WEBVTT

00:00:00.774 --> 00:00:02.515
Αυτή τη στιγμή

00:00:02.515 --> 00:00:05.989
έχετε μια ταινία που παίζεται 
στο κεφάλι σας.

00:00:05.989 --> 00:00:08.516
Είναι μια απίθανη ταινία
με πολλαπλά κομμάτια.

00:00:08.516 --> 00:00:11.840
Είναι τρισδιάστατη, με πολυκάναλο ήχο

00:00:11.840 --> 00:00:14.476
για ό,τι βλέπετε και ακούτε 
αυτή τη στιγμή,

00:00:14.476 --> 00:00:16.795
αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή.

00:00:16.795 --> 00:00:21.978
Η ταινία σας έχει οσμή, γεύση και αφή.

00:00:21.978 --> 00:00:24.530
Έχει αίσθηση του κορμιού σας,

00:00:24.530 --> 00:00:28.849
πόνο, πείνα, οργασμούς.

00:00:28.849 --> 00:00:30.890
Έχει αισθήματα,

00:00:30.890 --> 00:00:34.426
θυμό και χαρά.

00:00:34.426 --> 00:00:38.220
Έχει αναμνήσεις, όπως
σκηνές από τα παιδικά σας χρόνια

00:00:38.220 --> 00:00:40.920
που παίζονται μπροστά σας.

00:00:40.920 --> 00:00:45.375
Έχει αυτή τη συνεχή φωνή που αφηγείται

00:00:45.375 --> 00:00:49.751
στη συχνότητα της συνείδησής σας.

00:00:49.751 --> 00:00:54.824
Στην καρδιά αυτής της ταινίας είστε εσείς

00:00:54.824 --> 00:00:59.189
που τα βιώνετε όλα αυτά άμεσα.

00:00:59.189 --> 00:01:04.881
Αυτή η ταινία είναι η συνείδηση σας,

00:01:04.881 --> 00:01:06.188
το αντικείμενο της εμπειρίας

00:01:06.188 --> 00:01:11.326
του μυαλού και του κόσμου.

NOTE Paragraph

00:01:11.326 --> 00:01:13.631
Η συνείδηση είναι μία από
τις θεμελιώδεις αρχές

00:01:13.631 --> 00:01:15.648
της ανθρώπινης ύπαρξης.

00:01:15.648 --> 00:01:18.580
Κάθε ένας από εμάς έχει επίγνωση.

00:01:18.580 --> 00:01:21.309
Όλοι μας έχουμε την εσωτερική μας ταινία

00:01:21.309 --> 00:01:24.040
εσύ και εσύ και εσύ.

00:01:24.040 --> 00:01:27.760
Δεν υπάρχει κάτι πιο άμεσο από αυτό.

00:01:27.760 --> 00:01:31.232
Τουλάχιστον, γνωρίζω ευθέως 
για τη συνείδησή μου.

00:01:31.232 --> 00:01:35.230
Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος
ότι έχετε κι εσείς.

NOTE Paragraph

00:01:35.230 --> 00:01:38.658
Η συνείδηση είναι αυτό που κάνει
τη ζωή να αξίζει.

00:01:38.658 --> 00:01:42.358
Αν δεν είχαμε συνείδηση,
τίποτα στις ζωές μας

00:01:42.358 --> 00:01:45.723
δεν θα είχε νόημα ή αξία.

00:01:45.723 --> 00:01:46.889
Αλλά την ίδια στιγμή,

00:01:46.889 --> 00:01:51.059
είναι το πιο μυστήριο φαινόμενο 
στο σύμπαν.

00:01:51.059 --> 00:01:54.432
Γιατί έχουμε συνείδηση;

00:01:54.432 --> 00:01:55.973
Γιατί έχουμε εσωτερικές ταινίες;

00:01:55.973 --> 00:01:58.226
Γιατί δεν είμαστε απλώς ρομπότ

00:01:58.226 --> 00:02:00.469
που επεξεργάζονται όλα αυτά τα δεδομένα,

00:02:00.469 --> 00:02:02.486
παράγουν το αποτέλεσμα,

00:02:02.486 --> 00:02:06.341
χωρίς να βιώνουν καθόλου
τις εσωτερικές ταινίες;

00:02:06.341 --> 00:02:08.850
Αυτή τη στιγμή, κανείς δεν ξέρει
τις απαντήσεις

00:02:08.850 --> 00:02:10.596
σε αυτές τις ερωτήσεις.

00:02:10.596 --> 00:02:14.305
Προτείνω ότι για να ενσωματωθεί 
η συνείδηση στην επιστήμη,

00:02:14.305 --> 00:02:19.000
θα χρειαστούν κάποιες
ριζοσπαστικές ιδέες.

NOTE Paragraph

00:02:19.000 --> 00:02:21.966
Κάποιοι λένε πως η επιστήμη της συνείδησης

00:02:21.966 --> 00:02:23.918
είναι αδύνατη.

00:02:23.918 --> 00:02:27.686
Η επιστήμη, από τη φύση της,
είναι αντικειμενική.

00:02:27.686 --> 00:02:31.111
Η συνείδηση, από τη φύση της,
είναι υποκειμενική.

00:02:31.111 --> 00:02:35.560
Έτσι δεν μπορεί ποτέ να υπάρξει
επιστήμη της συνείδησης.

00:02:35.560 --> 00:02:38.780
Για πολύ καιρό και στον 20ο αιώνα,
επικρατούσε αυτή η άποψη.

00:02:38.780 --> 00:02:42.598
Οι ψυχολόγοι μελετούσαν τη συμπεριφορά
αντικειμενικά,

00:02:42.598 --> 00:02:46.660
οι νευρολόγοι μελετούσαν τον εγκέφαλο
αντικειμενικά,

00:02:46.660 --> 00:02:50.210
και κανείς δεν είχε αναφερθεί ποτέ
στη συνείδηση.

00:02:50.210 --> 00:02:52.966
Ακόμα και πριν από τριάντα χρόνια,
όταν ξεκίνησε το TED,

00:02:52.966 --> 00:02:55.348
υπήρχε πολύ λίγη επιστημονική εργασία

00:02:55.348 --> 00:02:57.900
για τη συνείδηση.

NOTE Paragraph

00:02:57.900 --> 00:02:59.605
Τώρα, περίπου είκοσι χρόνια μετά,

00:02:59.605 --> 00:03:02.578
αυτό ξεκίνησε να αλλάζει.

00:03:02.578 --> 00:03:05.355
Νευρολόγοι όπως ο Φράνσις Κρικ

00:03:05.355 --> 00:03:08.111
και φυσικοί όπως ο Ρότζερ Πένροουζ

00:03:08.111 --> 00:03:10.351
είπαν πως τώρα είναι η ώρα
για την επιστήμη

00:03:10.351 --> 00:03:13.127
να επιτεθεί στη συνείδηση.

00:03:13.127 --> 00:03:15.447
Από τότε, έχει γίνει
μια πραγματική έκρηξη,

00:03:15.447 --> 00:03:17.784
επιστημονικής εργασίας

00:03:17.784 --> 00:03:19.048
σχετικά με τη συνείδηση.

00:03:19.048 --> 00:03:21.087
Αυτή η δουλειά είναι απίθανη.
Είναι εξαιρετική.

00:03:21.087 --> 00:03:23.175
Αλλά έχει κάποιους βασικούς

00:03:23.175 --> 00:03:27.000
περιορισμούς μέχρι τώρα.

00:03:27.000 --> 00:03:28.658
Τα τελευταία χρόνια, το στολίδι

00:03:28.658 --> 00:03:31.478
της επιστήμης της συνείδησης

00:03:31.478 --> 00:03:33.973
είναι η έρευνα για τη συσχέτιση,

00:03:33.973 --> 00:03:37.102
συσχέτιση μεταξύ συγκεκριμένων 
περιοχών του εγκεφάλου

00:03:37.102 --> 00:03:41.120
και συγκεκριμένων καταστάσεων
της συνείδησης.

00:03:41.120 --> 00:03:42.210
Είδαμε κάτι σχετικό

00:03:42.210 --> 00:03:43.970
απ' τη Νάνσυ Κάνγουισερ

00:03:43.970 --> 00:03:47.246
στην εξαίρετη δουλειά
που παρουσίασε πριν λίγο.

00:03:47.246 --> 00:03:50.809
Τώρα καταλαβαίνουμε πολύ καλύτερα,
για παράδειγμα,

00:03:50.809 --> 00:03:53.126
ποια μέρη του εγκεφάλου 
συσχετίζονται

00:03:53.126 --> 00:03:56.497
με τη συνειδητή εμπειρία 
του να βλέπεις πρόσωπα

00:03:56.497 --> 00:03:59.617
ή του να νιώθεις πόνο

00:03:59.617 --> 00:04:02.106
ή του να αισθάνεσαι χαρούμενος.

00:04:02.106 --> 00:04:04.922
Αλλά αυτό παραμένει συσχετισμένο
με την επιστήμη.

00:04:04.922 --> 00:04:08.278
Δεν είναι επιστήμη της επεξήγησης.

00:04:08.278 --> 00:04:10.901
Γνωρίζουμε ότι αυτά τα μέρη του εγκεφάλου

00:04:10.901 --> 00:04:14.825
σχετίζονται με συγκεκριμένα είδη
συνειδητής εμπειρίας,

00:04:14.825 --> 00:04:18.461
αλλά δεν γνωρίζουμε το γιατί.

00:04:18.461 --> 00:04:20.786
Το αναφέρω λέγοντας

00:04:20.786 --> 00:04:24.183
ότι αυτή του είδους η εργασία
από τη νευροεπιστήμη

00:04:24.183 --> 00:04:25.929
απαντάει κάποιες από τις ερωτήσεις

00:04:25.929 --> 00:04:27.734
που έχουμε σχετικά με τη συνείδηση,

00:04:27.734 --> 00:04:31.507
την ερώτηση σχετικά με το τι κάνουν
συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου

00:04:31.507 --> 00:04:33.616
και με τι συσχετίζονται.

00:04:33.616 --> 00:04:36.772
Αλλά ως ένα βαθμό,
αυτά είναι τα εύκολα προβλήματα.

00:04:36.772 --> 00:04:39.213
Κανένα χτύπημα στους νευρολόγους.

00:04:39.213 --> 00:04:41.834
Η συνείδηση δεν έχει εύκολα προβλήματα.

00:04:41.834 --> 00:04:46.425
Αλλά δεν αγγίζει
το πραγματικό μυστήριο

00:04:46.425 --> 00:04:48.355
στον πυρήνα αυτού του θέματος:

00:04:48.355 --> 00:04:52.575
Γιατί όλες αυτές οι δραστηριότητες
στον εγκέφαλο

00:04:52.575 --> 00:04:55.500
θα έπρεπε να συνοδεύονται 
από τη συνείδηση;

00:04:55.500 --> 00:04:58.706
Γιατί υπάρχει αυτή η εσωτερική
προσωπική ταινία;

00:04:58.706 --> 00:05:01.960
Προς το παρόν, δεν έχουμε
κανένα στοιχείο.

NOTE Paragraph

00:05:01.960 --> 00:05:03.993
Ίσως πείτε,

00:05:03.993 --> 00:05:07.548
ας δώσουμε στη νευροεπιστήμη 
μερικά χρόνια.

00:05:07.548 --> 00:05:11.328
Θα καταλήξει να είναι ένα ακόμα
εξελισσόμενο φαινόμενο

00:05:11.328 --> 00:05:16.210
όπως το κυκλοφοριακό, οι τυφώνες,

00:05:16.210 --> 00:05:18.831
και η ζωή και θα το λύσουμε.

00:05:18.831 --> 00:05:20.902
Οι κλασικές περιπτώσεις ανάδειξης

00:05:20.902 --> 00:05:24.280
είναι όλες περιπτώσεις που προκύπτουν 
από την αναδυόμενη συμπεριφορά,

00:05:24.280 --> 00:05:26.627
πώς συμπεριφέρεται το κυκλοφοριακό,

00:05:26.627 --> 00:05:28.123
πώς λειτουργεί ο τυφώνας,

00:05:28.123 --> 00:05:30.316
πώς αναπαράγεται ένας ζωντανός οργανισμός,

00:05:30.316 --> 00:05:33.905
προσαρμόζεται και μεταβολίζεται,

00:05:33.905 --> 00:05:36.188
ερωτήσεις για 
την αντικειμενική λειτουργία.

00:05:36.188 --> 00:05:39.010
Θα μπορούσαμε να το εφαρμόσουμε αυτό
στον ανθρώπινο εγκέφαλο

00:05:39.010 --> 00:05:40.519
για εξήγηση συμπεριφορών

00:05:40.519 --> 00:05:42.792
και λειτουργιών
του ανθρώπινου εγκεφάλου

00:05:42.792 --> 00:05:43.951
ως αναδυόμενα φαινόμενα:

00:05:43.951 --> 00:05:48.349
Πώς περπατάμε, πώς μιλάμε,
πώς παίζουμε σκάκι,

00:05:48.349 --> 00:05:50.239
ερωτήσεις σχετικές με τη συμπεριφορά.

00:05:50.239 --> 00:05:52.366
Αλλά όταν πρόκειται για τη συνείδηση,

00:05:52.366 --> 00:05:54.255
οι ερωτήσεις σχετικά με τη συμπεριφορά

00:05:54.255 --> 00:05:57.180
ανήκουν στα εύκολα προβλημάτα.

00:05:57.180 --> 00:05:58.777
Όταν έρχεται το δύσκολο πρόβλημα,

00:05:58.777 --> 00:06:01.154
τότε η ερώτηση είναι γιατί

00:06:01.154 --> 00:06:02.965
όλη αυτή η συμπεριφορά

00:06:02.965 --> 00:06:05.810
συνοδεύεται με προσωπική εμπειρία;

00:06:05.810 --> 00:06:07.565
Και εδώ, το βασικό υπόδειγμα

00:06:07.565 --> 00:06:09.411
ανάδειξης,

00:06:09.411 --> 00:06:12.358
ακόμα και το βασικό
υπόδειγμα της νευροεπιστήμης,

00:06:12.358 --> 00:06:16.801
δεν έχουν, μέχρι τώρα, και πολλά να πουν.

NOTE Paragraph

00:06:16.801 --> 00:06:20.446
Είμαι ένας επιστημονικός υλιστής.

00:06:20.446 --> 00:06:24.473
Θέλω μια επιστημονική θεωρία
για τη συνείδηση

00:06:24.473 --> 00:06:26.802
που να λειτουργεί,

00:06:26.802 --> 00:06:29.209
και για πολύ καιρό, 


00:06:29.209 --> 00:06:30.650
έσπαγα το κεφάλι μου

00:06:30.650 --> 00:06:32.787
ψάχνοντας για μια θεωρία συνείδησης

00:06:32.787 --> 00:06:34.543
σε καθαρά φυσικούς όρους

00:06:34.543 --> 00:06:35.870
που θα δούλευε.

00:06:35.870 --> 00:06:37.613
Αλλά τελικά κατάλαβα

00:06:37.613 --> 00:06:41.798
ότι αυτό δεν γινόταν 
για συστηματικούς λόγους.

00:06:41.798 --> 00:06:43.733
Είναι μεγάλη ιστορία,

00:06:43.733 --> 00:06:46.450
αλλά η βασική ιδέα είναι
ότι αυτό που παίρνουμε

00:06:46.450 --> 00:06:48.790
από απλουστευμένες εξηγήσεις

00:06:48.790 --> 00:06:51.434
σε φυσικούς όρους,
σε όρους σχετικά με τον εγκέφαλο,

00:06:51.434 --> 00:06:53.879
είναι ιστορίες 
για τη λειτουργία ενός συστήματος,

00:06:53.879 --> 00:06:55.675
τη δομή του, τις δυναμικές του,

00:06:55.675 --> 00:06:57.667
τη συμπεριφορά που παράγει,

00:06:57.667 --> 00:06:59.747
άριστο για τη λύση
εύκολων προβλημάτων,

00:06:59.747 --> 00:07:02.245
όπως το πώς συμπεριφερόμαστε, 
το πώς λειτουργούμε.

00:07:02.245 --> 00:07:05.698
Αλλά όταν έχει να κάνει
με προσωπική εμπειρία,

00:07:05.698 --> 00:07:09.259
γιατί όλο αυτό μοιάζει
σαν κάτι από μέσα μας;

00:07:09.259 --> 00:07:11.334
Αυτό είναι κάτι ουσιαστικά καινούριο,

00:07:11.334 --> 00:07:15.227
και είναι πάντα μια περαιτέρω ερώτηση.

00:07:15.227 --> 00:07:20.640
Θεωρώ ότι είμαστε σε αδιέξοδο εδώ.

00:07:20.640 --> 00:07:23.855
Έχουμε αυτή την απίστευτη,
υπέροχη αλυσίδα εξηγήσεων,

00:07:23.855 --> 00:07:27.455
είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό,
όπου η φυσική εξηγεί την χημεία,

00:07:27.455 --> 00:07:30.695
η χημεία εξηγεί τη βιολογία,

00:07:30.695 --> 00:07:34.542
η βιολογία εξηγεί μέρη της ψυχολογίας.

00:07:34.542 --> 00:07:36.000
Αλλά η συνείδηση

00:07:36.000 --> 00:07:38.771
δεν φαίνεται να κολλάει 
σ' αυτή την εικόνα.

00:07:38.771 --> 00:07:40.661
Απ' τη μια πλευρά είναι δεδομένο

00:07:40.661 --> 00:07:42.630
ότι έχουμε συνείδηση.

00:07:42.630 --> 00:07:43.916
Απ' την άλλη, δεν ξέρουμε

00:07:43.916 --> 00:07:47.894
πώς να την χωρέσουμε στην
επιστημονική μας άποψη για το κόσμο.

00:07:47.894 --> 00:07:49.841
Θεωρώ ότι η συνείδηση αυτή τη στιγμή

00:07:49.841 --> 00:07:52.304
είναι ένα είδος ανωμαλίας,

00:07:52.304 --> 00:07:54.340
κάτι που πρέπει να ενσωματώσουμε

00:07:54.340 --> 00:07:58.240
στην άποψή μας για τον κόσμο, 
αλλά ακόμα δεν βλέπουμε τον τρόπο.

00:07:58.240 --> 00:08:00.168
Απέναντι σε μια τέτοια ανωμαλία,

00:08:00.168 --> 00:08:03.407
μπορεί να χρειαστούμε επαναστατικές ιδέες,

00:08:03.407 --> 00:08:06.412
και πιστεύω ότι μπορεί να χρειαστούμε
μία ή δυο ιδέες

00:08:06.412 --> 00:08:08.852
που μπορεί να φαίνονται τρελές

00:08:08.852 --> 00:08:11.788
πριν κατανοήσουμε τη συνείδηση

00:08:11.788 --> 00:08:13.880
επιστημονικά.

NOTE Paragraph

00:08:13.880 --> 00:08:15.479
Υπάρχουν μερικές υποψήφιες

00:08:15.479 --> 00:08:17.975
τρελές ιδέες.

00:08:17.975 --> 00:08:22.317
Ο φίλος μου Νταν Ντένετ,
που είναι εδώ σήμερα, έχει μία.

00:08:22.317 --> 00:08:24.714
Η τρελή του ιδέα είναι ότι δεν υπάρχει

00:08:24.714 --> 00:08:26.457
κανένα πρόβλημα συνείδησης.

00:08:26.457 --> 00:08:29.820
Η όλη ιδέα της εσωτερικής
προσωπικής ταινίας

00:08:29.820 --> 00:08:34.432
περιλαμβάνει ένα είδος
ψευδαίσθησης ή σύγχυσης.

00:08:34.432 --> 00:08:36.330
Αρκεί να εξηγήσουμε

00:08:36.330 --> 00:08:39.337
τις αντικειμενικές λειτουργίες,
τις συμπεριφορές του εγκεφάλου,

00:08:39.337 --> 00:08:41.362
και μετά έχουμε εξηγήσει όλα όσα

00:08:41.362 --> 00:08:43.837
χρειάζονται εξήγηση.

00:08:43.837 --> 00:08:46.446
Πρέπει να του δώσουμε 
περισσότερη δύναμη.

00:08:46.446 --> 00:08:48.460
Αυτό είναι το είδος
της πρωτοποριακής ιδέας

00:08:48.460 --> 00:08:50.384
που πρέπει να εξερευνήσουμε

00:08:50.384 --> 00:08:52.723
αν θέλουμε μια απλουστευμένη

00:08:52.723 --> 00:08:56.273
θεωρία της συνείδησης
με βάση τον εγκέφαλο.

00:08:56.273 --> 00:08:58.344
Για πολλούς από μας όμως,

00:08:58.344 --> 00:09:00.171
αυτή η άποψη πλησιάζει επικίνδυνα

00:09:00.171 --> 00:09:02.192
την εξ ολοκλήρου απόρριψη της συνείδησης,

00:09:02.192 --> 00:09:03.695
για να είναι ικανοποιητική.

00:09:03.695 --> 00:09:06.763
Έτσι αλλάζω κατεύθυνση.

00:09:06.763 --> 00:09:07.949
Στον χρόνο που απομένει,

00:09:07.949 --> 00:09:10.948
θέλω να εξερευνήσω δύο τρελές ιδέες

00:09:10.948 --> 00:09:14.665
που πιστεύω είναι πολλά υποσχόμενες.

NOTE Paragraph

00:09:14.665 --> 00:09:16.285
Η πρώτη τρελή ιδέα

00:09:16.285 --> 00:09:20.910
είναι ότι η συνείδηση είναι βασική αρχή.

00:09:20.910 --> 00:09:23.751
Οι φυσικοί συχνά δέχονται
κάποια στοιχεία για το σύμπαν

00:09:23.751 --> 00:09:25.911
ως βασικές θεμελιώδεις αρχές:

00:09:25.911 --> 00:09:29.660
Χώρος, χρόνος και μάζα.

00:09:29.660 --> 00:09:33.270
Χτίζουν γύρω τους θεμελιώδεις νόμους,

00:09:33.270 --> 00:09:37.160
όπως ο νόμος της βαρύτητας
ή της κβαντικής μηχανικής.

00:09:37.160 --> 00:09:39.470
Αυτές οι βασικές ιδιότητες και οι νόμοι

00:09:39.470 --> 00:09:42.687
δεν εξηγούνται από κάτι πιο βασικό.

00:09:42.687 --> 00:09:45.427
Αντιθέτως, θεωρούνται δεδομένοι,

00:09:45.427 --> 00:09:48.806
και ο κόσμος χτίζεται από εκεί και πέρα.

00:09:48.806 --> 00:09:53.905
Μερικές φορές, η λίστα με
τις θεμελιώδεις αρχές διευρύνεται.

00:09:53.905 --> 00:09:56.362
Το 19ο αιώνα, ο Μάξγουελ ανακάλυψε

00:09:56.362 --> 00:09:59.530
ότι δεν μπορείς να εξηγήσεις
το ηλεκτρομαγνητικό φαινόμενο

00:09:59.530 --> 00:10:01.881
με τις υπάρχουσες θεμελιώδεις αρχές,

00:10:01.881 --> 00:10:04.950
τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα, 
τους νόμους του Νιούτον,

00:10:04.950 --> 00:10:07.521
έτσι πρότεινε θεμελιώδεις νόμους

00:10:07.521 --> 00:10:09.335
ηλεκτρομαγνητισμού

00:10:09.335 --> 00:10:11.746
και πρότεινε το ηλεκτρικό διάγραμμα

00:10:11.746 --> 00:10:13.514
σαν βασικό στοιχείο

00:10:13.514 --> 00:10:16.473
που κυβερνάται από αυτούς τους νόμους.

00:10:16.473 --> 00:10:19.756
Πιστεύω ότι αντιμετωπίζουμε 
μια παρόμοια κατάσταση

00:10:19.756 --> 00:10:21.366
με την περίπτωση της συνείδησης.

00:10:21.366 --> 00:10:23.851
Αν δεν μπορούμε 
να εξηγήσουμε την συνείδηση

00:10:23.851 --> 00:10:26.269
με τις υπάρχουσες θεμελιώδεις αρχές,

00:10:26.269 --> 00:10:28.940
τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα, το φορτίο,

00:10:28.940 --> 00:10:32.370
τότε με βάση τη λογική
χρειάζεται να διευρύνουμε τη λίστα.

00:10:32.370 --> 00:10:34.846
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε 
είναι να θεωρήσουμε

00:10:34.846 --> 00:10:38.102
την ίδια τη συνείδηση σαν κάτι θεμελιώδες,

00:10:38.102 --> 00:10:41.174
έναν θεμελιώδες λίθο της φύσης.

00:10:41.174 --> 00:10:44.102
Δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε 
να την εξετάσουμε επιστημονικά.

00:10:44.102 --> 00:10:47.700
Αντιθέτως, μας ανοίγει τον δρόμο
για να την εξετάσουμε επιστημονικά.

00:10:47.700 --> 00:10:49.604
Στη συνέχεια πρέπει να μελετήσουμε

00:10:49.604 --> 00:10:52.557
τους θεμελιώδεις νόμους
που κυβερνούν τη συνείδηση,

00:10:52.557 --> 00:10:54.937
τους νόμους που συνδέουν τη συνείδηση

00:10:54.937 --> 00:10:57.738
με άλλες θεμελιώδεις αρχές:
Τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα,

00:10:57.738 --> 00:11:00.674
με τις φυσικές διαδικασίες.

00:11:00.674 --> 00:11:02.856
Οι φυσικοί κάποιες φορές λένε

00:11:02.856 --> 00:11:05.736
ότι θέλουμε θεμελιώδεις νόμους τόσο απλούς

00:11:05.736 --> 00:11:09.538
ώστε να μπορούμε 
να τους γράψουμε σε μπλουζάκια.

00:11:09.538 --> 00:11:11.259
Λοιπόν πιστεύω ότι κάτι παρόμοιο

00:11:11.259 --> 00:11:13.127
αντιμετωπίζουμε με τη συνείδηση.

00:11:13.127 --> 00:11:15.877
Θέλουμε να βρούμε 
θεμελιώδεις νόμους τόσο απλούς

00:11:15.877 --> 00:11:17.964
που να γράφονται πάνω σε μπλουζάκια.

00:11:17.964 --> 00:11:20.239
Δεν ξέρουμε ακόμα ποιοι είναι
αυτοί οι νόμοι,

00:11:20.239 --> 00:11:23.566
αλλά αυτό κυνηγάμε.

NOTE Paragraph

00:11:23.566 --> 00:11:25.983
Η δεύτερα τρελή ιδέα

00:11:25.983 --> 00:11:29.461
είναι ότι η συνείδηση
ίσως είναι συμπαντική.

00:11:29.461 --> 00:11:32.522
Κάθε σύστημα ίσως έχει σε κάποιο βαθμό

00:11:32.522 --> 00:11:36.247
συνείδηση.

00:11:36.247 --> 00:11:39.208
Αυτή η άποψη ονομάζεται παμψυχισμός:

00:11:39.208 --> 00:11:42.210
παν για όλους, ψυχισμός για το μυαλό,

00:11:42.210 --> 00:11:43.981
κάθε σύστημα έχει συνείδηση,

00:11:43.981 --> 00:11:48.228
όχι μόνο οι άνθρωποι, τα σκυλιά,
τα ποντίκια, οι μύγες,

00:11:48.228 --> 00:11:50.805
ακόμα και τα μικρόβια του Ρομπ Νάιτ,

00:11:50.805 --> 00:11:52.992
τα βασικά σωματίδια.

00:11:52.992 --> 00:11:55.705
Ακόμα και ένα φωτόνιο έχει
κάποιο βαθμό συνείδησης.

00:11:55.705 --> 00:11:59.484
Η ιδέα δεν είναι ότι
τα φωτόνια είναι έξυπνα

00:11:59.484 --> 00:12:00.561
ή ότι σκέφτονται.

00:12:00.561 --> 00:12:01.991
Δεν λέμε ότι ένα φωτόνιο

00:12:01.991 --> 00:12:03.436
είναι ανήσυχο

00:12:03.436 --> 00:12:06.728
επειδή σκέφτεται, «Οοο, πάντα
τρέχω κοντά στην ταχύτητα του φωτός.

00:12:06.728 --> 00:12:09.720
Ποτέ δεν μπορώ να σταματήσω
και να μυρίσω τα τριαντάφυλλα».

00:12:09.720 --> 00:12:11.864
Όχι και έτσι.

00:12:11.864 --> 00:12:14.912
Αλλά η σκέψη είναι ότι ίσως
τα φωτόνια έχουν

00:12:14.912 --> 00:12:17.535
κάποιο ίχνος ωμού,
υποκειμενικού αισθήματος,

00:12:17.535 --> 00:12:21.687
κάποιον απλό προπομπό συνείδησης.

NOTE Paragraph

00:12:21.687 --> 00:12:24.541
Αυτό ίσως σας ακούγετε λίγο τρελό.

00:12:24.541 --> 00:12:27.324
Για πιο λόγο θα σκεφτόταν κάποιος
κάτι τόσο τρελό;

00:12:27.324 --> 00:12:30.884
Κάποιο κίνητρο έρχεται 
από την πρώτη τρελή ιδέα,

00:12:30.884 --> 00:12:33.030
ότι η συνείδηση είναι θεμελιώδης αρχή.

00:12:33.030 --> 00:12:37.405
Αν είναι θεμελιώδης αρχή,
όπως ο χώρος και ο χρόνος και η μάζα,

00:12:37.405 --> 00:12:40.100
είναι φυσικό να πιστεύουμε ότι
ίσως είναι και συμπαντική,

00:12:40.100 --> 00:12:41.970
με τον τρόπο που είναι τα υπόλοιπα.

00:12:41.970 --> 00:12:44.229
Αξίζει επίσης να επισημάνουμε
ότι αν και η ιδέα

00:12:44.229 --> 00:12:45.943
φαίνεται παράλογη σε εμάς,

00:12:45.943 --> 00:12:48.687
είναι λιγότερο παράλογη σε ανθρώπους

00:12:48.687 --> 00:12:50.418
από άλλες κουλτούρες,

00:12:50.418 --> 00:12:54.828
όπου το ανθρώπινο μυαλό αντιμετωπίζεται
περισσότερο ως συνέχιση της φύσης.

NOTE Paragraph

00:12:55.010 --> 00:12:58.744
Ένα βαθύτερο κίνητρο 
προκύπτει απ' την ιδέα

00:12:58.744 --> 00:13:00.753
ότι ίσως ο πιο απλός και ισχυρός τρόπος

00:13:00.753 --> 00:13:03.327
να βρεις θεμελιώδεις νόμους
που συνδέουν τη συνείδηση

00:13:03.327 --> 00:13:04.967
με τη φυσική λειτουργία

00:13:04.967 --> 00:13:08.062
είναι να συνδέσεις τη συνείδηση
με την πληροφορία.

00:13:08.062 --> 00:13:10.073
Όποτε υπάρχει επεξεργασία πληροφορίας,

00:13:10.073 --> 00:13:11.138
υπάρχει συνείδηση.

00:13:11.138 --> 00:13:13.678
Σύνθετη επεξεργασία πληροφορίας,
όπως σε έναν άνθρωπο,

00:13:13.688 --> 00:13:15.220
σύνθετη συνείδηση.

00:13:15.220 --> 00:13:17.349
Απλή επεξεργασία πληροφορίας,

00:13:17.349 --> 00:13:19.307
απλή συνείδηση.

NOTE Paragraph

00:13:19.307 --> 00:13:21.638
Κάτι πολύ συναρπαστικό
τα τελευταία χρόνια είναι

00:13:21.638 --> 00:13:24.903
ότι ένας νευρολόγος, ο Τζούλιο Τονόνι,

00:13:24.903 --> 00:13:26.146
πήρε αυτή τη θεωρία

00:13:26.146 --> 00:13:28.221
και την ανέπτυξε

00:13:28.221 --> 00:13:30.070
με μια σχολαστική μαθηματική θεωρία.

00:13:30.070 --> 00:13:31.587
Έχει ένα μαθηματικό μέτρο

00:13:31.587 --> 00:13:33.317
της ενσωμάτωσης της πληροφορίας

00:13:33.317 --> 00:13:35.066
το οποίο αποκαλεί φι,

00:13:35.066 --> 00:13:36.963
που μετράει την ποσότητα
της πληροφορίας

00:13:36.963 --> 00:13:38.463
που ενσωματώνεται στο σύστημα.

00:13:38.463 --> 00:13:40.832
Υποθέτει ότι το φι συνυπάρχει

00:13:40.832 --> 00:13:42.270
με τη συνείδηση.

00:13:42.270 --> 00:13:43.771
Έτσι σ' έναν ανθρώπινο εγκέφαλο

00:13:43.771 --> 00:13:46.110
ενσωματώνεται μεγάλο ποσοστό πληροφορίας,

00:13:46.110 --> 00:13:48.144
άρα έχουμε αυξημένο φι,

00:13:48.144 --> 00:13:49.693
άρα έχουμε πολύ συνείδηση.

00:13:49.693 --> 00:13:53.266
Σ' ένα ποντίκι, μεσαίου βαθμού
ενσωμάτωση πληροφορίας,

00:13:53.266 --> 00:13:54.615
θεωρείται εξίσου σημαντικό,

00:13:54.615 --> 00:13:56.430
δηλαδή μεγάλο ποσοστό συνείδησης.

00:13:56.430 --> 00:13:58.695
Αλλά καθώς πηγαίνεις προς τα σκουλήκια,

00:13:58.695 --> 00:14:02.172
τα μικρόβια, τα σωματίδια,

00:14:02.172 --> 00:14:03.706
ο βαθμός του φι πέφτει.

00:14:03.706 --> 00:14:06.139
Το ποσοστό της πληροφορίας
που ενσωματώνεται πέφτει,

00:14:06.139 --> 00:14:07.587
αλλά παραμένει μη μηδενικό.

00:14:07.587 --> 00:14:09.526
Στη θεωρία του Τονόνι,

00:14:09.526 --> 00:14:13.483
συνεχίζει να μην υπάρχει
μη μηδενικό ποσοστό συνείδησης.

00:14:13.562 --> 00:14:16.101
Συνεπώς, προτείνει έναν θεμελειώδη νόμο

00:14:16.101 --> 00:14:19.485
συνείδησης: Υψηλό φι, υψηλή συνείδηση.

00:14:19.485 --> 00:14:22.107
Δεν γνωρίζω αν αυτή η θεωρία είναι σωστή,

00:14:22.107 --> 00:14:25.318
αλλά ίσως είναι η κυρίαρχη θεωρία
αυτή τη στιγμή

00:14:25.318 --> 00:14:26.704
στην επιστήμη της συνείδησης,

00:14:26.704 --> 00:14:29.385
και χρησιμοποιείται για να ενσωματώσει
ένα ολόκληρο φάσμα

00:14:29.385 --> 00:14:31.322
επιστημονικών δεδομένων,

00:14:31.322 --> 00:14:33.735
και έχει κάποια ιδιότηττα
η οποία είναι αρκετά απλή

00:14:33.735 --> 00:14:37.060
που μπορείς να την γράψεις 
μπροστά σε ένα μπλουζάκι.

NOTE Paragraph

00:14:37.060 --> 00:14:39.625
Ένα άλλο τελευταίο κίνητρο είναι ότι

00:14:39.625 --> 00:14:41.916
ο παμψυχισμός ίσως μας βοηθήσει
να ενσωματώσουμε

00:14:41.916 --> 00:14:44.950
τη συνείδηση στον φυσικό κόσμο.

00:14:44.950 --> 00:14:48.127
Οι φυσικοί και οι φιλόσοφοι
έχουν συχνά παρατηρήσει

00:14:48.127 --> 00:14:50.568
ότι η φυσική είναι περιέργως θεωρητική.

00:14:50.568 --> 00:14:52.716
Περιγράφει τη δομή της πραγματικότητας

00:14:52.716 --> 00:14:54.800
χρησιμοποιώντας ένα σωρό εξισώσεων,

00:14:54.800 --> 00:14:57.824
αλλά δεν μας λέει για την πραγματικότητα

00:14:57.824 --> 00:14:59.392
στην οποία υπόκειται.

00:14:59.392 --> 00:15:01.289
Όπως το θέτει ο Στήβεν Χώκινγκ,

00:15:01.289 --> 00:15:05.343
τι πυροδοτεί την εξίσωση;

00:15:05.343 --> 00:15:07.961
Με βάση την άποψη του παμψυχιστή,

00:15:07.961 --> 00:15:10.600
αφήνουμε τις εξισώσεις
της φυσικής ως έχουν,

00:15:10.600 --> 00:15:12.164
και θεωρούμε ότι περιγράφουν

00:15:12.164 --> 00:15:13.838
τη ροή της συνείδησης.

00:15:13.838 --> 00:15:15.876
Αυτό εξάλλου κάνει και η φυσική,

00:15:15.876 --> 00:15:18.205
περιγράφει τη ροή της συνείδησης.

00:15:18.205 --> 00:15:19.858
Με αυτή την άποψη, η συνείδηση

00:15:19.858 --> 00:15:23.984
πυροδοτεί την εξίσωση.

00:15:23.984 --> 00:15:26.044
Με αυτή την άποψη,
η συνείδηση δεν αιωρείται

00:15:26.044 --> 00:15:27.440
έξω από το κόσμο της φυσικής

00:15:27.440 --> 00:15:28.858
σαν κάτι επιπλέον.

00:15:28.858 --> 00:15:32.314
Είναι στη σωστή θέση όπως η καρδιά.

NOTE Paragraph

00:15:32.314 --> 00:15:35.188
Αυτή η θεωρία, πιστεύω,
η θεωρία του παμψυχιστή,

00:15:35.188 --> 00:15:38.489
έχει τη δυνατότητα 
να μεταβάλλει τη σχέση μας

00:15:38.489 --> 00:15:39.984
με τη φύση,

00:15:39.984 --> 00:15:42.219
και ίσως έχει και κάποιες σημαντικές
κοινωνικές

00:15:42.219 --> 00:15:45.912
και ηθικές επιπτώσεις.

00:15:45.912 --> 00:15:48.071
Κάποιες ίσως είναι παράλογες.

00:15:48.071 --> 00:15:51.142
Συνήθιζα να πιστεύω ότι
δεν θα μπορούσα να φάω τίποτα

00:15:51.142 --> 00:15:53.604
που έχει συνείδηση,

00:15:53.604 --> 00:15:56.208
έτσι θα έπρεπε να είμαι χορτοφάγος.

00:15:56.208 --> 00:15:58.775
Αν είσαι παμψυχιστής 
και πάρεις αυτή τη θεωρία

00:15:58.775 --> 00:16:01.505
πρόκειται να πεινάσεις.

00:16:01.505 --> 00:16:02.793
Έτσι πιστεύω ότι

00:16:02.793 --> 00:16:04.960
αυτό μπορεί να μεταβάλλει 
τις απόψεις μας,

00:16:04.960 --> 00:16:07.203
εφόσον ό,τι αγγίζει 
δεοντολογικούς σκοπούς

00:16:07.203 --> 00:16:08.477
και ηθικές σκέψεις,

00:16:08.477 --> 00:16:11.554
δεν αφορά τόσο τη συνείδηση,

00:16:11.554 --> 00:16:15.510
όσο το βαθμό και την περιπλοκότητα
της συνείδησης.

NOTE Paragraph

00:16:15.510 --> 00:16:17.448
Είναι φυσικό να ρωτάμε
για τη συνείδηση

00:16:17.448 --> 00:16:20.498
σε άλλα συστήματα, 
όπως στους υπολογιστές.

00:16:20.498 --> 00:16:22.287
Τι γίνεται με την τεχνητή νοημοσύνη

00:16:22.287 --> 00:16:25.729
της Σαμάνθα στην ταινία «Αυτή»;

00:16:25.729 --> 00:16:27.129
Έχει συνείδηση;

00:16:27.129 --> 00:16:29.740
Αν την αντιμετωπίσουμε 
με τη θεωρία του παμψυχιστή,

00:16:29.740 --> 00:16:33.211
η Σαμάνθα εκτελεί 
σύνθετη διαχείριση πληροφορίας

00:16:33.211 --> 00:16:34.632
και ενσωμάτωσης,

00:16:34.632 --> 00:16:37.299
άρα η απάντηση πιθανότατα είναι ναι,
έχει συνείδηση.

00:16:37.299 --> 00:16:40.237
Αν αυτό ισχύει, τίθονται κάποια σοβαρά

00:16:40.237 --> 00:16:42.602
ηθικά ζητήματα σχετικά με την ηθική

00:16:42.602 --> 00:16:46.123
της ανάπτυξης έξυπνων
υπολογιστικών συστήματα

00:16:46.123 --> 00:16:48.859
και την ηθική του να τα σβήνεις.

NOTE Paragraph

00:16:48.859 --> 00:16:51.359
Στο τέλος, ίσως ρωτήσετε για τη συνείδηση

00:16:51.359 --> 00:16:53.241
ολόκληρων ομάδων,

00:16:53.241 --> 00:16:55.078
του πλανήτη.

00:16:55.078 --> 00:16:58.001
Έχει ο Καναδάς τη δική του συνείδηση;

00:16:58.001 --> 00:17:00.100
Ή ακόμα και σε τοπικό επίπεδο,

00:17:00.100 --> 00:17:01.308
μία ομάδα,

00:17:01.308 --> 00:17:03.571
όπως το κοινό του συνεδρίου TED,

00:17:03.571 --> 00:17:07.020
έχουμε αυτή τη στιγμή μια
ομαδική συνείδηση TED,

00:17:07.020 --> 00:17:08.513
μια εσωτερική ταινία

00:17:08.513 --> 00:17:11.319
γι' αυτήν την ομάδα TED,

00:17:11.319 --> 00:17:14.079
ξεχωριστή από τις εσωτερικές ταινίες
κάθε μέρους μας;

00:17:14.088 --> 00:17:16.243
Δεν γνωρίζω την απάντηση 
σε αυτή την ερώτηση,

00:17:16.253 --> 00:17:17.624
αλλά πιστεύω ότι είναι κάτι

00:17:17.624 --> 00:17:20.098
που αξίζει να το πάρουμε στα σοβαρά.

NOTE Paragraph

00:17:20.098 --> 00:17:22.435
Έτσι το όραμα του παμψυχιστή,

00:17:22.435 --> 00:17:24.248
είναι πρωτοποριακό

00:17:24.248 --> 00:17:26.462
και δεν ξέρω αν είναι σωστό.

00:17:26.462 --> 00:17:29.955
Είμαι πολύ πιο σίγουρος
για την πρώτη τρελή ιδέα,

00:17:29.955 --> 00:17:32.117
ότι η συνείδηση είναι θεμελιώδης αρχή,

00:17:32.117 --> 00:17:33.920
απ' ό,τι για τη δεύτερη,

00:17:33.920 --> 00:17:36.141
ότι είναι συμπαντική.

00:17:36.141 --> 00:17:38.219
Η άποψη αυτή γεννά ερωτήματα

00:17:38.219 --> 00:17:39.760
και προκλήσεις,

00:17:39.760 --> 00:17:41.120
όπως το πώς αυτή η ελάχιστη

00:17:41.120 --> 00:17:42.860
συνείδηση προστίθεται

00:17:42.860 --> 00:17:45.157
στην περίπλοκη συνείδηση

00:17:45.157 --> 00:17:47.480
που ξέρουμε και αγαπάμε.

00:17:47.480 --> 00:17:48.940
Αν υπάρχουν απαντήσεις

00:17:48.940 --> 00:17:50.445
θα προοδεύσουμε
στην αναζήτησή

00:17:50.445 --> 00:17:53.532
μιας σοβαρότερης θεωρίας περί συνείδησης.

00:17:53.532 --> 00:17:56.920
Αν όχι, αφού αυτό είναι ίσως
το δυσκολότερο πρόβλημα

00:17:56.920 --> 00:17:58.764
της επιστήμης και της φιλοσοφίας,

00:17:58.764 --> 00:18:02.209
δεν μπορούμε να περιμένουμε 
ότι θα το λύσουμε σε μια νύχτα.

00:18:02.209 --> 00:18:05.749
Αλλά πιστεύω ότι στο τέλος 
θα βρούμε την άκρη.

00:18:05.749 --> 00:18:08.736
Το να καταλάβουμε τη συνείδηση 
είναι το κλειδί, πιστεύω,

00:18:08.736 --> 00:18:11.188
στο να καταλάβουμε το σύμπαν

00:18:11.188 --> 00:18:13.718
και τους εαυτούς μας.

00:18:13.718 --> 00:18:16.621
Ίσως χρειάζεται τη σωστή τρελή ιδέα.

NOTE Paragraph

00:18:16.621 --> 00:18:18.612
Σας ευχαριστώ.

NOTE Paragraph

00:18:18.612 --> 00:18:20.300
(Χειροκρότημα)