000 --> 00:00:45.000 ve bulsalardı, hatta, gerçekten çok fazla kömür bulsalardı. 00:00:45.000 --> 00:00:48.000 Ve ardından, bu kömürü taşımaya başlasalardı, 00:00:48.000 --> 00:00:50.000 tonlarca, 00:00:50.000 --> 00:00:53.000 demiryolu araçlarına ve teknelere doldurarak, 00:00:53.000 --> 00:00:57.000 Çin'e ya da dünyanın başka bir yerine götürselerdi. 00:00:57.000 --> 00:01:00.000 Ve böyle yaparak inanılmaz bir zenginliğe ulaşsalardı. 00:01:00.000 --> 00:01:02.000 Ve bu kömür desteğiyle 00:01:02.000 --> 00:01:06.000 mükemmel şehirler kursalardı. 00:01:07.000 --> 00:01:10.000 Ve burada, Birleşik Devlerlerde, 00:01:10.000 --> 00:01:12.000 bize ekonomik çaresizlik ve yoksulluk kalsaydı. 00:01:12.000 --> 00:01:14.000 Tüm gördüğüm bu olsaydı. 00:01:14.000 --> 00:01:17.000 İnsanların hayatta kalmaya çalıştıklarını görseydim, 00:01:17.000 --> 00:01:20.000 sırada ne olduğunu bilmeksizin uğraştıklarını. 00:01:20.000 --> 00:01:22.000 Ve kendime bunu sorsaydım. 00:01:22.000 --> 00:01:25.000 "Nasıl oluyor da biz burada Birleşik Devletlerde böyle yoksul olabiliriz, 00:01:25.000 --> 00:01:27.000 kömür bu kadar değerli bir kaynakken, 00:01:27.000 --> 00:01:29.000 bunca paraya değerken? 00:01:29.000 --> 00:01:31.000 Sonra farketseydim ki, 00:01:31.000 --> 00:01:34.000 Çinliler kendilerini Birleşik Devletlerdeki 00:01:34.000 --> 00:01:37.000 küçük zengin egemen sınıfa kabul ettirmişler. 00:01:37.000 --> 00:01:41.000 Bu sınıf da, tüm para ve zenginlikten kendileri faydalanıyorlar. 00:01:41.000 --> 00:01:43.000 Geride kalan bizlerse, yani çoğunluk, 00:01:43.000 --> 00:01:45.000 yaşamaya çalışıyor. 00:01:45.000 --> 00:01:48.000 Ve Çinliler bu küçük egemen elite 00:01:48.000 --> 00:01:51.000 bir sürü askeri silah ve gelişmiş teknoloji sağlayarak 00:01:51.000 --> 00:01:54.000 benim gibi insanların 00:01:54.000 --> 00:01:57.000 bu ortaklığa karşı ses çıkarmamızı engelliyor. 00:01:58.000 --> 00:02:01.000 Bu size bi yerden tanıdık geldi mi? NOTE Paragraph 00:02:01.000 --> 00:02:03.000 Ve Amerikalılara kömürü korumaları için 00:02:03.000 --> 00:02:05.000 eğitim falan veriyorlar. 00:02:05.000 --> 00:02:08.000 Ve heryer Çince işaretlerle dolu -- 00:02:08.000 --> 00:02:11.000 heryer, hep aklımızda olsun diye. 00:02:11.000 --> 00:02:13.000 Ve Çin'de 00:02:13.000 --> 00:02:15.000 Çin'de ne konuşuluyor? 00:02:15.000 --> 00:02:18.000 Hiç birşey. Bizimle ilgili konuşmuyorlar. Kömürden bahsetmiyorlar. 00:02:18.000 --> 00:02:20.000 Soracak olursanız, 00:02:20.000 --> 00:02:22.000 "Kömürü bilirsiniz, bizim kömüre ihtiyacımız var. 00:02:22.000 --> 00:02:25.000 Yani, hadi ama, ısıtıcımı kapatmayı planlamıyorum. 00:02:25.000 --> 00:02:28.000 Böyle birşey bekleyemezsin." diyeceklerdir. 00:02:28.000 --> 00:02:31.000 Ve ben sinirleniyorum, çok kızıyorum, 00:02:31.000 --> 00:02:33.000 diğer herkes de öyle. 00:02:33.000 --> 00:02:36.000 Ve karşı koymaya başlıyoruz, işler çirkinleşiyor. 00:02:36.000 --> 00:02:39.000 Ve Çinliler de çirkin bir şekilde yanıt veriyor. 00:02:40.000 --> 00:02:43.000 Ve farkına bile varmadan, tanklar gönderiliyor 00:02:43.000 --> 00:02:45.000 ve askeri birlikler geliyor, 00:02:45.000 --> 00:02:47.000 ve onlarca insan ölüyor, 00:02:47.000 --> 00:02:52.000 ve bu çok, çok zor bir durum. NOTE Paragraph 00:02:52.000 --> 00:02:55.000 Peki siz nasıl hissederdiniz, 00:02:55.000 --> 00:02:57.000 benim yerimde olsaydınız? 00:02:57.000 --> 00:03:00.000 Bu binadan çıkıp da, dışarda askerlerle dolu 00:03:00.000 --> 00:03:02.000 bir tank görmenin nasıl birşey olduğunu 00:03:02.000 --> 00:03:05.000 hayal edebiliyor musunuz? 00:03:05.000 --> 00:03:07.000 Sadece bir düşünün. 00:03:07.000 --> 00:03:10.000 Neden burda olduklarını biliyorsunuz, burada neler yaptıklarını biliyorsunuz. 00:03:10.000 --> 00:03:14.000 Ve nefretle dolusunuz, korkuyu hissediyorsunuz. 00:03:14.000 --> 00:03:17.000 Eğer yapabiliyorsanız -- işte bu empatidir. 00:03:17.000 --> 00:03:20.000 Kendiniz olmaktan çıkıp, benim yerime girdiniz. 00:03:20.000 --> 00:03:22.000 Ve bunu hissettiniz. NOTE Paragraph 00:03:22.000 --> 00:03:24.000 Pekala, bu sadece ısınmaydı. 00:03:24.000 --> 00:03:26.000 Isınma alıştırması. 00:03:26.000 --> 00:03:28.000 Şimdi gerçek radikal bir 00:03:28.000 --> 00:03:30.000 deneyim yaşayacağız. 00:03:30.000 --> 00:03:33.000 Şimdi, konuşmamın geri kalan kısmında, sizden istediğim 00:03:33.000 --> 00:03:35.000 kendinizi sıradan bir 00:03:35.000 --> 00:03:38.000 Arap Müslümanın yerine koymanız 00:03:38.000 --> 00:03:40.000 Orta doğuda yaşayan -- 00:03:40.000 --> 00:03:43.000 bilhassa, Irak'ta. 00:03:44.000 --> 00:03:46.000 Bu size yardım etsin, 00:03:46.000 --> 00:03:50.000 belki de siz Bağdat'ta bu orta sınıf ailenin bir üyesisiniz -- 00:03:50.000 --> 00:03:53.000 ve çocuklarınız için en iyisini istiyorsunuz. 00:03:53.000 --> 00:03:55.000 Çocukların daha bir hayatı olsun istiyorsunuz. 00:03:55.000 --> 00:03:57.000 Haberleri izliyor, dikkat ediyorsunuz, 00:03:57.000 --> 00:04:00.000 gazete okuyor, arkadaşlarınızla kahveye gidiyorsunuz, 00:04:00.000 --> 00:04:02.000 ve dünyanın her yerinden gazetelere göz atıyorsunuz. 00:04:02.000 --> 00:04:04.000 Bazen uydu yayınlarını bile izliyorsunuz, 00:04:04.000 --> 00:04:06.000 Birleşik Devletler'den CNN. 00:04:06.000 --> 00:04:08.000 Yani Amerikalıların ne düşündükleriyle ilgili bilginiz var. 00:04:08.000 --> 00:04:11.000 Ama gerçekten, sadece daha iyi bir hayat istiyorsunuz. 00:04:11.000 --> 00:04:13.000 Tüm istediğiniz bu. 00:04:13.000 --> 00:04:15.000 Irak'ta yaşayan Müslüman bir Arapsınız. 00:04:15.000 --> 00:04:17.000 Kendiniz için daha iyi bir hayat istiyorsunuz. NOTE Paragraph 00:04:17.000 --> 00:04:19.000 Şimdi, size yardım edeyim. 00:04:19.000 --> 00:04:21.000 Düşünüyor olabileceğiniz 00:04:21.000 --> 00:04:23.000 bazı şeyleri anlatayım. 00:04:23.000 --> 00:04:26.000 Bir: Toprağınıza yapılan bu istilanın, 00:04:26.000 --> 00:04:28.000 geçen 20 yıl ve daha öncesinin, 00:04:28.000 --> 00:04:31.000 toprağınızla başka birilerinin, özellikle Birleşik Devletlerin ilgilenmesinin tek nedeni 00:04:31.000 --> 00:04:33.000 petrol. 00:04:33.000 --> 00:04:36.000 Hepsi petrolle ilgili, biliyorsunuz, herkes biliyor. 00:04:36.000 --> 00:04:39.000 Birleşik Devletlerdeki insanlar da biliyor. 00:04:39.000 --> 00:04:41.000 Başka birinin 00:04:41.000 --> 00:04:44.000 sizin kaynağınızla ilgili planları var. 00:04:44.000 --> 00:04:47.000 Ama bu sizin kaynağınız, başkasının değil. 00:04:47.000 --> 00:04:50.000 Bu sizin toprağınız, sizin kaynağınız. 00:04:50.000 --> 00:04:52.000 Ama başka birinin planları var. 00:04:52.000 --> 00:04:54.000 Ve bu planlar ne üzerine biliyor musunuz? 00:04:54.000 --> 00:04:56.000 Bunlara neden gözlerini diktiler biliyor musunuz? 00:04:56.000 --> 00:04:58.000 Çünkü ekonomik sistemlerinin tamamı 00:04:58.000 --> 00:05:00.000 bu petrole bağlı -- 00:05:00.000 --> 00:05:02.000 yabancı petrole, 00:05:02.000 --> 00:05:05.000 dünyanın kendilerine ait olmayan başka bir yerindeki petrole. NOTE Paragraph 00:05:05.000 --> 00:05:07.000 Ve bu insanlar hakkında başka ne düşünüyorsunuz? 00:05:07.000 --> 00:05:09.000 Amerikalılar, zenginler. 00:05:09.000 --> 00:05:11.000 Kocaman evlerde yaşıyorlar, büyük arabaları var, 00:05:11.000 --> 00:05:13.000 sarı saçları, mavi gözleriyle, mutlular. 00:05:13.000 --> 00:05:15.000 Böyle düşünüyorsunuz. Doğru değil tabi ki, 00:05:15.000 --> 00:05:18.000 ama medyanın gösterdiği ve sizin bildiğiniz bu. 00:05:18.000 --> 00:05:20.000 Büyük şehirleri var, 00:05:20.000 --> 00:05:23.000 ve bu şehirleri petrole bağlı. 00:05:24.000 --> 00:05:26.000 Ve yuvanızda, ne görüyorsunuz? 00:05:26.000 --> 00:05:28.000 Yoksulluk, çaresizlik, mücadele. 00:05:28.000 --> 00:05:31.000 Bakın, zengin bir ülkede yaşamıyorsunuz. 00:05:31.000 --> 00:05:34.000 Burası Irak. 00:05:35.000 --> 00:05:37.000 Gördüğünüz bu. 00:05:37.000 --> 00:05:39.000 Yaşam mücadelesi veren insanları görüyorsunuz. 00:05:39.000 --> 00:05:41.000 Yani, kolay değil, her yerde sefalet görüyorsunuz. 00:05:41.000 --> 00:05:43.000 Ve bununla ilgili birşeyler hissediyorsunuz. 00:05:43.000 --> 00:05:45.000 Bu insanların sizin kaynağınızla ilgili planları var, 00:05:45.000 --> 00:05:47.000 ve size kalan bu mu? NOTE Paragraph 00:05:47.000 --> 00:05:49.000 Konuştuğunuz başka şeyleri de görüyorsunuz -- 00:05:49.000 --> 00:05:51.000 Amerikalılar bunla ilgili konuşmuyor ama sizi konuşuyorsunuz. 00:05:51.000 --> 00:05:54.000 İşte bu, dünyanın askerileştirilmesi, 00:05:54.000 --> 00:05:56.000 ve bunun tam merkezi Birleşik Devletler. 00:05:56.000 --> 00:05:58.000 Ve Birleşik Devletler 00:05:58.000 --> 00:06:01.000 dünyanın askeri harcamalarının 00:06:01.000 --> 00:06:03.000 neredeyse yarısından sorumlu -- 00:06:03.000 --> 00:06:05.000 dünya nüfusunun yüzde dördü. 00:06:05.000 --> 00:06:08.000 Ve bunu hissediyorsunuz, her gün görüyorsunuz. 00:06:08.000 --> 00:06:10.000 Bu hayatınızın bir parçası. 00:06:10.000 --> 00:06:12.000 Ve arkadaşlarınızla bunu konuşuyorsunuz. 00:06:12.000 --> 00:06:15.000 Bunu okuyorsunuz. 00:06:15.000 --> 00:06:18.000 Saddam Hüseyin iktidardayken, işlediği suçlar 00:06:18.000 --> 00:06:21.000 Amerikalıların umrunda değildi. 00:06:21.000 --> 00:06:23.000 Kürtlere ve İran'a gaz verirken 00:06:23.000 --> 00:06:25.000 onların umrunda değildi. 00:06:25.000 --> 00:06:27.000 Petrol riske girince, 00:06:27.000 --> 00:06:31.000 her nasılsa, birden bire işler önem kazandı. 00:06:32.000 --> 00:06:34.000 Ve sizin gördüğünüz, başka bir şey, 00:06:34.000 --> 00:06:36.000 Amerika, 00:06:36.000 --> 00:06:38.000 dünya demokrasisinin merkezi, 00:06:38.000 --> 00:06:40.000 gerçekten de dünya ülkelerinin 00:06:40.000 --> 00:06:44.000 demokrasisini destekliyormuş gibi görünmüyor. 00:06:44.000 --> 00:06:47.000 Dünyada bir çok petrol üreten ülke var, 00:06:47.000 --> 00:06:50.000 pek de demokratik değiller, ama Amerika tarafından destekleniyorlar. 00:06:50.000 --> 00:06:52.000 Çok tuhaf. NOTE Paragraph 00:06:52.000 --> 00:06:55.000 Bu işgaller, bu iki savaş, 00:06:55.000 --> 00:06:57.000 10 yıllık yaptırımlar, 00:06:57.000 --> 00:07:01.000 sekiz yıldır devam eden işgal, 00:07:01.000 --> 00:07:04.000 halkını sokaklara döken isyanlar, 00:07:04.000 --> 00:07:07.000 yüzbinlerce 00:07:07.000 --> 00:07:12.000 sivil ölümü, 00:07:12.000 --> 00:07:15.000 hepsi petrol yüzünden. 00:07:15.000 --> 00:07:17.000 Düşünmeyi bırakamıyorsunuz. 00:07:17.000 --> 00:07:19.000 Bunu konuşuyorsunuz. 00:07:19.000 --> 00:07:22.000 Her zaman aklınızda bu var. 00:07:22.000 --> 00:07:25.000 "Nasıl olur?" diyorsunuz. 00:07:25.000 --> 00:07:28.000 Ve bu adam, aslında herkes -- 00:07:28.000 --> 00:07:30.000 büyükbabanız, amcanız, 00:07:30.000 --> 00:07:32.000 babanız, oğlunuz, 00:07:32.000 --> 00:07:35.000 komşunuz, hocanız, öğrenciniz. 00:07:35.000 --> 00:07:38.000 Bir zamanlar neşe ve mutluluk, 00:07:38.000 --> 00:07:41.000 ve şimdi acı ve ızdırap. 00:07:41.000 --> 00:07:44.000 Ülkenizde herkes 00:07:44.000 --> 00:07:47.000 şiddete maruz kaldı, 00:07:47.000 --> 00:07:49.000 katliama, acıya, 00:07:49.000 --> 00:07:51.000 korkuya, herkes. 00:07:51.000 --> 00:07:54.000 Ülkede bundan kurtulan tek bir 00:07:54.000 --> 00:07:56.000 insan bile kalmadı. NOTE Paragraph 00:07:56.000 --> 00:07:58.000 Başka birşey daha var. 00:07:58.000 --> 00:08:00.000 Bu insanlarla ilgili bir şey daha var, 00:08:00.000 --> 00:08:02.000 orada olan Amerikalılarla ilgili. 00:08:02.000 --> 00:08:05.000 Sizin onlarda gördüğünüz -- ama kendilerinin göremediği bir şey daha var. 00:08:05.000 --> 00:08:08.000 Gördüğünüz ne? Onlar Hıristiyanlar. 00:08:08.000 --> 00:08:10.000 Hıristiyanlar. 00:08:10.000 --> 00:08:13.000 Hıristiyan Tanrısına inanıyorlar, haçları var, yanlarında İncil taşıyorlar. 00:08:13.000 --> 00:08:15.000 İncillerinde küçük bir işaret var, 00:08:15.000 --> 00:08:18.000 üstlerinde "ABD Ordusu" yazılı. 00:08:19.000 --> 00:08:22.000 Ve liderleri, liderleri: 00:08:22.000 --> 00:08:24.000 kızlarını ve oğullarını savaş için 00:08:24.000 --> 00:08:26.000 başka ülkeye göndermeden önce -- 00:08:26.000 --> 00:08:28.000 ve sebebini siz biliyorsunuz -- 00:08:28.000 --> 00:08:30.000 onları göndermeden önce 00:08:30.000 --> 00:08:32.000 kiliseye gidip, Hıristiyan tanrılarına dualar ettiler, 00:08:32.000 --> 00:08:35.000 ve tanrıdan yardım ve koruma istediler. 00:08:35.000 --> 00:08:37.000 Neden? 00:08:37.000 --> 00:08:41.000 Elbette, savaşta ölen insanların, 00:08:41.000 --> 00:08:43.000 Müslümanlar, Iraklılar olması için -- 00:08:43.000 --> 00:08:45.000 Amerikalıların ölmemesi için. 00:08:45.000 --> 00:08:48.000 Amerikalıların ölmesini istemezsin. Birliklerimizi koru. 00:08:48.000 --> 00:08:50.000 Ve bu konuda bir şeyler hissediyorsunuz -- 00:08:50.000 --> 00:08:52.000 tabi ki öyle. 00:08:52.000 --> 00:08:54.000 Ve onlar da harika şeyler yapıyorlar. 00:08:54.000 --> 00:08:56.000 Bunları okuyorsunuz, konuşulanları duyuyorsunuz. 00:08:56.000 --> 00:08:58.000 Oraya okullar yapıp insanlara yardım etmek için gidiyorlar. Hepsi bu. 00:08:58.000 --> 00:09:00.000 Harika şeyler yapıyorlar, ama kötü şeyler de yapıyorlar, 00:09:00.000 --> 00:09:02.000 ve bu sizin için farketmiyor. NOTE Paragraph 00:09:02.000 --> 00:09:06.000 Ve bu adam, Teğmen William Boykin geliyor, 00:09:06.000 --> 00:09:09.000 Yani bu adam size sizin tanrınızın gerçek olmadığını söylüyor. 00:09:09.000 --> 00:09:11.000 Sizin tanrınız bir put, ve kendi tanrısı gerçek olan. 00:09:11.000 --> 00:09:14.000 Orta Doğudaki problemlerin çözümü, bu adama göre, 00:09:14.000 --> 00:09:16.000 hepinizin Hıristiyanlığı kabul etmesi -- 00:09:16.000 --> 00:09:18.000 kendi dininizden kurtulmanız. 00:09:18.000 --> 00:09:20.000 Ve siz bunu biliyorsunuz. Amerikalılar bu adamı tanımıyorlar bile. 00:09:20.000 --> 00:09:23.000 Bu adamla ilgili hiç birşey bilmiyor, ama siz biliyorsunuz. 00:09:23.000 --> 00:09:25.000 Konuşuyorsunuz, onun sözlerini taşıyorsunuz. 00:09:25.000 --> 00:09:28.000 Yani, işler çok ciddi. 00:09:28.000 --> 00:09:31.000 Bu adam Irak'taki ikinci işgalin baş komutanlarından biriydi. 00:09:31.000 --> 00:09:34.000 Ve düşünüyorsunuz, "Tanrım, eğer bu adam böyle diyorsa, 00:09:34.000 --> 00:09:36.000 askerler de aynı şeyi söylerler." 00:09:36.000 --> 00:09:38.000 Ve şu sözcük, 00:09:38.000 --> 00:09:40.000 George Bush bu savaşa Haçlı Seferi dedi. 00:09:40.000 --> 00:09:42.000 Amerikalılar olsa "Haçlı seferi mi, 00:09:42.000 --> 00:09:44.000 Her ne haltsa. Bana ne." derler. 00:09:44.000 --> 00:09:46.000 Ama siz anlamını biliyorsunuz. 00:09:46.000 --> 00:09:48.000 Müslümanlara karşı yapılan kutsal savaş. 00:09:48.000 --> 00:09:51.000 Git, işgal et, kontrol altına al, kaynaklarını sömür, 00:09:51.000 --> 00:09:53.000 boyun eğmezlerse, öldür. 00:09:53.000 --> 00:09:55.000 İşte anlamı bu. 00:09:55.000 --> 00:09:58.000 Ve aklınızda şu var: "Tanrım, bu Hıristiyanlar bizi öldürmeye geliyor." 00:09:58.000 --> 00:10:00.000 Bu korkutucu. 00:10:00.000 --> 00:10:03.000 Korkuyorsunuz. Elbette korkuyorsunuz. NOTE Paragraph 00:10:03.000 --> 00:10:06.000 Ve bu adam, Terry Jones: 00:10:06.000 --> 00:10:08.000 İşte bu adam Kuran'ı yakmak istemişti. 00:10:08.000 --> 00:10:10.000 Ve Amerikalılar'a göre "Ah, mankafanın teki, 00:10:10.000 --> 00:10:12.000 eski bir otel müdürü; 00:10:12.000 --> 00:10:14.000 kilisesinde üç düzine insanı var." 00:10:14.000 --> 00:10:16.000 Adama gülüp geçiyorlar. Siz gülüp eçemiyorsunuz. 00:10:16.000 --> 00:10:18.000 Çünkü diğer herşeyle birlikte 00:10:18.000 --> 00:10:20.000 tüm parçalar oturuyor. 00:10:20.000 --> 00:10:22.000 Yani, tabi ki, Amerikalılar böyle görüyor, 00:10:22.000 --> 00:10:24.000 ve Orta Doğudaki insanların çoğu, sadece sizinkiler değil, 00:10:24.000 --> 00:10:26.000 protesto ediyorlar. 00:10:26.000 --> 00:10:28.000 Kuran'ı yakmak istiyor, kutsal kitabımızı. 00:10:28.000 --> 00:10:30.000 Bu Hıristiyanlar, kim bu Hıristiyanlar? 00:10:30.000 --> 00:10:32.000 Çok kötüler, aşağılıklar -- 00:10:32.000 --> 00:10:34.000 işte aynen böyleler." 00:10:34.000 --> 00:10:36.000 Müslüman bir Arap olarak düşündüğünüz bu, 00:10:36.000 --> 00:10:38.000 bir Iraklı olarak. 00:10:38.000 --> 00:10:40.000 Tabi ki böyle düşüneceksiniz. NOTE Paragraph 00:10:40.000 --> 00:10:42.000 Ve kuzeniniz diyor ki 00:10:42.000 --> 00:10:44.000 "Hey kuzen, şu websitesine bi bak. 00:10:44.000 --> 00:10:46.000 Bunu görmelisin -- İncil Eğitim Kampı. 00:10:46.000 --> 00:10:48.000 Bu Hıristiyanlar kafayı yemiş. 00:10:48.000 --> 00:10:51.000 Küçük çocuklarını İsa'nın askeri olmaları için eğitiyorlar. 00:10:51.000 --> 00:10:53.000 Ve küçük çocukları alıp bu şeylerin arasında koşturuyorlar 00:10:53.000 --> 00:10:55.000 ta ki "Emredersiniz efendim." demeyi öğrenene kadar, 00:10:55.000 --> 00:10:58.000 ve bomba atmayı, silah bakım ve kullanımını öğrenene kadar. 00:10:58.000 --> 00:11:00.000 Ve websitesine bi bakın. 00:11:00.000 --> 00:11:02.000 Tam üstünde "ABD Ordusu" yazıyor. 00:11:02.000 --> 00:11:05.000 Yani bu Hıristiyanlar, manyaklar. Çocuklarına böyle bir şeyi nasıl yapabilirler? 00:11:05.000 --> 00:11:07.000 Ve websitesini okuyorsun. 00:11:07.000 --> 00:11:10.000 Ve tabi ki, Birleşik Devletlerdeki Hıristiyanlara göre 00:11:10.000 --> 00:11:12.000 "Ya bu kimsenin bilmediği bi yerde küçük, minicik bir kilise." 00:11:12.000 --> 00:11:14.000 Ama siz bunu bilmiyorsunuz. 00:11:14.000 --> 00:11:17.000 Size göre, tüm Hıristiyanlar böyle. 00:11:17.000 --> 00:11:19.000 İnternette heryerde, İncil Eğitim Kampı. 00:11:19.000 --> 00:11:21.000 Ve şuna bi bakın, 00:11:21.000 --> 00:11:23.000 küçük çocuklarını 00:11:23.000 --> 00:11:25.000 ABD Denizcileriyle aynı şekilde eğitiyorlar. 00:11:25.000 --> 00:11:27.000 İlginç değil mi? 00:11:27.000 --> 00:11:29.000 Ve bu sizi korkutuyor, dehşete düşürüyor. NOTE Paragraph 00:11:29.000 --> 00:11:31.000 Ve gördüğünüz adamlar.. 00:11:31.000 --> 00:11:34.000 Biliyorsunuz, ben Sam Richards, bu adamları tanıyorum. 00:11:34.000 --> 00:11:36.000 Benim öğrencilerim, arkadaşlarım. 00:11:36.000 --> 00:11:38.000 Ne düşündüklerini biliyorum: "Ne bilirsiniz ki?" 00:11:38.000 --> 00:11:40.000 Ama sizin için, 00:11:40.000 --> 00:11:43.000 daha farklılar, başka birşeyler. 00:11:43.000 --> 00:11:46.000 Sizin için anlamları bu. 00:11:46.000 --> 00:11:49.000 Birleşik Devletlerde biz böyle görmüyoruz, 00:11:49.000 --> 00:11:52.000 ama sizin için öyleler. 00:11:54.000 --> 00:11:56.000 İşte burada. 00:11:56.000 --> 00:11:58.000 Tabi ki yanlış anlıyorsunuz. 00:11:58.000 --> 00:12:01.000 Genelleme yapıyorsunuz. Yanılılıyorsunuz. 00:12:01.000 --> 00:12:03.000 Amerikalıları anlamıyorsunuz. 00:12:03.000 --> 00:12:05.000 Bu Hıristiyan istilası değil. 00:12:05.000 --> 00:12:07.000 Sadece petrol için gelmiyoruz, bir sürü nedenimiz var. 00:12:07.000 --> 00:12:09.000 Yanlış düşünüyorsunuz. Anlayamıyorsunuz. 00:12:09.000 --> 00:12:12.000 Ve tabi ki, çoğunuz isyankarları desteklemiyorsunuz; 00:12:12.000 --> 00:12:14.000 Amerikalıların öldürülmesini desteklemiyorsunuz; 00:12:14.000 --> 00:12:16.000 teröristleri desteklemiyorsunuz. 00:12:16.000 --> 00:12:18.000 Tabi ki hayır. Çok az insan yapar bunu. 00:12:18.000 --> 00:12:21.000 Bazılarınız destekler. 00:12:21.000 --> 00:12:24.000 Ve bu bakış açısıdır. 00:12:24.000 --> 00:12:26.000 Tamam, şimdi, yapacağımız şey bu. NOTE Paragraph 00:12:26.000 --> 00:12:28.000 Tam şu anda yaşadığınız kişi 00:12:28.000 --> 00:12:30.000 olmaktan çıkın 00:12:30.000 --> 00:12:32.000 ve kendi normal hayatınıza dönün. 00:12:32.000 --> 00:12:34.000 Şimdi herkes yeniden bu odada, peki. 00:12:34.000 --> 00:12:36.000 Yine radikal bir deneyim geliyor. 00:12:36.000 --> 00:12:38.000 Hepimiz yeniden buradayız. 00:12:38.000 --> 00:12:40.000 Bu resim: bu kadın, 00:12:40.000 --> 00:12:42.000 ah, acısını hissediyorum. 00:12:42.000 --> 00:12:44.000 Acısını hissediyorum. 00:12:44.000 --> 00:12:46.000 O benim kızkardeşim, 00:12:46.000 --> 00:12:49.000 karım, kuzenim, komşum. 00:12:49.000 --> 00:12:51.000 Tanıdığım herhangi biri. 00:12:51.000 --> 00:12:53.000 Orada duran adamlar, fotoğraftaki herkes. 00:12:53.000 --> 00:12:56.000 Fotoğraftaki acıyı duyuyorum. 00:12:56.000 --> 00:12:58.000 Şimdi sizden istediğim şu. NOTE Paragraph 00:12:58.000 --> 00:13:01.000 Çinlilerle ilgili örneğime geri dönelim. 00:13:02.000 --> 00:13:04.000 Oraya dönmenizi istiyorum. 00:13:04.000 --> 00:13:07.000 Herşey kömürle ilgili, ve Çinliler burada Birleşik Devletlerdeler. 00:13:07.000 --> 00:13:09.000 Sizden istediğim, bu kadını Çinli bir Kadın olarak düşünmeniz, 00:13:09.000 --> 00:13:12.000 Çin bayrağını alıyor 00:13:12.000 --> 00:13:15.000 çünkü sevdiği kişi Amerika'da öldü 00:13:15.000 --> 00:13:17.000 kömür isyanında. 00:13:17.000 --> 00:13:19.000 Ve askerler de Çinli, 00:13:19.000 --> 00:13:21.000 ve geri kalan herkes Çinli. 00:13:21.000 --> 00:13:24.000 Bir Amerikalı olarak, bu resim sizi nasıl hissettiriyor? 00:13:26.000 --> 00:13:29.000 Sahneyle ilgili ne düşünüyorsunuz? NOTE Paragraph 00:13:31.000 --> 00:13:33.000 Tamam, şunu deneyin. Geri gelin. 00:13:33.000 --> 00:13:35.000 Sahne yine buradaki olsun. 00:13:35.000 --> 00:13:37.000 Amerika'da, askerler Amerikalı, 00:13:37.000 --> 00:13:39.000 Amerikalı kadın sevdiğini kaybetmiş 00:13:39.000 --> 00:13:42.000 Orta Doğu'da -- Irak ya da Afganistan'da 00:13:42.000 --> 00:13:44.000 Şimdi kendiniz olmaktan çıkın, 00:13:44.000 --> 00:13:46.000 kendinizi tekrar 00:13:46.000 --> 00:13:49.000 Irak'ta yaşayan Müslüman bir Arabın yerine koyun. 00:13:50.000 --> 00:13:53.000 Ne düşünüyor ve ne hissediyorsunuz 00:13:53.000 --> 00:13:55.000 bu fotoğrafla ilgili, 00:13:55.000 --> 00:13:58.000 bu kadınla ilgili? NOTE Paragraph 00:14:05.000 --> 00:14:07.000 Tamam. 00:14:07.000 --> 00:14:09.000 Şimdi beni takip edin, 00:14:09.000 --> 00:14:11.000 çünkü burada büyük bir risk alıyorum. 00:14:11.000 --> 00:14:14.000 Ve sizi de benimle birlikte bu riski almaya çağırıyorum. 00:14:14.000 --> 00:14:16.000 Buradaki beyler, onlar asiler. 00:14:16.000 --> 00:14:18.000 Amerikalı askerler tarafından yakalandılar, 00:14:18.000 --> 00:14:20.000 Amerikalıları öldürmeye çalışırken. 00:14:20.000 --> 00:14:23.000 Belki de başarılı oldular. Belki başardılar. 00:14:23.000 --> 00:14:25.000 Şimdi kendinizi 00:14:25.000 --> 00:14:29.000 onları yakalayan Amerikalıların yerine koyun. 00:14:29.000 --> 00:14:31.000 O nefreti hisssedebiliyor musunuz? 00:14:31.000 --> 00:14:33.000 Bu adamları alıp boyunlarını kırma isteğini 00:14:33.000 --> 00:14:35.000 duyabiliyor musunuz? 00:14:35.000 --> 00:14:37.000 Oraya gidebiliyor musunuz? 00:14:37.000 --> 00:14:39.000 O kadar da zor olmasa gerek. 00:14:39.000 --> 00:14:42.000 Sadece -- of ya. 00:14:44.000 --> 00:14:48.000 Şimdi kendinizi onların yerine koyun. 00:14:50.000 --> 00:14:52.000 Acımasız kattiller mi? 00:14:52.000 --> 00:14:55.000 yoksa vatansever savunucular mı? 00:14:55.000 --> 00:14:57.000 Hangisi? 00:14:58.000 --> 00:15:01.000 Öfkelerini hissedebiliyor musunuz, 00:15:01.000 --> 00:15:03.000 korkularını, 00:15:03.000 --> 00:15:05.000 nefretlerini 00:15:05.000 --> 00:15:07.000 ülkelerinde olup bitenden dolayı hissettikleri? 00:15:07.000 --> 00:15:09.000 Düşünsenize, 00:15:09.000 --> 00:15:12.000 Belki de içlerinden biri daha bu sabah 00:15:12.000 --> 00:15:15.000 çocuğuna eğilip, onu kucakladı 00:15:15.000 --> 00:15:19.000 ve dedi ki, "Geri geleceğim canım. 00:15:19.000 --> 00:15:22.000 Senin özgürlüğünü, senin hayatını savunmaya gidiyorum. 00:15:22.000 --> 00:15:26.000 Kendimizi korumak için gidiyorum, 00:15:26.000 --> 00:15:28.000 ülkemizin geleceğini korumak için." 00:15:28.000 --> 00:15:30.000 Bunu düşünebiliyor musunuz? 00:15:30.000 --> 00:15:33.000 Bunu dediğinizi düşünebiliyor musunuz? 00:15:33.000 --> 00:15:36.000 Oraya gidebiliyor musunuz? 00:15:37.000 --> 00:15:40.000 Sizce ne hissediyorlar? 00:15:47.000 --> 00:15:49.000 Gördünüz mü, bu empatidir. 00:15:49.000 --> 00:15:52.000 Ve anlayabilme. NOTE Paragraph 00:15:52.000 --> 00:15:54.000 Şimdi, şunu sorabilirsiniz, 00:15:54.000 --> 00:15:57.000 "Peki, Sam, neden böyle şeyler yapıyorsun? 00:15:57.000 --> 00:15:59.000 o kadar örnek içinde neden bunu kullandın?" 00:15:59.000 --> 00:16:02.000 Cevabım şu, çünkü ... çünkü, 00:16:02.000 --> 00:16:04.000 bu insanlardan nefret etme lüksünüz var. 00:16:04.000 --> 00:16:07.000 Bu adamlardan nefret edebilirsiniz, 00:16:07.000 --> 00:16:09.000 varlığınızın tüm hücreleriyle hem de. 00:16:09.000 --> 00:16:11.000 Ve eğer sizi kendinizden çıkıp 00:16:11.000 --> 00:16:13.000 bu adamların yerine koymanıza ikna edip 00:16:13.000 --> 00:16:15.000 bir adım, 00:16:15.000 --> 00:16:17.000 sadece bir adım yürütebilirsem, 00:16:17.000 --> 00:16:20.000 hayat boyu diğer tüm alanlarda yapabileceğiniz 00:16:20.000 --> 00:16:24.000 sosyolojik analizleri bir düşünsenize! 00:16:24.000 --> 00:16:26.000 Sollama şeridinde 00:16:26.000 --> 00:16:28.000 o adamın neden 70 km hızla gittiğini 00:16:28.000 --> 00:16:31.000 anlayabilmek için kendiniz olmaktan çıkıp 00:16:31.000 --> 00:16:34.000 kilometrelerce yürüyebilirsiniz. 00:16:34.000 --> 00:16:36.000 ya da genç oğlunuzu, 00:16:36.000 --> 00:16:38.000 ya da pazar sabahı çimleri keserek 00:16:38.000 --> 00:16:40.000 sizi rahatsız eden komşunuzu anlamak adına. 00:16:40.000 --> 00:16:43.000 Konu ne olursa olsun, başarabilirsiniz. 00:16:43.000 --> 00:16:45.000 Ve öğrencilerime bunu söylüyorum: 00:16:45.000 --> 00:16:49.000 kendi küçük minik dünyalarınızdan çıkın. 00:16:49.000 --> 00:16:51.000 Başka birilerinin minik dünyasına 00:16:51.000 --> 00:16:53.000 girmeyi deneyin. 00:16:53.000 --> 00:16:57.000 Ve bunu yeniden yapın, tekrar tekrar. 00:16:57.000 --> 00:16:59.000 Ve birden bu küçük minik dünyalar, 00:16:59.000 --> 00:17:01.000 bu karmaşık ağda bir araya gelecektir. 00:17:01.000 --> 00:17:04.000 Ve büyük karmaşık bir dünya yaratacaktır. 00:17:04.000 --> 00:17:06.000 Ve birden, farkına bile varmadan, 00:17:06.000 --> 00:17:09.000 dünyayı farklı bir şekilde görmeye başlayacaksınız. 00:17:09.000 --> 00:17:11.000 Herşey değişmiş olacak. 00:17:11.000 --> 00:17:13.000 Hayatınızdaki herşey değişecek. 00:17:13.000 --> 00:17:16.000 Ve işin aslı işte burada gizli. NOTE Paragraph 00:17:16.000 --> 00:17:19.000 Başka hayatlara girip, 00:17:19.000 --> 00:17:21.000 başka açılardan bakmakta. 00:17:21.000 --> 00:17:23.000 Başka insanları dinleyip, 00:17:23.000 --> 00:17:26.000 kendinizi aydınlatmakta. 00:17:26.000 --> 00:17:28.000 Size Irak'taki 00:17:28.000 --> 00:17:30.000 teroristleri desteklediğimi söylemiyorum, 00:17:30.000 --> 00:17:32.000 ama bir sosyolog olarak 00:17:32.000 --> 00:17:34.000 söylediğim şey 00:17:34.000 --> 00:17:37.000 onları anladığım. 00:17:38.000 --> 00:17:42.000 Ve şimdi belki de -- belki --siz de anlıyorsunuz. NOTE Paragraph 00:17:42.000 --> 00:17:44.000 Teşekkürler. NOTE Paragraph 00:17:44.000 --> 00:17:46.000 (Alkışlar)