[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.86,0:00:03.74,Default,,0000,0000,0000,,Als kind hield ik altijd van informatie Dialogue: 0,0:00:03.74,0:00:05.59,Default,,0000,0000,0000,,die ik uit gegevens haalde Dialogue: 0,0:00:05.59,0:00:08.63,Default,,0000,0000,0000,,en van de verhalen die met getallen \Nkonden worden verteld. Dialogue: 0,0:00:08.63,0:00:10.41,Default,,0000,0000,0000,,Ik herinner me dat ik vroeger Dialogue: 0,0:00:10.41,0:00:16.39,Default,,0000,0000,0000,,baalde van mijn ouders,\Ndie logen als ze getallen gebruikten. Dialogue: 0,0:00:16.39,0:00:21.44,Default,,0000,0000,0000,,"Talithia, ik heb het al een keer gezegd,\Nik heb het al duizend keer gezegd." Dialogue: 0,0:00:21.44,0:00:25.34,Default,,0000,0000,0000,,Nee pap, je hebt het 17 keer gezegd Dialogue: 0,0:00:25.34,0:00:28.50,Default,,0000,0000,0000,,en twee keer\Nwas het niet mijn schuld. (Gelach) Dialogue: 0,0:00:28.50,0:00:31.66,Default,,0000,0000,0000,,Dat is een van de redenen\Ndat ik promoveerde in statistiek. Dialogue: 0,0:00:31.66,0:00:35.87,Default,,0000,0000,0000,,Ik wilde altijd weten wat mensen\Nwilden verbergen met getallen. Dialogue: 0,0:00:35.87,0:00:37.39,Default,,0000,0000,0000,,Als statisticus Dialogue: 0,0:00:37.39,0:00:40.79,Default,,0000,0000,0000,,wil ik dat mensen me\Nde gegevens laten zien Dialogue: 0,0:00:40.79,0:00:43.13,Default,,0000,0000,0000,,zodat ik zelf kan beslissen. Dialogue: 0,0:00:43.13,0:00:46.18,Default,,0000,0000,0000,,Donald en ik waren zwanger\Nvan ons derde kind Dialogue: 0,0:00:46.18,0:00:48.91,Default,,0000,0000,0000,,en we waren op 41 en een halve week. Dialogue: 0,0:00:48.91,0:00:52.01,Default,,0000,0000,0000,,Sommigen van jullie weten\Ndat ik dan over tijd was. Dialogue: 0,0:00:52.01,0:00:54.12,Default,,0000,0000,0000,,Statistici zeggen dan Dialogue: 0,0:00:54.12,0:00:56.81,Default,,0000,0000,0000,,binnen 95 procent\Nbetrouwbaarheidsinterval. Dialogue: 0,0:00:56.81,0:00:58.67,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:00:58.67,0:01:00.95,Default,,0000,0000,0000,,In deze fase Dialogue: 0,0:01:00.95,0:01:03.14,Default,,0000,0000,0000,,moesten we elke paar dagen langskomen Dialogue: 0,0:01:03.14,0:01:04.95,Default,,0000,0000,0000,,voor een stress-test voor de baby, Dialogue: 0,0:01:04.95,0:01:06.13,Default,,0000,0000,0000,,gewoon routine. Dialogue: 0,0:01:06.13,0:01:10.72,Default,,0000,0000,0000,,Het test of de baby enige vorm \Nvan bovenmatige stress voelt. Dialogue: 0,0:01:10.72,0:01:14.11,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet haast nooit je eigen dokter Dialogue: 0,0:01:14.11,0:01:17.28,Default,,0000,0000,0000,,maar degene die toevallig\Ndienst heeft op die dag. Dialogue: 0,0:01:17.28,0:01:19.22,Default,,0000,0000,0000,,We komen dus langs voor een stress-test Dialogue: 0,0:01:19.22,0:01:23.52,Default,,0000,0000,0000,,en na 20 minuten zegt de dokter: Dialogue: 0,0:01:23.52,0:01:27.72,Default,,0000,0000,0000,,"Je baby heeft stress, we gaan inleiden." Dialogue: 0,0:01:29.08,0:01:35.02,Default,,0000,0000,0000,,Als statisticus, wat is dan mijn reactie? Dialogue: 0,0:01:35.02,0:01:37.94,Default,,0000,0000,0000,,Laat me de gegevens zien. Dialogue: 0,0:01:37.95,0:01:40.07,Default,,0000,0000,0000,,Hij gaat ons dan vertellen Dialogue: 0,0:01:40.07,0:01:42.50,Default,,0000,0000,0000,,dat de polsslag 18 minuten is gemeten Dialogue: 0,0:01:42.50,0:01:44.47,Default,,0000,0000,0000,,en in het normale gebied zat Dialogue: 0,0:01:44.47,0:01:47.42,Default,,0000,0000,0000,,maar dat het twee minuten in,\Nwat later bleek, Dialogue: 0,0:01:47.42,0:01:51.13,Default,,0000,0000,0000,,mijn polsslag zat. Dialogue: 0,0:01:51.13,0:01:53.50,Default,,0000,0000,0000,,Ik zei: "kan het\Nmijn hartslag zijn geweest?" Dialogue: 0,0:01:53.50,0:01:55.49,Default,,0000,0000,0000,,Ik bewoog een beetje Dialogue: 0,0:01:55.49,0:01:57.79,Default,,0000,0000,0000,,omdat je moeilijk stil kunt blijven liggen Dialogue: 0,0:01:57.79,0:02:00.31,Default,,0000,0000,0000,,41 weken zwanger voor 20 minuten. Dialogue: 0,0:02:00.31,0:02:02.48,Default,,0000,0000,0000,,Misschien schoof het heen en weer." Dialogue: 0,0:02:02.48,0:02:06.11,Default,,0000,0000,0000,,Hij zei: "We willen geen risico nemen." Dialogue: 0,0:02:07.46,0:02:08.72,Default,,0000,0000,0000,,Ik zei: "Oké. Dialogue: 0,0:02:08.72,0:02:10.44,Default,,0000,0000,0000,,Als ik op 36 weken zou zitten Dialogue: 0,0:02:10.44,0:02:12.24,Default,,0000,0000,0000,,met dezelfde gegevens, Dialogue: 0,0:02:12.24,0:02:16.12,Default,,0000,0000,0000,,zou u dan ook gaan inleiden?" Dialogue: 0,0:02:16.12,0:02:18.42,Default,,0000,0000,0000,,"Nee, dan zou ik wachten Dialogue: 0,0:02:18.42,0:02:21.70,Default,,0000,0000,0000,,totdat je op 38 weken was,\Nmaar je zit op 42. Dialogue: 0,0:02:21.70,0:02:23.71,Default,,0000,0000,0000,,Er is geen reden de baby te laten zitten. Dialogue: 0,0:02:23.71,0:02:25.66,Default,,0000,0000,0000,,We gaan een kamer regelen." Dialogue: 0,0:02:25.66,0:02:32.24,Default,,0000,0000,0000,,Ik zei: "Als we het nou nog een keer doen: Dialogue: 0,0:02:32.24,0:02:33.96,Default,,0000,0000,0000,,we verzamelen meer gegevens. Dialogue: 0,0:02:33.96,0:02:36.37,Default,,0000,0000,0000,,Ik kan proberen 20 minuten stil te liggen. Dialogue: 0,0:02:36.37,0:02:39.06,Default,,0000,0000,0000,,Dan nemen we het gemiddelde Dialogue: 0,0:02:39.06,0:02:41.74,Default,,0000,0000,0000,,en kijken wat dat betekent." (Gelach) Dialogue: 0,0:02:41.74,0:02:44.53,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt: Dialogue: 0,0:02:45.71,0:02:47.29,Default,,0000,0000,0000,,"Wel, Dialogue: 0,0:02:47.29,0:02:50.66,Default,,0000,0000,0000,,mevrouw, ik wil gewoon dat u \Ngeen miskraam krijgt." Dialogue: 0,0:02:52.43,0:02:55.57,Default,,0000,0000,0000,,Dat willen we alledrie. Dialogue: 0,0:02:55.57,0:02:56.72,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt: Dialogue: 0,0:02:56.72,0:03:02.32,Default,,0000,0000,0000,,"Uw kans op een miskraam wordt \Nverdubbeld als u over tijd bent. Dialogue: 0,0:03:02.32,0:03:04.60,Default,,0000,0000,0000,,We regelen een kamer." Dialogue: 0,0:03:04.60,0:03:09.78,Default,,0000,0000,0000,,Wat is mijn reactie als statisticus dan? Dialogue: 0,0:03:10.89,0:03:12.24,Default,,0000,0000,0000,,Laat me de gegevens zien! Dialogue: 0,0:03:12.24,0:03:13.44,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat over kansen! Dialogue: 0,0:03:13.44,0:03:15.70,Default,,0000,0000,0000,,Ik werk dagelijks met kansen,\Nvertel me alles. Dialogue: 0,0:03:15.70,0:03:19.22,Default,,0000,0000,0000,,Laten we over kansen praten. (Gelach) Dialogue: 0,0:03:19.22,0:03:21.20,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg: "Oké, prima. Dialogue: 0,0:03:21.20,0:03:24.57,Default,,0000,0000,0000,,Ga ik van 30 procent naar 60 procent kans? Dialogue: 0,0:03:24.59,0:03:27.14,Default,,0000,0000,0000,,Waar heb je dat miskraam-ding?" Dialogue: 0,0:03:27.14,0:03:30.44,Default,,0000,0000,0000,,Dan zegt hij: "Niet helemaal,\Nmaar het verdubbelt. Dialogue: 0,0:03:30.44,0:03:33.80,Default,,0000,0000,0000,,We willen echt het beste voor het kindje." Dialogue: 0,0:03:35.25,0:03:37.86,Default,,0000,0000,0000,,Onverzettelijk.\NIk probeer een andere insteek. Dialogue: 0,0:03:37.86,0:03:43.09,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg: "Van de 1000 vrouwen\Nmet een voldragen zwangerschap, Dialogue: 0,0:03:43.09,0:03:45.62,Default,,0000,0000,0000,,hoeveel krijgen dan een miskraam Dialogue: 0,0:03:45.62,0:03:47.41,Default,,0000,0000,0000,,vlak voor ze uitgerekend zijn?" Dialogue: 0,0:03:47.41,0:03:50.26,Default,,0000,0000,0000,,Dan kijkt hij me aan, en Donald, Dialogue: 0,0:03:50.26,0:03:54.96,Default,,0000,0000,0000,,en zegt dan, ongeveer 1 op 1000. Dialogue: 0,0:03:54.96,0:03:57.60,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg: "Hoeveel van die 1000 vrouwen Dialogue: 0,0:03:57.60,0:04:01.08,Default,,0000,0000,0000,,krijgen een miskraam\Nnét na hun uitgerekende datum?" Dialogue: 0,0:04:02.65,0:04:06.22,Default,,0000,0000,0000,,"Ongeveer twee." (Gelach) Dialogue: 0,0:04:06.22,0:04:08.36,Default,,0000,0000,0000,,"Dus u vertelt me dat mijn kans Dialogue: 0,0:04:08.36,0:04:11.83,Default,,0000,0000,0000,,van 0,1 procent\N Dialogue: 0,0:04:11.83,0:04:15.29,Default,,0000,0000,0000,,naar 0,2 procent kans gaat?" Dialogue: 0,0:04:17.02,0:04:18.76,Default,,0000,0000,0000,,Dus hier zeggen de gegevens ons niet Dialogue: 0,0:04:18.76,0:04:20.38,Default,,0000,0000,0000,,dat we moeten gaan inleiden. Dialogue: 0,0:04:20.38,0:04:22.33,Default,,0000,0000,0000,,Het gesprek gaat verder over Dialogue: 0,0:04:22.33,0:04:26.08,Default,,0000,0000,0000,,hoe inleidingen leiden\Ntot een hoger aantal keizersnedes Dialogue: 0,0:04:26.08,0:04:28.97,Default,,0000,0000,0000,,en dat willen we proberen te vermijden. Dialogue: 0,0:04:28.97,0:04:30.22,Default,,0000,0000,0000,,Dan zeg ik: Dialogue: 0,0:04:30.22,0:04:33.52,Default,,0000,0000,0000,,"Ik denk niet dat mijn \Nuitgerekende datum erg precies is." Dialogue: 0,0:04:33.52,0:04:35.70,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:04:35.70,0:04:38.44,Default,,0000,0000,0000,,Hij was verbijsterd Dialogue: 0,0:04:38.44,0:04:40.10,Default,,0000,0000,0000,,en keek wat verward. Dialogue: 0,0:04:40.10,0:04:42.23,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg: "Misschien weet u het niet Dialogue: 0,0:04:42.23,0:04:43.81,Default,,0000,0000,0000,,maar dat rekenen we uit Dialogue: 0,0:04:43.81,0:04:46.35,Default,,0000,0000,0000,,op basis van een normale cyclus hebt. Dialogue: 0,0:04:46.35,0:04:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Mijn cyclus verschilt -- Dialogue: 0,0:04:47.75,0:04:51.30,Default,,0000,0000,0000,,soms is het 27, soms tot 38 -- Dialogue: 0,0:04:51.30,0:04:54.45,Default,,0000,0000,0000,,en ik heb die gegevens verzameld\Nom het te bewijzen." Dialogue: 0,0:04:54.45,0:04:58.23,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:04:58.23,0:05:04.07,Default,,0000,0000,0000,,Uiteindelijk gingen we het ziekenhuis uit\Nzonder te zijn ingeleid. Dialogue: 0,0:05:04.07,0:05:09.10,Default,,0000,0000,0000,,We moesten wel een verklaring ondertekenen\Nom het ziekenhuis te kunnen verlaten. Dialogue: 0,0:05:10.26,0:05:13.95,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg niet dat je niet\Nnaar je dokter moet luisteren, Dialogue: 0,0:05:13.95,0:05:15.87,Default,,0000,0000,0000,,omdat we zelfs met ons eerste kind Dialogue: 0,0:05:15.87,0:05:19.51,Default,,0000,0000,0000,,werden ingeleid op 38 weken,\Nweinig vruchtwater. Dialogue: 0,0:05:19.51,0:05:21.97,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben niet tegen medisch ingrijpen, Dialogue: 0,0:05:21.97,0:05:24.83,Default,,0000,0000,0000,,maar waarom gingen we die dag gerust weg? Dialogue: 0,0:05:24.83,0:05:28.48,Default,,0000,0000,0000,,We hadden gegevens die iets anders zeiden. Dialogue: 0,0:05:28.48,0:05:32.71,Default,,0000,0000,0000,,We hadden zes jaar gegevens verzameld. Dialogue: 0,0:05:33.49,0:05:35.79,Default,,0000,0000,0000,,Ik had temperatuurcijfers Dialogue: 0,0:05:35.79,0:05:37.06,Default,,0000,0000,0000,,en die zeiden iets anders. Dialogue: 0,0:05:37.06,0:05:44.48,Default,,0000,0000,0000,,We konden waarschijnlijk heel precies\Nde datum van bevruchting inschatten. Dialogue: 0,0:05:44.48,0:05:46.38,Default,,0000,0000,0000,,Dat wil je echt vertellen Dialogue: 0,0:05:46.38,0:05:49.63,Default,,0000,0000,0000,,op de bruiloft van je kind. (Gelach) Dialogue: 0,0:05:49.63,0:05:53.32,Default,,0000,0000,0000,,Ik weet het nog als gisteren. Dialogue: 0,0:05:53.32,0:05:55.96,Default,,0000,0000,0000,,Mijn temperatuur was\Neen zinderende 36,6 graden Dialogue: 0,0:05:55.96,0:06:00.12,Default,,0000,0000,0000,,en ik staarde in de ogen\Nvan je vader. (Gelach) Dialogue: 0,0:06:03.81,0:06:06.93,Default,,0000,0000,0000,,Dat verhaal gaan we \Nover 22 jaar vertellen. Dialogue: 0,0:06:06.93,0:06:09.98,Default,,0000,0000,0000,,We waren gerust vertrokken\Nomdat we die gegevens hadden. Dialogue: 0,0:06:09.98,0:06:11.59,Default,,0000,0000,0000,,Hoe zien gegevens eruit? Dialogue: 0,0:06:11.59,0:06:14.43,Default,,0000,0000,0000,,Hier is een typische grafiek Dialogue: 0,0:06:14.43,0:06:17.73,Default,,0000,0000,0000,,van de temperatuur\Nvan een vrouw die opstaat Dialogue: 0,0:06:17.73,0:06:19.25,Default,,0000,0000,0000,,in de loop van haar cyclus. Dialogue: 0,0:06:19.25,0:06:20.70,Default,,0000,0000,0000,,Vanaf het begin van de cyclus Dialogue: 0,0:06:20.70,0:06:22.05,Default,,0000,0000,0000,,tot de volgende. Dialogue: 0,0:06:22.05,0:06:24.87,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet dat de temperatuur\Nniet willekeurig is. Dialogue: 0,0:06:24.87,0:06:26.94,Default,,0000,0000,0000,,Er is duidelijk een laag patroon Dialogue: 0,0:06:26.94,0:06:28.94,Default,,0000,0000,0000,,aan het begin van haar cyclus. Dialogue: 0,0:06:28.94,0:06:30.51,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet hier die sprong Dialogue: 0,0:06:30.52,0:06:33.71,Default,,0000,0000,0000,,en dan een paar hogere \Ntemperaturen aan het einde. Dialogue: 0,0:06:33.71,0:06:35.13,Default,,0000,0000,0000,,Wat is hier aan de hand? Dialogue: 0,0:06:35.13,0:06:37.74,Default,,0000,0000,0000,,Wat zeggen die cijfers je? Dialogue: 0,0:06:37.74,0:06:40.44,Default,,0000,0000,0000,,Dames, aan het begin van je cyclus Dialogue: 0,0:06:40.44,0:06:43.30,Default,,0000,0000,0000,,overheerst het hormoon oestrogeen Dialogue: 0,0:06:43.30,0:06:47.59,Default,,0000,0000,0000,,en veroorzaakt een verlaging\Nvan je lichaamstemperatuur. Dialogue: 0,0:06:47.59,0:06:51.13,Default,,0000,0000,0000,,Bij de ovulatie laat je lichaam\Neen eitje los Dialogue: 0,0:06:51.13,0:06:53.10,Default,,0000,0000,0000,,en neemt progesteron het over. Dialogue: 0,0:06:53.10,0:06:56.04,Default,,0000,0000,0000,,Pro-gestatie [zwangerschap]. Dialogue: 0,0:06:56.04,0:06:58.49,Default,,0000,0000,0000,,Je lichaam wordt alvast warmer Dialogue: 0,0:06:58.49,0:07:02.28,Default,,0000,0000,0000,,voordat het bevruchte eitje\Neen plek krijgt. Dialogue: 0,0:07:02.28,0:07:05.01,Default,,0000,0000,0000,,Waarom dan die temperatuursverhoging? Dialogue: 0,0:07:05.01,0:07:08.69,Default,,0000,0000,0000,,Denk aan een vogel die op haar eieren zit. Dialogue: 0,0:07:08.69,0:07:10.15,Default,,0000,0000,0000,,Waarom zit ze erop? Dialogue: 0,0:07:10.15,0:07:12.09,Default,,0000,0000,0000,,Ze wil ze warm houden Dialogue: 0,0:07:12.09,0:07:13.59,Default,,0000,0000,0000,,en ze beschermen. Dialogue: 0,0:07:13.59,0:07:15.86,Default,,0000,0000,0000,,Dames, dit doet ons lichaam elke maand. Dialogue: 0,0:07:15.86,0:07:17.96,Default,,0000,0000,0000,,Alvast warm worden Dialogue: 0,0:07:17.96,0:07:21.09,Default,,0000,0000,0000,,om een nieuw leventje warm te houden. Dialogue: 0,0:07:21.09,0:07:24.02,Default,,0000,0000,0000,,Als er niets gebeurt, \Nals je niet zwanger bent, Dialogue: 0,0:07:24.02,0:07:28.56,Default,,0000,0000,0000,,neemt oestrogeen het weer over en\Nbegint de cyclus weer overnieuw. Dialogue: 0,0:07:28.56,0:07:30.51,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je zwanger wordt Dialogue: 0,0:07:30.51,0:07:33.06,Default,,0000,0000,0000,,zie je soms een verandering in je temperatuur Dialogue: 0,0:07:33.06,0:07:36.34,Default,,0000,0000,0000,,en blijft die verhoogd\Ntijdens die hele negen maanden. Dialogue: 0,0:07:36.34,0:07:39.67,Default,,0000,0000,0000,,Daarom zie je altijd\Nzwangere vrouwen zweten. Dialogue: 0,0:07:39.67,0:07:43.04,Default,,0000,0000,0000,,Omdat hun temperatuur hoog is. Dialogue: 0,0:07:43.04,0:07:47.41,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een grafiek\Nvan vier of vijf jaar geleden. Dialogue: 0,0:07:47.41,0:07:49.43,Default,,0000,0000,0000,,Daar waren we erg enthousiast over. Dialogue: 0,0:07:49.43,0:07:51.97,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet het lage temperatuurniveau Dialogue: 0,0:07:51.97,0:07:55.01,Default,,0000,0000,0000,,en dan een verhoging\Nvan ongeveer vijf dagen. Dialogue: 0,0:07:55.01,0:07:57.47,Default,,0000,0000,0000,,Dat is ongeveer de tijd\Ndat een eitje onderweg is Dialogue: 0,0:07:57.47,0:07:59.92,Default,,0000,0000,0000,,door de eileider en zich nestelt. Dialogue: 0,0:07:59.92,0:08:03.56,Default,,0000,0000,0000,,Dan zie je de temperatuur\Nweer wat omhoog gaan. Dialogue: 0,0:08:03.56,0:08:06.77,Default,,0000,0000,0000,,Inderdaad hadden we\Nnog een temperatuurschommeling Dialogue: 0,0:08:06.77,0:08:09.15,Default,,0000,0000,0000,,en zegt de zwangerschapstest Dialogue: 0,0:08:09.15,0:08:12.31,Default,,0000,0000,0000,,dat we inderdaad zwanger zijn\Nvan ons eerste kind. Dialogue: 0,0:08:12.31,0:08:13.91,Default,,0000,0000,0000,,Erg spannend. Dialogue: 0,0:08:13.91,0:08:17.24,Default,,0000,0000,0000,,Todat ik een paar dagen later\Nwat vlekken zag Dialogue: 0,0:08:17.24,0:08:20.88,Default,,0000,0000,0000,,en merkte dat ik een ernstige bloeding had Dialogue: 0,0:08:20.88,0:08:25.24,Default,,0000,0000,0000,,en we een vroege miskraam hadden. Dialogue: 0,0:08:25.24,0:08:29.11,Default,,0000,0000,0000,,Als ik mijn temperatuur niet had gemeten Dialogue: 0,0:08:29.11,0:08:33.01,Default,,0000,0000,0000,,dan had ik gedacht\Ndat ik gewoon laat ongesteld was Dialogue: 0,0:08:33.01,0:08:34.82,Default,,0000,0000,0000,,maar we konden met cijfers laten zien Dialogue: 0,0:08:34.82,0:08:37.45,Default,,0000,0000,0000,,dat het een mislukte zwangerschap was. Dialogue: 0,0:08:37.45,0:08:41.07,Default,,0000,0000,0000,,Hoewel die gegevens iets vervelends\Nin ons leven laten zien, Dialogue: 0,0:08:41.07,0:08:43.53,Default,,0000,0000,0000,,was het informatie om\Nmee te nemen naar onze arts. Dialogue: 0,0:08:43.53,0:08:46.16,Default,,0000,0000,0000,,Als er een vruchtbaarheidsprobleem was, Dialogue: 0,0:08:46.16,0:08:47.41,Default,,0000,0000,0000,,liet ik de gegevens zien: Dialogue: 0,0:08:47.41,0:08:49.76,Default,,0000,0000,0000,,zwanger geworden,\Nde temperatuur ging omhoog, Dialogue: 0,0:08:49.76,0:08:51.44,Default,,0000,0000,0000,,we zijn de baby verloren. Dialogue: 0,0:08:51.44,0:08:54.80,Default,,0000,0000,0000,,Wat kunnen we eraan doen\Nom dat te voorkomen? Dialogue: 0,0:08:54.80,0:08:58.33,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat niet alleen om temperatuur Dialogue: 0,0:08:58.33,0:09:01.07,Default,,0000,0000,0000,,of vruchtbaarheid: Dialogue: 0,0:09:01.07,0:09:04.96,Default,,0000,0000,0000,,we kunnen met gegevens veel\Nover ons lichaam vertellen. Dialogue: 0,0:09:04.96,0:09:08.78,Default,,0000,0000,0000,,Wist je dat je temperatuur veel zegt Dialogue: 0,0:09:08.78,0:09:10.92,Default,,0000,0000,0000,,over de conditie van je schildklier? Dialogue: 0,0:09:10.92,0:09:14.94,Default,,0000,0000,0000,,Je schildklier werkt ongeveer\Nnet als de thermostaat thuis. Dialogue: 0,0:09:14.94,0:09:17.16,Default,,0000,0000,0000,,Er is een optimale temperatuur in je huis. Dialogue: 0,0:09:17.16,0:09:18.68,Default,,0000,0000,0000,,Je stelt dan de thermostaat in. Dialogue: 0,0:09:18.68,0:09:21.18,Default,,0000,0000,0000,,Als het te koud wordt,\Nschakelt de thermostaat aan Dialogue: 0,0:09:21.18,0:09:24.39,Default,,0000,0000,0000,,en zegt: "We moeten\Nwat warme lucht rondblazen." Dialogue: 0,0:09:24.39,0:09:26.88,Default,,0000,0000,0000,,Of als het te heet is, \Nmerkt de thermostaat dat. Dialogue: 0,0:09:26.88,0:09:29.62,Default,,0000,0000,0000,,"Zet de airco aan. Maak het kouder." Dialogue: 0,0:09:29.62,0:09:33.42,Default,,0000,0000,0000,,Precies zoals je schildklier \Nwerkt in je lichaam. Dialogue: 0,0:09:33.42,0:09:37.14,Default,,0000,0000,0000,,Je schildklier probeert je temperatuur\Noptimaal te houden. Dialogue: 0,0:09:37.14,0:09:39.63,Default,,0000,0000,0000,,Als het te koud wordt,\Nwil hij het warmer maken. Dialogue: 0,0:09:39.63,0:09:42.81,Default,,0000,0000,0000,,Als het te warm is,\Nmaakt je schildklier het kouder. Dialogue: 0,0:09:42.81,0:09:47.22,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je schildklier niet goed werkt? Dialogue: 0,0:09:47.22,0:09:48.95,Default,,0000,0000,0000,,Als hij niet goed werkt, Dialogue: 0,0:09:48.95,0:09:50.77,Default,,0000,0000,0000,,zie je dat aan je lichaamstemperatuur. Dialogue: 0,0:09:50.77,0:09:53.43,Default,,0000,0000,0000,,Die wordt lager dan normaal\Nof erg onregelmatig. Dialogue: 0,0:09:53.43,0:09:54.70,Default,,0000,0000,0000,,Door te meten Dialogue: 0,0:09:54.70,0:09:57.68,Default,,0000,0000,0000,,kan je dus informatie\Nover je schildklier krijgen. Dialogue: 0,0:09:57.68,0:10:01.25,Default,,0000,0000,0000,,Wat als je dan met een schildklierprobleem\Nbij de dokter kwam Dialogue: 0,0:10:01.25,0:10:06.60,Default,,0000,0000,0000,,en je dokter zou de hoeveelheid\Nschildklierhormoon in je bloed testen? Dialogue: 0,0:10:06.62,0:10:10.80,Default,,0000,0000,0000,,Mooi, maar het probleem met die test is Dialogue: 0,0:10:10.80,0:10:13.57,Default,,0000,0000,0000,,dat het niets zegt over\Nje hormoon-activiteit. Dialogue: 0,0:10:13.57,0:10:15.62,Default,,0000,0000,0000,,Je hebt dan veel hormonen Dialogue: 0,0:10:15.62,0:10:18.48,Default,,0000,0000,0000,,maar die regelen je lichaamstemperatuur\Nmisschien niet goed. Dialogue: 0,0:10:18.48,0:10:20.36,Default,,0000,0000,0000,,Door dagelijks te temperaturen Dialogue: 0,0:10:20.36,0:10:23.98,Default,,0000,0000,0000,,krijg je informatie over de werking\Nvan je schildklier. Dialogue: 0,0:10:23.98,0:10:26.46,Default,,0000,0000,0000,,Maar als je niet elke dat je \Ntemperatuur wilt meten? Dialogue: 0,0:10:26.46,0:10:28.02,Default,,0000,0000,0000,,Ik adviseer dat wél doen Dialogue: 0,0:10:28.02,0:10:29.88,Default,,0000,0000,0000,,maar je kunt veel meer meten. Dialogue: 0,0:10:29.88,0:10:32.68,Default,,0000,0000,0000,,Je bloeddruk, of je gewicht -- Dialogue: 0,0:10:32.68,0:10:34.27,Default,,0000,0000,0000,,Wie wil dat niet: Dialogue: 0,0:10:34.27,0:10:37.81,Default,,0000,0000,0000,,elke dag wegen? Dialogue: 0,0:10:37.81,0:10:42.60,Default,,0000,0000,0000,,Toen we net getrouwd waren\Nhad Donald een verstopte neus. Dialogue: 0,0:10:42.60,0:10:45.72,Default,,0000,0000,0000,,Hij moest een medicijnkuur volgen Dialogue: 0,0:10:45.72,0:10:49.72,Default,,0000,0000,0000,,om van zijn verstopte neus af te komen\Nmaar het hielp niet. Dialogue: 0,0:10:49.72,0:10:53.96,Default,,0000,0000,0000,,Op een nacht maakte hij me wakker en zegt Dialogue: 0,0:10:53.96,0:10:57.76,Default,,0000,0000,0000,,"Schat, ik kan niet\Ndoor mijn neus ademen." Dialogue: 0,0:10:57.76,0:11:02.58,Default,,0000,0000,0000,,Ik rolde om en ik zei:\N"Kan je door je mond ademen?" Dialogue: 0,0:11:02.58,0:11:04.06,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:11:04.06,0:11:09.63,Default,,0000,0000,0000,,"Ja, maar niet door mijn neus." Dialogue: 0,0:11:11.14,0:11:15.97,Default,,0000,0000,0000,,Zoals elke bezorgde vrouw\Nbracht ik hem naar de eerste hulp Dialogue: 0,0:11:15.100,0:11:18.43,Default,,0000,0000,0000,,om twee uur 's morgens. Dialogue: 0,0:11:18.43,0:11:21.90,Default,,0000,0000,0000,,De hele tijd reed ik en dacht: Dialogue: 0,0:11:21.90,0:11:24.75,Default,,0000,0000,0000,,je zal niet door mij doodgaan. Dialogue: 0,0:11:24.75,0:11:26.92,Default,,0000,0000,0000,,We zijn pas getrouwd. Dialogue: 0,0:11:26.92,0:11:31.37,Default,,0000,0000,0000,,Ze zullen denken dat ik je vermoord heb.\N(Gelach) Dialogue: 0,0:11:31.37,0:11:35.05,Default,,0000,0000,0000,,We kwamen aan bij de eerste hulp\Nen de zuster kwam bij ons Dialogue: 0,0:11:35.05,0:11:37.41,Default,,0000,0000,0000,,en hij kon niet door zijn neus ademen. Dialogue: 0,0:11:37.41,0:11:38.92,Default,,0000,0000,0000,,Ze nam ons mee. Dialogue: 0,0:11:38.92,0:11:40.85,Default,,0000,0000,0000,,De dokter zegt: "Wat scheelt eraan?" Dialogue: 0,0:11:40.85,0:11:43.24,Default,,0000,0000,0000,,En hij zegt: \N"Ik kan niet door mijn neus ademen." Dialogue: 0,0:11:43.24,0:11:44.99,Default,,0000,0000,0000,,"Kan je niet\Ndoor je neus ademen?" Dialogue: 0,0:11:44.99,0:11:49.40,Default,,0000,0000,0000,,"Nee, maar hij kan wel\Ndoor zijn mond ademen." (Gelach) Dialogue: 0,0:11:50.87,0:11:54.86,Default,,0000,0000,0000,,Hij doet een stap naar terug\Nen kijkt ons aan en zegt: Dialogue: 0,0:11:54.86,0:11:57.37,Default,,0000,0000,0000,,"Ik denk dat ik het antwoord weet. Dialogue: 0,0:11:57.37,0:11:58.81,Default,,0000,0000,0000,,U heeft een hartaanval. Dialogue: 0,0:11:58.81,0:12:02.70,Default,,0000,0000,0000,,Ik laat gelijk een ECG\Nen een CT-scan maken. Dialogue: 0,0:12:04.20,0:12:05.83,Default,,0000,0000,0000,,En wij denken: Dialogue: 0,0:12:05.83,0:12:08.03,Default,,0000,0000,0000,,nee, nee, het is geen hartaanval. Dialogue: 0,0:12:08.03,0:12:12.28,Default,,0000,0000,0000,,Hij kan wel door zijn mond ademen.\NNee, nee, nee. Dialogue: 0,0:12:13.77,0:12:16.03,Default,,0000,0000,0000,,We praten verder met de arts Dialogue: 0,0:12:16.03,0:12:19.27,Default,,0000,0000,0000,,omdat we denken dat het\Nde verkeerde diagnose is. Dialogue: 0,0:12:19.27,0:12:22.46,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt: "Echt, het komt goed,\Nrustig maar." Dialogue: 0,0:12:22.46,0:12:26.38,Default,,0000,0000,0000,,Ik denk, hoe kan je rustig blijven?\NHij heeft geen hartaanval. Dialogue: 0,0:12:26.38,0:12:29.62,Default,,0000,0000,0000,,Gelukkig was de arts\Naan het eind van zijn dienst. Dialogue: 0,0:12:29.62,0:12:32.54,Default,,0000,0000,0000,,De nieuwe arts komt binnen\Nen bekijkt ons goed. Dialogue: 0,0:12:32.54,0:12:35.54,Default,,0000,0000,0000,,Radeloos, met een man die niet kan ademen Dialogue: 0,0:12:35.54,0:12:38.64,Default,,0000,0000,0000,,door zijn neus. (Gelach) Dialogue: 0,0:12:38.64,0:12:41.42,Default,,0000,0000,0000,,Hij gaat ons vragen stellen. Dialogue: 0,0:12:41.42,0:12:45.48,Default,,0000,0000,0000,,Hij zegt: "Sporten jullie?" Dialogue: 0,0:12:46.30,0:12:49.21,Default,,0000,0000,0000,,We fietsen. Dialogue: 0,0:12:49.21,0:12:51.74,Default,,0000,0000,0000,,We gaan \Nnaar de sportschool. Dialogue: 0,0:12:52.61,0:12:55.03,Default,,0000,0000,0000,,Soms. (Gelach) Dialogue: 0,0:12:55.03,0:12:57.90,Default,,0000,0000,0000,,We bewegen. Dialogue: 0,0:12:57.90,0:13:00.56,Default,,0000,0000,0000,,Wat deden jullie\Nvlak voordat je hier naartoe kwam? Dialogue: 0,0:13:00.56,0:13:03.27,Default,,0000,0000,0000,,Ik was aan het slapen, echt. Dialogue: 0,0:13:03.27,0:13:06.10,Default,,0000,0000,0000,,Goed, maar wat deed Donald er vlak voor? Dialogue: 0,0:13:06.10,0:13:09.65,Default,,0000,0000,0000,,Donald begint over die kuur die hij nam. Dialogue: 0,0:13:09.65,0:13:12.61,Default,,0000,0000,0000,,"Ik nam een ontzwellingsmiddel\Nen toen neusspray." Dialogue: 0,0:13:12.61,0:13:14.61,Default,,0000,0000,0000,,Toen ging een lampje branden en hij zegt: Dialogue: 0,0:13:14.62,0:13:18.24,Default,,0000,0000,0000,,"Je moet nooit dit ontzwellingsmiddel\Nsamen met deze neusspray nemen. Dialogue: 0,0:13:18.24,0:13:21.06,Default,,0000,0000,0000,,Die verstoppen je altijd.\NNeem deze andere maar." Dialogue: 0,0:13:21.06,0:13:23.16,Default,,0000,0000,0000,,Hij schrijft een recept uit. Dialogue: 0,0:13:23.16,0:13:25.32,Default,,0000,0000,0000,,We kijken elkaar aan.\NIk kijk de dokter aan. Dialogue: 0,0:13:25.32,0:13:27.42,Default,,0000,0000,0000,,Ik zeg: "Waarom lijkt het Dialogue: 0,0:13:27.42,0:13:29.95,Default,,0000,0000,0000,,of u de juiste diagnose stelt Dialogue: 0,0:13:29.95,0:13:31.74,Default,,0000,0000,0000,,maar de vorige arts Dialogue: 0,0:13:31.74,0:13:34.67,Default,,0000,0000,0000,,een ECG en CT-scan wilde maken?" Dialogue: 0,0:13:34.67,0:13:37.28,Default,,0000,0000,0000,,Hij kijkt ons aan en zegt: Dialogue: 0,0:13:37.28,0:13:40.42,Default,,0000,0000,0000,,"Als een man van 160 kilo\Nbij de eerste hulp komt Dialogue: 0,0:13:40.42,0:13:43.27,Default,,0000,0000,0000,,en zegt dat hij niet kan ademen\Ndenk je aan een hartaanval Dialogue: 0,0:13:43.27,0:13:46.78,Default,,0000,0000,0000,,en stel je de vragen later." Dialogue: 0,0:13:46.78,0:13:52.40,Default,,0000,0000,0000,,Eerstehulpartsen zijn getraind\Nom beslissingen snel te nemen Dialogue: 0,0:13:52.40,0:13:55.06,Default,,0000,0000,0000,,maar niet altijd zorgvuldig. Dialogue: 0,0:13:55.06,0:13:59.32,Default,,0000,0000,0000,,Hadden we dus wat gegevens\Nover ons hart met hem gedeeld, Dialogue: 0,0:13:59.32,0:14:02.96,Default,,0000,0000,0000,,dan was de diagnose\Nmisschien beter geweest. Dialogue: 0,0:14:02.96,0:14:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Bekijk de volgende grafiek eens Dialogue: 0,0:14:05.00,0:14:07.06,Default,,0000,0000,0000,,van bovendruk-bloeddrukmetingen Dialogue: 0,0:14:07.06,0:14:11.01,Default,,0000,0000,0000,,van oktober 2010 tot juli 2012. Dialogue: 0,0:14:11.01,0:14:12.87,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet dat deze metingen beginnen Dialogue: 0,0:14:12.87,0:14:16.22,Default,,0000,0000,0000,,in het gebied met hogebloedruk Dialogue: 0,0:14:16.22,0:14:18.78,Default,,0000,0000,0000,,maar in de loop van anderhalf jaar Dialogue: 0,0:14:18.78,0:14:21.97,Default,,0000,0000,0000,,komen ze in het normale gebied. Dialogue: 0,0:14:21.97,0:14:25.62,Default,,0000,0000,0000,,Dat is ongeveer de pols van iemand van 16. Dialogue: 0,0:14:25.62,0:14:29.43,Default,,0000,0000,0000,,Wat zegt dat allemaal? Dialogue: 0,0:14:29.43,0:14:32.29,Default,,0000,0000,0000,,Het is kennelijk van iemand Dialogue: 0,0:14:32.29,0:14:35.62,Default,,0000,0000,0000,,die een drastische verandering\Nheeft ondergaan, Dialogue: 0,0:14:35.62,0:14:40.70,Default,,0000,0000,0000,,en gelukkig staat is die persoon nu hier. Dialogue: 0,0:14:40.70,0:14:44.27,Default,,0000,0000,0000,,Dus die man van 160 kilo die de eerstehulp\Nmet mij binnenliep Dialogue: 0,0:14:44.27,0:14:47.58,Default,,0000,0000,0000,,is nu een zelfs nog sexyere en gezondere Dialogue: 0,0:14:47.58,0:14:50.94,Default,,0000,0000,0000,,man van 100 kilo\N Dialogue: 0,0:14:52.17,0:14:54.30,Default,,0000,0000,0000,,en dit is zijn bloeddruk. Dialogue: 0,0:14:54.30,0:14:57.66,Default,,0000,0000,0000,,Dus in die anderhalf jaar Dialogue: 0,0:14:57.66,0:14:59.43,Default,,0000,0000,0000,,paste Donald zijn voeding aan Dialogue: 0,0:14:59.43,0:15:01.77,Default,,0000,0000,0000,,en gingen we anders sporten Dialogue: 0,0:15:01.77,0:15:03.80,Default,,0000,0000,0000,,en zijn hartslag veranderde daardoor, Dialogue: 0,0:15:03.80,0:15:08.32,Default,,0000,0000,0000,,zijn bloeddruk reageerde erop. Dialogue: 0,0:15:08.32,0:15:10.21,Default,,0000,0000,0000,,Wat is de boodschap Dialogue: 0,0:15:10.21,0:15:13.30,Default,,0000,0000,0000,,die ik je mee wil geven vandaag? Dialogue: 0,0:15:13.30,0:15:18.06,Default,,0000,0000,0000,,Door bezit te nemen van de gegevens\Nzoals wij deden, Dialogue: 0,0:15:18.06,0:15:22.20,Default,,0000,0000,0000,,door dagelijks jezelf te meten, Dialogue: 0,0:15:22.20,0:15:24.30,Default,,0000,0000,0000,,wordt je de kenner van je lichaam. Dialogue: 0,0:15:24.30,0:15:26.10,Default,,0000,0000,0000,,Je wordt de kenner. Dialogue: 0,0:15:26.10,0:15:28.51,Default,,0000,0000,0000,,Het is niet moeilijk om te doen. Dialogue: 0,0:15:28.51,0:15:31.07,Default,,0000,0000,0000,,Je hoeft geen\Nafgestudeerd statisticus te zijn Dialogue: 0,0:15:31.07,0:15:32.26,Default,,0000,0000,0000,,om zelf-expert te zijn. Dialogue: 0,0:15:32.26,0:15:35.91,Default,,0000,0000,0000,,Je hoeft geen dokter te zijn\Nom expert te zijn in je lichaam. Dialogue: 0,0:15:35.92,0:15:38.76,Default,,0000,0000,0000,,Dokters zijn expert in de bevolking Dialogue: 0,0:15:38.76,0:15:41.96,Default,,0000,0000,0000,,maar jij bent expert in jezelf. Dialogue: 0,0:15:41.96,0:15:43.70,Default,,0000,0000,0000,,Dus als je elkaar ziet, Dialogue: 0,0:15:43.70,0:15:45.97,Default,,0000,0000,0000,,als twee experts bij elkaar komen, Dialogue: 0,0:15:45.97,0:15:47.70,Default,,0000,0000,0000,,dan kan je samen beter beslissen Dialogue: 0,0:15:47.70,0:15:49.72,Default,,0000,0000,0000,,dan alleen de dokter. Dialogue: 0,0:15:49.72,0:15:53.42,Default,,0000,0000,0000,,Je snapt nu de kracht van gegevens Dialogue: 0,0:15:53.42,0:15:56.17,Default,,0000,0000,0000,,die je krijgt door ze zelf verzamelen. Dialogue: 0,0:15:56.17,0:15:58.62,Default,,0000,0000,0000,,Ga eens staan\Nen steek je rechter hand op. Dialogue: 0,0:15:58.62,0:16:01.35,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) Dialogue: 0,0:16:01.35,0:16:04.95,Default,,0000,0000,0000,,Ja, omhoog ermee. Dialogue: 0,0:16:06.71,0:16:13.62,Default,,0000,0000,0000,,Ik daag je uit om bezit te nemen\Nvan je gegevens. Dialogue: 0,0:16:13.62,0:16:17.15,Default,,0000,0000,0000,,Vandaag verleen ik u hierbij Dialogue: 0,0:16:17.15,0:16:21.35,Default,,0000,0000,0000,,het TEDx-diploma in de basis-statistiek Dialogue: 0,0:16:21.98,0:16:26.05,Default,,0000,0000,0000,,met specialisatie in\Ntijdsafhankelijke gegevensanalyse Dialogue: 0,0:16:26.05,0:16:30.26,Default,,0000,0000,0000,,met alle daaraan verbonden \Nrechten en privileges. Dialogue: 0,0:16:30.26,0:16:33.21,Default,,0000,0000,0000,,Dus als je de volgende keer\Nbij je arts bent Dialogue: 0,0:16:33.21,0:16:36.69,Default,,0000,0000,0000,,als ingewijd statisticus, Dialogue: 0,0:16:36.69,0:16:38.97,Default,,0000,0000,0000,,wat is dan altijd je antwoord? Dialogue: 0,0:16:39.00,0:16:42.82,Default,,0000,0000,0000,,Publiek: Laat me de gegevens zien!\NTalithia Williams: Ik hoor niets! Dialogue: 0,0:16:42.82,0:16:44.12,Default,,0000,0000,0000,,TW: Nog een keer! Dialogue: 0,0:16:44.12,0:16:45.63,Default,,0000,0000,0000,,Laat me de gegevens zien! Dialogue: 0,0:16:45.63,0:16:46.83,Default,,0000,0000,0000,,Laat me de gegevens zien. Dialogue: 0,0:16:46.83,0:16:47.80,Default,,0000,0000,0000,,Dank je wel. Dialogue: 0,0:16:47.80,0:16:50.37,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)