0:00:00.774,0:00:02.515
Αυτή τη στιγμή

0:00:02.515,0:00:05.989
έχετε μια ταινία που παίζεται [br]στο κεφάλι σας.

0:00:05.989,0:00:08.516
Είναι μια απίθανη ταινία[br]με πολλαπλά κομμάτια.

0:00:08.516,0:00:11.840
Είναι τρισδιάστατη, με πολυκάναλο ήχο

0:00:11.840,0:00:14.476
για ό,τι βλέπετε και ακούτε [br]αυτή τη στιγμή,

0:00:14.476,0:00:16.795
αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή.

0:00:16.795,0:00:21.978
Η ταινία σας έχει οσμή, γεύση και αφή.

0:00:21.978,0:00:24.530
Έχει αίσθηση του κορμιού σας,

0:00:24.530,0:00:28.849
πόνο, πείνα, οργασμούς.

0:00:28.849,0:00:30.890
Έχει αισθήματα,

0:00:30.890,0:00:34.426
θυμό και χαρά.

0:00:34.426,0:00:38.220
Έχει αναμνήσεις, όπως[br]σκηνές από τα παιδικά σας χρόνια

0:00:38.220,0:00:40.920
που παίζονται μπροστά σας.

0:00:40.920,0:00:45.375
Έχει αυτή τη συνεχή φωνή που αφηγείται

0:00:45.375,0:00:49.751
στη συχνότητα της συνείδησής σας.

0:00:49.751,0:00:54.824
Στην καρδιά αυτής της ταινίας είστε εσείς

0:00:54.824,0:00:59.189
που τα βιώνετε όλα αυτά άμεσα.

0:00:59.189,0:01:04.881
Αυτή η ταινία είναι η συνείδηση σας,

0:01:04.881,0:01:06.188
το αντικείμενο της εμπειρίας

0:01:06.188,0:01:11.326
του μυαλού και του κόσμου.

0:01:11.326,0:01:13.631
Η συνείδηση είναι μία από[br]τις θεμελιώδεις αρχές

0:01:13.631,0:01:15.648
της ανθρώπινης ύπαρξης.

0:01:15.648,0:01:18.580
Κάθε ένας από εμάς έχει επίγνωση.

0:01:18.580,0:01:21.309
Όλοι μας έχουμε την εσωτερική μας ταινία

0:01:21.309,0:01:24.040
εσύ και εσύ και εσύ.

0:01:24.040,0:01:27.760
Δεν υπάρχει κάτι πιο άμεσο από αυτό.

0:01:27.760,0:01:31.232
Τουλάχιστον, γνωρίζω ευθέως [br]για τη συνείδησή μου.

0:01:31.232,0:01:35.230
Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος[br]ότι έχετε κι εσείς.

0:01:35.230,0:01:38.658
Η συνείδηση είναι αυτό που κάνει[br]τη ζωή να αξίζει.

0:01:38.658,0:01:42.358
Αν δεν είχαμε συνείδηση,[br]τίποτα στις ζωές μας

0:01:42.358,0:01:45.723
δεν θα είχε νόημα ή αξία.

0:01:45.723,0:01:46.889
Αλλά την ίδια στιγμή,

0:01:46.889,0:01:51.059
είναι το πιο μυστήριο φαινόμενο [br]στο σύμπαν.

0:01:51.059,0:01:54.432
Γιατί έχουμε συνείδηση;

0:01:54.432,0:01:55.973
Γιατί έχουμε εσωτερικές ταινίες;

0:01:55.973,0:01:58.226
Γιατί δεν είμαστε απλώς ρομπότ

0:01:58.226,0:02:00.469
που επεξεργάζονται όλα αυτά τα δεδομένα,

0:02:00.469,0:02:02.486
παράγουν το αποτέλεσμα,

0:02:02.486,0:02:06.341
χωρίς να βιώνουν καθόλου[br]τις εσωτερικές ταινίες;

0:02:06.341,0:02:08.850
Αυτή τη στιγμή, κανείς δεν ξέρει[br]τις απαντήσεις

0:02:08.850,0:02:10.596
σε αυτές τις ερωτήσεις.

0:02:10.596,0:02:14.305
Προτείνω ότι για να ενσωματωθεί [br]η συνείδηση στην επιστήμη,

0:02:14.305,0:02:19.000
θα χρειαστούν κάποιες[br]ριζοσπαστικές ιδέες.

0:02:19.000,0:02:21.966
Κάποιοι λένε πως η επιστήμη της συνείδησης

0:02:21.966,0:02:23.918
είναι αδύνατη.

0:02:23.918,0:02:27.686
Η επιστήμη, από τη φύση της,[br]είναι αντικειμενική.

0:02:27.686,0:02:31.111
Η συνείδηση, από τη φύση της,[br]είναι υποκειμενική.

0:02:31.111,0:02:35.560
Έτσι δεν μπορεί ποτέ να υπάρξει[br]επιστήμη της συνείδησης.

0:02:35.560,0:02:38.780
Για πολύ καιρό και στον 20ο αιώνα,[br]επικρατούσε αυτή η άποψη.

0:02:38.780,0:02:42.598
Οι ψυχολόγοι μελετούσαν τη συμπεριφορά[br]αντικειμενικά,

0:02:42.598,0:02:46.660
οι νευρολόγοι μελετούσαν τον εγκέφαλο[br]αντικειμενικά,

0:02:46.660,0:02:50.210
και κανείς δεν είχε αναφερθεί ποτέ[br]στη συνείδηση.

0:02:50.210,0:02:52.966
Ακόμα και πριν από τριάντα χρόνια,[br]όταν ξεκίνησε το TED,

0:02:52.966,0:02:55.348
υπήρχε πολύ λίγη επιστημονική εργασία

0:02:55.348,0:02:57.900
για τη συνείδηση.

0:02:57.900,0:02:59.605
Τώρα, περίπου είκοσι χρόνια μετά,

0:02:59.605,0:03:02.578
αυτό ξεκίνησε να αλλάζει.

0:03:02.578,0:03:05.355
Νευρολόγοι όπως ο Φράνσις Κρικ

0:03:05.355,0:03:08.111
και φυσικοί όπως ο Ρότζερ Πένροουζ

0:03:08.111,0:03:10.351
είπαν πως τώρα είναι η ώρα[br]για την επιστήμη

0:03:10.351,0:03:13.127
να επιτεθεί στη συνείδηση.

0:03:13.127,0:03:15.447
Από τότε, έχει γίνει[br]μια πραγματική έκρηξη,

0:03:15.447,0:03:17.784
επιστημονικής εργασίας

0:03:17.784,0:03:19.048
σχετικά με τη συνείδηση.

0:03:19.048,0:03:21.087
Αυτή η δουλειά είναι απίθανη.[br]Είναι εξαιρετική.

0:03:21.087,0:03:23.175
Αλλά έχει κάποιους βασικούς

0:03:23.175,0:03:27.000
περιορισμούς μέχρι τώρα.

0:03:27.000,0:03:28.658
Τα τελευταία χρόνια, το στολίδι

0:03:28.658,0:03:31.478
της επιστήμης της συνείδησης

0:03:31.478,0:03:33.973
είναι η έρευνα για τη συσχέτιση,

0:03:33.973,0:03:37.102
συσχέτιση μεταξύ συγκεκριμένων [br]περιοχών του εγκεφάλου

0:03:37.102,0:03:41.120
και συγκεκριμένων καταστάσεων[br]της συνείδησης.

0:03:41.120,0:03:42.210
Είδαμε κάτι σχετικό

0:03:42.210,0:03:43.970
απ' τη Νάνσυ Κάνγουισερ

0:03:43.970,0:03:47.246
στην εξαίρετη δουλειά[br]που παρουσίασε πριν λίγο.

0:03:47.246,0:03:50.809
Τώρα καταλαβαίνουμε πολύ καλύτερα,[br]για παράδειγμα,

0:03:50.809,0:03:53.126
ποια μέρη του εγκεφάλου [br]συσχετίζονται

0:03:53.126,0:03:56.497
με τη συνειδητή εμπειρία [br]του να βλέπεις πρόσωπα

0:03:56.497,0:03:59.617
ή του να νιώθεις πόνο

0:03:59.617,0:04:02.106
ή του να αισθάνεσαι χαρούμενος.

0:04:02.106,0:04:04.922
Αλλά αυτό παραμένει συσχετισμένο[br]με την επιστήμη.

0:04:04.922,0:04:08.278
Δεν είναι επιστήμη της επεξήγησης.

0:04:08.278,0:04:10.901
Γνωρίζουμε ότι αυτά τα μέρη του εγκεφάλου

0:04:10.901,0:04:14.825
σχετίζονται με συγκεκριμένα είδη[br]συνειδητής εμπειρίας,

0:04:14.825,0:04:18.461
αλλά δεν γνωρίζουμε το γιατί.

0:04:18.461,0:04:20.786
Το αναφέρω λέγοντας

0:04:20.786,0:04:24.183
ότι αυτή του είδους η εργασία[br]από τη νευροεπιστήμη

0:04:24.183,0:04:25.929
απαντάει κάποιες από τις ερωτήσεις

0:04:25.929,0:04:27.734
που έχουμε σχετικά με τη συνείδηση,

0:04:27.734,0:04:31.507
την ερώτηση σχετικά με το τι κάνουν[br]συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου

0:04:31.507,0:04:33.616
και με τι συσχετίζονται.

0:04:33.616,0:04:36.772
Αλλά ως ένα βαθμό,[br]αυτά είναι τα εύκολα προβλήματα.

0:04:36.772,0:04:39.213
Κανένα χτύπημα στους νευρολόγους.

0:04:39.213,0:04:41.834
Η συνείδηση δεν έχει εύκολα προβλήματα.

0:04:41.834,0:04:46.425
Αλλά δεν αγγίζει[br]το πραγματικό μυστήριο

0:04:46.425,0:04:48.355
στον πυρήνα αυτού του θέματος:

0:04:48.355,0:04:52.575
Γιατί όλες αυτές οι δραστηριότητες[br]στον εγκέφαλο

0:04:52.575,0:04:55.500
θα έπρεπε να συνοδεύονται [br]από τη συνείδηση;

0:04:55.500,0:04:58.706
Γιατί υπάρχει αυτή η εσωτερική[br]προσωπική ταινία;

0:04:58.706,0:05:01.960
Προς το παρόν, δεν έχουμε[br]κανένα στοιχείο.

0:05:01.960,0:05:03.993
Ίσως πείτε,

0:05:03.993,0:05:07.548
ας δώσουμε στη νευροεπιστήμη [br]μερικά χρόνια.

0:05:07.548,0:05:11.328
Θα καταλήξει να είναι ένα ακόμα[br]εξελισσόμενο φαινόμενο

0:05:11.328,0:05:16.210
όπως το κυκλοφοριακό, οι τυφώνες,

0:05:16.210,0:05:18.831
και η ζωή και θα το λύσουμε.

0:05:18.831,0:05:20.902
Οι κλασικές περιπτώσεις ανάδειξης

0:05:20.902,0:05:24.280
είναι όλες περιπτώσεις που προκύπτουν [br]από την αναδυόμενη συμπεριφορά,

0:05:24.280,0:05:26.627
πώς συμπεριφέρεται το κυκλοφοριακό,

0:05:26.627,0:05:28.123
πώς λειτουργεί ο τυφώνας,

0:05:28.123,0:05:30.316
πώς αναπαράγεται ένας ζωντανός οργανισμός,

0:05:30.316,0:05:33.905
προσαρμόζεται και μεταβολίζεται,

0:05:33.905,0:05:36.188
ερωτήσεις για [br]την αντικειμενική λειτουργία.

0:05:36.188,0:05:39.010
Θα μπορούσαμε να το εφαρμόσουμε αυτό[br]στον ανθρώπινο εγκέφαλο

0:05:39.010,0:05:40.519
για εξήγηση συμπεριφορών

0:05:40.519,0:05:42.792
και λειτουργιών[br]του ανθρώπινου εγκεφάλου

0:05:42.792,0:05:43.951
ως αναδυόμενα φαινόμενα:

0:05:43.951,0:05:48.349
Πώς περπατάμε, πώς μιλάμε,[br]πώς παίζουμε σκάκι,

0:05:48.349,0:05:50.239
ερωτήσεις σχετικές με τη συμπεριφορά.

0:05:50.239,0:05:52.366
Αλλά όταν πρόκειται για τη συνείδηση,

0:05:52.366,0:05:54.255
οι ερωτήσεις σχετικά με τη συμπεριφορά

0:05:54.255,0:05:57.180
ανήκουν στα εύκολα προβλημάτα.

0:05:57.180,0:05:58.777
Όταν έρχεται το δύσκολο πρόβλημα,

0:05:58.777,0:06:01.154
τότε η ερώτηση είναι γιατί

0:06:01.154,0:06:02.965
όλη αυτή η συμπεριφορά

0:06:02.965,0:06:05.810
συνοδεύεται με προσωπική εμπειρία;

0:06:05.810,0:06:07.565
Και εδώ, το βασικό υπόδειγμα

0:06:07.565,0:06:09.411
ανάδειξης,

0:06:09.411,0:06:12.358
ακόμα και το βασικό[br]υπόδειγμα της νευροεπιστήμης,

0:06:12.358,0:06:16.801
δεν έχουν, μέχρι τώρα, και πολλά να πουν.

0:06:16.801,0:06:20.446
Είμαι ένας επιστημονικός υλιστής.

0:06:20.446,0:06:24.473
Θέλω μια επιστημονική θεωρία[br]για τη συνείδηση

0:06:24.473,0:06:26.802
που να λειτουργεί,

0:06:26.802,0:06:29.209
και για πολύ καιρό, [br]

0:06:29.209,0:06:30.650
έσπαγα το κεφάλι μου

0:06:30.650,0:06:32.787
ψάχνοντας για μια θεωρία συνείδησης

0:06:32.787,0:06:34.543
σε καθαρά φυσικούς όρους

0:06:34.543,0:06:35.870
που θα δούλευε.

0:06:35.870,0:06:37.613
Αλλά τελικά κατάλαβα

0:06:37.613,0:06:41.798
ότι αυτό δεν γινόταν [br]για συστηματικούς λόγους.

0:06:41.798,0:06:43.733
Είναι μεγάλη ιστορία,

0:06:43.733,0:06:46.450
αλλά η βασική ιδέα είναι[br]ότι αυτό που παίρνουμε

0:06:46.450,0:06:48.790
από απλουστευμένες εξηγήσεις

0:06:48.790,0:06:51.434
σε φυσικούς όρους,[br]σε όρους σχετικά με τον εγκέφαλο,

0:06:51.434,0:06:53.879
είναι ιστορίες [br]για τη λειτουργία ενός συστήματος,

0:06:53.879,0:06:55.675
τη δομή του, τις δυναμικές του,

0:06:55.675,0:06:57.667
τη συμπεριφορά που παράγει,

0:06:57.667,0:06:59.747
άριστο για τη λύση[br]εύκολων προβλημάτων,

0:06:59.747,0:07:02.245
όπως το πώς συμπεριφερόμαστε, [br]το πώς λειτουργούμε.

0:07:02.245,0:07:05.698
Αλλά όταν έχει να κάνει[br]με προσωπική εμπειρία,

0:07:05.698,0:07:09.259
γιατί όλο αυτό μοιάζει[br]σαν κάτι από μέσα μας;

0:07:09.259,0:07:11.334
Αυτό είναι κάτι ουσιαστικά καινούριο,

0:07:11.334,0:07:15.227
και είναι πάντα μια περαιτέρω ερώτηση.

0:07:15.227,0:07:20.640
Θεωρώ ότι είμαστε σε αδιέξοδο εδώ.

0:07:20.640,0:07:23.855
Έχουμε αυτή την απίστευτη,[br]υπέροχη αλυσίδα εξηγήσεων,

0:07:23.855,0:07:27.455
είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό,[br]όπου η φυσική εξηγεί την χημεία,

0:07:27.455,0:07:30.695
η χημεία εξηγεί τη βιολογία,

0:07:30.695,0:07:34.542
η βιολογία εξηγεί μέρη της ψυχολογίας.

0:07:34.542,0:07:36.000
Αλλά η συνείδηση

0:07:36.000,0:07:38.771
δεν φαίνεται να κολλάει [br]σ' αυτή την εικόνα.

0:07:38.771,0:07:40.661
Απ' τη μια πλευρά είναι δεδομένο

0:07:40.661,0:07:42.630
ότι έχουμε συνείδηση.

0:07:42.630,0:07:43.916
Απ' την άλλη, δεν ξέρουμε

0:07:43.916,0:07:47.894
πώς να την χωρέσουμε στην[br]επιστημονική μας άποψη για το κόσμο.

0:07:47.894,0:07:49.841
Θεωρώ ότι η συνείδηση αυτή τη στιγμή

0:07:49.841,0:07:52.304
είναι ένα είδος ανωμαλίας,

0:07:52.304,0:07:54.340
κάτι που πρέπει να ενσωματώσουμε

0:07:54.340,0:07:58.240
στην άποψή μας για τον κόσμο, [br]αλλά ακόμα δεν βλέπουμε τον τρόπο.

0:07:58.240,0:08:00.168
Απέναντι σε μια τέτοια ανωμαλία,

0:08:00.168,0:08:03.407
μπορεί να χρειαστούμε επαναστατικές ιδέες,

0:08:03.407,0:08:06.412
και πιστεύω ότι μπορεί να χρειαστούμε[br]μία ή δυο ιδέες

0:08:06.412,0:08:08.852
που μπορεί να φαίνονται τρελές

0:08:08.852,0:08:11.788
πριν κατανοήσουμε τη συνείδηση

0:08:11.788,0:08:13.880
επιστημονικά.

0:08:13.880,0:08:15.479
Υπάρχουν μερικές υποψήφιες

0:08:15.479,0:08:17.975
τρελές ιδέες.

0:08:17.975,0:08:22.317
Ο φίλος μου Νταν Ντένετ,[br]που είναι εδώ σήμερα, έχει μία.

0:08:22.317,0:08:24.714
Η τρελή του ιδέα είναι ότι δεν υπάρχει

0:08:24.714,0:08:26.457
κανένα πρόβλημα συνείδησης.

0:08:26.457,0:08:29.820
Η όλη ιδέα της εσωτερικής[br]προσωπικής ταινίας

0:08:29.820,0:08:34.432
περιλαμβάνει ένα είδος[br]ψευδαίσθησης ή σύγχυσης.

0:08:34.432,0:08:36.330
Αρκεί να εξηγήσουμε

0:08:36.330,0:08:39.337
τις αντικειμενικές λειτουργίες,[br]τις συμπεριφορές του εγκεφάλου,

0:08:39.337,0:08:41.362
και μετά έχουμε εξηγήσει όλα όσα

0:08:41.362,0:08:43.837
χρειάζονται εξήγηση.

0:08:43.837,0:08:46.446
Πρέπει να του δώσουμε [br]περισσότερη δύναμη.

0:08:46.446,0:08:48.460
Αυτό είναι το είδος[br]της πρωτοποριακής ιδέας

0:08:48.460,0:08:50.384
που πρέπει να εξερευνήσουμε

0:08:50.384,0:08:52.723
αν θέλουμε μια απλουστευμένη

0:08:52.723,0:08:56.273
θεωρία της συνείδησης[br]με βάση τον εγκέφαλο.

0:08:56.273,0:08:58.344
Για πολλούς από μας όμως,

0:08:58.344,0:09:00.171
αυτή η άποψη πλησιάζει επικίνδυνα

0:09:00.171,0:09:02.192
την εξ ολοκλήρου απόρριψη της συνείδησης,

0:09:02.192,0:09:03.695
για να είναι ικανοποιητική.

0:09:03.695,0:09:06.763
Έτσι αλλάζω κατεύθυνση.

0:09:06.763,0:09:07.949
Στον χρόνο που απομένει,

0:09:07.949,0:09:10.948
θέλω να εξερευνήσω δύο τρελές ιδέες

0:09:10.948,0:09:14.665
που πιστεύω είναι πολλά υποσχόμενες.

0:09:14.665,0:09:16.285
Η πρώτη τρελή ιδέα

0:09:16.285,0:09:20.910
είναι ότι η συνείδηση είναι βασική αρχή.

0:09:20.910,0:09:23.751
Οι φυσικοί συχνά δέχονται[br]κάποια στοιχεία για το σύμπαν

0:09:23.751,0:09:25.911
ως βασικές θεμελιώδεις αρχές:

0:09:25.911,0:09:29.660
Χώρος, χρόνος και μάζα.

0:09:29.660,0:09:33.270
Χτίζουν γύρω τους θεμελιώδεις νόμους,

0:09:33.270,0:09:37.160
όπως ο νόμος της βαρύτητας[br]ή της κβαντικής μηχανικής.

0:09:37.160,0:09:39.470
Αυτές οι βασικές ιδιότητες και οι νόμοι

0:09:39.470,0:09:42.687
δεν εξηγούνται από κάτι πιο βασικό.

0:09:42.687,0:09:45.427
Αντιθέτως, θεωρούνται δεδομένοι,

0:09:45.427,0:09:48.806
και ο κόσμος χτίζεται από εκεί και πέρα.

0:09:48.806,0:09:53.905
Μερικές φορές, η λίστα με[br]τις θεμελιώδεις αρχές διευρύνεται.

0:09:53.905,0:09:56.362
Το 19ο αιώνα, ο Μάξγουελ ανακάλυψε

0:09:56.362,0:09:59.530
ότι δεν μπορείς να εξηγήσεις[br]το ηλεκτρομαγνητικό φαινόμενο

0:09:59.530,0:10:01.881
με τις υπάρχουσες θεμελιώδεις αρχές,

0:10:01.881,0:10:04.950
τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα, [br]τους νόμους του Νιούτον,

0:10:04.950,0:10:07.521
έτσι πρότεινε θεμελιώδεις νόμους

0:10:07.521,0:10:09.335
ηλεκτρομαγνητισμού

0:10:09.335,0:10:11.746
και πρότεινε το ηλεκτρικό διάγραμμα

0:10:11.746,0:10:13.514
σαν βασικό στοιχείο

0:10:13.514,0:10:16.473
που κυβερνάται από αυτούς τους νόμους.

0:10:16.473,0:10:19.756
Πιστεύω ότι αντιμετωπίζουμε [br]μια παρόμοια κατάσταση

0:10:19.756,0:10:21.366
με την περίπτωση της συνείδησης.

0:10:21.366,0:10:23.851
Αν δεν μπορούμε [br]να εξηγήσουμε την συνείδηση

0:10:23.851,0:10:26.269
με τις υπάρχουσες θεμελιώδεις αρχές,

0:10:26.269,0:10:28.940
τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα, το φορτίο,

0:10:28.940,0:10:32.370
τότε με βάση τη λογική[br]χρειάζεται να διευρύνουμε τη λίστα.

0:10:32.370,0:10:34.846
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε [br]είναι να θεωρήσουμε

0:10:34.846,0:10:38.102
την ίδια τη συνείδηση σαν κάτι θεμελιώδες,

0:10:38.102,0:10:41.174
έναν θεμελιώδες λίθο της φύσης.

0:10:41.174,0:10:44.102
Δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε [br]να την εξετάσουμε επιστημονικά.

0:10:44.102,0:10:47.700
Αντιθέτως, μας ανοίγει τον δρόμο[br]για να την εξετάσουμε επιστημονικά.

0:10:47.700,0:10:49.604
Στη συνέχεια πρέπει να μελετήσουμε

0:10:49.604,0:10:52.557
τους θεμελιώδεις νόμους[br]που κυβερνούν τη συνείδηση,

0:10:52.557,0:10:54.937
τους νόμους που συνδέουν τη συνείδηση

0:10:54.937,0:10:57.738
με άλλες θεμελιώδεις αρχές:[br]Τον χώρο, τον χρόνο, τη μάζα,

0:10:57.738,0:11:00.674
με τις φυσικές διαδικασίες.

0:11:00.674,0:11:02.856
Οι φυσικοί κάποιες φορές λένε

0:11:02.856,0:11:05.736
ότι θέλουμε θεμελιώδεις νόμους τόσο απλούς

0:11:05.736,0:11:09.538
ώστε να μπορούμε [br]να τους γράψουμε σε μπλουζάκια.

0:11:09.538,0:11:11.259
Λοιπόν πιστεύω ότι κάτι παρόμοιο

0:11:11.259,0:11:13.127
αντιμετωπίζουμε με τη συνείδηση.

0:11:13.127,0:11:15.877
Θέλουμε να βρούμε [br]θεμελιώδεις νόμους τόσο απλούς

0:11:15.877,0:11:17.964
που να γράφονται πάνω σε μπλουζάκια.

0:11:17.964,0:11:20.239
Δεν ξέρουμε ακόμα ποιοι είναι[br]αυτοί οι νόμοι,

0:11:20.239,0:11:23.566
αλλά αυτό κυνηγάμε.

0:11:23.566,0:11:25.983
Η δεύτερα τρελή ιδέα

0:11:25.983,0:11:29.461
είναι ότι η συνείδηση[br]ίσως είναι συμπαντική.

0:11:29.461,0:11:32.522
Κάθε σύστημα ίσως έχει σε κάποιο βαθμό

0:11:32.522,0:11:36.247
συνείδηση.

0:11:36.247,0:11:39.208
Αυτή η άποψη ονομάζεται παμψυχισμός:

0:11:39.208,0:11:42.210
παν για όλους, ψυχισμός για το μυαλό,

0:11:42.210,0:11:43.981
κάθε σύστημα έχει συνείδηση,

0:11:43.981,0:11:48.228
όχι μόνο οι άνθρωποι, τα σκυλιά,[br]τα ποντίκια, οι μύγες,

0:11:48.228,0:11:50.805
ακόμα και τα μικρόβια του Ρομπ Νάιτ,

0:11:50.805,0:11:52.992
τα βασικά σωματίδια.

0:11:52.992,0:11:55.705
Ακόμα και ένα φωτόνιο έχει[br]κάποιο βαθμό συνείδησης.

0:11:55.705,0:11:59.484
Η ιδέα δεν είναι ότι[br]τα φωτόνια είναι έξυπνα

0:11:59.484,0:12:00.561
ή ότι σκέφτονται.

0:12:00.561,0:12:01.991
Δεν λέμε ότι ένα φωτόνιο

0:12:01.991,0:12:03.436
είναι ανήσυχο

0:12:03.436,0:12:06.728
επειδή σκέφτεται, «Οοο, πάντα[br]τρέχω κοντά στην ταχύτητα του φωτός.

0:12:06.728,0:12:09.720
Ποτέ δεν μπορώ να σταματήσω[br]και να μυρίσω τα τριαντάφυλλα».

0:12:09.720,0:12:11.864
Όχι και έτσι.

0:12:11.864,0:12:14.912
Αλλά η σκέψη είναι ότι ίσως[br]τα φωτόνια έχουν

0:12:14.912,0:12:17.535
κάποιο ίχνος ωμού,[br]υποκειμενικού αισθήματος,

0:12:17.535,0:12:21.687
κάποιον απλό προπομπό συνείδησης.

0:12:21.687,0:12:24.541
Αυτό ίσως σας ακούγετε λίγο τρελό.

0:12:24.541,0:12:27.324
Για πιο λόγο θα σκεφτόταν κάποιος[br]κάτι τόσο τρελό;

0:12:27.324,0:12:30.884
Κάποιο κίνητρο έρχεται [br]από την πρώτη τρελή ιδέα,

0:12:30.884,0:12:33.030
ότι η συνείδηση είναι θεμελιώδης αρχή.

0:12:33.030,0:12:37.405
Αν είναι θεμελιώδης αρχή,[br]όπως ο χώρος και ο χρόνος και η μάζα,

0:12:37.405,0:12:40.100
είναι φυσικό να πιστεύουμε ότι[br]ίσως είναι και συμπαντική,

0:12:40.100,0:12:41.970
με τον τρόπο που είναι τα υπόλοιπα.

0:12:41.970,0:12:44.229
Αξίζει επίσης να επισημάνουμε[br]ότι αν και η ιδέα

0:12:44.229,0:12:45.943
φαίνεται παράλογη σε εμάς,

0:12:45.943,0:12:48.687
είναι λιγότερο παράλογη σε ανθρώπους

0:12:48.687,0:12:50.418
από άλλες κουλτούρες,

0:12:50.418,0:12:54.828
όπου το ανθρώπινο μυαλό αντιμετωπίζεται[br]περισσότερο ως συνέχιση της φύσης.

0:12:55.010,0:12:58.744
Ένα βαθύτερο κίνητρο [br]προκύπτει απ' την ιδέα

0:12:58.744,0:13:00.753
ότι ίσως ο πιο απλός και ισχυρός τρόπος

0:13:00.753,0:13:03.327
να βρεις θεμελιώδεις νόμους[br]που συνδέουν τη συνείδηση

0:13:03.327,0:13:04.967
με τη φυσική λειτουργία

0:13:04.967,0:13:08.062
είναι να συνδέσεις τη συνείδηση[br]με την πληροφορία.

0:13:08.062,0:13:10.073
Όποτε υπάρχει επεξεργασία πληροφορίας,

0:13:10.073,0:13:11.138
υπάρχει συνείδηση.

0:13:11.138,0:13:13.678
Σύνθετη επεξεργασία πληροφορίας,[br]όπως σε έναν άνθρωπο,

0:13:13.688,0:13:15.220
σύνθετη συνείδηση.

0:13:15.220,0:13:17.349
Απλή επεξεργασία πληροφορίας,

0:13:17.349,0:13:19.307
απλή συνείδηση.

0:13:19.307,0:13:21.638
Κάτι πολύ συναρπαστικό[br]τα τελευταία χρόνια είναι

0:13:21.638,0:13:24.903
ότι ένας νευρολόγος, ο Τζούλιο Τονόνι,

0:13:24.903,0:13:26.146
πήρε αυτή τη θεωρία

0:13:26.146,0:13:28.221
και την ανέπτυξε

0:13:28.221,0:13:30.070
με μια σχολαστική μαθηματική θεωρία.

0:13:30.070,0:13:31.587
Έχει ένα μαθηματικό μέτρο

0:13:31.587,0:13:33.317
της ενσωμάτωσης της πληροφορίας

0:13:33.317,0:13:35.066
το οποίο αποκαλεί φι,

0:13:35.066,0:13:36.963
που μετράει την ποσότητα[br]της πληροφορίας

0:13:36.963,0:13:38.463
που ενσωματώνεται στο σύστημα.

0:13:38.463,0:13:40.832
Υποθέτει ότι το φι συνυπάρχει

0:13:40.832,0:13:42.270
με τη συνείδηση.

0:13:42.270,0:13:43.771
Έτσι σ' έναν ανθρώπινο εγκέφαλο

0:13:43.771,0:13:46.110
ενσωματώνεται μεγάλο ποσοστό πληροφορίας,

0:13:46.110,0:13:48.144
άρα έχουμε αυξημένο φι,

0:13:48.144,0:13:49.693
άρα έχουμε πολύ συνείδηση.

0:13:49.693,0:13:53.266
Σ' ένα ποντίκι, μεσαίου βαθμού[br]ενσωμάτωση πληροφορίας,

0:13:53.266,0:13:54.615
θεωρείται εξίσου σημαντικό,

0:13:54.615,0:13:56.430
δηλαδή μεγάλο ποσοστό συνείδησης.

0:13:56.430,0:13:58.695
Αλλά καθώς πηγαίνεις προς τα σκουλήκια,

0:13:58.695,0:14:02.172
τα μικρόβια, τα σωματίδια,

0:14:02.172,0:14:03.706
ο βαθμός του φι πέφτει.

0:14:03.706,0:14:06.139
Το ποσοστό της πληροφορίας[br]που ενσωματώνεται πέφτει,

0:14:06.139,0:14:07.587
αλλά παραμένει μη μηδενικό.

0:14:07.587,0:14:09.526
Στη θεωρία του Τονόνι,

0:14:09.526,0:14:13.483
συνεχίζει να μην υπάρχει[br]μη μηδενικό ποσοστό συνείδησης.

0:14:13.562,0:14:16.101
Συνεπώς, προτείνει έναν θεμελειώδη νόμο

0:14:16.101,0:14:19.485
συνείδησης: Υψηλό φι, υψηλή συνείδηση.

0:14:19.485,0:14:22.107
Δεν γνωρίζω αν αυτή η θεωρία είναι σωστή,

0:14:22.107,0:14:25.318
αλλά ίσως είναι η κυρίαρχη θεωρία[br]αυτή τη στιγμή

0:14:25.318,0:14:26.704
στην επιστήμη της συνείδησης,

0:14:26.704,0:14:29.385
και χρησιμοποιείται για να ενσωματώσει[br]ένα ολόκληρο φάσμα

0:14:29.385,0:14:31.322
επιστημονικών δεδομένων,

0:14:31.322,0:14:33.735
και έχει κάποια ιδιότηττα[br]η οποία είναι αρκετά απλή

0:14:33.735,0:14:37.060
που μπορείς να την γράψεις [br]μπροστά σε ένα μπλουζάκι.

0:14:37.060,0:14:39.625
Ένα άλλο τελευταίο κίνητρο είναι ότι

0:14:39.625,0:14:41.916
ο παμψυχισμός ίσως μας βοηθήσει[br]να ενσωματώσουμε

0:14:41.916,0:14:44.950
τη συνείδηση στον φυσικό κόσμο.

0:14:44.950,0:14:48.127
Οι φυσικοί και οι φιλόσοφοι[br]έχουν συχνά παρατηρήσει

0:14:48.127,0:14:50.568
ότι η φυσική είναι περιέργως θεωρητική.

0:14:50.568,0:14:52.716
Περιγράφει τη δομή της πραγματικότητας

0:14:52.716,0:14:54.800
χρησιμοποιώντας ένα σωρό εξισώσεων,

0:14:54.800,0:14:57.824
αλλά δεν μας λέει για την πραγματικότητα

0:14:57.824,0:14:59.392
στην οποία υπόκειται.

0:14:59.392,0:15:01.289
Όπως το θέτει ο Στήβεν Χώκινγκ,

0:15:01.289,0:15:05.343
τι πυροδοτεί την εξίσωση;

0:15:05.343,0:15:07.961
Με βάση την άποψη του παμψυχιστή,

0:15:07.961,0:15:10.600
αφήνουμε τις εξισώσεις[br]της φυσικής ως έχουν,

0:15:10.600,0:15:12.164
και θεωρούμε ότι περιγράφουν

0:15:12.164,0:15:13.838
τη ροή της συνείδησης.

0:15:13.838,0:15:15.876
Αυτό εξάλλου κάνει και η φυσική,

0:15:15.876,0:15:18.205
περιγράφει τη ροή της συνείδησης.

0:15:18.205,0:15:19.858
Με αυτή την άποψη, η συνείδηση

0:15:19.858,0:15:23.984
πυροδοτεί την εξίσωση.

0:15:23.984,0:15:26.044
Με αυτή την άποψη,[br]η συνείδηση δεν αιωρείται

0:15:26.044,0:15:27.440
έξω από το κόσμο της φυσικής

0:15:27.440,0:15:28.858
σαν κάτι επιπλέον.

0:15:28.858,0:15:32.314
Είναι στη σωστή θέση όπως η καρδιά.

0:15:32.314,0:15:35.188
Αυτή η θεωρία, πιστεύω,[br]η θεωρία του παμψυχιστή,

0:15:35.188,0:15:38.489
έχει τη δυνατότητα [br]να μεταβάλλει τη σχέση μας

0:15:38.489,0:15:39.984
με τη φύση,

0:15:39.984,0:15:42.219
και ίσως έχει και κάποιες σημαντικές[br]κοινωνικές

0:15:42.219,0:15:45.912
και ηθικές επιπτώσεις.

0:15:45.912,0:15:48.071
Κάποιες ίσως είναι παράλογες.

0:15:48.071,0:15:51.142
Συνήθιζα να πιστεύω ότι[br]δεν θα μπορούσα να φάω τίποτα

0:15:51.142,0:15:53.604
που έχει συνείδηση,

0:15:53.604,0:15:56.208
έτσι θα έπρεπε να είμαι χορτοφάγος.

0:15:56.208,0:15:58.775
Αν είσαι παμψυχιστής [br]και πάρεις αυτή τη θεωρία

0:15:58.775,0:16:01.505
πρόκειται να πεινάσεις.

0:16:01.505,0:16:02.793
Έτσι πιστεύω ότι

0:16:02.793,0:16:04.960
αυτό μπορεί να μεταβάλλει [br]τις απόψεις μας,

0:16:04.960,0:16:07.203
εφόσον ό,τι αγγίζει [br]δεοντολογικούς σκοπούς

0:16:07.203,0:16:08.477
και ηθικές σκέψεις,

0:16:08.477,0:16:11.554
δεν αφορά τόσο τη συνείδηση,

0:16:11.554,0:16:15.510
όσο το βαθμό και την περιπλοκότητα[br]της συνείδησης.

0:16:15.510,0:16:17.448
Είναι φυσικό να ρωτάμε[br]για τη συνείδηση

0:16:17.448,0:16:20.498
σε άλλα συστήματα, [br]όπως στους υπολογιστές.

0:16:20.498,0:16:22.287
Τι γίνεται με την τεχνητή νοημοσύνη

0:16:22.287,0:16:25.729
της Σαμάνθα στην ταινία «Αυτή»;

0:16:25.729,0:16:27.129
Έχει συνείδηση;

0:16:27.129,0:16:29.740
Αν την αντιμετωπίσουμε [br]με τη θεωρία του παμψυχιστή,

0:16:29.740,0:16:33.211
η Σαμάνθα εκτελεί [br]σύνθετη διαχείριση πληροφορίας

0:16:33.211,0:16:34.632
και ενσωμάτωσης,

0:16:34.632,0:16:37.299
άρα η απάντηση πιθανότατα είναι ναι,[br]έχει συνείδηση.

0:16:37.299,0:16:40.237
Αν αυτό ισχύει, τίθονται κάποια σοβαρά

0:16:40.237,0:16:42.602
ηθικά ζητήματα σχετικά με την ηθική

0:16:42.602,0:16:46.123
της ανάπτυξης έξυπνων[br]υπολογιστικών συστήματα

0:16:46.123,0:16:48.859
και την ηθική του να τα σβήνεις.

0:16:48.859,0:16:51.359
Στο τέλος, ίσως ρωτήσετε για τη συνείδηση

0:16:51.359,0:16:53.241
ολόκληρων ομάδων,

0:16:53.241,0:16:55.078
του πλανήτη.

0:16:55.078,0:16:58.001
Έχει ο Καναδάς τη δική του συνείδηση;

0:16:58.001,0:17:00.100
Ή ακόμα και σε τοπικό επίπεδο,

0:17:00.100,0:17:01.308
μία ομάδα,

0:17:01.308,0:17:03.571
όπως το κοινό του συνεδρίου TED,

0:17:03.571,0:17:07.020
έχουμε αυτή τη στιγμή μια[br]ομαδική συνείδηση TED,

0:17:07.020,0:17:08.513
μια εσωτερική ταινία

0:17:08.513,0:17:11.319
γι' αυτήν την ομάδα TED,

0:17:11.319,0:17:14.079
ξεχωριστή από τις εσωτερικές ταινίες[br]κάθε μέρους μας;

0:17:14.088,0:17:16.243
Δεν γνωρίζω την απάντηση [br]σε αυτή την ερώτηση,

0:17:16.253,0:17:17.624
αλλά πιστεύω ότι είναι κάτι

0:17:17.624,0:17:20.098
που αξίζει να το πάρουμε στα σοβαρά.

0:17:20.098,0:17:22.435
Έτσι το όραμα του παμψυχιστή,

0:17:22.435,0:17:24.248
είναι πρωτοποριακό

0:17:24.248,0:17:26.462
και δεν ξέρω αν είναι σωστό.

0:17:26.462,0:17:29.955
Είμαι πολύ πιο σίγουρος[br]για την πρώτη τρελή ιδέα,

0:17:29.955,0:17:32.117
ότι η συνείδηση είναι θεμελιώδης αρχή,

0:17:32.117,0:17:33.920
απ' ό,τι για τη δεύτερη,

0:17:33.920,0:17:36.141
ότι είναι συμπαντική.

0:17:36.141,0:17:38.219
Η άποψη αυτή γεννά ερωτήματα

0:17:38.219,0:17:39.760
και προκλήσεις,

0:17:39.760,0:17:41.120
όπως το πώς αυτή η ελάχιστη

0:17:41.120,0:17:42.860
συνείδηση προστίθεται

0:17:42.860,0:17:45.157
στην περίπλοκη συνείδηση

0:17:45.157,0:17:47.480
που ξέρουμε και αγαπάμε.

0:17:47.480,0:17:48.940
Αν υπάρχουν απαντήσεις

0:17:48.940,0:17:50.445
θα προοδεύσουμε[br]στην αναζήτησή

0:17:50.445,0:17:53.532
μιας σοβαρότερης θεωρίας περί συνείδησης.

0:17:53.532,0:17:56.920
Αν όχι, αφού αυτό είναι ίσως[br]το δυσκολότερο πρόβλημα

0:17:56.920,0:17:58.764
της επιστήμης και της φιλοσοφίας,

0:17:58.764,0:18:02.209
δεν μπορούμε να περιμένουμε [br]ότι θα το λύσουμε σε μια νύχτα.

0:18:02.209,0:18:05.749
Αλλά πιστεύω ότι στο τέλος [br]θα βρούμε την άκρη.

0:18:05.749,0:18:08.736
Το να καταλάβουμε τη συνείδηση [br]είναι το κλειδί, πιστεύω,

0:18:08.736,0:18:11.188
στο να καταλάβουμε το σύμπαν

0:18:11.188,0:18:13.718
και τους εαυτούς μας.

0:18:13.718,0:18:16.621
Ίσως χρειάζεται τη σωστή τρελή ιδέα.

0:18:16.621,0:18:18.612
Σας ευχαριστώ.

0:18:18.612,0:18:20.300
(Χειροκρότημα)