WEBVTT

00:00:06.611 --> 00:00:08.545
Klasik sanat eserlerini düşündüğümüzde

00:00:08.545 --> 00:00:12.364
onları çoğunlukla bir müze
ortamında hayal ederiz.

00:00:12.364 --> 00:00:14.815
Fakat bu eserlerin çoğunun


00:00:14.815 --> 00:00:17.808
müzede sergilenmek üzere 
oluşturulmadığını genellikle unuturuz.

00:00:17.808 --> 00:00:20.461
Bir sanat eseri, oluşturulduğu
ortamdan bağımsız olarak

00:00:20.461 --> 00:00:22.807
ele alınırsa ne olur?

00:00:22.807 --> 00:00:26.302
Michelangelo'nun yalnızca cesareti
ve elindeki sapanıyla

00:00:26.302 --> 00:00:29.931
Filistinli dev Goliath'ı mağlup eden 
kahramanı tasvir eden

00:00:29.931 --> 00:00:33.051
Davut Heykeli'ni ele alalım.

00:00:33.051 --> 00:00:37.061
Michelangelo İncil'de geçen 
bu meşhur hikâyeyi bize anlatmak için

00:00:37.061 --> 00:00:40.488
beyaz mermer bloğunu oymaya başladığında

00:00:40.488 --> 00:00:43.761
Floransa'nın şehir yönetiminin niyeti,
yapımı tamamlandığında heykeli

00:00:43.761 --> 00:00:46.260
Floransa Katedrali'nin 
çatı hattına yerleştirmekti.

00:00:46.260 --> 00:00:47.950
5,17 metre uzunluğundaki heykel

00:00:47.950 --> 00:00:49.785
bu yükseklikten kolayca görülebilecek

00:00:49.785 --> 00:00:53.265
ayrıca diğer 11 Eski Ahit kahramanına
ait heykellerle birlikte yükselerek

00:00:53.265 --> 00:00:55.055
görenlerin hayret ve hayranlıkla

00:00:55.055 --> 00:00:57.659
gökyüzüne bakmasını sağlayacak

00:00:57.659 --> 00:01:01.722
güçlü bir dini etkiye sahip olacaktı.

00:01:01.722 --> 00:01:05.255
Michelangelo 1504'te heykeli bitirdiğinde

00:01:05.255 --> 00:01:08.381
diğer heykellerle ilgili planlar 
çoktan suya düşmüş

00:01:08.381 --> 00:01:11.729
ve şehir yönetimi bu kadar büyük 
bir heykelin çatıya taşınmasının

00:01:11.729 --> 00:01:14.436
düşündüklerinden 
çok daha zor olacağını fark etmişti.

00:01:14.436 --> 00:01:17.432
Ayrıca Davut'un kolundaki şişkin damarlar

00:01:17.432 --> 00:01:19.689
ve yüzündeki o kararlılık ifadesi ile

00:01:19.689 --> 00:01:22.013
heykel o kadar detaylı 
ve canlı gibiydi ki

00:01:22.013 --> 00:01:26.089
onu gözlerden bu kadar uzağa 
saklamak haksızlık olurdu.

00:01:26.089 --> 00:01:28.436
Heykelin nereye konulacağına 
karar vermek üzere

00:01:28.436 --> 00:01:31.436
politikacı ve sanatçılardan oluşan 
bir komite oluşturuldu.

00:01:31.436 --> 00:01:34.928
Sonunda oylama yapılarak heykelin
yeni Cumhuriyetçi hükûmetin merkezi olan

00:01:34.928 --> 00:01:38.564
belediye binası Palazzo della Signori'nin 
önüne koyulmasına karar verildi.

00:01:38.564 --> 00:01:41.679
Konulduğu bu yer heykelin anlamının da
değişmesine neden oldu.

00:01:41.679 --> 00:01:45.000
Bankacılık üzerindeki kontrolleriyle 
nesillerdir şehri yönetmiş olan

00:01:45.000 --> 00:01:48.386
Medici ailesi, yakın zamanda 
sürgüne gönderilmişti

00:01:48.386 --> 00:01:51.596
ve Floransa artık kendisini 
güçlü ve varlıklı rakipleri tarafından

00:01:51.596 --> 00:01:54.766
dört bir yandan tehdit edilen 
özgür bir şehir olarak görmekteydi.

00:01:54.766 --> 00:01:58.200
Ezici güçlere karşı kahramanca direnişin 
sembolü hâline gelen Davut,

00:01:58.200 --> 00:02:00.290
şimdi sert ve öfkeli bakışlarını

00:02:00.290 --> 00:02:04.134
adeta kafa tutarcasına doğrudan Roma'ya

00:02:04.134 --> 00:02:06.819
Kardinal Giovanni de Medici'nin 
evine dikmişti.

00:02:06.819 --> 00:02:09.403
Heykelin kendisi değiştirilmemiş olsa da

00:02:09.403 --> 00:02:12.657
konulduğu yerin değiştirilmesi 
onu neredeyse her açıdan değiştirerek

00:02:12.657 --> 00:02:15.956
eserin anlamını ve değerini 
dini boyuttan siyasi boyuta taşımıştır.

00:02:15.956 --> 00:02:19.494
Plazzo'da meydandaki eski yerinde hâlâ
eserin bir kopyası duruyor olsa da

00:02:19.494 --> 00:02:21.415
orijinal heykel 1873 yılında

00:02:21.415 --> 00:02:25.676
bugün hâlâ sergilenmekte olduğu 
Galleria Dell’accademia‘ya taşınmıştır.

00:02:25.676 --> 00:02:28.660
Müzenin sessiz sakin ve yalın ortamında

00:02:28.660 --> 00:02:31.832
Michelangelo'nun çok sayıdaki
tamamlanmamış heykeli ile yan yana

00:02:31.832 --> 00:02:35.205
eser dini ve siyasi ortamının dışında
değerlendirilmesi

00:02:35.205 --> 00:02:38.860
Michelangelo'nun sanatsal ve teknik 
becerilerinin bunlardan bağımsız olarak

00:02:38.860 --> 00:02:41.594
tek başına ön plana çıkmasını
ve yorumlanmasını sağlıyor.

00:02:41.594 --> 00:02:44.648
Ancak heykele bakan 
kişinin de Davut'un elinin ve başının

00:02:44.648 --> 00:02:47.533
orantısız şekilde büyük göründüğünü 
fark edebiliyor olması

00:02:47.533 --> 00:02:51.351
bize heykelin aşağıdan bakılmak üzere 
bu şekilde yapıldığını hatırlatmaktadır.

00:02:51.351 --> 00:02:54.715
Sonuç olarak bağlam yalnızca
sanat eserinin anlamını ve yorumlanışını

00:02:54.715 --> 00:02:56.770
eserin tarihi boyunca 
değiştirmekle kalmaz,

00:02:56.770 --> 00:02:59.136
bazen de o tarihin 
en beklenmedik şekillerde

00:02:59.136 --> 00:03:01.172
tekrar su yüzüne çıkmasına neden olur.