WEBVTT 00:00:01.098 --> 00:00:05.347 Beyin hayret verici ve karmaşık bir organdır. 00:00:05.625 --> 00:00:08.474 İnsanların çoğu beyin konusunda büyülenmiş olsa da, 00:00:08.474 --> 00:00:10.925 size beynin çalışma prensipleri hakkında pek bir şey söyleyemezler 00:00:10.925 --> 00:00:13.571 çünkü okullarda sinirbilim öğretmiyoruz. 00:00:13.571 --> 00:00:16.626 Bu donanımın bu kadar karmaşık bir yapıda 00:00:16.626 --> 00:00:19.263 ve pahalı olmasının sebeplerinden biri, 00:00:19.263 --> 00:00:22.639 sadece büyük üniversitelerde ve enstitülerde yapılabiliyor olmasıdır. 00:00:22.639 --> 00:00:24.244 Yani beyne ulaşabilmek için, 00:00:24.244 --> 00:00:26.438 gerçekten hayatınızı adamalı ve 00:00:26.438 --> 00:00:29.227 mezun olduktan sonra altı buçuk yılınızı 00:00:29.227 --> 00:00:31.183 sadece bu aletlere ulaşabilecek 00:00:31.183 --> 00:00:33.366 bir sinirbilimci olmak için harcamalısınız. 00:00:33.366 --> 00:00:34.245 Bu çok kötü, 00:00:34.245 --> 00:00:36.354 çünkü içimizdeki beş kişiden birinde 00:00:36.563 --> 00:00:37.782 -ki bu dünyanın %20'si eder- 00:00:37.956 --> 00:00:39.270 sinir hastalığı bulunuyor. 00:00:39.270 --> 00:00:41.858 Bu hastalıklar için tedavi yoktur. 00:00:41.915 --> 00:00:43.816 Yani yapmamız gereken şey, 00:00:43.816 --> 00:00:46.363 eğitim sürecinde geriye giderek, 00:00:46.363 --> 00:00:48.654 öğrencilere sinirbilimi öğretmek gibi gözüküyor, 00:00:48.654 --> 00:00:50.819 böylece belki de gelecekte 00:00:50.993 --> 00:00:55.277 beyin üzerine çalışan bir bilim adamı olmayı düşünebilirler. 00:00:55.474 --> 00:00:58.527 Yüksek lisanstayken, laboratuvar ortağım Tim Marzullo ve ben, 00:00:58.527 --> 00:01:01.673 beyin üzerinde çalışırken kullandığımız 00:01:01.836 --> 00:01:04.528 bu karmaşık aleti alıp, tanıdığınız herhangi birinin, 00:01:04.528 --> 00:01:06.698 bir amatörün, bir lise öğrencisinin 00:01:06.698 --> 00:01:08.619 karşılayabileceği kadar hesaplı ve 00:01:08.619 --> 00:01:11.019 öğrenip sinirbilim keşfine katılabileceği 00:01:11.031 --> 00:01:12.860 kadar basit bir şekle soksak 00:01:12.860 --> 00:01:14.579 ne olur diye düşündük 00:01:14.579 --> 00:01:15.630 ve kararımızı verdik. 00:01:15.630 --> 00:01:16.675 Bunu başardık. 00:01:16.675 --> 00:01:18.070 Böylece birkaç yıl önce 00:01:18.070 --> 00:01:19.738 Backyard Brains adında bir şirket kurduk 00:01:19.738 --> 00:01:21.849 ve KY (kendin yap) sinirbilimmalzemeleri yaptık 00:01:21.849 --> 00:01:23.227 ve bu akşam buraya birkaç tane getirdim. 00:01:23.227 --> 00:01:24.993 Burada biraz tanıtım yapmak istiyorum. 00:01:24.993 --> 00:01:26.822 Bir şeyler görmek ister misiniz millet? 00:01:26.822 --> 00:01:28.595 Bir gönüllüye ihtiyacım olacak. 00:01:29.001 --> 00:01:31.188 İlk önce, adınız nedir? 00:01:31.188 --> 00:01:32.248 (Alkış) 00:01:32.248 --> 00:01:33.169 Sam Kelly: Sam. 00:01:33.194 --> 00:01:34.680 Greg Gage: Pekâlâ, Sam, 00:01:34.680 --> 00:01:36.661 şimdi beyninin sesini kaydedeceğim. 00:01:36.661 --> 00:01:37.870 Bunu daha önce denemiş miydin? 00:01:37.870 --> 00:01:38.909 SK: Hayır. 00:01:38.909 --> 00:01:40.610 GG: Bilim için kolunu uzatmanı istiyorum, 00:01:40.610 --> 00:01:42.328 Kolunu birazcık katla, 00:01:42.491 --> 00:01:43.968 evet şimdi yapacağım şey şu, 00:01:43.968 --> 00:01:45.937 koluna elektrotlar bağlayacağım 00:01:45.937 --> 00:01:47.845 ve şu anda şunu merak ediyor olmalısın 00:01:47.845 --> 00:01:50.639 beyninin sesini kaydedeceğim dedim ama kolunla neden uğraşıyorum? 00:01:50.639 --> 00:01:53.578 Beyninde yaklaşık 80 milyar nöron var. 00:01:53.578 --> 00:01:55.835 Bu nöronlar ileri geri hareket eden 00:01:55.835 --> 00:01:57.752 elektriksel ve kimyasal iletiler gönderiyorlar. 00:01:57.752 --> 00:01:59.614 Kolunu böyle hareket ettirdiğin zaman, 00:01:59.631 --> 00:02:01.615 tam buradaki motor korteksindeki bazı nöronlar 00:02:01.615 --> 00:02:03.444 aşağıya ileti gönderiyorlar. 00:02:03.444 --> 00:02:05.121 Korpus kallozumundan aşağıya inecekler, 00:02:05.121 --> 00:02:06.594 omuriliğinin üzerinden geçip, 00:02:06.594 --> 00:02:08.395 kaslarındaki motor sinir hücresine gelecekler 00:02:08.395 --> 00:02:10.461 ve bu elektriksel boşalma 00:02:10.461 --> 00:02:12.306 buradaki elektrotlar tarafından alınacak 00:02:12.306 --> 00:02:14.689 ve böylece beyninin tam olarak 00:02:14.689 --> 00:02:16.765 ne yaptığını dinleyebiliyor olacağız. 00:02:16.765 --> 00:02:18.443 Şimdi çalıştıracağım. 00:02:18.443 --> 00:02:19.780 GG: Beyninin sesinin nasıl olduğunu 00:02:19.780 --> 00:02:21.095 daha önce duymuş muydun? 00:02:21.095 --> 00:02:21.874 SK: Hayır. 00:02:21.874 --> 00:02:23.679 GG: Pekâlâ, hadi deneyelim. 00:02:23.679 --> 00:02:25.073 Devam et elini sık. 00:02:25.235 --> 00:02:26.048 (Gürültü) 00:02:26.268 --> 00:02:27.487 Dinlediğin şey, 00:02:27.685 --> 00:02:30.993 burada bulunan motor birimlerin. 00:02:31.144 --> 00:02:34.093 Haydi bunu bir de görelim. 00:02:34.232 --> 00:02:35.909 Pekâlâ burada duracağım 00:02:35.982 --> 00:02:38.570 ve uygulamamızı açacağım. 00:02:38.854 --> 00:02:41.128 Pekâlâ elini sıkmanı istiyorum. 00:02:41.325 --> 00:02:42.730 (Gürültü) 00:02:42.892 --> 00:02:44.285 Evet buradakiler onun omuriliğinden çıkıp 00:02:44.471 --> 00:02:47.651 kaslarına gelen motor birimleri. 00:02:47.681 --> 00:02:48.624 Bunu o yapıyor. 00:02:48.624 --> 00:02:50.973 Burada gerçekleşen elektriksel etkinliği görüyorsunuz. 00:02:50.973 --> 00:02:52.343 Hatta buraya tıklayabilir 00:02:52.343 --> 00:02:53.936 ve bir tanesini görmeyi deneyebilirsiniz. 00:02:53.936 --> 00:02:55.522 Bunu güçlü bir şekilde yapmaya devam et. 00:02:55.522 --> 00:02:58.012 Şimdi beyninin içinde gerçekleşen 00:02:58.012 --> 00:03:00.320 potansiyel bir motor eylemde durduk. 00:03:00.320 --> 00:03:03.052 Dahasını ister misiniz? 00:03:03.320 --> 00:03:04.908 (Alkış) 00:03:04.940 --> 00:03:06.169 Bu çok ilgi çekici. 00:03:06.169 --> 00:03:07.859 Daha da ilgi çekici yapalım! 00:03:08.033 --> 00:03:09.682 Bir gönüllüye daha ihtiyacım var. 00:03:09.833 --> 00:03:11.899 İsminiz nedir, beyefendi? 00:03:12.015 --> 00:03:12.421 Miguel Goncalves: Miguel. 00:03:12.572 --> 00:03:13.153 GG: Pekâlâ, Miguel. 00:03:13.338 --> 00:03:15.277 Burada duracaksın. 00:03:15.474 --> 00:03:16.960 Kolunu böyle hareket ettirdiğinde, 00:03:17.158 --> 00:03:19.178 beynin aşağıya, buradaki kaslarına 00:03:19.352 --> 00:03:21.000 sinyal gönderir. 00:03:21.175 --> 00:03:22.997 Senin de kolunu hareket ettirmeni istiyorum. 00:03:23.113 --> 00:03:25.737 Pekâlâ, beynin kaslarınıza sinyal gönderecek. 00:03:25.899 --> 00:03:27.536 Tam burada çalışan, 00:03:27.699 --> 00:03:29.951 bu üç parmağı sinir sistemine bağlayan 00:03:30.160 --> 00:03:31.715 bir sinir vardır 00:03:31.890 --> 00:03:33.875 ve deriye, 00:03:34.049 --> 00:03:36.139 onu uyarabileceğimiz kadar yakındır 00:03:36.289 --> 00:03:38.808 böylece senin ellerinden çıkan 00:03:38.808 --> 00:03:40.881 beyin sinyallerini kopyalayıp 00:03:40.881 --> 00:03:42.616 senin ellerine aktarabiliriz. 00:03:42.616 --> 00:03:44.868 Böylece senin beynin ellerine hareket etmesini söylediğinde 00:03:44.868 --> 00:03:46.288 senin ellerin hareket edecek. 00:03:46.288 --> 00:03:48.572 Bir bakıma, senin özgür iradeni elinden alacak 00:03:48.757 --> 00:03:51.938 ve bu el üzerinde artık hiçbir hükmün kalmayacak, 00:03:51.939 --> 00:03:53.096 kabul ediyor musun? 00:03:53.239 --> 00:03:55.769 Sizi bağlamam gerekiyor. (Gülüşmeler) 00:03:55.955 --> 00:03:59.252 Dirsek kemiğindeki siniri bulmam lazım. 00:03:59.415 --> 00:04:01.736 Muhtemelen buralarda bir yerde. 00:04:01.852 --> 00:04:03.478 Buraya gelirken 00:04:03.629 --> 00:04:05.997 neye giriştiğin hakkında bir fikrin yoktu. 00:04:06.018 --> 00:04:07.838 Pekâlâ uzaklaşacağım ve 00:04:07.838 --> 00:04:10.112 bunları insan-insana arayüzümüze bağlayacağız. 00:04:12.282 --> 00:04:15.354 Pekâlâ, Sam tekrar elini sık. 00:04:15.528 --> 00:04:16.596 Tamam. 00:04:16.747 --> 00:04:18.344 Tekrar yap. Harikasın. 00:04:18.344 --> 00:04:21.897 Tamam, şimdi sizi bağlayacağım böylece... 00:04:21.897 --> 00:04:23.991 Başlangıçta biraz tuhaf hissettirebilir. 00:04:24.130 --> 00:04:27.056 Şey gibi hissettirecek -- (Gülüşmeler) 00:04:27.207 --> 00:04:29.807 Bilirsin, özgür iradeni kaybetmişsin 00:04:29.935 --> 00:04:31.323 ve birisi senin yöneticin olmuş. 00:04:31.323 --> 00:04:32.768 Biraz tuhaf hissettirebilir. 00:04:32.790 --> 00:04:34.787 Şimdi, elini gevşetmeni istiyorum. 00:04:34.837 --> 00:04:36.764 Sam, sen benimlesin. Şimdi elini sık. 00:04:36.764 --> 00:04:37.794 Henüz aleti çalıştırmadım. 00:04:37.794 --> 00:04:39.524 Devam et. Elini sık. 00:04:39.686 --> 00:04:42.089 Pekâlâ, Miguel hazır mısın? 00:04:42.205 --> 00:04:43.355 MG: Hem de hiç olmadığım kadar. 00:04:43.506 --> 00:04:45.073 GG: Çalıştırdım. Devam et! 00:04:45.224 --> 00:04:46.663 Elini hareket ettir! 00:04:46.872 --> 00:04:47.894 Biraz hissedebildin mi? 00:04:48.045 --> 00:04:48.625 MG: Hayır. 00:04:48.811 --> 00:04:49.832 GG: Tamam, tekrar yap. 00:04:50.007 --> 00:04:50.924 MG: Evet, biraz. 00:04:51.086 --> 00:04:51.643 GG: Biraz? 00:04:51.852 --> 00:04:53.025 (Gülüşmeler) 00:04:53.187 --> 00:04:54.209 Tamam gevşeyin. 00:04:54.383 --> 00:04:55.068 Tekrar yap! 00:04:55.265 --> 00:04:56.113 (Gülüşmeler) 00:04:56.252 --> 00:04:57.552 Harika, harika! 00:04:57.727 --> 00:04:58.748 Gevşet, tekrar yap! 00:04:58.922 --> 00:05:02.156 Pekâlâ, şu anda senin beynin 00:05:02.156 --> 00:05:05.273 kendi kolunu ve aynı zamanda 00:05:05.273 --> 00:05:07.452 onun kolunu yönetiyor. 00:05:07.452 --> 00:05:08.767 Devam et, bir kez daha yap. 00:05:08.987 --> 00:05:10.810 Pekâlâ, bu harika. (Gülüşmeler) 00:05:10.984 --> 00:05:15.384 Peki elinin denetimini ben devralsam ne olur? 00:05:15.546 --> 00:05:18.842 Elini gevşet. Ne oluyor? 00:05:19.005 --> 00:05:20.910 Hiçbir şey. 00:05:21.107 --> 00:05:22.815 Neden olmuyor? 00:05:22.815 --> 00:05:24.472 Çünkü bunu beyin yapmak zorunda. 00:05:24.472 --> 00:05:25.727 Şimdi sen yap. 00:05:25.902 --> 00:05:27.028 Pekâlâ, bu güzel. 00:05:27.202 --> 00:05:28.409 (Gülüşmeler) (Alkış) 00:05:28.560 --> 00:05:30.568 Böyle güzel örnekler olduğunuz için teşekkürler arkadaşlar. 00:05:30.789 --> 00:05:32.646 Dünyanın her yerinde olan şey bu 00:05:32.679 --> 00:05:34.722 -elektrofizyoloji! 00:05:34.722 --> 00:05:36.947 Sinirsel bir devrimin gelişimini başlatacağız. 00:05:36.947 --> 00:05:38.436 Teşekkürler. (Alkış)