1
00:00:00,774 --> 00:00:02,515
Αυτή τη στιγμή

2
00:00:02,515 --> 00:00:05,989
έχετε μια ταινία που παίζεται 
στο κεφάλι σας.

3
00:00:05,989 --> 00:00:08,516
Είναι μια απίθανη ταινία
με πολλαπλά κομμάτια.

4
00:00:08,516 --> 00:00:11,840
Είναι τρισδιάστατη, με πολυκάναλο ήχο

5
00:00:11,840 --> 00:00:14,476
για ό,τι βλέπετε και ακούτε 
αυτή τη στιγμή,

6
00:00:14,476 --> 00:00:16,795
αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή.

7
00:00:16,795 --> 00:00:21,978
Η ταινία σας έχει οσμή, γεύση και αφή.

8
00:00:21,978 --> 00:00:24,530
Έχει αίσθηση του κορμιού σας,

9
00:00:24,530 --> 00:00:28,849
πόνο, πείνα, οργασμούς.

10
00:00:28,849 --> 00:00:30,890
Έχει αισθήματα,

11
00:00:30,890 --> 00:00:34,426
θυμό και χαρά.

12
00:00:34,426 --> 00:00:38,220
Έχει αναμνήσεις, όπως
σκηνές από τα παιδικά σας χρόνια

13
00:00:38,220 --> 00:00:40,920
που παίζονται μπροστά σας.

14
00:00:40,920 --> 00:00:45,375
Έχει αυτή τη συνεχή φωνή που αφηγείται

15
00:00:45,375 --> 00:00:49,751
στη συχνότητα της συνείδησής σας.

16
00:00:49,751 --> 00:00:54,824
Στην καρδιά αυτής της ταινίας είστε εσείς

17
00:00:54,824 --> 00:00:59,189
που τα βιώνετε όλα αυτά άμεσα.

18
00:00:59,189 --> 00:01:04,881
Αυτή η ταινία είναι η συνείδηση σας,

19
00:01:04,881 --> 00:01:06,188
το αντικείμενο της εμπειρίας

20
00:01:06,188 --> 00:01:11,326
του μυαλού και του κόσμου.

21
00:01:11,326 --> 00:01:13,631
Η συνείδηση είναι μία από
τις θεμελιώδεις αρχές

22
00:01:13,631 --> 00:01:15,648
της ανθρώπινης ύπαρξης.

23
00:01:15,648 --> 00:01:18,580
Κάθε ένας από εμάς έχει επίγνωση.

24
00:01:18,580 --> 00:01:21,309
Όλοι μας έχουμε την εσωτερική μας ταινία

25
00:01:21,309 --> 00:01:24,040
εσύ και εσύ και εσύ.

26
00:01:24,040 --> 00:01:27,760
Δεν υπάρχει κάτι πιο άμεσο από αυτό.

27
00:01:27,760 --> 00:01:31,232
Τουλάχιστον, γνωρίζω ευθέως 
για τη συνείδησή μου.

28
00:01:31,232 --> 00:01:35,230
Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος
ότι έχετε κι εσείς.

29
00:01:35,230 --> 00:01:38,658
Η συνείδηση είναι αυτό που κάνει
τη ζωή να αξίζει.

30
00:01:38,658 --> 00:01:42,358
Αν δεν είχαμε συνείδηση,
τίποτα στις ζωές μας

31
00:01:42,358 --> 00:01:45,723
δεν θα είχε νόημα ή αξία.

32
00:01:45,723 --> 00:01:46,889
Αλλά την ίδια στιγμή,

33
00:01:46,889 --> 00:01:51,059
είναι το πιο μυστήριο φαινόμενο 
στο σύμπαν.

34
00:01:51,059 --> 00:01:54,432
Γιατί έχουμε συνείδηση;

35
00:01:54,432 --> 00:01:55,973
Γιατί έχουμε εσωτερικές ταινίες;

36
00:01:55,973 --> 00:01:58,226
Γιατί δεν είμαστε απλώς ρομπότ

37
00:01:58,226 --> 00:02:00,469
που επεξεργάζονται όλα αυτά τα δεδομένα,

38
00:02:00,469 --> 00:02:02,486
παράγουν το αποτέλεσμα,

39
00:02:02,486 --> 00:02:06,341
χωρίς να βιώνουν καθόλου
τις εσωτερικές ταινίες;

40
00:02:06,341 --> 00:02:08,850
Αυτή τη στιγμή, κανείς δεν ξέρει
τις απαντήσεις

41
00:02:08,850 --> 00:02:10,596
σε αυτές τις ερωτήσεις.

42
00:02:10,596 --> 00:02:14,305
Προτείνω ότι για να ενσωματωθεί 
η συνείδηση στην επιστήμη,

43
00:02:14,305 --> 00:02:19,000
θα χρειαστούν κάποιες
ριζοσπαστικές ιδέες.

44
00:02:19,000 --> 00:02:21,966
Κάποιοι λένε πως η επιστήμη της συνείδησης

45
00:02:21,966 --> 00:02:23,918
είναι αδύνατη.

46
00:02:23,918 --> 00:02:27,686
Η επιστήμη, από τη φύση της,
είναι αντικειμενική.

47
00:02:27,686 --> 00:02:31,111
Η συνείδηση, από τη φύση της,
είναι υποκειμενική.

48
00:02:31,111 --> 00:02:35,560
Έτσι δεν μπορεί ποτέ να υπάρξει
επιστήμη της συνείδησης.

49
00:02:35,560 --> 00:02:38,780
Για πολύ καιρό και στον 20ο αιώνα,
επικρατούσε αυτή η άποψη.

50
00:02:38,780 --> 00:02:42,598
Οι ψυχολόγοι μελετούσαν τη συμπεριφορά
αντικειμενικά,

51
00:02:42,598 --> 00:02:46,660
οι νευρολόγοι μελετούσαν τον εγκέφαλο
αντικειμενικά,

52
00:02:46,660 --> 00:02:50,210
και κανείς δεν είχε αναφερθεί ποτέ
στη συνείδηση.

53
00:02:50,210 --> 00:02:52,966
Ακόμα και πριν από τριάντα χρόνια,
όταν ξεκίνησε το TED,

54
00:02:52,966 --> 00:02:55,348
υπήρχε πολύ λίγη επιστημονική εργασία

55
00:02:55,348 --> 00:02:57,900
για τη συνείδηση.

56
00:02:57,900 --> 00:02:59,605
Τώρα, περίπου είκοσι χρόνια μετά,

57
00:02:59,605 --> 00:03:02,578
αυτό ξεκίνησε να αλλάζει.

58
00:03:02,578 --> 00:03:05,355
Νευρολόγοι όπως ο Φράνσις Κρικ

59
00:03:05,355 --> 00:03:08,111
και φυσικοί όπως ο Ρότζερ Πένροουζ

60
00:03:08,111 --> 00:03:10,351
είπαν πως τώρα είναι η ώρα
για την επιστήμη

61
00:03:10,351 --> 00:03:13,127
να επιτεθεί στη συνείδηση.

62
00:03:13,127 --> 00:03:15,447
Από τότε, έχει γίνει
μια πραγματική έκρηξη,

63
00:03:15,447 --> 00:03:17,784
επιστημονικής εργασίας

64
00:03:17,784 --> 00:03:19,048
σχετικά με τη συνείδηση.

65
00:03:19,048 --> 00:03:21,087
Αυτή η δουλειά είναι απίθανη.
Είναι εξαιρετική.

66
00:03:21,087 --> 00:03:23,175
Αλλά έχει κάποιους βασικούς

67
00:03:23,175 --> 00:03:27,000
περιορισμούς μέχρι τώρα.

68
00:03:27,000 --> 00:03:28,658
Τα τελευταία χρόνια, το στολίδι

69
00:03:28,658 --> 00:03:31,478
της επιστήμης της συνείδησης

70
00:03:31,478 --> 00:03:33,973
είναι η έρευνα για τη συσχέτιση,

71
00:03:33,973 --> 00:03:37,102
συσχέτιση μεταξύ συγκεκριμένων 
περιοχών του εγκεφάλου

72
00:03:37,102 --> 00:03:41,120
και συγκεκριμένων καταστάσεων
της συνείδησης.

73
00:03:41,120 --> 00:03:42,210
Είδαμε κάτι σχετικό

74
00:03:42,210 --> 00:03:43,970
απ' τη Νάνσυ Κάνγουισερ

75
00:03:43,970 --> 00:03:47,246
στην εξαίρετη δουλειά
που παρουσίασε πριν λίγο.

76
00:03:47,246 --> 00:03:50,809
Τώρα καταλαβαίνουμε πολύ καλύτερα,
για παράδειγμα,

77
00:03:50,809 --> 00:03:53,126
ποια μέρη του εγκεφάλου 
συσχετίζονται

78
00:03:53,126 --> 00:03:56,497
με τη συνειδητή εμπειρία 
του να βλέπεις πρόσωπα

79
00:03:56,497 --> 00:03:59,617
ή του να νιώθεις πόνο

80
00:03:59,617 --> 00:04:02,106
ή του να αισθάνεσαι χαρούμενος.

81
00:04:02,106 --> 00:04:04,922
Αλλά αυτό παραμένει συσχετισμένο
με την επιστήμη.

82
00:04:04,922 --> 00:04:08,278
Δεν είναι επιστήμη της επεξήγησης.

83
00:04:08,278 --> 00:04:10,901
Γνωρίζουμε ότι αυτά τα μέρη του εγκεφάλου

84
00:04:10,901 --> 00:04:14,825
σχετίζονται με συγκεκριμένα είδη
συνειδητής εμπειρίας,

85
00:04:14,825 --> 00:04:18,461
αλλά δεν γνωρίζουμε το γιατί.

86
00:04:18,461 --> 00:04:20,786
Το αναφέρω λέγοντας

87
00:04:20,786 --> 00:04:24,183
ότι αυτή του είδους η εργασία
από τη νευροεπιστήμη

88
00:04:24,183 --> 00:04:25,929
απαντάει κάποιες από τις ερωτήσεις

89
00:04:25,929 --> 00:04:27,734
που έχουμε σχετικά με τη συνείδηση,

90
00:04:27,734 --> 00:04:31,507
την ερώτηση σχετικά με το τι κάνουν
συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου

91
00:04:31,507 --> 00:04:33,616
και με τι συσχετίζονται.

92
00:04:33,616 --> 00:04:36,772
Αλλά ως ένα βαθμό,
αυτά είναι τα εύκολα προβλήματα.

93
00:04:36,772 --> 00:04:39,213
Κανένα χτύπημα στους νευρολόγους.

94
00:04:39,213 --> 00:04:41,834
Η συνείδηση δεν έχει εύκολα προβλήματα.

95
00:04:41,834 --> 00:04:46,425
Αλλά δεν αγγίζει
το πραγματικό μυστήριο

96
00:04:46,425 --> 00:04:48,355
στον πυρήνα αυτού του θέματος:

97
00:04:48,355 --> 00:04:52,575
Γιατί όλες αυτές οι δραστηριότητες
στον εγκέφαλο

98
00:04:52,575 --> 00:04:55,500
θα έπρεπε να συνοδεύονται 
από τη συνείδηση;

99
00:04:55,500 --> 00:04:58,706
Γιατί υπάρχει αυτή η εσωτερική
προσωπική ταινία;

100
00:04:58,706 --> 00:05:01,960
Προς το παρόν, δεν έχουμε
κανένα στοιχείο.

101
00:05:01,960 --> 00:05:03,993
Ίσως πείτε,

102
00:05:03,993 --> 00:05:07,548
ας δώσουμε στη νευροεπιστήμη 
μερικά χρόνια.

103
00:05:07,548 --> 00:05:11,328
Θα καταλήξει να είναι ένα ακόμα
εξελισσόμενο φαινόμενο

104
00:05:11,328 --> 00:05:16,210
όπως το κυκλοφοριακό, οι τυφώνες,

105
00:05:16,210 --> 00:05:18,831
και η ζωή και θα το λύσουμε.

106
00:05:18,831 --> 00:05:20,902
Οι κλασικές περιπτώσεις ανάδειξης

107
00:05:20,902 --> 00:05:24,280
είναι όλες περιπτώσεις που προκύπτουν 
από την αναδυόμενη συμπεριφορά,

108
00:05:24,280 --> 00:05:26,627
πώς συμπεριφέρεται το κυκλοφοριακό,

109
00:05:26,627 --> 00:05:28,123
πώς λειτουργεί ο τυφώνας,

110
00:05:28,123 --> 00:05:30,316
πώς αναπαράγεται ένας ζωντανός οργανισμός,

111
00:05:30,316 --> 00:05:33,905
προσαρμόζεται και μεταβολίζεται,

112
00:05:33,905 --> 00:05:36,188
ερωτήσεις για 
την αντικειμενική λειτουργία.

113
00:05:36,188 --> 00:05:39,010
Θα μπορούσαμε να το εφαρμόσουμε αυτό
στον ανθρώπινο εγκέφαλο

114
00:05:39,010 --> 00:05:40,519
για εξήγηση συμπεριφορών

115
00:05:40,519 --> 00:05:42,792
και λειτουργιών
του ανθρώπινου εγκεφάλου

116
00:05:42,792 --> 00:05:43,951
ως αναδυόμενα φαινόμενα:

117
00:05:43,951 --> 00:05:48,349
Πώς περπατάμε, πώς μιλάμε,
πώς παίζουμε σκάκι,

118
00:05:48,349 --> 00:05:50,239
ερωτήσεις σχετικές με τη συμπεριφορά.

119
00:05:50,239 --> 00:05:52,366
Αλλά όταν πρόκειται για τη συνείδηση,

120
00:05:52,366 --> 00:05:54,255
οι ερωτήσεις σχετικά με τη συμπεριφορά

121
00:05:54,255 --> 00:05:57,180
ανήκουν στα εύκολα προβλημάτα.

122
00:05:57,180 --> 00:05:58,777
Όταν έρχεται το δύσκολο πρόβλημα,

123
00:05:58,777 --> 00:06:01,154
τότε η ερώτηση είναι γιατί

124
00:06:01,154 --> 00:06:02,965
όλη αυτή η συμπεριφορά

125
00:06:02,965 --> 00:06:05,810
συνοδεύεται με προσωπική εμπειρία;

126
00:06:05,810 --> 00:06:07,565
Και εδώ, το βασικό υπόδειγμα

127
00:06:07,565 --> 00:06:09,411
ανάδειξης,

128
00:06:09,411 --> 00:06:12,358
ακόμα και το βασικό
υπόδειγμα της νευροεπιστήμης,

129
00:06:12,358 --> 00:06:16,801
δεν έχουν, μέχρι τώρα, και πολλά να πουν.

130
00:06:16,801 --> 00:06:20,446
Είμαι ένας επιστημονικός υλιστής.

131
00:06:20,446 --> 00:06:24,473
Θέλω μια επιστημονική θεωρία
για τη συνείδηση

132
00:06:24,473 --> 00:06:26,802
που να λειτουργεί,

133
00:06:26,802 --> 00:06:29,209
και για πολύ καιρό, 


134
00:06:29,209 --> 00:06:30,650
έσπαγα το κεφάλι μου

135
00:06:30,650 --> 00:06:32,787
ψάχνοντας για μια θεωρία συνείδησης

136
00:06:32,787 --> 00:06:34,543
σε καθαρά φυσικούς όρους

137
00:06:34,543 --> 00:06:35,870
που θα δούλευε.

138
00:06:35,870 --> 00:06:37,613
Αλλά τελικά κατάλαβα

139
00:06:37,613 --> 00:06:41,798
ότι αυτό δεν γινόταν 
για συστηματικούς λόγους.

140
00:06:41,798 --> 00:06:43,733
Είναι μεγάλη ιστορία,

141
00:06:43,733 --> 00:06:46,450
αλλά η βασική ιδέα είναι
ότι αυτό που παίρνουμε

142
00:06:46,450 --> 00:06:48,790
από απλουστευμένες εξηγήσεις

143
00:06:48,790 --> 00:06:51,434
σε φυσικούς όρους,
σε όρους σχετικά με τον εγκέφαλο,

144
00:06:51,434 --> 00:06:53,879
είναι ιστορίες 
για τη λειτουργία ενός συστήματος,

145
00:06:53,879 --> 00:06:55,675
τη δομή του, τις δυναμικές του,

146
00:06:55,675 --> 00:06:57,667
τη συμπεριφορά που παράγει,

147
00:06:57,667 --> 00:06:59,747
άριστο για τη λύση
εύκολων προβλημάτων,

148
00:06:59,747 --> 00:07:02,245
όπως το πώς συμπεριφερόμαστε, 
το πώς λειτουργούμε.

149
00:07:02,245 --> 00:07:05,698
Αλλά όταν έχει να κάνει
με προσωπική εμπειρία,

150
00:07:05,698 --> 00:07:09,259
γιατί όλο αυτό μοιάζει
σαν κάτι από μέσα μας;

151
00:07:09,259 --> 00:07:11,334
Αυτό είναι κάτι ουσιαστικά καινούριο,

152
00:07:11,334 --> 00:07:15,227
και είναι πάντα μια περαιτέρω ερώτηση.

153
00:07:15,227 --> 00:07:20,640
Θεωρώ ότι είμαστε σε αδιέξοδο εδώ.

154
00:07:20,640 --> 00:07:23,855
Έχουμε αυτή την απίστευτη,
υπέροχη αλυσίδα εξηγήσεων,

155
00:07:23,855 --> 00:07:27,455
είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό,
όπου η φυσική εξηγεί την χημεία,

156
00:07:27,455 --> 00:07:30,695
η χημεία εξηγεί τη βιολογία,

157
00:07:30,695 --> 00:07:34,542
η βιολογία εξηγεί μέρη της ψυχολογίας.

158
00:07:34,542 --> 00:07:36,000
Αλλά η συνείδηση

159
00:07:36,000 --> 00:07:38,771
δεν φαίνεται να κολλάει 
σ' αυτή την εικόνα.

160
00:07:38,771 --> 00:07:40,661
Απ' τη μια πλευρά είναι δεδομένο

161
00:07:40,661 --> 00:07:42,630
ότι έχουμε συνείδηση.

162
00:07:42,630 --> 00:07:43,916
Απ' την άλλη, δεν ξέρουμε

163
00:07:43,916 --> 00:07:47,894
πώς να την χωρέσουμε στην
επιστημονική μας άποψη για το κόσμο.

164
00:07:47,894 --> 00:07:49,841
Θεωρώ ότι η συνείδηση αυτή τη στιγμή

165
00:07:49,841 --> 00:07:52,304
είναι ένα είδος ανωμαλίας,

166
00:07:52,304 --> 00:07:54,340
κάτι που πρέπει να ενσωματώσουμε

167
00:07:54,340 --> 00:07:58,240
στην άποψή μας για τον κόσμο, 
αλλά ακόμα δεν βλέπουμε τον τρόπο.

168
00:07:58,240 --> 00:08:00,168
Απέναντι σε μια τέτοια ανωμαλία,

169
00:08:00,168 --> 00:08:03,407
μπορεί να χρειαστούμε επαναστατικές ιδέες,

170
00:08:03,407 --> 00:08:06,412
και πιστεύω ότι μπορεί να χρειαστούμε
μία ή δυο ιδέες

171
00:08:06,412 --> 00:08:08,852
που μπορεί να φαίνονται τρελές

172
00:08:08,852 --> 00:08:11,788
πριν κατανοήσουμε τη συνείδηση

173
00:08:11,788 --> 00:08:13,880
επιστημονικά.

174
00:08:13,880 --> 00:08:15,479
Υπάρχουν μερικές υποψήφιες

175
00:08:15,479 --> 00:08:17,975
τρελές ιδέες.

176
00:08:17,975 --> 00:08:22,317
Ο φίλος μου Νταν Ντένετ,
που είναι εδώ σήμερα, έχει μία.

177
00:08:22,317 --> 00:08:24,714
Η τρελή του ιδέα είναι ότι δεν υπάρχει

178
00:08:24,714 --> 00:08:26,457
κανένα πρόβλημα συνείδησης.

179
00:08:26,457 --> 00:08:29,820
Η όλη ιδέα της εσωτερικής
προσωπικής ταινίας

180
00:08:29,820 --> 00:08:34,432
περιλαμβάνει ένα είδος
ψευδαίσθησης ή σύγχυσης.

181
00:08:34,432 --> 00:08:36,330
Αρκεί να εξηγήσουμε

182
00:08:36,330 --> 00:08:39,337
τις αντικειμενικές λειτουργίες,
τις συμπεριφορές του εγκεφάλου,

183
00:08:39,337 --> 00:08:41,362
και μετά έχουμε εξηγήσει όλα όσα

184
00:08:41,362 --> 00:08:43,837
χρειάζονται εξήγηση.

185
00:08:43,837 --> 00:08:46,446
Πρέπει να του δώσουμε 
περισσότερη δύναμη.

186
00:08:46,446 --> 00:08:48,460
Αυτό είναι το είδος
της πρωτοποριακής ιδέας

187
00:08:48,460 --> 00:08:50,384
που πρέπει να εξερευνήσουμε

188
00:08:50,384 --> 00:08:52,723
αν θέλουμε μια απλουστευμένη

189
00:08:52,723 --> 00:08:56,273
θεωρία της συνείδησης
με βάση τον εγκέφαλο.

190
00:08:56,273 --> 00:08:58,344
Για πολλούς από μας όμως,

191
00:08:58,344 --> 00:09:00,171
αυτή η άποψη πλησιάζει επικίνδυνα

192
00:09:00,171 --> 00:09:02,192
την εξ ολοκλήρου απόρριψη της συνείδησης,

193
00:09:02,192 --> 00:09:03,695
για να είναι ικανοποιητική.

194
00:09:03,695 --> 00:09:06,763
Έτσι αλλάζω κατεύθυνση.

195
00:09:06,763 --> 00:09:07,949
Στον χρόνο που απομένει,

196
00:09:07,949 --> 00:09:10,948
θέλω να εξερευνήσω δύο τρελές ιδέες

197
00:09:10,948 --> 00:09:14,665
που πιστεύω είναι πολλά υποσχόμενες.

198
00:09:14,665 --> 00:09:16,285
Η πρώτη τρελή ιδέα

199
00:09:16,285 --> 00:09:20,910
είναι ότι η συνείδηση είναι βασική αρχή.

200
00:09:20,910 --> 00:09:23,751
Οι φυσικοί συχνά δέχονται
κάποια στοιχεία για το σύμπαν

201
00:09:23,751 --> 00:09:25,911
ως βασικές θεμελιώδεις αρχές:

202
00:09:25,911 --> 00:09:29,660
Χώρος, χρόνος και μάζα.

203
00:09:29,660 --> 00:09:33,270
Χτίζουν γύρω τους θεμελιώδεις νόμους,

204
00:09:33,270 --> 00:09:37,160
όπως ο νόμος της βαρύτητας
ή της κβαντικής μηχανικής.

205
00:09:37,160 --> 00:09:39,470
Αυτές οι βασικές ιδιότητες και οι νόμοι

206
00:09:39,470 --> 00:09:42,687
δεν εξηγούνται από κάτι πιο βασικό.

207
00:09:42,687 --> 00:09:45,427
Αντιθέτως, θεωρούνται δεδομένοι,

208
00:09:45,427 --> 00:09:48,806
και ο κόσμος χτίζεται από εκεί και πέρα.

209
00:09:48,806 --> 00:09:53,905
Μερικές φορές, η λίστα με
τις θεμελιώδεις αρχές διευρύνεται.

210
00:09:53,905 --> 00:09:56,362
Το 19ο αιώνα, ο Μάξγουελ ανακάλυψε

211
00:09:56,362 --> 00:09:59,530
ότι δεν μπορείς να εξηγήσεις
το ηλεκτρομαγνητικό φαινόμενο

212
00:09:59,530 --> 00:10:01,881
με τις υπάρχουσες θεμελιώδεις αρχές,

213
00:10:01,881 --> 00:10:04,950
τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα, 
τους νόμους του Νιούτον,

214
00:10:04,950 --> 00:10:07,521
έτσι πρότεινε θεμελιώδεις νόμους

215
00:10:07,521 --> 00:10:09,335
ηλεκτρομαγνητισμού

216
00:10:09,335 --> 00:10:11,746
και πρότεινε το ηλεκτρικό διάγραμμα

217
00:10:11,746 --> 00:10:13,514
σαν βασικό στοιχείο

218
00:10:13,514 --> 00:10:16,473
που κυβερνάται από αυτούς τους νόμους.

219
00:10:16,473 --> 00:10:19,756
Πιστεύω ότι αντιμετωπίζουμε 
μια παρόμοια κατάσταση

220
00:10:19,756 --> 00:10:21,366
με την περίπτωση της συνείδησης.

221
00:10:21,366 --> 00:10:23,851
Αν δεν μπορούμε 
να εξηγήσουμε την συνείδηση

222
00:10:23,851 --> 00:10:26,269
με τις υπάρχουσες θεμελιώδεις αρχές,

223
00:10:26,269 --> 00:10:28,940
τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα, το φορτίο,

224
00:10:28,940 --> 00:10:32,370
τότε με βάση τη λογική
χρειάζεται να διευρύνουμε τη λίστα.

225
00:10:32,370 --> 00:10:34,846
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε 
είναι να θεωρήσουμε

226
00:10:34,846 --> 00:10:38,102
την ίδια τη συνείδηση σαν κάτι θεμελιώδες,

227
00:10:38,102 --> 00:10:41,174
έναν θεμελιώδες λίθο της φύσης.

228
00:10:41,174 --> 00:10:44,102
Δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε 
να την εξετάσουμε επιστημονικά.

229
00:10:44,102 --> 00:10:47,700
Αντιθέτως, μας ανοίγει τον δρόμο
για να την εξετάσουμε επιστημονικά.

230
00:10:47,700 --> 00:10:49,604
Στη συνέχεια πρέπει να μελετήσουμε

231
00:10:49,604 --> 00:10:52,557
τους θεμελιώδεις νόμους
που κυβερνούν τη συνείδηση,

232
00:10:52,557 --> 00:10:54,937
τους νόμους που συνδέουν τη συνείδηση

233
00:10:54,937 --> 00:10:57,738
με άλλες θεμελιώδεις αρχές:
Τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα,

234
00:10:57,738 --> 00:11:00,674
με τις φυσικές διαδικασίες.

235
00:11:00,674 --> 00:11:02,856
Οι φυσικοί κάποιες φορές λένε

236
00:11:02,856 --> 00:11:05,736
ότι θέλουμε θεμελιώδεις νόμους τόσο απλούς

237
00:11:05,736 --> 00:11:09,538
ώστε να μπορούμε 
να τους γράψουμε σε μπλουζάκια.

238
00:11:09,538 --> 00:11:11,259
Λοιπόν πιστεύω ότι κάτι παρόμοιο

239
00:11:11,259 --> 00:11:13,127
αντιμετωπίζουμε με τη συνείδηση.

240
00:11:13,127 --> 00:11:15,877
Θέλουμε να βρούμε 
θεμελιώδεις νόμους τόσο απλούς

241
00:11:15,877 --> 00:11:17,964
που να γράφονται πάνω σε μπλουζάκια.

242
00:11:17,964 --> 00:11:20,239
Δεν ξέρουμε ακόμα ποιοι είναι
αυτοί οι νόμοι,

243
00:11:20,239 --> 00:11:23,566
αλλά αυτό κυνηγάμε.

244
00:11:23,566 --> 00:11:25,983
Η δεύτερα τρελή ιδέα

245
00:11:25,983 --> 00:11:29,461
είναι ότι η συνείδηση
ίσως είναι συμπαντική.

246
00:11:29,461 --> 00:11:32,522
Κάθε σύστημα ίσως έχει σε κάποιο βαθμό

247
00:11:32,522 --> 00:11:36,247
συνείδηση.

248
00:11:36,247 --> 00:11:39,208
Αυτή η άποψη ονομάζεται παμψυχισμός:

249
00:11:39,208 --> 00:11:42,210
παν για όλους, ψυχισμός για το μυαλό,

250
00:11:42,210 --> 00:11:43,981
κάθε σύστημα έχει συνείδηση,

251
00:11:43,981 --> 00:11:48,228
όχι μόνο οι άνθρωποι, τα σκυλιά,
τα ποντίκια, οι μύγες,

252
00:11:48,228 --> 00:11:50,805
ακόμα και τα μικρόβια του Ρομπ Νάιτ,

253
00:11:50,805 --> 00:11:52,992
τα βασικά σωματίδια.

254
00:11:52,992 --> 00:11:55,705
Ακόμα και ένα φωτόνιο έχει
κάποιο βαθμό συνείδησης.

255
00:11:55,705 --> 00:11:59,484
Η ιδέα δεν είναι ότι
τα φωτόνια είναι έξυπνα

256
00:11:59,484 --> 00:12:00,561
ή ότι σκέφτονται.

257
00:12:00,561 --> 00:12:01,991
Δεν λέμε ότι ένα φωτόνιο

258
00:12:01,991 --> 00:12:03,436
είναι ανήσυχο

259
00:12:03,436 --> 00:12:06,728
επειδή σκέφτεται, «Οοο, πάντα
τρέχω κοντά στην ταχύτητα του φωτός.

260
00:12:06,728 --> 00:12:09,720
Ποτέ δεν μπορώ να σταματήσω
και να μυρίσω τα τριαντάφυλλα».

261
00:12:09,720 --> 00:12:11,864
Όχι και έτσι.

262
00:12:11,864 --> 00:12:14,912
Αλλά η σκέψη είναι ότι ίσως
τα φωτόνια έχουν

263
00:12:14,912 --> 00:12:17,535
κάποιο ίχνος ωμού,
υποκειμενικού αισθήματος,

264
00:12:17,535 --> 00:12:21,687
κάποιον απλό προπομπό συνείδησης.

265
00:12:21,687 --> 00:12:24,541
Αυτό ίσως σας ακούγετε λίγο τρελό.

266
00:12:24,541 --> 00:12:27,324
Για πιο λόγο θα σκεφτόταν κάποιος
κάτι τόσο τρελό;

267
00:12:27,324 --> 00:12:30,884
Κάποιο κίνητρο έρχεται 
από την πρώτη τρελή ιδέα,

268
00:12:30,884 --> 00:12:33,030
ότι η συνείδηση είναι θεμελιώδης αρχή.

269
00:12:33,030 --> 00:12:37,405
Αν είναι θεμελιώδης αρχή,
όπως ο χώρος και ο χρόνος και η μάζα,

270
00:12:37,405 --> 00:12:40,100
είναι φυσικό να πιστεύουμε ότι
ίσως είναι και συμπαντική,

271
00:12:40,100 --> 00:12:41,970
με τον τρόπο που είναι τα υπόλοιπα.

272
00:12:41,970 --> 00:12:44,229
Αξίζει επίσης να επισημάνουμε
ότι αν και η ιδέα

273
00:12:44,229 --> 00:12:45,943
φαίνεται παράλογη σε εμάς,

274
00:12:45,943 --> 00:12:48,687
είναι λιγότερο παράλογη σε ανθρώπους

275
00:12:48,687 --> 00:12:50,418
από άλλες κουλτούρες,

276
00:12:50,418 --> 00:12:54,828
όπου το ανθρώπινο μυαλό αντιμετωπίζεται
περισσότερο ως συνέχιση της φύσης.

277
00:12:55,010 --> 00:12:58,744
Ένα βαθύτερο κίνητρο 
προκύπτει απ' την ιδέα

278
00:12:58,744 --> 00:13:00,753
ότι ίσως ο πιο απλός και ισχυρός τρόπος

279
00:13:00,753 --> 00:13:03,327
να βρεις θεμελιώδεις νόμους
που συνδέουν τη συνείδηση

280
00:13:03,327 --> 00:13:04,967
με τη φυσική λειτουργία

281
00:13:04,967 --> 00:13:08,062
είναι να συνδέσεις τη συνείδηση
με την πληροφορία.

282
00:13:08,062 --> 00:13:10,073
Όποτε υπάρχει επεξεργασία πληροφορίας,

283
00:13:10,073 --> 00:13:11,138
υπάρχει συνείδηση.

284
00:13:11,138 --> 00:13:13,678
Σύνθετη επεξεργασία πληροφορίας,
όπως σε έναν άνθρωπο,

285
00:13:13,688 --> 00:13:15,220
σύνθετη συνείδηση.

286
00:13:15,220 --> 00:13:17,349
Απλή επεξεργασία πληροφορίας,

287
00:13:17,349 --> 00:13:19,307
απλή συνείδηση.

288
00:13:19,307 --> 00:13:21,638
Κάτι πολύ συναρπαστικό
τα τελευταία χρόνια είναι

289
00:13:21,638 --> 00:13:24,903
ότι ένας νευρολόγος, ο Τζούλιο Τονόνι,

290
00:13:24,903 --> 00:13:26,146
πήρε αυτή τη θεωρία

291
00:13:26,146 --> 00:13:28,221
και την ανέπτυξε

292
00:13:28,221 --> 00:13:30,070
με μια σχολαστική μαθηματική θεωρία.

293
00:13:30,070 --> 00:13:31,587
Έχει ένα μαθηματικό μέτρο

294
00:13:31,587 --> 00:13:33,317
της ενσωμάτωσης της πληροφορίας

295
00:13:33,317 --> 00:13:35,066
το οποίο αποκαλεί φι,

296
00:13:35,066 --> 00:13:36,963
που μετράει την ποσότητα
της πληροφορίας

297
00:13:36,963 --> 00:13:38,463
που ενσωματώνεται στο σύστημα.

298
00:13:38,463 --> 00:13:40,832
Υποθέτει ότι το φι συνυπάρχει

299
00:13:40,832 --> 00:13:42,270
με τη συνείδηση.

300
00:13:42,270 --> 00:13:43,771
Έτσι σ' έναν ανθρώπινο εγκέφαλο

301
00:13:43,771 --> 00:13:46,110
ενσωματώνεται μεγάλο ποσοστό πληροφορίας,

302
00:13:46,110 --> 00:13:48,144
άρα έχουμε αυξημένο φι,

303
00:13:48,144 --> 00:13:49,693
άρα έχουμε πολύ συνείδηση.

304
00:13:49,693 --> 00:13:53,266
Σ' ένα ποντίκι, μεσαίου βαθμού
ενσωμάτωση πληροφορίας,

305
00:13:53,266 --> 00:13:54,615
θεωρείται εξίσου σημαντικό,

306
00:13:54,615 --> 00:13:56,430
δηλαδή μεγάλο ποσοστό συνείδησης.

307
00:13:56,430 --> 00:13:58,695
Αλλά καθώς πηγαίνεις προς τα σκουλήκια,

308
00:13:58,695 --> 00:14:02,172
τα μικρόβια, τα σωματίδια,

309
00:14:02,172 --> 00:14:03,706
ο βαθμός του φι πέφτει.

310
00:14:03,706 --> 00:14:06,139
Το ποσοστό της πληροφορίας
που ενσωματώνεται πέφτει,

311
00:14:06,139 --> 00:14:07,587
αλλά παραμένει μη μηδενικό.

312
00:14:07,587 --> 00:14:09,526
Στη θεωρία του Τονόνι,

313
00:14:09,526 --> 00:14:13,483
συνεχίζει να μην υπάρχει
μη μηδενικό ποσοστό συνείδησης.

314
00:14:13,562 --> 00:14:16,101
Συνεπώς, προτείνει έναν θεμελειώδη νόμο

315
00:14:16,101 --> 00:14:19,485
συνείδησης: Υψηλό φι, υψηλή συνείδηση.

316
00:14:19,485 --> 00:14:22,107
Δεν γνωρίζω αν αυτή η θεωρία είναι σωστή,

317
00:14:22,107 --> 00:14:25,318
αλλά ίσως είναι η κυρίαρχη θεωρία
αυτή τη στιγμή

318
00:14:25,318 --> 00:14:26,704
στην επιστήμη της συνείδησης,

319
00:14:26,704 --> 00:14:29,385
και χρησιμοποιείται για να ενσωματώσει
ένα ολόκληρο φάσμα

320
00:14:29,385 --> 00:14:31,322
επιστημονικών δεδομένων,

321
00:14:31,322 --> 00:14:33,735
και έχει κάποια ιδιότηττα
η οποία είναι αρκετά απλή

322
00:14:33,735 --> 00:14:37,060
που μπορείς να την γράψεις 
μπροστά σε ένα μπλουζάκι.

323
00:14:37,060 --> 00:14:39,625
Ένα άλλο τελευταίο κίνητρο είναι ότι

324
00:14:39,625 --> 00:14:41,916
ο παμψυχισμός ίσως μας βοηθήσει
να ενσωματώσουμε

325
00:14:41,916 --> 00:14:44,950
τη συνείδηση στον φυσικό κόσμο.

326
00:14:44,950 --> 00:14:48,127
Οι φυσικοί και οι φιλόσοφοι
έχουν συχνά παρατηρήσει

327
00:14:48,127 --> 00:14:50,568
ότι η φυσική είναι περιέργως θεωρητική.

328
00:14:50,568 --> 00:14:52,716
Περιγράφει τη δομή της πραγματικότητας

329
00:14:52,716 --> 00:14:54,800
χρησιμοποιώντας ένα σωρό εξισώσεων,

330
00:14:54,800 --> 00:14:57,824
αλλά δεν μας λέει για την πραγματικότητα

331
00:14:57,824 --> 00:14:59,392
στην οποία υπόκειται.

332
00:14:59,392 --> 00:15:01,289
Όπως το θέτει ο Στήβεν Χώκινγκ,

333
00:15:01,289 --> 00:15:05,343
τι πυροδοτεί την εξίσωση;

334
00:15:05,343 --> 00:15:07,961
Με βάση την άποψη του παμψυχιστή,

335
00:15:07,961 --> 00:15:10,600
αφήνουμε τις εξισώσεις
της φυσικής ως έχουν,

336
00:15:10,600 --> 00:15:12,164
και θεωρούμε ότι περιγράφουν

337
00:15:12,164 --> 00:15:13,838
τη ροή της συνείδησης.

338
00:15:13,838 --> 00:15:15,876
Αυτό εξάλλου κάνει και η φυσική,

339
00:15:15,876 --> 00:15:18,205
περιγράφει τη ροή της συνείδησης.

340
00:15:18,205 --> 00:15:19,858
Με αυτή την άποψη, η συνείδηση

341
00:15:19,858 --> 00:15:23,984
πυροδοτεί την εξίσωση.

342
00:15:23,984 --> 00:15:26,044
Με αυτή την άποψη,
η συνείδηση δεν αιωρείται

343
00:15:26,044 --> 00:15:27,440
έξω από το κόσμο της φυσικής

344
00:15:27,440 --> 00:15:28,858
σαν κάτι επιπλέον.

345
00:15:28,858 --> 00:15:32,314
Είναι στη σωστή θέση όπως η καρδιά.

346
00:15:32,314 --> 00:15:35,188
Αυτή η θεωρία, πιστεύω,
η θεωρία του παμψυχιστή,

347
00:15:35,188 --> 00:15:38,489
έχει τη δυνατότητα 
να μεταβάλλει τη σχέση μας

348
00:15:38,489 --> 00:15:39,984
με τη φύση,

349
00:15:39,984 --> 00:15:42,219
και ίσως έχει και κάποιες σημαντικές
κοινωνικές

350
00:15:42,219 --> 00:15:45,912
και ηθικές επιπτώσεις.

351
00:15:45,912 --> 00:15:48,071
Κάποιες ίσως είναι παράλογες.

352
00:15:48,071 --> 00:15:51,142
Συνήθιζα να πιστεύω ότι
δεν θα μπορούσα να φάω τίποτα

353
00:15:51,142 --> 00:15:53,604
που έχει συνείδηση,

354
00:15:53,604 --> 00:15:56,208
έτσι θα έπρεπε να είμαι χορτοφάγος.

355
00:15:56,208 --> 00:15:58,775
Αν είσαι παμψυχιστής 
και πάρεις αυτή τη θεωρία

356
00:15:58,775 --> 00:16:01,505
πρόκειται να πεινάσεις.

357
00:16:01,505 --> 00:16:02,793
Έτσι πιστεύω ότι

358
00:16:02,793 --> 00:16:04,960
αυτό μπορεί να μεταβάλλει 
τις απόψεις μας,

359
00:16:04,960 --> 00:16:07,203
εφόσον ό,τι αγγίζει 
δεοντολογικούς σκοπούς

360
00:16:07,203 --> 00:16:08,477
και ηθικές σκέψεις,

361
00:16:08,477 --> 00:16:11,554
δεν αφορά τόσο τη συνείδηση,

362
00:16:11,554 --> 00:16:15,510
όσο το βαθμό και την περιπλοκότητα
της συνείδησης.

363
00:16:15,510 --> 00:16:17,448
Είναι φυσικό να ρωτάμε
για τη συνείδηση

364
00:16:17,448 --> 00:16:20,498
σε άλλα συστήματα, 
όπως στους υπολογιστές.

365
00:16:20,498 --> 00:16:22,287
Τι γίνεται με την τεχνητή νοημοσύνη

366
00:16:22,287 --> 00:16:25,729
της Σαμάνθα στην ταινία «Αυτή»;

367
00:16:25,729 --> 00:16:27,129
Έχει συνείδηση;

368
00:16:27,129 --> 00:16:29,740
Αν την αντιμετωπίσουμε 
με τη θεωρία του παμψυχιστή,

369
00:16:29,740 --> 00:16:33,211
η Σαμάνθα εκτελεί 
σύνθετη διαχείριση πληροφορίας

370
00:16:33,211 --> 00:16:34,632
και ενσωμάτωσης,

371
00:16:34,632 --> 00:16:37,299
άρα η απάντηση πιθανότατα είναι ναι,
έχει συνείδηση.

372
00:16:37,299 --> 00:16:40,237
Αν αυτό ισχύει, τίθονται κάποια σοβαρά

373
00:16:40,237 --> 00:16:42,602
ηθικά ζητήματα σχετικά με την ηθική

374
00:16:42,602 --> 00:16:46,123
της ανάπτυξης έξυπνων
υπολογιστικών συστήματα

375
00:16:46,123 --> 00:16:48,859
και την ηθική του να τα σβήνεις.

376
00:16:48,859 --> 00:16:51,359
Στο τέλος, ίσως ρωτήσετε για τη συνείδηση

377
00:16:51,359 --> 00:16:53,241
ολόκληρων ομάδων,

378
00:16:53,241 --> 00:16:55,078
του πλανήτη.

379
00:16:55,078 --> 00:16:58,001
Έχει ο Καναδάς τη δική του συνείδηση;

380
00:16:58,001 --> 00:17:00,100
Ή ακόμα και σε τοπικό επίπεδο,

381
00:17:00,100 --> 00:17:01,308
μία ομάδα,

382
00:17:01,308 --> 00:17:03,571
όπως το κοινό του συνεδρίου TED,

383
00:17:03,571 --> 00:17:07,020
έχουμε αυτή τη στιγμή μια
ομαδική συνείδηση TED,

384
00:17:07,020 --> 00:17:08,513
μια εσωτερική ταινία

385
00:17:08,513 --> 00:17:11,319
γι' αυτήν την ομάδα TED,

386
00:17:11,319 --> 00:17:14,079
ξεχωριστή από τις εσωτερικές ταινίες
κάθε μέρους μας;

387
00:17:14,088 --> 00:17:16,243
Δεν γνωρίζω την απάντηση 
σε αυτή την ερώτηση,

388
00:17:16,253 --> 00:17:17,624
αλλά πιστεύω ότι είναι κάτι

389
00:17:17,624 --> 00:17:20,098
που αξίζει να το πάρουμε στα σοβαρά.

390
00:17:20,098 --> 00:17:22,435
Έτσι το όραμα του παμψυχιστή,

391
00:17:22,435 --> 00:17:24,248
είναι πρωτοποριακό

392
00:17:24,248 --> 00:17:26,462
και δεν ξέρω αν είναι σωστό.

393
00:17:26,462 --> 00:17:29,955
Είμαι πολύ πιο σίγουρος
για την πρώτη τρελή ιδέα,

394
00:17:29,955 --> 00:17:32,117
ότι η συνείδηση είναι θεμελιώδης αρχή,

395
00:17:32,117 --> 00:17:33,920
απ' ό,τι για τη δεύτερη,

396
00:17:33,920 --> 00:17:36,141
ότι είναι συμπαντική.

397
00:17:36,141 --> 00:17:38,219
Η άποψη αυτή γεννά ερωτήματα

398
00:17:38,219 --> 00:17:39,760
και προκλήσεις,

399
00:17:39,760 --> 00:17:41,120
όπως το πώς αυτή η ελάχιστη

400
00:17:41,120 --> 00:17:42,860
συνείδηση προστίθεται

401
00:17:42,860 --> 00:17:45,157
στην περίπλοκη συνείδηση

402
00:17:45,157 --> 00:17:47,480
που ξέρουμε και αγαπάμε.

403
00:17:47,480 --> 00:17:48,940
Αν υπάρχουν απαντήσεις

404
00:17:48,940 --> 00:17:50,445
θα προοδεύσουμε
στην αναζήτησή

405
00:17:50,445 --> 00:17:53,532
μιας σοβαρότερης θεωρίας περί συνείδησης.

406
00:17:53,532 --> 00:17:56,920
Αν όχι, αφού αυτό είναι ίσως
το δυσκολότερο πρόβλημα

407
00:17:56,920 --> 00:17:58,764
της επιστήμης και της φιλοσοφίας,

408
00:17:58,764 --> 00:18:02,209
δεν μπορούμε να περιμένουμε 
ότι θα το λύσουμε σε μια νύχτα.

409
00:18:02,209 --> 00:18:05,749
Αλλά πιστεύω ότι στο τέλος 
θα βρούμε την άκρη.

410
00:18:05,749 --> 00:18:08,736
Το να καταλάβουμε τη συνείδηση 
είναι το κλειδί, πιστεύω,

411
00:18:08,736 --> 00:18:11,188
στο να καταλάβουμε το σύμπαν

412
00:18:11,188 --> 00:18:13,718
και τους εαυτούς μας.

413
00:18:13,718 --> 00:18:16,621
Ίσως χρειάζεται τη σωστή τρελή ιδέα.

414
00:18:16,621 --> 00:18:18,612
Σας ευχαριστώ.

415
00:18:18,612 --> 00:18:20,300
(Χειροκρότημα)