WEBVTT

00:00:07.057 --> 00:00:08.057
Những nhà sản xuất nước hoa

00:00:08.057 --> 00:00:10.427
có thể học được cách phân biệt
các mùi hương riêng biệt

00:00:10.427 --> 00:00:13.946
trong một mùi hương được tạo bởi
hàng trăm hương thơm khác nhau.

00:00:13.946 --> 00:00:16.026
Những chuyên gia về trà được biết đến
với việc họ chỉ cần ngửi trà để chỉ ra được


00:00:16.026 --> 00:00:18.467
không chỉ xuất xứ của lá trà
mà còn cả về mùa thu hoạch

00:00:18.467 --> 00:00:22.835
và việc trà có được trồng
cạnh một cây mận hay không.

00:00:22.835 --> 00:00:24.795
Sở giao thông vận tải thành phổ New York


00:00:24.795 --> 00:00:26.756
đã từng thuê một nhân viên chỉ phụ trách


00:00:26.756 --> 00:00:29.907
việc ngửi và nhận biết khí ga
bị rò rỉ ở hệ thống tàu điện ngầm.

00:00:29.907 --> 00:00:31.638
Có phải ai cũng có thể
học cách nhận biết mùi hương

00:00:31.648 --> 00:00:35.248
giống như những chuyên gia ấy không?

00:00:35.248 --> 00:00:38.728
Phần lớn chúng ta đều ngửi thấy
mùi hương một cách tình cờ

00:00:38.728 --> 00:00:40.738
chẳng hạn như mùi đống rác
ở phía sau một nhà hàng

00:00:40.738 --> 00:00:43.518
mùi dầu gội của người phụ nữ
vừa bước ra khỏi thang máy

00:00:43.518 --> 00:00:46.469
hay mùi bánh mì mới ra lò.

00:00:46.469 --> 00:00:49.990
Chúng ta không thiếu
khả năng nhận biết mùi tốt


00:00:49.990 --> 00:00:52.478
nhờ hàng triệu thụ thể khứu giác
ở trong mũi chúng ta.

00:00:52.478 --> 00:00:56.139
Chúng ta chỉ không đủ tập trung.

00:00:56.139 --> 00:00:59.068
Đó thực sự là một điều đáng tiếc
vì chúng ta có thể bỏ lỡ

00:00:59.068 --> 00:01:01.698
những cơ hội để tạo ra
những liên kết cảm xúc mạnh mẽ.

00:01:01.698 --> 00:01:04.300
Mùi hương được liên kết
chặt chẽ với cảm xúc

00:01:04.300 --> 00:01:07.161
và chúng có thể đánh thức kí ức
về nơi chúng ta đã lãng quên

00:01:07.161 --> 00:01:09.109
và những người chúng ta yêu quý.

00:01:09.109 --> 00:01:13.469
Thật may mắn khi chúng ta có thể luyện tập
để não có khả năng nhận biết mùi tốt hơn.

00:01:13.469 --> 00:01:17.010
Ví dụ Helen Keller đã có thể nhận ra
công việc mà một người đang làm

00:01:17.010 --> 00:01:18.797
mà như bà đã từng nói,

00:01:18.797 --> 00:01:21.559
phân biệt thợ mộc với thợ rèn sắt,

00:01:21.559 --> 00:01:24.360
hoạ sĩ với thợ hồ hoặc nhà hoá học,

00:01:24.360 --> 00:01:26.770
chỉ bằng một cái hít thở đơn giản.

00:01:26.770 --> 00:01:31.571
Làm theo những bước sau và bạn có thể thay 
đổi cách nhận biết mùi hương xung quanh mình.

00:01:31.571 --> 00:01:34.630
Đầu tiên hãy đặt mũi mình gần vào đó.

00:01:34.630 --> 00:01:37.122
Một số động vật được biết đến
với việc đánh hơi giỏi,

00:01:37.122 --> 00:01:39.460
như chó có thể đánh hơi được các chất nổ

00:01:39.460 --> 00:01:41.899
hay lợn có thể tìm thấy
nấm mọc dưới lòng đất,

00:01:41.899 --> 00:01:45.890
để mũi của chúng rất gần chỗ
chúng muốn ngửi.

00:01:45.890 --> 00:01:49.501
Trong khi đó mũi của con người
lại nằm giữa không gian

00:01:49.501 --> 00:01:52.452
Điều này là một bất lợi
cho chúng ta về mặt giải phẫu.

00:01:52.452 --> 00:01:55.846
Vì thế hãy để mũi của bạn đến gần
với cuộc sống xung quanh mình.

00:01:55.846 --> 00:01:56.711
Mặt đất,

00:01:56.711 --> 00:01:57.621
các bề mặt,

00:01:57.621 --> 00:01:58.662
các đồ vật,

00:01:58.662 --> 00:02:00.203
thức ăn ở trong tay bạn.

00:02:00.203 --> 00:02:01.631
Gần gũi với chú chó của bạn,

00:02:01.631 --> 00:02:02.520
bạn đời của bạn,

00:02:02.520 --> 00:02:04.392
cuốn sách mà bạn đang đọc.

00:02:04.392 --> 00:02:06.980
Mũi bạn không chỉ đến gần hơn
với nơi mùi hương toả ra,

00:02:06.980 --> 00:02:11.072
mà hơi ấm từ hơi thở của bạn cũng giúp
mùi hương ấy trở nên dễ nhận biết hơn.

00:02:11.072 --> 00:02:14.022
Điều thứ hai, hãy thật sự ngửi!

00:02:14.022 --> 00:02:17.322
Việc nhận biết mùi hương diễn ra ở
tận phía trên sống mũi của chúng ta

00:02:17.322 --> 00:02:23.072
trong một mô có hình vuông như một chiếc
tem gửi thư có tên là biểu mô khứu giác.

00:02:23.072 --> 00:02:26.801
Khi chúng ta ngửi, các phân tử hương được
hút lên phía trên thông qua lỗ mũi

00:02:26.801 --> 00:02:28.842
đến khi chúng chạm tới mô này

00:02:28.842 --> 00:02:33.844
nơi chúng sẽ hoà lẫn vào
các thụ thể khứu giác.

00:02:33.844 --> 00:02:37.072
Khi chúng ta hít thở bình thường,
chỉ có một lượng khí nhỏ bay được đến đây.

00:02:37.072 --> 00:02:39.543
Nhưng một đến hai lần hít thở sâu

00:02:39.543 --> 00:02:43.124
sẽ đảm bảo việc nhiều khí hơn sẽ đến
được tới các thụ thể khứu giác của bạn.

00:02:43.124 --> 00:02:44.693
Chỉ sau một vài lần ngửi,

00:02:44.693 --> 00:02:47.872
các thụ thể, nơi tiếp nhận
mùi hương mới tốt nhất

00:02:47.872 --> 00:02:50.034
tạm thời đóng lại.

00:02:50.034 --> 00:02:53.764
Vì thế bạn có thể để cho mũi nghỉ ngơi
và sau đó ngửi lại.

00:02:53.764 --> 00:02:56.793
Cuối cùng, hãy tập trung vào mùi hương ấy.

00:02:56.793 --> 00:02:59.875
Phần lớn bạn đi qua các mùi hương
mà không hề để ý đến chúng,

00:02:59.875 --> 00:03:01.844
nhưng chỉ đơn giản chú ý vào
mùi hương mà bạn đang ngửi

00:03:01.844 --> 00:03:05.245
và cố gắng miêu tả nó, đặt tên cho nó,
và định vị nơi nó toả ra,

00:03:05.245 --> 00:03:09.393
bạn có thể tăng vốn từ vựng
về mùi hương của mình.

00:03:09.393 --> 00:03:12.087
Khi một phân tử hương hoà quyện
với một thụ thể khứu giác

00:03:12.087 --> 00:03:15.044
nó phát đi một tín hiệu chạy từ
các tế bào thần kinh cảm giác

00:03:15.044 --> 00:03:17.774
đến bộ phận khứu giác ở não của chúng ta.

00:03:17.774 --> 00:03:20.495
Tín hiệu sau đó được truyền đi
khắp các khu khác của não

00:03:20.495 --> 00:03:22.275
nơi chúng được tổng hợp với mùi vị,

00:03:22.275 --> 00:03:23.176
kí ức,

00:03:23.176 --> 00:03:24.530
hoặc những thông tin cảm xúc

00:03:24.530 --> 00:03:27.855
trước khi được báo đến chúng ta
như một mùi hương.

00:03:27.855 --> 00:03:32.015
Nghiên cứu về chức năng của não
từ hình ảnh cộng hưởng đa chỉ ra rằng

00:03:32.015 --> 00:03:35.415
thời gian tập trung vào mùi hương
đã thay đổi não của những chuyên gia.

00:03:35.415 --> 00:03:39.099
Họ tự động nhận thức và
mường tượng mùi hương tốt hơn

00:03:39.099 --> 00:03:40.908
những người không chuyên.

00:03:40.908 --> 00:03:44.249
Để tự mình luyện tập,
hãy lấy nguyên liệu từ căn bếp của bạn:

00:03:44.249 --> 00:03:45.198
các gia vị,

00:03:45.198 --> 00:03:45.808
va-ni,

00:03:45.808 --> 00:03:46.690
hoặc hoa quả,

00:03:46.690 --> 00:03:48.510
nhưng không phải thứ gì đó độc hại.

00:03:48.510 --> 00:03:52.250
Nhắm mắt lại và nhờ ai đó
mang chúng lại gần mũi bạn.

00:03:52.250 --> 00:03:55.780
Ngửi và thử đoán tên nguyên liệu đó.

00:03:55.780 --> 00:03:59.109
Qua thời gian, bạn sẽ bắt đầu nắm rõ
sắc thái của mùi hương quen thuộc

00:03:59.109 --> 00:04:03.528
và nhận ra những đặc điểm của
mùi hương mới và không quen thuộc.

00:04:03.528 --> 00:04:07.941
Những nhà sản xuất nước hoa đã
luyện tập đủ lâu để trở thành nghệ nhân,

00:04:07.941 --> 00:04:10.659
nhưng nếu bạn không cần nhận
biết mùi hương đến mức độ ấy

00:04:10.659 --> 00:04:13.931
thì một kết quả lớn lao có được
từ những hành động tưởng như nhỏ bé

00:04:13.931 --> 00:04:17.551
sẽ thay đổi cách bạn cảm nhận
và trải nghiệm cuộc sống.