WEBVTT

00:00:00.880 --> 00:00:03.310
એકમો ના વિડીઓ મા આપનું સ્વાગત છે.

00:00:03.310 --> 00:00:05.390
ચાલો શરૂ કરીએ.

00:00:05.390 --> 00:00:12.770
તો જો હું તમને પુછું , અથવા જો હું તમને કહું , મેં પ્રવાસ કર્યો

00:00:12.770 --> 00:00:20.910
૦.૦૫ કિલોમીટર – કેટલાક લોકો કિલ-ઓમીટર કહે છે.

00:00:20.910 --> 00:00:22.020
અથવા કિલ-ઓ-મીટરસ

00:00:23.435 --> 00:00:24.850
જો મેં ૦.૦૫ કિલોમીટર પ્રવાસ કરેલ છે, તો મેં કેટલા

00:00:28.250 --> 00:00:30.865
સેન્ટીમીટર મેં પ્રવાસ કર્યો હોય?

00:00:30.865 --> 00:00:32.590
એ પ્રશ્નચિન્હ છે સેન્ટીમીટર માટે.

00:00:32.590 --> 00:00:35.880
તો ગણિત જોવા પેહલા, એ મહત્વપૂર્ણ છે કે માત્ર જાણ રાખવી કે

00:00:38.390 --> 00:00:41.730
આ ઉપ્સર્ગો સેન્ટી અને કિલો નો અર્થ શું થાય છે.

00:00:41.730 --> 00:00:44.650
અને તે યાદ રાખવું ખુપ મદદરૂપ હોય છે, અથવા જયારે તમે શરૂઆતમાં

00:00:44.650 --> 00:00:46.130
તે દાખલાઓ કરી રહ્યા હોવ, ત્યારે તમે તે બધું એક કાગળ પર્ નોંધી લો

00:00:46.130 --> 00:00:48.080
જેથી તમારા પાસે તે માત્ર સંદર્ભ તરીકે રેહી શકે.

00:00:48.080 --> 00:01:06.460
તો કિલો એટલે ૧૦૦૦, હેક્ટો એટલે ૧૦૦, ડેકા એટલે ૧૦ થાય.

00:01:06.460 --> 00:01:09.840
એ તમે દશક એટલે કે ૧૦ વર્ષ થી આ શબ્દ ને જાણો છો.

00:01:09.840 --> 00:01:13.980
અને પછી, અલબત્ત, કોઈ ઉપસર્ગ(પ્રિફીક્શ) ન હોઈ, તે ૧ થાય.

00:01:13.980 --> 00:01:15.580
કોઈ પણ ઉપસર્ગ નહી .

00:01:15.580 --> 00:01:18.710
જો કોઈ પણ ઉપસર્ગ ના હોય તો તે પણ ૧ થાય.

00:01:18.710 --> 00:01:28.100
ડેસી એટલે ૦.૧ અથવા ૧/૧૦ એ સમાન છે.

00:01:28.100 --> 00:01:32.510
સેંટી – હું અલગ-અલગ પરિસ્થિતિ પ્રમાણે બદલાવ લાવુ છું.

00:01:32.510 --> 00:01:38.590
સેન્ટી એટલે ૦.૦૧, અથવા ૧/૧૦૦ એ સમાન છે.

00:01:38.590 --> 00:01:45.110
અને એવીજ રીતે મિલી એટલે ૦.૦૦૧ થાય, અને એ

00:01:45.110 --> 00:01:48.710
૧/૧૦૦૦ ના પણ સમાન છે.

00:01:48.710 --> 00:01:52.810
અને એક રીત છે જેનાથી હું યાદ રાખું છું, સેંટી માટે, તમે વિચારો કે એક

00:01:52.810 --> 00:01:54.740
કાનખજુરો, જેના ૧૦૦ પગો હોય છે.

00:01:54.740 --> 00:01:58.360
એક કાનખજુરો અથવા સહસ્ત્રપાદ, મને ખ્યાલ નથી કે કાનખજુરાને એક હજાર પગ હોય કે નહિ, તો પણ

00:01:58.360 --> 00:02:00.850
જ્યારે કોઈ કાનખજુરો અથવા સહસ્ત્રપાદ કેહ તો એજ માનવામાં આવે છે.

00:02:00.850 --> 00:02:02.550
કેમકે “pede (પેડિ)” નો અર્થ પગ થાય.

00:02:02.550 --> 00:02:03.810
તો ચાલો હવે પાછું ધ્યાન દાખલા તરફ કરીએ.

00:02:03.810 --> 00:02:08.490
જો મારી પાસે ૦.૦૫ કિલોમીટર છે, તો એ કેટલા સેંટીમીટરના સમાન થાય?

00:02:08.490 --> 00:02:10.350
જ્યારે હું આવા દાખલા કરુ છુ, ત્યારે હકિકત માં

00:02:10.350 --> 00:02:12.930
હું સંખ્યાને મીટરમાં પરિવર્તિત કરી નાખુ, કારણ કે એ

00:02:12.930 --> 00:02:14.290
મારા માટે સાવ સેહલુ થઇ જાય.

00:02:14.290 --> 00:02:18.150
અને હકિકતમાં, હું એ કિ.મી.(કિલોમીટર) મા સંક્ષિપ્ત કરી રહ્યો કછુ, અને

00:02:18.150 --> 00:02:21.530
આપણે સેન્ટીમીટર ને સે.મી. માં પણ સંક્ષિપ્ત કરી શકીએ.

00:02:21.530 --> 00:02:28.480
ચાલો ધારો કે ૦.૦૫ કિ.મી. છે.

00:02:28.480 --> 00:02:32.500
સારુ, જો મારે આ સંખ્યા ને મીટર મા પરીવર્તિત કરવી હોય, તો એ

00:02:32.500 --> 00:02:37.150
૦.૦૫ મીટર કરતા વધુ હશે કે ૦.૦૫ કરતા ઓછી?

00:02:37.150 --> 00:02:40.820
સારુ, કિલોમીટર એટલે બહુજ મોઠું અંતર છે, એટલે

00:02:40.820 --> 00:02:43.430
મીટર માં પર્રીવર્તિત થયા બાદ એ બહુ મોઠી સંખ્યા થાય.

00:02:43.430 --> 00:02:52.600
તો આપણે ૧,૦૦૦ મીટર થી ગુણાકર કરી શકીએ, અને હું એ

00:02:52.600 --> 00:02:53.880
દરેક કિલોમીટર માટે કરીશ.

00:02:53.880 --> 00:02:56.490
અને તેનો શું જવાબ આવે?

00:02:58.050 --> 00:03:04.890
એટલે જ, ૧૦૦૦ વખત ૦.૦૫, જે ૫૦ થાય છે, બરાબર ને?

00:03:04.890 --> 00:03:07.670
મેં માત્ર ૦.૦૫ ને ૧૦૦૦ વખત ગુણ્યા છે.

00:03:07.670 --> 00:03:12.610
અને એકમો માથી, હવે હું કિલોમીટર લઇ રહ્યો છું

00:03:12.610 --> 00:03:16.260
મીટર ઉપર કિલોમીટર.

00:03:16.260 --> 00:03:18.290
એટલે કિલોમીટર બાદ કરી નાખ્યું.

00:03:18.290 --> 00:03:22.260
અને જો તમે આ એકામોથી પરિચિત હોય તો તમે એકમો ને

00:03:22.260 --> 00:03:24.640
એવી જ રીતે હલ કરી શકો જેવી રીતે તમે કોઈ સંખ્યા

00:03:24.640 --> 00:03:25.670
અથવા ચલ(વેરીએબલ) ને હલ કરો છો.

00:03:25.670 --> 00:03:28.990
જ્યાં સુધી તમારી પાસે ગણકમાં અને

00:03:28.990 --> 00:03:30.970
ભાજકમાં સમાન એકમો સમાન હોય, તો તમે એવુ ધારી ને રદ્દ કરી શકો છો કે કે તમે

00:03:30.970 --> 00:03:33.490
એકમો ઉમેરતાં નથી, તેનો ગુણાકાર કરી રહ્યા છો.

00:03:33.490 --> 00:03:36.540
તો તમારી પાસે છે કિલોમીટર ગુણ્યા મીટર છેદ(ભાગ્યા) કિલોમીટર,

00:03:36.540 --> 00:03:40.030
અને તે ૫૦ મીટર થાય.

00:03:40.030 --> 00:03:43.890
અને દરેક પગલાં(સ્ટેપ્સ) પછી હકિકતમાં દરેક પગલું(સ્ટેપ) તપાસવું એ સારુ છે.

00:03:43.890 --> 00:03:45.700
સામાન્ય રીતે જ્યારે તમે આ પ્રકારના દાખલા કરી રહ્યા હોવ ત્યારે તમે જાણો છો કે, ઠીક છે, કે જો હું

00:03:45.700 --> 00:03:48.780
કિલોમીટરમાંથી મીટરમાં પરિવર્તન કરતો હોઈ , તો હું

00:03:48.780 --> 00:03:51.010
૧૦૦૦ સંખ્યા વાપરીશ, કારણ એ જ તો

00:03:51.010 --> 00:03:52.170
કિલોમીટર અને મીટર વચ્ચેનો સંબંધ છે.

00:03:52.170 --> 00:03:54.830
અને તમે દરેક વખતે મુંજવણ મા મુકાવો છો કે, ૧૦૦૦ વડે ગુણવા

00:03:54.830 --> 00:03:56.250
કે ૧૦૦૦ વડે ભાગવા?

00:03:56.250 --> 00:03:58.720
અને ત્યારે તમારે હંમેશા કેહવુ પડે કે, હુ

00:03:58.720 --> 00:04:03.050
કિલોમીટર માથી મીટર મા પરીવર્તન કરી રહ્યો છુ, તો ૧ કિલોમીટર

00:04:03.050 --> 00:04:05.550
એટલે ૧૦૦૦ મીટર, બરાબર ને?

00:04:05.550 --> 00:04:07.820
તો હુ ૧૦૦૦ વડે ગુણાકાર કરવા જઇ રહ્યો છુ.

00:04:07.820 --> 00:04:09.130
હુ ઘણી જ મોટી સંખ્યા મેળવવા જઇ રહ્યો છુ.

00:04:09.130 --> 00:04:12.490
તેથી જ, મે ૦.૦૫ નો

00:04:12.490 --> 00:04:14.600
૧૦૦૦ સાથે ગુણાકાર કર્યો અને જવાબ મા ૫૦ મેળવ્યા.

00:04:14.600 --> 00:04:16.100
તો ચલો પાછા દાખલા તરફ જોઇએ.

00:04:16.100 --> 00:04:19.400
૦.૦૫ કિલોમીટર બરાબર ૫૦ મીટર થાય.

00:04:19.400 --> 00:04:20.210
હજુ આપણે પત્યુ નથી.

00:04:20.210 --> 00:04:23.280
હવે, તમારે ૫૦ મીટર ને સેંટીમીટર મા પરિવર્તીત કરવાના છે.

00:04:23.280 --> 00:04:25.540
સારુ, આપણે ઉપરની જેમ જ કરીશુ.

00:04:25.540 --> 00:04:32.730
૫૦ મીટર વખત-- કેટલા-- તો

00:04:32.730 --> 00:04:33.740
મીટર અને સેંટીમીટર વચ્ચે શુ સંબંધ થાય?

00:04:33.740 --> 00:04:36.320
સારુ, જો આપણે ચાર્ટ મા જોઇએ તો, આપણે જોઇ શકીએ કે એ ૧૦૦ છે.

00:04:36.320 --> 00:04:38.310
અને હુ પ્રશ્ન પુછવા જઇ રહ્યો છુ કે, હુ

00:04:38.310 --> 00:04:41.580
૧૦૦ વડે ગુણાકાર કરીશ કે ૧૦૦ વડે ભાગાકાર?

00:04:41.580 --> 00:04:42.520
સારુ, એ પેહલાની જેમ જ છે.

00:04:42.520 --> 00:04:45.320
આપણે મોટા એકમ માથી નાના એકમ મા જઇ રહ્યા છીએ, તો એક

00:04:45.320 --> 00:04:48.240
મોટો એકમ બરાબર ઘણા બધા નાના એકમો થાય.

00:04:48.240 --> 00:04:50.330
તો આપણે ગુણાકાર કરીશુ.

00:04:50.330 --> 00:04:56.590
તો આપણે કહી શકીએ કે, એક મીટર મા ૧૦૦ સેંટીમીટર હોય, બરાબર ને?

00:04:56.590 --> 00:04:57.330
અને એમા જ સમજ પડી શકે છે.

00:04:57.330 --> 00:04:59.710
એક મીટર મા ૧૦૦ સેંટીમીટર હોય છે.

00:04:59.710 --> 00:05:02.840
તો ૫૦ મીટર ગુણ્યા ૧૦૦ સેંટીમીટર છેદ(ભાગ્યા) મીટર એ

00:05:02.840 --> 00:05:12.625
૫૦ ગુણ્યા ૧૦૦ એટલે ૫૦૦૦ બરાબર થાય, અને મીટર રદ્દ થાય,

00:05:12.625 --> 00:05:15.260
અને તમને સેંટીમીટર મળે.

00:05:15.260 --> 00:05:21.330
તો અહિ આપણી જોડે, ૦.૦૫ કિલોમીટર બરાબર

00:05:21.330 --> 00:05:24.850
૫૦૦૦ સેંટીમીટર થાય.

00:05:24.850 --> 00:05:26.090
ચલો બીજો દાખલો કરીએ.

00:05:26.090 --> 00:05:28.580
મને લાગે છે કે, તમે વધારે દાખલા જોશો તો તમને

00:05:28.580 --> 00:05:28.940
થોડો વધારે ખ્યાલ આવશે.

00:05:28.940 --> 00:05:31.360
અને હંમેશા ધ્યાન રાખો કે આપણે શુ કરી રહ્યા છીએ.

00:05:31.360 --> 00:05:32.830
નહિંતર, આ બહુ મુંજવણ કરે એવુ છે કે તમારે

00:05:32.830 --> 00:05:36.020
ગુણાકાર કરવો જોઇએ કે ભાગાકાર કરવો જોઇએ.

00:05:36.020 --> 00:05:41.100
ચલો ધારો કે મારી પાસે ૪૨૨ ડેસીગ્રામ છે.

00:05:41.100 --> 00:05:47.110
ગ્રામ એ વજન નો એકમ છે.

00:05:49.530 --> 00:05:51.470
એક ગ્રામ એ હકિકતે બહુ નાની રકમ છે.

00:05:51.470 --> 00:05:53.710
તમે જે માપશો-- મને લાગે છે એ મેટ્રીક પધ્ધતિ (માપતોલની દશાંશ પદ્ધતિ) મા હશે,

00:05:53.710 --> 00:05:56.770
સોના ને ગ્રામ માં માપવામા આવે છે.

00:05:56.770 --> 00:06:03.180
અને હુ એને મિલિગ્રામ મા પરિવર્તીત (રૂપાંતરણ) કરવા માંગુ છુ.

00:06:03.180 --> 00:06:07.200
તો આપણે દાખલો શરૂ કરીએ એ પહેલાં, ચલો એક હકીકતને તપાસીએ.

00:06:07.200 --> 00:06:09.700
શુ હું મોટા એકમ માંથી નાના એકમમાં જઇ રહ્યો છુ કે નાના

00:06:09.700 --> 00:06:10.870
એકમ માંથી મોટા એકમ માં?

00:06:10.870 --> 00:06:18.870
સારુ, ડેસિગ્રામ એ ગ્રામ નો ૧/૧૦ મો ભાગ છે, અને હુ

00:06:18.870 --> 00:06:23.110
ગ્રામ ના ૧/૧૦૦૦ કરીશ.

00:06:23.110 --> 00:06:25.750
તો આ કરવા માટે બે રસ્તા(માર્ગ) છે.

00:06:26.960 --> 00:06:29.940
આપણે ગ્રામ મા ફેરવી (રૂપાંતર) કરી શકીએ અને પછી બીજા એકમ મા રૂપાંતર કરી શકીએ.

00:06:29.940 --> 00:06:32.350
તે કેટલીક વાર એને સરળ બનાવે છે.

00:06:32.350 --> 00:06:35.910
અથવા આપણે કહી શકીએ કે, કેટલા મિલિગ્રામ

00:06:35.910 --> 00:06:37.920
બરાબર એક ડેસીગ્રામ થાય?

00:06:37.920 --> 00:06:42.140
સારુ, આપણે જોઇ શકીએ છીએ કે એક મિલિગ્રામ એ ૧૦૦

00:06:42.140 --> 00:06:43.270
વખત નાનો છે, બરાબર ને?

00:06:43.270 --> 00:06:47.330
૧/૧૦૦ માંથી ૧/૧૦૦૦ મા જવા માટે, તમારે તેનુ

00:06:47.330 --> 00:06:48.780
માપ(સાઇઝ) ૧૦૦ ગણી ઓછી કરવી પડે.

00:06:48.780 --> 00:07:02.570
તેથી જ આપણે કહી શકીએ ૪૨૨ ડેસીગ્રામ ગુણ્યા ૧૦૦

00:07:02.570 --> 00:07:08.230
મિલિગ્રામ છેદ(ભાગ્યા) એક ડેસીગ્રામ.

00:07:08.230 --> 00:07:12.390
અને પછી ડેસીગ્રામ રદ્દ થશે અને મને ૪૨૨

00:07:17.620 --> 00:07:24.405
ગુણ્યા ૧૦૦ એટલે ૪૨૨૦૦ મિલિગ્રામ જવાબ મળશે.

00:07:24.405 --> 00:07:29.950
હવે, બીજી રીત થી તમે કરી શકો છો, એ એજ છે જે આપણે

00:07:31.790 --> 00:07:32.810
છેલ્લા દાખલા મા કરેલુ.

00:07:32.810 --> 00:07:36.880
આપણે કહી શકીએ ૪૨૨ ડેસીગ્રામ , આપણે તેને ગ્રામ મા પરિવર્તીત કરી શકીએ.

00:07:36.880 --> 00:07:41.620
આપણે કહીએ ૪૨૨-- હુ એને ડીજી(dg) કહીશ.

00:07:41.620 --> 00:07:45.500
એ બહુ જાણીતો એકમ નથી-- તે છે ડેસીગ્રામ.

00:07:45.500 --> 00:07:48.150
અને એક ગ્રામ માં કેટલા ડેસીગ્રામ હોય છે?

00:07:48.150 --> 00:07:51.260
જો આપણે ગ્રામ જોઇએ તો, ૪૨૨ એ

00:07:51.260 --> 00:07:53.360
ગ્રામ ની નાની સંખ્યા થશે, બરાબર ને?

00:07:53.360 --> 00:07:59.110
તો આપણે કહી શકીએ કે, ૧ ડેસીગ્રામ એ

00:07:59.110 --> 00:08:01.230
કેટલા ગ્રામ બરાબર થાય?

00:08:01.230 --> 00:08:07.200
સારુ, ૧ ડેસીગ્રામ બરાબર-- ના, માફ કરશો(સોરી).

00:08:07.200 --> 00:08:09.800
૧ ગ્રામ બરાબર કેટલા ડેસીગ્રામ થાય?

00:08:09.800 --> 00:08:13.650
સારુ, ૧ ગ્રામ બરાબર ૧૦ ડેસીગ્રામ થાય.

00:08:13.650 --> 00:08:16.560
અને આપણને આ સમજ પડી કારણ કે જો આપણી જોડે

00:08:16.560 --> 00:08:18.290
અંશ માં ડેસીગ્રામ હોય, તો અહિં આપણને

00:08:18.290 --> 00:08:19.790
છેદ મા ડેસીગ્રામ જોઇએ.

00:08:19.790 --> 00:08:26.480
તેથી, જો આપણા ડેસીગ્રામ રદ્દ થાય, તો ૪૨૨ ડેસીગ્રામ

00:08:26.480 --> 00:08:33.240
ભાગ્યા ૧૦ બરાબર ૪૨.૨ ગ્રામ થાય.

00:08:33.240 --> 00:08:35.770
અને હવે આપણે ગ્રામ નુ મિલિગ્રામ મા રૂપંતર કરી શકીએ.

00:08:35.770 --> 00:08:37.120
એ બહુ સરળ છે.

00:08:37.120 --> 00:08:41.150
1 ગ્રામ બરાબર ૧૦૦૦ મિલિગ્રામ, તેથી આપણે કહી શકીએ

00:08:41.150 --> 00:08:48.620
કે એક ગ્રામ ના ૧૦૦૦ મિલિગ્રામ થાય.

00:08:48.620 --> 00:08:53.680
ગ્રામ રદ્દ થશે, અને આપણને ૪૨,૨૦૦

00:08:53.680 --> 00:08:55.310
મિલિગ્રામ મળશે, બરાબર ને?

00:08:55.310 --> 00:08:59.380
૪૨.૨ ગુણ્યા ૧૦૦૦.

00:08:59.380 --> 00:09:01.530
આશા છે કે, તમને બહુ મુંઝવણ માં નથી મુક્યા.

00:09:01.530 --> 00:09:04.330
અગત્યનુ એ છે કે, હંમેશા એક પગલુ(સ્ટેપ) પાછુ ભરો અને

00:09:04.330 --> 00:09:06.960
ખ્યાલ કરો અને તેની વિશે વિચારો કે, મને

00:09:06.960 --> 00:09:09.310
મુળ સંખ્યા કરતા મોટી સંખ્યા કે નાની સંખ્યા મળી રહી છે,

00:09:09.310 --> 00:09:10.920
કે જે સંખ્યાથી મે શરૂ કર્યુ હતુ?

00:09:10.920 --> 00:09:13.840
મને લાગે છે કે હવે તમે બીજા દાખલા કરવા માટે તૈયાર છો.

00:09:13.840 --> 00:09:15.320
મજા કરો.