0:00:01.580,0:00:05.261
[एप्रिल ३ २०१६ या दिवशी [br]सर्वात मोठा काळा इतिहास बाहेर पडला.]

0:00:06.061,0:00:08.892
[शक्तिशाली व श्रीमंतांची गुपिते [br]पनामा पेपर्सने उघड केली]

0:00:08.932,0:00:11.932
[त्यांच्या गुप्त खात्यात गडगंज काळा [br]पैसा त्यांनी दडविला होता.]

0:00:11.932,0:00:14.338
[याचा नेमका अर्थ काय? ते सांगण्यास]

0:00:15.312,0:00:18.212
[जागतिक स्तरावरील [br]साक्षीदार रोबेर्ट पामर येथे आहेत.]

0:00:20.852,0:00:25.804
या आठवड्यात मोठ्या प्रमाणात [br]भ्रष्टाचाराच्या कथा उजेडात आल्या.

0:00:25.828,0:00:29.124
एक एक कोटी दहा लाख कागदपत्रे [br]प्रकाशात आली.

0:00:29.148,0:00:33.572
मोझाक फोन्सेका या पनामा स्थित [br]कायदा कंपनी तर्फे

0:00:33.596,0:00:39.378
काही भ्रष्टाचाराच्या बाबी वरील [br]पडदा उघडला गेला.

0:00:39.402,0:00:41.640
गुप्तपणे देशाबाहेर दडविलेल्या संपत्तीचा

0:00:41.664,0:00:46.826
आपल्याला कळते कसे बँक, वकील व ग्राहक

0:00:46.826,0:00:49.024
मोझाक फोन्सेका सारख्या[br]कंपनीत जावून म्हणायचे

0:00:49.048,0:00:51.555
आम्हाला एक निनावी कंपनी हवी आहे .

0:00:51.579,0:00:52.971
ती द्याल?

0:00:52.995,0:00:54.805
हे तुम्हाला ई मेल पाहून कळेल

0:00:54.829,0:00:56.792
तसेच संदेशाच्या आदान प्रदाना [br]वरूनही हे कळते.

0:00:56.816,0:00:59.891
यावरून या यंत्रणेची माहिती तुम्हास कळेल.

0:00:59.915,0:01:01.316
हे कसे कार्य चालते.

0:01:01.340,0:01:05.393
याचे घोर परिणाम ताबडतोब [br]जाणवू लागले आहेत.

0:01:05.417,0:01:07.742
आईसलंड च्या पंतप्रधानांनी [br]राजीनामा दिला आहे.

0:01:07.742,0:01:09.257
आम्हाला याही बातम्या मिळाल्यात.

0:01:09.281,0:01:14.324
सिरीयाचा क्रूर हुकुमशहा बशर अल आसाद

0:01:14.348,0:01:16.903
हाही यात सामील आहे.

0:01:16.927,0:01:22.156
असा आरोप केला जातो २ बिलियन डोल्लर [br]यात गुंतले आहेत.

0:01:22.180,0:01:26.083
यात रशियाचे व्लादिमिर पुतीन [br]आघाडीवर आहेत.

0:01:26.107,0:01:28.568
त्यांच्या लहानपणाच्या मित्राद्वारे.

0:01:28.592,0:01:30.820
हे या यादीत वरच्या स्थानी आहेत्त.

0:01:30.844,0:01:33.444
आणखी बरेचसे श्रीमंत यात सहभागी आहेत.

0:01:33.468,0:01:37.786
पुढच्या काही कहाण्यांनी आणखी काही [br]नाराज होतील.

0:01:37.810,0:01:40.363
पुढील काही कागदपत्रामुळे.

0:01:40.387,0:01:44.573
हे काहीसे गुप्त हेर कथेसारखे आहे.

0:01:44.597,0:01:46.260
ग्रिशमच्यारहस्यकथे सारखे.

0:01:46.284,0:01:50.300
मला तुम्हाला दुरून हे असेच दिसेल.

0:01:50.324,0:01:52.832
आपण याची दाखल का घेतली पाहिजे.

0:01:52.856,0:01:57.099
पण वास्तव आहे शक्तिमान व श्रीमंत

0:01:57.123,0:01:59.777
आपला पैसा सुरक्षित देशाबाहेर ठेवू शकता.

0:01:59.801,0:02:02.288
त्यांचावर लागू असलेले कर चुकवून.

0:02:02.312,0:02:06.406
याचा अर्थ हा कि सार्वजनिक कामासाठी [br]कमी पैसा उपलब्ध होतो.

0:02:06.430,0:02:09.783
शिक्षण ,रस्ते व आरोग्यासारखे.

0:02:09.807,0:02:12.128
याचा परिणाम आपल्यावर होत आहे.

0:02:12.152,0:02:14.868
ग्लोबल विटनेस माझ्या संघटनेने

0:02:14.892,0:02:18.954
उघड केलेले हे कृत्य अभूतपूर्व आहे.

0:02:18.978,0:02:23.466
जागतिक माध्यमे व राजकीय नेते

0:02:23.490,0:02:28.145
सांगत आहेत कसे व्यक्ती[br]आपला पैसा देशाबाहेर नेतात.

0:02:28.169,0:02:30.564
आणि आपली मालमत्ता लपवितात.

0:02:30.588,0:02:35.372
याबद्दल आम्ही दशकापासून[br]सांगत आलो आहोत.

0:02:35.396,0:02:40.031
मला वाटते लाखो लोकांना [br]हे भ्रमित व अचंबित करणारे वाटेल.

0:02:40.055,0:02:44.520
हे धन देशाबाहेर जाते कसे[br]कळावयास अवघड आहे

0:02:44.544,0:02:47.376
रशियन बाहुली सारखे मला वाटते.

0:02:47.400,0:02:50.859
तुमच्याजवळ एक कंपनी आहे [br]जी अन्य कंपनीत पैसे गुंताविते.

0:02:50.883,0:02:52.994
आणि ती आणखी दुसऱ्या कंपनीत [br]गुंतवणूक करते.

0:02:53.018,0:02:57.429
हे समजणे जवळजवळ अशक्य आहे.

0:02:57.453,0:02:59.680
या मागे कोण आहे?

0:02:59.704,0:03:02.617
कायदे अमलात आणणाऱ्यांना

0:03:02.641,0:03:05.604
तसेच वार्ताहर ,नागरी संस्था[br]यांना अवघड आहे

0:03:05.628,0:03:07.890
काय घडते कळण्यास.

0:03:08.318,0:03:09.755
मला यासाठी नवल वाटते

0:03:09.779,0:03:12.986
अमेरिकेत यावर फारसे लिहिले का जात नाही.

0:03:13.010,0:03:16.773
हे कदाचित तेथील प्रभावी व्यक्तीमुळे [br]घडत असेल.

0:03:16.797,0:03:21.335
त्यामुळेच हे उघड होत नसेल.

0:03:21.359,0:03:25.294
यामुळे नव्हे कि अमेरिकेत [br]श्रीमंत नाहीत.

0:03:25.318,0:03:28.128
जे देशाबाहेर आपली संपत्ती नेऊ शकतील.

0:03:28.152,0:03:31.974
हे घडते यामागील यंत्रणेमुळे.

0:03:31.998,0:03:35.488
मोझाक फोनेस्का मध्ये अमेरिकन कमी आहेत.

0:03:35.512,0:03:38.768
जर आपण पाहिले[br]सायमन बेटातून बाहेर आलेली माहिती [br]

0:03:38.792,0:03:42.443
तसेच देलावारे किवा व्योमिंग व नेवाडा

0:03:42.467,0:03:48.259
तुम्हाला आणखी काही उदाहरणे आढळतील [br]ज्यात अमेरीकेबाबत माहिती उघड होईल.

0:03:48.283,0:03:54.201
वस्तुतः अनेक अमेरिकन राज्यात [br]तुम्हाला फार कमी माहिती मिळेल

0:03:54.225,0:03:58.399
तुम्हाला यासाठी कंपनी मिळविण्यास [br]कमी माहिती द्यावी लागते .

0:03:58.423,0:04:01.216
तुम्हाला त्यानंतर एक[br]लायब्ररी कार्ड मिळते.

0:04:01.240,0:04:07.022
अमेरिकेतील गोपनीयता [br]जिल्हा शाळातील कर्मचाऱ्याना

0:04:07.046,0:04:08.952
विद्यार्थ्यानाही अशीच शिकवण देते.

0:04:08.976,0:04:13.872
त्यामुळेच घोटाळेबाजाना गुंतवणूक[br]करणाऱ्यांना लुबाडता येते.

0:04:14.452,0:04:18.142
अश्या प्रकारे याचा आपल्यावर[br]परिणाम होत असतो.

0:04:18.166,0:04:20.037
ग्लोबल विटनेस मध्ये

0:04:20.061,0:04:23.322
आम्ही हे कसे व्यावहारिक आहे [br]याचा आढावा घेतला.

0:04:23.346,0:04:25.759
प्रत्यक्षात हे कसे कार्य करते.

0:04:25.783,0:04:26.958
त्यासाठी आम्ही केले

0:04:26.982,0:04:33.219
मन हटन येथील १३ कायदेशीर येथे आम्ही [br]गुप्तपणे याचा शोध घेणारे पाठविले.

0:04:33.763,0:04:37.537
आमच्या शोध्काने आफ्रिकेचा[br]मंत्री असल्याची बतावणी केली

0:04:37.561,0:04:41.688
ज्यांना जणू आपला पैसा [br]अमेरिकेत पाठ्यायचा होता

0:04:41.712,0:04:44.851
घर, विमान व नौका खरेदी करण्यास

0:04:45.288,0:04:50.349
धक्का दायक हे होते कि [br]एक सोडून सर्वच वकिलांनी

0:04:50.373,0:04:54.966
आम्हाला गुंतवणूकदारांची [br]तसेच सल्ला पण दिला.

0:04:54.990,0:04:56.954
कसा पैसा देशाबाहेर हटविता येईल.

0:04:56.978,0:04:58.790
या सर्व बैठका अगदी प्राथमिक होत्या.

0:04:58.814,0:05:01.086
कोणीही आम्हाला ग्राहक [br]म्हणून स्वीकारले नव्हते.

0:05:01.110,0:05:03.399
अर्थातच पैशाचे हस्तांतरही झाले नाही.

0:05:03.423,0:05:06.881
पण यामुळे यंत्रणेतील दोष प्रकट होतो.

0:05:06.905,0:05:08.824
हेजी महत्वाचे आहे

0:05:08.848,0:05:12.214
आपण याकडे एखाद्या व्यक्तीची समस्या [br]म्हणून पाहू नये.

0:05:12.238,0:05:14.451
किवा एखाद्या वकिलाचा प्रश्न नाही.

0:05:14.475,0:05:18.329
जो आमच्याशी बोलला व आम्हास सल्ला दिला

0:05:18.353,0:05:21.208
एखाद्या जेष्ठ राजकारण्यांची[br]ही बाब मानू नये .

0:05:21.232,0:05:22.861
जो घोटाळ्यात सापडला.

0:05:22.885,0:05:25.941
हे पाहणे महत्वाचे आहे [br]ही यंत्रणा कशी काम करते.

0:05:25.965,0:05:31.908
यामुळे गरिबी ,अस्थिरता ,कर चुकवेगिरी [br]व भ्रष्टाचारास प्रोत्साहन मिळते.

0:05:31.932,0:05:33.747
हा प्रश्न सोडविण्यासाठी,

0:05:33.771,0:05:35.442
आपण जरा वेगळा खेळ खेळला पाहिजे.

0:05:35.466,0:05:37.988
खेळाचे नियम बदलणे आवश्यक आहे.

0:05:38.012,0:05:40.004
त्यसाठी कडक नियम असावयास हवे

0:05:40.028,0:05:42.972
जरा जिकीरीचे आहे.

0:05:42.996,0:05:44.917
आपण याबद्दल काहीच करू शकत नाही,

0:05:44.941,0:05:46.571
कशातही काहीच बदल झाला नाही.

0:05:46.595,0:05:49.931
कोणत्याही काळात[br]बलवान व श्रीमंत असणारच आहे.

0:05:49.955,0:05:52.402
पण एक मूलतः च मी आशावादी असल्याने

0:05:52.426,0:05:55.904
मला काही बदल झालेले जाणवतात.

0:05:55.928,0:05:57.803
काही वर्षात

0:05:57.827,0:06:01.495
आपण अधिकाधिक पारदर्शी होत आहोत.

0:06:01.519,0:06:03.353
कंपनीच्या मालकीचा प्रश्न असतो

0:06:03.755,0:06:06.092
तेव्हा हा प्रश्न राजकीय स्वरूप धारण करतो.

0:06:06.116,0:06:08.610
जसे घडले पंतप्रधान देविद काम्रून बाबत

0:06:08.634,0:06:13.394
उत्तर आयर्लंड मध्ये २०१३ मध्ये [br]जी८ देशांची सभा भरली होती.

0:06:13.872,0:06:17.506
तेव्हापासून युरोपियन संघाने सुरवात केली

0:06:17.506,0:06:20.403
त्यसाठी त्यांनी राष्ट्रीय पातळीवर [br]मध्यवर्ती रजिस्टर ठेवले.

0:06:20.427,0:06:23.834
त्यान प्रख्यात कोण युरोपात कंपन्या[br]चालवितो याची माहिती असायला लागली.

0:06:23.858,0:06:28.537
दुखद हे आहे कि अमेरिका यात मागे आहे.

0:06:28.958,0:06:31.658
एक धोरण ठरविण्यात आले

0:06:31.682,0:06:33.585
दोन्ही सभागृहात हाउस व सिनेटमध्ये

0:06:33.609,0:06:36.766
पण आपल्याला त्यात काही प्रगती दिसत नाही.

0:06:36.790,0:06:39.877
म्हणूनच आपल्याला पनामा प्रकरणाची [br]माहिती घेतली पाहिजे.

0:06:39.901,0:06:43.695
हा मोठा दृष्टीक्षेप असेल[br]जगावेगळ्या गोष्टींचा

0:06:43.719,0:06:48.771
याने अमेरिका व भोवतालचे जग [br]यातील याचे आकलन होईल.

0:06:48.795,0:06:53.585
आमच्या ग्लोबल विटनेस करिता बद्फ्ल घडवून [br]आणण्याचा हा योग्य काळ आहे.

0:06:53.950,0:06:57.698
आम्हाला वाटते सामान्य माणसाने पेटून उठावे.

0:06:57.722,0:07:00.975
आपली ओळख जाहीर न कारेता

0:07:00.999,0:07:02.912
गोपनीय कंपन्या स्थापन करून

0:07:02.936,0:07:06.523
उद्योगपतींनी जागे होऊन म्हणावे

0:07:06.547,0:07:09.831
"अशी गोपनीयता उद्योगास मारक आहे."

0:07:09.855,0:07:14.235
राजकारण्यांनी हा प्रश्न समजून घेतला पाहिजे [br]

0:07:14.259,0:07:19.266
ही गोपनीयता नियम करून मोडली पाहिजे [br]त्यांनी हे म्हणणे मांडावे.

0:07:19.639,0:07:22.918
एकत्रपणे काम करून आपण ही [br]घातक गुप्तता नष्ट केली पाहिजे.

0:07:22.942,0:07:25.999
यामुळेच प्रचंड प्रमाणात कर बुडविला जातो.

0:07:26.023,0:07:29.214
भ्रष्टाचार वाढ.तो अवैध संपती[br]देशाबाहेर जाते