1 00:00:00,952 --> 00:00:02,711 Een wetenschappelijke doorbraak 2 00:00:02,711 --> 00:00:05,324 van het soort dat levens kan redden, 3 00:00:05,324 --> 00:00:07,388 ligt soms zomaar klaar 4 00:00:07,388 --> 00:00:08,940 om ontdekt te worden. 5 00:00:08,940 --> 00:00:13,616 Bijvoorbeeld in de verzameling van menselijke anekdotes, 6 00:00:13,616 --> 00:00:15,764 of in de geëvolueerde aanpassingen 7 00:00:15,764 --> 00:00:19,236 die we in de natuur rondom ons zien. 8 00:00:19,236 --> 00:00:21,856 Wetenschap begint met waarnemen. 9 00:00:21,856 --> 00:00:25,252 De truc is om de patronen en handtekeningen te zien 10 00:00:25,252 --> 00:00:27,197 die we anders misschien zouden afwijzen 11 00:00:27,197 --> 00:00:29,064 als mythe of als toeval, 12 00:00:29,064 --> 00:00:32,917 en ze te isoleren en grondig te testen met wetenschappelijke precisie. 13 00:00:32,917 --> 00:00:36,975 Als we dat doen, zijn de resultaten vaak verrassend. 14 00:00:36,975 --> 00:00:38,855 West-Australië had een probleem 15 00:00:38,855 --> 00:00:42,070 met haai-aanvallen in de laatste drie jaar, 16 00:00:42,070 --> 00:00:44,361 met als trieste hoogtepunt: 17 00:00:44,361 --> 00:00:48,991 vijf aanvallen gedurende 10 maanden. 18 00:00:48,991 --> 00:00:51,220 Maar West-Australië staat niet op zichzelf. 19 00:00:51,220 --> 00:00:54,125 Ongelukken met ontmoetingen tussen haaien en mensen 20 00:00:54,125 --> 00:00:56,469 nemen mondiaal toe. 21 00:00:56,469 --> 00:00:58,213 Het is daarom niet verwonderlijk 22 00:00:58,213 --> 00:00:59,856 dat in juli van dit jaar, 23 00:00:59,856 --> 00:01:01,615 Shark Attack Mitigation Systems, 24 00:01:01,615 --> 00:01:05,399 samen met het Oceaan-instituut van de Universiteit van West-Australië 25 00:01:05,399 --> 00:01:08,153 een aankondiging deed die de aandacht kreeg 26 00:01:08,153 --> 00:01:11,780 van media en oceaangebruikers over de hele wereld. 27 00:01:11,780 --> 00:01:13,931 Het ging over de ontwikkeling van een techniek 28 00:01:13,931 --> 00:01:16,572 om het risico van haai-aanvallen te verminderen, 29 00:01:16,572 --> 00:01:19,720 gebaseerd op het feit wat haaien kunnen zien. 30 00:01:19,720 --> 00:01:23,149 Ik vertel vandaag over die toer 31 00:01:23,149 --> 00:01:25,516 maar ook over het begrip dat wetenschap 32 00:01:25,516 --> 00:01:27,981 even sterk kan zijn in het vertalen 33 00:01:27,981 --> 00:01:31,340 als in het uitvinden. 34 00:01:31,340 --> 00:01:33,046 Toen we dit zoekproces begonnen, 35 00:01:33,046 --> 00:01:36,228 was het drie jaar geleden 36 00:01:36,228 --> 00:01:39,650 en we hadden net de eerste twee dodelijke haai-aanvallen gehad 37 00:01:39,650 --> 00:01:41,421 in West-Australië. 38 00:01:41,421 --> 00:01:43,628 Toevallig was ik voor mijn vorige functie 39 00:01:43,628 --> 00:01:46,471 eens uit eten geweest met Harry Butler, 40 00:01:46,471 --> 00:01:49,798 die veel Australiërs kennen als beroemd natuurliefhebber. 41 00:01:49,798 --> 00:01:52,593 Hij bracht veel tijd door in een maritieme omgeving. 42 00:01:52,593 --> 00:01:54,699 Hij is de voorloper, als je wilt, 43 00:01:54,699 --> 00:01:56,610 van wijlen Steve Irwin. 44 00:01:56,610 --> 00:01:57,921 Toen ik hem vroeg 45 00:01:57,921 --> 00:02:01,219 wat de oplossing kon zijn voor het probleem, 46 00:02:01,219 --> 00:02:02,731 was zijn antwoord verrasssend. 47 00:02:02,731 --> 00:02:04,606 Hij zei: "Neem een zwarte wetsuit, 48 00:02:04,606 --> 00:02:07,371 zet er gele strepen op zoals bij een hommel, 49 00:02:07,371 --> 00:02:09,659 en je bootst het waarschuwingssysteem na 50 00:02:09,659 --> 00:02:11,968 van de meeste zeedieren." 51 00:02:11,968 --> 00:02:13,866 Ik dacht daar toen niet zo over na. 52 00:02:13,866 --> 00:02:17,456 Pas na nog eens drie dodelijke haai-aanvallen 53 00:02:17,456 --> 00:02:18,890 bedacht ik dat er misschien 54 00:02:18,890 --> 00:02:21,021 toch iets in zijn idee kon zitten. 55 00:02:21,021 --> 00:02:24,746 Ik keek op internet of ik aanknopingspunten kon vinden. 56 00:02:24,746 --> 00:02:27,028 Het blijkt dat het internet vol zit 57 00:02:27,028 --> 00:02:30,944 met feiten die deze denkwijze ondersteunen. 58 00:02:30,944 --> 00:02:32,960 Biologisch gezien zijn er veel soorten 59 00:02:32,960 --> 00:02:35,556 die strepen hebben of waarschuwingspatronen, 60 00:02:35,556 --> 00:02:37,478 om verwarring te zaaien in het water 61 00:02:37,478 --> 00:02:39,842 of om te waarschuwen tegen aanvallen. 62 00:02:39,842 --> 00:02:41,955 Niet de minste is het loodsmannetje 63 00:02:41,955 --> 00:02:44,111 die een groot deel van zijn leven 64 00:02:44,111 --> 00:02:46,390 in de buurt van een haaienbek vertoeft. 65 00:02:46,390 --> 00:02:49,481 Wat mensen betreft, beschildert Walter Starck, oceanograaf, 66 00:02:49,481 --> 00:02:52,343 zijn wetsuit sinds de jaren 70. 67 00:02:52,343 --> 00:02:53,965 En antropologisch: 68 00:02:53,965 --> 00:02:57,595 stammen uit Oceanië verven zichzelf met strepen 69 00:02:57,595 --> 00:02:59,376 tijdens een zeeslangenceremonie 70 00:02:59,376 --> 00:03:01,970 om de haaiengod af te weren. 71 00:03:01,970 --> 00:03:03,412 Wat is er hier aan de hand? 72 00:03:03,412 --> 00:03:06,290 Ligt dit idee zomaar voor ons klaar 73 00:03:06,290 --> 00:03:09,421 om te kunnen gaan bestuderen? 74 00:03:09,421 --> 00:03:14,230 We weten dat haaien een aantal zintuigen gebruiken 75 00:03:14,230 --> 00:03:17,167 bij interactie, vooral voor de aanval. 76 00:03:17,167 --> 00:03:20,892 Maar met hun ogen identificeren ze hun prooi, 77 00:03:20,892 --> 00:03:24,420 vooral in de laatste meters voordat ze aanvallen. 78 00:03:24,420 --> 00:03:27,378 Het is zinvol om te kijken naar dit biologische verhaal, 79 00:03:27,378 --> 00:03:29,230 omdat het evolutionair is bewezen 80 00:03:29,230 --> 00:03:31,703 gedurende vele duizenden jaren. 81 00:03:31,703 --> 00:03:35,180 Maar zijn menselijke anekdotes niet ook een soort evolutie? 82 00:03:35,180 --> 00:03:36,911 Het idee dat er wat in zit 83 00:03:36,911 --> 00:03:38,503 dat van belang wordt geacht, 84 00:03:38,503 --> 00:03:41,788 doorgegeven van generatie op generatie, 85 00:03:41,788 --> 00:03:45,103 zodat het uiteindelijk het menselijk gedrag vormt? 86 00:03:45,103 --> 00:03:46,763 Ik wilde dat idee testen. 87 00:03:46,763 --> 00:03:50,311 Ik wilde wetenschap toevoegen aan dit anekdotische bewijs. 88 00:03:50,317 --> 00:03:52,273 Als wetenschap het kon ondersteunen, 89 00:03:52,273 --> 00:03:53,990 dan hadden we al deels 90 00:03:53,990 --> 00:03:55,707 de oplossing voor haaiaanvallen 91 00:03:55,707 --> 00:03:57,426 voor onze neus liggen. 92 00:03:57,426 --> 00:03:59,221 Om dat te doen had ik experts nodig 93 00:03:59,221 --> 00:04:01,074 in zicht en neurologie van haaien. 94 00:04:01,074 --> 00:04:03,163 Een mondiale zoektocht leidde nogmaals 95 00:04:03,163 --> 00:04:06,725 naar de Universiteit van West-Australië en het Oceans Institute. 96 00:04:06,725 --> 00:04:09,322 Professor Nathan Hart en zijn team 97 00:04:09,322 --> 00:04:11,982 hadden net in een proefschrift bevestigd 98 00:04:11,982 --> 00:04:14,334 dat jagende haaien zien 99 00:04:14,334 --> 00:04:17,197 in zwart-wit oftewel grijstinten. 100 00:04:17,197 --> 00:04:20,856 Ik belde toen Nathan een beetje schaapachtig over het idee, 101 00:04:20,856 --> 00:04:23,267 dat we wellicht patronen en vormen konden gebruiken 102 00:04:23,267 --> 00:04:26,253 om een wetsuit te maken om haaiaanvallen te verminderen. 103 00:04:26,253 --> 00:04:28,425 Gelukkig vond hij dat een goed idee. 104 00:04:28,425 --> 00:04:30,887 Er volgde gezamenlijk onderzoek 105 00:04:30,887 --> 00:04:33,511 gesteund door de West-Australische overheid. 106 00:04:33,511 --> 00:04:36,070 We deden drie belangrijke dingen. 107 00:04:36,070 --> 00:04:38,790 Ten eerste legden we de karakteristieken vast, 108 00:04:38,790 --> 00:04:40,810 de lichamelijke kenmerken van de ogen 109 00:04:40,810 --> 00:04:42,858 van de drie belangrijke jagende haaien: 110 00:04:42,858 --> 00:04:46,466 de witte haai, de tijgerhaai en de stierhaai. 111 00:04:46,466 --> 00:04:49,700 Dat deden we zowel genetisch als anatomisch. 112 00:04:50,920 --> 00:04:52,762 We probeerden vervolgens te begrijpen, 113 00:04:52,762 --> 00:04:54,197 met complexe computermodellen, 114 00:04:54,197 --> 00:04:56,251 wat zo'n oog kan zien 115 00:04:56,251 --> 00:04:58,020 op verschillende dieptes, afstanden, 116 00:04:58,020 --> 00:05:02,261 lichtomstandigheden, en helderheid in de oceaan. 117 00:05:02,261 --> 00:05:05,251 En daarmee konden we twee eigenschappen aanwijzen: 118 00:05:05,251 --> 00:05:08,284 welke patronen of vormen konden de drager 119 00:05:08,284 --> 00:05:11,516 bijna of helemaal onzichtbaar maken in het water 120 00:05:11,516 --> 00:05:14,442 en welke patronen en vormen leveren het grootste contrast, 121 00:05:14,443 --> 00:05:17,390 maar zorgen ook dat het profiel uiteen valt 122 00:05:17,390 --> 00:05:20,404 zodat de persoon niet verward wordt 123 00:05:20,404 --> 00:05:23,387 met een prooi of voedsel. 124 00:05:23,387 --> 00:05:25,579 Toen brachten we dit over 125 00:05:25,579 --> 00:05:28,328 naar wetsuits die men echt kan dragen, 126 00:05:28,328 --> 00:05:30,950 en daartoe nodigde ik Ray Smith uit, 127 00:05:30,950 --> 00:05:34,180 surfer, industrieel ontwerper, wetsuitontwerper, 128 00:05:34,180 --> 00:05:36,542 de man die het Quiksilver-logo ontwierp, 129 00:05:36,542 --> 00:05:39,627 om zich bij het wetenschapsteam te voegen 130 00:05:39,627 --> 00:05:42,423 om wetenschap te vertalen 131 00:05:42,423 --> 00:05:45,565 in esthetische wetsuits die mensen konden gaan dragen. 132 00:05:45,565 --> 00:05:48,021 Dit is een van de eerste schetsen. 133 00:05:48,021 --> 00:05:51,025 Dit noem ik een 'eet-me-niet-op-wetsuit'. 134 00:05:51,025 --> 00:05:55,294 Hij heeft dat idee van die strepen 135 00:05:55,294 --> 00:05:57,880 die heel goed zichtbaar zijn. 136 00:05:57,880 --> 00:05:59,885 Hij heeft een storend profiel, 137 00:05:59,885 --> 00:06:01,712 en is bedoeld om haaien te laten denken 138 00:06:01,712 --> 00:06:04,380 dat je niet gewoon voedsel bent, 139 00:06:04,380 --> 00:06:07,786 en het kan de haai zelfs verwarren. 140 00:06:07,786 --> 00:06:11,501 Hij hoort bij een surfplank. 141 00:06:11,501 --> 00:06:14,114 Je ziet dat donkere deel aan de voorkant. 142 00:06:14,114 --> 00:06:16,841 Het is vooral aan het oppervlak beter, 143 00:06:16,841 --> 00:06:21,169 waar tegenlicht het moeilijk maakt een silhouet te creëren. 144 00:06:21,169 --> 00:06:24,209 Het tweede resultaat is de 'cryptische' wetsuit, 145 00:06:24,209 --> 00:06:26,080 die de drager moet verstoppen 146 00:06:26,080 --> 00:06:27,310 in het water. 147 00:06:27,310 --> 00:06:29,000 Hij heeft drie vlakken. 148 00:06:29,000 --> 00:06:30,624 In elke houding 149 00:06:30,624 --> 00:06:31,979 passen een of meer vlakken 150 00:06:31,979 --> 00:06:34,569 bij de reflectie van het water 151 00:06:34,569 --> 00:06:37,168 zodat het deels of volledig verdwijnt, 152 00:06:37,168 --> 00:06:39,360 en de overgebleven vlakken 153 00:06:39,360 --> 00:06:42,247 een vervormd profiel in het water creëren. 154 00:06:42,247 --> 00:06:46,862 Deze is erg geschikt om te duiken, 155 00:06:46,862 --> 00:06:49,927 dus als je dieper in het water bent. 156 00:06:49,927 --> 00:06:53,397 We wisten dat we goed bezig waren. 157 00:06:53,407 --> 00:06:55,033 We wisten: als je wilt opvallen, 158 00:06:55,033 --> 00:06:56,205 moet je strepen hebben, 159 00:06:56,205 --> 00:06:57,629 en om raadselachtig te zijn, 160 00:06:57,629 --> 00:06:59,181 moest je er zo uitzien. 161 00:06:59,181 --> 00:07:00,927 Maar de lakmoesproef is altijd, 162 00:07:00,927 --> 00:07:02,519 hoe haaien echt reageren 163 00:07:02,519 --> 00:07:05,070 op deze patronen en vormen. 164 00:07:05,070 --> 00:07:08,381 Testen met iemand in een wetsuit 165 00:07:08,381 --> 00:07:09,929 in het water met een roofhaai 166 00:07:09,929 --> 00:07:11,295 in zijn natuurlijke omgeving 167 00:07:11,295 --> 00:07:13,247 is veel moeilijker dan je zou denken. 168 00:07:13,247 --> 00:07:16,598 (Gelach) 169 00:07:16,598 --> 00:07:19,164 We moeten dus een tuig met aas maken, 170 00:07:19,164 --> 00:07:21,488 omdat we een statistisch aantal moeten hebben 171 00:07:21,488 --> 00:07:23,732 om wetenschappelijk bewijs te krijgen 172 00:07:23,732 --> 00:07:24,871 en door ze te lokken 173 00:07:24,871 --> 00:07:26,750 beïnvloeden we het gedrag. 174 00:07:26,750 --> 00:07:28,567 Het kan niet met mensen. 175 00:07:28,567 --> 00:07:31,163 Ethisch is het zelfs uitgesloten 176 00:07:31,163 --> 00:07:34,100 om menselijke vormen te gebruiken om ze te lokken. 177 00:07:34,100 --> 00:07:36,372 Niettemin begonnen we het testproces 178 00:07:36,372 --> 00:07:38,140 in januari van dit jaar, 179 00:07:38,140 --> 00:07:39,676 eerst met tijgerhaaien 180 00:07:39,676 --> 00:07:42,695 en vervolgens met witte haaien. 181 00:07:42,695 --> 00:07:44,130 We deden dat 182 00:07:44,130 --> 00:07:48,885 door een vat met gaatjes vol te gooien met aas, 183 00:07:48,885 --> 00:07:50,781 er een neopreen laag omheen te doen, 184 00:07:50,781 --> 00:07:53,344 en het dan op te nemen met twee stereocamera's 185 00:07:53,344 --> 00:07:56,693 om zo te zien hoe de haai zich bezighoudt met dat tuig. 186 00:07:56,693 --> 00:07:58,381 Omdat we stereo gebruiken, 187 00:07:58,381 --> 00:08:01,173 krijgen we alle statistieken over de maat van de haai, 188 00:08:01,173 --> 00:08:03,429 in welke hoek hij komt, hoe snel hij weggaat, 189 00:08:03,429 --> 00:08:05,285 en wat zijn gedrag is 190 00:08:05,285 --> 00:08:08,381 op een meer empirische dan subjectieve manier. 191 00:08:08,381 --> 00:08:11,089 Om de wetenschappelijke methode in ere te houden, 192 00:08:11,089 --> 00:08:13,347 gebruikten we een vergelijkingstuig 193 00:08:13,347 --> 00:08:16,009 dat van zwart neopreen was, 194 00:08:16,009 --> 00:08:18,198 net als een normale wetsuit 195 00:08:18,198 --> 00:08:21,807 naast het tuig met de zogenaamde SAMS-technologie. 196 00:08:21,807 --> 00:08:24,533 De resultaten waren niet alleen spannend 197 00:08:24,533 --> 00:08:26,081 maar zijn ook bemoedigend, 198 00:08:26,081 --> 00:08:28,079 en vandaag wil ik je heel kort 199 00:08:28,079 --> 00:08:30,941 twee van die ontmoetingen laten zien. 200 00:08:31,961 --> 00:08:34,301 Hier hebben we een tijgerhaai van vier meter, 201 00:08:34,301 --> 00:08:37,228 die het zwarte vergelijkingstuig nadert, 202 00:08:37,228 --> 00:08:42,209 die hij ongeveer anderhalve minuut eerder ontdekt heeft. 203 00:08:59,780 --> 00:09:02,210 Diezelfde haai had ook 204 00:09:02,210 --> 00:09:04,040 het SAMS-tuig gevonden. 205 00:09:04,040 --> 00:09:05,652 Dat is het Elude SAMS-tuig. 206 00:09:05,652 --> 00:09:07,147 Acht minuten eerder. 207 00:09:07,147 --> 00:09:09,181 Hij cirkelde er zes minuten omheen, 208 00:09:09,181 --> 00:09:11,405 en joeg op wat hij kon ruiken en voelen, 209 00:09:11,405 --> 00:09:12,779 maar niet kon zien. 210 00:09:12,779 --> 00:09:15,251 Dit was de laatste benadering. 211 00:09:17,474 --> 00:09:20,687 Witte haaien zijn zelfverzekerder dan tijgers. 212 00:09:20,687 --> 00:09:24,065 Hier zie je een witte haai het vergelijkingstuig naderen, 213 00:09:24,065 --> 00:09:25,975 een zwarte neopreen wetsuit. 214 00:09:25,975 --> 00:09:27,559 Hij gaat recht naar de bodem, 215 00:09:27,559 --> 00:09:30,110 komt weer omhoog, 216 00:09:30,110 --> 00:09:33,147 en pakt hem. 217 00:09:34,257 --> 00:09:36,940 In tegenstelling tot het SAMS-tuig. 218 00:09:36,940 --> 00:09:38,409 Dat is de gestreepte. 219 00:09:38,409 --> 00:09:40,350 Hier tast hij meer af, 220 00:09:40,350 --> 00:09:41,790 is onderzoekend. 221 00:09:41,790 --> 00:09:43,674 Hij vertrouwt de zaak minder 222 00:09:43,674 --> 00:09:47,499 en gaat er met tegenzin recht opaf. 223 00:09:56,297 --> 00:10:03,600 (Applaus) 224 00:10:06,601 --> 00:10:10,877 Het is voor ons belangrijk dat alle tests onafhankelijk gebeuren. 225 00:10:10,877 --> 00:10:13,195 De University of W.A. doet de tests. 226 00:10:13,195 --> 00:10:14,947 Het is een voortdurend proces. 227 00:10:14,947 --> 00:10:17,356 Het wordt collegiaal getoetst en gepubliceerd. 228 00:10:17,356 --> 00:10:19,349 Het is erg belangrijk 229 00:10:19,349 --> 00:10:21,491 dat het wetenschappelijk gebeurt. 230 00:10:21,491 --> 00:10:26,146 Shark Attack Mitigation Systems is een biotechnologisch licentiebedrijf. 231 00:10:26,146 --> 00:10:28,433 We maken dus niet zelf wetsuits. 232 00:10:28,433 --> 00:10:30,713 We geven licenties aan anderen om dat te doen. 233 00:10:30,713 --> 00:10:31,882 Je vindt het vast leuk 234 00:10:31,882 --> 00:10:33,673 om de SAMS-technologie te zien, 235 00:10:33,673 --> 00:10:36,672 als het toegepast wordt op een wetsuit. 236 00:10:36,672 --> 00:10:39,888 Als wereldprimeur -- 237 00:10:39,888 --> 00:10:41,862 (Gelach) -- 238 00:10:41,862 --> 00:10:44,758 kan ik laten zien hoe biologische aanpassing, 239 00:10:44,758 --> 00:10:48,285 wetenschap en design er in het echt uitzien. 240 00:10:48,285 --> 00:10:50,182 Ik verwelkom Sam, de surfer, 241 00:10:50,182 --> 00:10:52,890 aan deze kant. Waar ben je, Sam? 242 00:10:52,890 --> 00:10:54,686 (Applaus) 243 00:10:54,686 --> 00:10:56,356 En Eduardo. 244 00:10:56,356 --> 00:10:58,172 (Applaus) 245 00:10:58,172 --> 00:11:00,866 Cheers, mate. 246 00:11:00,866 --> 00:11:02,956 Cheers. 247 00:11:02,956 --> 00:11:07,920 Bedankt heren. (Applaus) 248 00:11:09,456 --> 00:11:10,943 Wat hebben we gedaan? 249 00:11:10,943 --> 00:11:13,960 In plaats van een wit vel papier te pakken 250 00:11:13,960 --> 00:11:17,280 en de wetenschap als hulpmiddel te gebruiken voor het uitvinden, 251 00:11:17,280 --> 00:11:20,136 hebben we onze aandacht gericht op biologisch bewijs. 252 00:11:20,136 --> 00:11:23,636 We hebben belang gehecht aan menselijk bewijs door anekdotes 253 00:11:23,636 --> 00:11:26,618 en we hebben wetenschap gebruikt 254 00:11:26,618 --> 00:11:30,238 voor de vertaling van iets wat er al was 255 00:11:30,238 --> 00:11:33,819 naar iets wat we kunnen gebruiken tot nut van de gemeenschap. 256 00:11:33,819 --> 00:11:36,003 Het valt me op dat we dit soort wetenschap 257 00:11:36,003 --> 00:11:38,799 als middel om te vertalen, eerder dan uitvinden, 258 00:11:38,799 --> 00:11:41,253 veel vaker kunnen toepassen 259 00:11:41,253 --> 00:11:43,410 bij het nastreven van innovatie. 260 00:11:43,410 --> 00:11:47,795 Want: hebben de gebroeders Wright het vliegen 'ontdekt' ? 261 00:11:47,795 --> 00:11:50,976 Of keken ze naar de biologische feiten van het vliegen 262 00:11:50,976 --> 00:11:54,168 en vertaalden ze die in mechanica, bootsten ze die na 263 00:11:54,168 --> 00:11:56,685 zodat mensen het konden gebruiken? 264 00:11:56,685 --> 00:11:58,479 Wat deze simpele wetsuit betreft, 265 00:11:58,479 --> 00:12:00,810 wie weet hoe zwemkleding eruit zal zien 266 00:12:00,810 --> 00:12:03,111 over twee jaar, over vijf jaar, 267 00:12:03,111 --> 00:12:04,533 of over 50 jaar. 268 00:12:04,533 --> 00:12:06,559 Maar met deze nieuwe denkwijze 269 00:12:06,559 --> 00:12:09,470 is de kans groot dat hij niet meer egaal zwart is. 270 00:12:09,470 --> 00:12:10,629 Dank je wel. 271 00:12:10,629 --> 00:12:13,760 (Applaus)