[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.95,0:00:02.71,Default,,0000,0000,0000,,Een wetenschappelijke doorbraak
Dialogue: 0,0:00:02.71,0:00:05.32,Default,,0000,0000,0000,,van het soort dat levens kan redden,
Dialogue: 0,0:00:05.32,0:00:07.39,Default,,0000,0000,0000,,ligt soms zomaar klaar
Dialogue: 0,0:00:07.39,0:00:08.94,Default,,0000,0000,0000,,om ontdekt te worden.
Dialogue: 0,0:00:08.94,0:00:13.62,Default,,0000,0000,0000,,Bijvoorbeeld in de verzameling \Nvan menselijke anekdotes,
Dialogue: 0,0:00:13.62,0:00:15.76,Default,,0000,0000,0000,,of in de geëvolueerde aanpassingen
Dialogue: 0,0:00:15.76,0:00:19.24,Default,,0000,0000,0000,,die we in de natuur rondom ons zien.
Dialogue: 0,0:00:19.24,0:00:21.86,Default,,0000,0000,0000,,Wetenschap begint met waarnemen.
Dialogue: 0,0:00:21.86,0:00:25.25,Default,,0000,0000,0000,,De truc is om de patronen\Nen handtekeningen te zien
Dialogue: 0,0:00:25.25,0:00:27.20,Default,,0000,0000,0000,,die we anders misschien zouden afwijzen
Dialogue: 0,0:00:27.20,0:00:29.06,Default,,0000,0000,0000,,als mythe of als toeval,
Dialogue: 0,0:00:29.06,0:00:32.92,Default,,0000,0000,0000,,en ze te isoleren en grondig te testen\Nmet wetenschappelijke precisie.
Dialogue: 0,0:00:32.92,0:00:36.98,Default,,0000,0000,0000,,Als we dat doen,\Nzijn de resultaten vaak verrassend.
Dialogue: 0,0:00:36.98,0:00:38.86,Default,,0000,0000,0000,,West-Australië had een probleem
Dialogue: 0,0:00:38.86,0:00:42.07,Default,,0000,0000,0000,,met haai-aanvallen\Nin de laatste drie jaar,
Dialogue: 0,0:00:42.07,0:00:44.36,Default,,0000,0000,0000,,met als trieste hoogtepunt:
Dialogue: 0,0:00:44.36,0:00:48.99,Default,,0000,0000,0000,,vijf aanvallen gedurende 10 maanden.
Dialogue: 0,0:00:48.99,0:00:51.22,Default,,0000,0000,0000,,Maar West-Australië\Nstaat niet op zichzelf.
Dialogue: 0,0:00:51.22,0:00:54.12,Default,,0000,0000,0000,,Ongelukken met ontmoetingen \Ntussen haaien en mensen
Dialogue: 0,0:00:54.12,0:00:56.47,Default,,0000,0000,0000,,nemen mondiaal toe.
Dialogue: 0,0:00:56.47,0:00:58.21,Default,,0000,0000,0000,,Het is daarom niet verwonderlijk
Dialogue: 0,0:00:58.21,0:00:59.86,Default,,0000,0000,0000,,dat in juli van dit jaar,
Dialogue: 0,0:00:59.86,0:01:01.62,Default,,0000,0000,0000,,Shark Attack Mitigation Systems,
Dialogue: 0,0:01:01.62,0:01:05.40,Default,,0000,0000,0000,,samen met het Oceaan-instituut van\Nde Universiteit van West-Australië
Dialogue: 0,0:01:05.40,0:01:08.15,Default,,0000,0000,0000,,een aankondiging deed\Ndie de aandacht kreeg
Dialogue: 0,0:01:08.15,0:01:11.78,Default,,0000,0000,0000,,van media en oceaangebruikers\Nover de hele wereld.
Dialogue: 0,0:01:11.78,0:01:13.93,Default,,0000,0000,0000,,Het ging over de ontwikkeling\Nvan een techniek
Dialogue: 0,0:01:13.93,0:01:16.57,Default,,0000,0000,0000,,om het risico van haai-aanvallen\Nte verminderen,
Dialogue: 0,0:01:16.57,0:01:19.72,Default,,0000,0000,0000,,gebaseerd op het feit\Nwat haaien kunnen zien.
Dialogue: 0,0:01:19.72,0:01:23.15,Default,,0000,0000,0000,,Ik vertel vandaag over die toer
Dialogue: 0,0:01:23.15,0:01:25.52,Default,,0000,0000,0000,,maar ook over het begrip\Ndat wetenschap
Dialogue: 0,0:01:25.52,0:01:27.98,Default,,0000,0000,0000,,even sterk kan zijn\Nin het vertalen
Dialogue: 0,0:01:27.98,0:01:31.34,Default,,0000,0000,0000,,als in het uitvinden.
Dialogue: 0,0:01:31.34,0:01:33.05,Default,,0000,0000,0000,,Toen we dit zoekproces begonnen,
Dialogue: 0,0:01:33.05,0:01:36.23,Default,,0000,0000,0000,,was het drie jaar geleden
Dialogue: 0,0:01:36.23,0:01:39.65,Default,,0000,0000,0000,,en we hadden net de eerste twee dodelijke\Nhaai-aanvallen gehad
Dialogue: 0,0:01:39.65,0:01:41.42,Default,,0000,0000,0000,,in West-Australië.
Dialogue: 0,0:01:41.42,0:01:43.63,Default,,0000,0000,0000,,Toevallig was ik voor mijn vorige functie
Dialogue: 0,0:01:43.63,0:01:46.47,Default,,0000,0000,0000,,eens uit eten geweest met Harry Butler,
Dialogue: 0,0:01:46.47,0:01:49.80,Default,,0000,0000,0000,,die veel Australiërs kennen\Nals beroemd natuurliefhebber.
Dialogue: 0,0:01:49.80,0:01:52.59,Default,,0000,0000,0000,,Hij bracht veel tijd door \Nin een maritieme omgeving.
Dialogue: 0,0:01:52.59,0:01:54.70,Default,,0000,0000,0000,,Hij is de voorloper, als je wilt,
Dialogue: 0,0:01:54.70,0:01:56.61,Default,,0000,0000,0000,,van wijlen Steve Irwin.
Dialogue: 0,0:01:56.61,0:01:57.92,Default,,0000,0000,0000,,Toen ik hem vroeg
Dialogue: 0,0:01:57.92,0:02:01.22,Default,,0000,0000,0000,,wat de oplossing kon zijn\Nvoor het probleem,
Dialogue: 0,0:02:01.22,0:02:02.73,Default,,0000,0000,0000,,was zijn antwoord verrasssend.
Dialogue: 0,0:02:02.73,0:02:04.61,Default,,0000,0000,0000,,Hij zei: "Neem een zwarte wetsuit,
Dialogue: 0,0:02:04.61,0:02:07.37,Default,,0000,0000,0000,,zet er gele strepen op\Nzoals bij een hommel,
Dialogue: 0,0:02:07.37,0:02:09.66,Default,,0000,0000,0000,,en je bootst het waarschuwingssysteem na
Dialogue: 0,0:02:09.66,0:02:11.97,Default,,0000,0000,0000,,van de meeste zeedieren."
Dialogue: 0,0:02:11.97,0:02:13.87,Default,,0000,0000,0000,,Ik dacht daar toen niet zo over na.
Dialogue: 0,0:02:13.87,0:02:17.46,Default,,0000,0000,0000,,Pas na nog eens drie \Ndodelijke haai-aanvallen
Dialogue: 0,0:02:17.46,0:02:18.89,Default,,0000,0000,0000,,bedacht ik dat er misschien
Dialogue: 0,0:02:18.89,0:02:21.02,Default,,0000,0000,0000,,toch iets in zijn idee kon zitten.
Dialogue: 0,0:02:21.02,0:02:24.75,Default,,0000,0000,0000,,Ik keek op internet of ik \Naanknopingspunten kon vinden.
Dialogue: 0,0:02:24.75,0:02:27.03,Default,,0000,0000,0000,,Het blijkt dat het internet vol zit
Dialogue: 0,0:02:27.03,0:02:30.94,Default,,0000,0000,0000,,met feiten die \Ndeze denkwijze ondersteunen.
Dialogue: 0,0:02:30.94,0:02:32.96,Default,,0000,0000,0000,,Biologisch gezien zijn er veel soorten
Dialogue: 0,0:02:32.96,0:02:35.56,Default,,0000,0000,0000,,die strepen hebben\Nof waarschuwingspatronen,
Dialogue: 0,0:02:35.56,0:02:37.48,Default,,0000,0000,0000,,om verwarring te zaaien in het water
Dialogue: 0,0:02:37.48,0:02:39.84,Default,,0000,0000,0000,,of om te waarschuwen tegen aanvallen.
Dialogue: 0,0:02:39.84,0:02:41.96,Default,,0000,0000,0000,,Niet de minste is het loodsmannetje
Dialogue: 0,0:02:41.96,0:02:44.11,Default,,0000,0000,0000,,die een groot deel van zijn leven
Dialogue: 0,0:02:44.11,0:02:46.39,Default,,0000,0000,0000,,in de buurt van een haaienbek vertoeft.
Dialogue: 0,0:02:46.39,0:02:49.48,Default,,0000,0000,0000,,Wat mensen betreft,\Nbeschildert Walter Starck, oceanograaf,
Dialogue: 0,0:02:49.48,0:02:52.34,Default,,0000,0000,0000,,zijn wetsuit sinds de jaren 70.
Dialogue: 0,0:02:52.34,0:02:53.96,Default,,0000,0000,0000,,En antropologisch:
Dialogue: 0,0:02:53.96,0:02:57.60,Default,,0000,0000,0000,,stammen uit Oceanië\Nverven zichzelf met strepen
Dialogue: 0,0:02:57.60,0:02:59.38,Default,,0000,0000,0000,,tijdens een zeeslangenceremonie
Dialogue: 0,0:02:59.38,0:03:01.97,Default,,0000,0000,0000,,om de haaiengod af te weren.
Dialogue: 0,0:03:01.97,0:03:03.41,Default,,0000,0000,0000,,Wat is er hier aan de hand?
Dialogue: 0,0:03:03.41,0:03:06.29,Default,,0000,0000,0000,,Ligt dit idee zomaar voor ons klaar
Dialogue: 0,0:03:06.29,0:03:09.42,Default,,0000,0000,0000,,om te kunnen gaan bestuderen?
Dialogue: 0,0:03:09.42,0:03:14.23,Default,,0000,0000,0000,,We weten dat haaien\Neen aantal zintuigen gebruiken
Dialogue: 0,0:03:14.23,0:03:17.17,Default,,0000,0000,0000,,bij interactie, vooral voor de aanval.
Dialogue: 0,0:03:17.17,0:03:20.89,Default,,0000,0000,0000,,Maar met hun ogen\Nidentificeren ze hun prooi,
Dialogue: 0,0:03:20.89,0:03:24.42,Default,,0000,0000,0000,,vooral in de laatste meters\Nvoordat ze aanvallen.
Dialogue: 0,0:03:24.42,0:03:27.38,Default,,0000,0000,0000,,Het is zinvol om te kijken\Nnaar dit biologische verhaal,
Dialogue: 0,0:03:27.38,0:03:29.23,Default,,0000,0000,0000,,omdat het evolutionair is bewezen
Dialogue: 0,0:03:29.23,0:03:31.70,Default,,0000,0000,0000,,gedurende vele duizenden jaren.
Dialogue: 0,0:03:31.70,0:03:35.18,Default,,0000,0000,0000,,Maar zijn menselijke anekdotes \Nniet ook een soort evolutie?
Dialogue: 0,0:03:35.18,0:03:36.91,Default,,0000,0000,0000,,Het idee dat er wat in zit
Dialogue: 0,0:03:36.91,0:03:38.50,Default,,0000,0000,0000,,dat van belang wordt geacht,
Dialogue: 0,0:03:38.50,0:03:41.79,Default,,0000,0000,0000,,doorgegeven van generatie op generatie,
Dialogue: 0,0:03:41.79,0:03:45.10,Default,,0000,0000,0000,,zodat het uiteindelijk\Nhet menselijk gedrag vormt?
Dialogue: 0,0:03:45.10,0:03:46.76,Default,,0000,0000,0000,,Ik wilde dat idee testen.
Dialogue: 0,0:03:46.76,0:03:50.31,Default,,0000,0000,0000,,Ik wilde wetenschap toevoegen\Naan dit anekdotische bewijs.
Dialogue: 0,0:03:50.32,0:03:52.27,Default,,0000,0000,0000,,Als wetenschap het\Nkon ondersteunen,
Dialogue: 0,0:03:52.27,0:03:53.99,Default,,0000,0000,0000,,dan hadden we al deels
Dialogue: 0,0:03:53.99,0:03:55.71,Default,,0000,0000,0000,,de oplossing voor haaiaanvallen
Dialogue: 0,0:03:55.71,0:03:57.43,Default,,0000,0000,0000,,voor onze neus liggen.
Dialogue: 0,0:03:57.43,0:03:59.22,Default,,0000,0000,0000,,Om dat te doen had ik experts nodig
Dialogue: 0,0:03:59.22,0:04:01.07,Default,,0000,0000,0000,,in zicht en neurologie van haaien.
Dialogue: 0,0:04:01.07,0:04:03.16,Default,,0000,0000,0000,,Een mondiale zoektocht leidde nogmaals
Dialogue: 0,0:04:03.16,0:04:06.72,Default,,0000,0000,0000,,naar de Universiteit van West-Australië \Nen het Oceans Institute.
Dialogue: 0,0:04:06.72,0:04:09.32,Default,,0000,0000,0000,,Professor Nathan Hart en zijn team
Dialogue: 0,0:04:09.32,0:04:11.98,Default,,0000,0000,0000,,hadden net in een proefschrift bevestigd
Dialogue: 0,0:04:11.98,0:04:14.33,Default,,0000,0000,0000,,dat jagende haaien zien
Dialogue: 0,0:04:14.33,0:04:17.20,Default,,0000,0000,0000,,in zwart-wit oftewel grijstinten.
Dialogue: 0,0:04:17.20,0:04:20.86,Default,,0000,0000,0000,,Ik belde toen Nathan\Neen beetje schaapachtig over het idee,
Dialogue: 0,0:04:20.86,0:04:23.27,Default,,0000,0000,0000,,dat we wellicht patronen en vormen\Nkonden gebruiken
Dialogue: 0,0:04:23.27,0:04:26.25,Default,,0000,0000,0000,,om een wetsuit te maken\Nom haaiaanvallen te verminderen.
Dialogue: 0,0:04:26.25,0:04:28.42,Default,,0000,0000,0000,,Gelukkig vond hij dat een goed idee.
Dialogue: 0,0:04:28.42,0:04:30.89,Default,,0000,0000,0000,,Er volgde gezamenlijk onderzoek
Dialogue: 0,0:04:30.89,0:04:33.51,Default,,0000,0000,0000,,gesteund door de\NWest-Australische overheid.
Dialogue: 0,0:04:33.51,0:04:36.07,Default,,0000,0000,0000,,We deden drie belangrijke dingen.
Dialogue: 0,0:04:36.07,0:04:38.79,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste legden we\Nde karakteristieken vast,
Dialogue: 0,0:04:38.79,0:04:40.81,Default,,0000,0000,0000,,de lichamelijke kenmerken van de ogen
Dialogue: 0,0:04:40.81,0:04:42.86,Default,,0000,0000,0000,,van de drie belangrijke jagende haaien:
Dialogue: 0,0:04:42.86,0:04:46.47,Default,,0000,0000,0000,,de witte haai, de tijgerhaai\Nen de stierhaai.
Dialogue: 0,0:04:46.47,0:04:49.70,Default,,0000,0000,0000,,Dat deden we zowel genetisch\Nals anatomisch.
Dialogue: 0,0:04:50.92,0:04:52.76,Default,,0000,0000,0000,,We probeerden vervolgens te begrijpen,
Dialogue: 0,0:04:52.76,0:04:54.20,Default,,0000,0000,0000,,met complexe computermodellen,
Dialogue: 0,0:04:54.20,0:04:56.25,Default,,0000,0000,0000,,wat zo'n oog kan zien
Dialogue: 0,0:04:56.25,0:04:58.02,Default,,0000,0000,0000,,op verschillende dieptes, afstanden,
Dialogue: 0,0:04:58.02,0:05:02.26,Default,,0000,0000,0000,,lichtomstandigheden,\Nen helderheid in de oceaan.
Dialogue: 0,0:05:02.26,0:05:05.25,Default,,0000,0000,0000,,En daarmee konden we\Ntwee eigenschappen aanwijzen:
Dialogue: 0,0:05:05.25,0:05:08.28,Default,,0000,0000,0000,,welke patronen of vormen konden de drager
Dialogue: 0,0:05:08.28,0:05:11.52,Default,,0000,0000,0000,,bijna of helemaal onzichtbaar maken\Nin het water
Dialogue: 0,0:05:11.52,0:05:14.44,Default,,0000,0000,0000,,en welke patronen en vormen \Nleveren het grootste contrast,
Dialogue: 0,0:05:14.44,0:05:17.39,Default,,0000,0000,0000,,maar zorgen ook \Ndat het profiel uiteen valt
Dialogue: 0,0:05:17.39,0:05:20.40,Default,,0000,0000,0000,,zodat de persoon\Nniet verward wordt
Dialogue: 0,0:05:20.40,0:05:23.39,Default,,0000,0000,0000,,met een prooi of voedsel.
Dialogue: 0,0:05:23.39,0:05:25.58,Default,,0000,0000,0000,,Toen brachten we dit over
Dialogue: 0,0:05:25.58,0:05:28.33,Default,,0000,0000,0000,,naar wetsuits die men echt kan dragen,
Dialogue: 0,0:05:28.33,0:05:30.95,Default,,0000,0000,0000,,en daartoe nodigde ik Ray Smith uit,
Dialogue: 0,0:05:30.95,0:05:34.18,Default,,0000,0000,0000,,surfer, industrieel ontwerper,\Nwetsuitontwerper,
Dialogue: 0,0:05:34.18,0:05:36.54,Default,,0000,0000,0000,,de man die het \NQuiksilver-logo ontwierp,
Dialogue: 0,0:05:36.54,0:05:39.63,Default,,0000,0000,0000,,om zich bij het wetenschapsteam te voegen
Dialogue: 0,0:05:39.63,0:05:42.42,Default,,0000,0000,0000,,om wetenschap te vertalen
Dialogue: 0,0:05:42.42,0:05:45.56,Default,,0000,0000,0000,,in esthetische wetsuits die mensen\Nkonden gaan dragen.
Dialogue: 0,0:05:45.56,0:05:48.02,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een van de eerste schetsen.
Dialogue: 0,0:05:48.02,0:05:51.02,Default,,0000,0000,0000,,Dit noem ik een 'eet-me-niet-op-wetsuit'.
Dialogue: 0,0:05:51.02,0:05:55.29,Default,,0000,0000,0000,,Hij heeft dat idee van die strepen
Dialogue: 0,0:05:55.29,0:05:57.88,Default,,0000,0000,0000,,die heel goed zichtbaar zijn.
Dialogue: 0,0:05:57.88,0:05:59.88,Default,,0000,0000,0000,,Hij heeft een storend profiel,
Dialogue: 0,0:05:59.88,0:06:01.71,Default,,0000,0000,0000,,en is bedoeld\Nom haaien te laten denken
Dialogue: 0,0:06:01.71,0:06:04.38,Default,,0000,0000,0000,,dat je niet gewoon voedsel bent,
Dialogue: 0,0:06:04.38,0:06:07.79,Default,,0000,0000,0000,,en het kan de haai zelfs verwarren.
Dialogue: 0,0:06:07.79,0:06:11.50,Default,,0000,0000,0000,,Hij hoort bij een surfplank.
Dialogue: 0,0:06:11.50,0:06:14.11,Default,,0000,0000,0000,,Je ziet dat donkere deel aan de voorkant.
Dialogue: 0,0:06:14.11,0:06:16.84,Default,,0000,0000,0000,,Het is vooral aan het oppervlak beter,
Dialogue: 0,0:06:16.84,0:06:21.17,Default,,0000,0000,0000,,waar tegenlicht het moeilijk maakt\Neen silhouet te creëren.
Dialogue: 0,0:06:21.17,0:06:24.21,Default,,0000,0000,0000,,Het tweede resultaat is\Nde 'cryptische' wetsuit,
Dialogue: 0,0:06:24.21,0:06:26.08,Default,,0000,0000,0000,,die de drager moet verstoppen
Dialogue: 0,0:06:26.08,0:06:27.31,Default,,0000,0000,0000,,in het water.
Dialogue: 0,0:06:27.31,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Hij heeft drie vlakken.
Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:30.62,Default,,0000,0000,0000,,In elke houding
Dialogue: 0,0:06:30.62,0:06:31.98,Default,,0000,0000,0000,,passen een of meer vlakken
Dialogue: 0,0:06:31.98,0:06:34.57,Default,,0000,0000,0000,,bij de reflectie van het water
Dialogue: 0,0:06:34.57,0:06:37.17,Default,,0000,0000,0000,,zodat het deels of volledig verdwijnt,
Dialogue: 0,0:06:37.17,0:06:39.36,Default,,0000,0000,0000,,en de overgebleven vlakken
Dialogue: 0,0:06:39.36,0:06:42.25,Default,,0000,0000,0000,,een vervormd profiel in het water creëren.
Dialogue: 0,0:06:42.25,0:06:46.86,Default,,0000,0000,0000,,Deze is erg geschikt om te duiken,
Dialogue: 0,0:06:46.86,0:06:49.93,Default,,0000,0000,0000,,dus als je dieper in het water bent.
Dialogue: 0,0:06:49.93,0:06:53.40,Default,,0000,0000,0000,,We wisten dat we goed bezig waren.
Dialogue: 0,0:06:53.41,0:06:55.03,Default,,0000,0000,0000,,We wisten:\Nals je wilt opvallen,
Dialogue: 0,0:06:55.03,0:06:56.20,Default,,0000,0000,0000,,moet je strepen hebben,
Dialogue: 0,0:06:56.20,0:06:57.63,Default,,0000,0000,0000,,en om raadselachtig te zijn,
Dialogue: 0,0:06:57.63,0:06:59.18,Default,,0000,0000,0000,,moest je er zo uitzien.
Dialogue: 0,0:06:59.18,0:07:00.93,Default,,0000,0000,0000,,Maar de lakmoesproef is altijd,
Dialogue: 0,0:07:00.93,0:07:02.52,Default,,0000,0000,0000,,hoe haaien echt reageren
Dialogue: 0,0:07:02.52,0:07:05.07,Default,,0000,0000,0000,,op deze patronen en vormen.
Dialogue: 0,0:07:05.07,0:07:08.38,Default,,0000,0000,0000,,Testen met iemand in een wetsuit
Dialogue: 0,0:07:08.38,0:07:09.93,Default,,0000,0000,0000,,in het water met een roofhaai
Dialogue: 0,0:07:09.93,0:07:11.30,Default,,0000,0000,0000,,in zijn natuurlijke omgeving
Dialogue: 0,0:07:11.30,0:07:13.25,Default,,0000,0000,0000,,is veel moeilijker dan je zou denken.
Dialogue: 0,0:07:13.25,0:07:16.60,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach)
Dialogue: 0,0:07:16.60,0:07:19.16,Default,,0000,0000,0000,,We moeten dus een tuig met aas maken,
Dialogue: 0,0:07:19.16,0:07:21.49,Default,,0000,0000,0000,,omdat we een statistisch aantal\Nmoeten hebben
Dialogue: 0,0:07:21.49,0:07:23.73,Default,,0000,0000,0000,,om wetenschappelijk bewijs te krijgen
Dialogue: 0,0:07:23.73,0:07:24.87,Default,,0000,0000,0000,,en door ze te lokken
Dialogue: 0,0:07:24.87,0:07:26.75,Default,,0000,0000,0000,,beïnvloeden we het gedrag.
Dialogue: 0,0:07:26.75,0:07:28.57,Default,,0000,0000,0000,,Het kan niet met mensen.
Dialogue: 0,0:07:28.57,0:07:31.16,Default,,0000,0000,0000,,Ethisch is het zelfs uitgesloten
Dialogue: 0,0:07:31.16,0:07:34.10,Default,,0000,0000,0000,,om menselijke vormen te gebruiken\Nom ze te lokken.
Dialogue: 0,0:07:34.10,0:07:36.37,Default,,0000,0000,0000,,Niettemin begonnen we het testproces
Dialogue: 0,0:07:36.37,0:07:38.14,Default,,0000,0000,0000,,in januari van dit jaar,
Dialogue: 0,0:07:38.14,0:07:39.68,Default,,0000,0000,0000,,eerst met tijgerhaaien
Dialogue: 0,0:07:39.68,0:07:42.70,Default,,0000,0000,0000,,en vervolgens met witte haaien.
Dialogue: 0,0:07:42.70,0:07:44.13,Default,,0000,0000,0000,,We deden dat
Dialogue: 0,0:07:44.13,0:07:48.88,Default,,0000,0000,0000,,door een vat met gaatjes\Nvol te gooien met aas,
Dialogue: 0,0:07:48.88,0:07:50.78,Default,,0000,0000,0000,,er een neopreen laag omheen te doen,
Dialogue: 0,0:07:50.78,0:07:53.34,Default,,0000,0000,0000,,en het dan op te nemen \Nmet twee stereocamera's
Dialogue: 0,0:07:53.34,0:07:56.69,Default,,0000,0000,0000,,om zo te zien hoe de haai\Nzich bezighoudt met dat tuig.
Dialogue: 0,0:07:56.69,0:07:58.38,Default,,0000,0000,0000,,Omdat we stereo gebruiken,
Dialogue: 0,0:07:58.38,0:08:01.17,Default,,0000,0000,0000,,krijgen we alle statistieken\Nover de maat van de haai,
Dialogue: 0,0:08:01.17,0:08:03.43,Default,,0000,0000,0000,,in welke hoek hij komt,\Nhoe snel hij weggaat,
Dialogue: 0,0:08:03.43,0:08:05.28,Default,,0000,0000,0000,,en wat zijn gedrag is
Dialogue: 0,0:08:05.28,0:08:08.38,Default,,0000,0000,0000,,op een meer empirische\Ndan subjectieve manier.
Dialogue: 0,0:08:08.38,0:08:11.09,Default,,0000,0000,0000,,Om de wetenschappelijke methode \Nin ere te houden,
Dialogue: 0,0:08:11.09,0:08:13.35,Default,,0000,0000,0000,,gebruikten we een vergelijkingstuig
Dialogue: 0,0:08:13.35,0:08:16.01,Default,,0000,0000,0000,,dat van zwart neopreen was,
Dialogue: 0,0:08:16.01,0:08:18.20,Default,,0000,0000,0000,,net als een normale wetsuit
Dialogue: 0,0:08:18.20,0:08:21.81,Default,,0000,0000,0000,,naast het tuig met\Nde zogenaamde SAMS-technologie.
Dialogue: 0,0:08:21.81,0:08:24.53,Default,,0000,0000,0000,,De resultaten waren niet alleen spannend
Dialogue: 0,0:08:24.53,0:08:26.08,Default,,0000,0000,0000,,maar zijn ook bemoedigend,
Dialogue: 0,0:08:26.08,0:08:28.08,Default,,0000,0000,0000,,en vandaag wil ik je heel kort
Dialogue: 0,0:08:28.08,0:08:30.94,Default,,0000,0000,0000,,twee van die ontmoetingen laten zien.
Dialogue: 0,0:08:31.96,0:08:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Hier hebben we\Neen tijgerhaai van vier meter,
Dialogue: 0,0:08:34.30,0:08:37.23,Default,,0000,0000,0000,,die het zwarte vergelijkingstuig nadert,
Dialogue: 0,0:08:37.23,0:08:42.21,Default,,0000,0000,0000,,die hij ongeveer anderhalve minuut \Neerder ontdekt heeft.
Dialogue: 0,0:08:59.78,0:09:02.21,Default,,0000,0000,0000,,Diezelfde haai had ook
Dialogue: 0,0:09:02.21,0:09:04.04,Default,,0000,0000,0000,,het SAMS-tuig gevonden.
Dialogue: 0,0:09:04.04,0:09:05.65,Default,,0000,0000,0000,,Dat is het Elude SAMS-tuig.
Dialogue: 0,0:09:05.65,0:09:07.15,Default,,0000,0000,0000,,Acht minuten eerder.
Dialogue: 0,0:09:07.15,0:09:09.18,Default,,0000,0000,0000,,Hij cirkelde er zes minuten omheen,
Dialogue: 0,0:09:09.18,0:09:11.40,Default,,0000,0000,0000,,en joeg op wat hij kon ruiken en voelen,
Dialogue: 0,0:09:11.40,0:09:12.78,Default,,0000,0000,0000,,maar niet kon zien.
Dialogue: 0,0:09:12.78,0:09:15.25,Default,,0000,0000,0000,,Dit was de laatste benadering.
Dialogue: 0,0:09:17.47,0:09:20.69,Default,,0000,0000,0000,,Witte haaien zijn \Nzelfverzekerder dan tijgers.
Dialogue: 0,0:09:20.69,0:09:24.06,Default,,0000,0000,0000,,Hier zie je een witte haai\Nhet vergelijkingstuig naderen,
Dialogue: 0,0:09:24.06,0:09:25.98,Default,,0000,0000,0000,,een zwarte neopreen wetsuit.
Dialogue: 0,0:09:25.98,0:09:27.56,Default,,0000,0000,0000,,Hij gaat recht naar de bodem,
Dialogue: 0,0:09:27.56,0:09:30.11,Default,,0000,0000,0000,,komt weer omhoog,
Dialogue: 0,0:09:30.11,0:09:33.15,Default,,0000,0000,0000,,en pakt hem.
Dialogue: 0,0:09:34.26,0:09:36.94,Default,,0000,0000,0000,,In tegenstelling tot het SAMS-tuig.
Dialogue: 0,0:09:36.94,0:09:38.41,Default,,0000,0000,0000,,Dat is de gestreepte.
Dialogue: 0,0:09:38.41,0:09:40.35,Default,,0000,0000,0000,,Hier tast hij meer af,
Dialogue: 0,0:09:40.35,0:09:41.79,Default,,0000,0000,0000,,is onderzoekend.
Dialogue: 0,0:09:41.79,0:09:43.67,Default,,0000,0000,0000,,Hij vertrouwt de zaak minder
Dialogue: 0,0:09:43.67,0:09:47.50,Default,,0000,0000,0000,,en gaat er met tegenzin \Nrecht opaf.
Dialogue: 0,0:09:56.30,0:10:03.60,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)
Dialogue: 0,0:10:06.60,0:10:10.88,Default,,0000,0000,0000,,Het is voor ons belangrijk dat alle tests\Nonafhankelijk gebeuren.
Dialogue: 0,0:10:10.88,0:10:13.20,Default,,0000,0000,0000,,De University of W.A. doet de tests.
Dialogue: 0,0:10:13.20,0:10:14.95,Default,,0000,0000,0000,,Het is een voortdurend proces.
Dialogue: 0,0:10:14.95,0:10:17.36,Default,,0000,0000,0000,,Het wordt collegiaal getoetst\Nen gepubliceerd.
Dialogue: 0,0:10:17.36,0:10:19.35,Default,,0000,0000,0000,,Het is erg belangrijk
Dialogue: 0,0:10:19.35,0:10:21.49,Default,,0000,0000,0000,,dat het wetenschappelijk gebeurt.
Dialogue: 0,0:10:21.49,0:10:26.15,Default,,0000,0000,0000,,Shark Attack Mitigation Systems \Nis een biotechnologisch licentiebedrijf.
Dialogue: 0,0:10:26.15,0:10:28.43,Default,,0000,0000,0000,,We maken dus niet zelf wetsuits.
Dialogue: 0,0:10:28.43,0:10:30.71,Default,,0000,0000,0000,,We geven licenties aan anderen\Nom dat te doen.
Dialogue: 0,0:10:30.71,0:10:31.88,Default,,0000,0000,0000,,Je vindt het vast leuk
Dialogue: 0,0:10:31.88,0:10:33.67,Default,,0000,0000,0000,,om de SAMS-technologie te zien,
Dialogue: 0,0:10:33.67,0:10:36.67,Default,,0000,0000,0000,,als het toegepast wordt op een wetsuit.
Dialogue: 0,0:10:36.67,0:10:39.89,Default,,0000,0000,0000,,Als wereldprimeur --
Dialogue: 0,0:10:39.89,0:10:41.86,Default,,0000,0000,0000,,(Gelach) --
Dialogue: 0,0:10:41.86,0:10:44.76,Default,,0000,0000,0000,,kan ik laten zien\Nhoe biologische aanpassing,
Dialogue: 0,0:10:44.76,0:10:48.28,Default,,0000,0000,0000,,wetenschap en design\Ner in het echt uitzien.
Dialogue: 0,0:10:48.28,0:10:50.18,Default,,0000,0000,0000,,Ik verwelkom Sam, de surfer,
Dialogue: 0,0:10:50.18,0:10:52.89,Default,,0000,0000,0000,,aan deze kant. Waar ben je, Sam?
Dialogue: 0,0:10:52.89,0:10:54.69,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)
Dialogue: 0,0:10:54.69,0:10:56.36,Default,,0000,0000,0000,,En Eduardo.
Dialogue: 0,0:10:56.36,0:10:58.17,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)
Dialogue: 0,0:10:58.17,0:11:00.87,Default,,0000,0000,0000,,Cheers, mate.
Dialogue: 0,0:11:00.87,0:11:02.96,Default,,0000,0000,0000,,Cheers.
Dialogue: 0,0:11:02.96,0:11:07.92,Default,,0000,0000,0000,,Bedankt heren. (Applaus)
Dialogue: 0,0:11:09.46,0:11:10.94,Default,,0000,0000,0000,,Wat hebben we gedaan?
Dialogue: 0,0:11:10.94,0:11:13.96,Default,,0000,0000,0000,,In plaats van een wit vel papier te pakken
Dialogue: 0,0:11:13.96,0:11:17.28,Default,,0000,0000,0000,,en de wetenschap als hulpmiddel\Nte gebruiken voor het uitvinden,
Dialogue: 0,0:11:17.28,0:11:20.14,Default,,0000,0000,0000,,hebben we onze aandacht gericht\Nop biologisch bewijs.
Dialogue: 0,0:11:20.14,0:11:23.64,Default,,0000,0000,0000,,We hebben belang gehecht \Naan menselijk bewijs door anekdotes
Dialogue: 0,0:11:23.64,0:11:26.62,Default,,0000,0000,0000,,en we hebben wetenschap gebruikt
Dialogue: 0,0:11:26.62,0:11:30.24,Default,,0000,0000,0000,,voor de vertaling van iets\Nwat er al was
Dialogue: 0,0:11:30.24,0:11:33.82,Default,,0000,0000,0000,,naar iets wat we kunnen gebruiken\Ntot nut van de gemeenschap.
Dialogue: 0,0:11:33.82,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Het valt me op\Ndat we dit soort wetenschap
Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:38.80,Default,,0000,0000,0000,,als middel om te vertalen,\Neerder dan uitvinden,
Dialogue: 0,0:11:38.80,0:11:41.25,Default,,0000,0000,0000,,veel vaker kunnen toepassen
Dialogue: 0,0:11:41.25,0:11:43.41,Default,,0000,0000,0000,,bij het nastreven van innovatie.
Dialogue: 0,0:11:43.41,0:11:47.80,Default,,0000,0000,0000,,Want: hebben de gebroeders Wright\Nhet vliegen 'ontdekt' ?
Dialogue: 0,0:11:47.80,0:11:50.98,Default,,0000,0000,0000,,Of keken ze naar de biologische feiten\Nvan het vliegen
Dialogue: 0,0:11:50.98,0:11:54.17,Default,,0000,0000,0000,,en vertaalden ze die in mechanica, \Nbootsten ze die na
Dialogue: 0,0:11:54.17,0:11:56.68,Default,,0000,0000,0000,,zodat mensen het konden gebruiken?
Dialogue: 0,0:11:56.68,0:11:58.48,Default,,0000,0000,0000,,Wat deze simpele wetsuit betreft,
Dialogue: 0,0:11:58.48,0:12:00.81,Default,,0000,0000,0000,,wie weet hoe zwemkleding eruit zal zien
Dialogue: 0,0:12:00.81,0:12:03.11,Default,,0000,0000,0000,,over twee jaar, over vijf jaar,
Dialogue: 0,0:12:03.11,0:12:04.53,Default,,0000,0000,0000,,of over 50 jaar.
Dialogue: 0,0:12:04.53,0:12:06.56,Default,,0000,0000,0000,,Maar met deze nieuwe denkwijze
Dialogue: 0,0:12:06.56,0:12:09.47,Default,,0000,0000,0000,,is de kans groot dat hij \Nniet meer egaal zwart is.
Dialogue: 0,0:12:09.47,0:12:10.63,Default,,0000,0000,0000,,Dank je wel.
Dialogue: 0,0:12:10.63,0:12:13.76,Default,,0000,0000,0000,,(Applaus)