WEBVTT 00:00:07.410 --> 00:00:12.980 Wereldwijd overlijden er jaarlijks circa 7 miljoen mensen aan een hartaanval. 00:00:12.980 --> 00:00:14.901 Aandoeningen van de hart en bloedvaten 00:00:14.901 --> 00:00:18.120 die een hartaanval en andere problemen zoals beroertes veroorzaken, 00:00:18.120 --> 00:00:20.500 zijn wereldwijd de grootste doodsoorzaak. 00:00:20.500 --> 00:00:22.650 Wat veroorzaakt een hartaanval? 00:00:22.650 --> 00:00:25.140 Zoals elke spier heeft het hart zuurstof nodig 00:00:25.140 --> 00:00:28.550 en tijdens een hartaanval krijgt het niet genoeg. 00:00:28.550 --> 00:00:30.541 Vetopslag, of plak, 00:00:30.541 --> 00:00:33.241 ontstaat in de wand van de kransslagaderen. 00:00:33.241 --> 00:00:37.208 Dit zijn de bloedvaten die het hart van bloed voorzien. 00:00:37.208 --> 00:00:39.490 Deze plak ontstaat met de jaren, 00:00:39.490 --> 00:00:40.760 soms wordt het dik, 00:00:40.760 --> 00:00:41.780 hard, 00:00:41.780 --> 00:00:43.091 of raakt het ontstoken. 00:00:43.091 --> 00:00:45.960 Uiteindelijk kan die plak voor obstructie zorgen. 00:00:45.960 --> 00:00:48.791 Wanneer een plak scheurt of barst, 00:00:48.791 --> 00:00:52.169 wordt er op die plek binnen enkele minuten een stolsel gevormd, 00:00:52.169 --> 00:00:56.252 een deels afgesloten slagader kan zo volledig geblokkeerd raken. 00:00:56.252 --> 00:00:58.712 Er is geen bloeddoorstroming meer naar de hartspier 00:00:58.712 --> 00:01:03.061 en zonder zuurstof sterven de cellen binnen enkele minuten. 00:01:03.061 --> 00:01:05.911 Dat is een myocardinfarct, 00:01:05.911 --> 00:01:07.311 of hartaanval. 00:01:07.311 --> 00:01:11.302 Wanneer onbehandeld kan dit snel slechter gaan. 00:01:11.302 --> 00:01:14.712 De aangedane spier kan het bloed niet goed rondpompen 00:01:14.712 --> 00:01:17.102 en ook het hartritme kan verstoord raken. 00:01:17.102 --> 00:01:21.472 In het slechtste geval leidt een hartaanval direct tot de dood. 00:01:21.472 --> 00:01:24.441 Hoe herken je een hartaanval? 00:01:24.441 --> 00:01:26.723 Meestal is dit pijn in de borst 00:01:26.723 --> 00:01:29.622 door het zuurstoftekort van de hartspier. 00:01:29.622 --> 00:01:32.822 Patiënten beschrijven dit als verpletterend of drukkend. 00:01:32.822 --> 00:01:34.633 Het kan uitstralen naar de linkerarm, 00:01:34.633 --> 00:01:35.472 kaak, 00:01:35.472 --> 00:01:36.241 rug, 00:01:36.241 --> 00:01:37.473 of buik. 00:01:37.473 --> 00:01:41.622 Maar het is niet altijd zo acuut en dramatisch als in de film. 00:01:41.622 --> 00:01:43.513 Sommige mensen worden misselijk 00:01:43.513 --> 00:01:44.932 of kortademig. 00:01:44.932 --> 00:01:48.283 Symptomen kunnen minder duidelijk zijn bij vrouwen of ouderen. 00:01:48.283 --> 00:01:52.592 Bij hen is vermoeidheid en zwakte een belangrijk signaal. 00:01:52.592 --> 00:01:54.513 En verrassend genoeg, bij veel mensen, 00:01:54.513 --> 00:01:58.642 met name met diabetes waarbij de pijnzenuwen aangedaan zijn, 00:01:58.642 --> 00:02:01.192 kan een hartaanval stil verlopen. 00:02:01.192 --> 00:02:03.993 Wanneer je denkt dat iemand een hartaanval heeft, 00:02:03.993 --> 00:02:07.163 is een snelle reactie het belangrijkste. 00:02:07.163 --> 00:02:11.032 Als je hulpdiensten kunt bereiken, bel ze. 00:02:11.032 --> 00:02:13.474 Zij zijn de snelste weg naar het ziekenhuis. 00:02:13.474 --> 00:02:15.825 Neem aspirine, deze verdunt het bloed, 00:02:15.825 --> 00:02:18.624 en nitroglycerine, dit verwijdt de bloedvaten. 00:02:18.624 --> 00:02:21.594 Dit kan de schade beperken. 00:02:21.594 --> 00:02:24.933 Op de eerste hulp kunnen de artsen een hartaanval vaststellen. 00:02:24.933 --> 00:02:27.524 Vaak gebruiken ze een elektrocardiogram 00:02:27.524 --> 00:02:30.034 om de elektrische activiteit van het hart te meten 00:02:30.034 --> 00:02:33.294 en bloedafname om de schade aan de hartspier te bepalen. 00:02:33.294 --> 00:02:36.765 De patiënt komt op een geavanceerde hartafdeling 00:02:36.765 --> 00:02:40.105 waar onderzocht wordt waar de obstructie zit. 00:02:40.105 --> 00:02:42.734 Cardiologen kunnen het vat weer openen 00:02:42.734 --> 00:02:47.365 door een ballonnetje op te blazen in een procedure genaamd dotteren. 00:02:47.365 --> 00:02:50.794 Wat ze ook vaak doen is het plaatsen van een metalen of kunststof stent 00:02:50.794 --> 00:02:53.148 die het vat open kan houden. 00:02:53.148 --> 00:02:57.625 Een meer ernstige blokkade heeft mogelijk bypass-operatie nodig. 00:02:57.625 --> 00:03:01.730 Er wordt een deel van een vat gebruikt uit het lichaam. 00:03:01.730 --> 00:03:05.866 De hartchirurg kan zo de bloedstroom om de blokkade leiden. 00:03:05.866 --> 00:03:09.389 Dit zorgt voor herstel van de circulatie naar de hartspier 00:03:09.389 --> 00:03:11.367 en daarmee de hartfunctie. 00:03:11.367 --> 00:03:13.111 Therapieën zijn vooruitstrevend 00:03:13.111 --> 00:03:15.448 maar voorkomen is cruciaal. 00:03:15.448 --> 00:03:19.070 Genen en levensstijl hebben beiden effect op risico. 00:03:19.070 --> 00:03:22.174 Het goede nieuws is dat je je levensstijl kunt aanpassen. 00:03:22.174 --> 00:03:24.566 Beweging, gezond eten en gewichtsverlies 00:03:24.566 --> 00:03:27.039 verlagen het risico op een hartaanval, 00:03:27.039 --> 00:03:29.019 of het de eerste keer is of niet. 00:03:29.019 --> 00:03:32.006 Artsen geven het advies enkele keren per week te sporten, 00:03:32.006 --> 00:03:35.180 zowel conditie als krachttraining. 00:03:35.180 --> 00:03:38.826 Een gezond dieet bevat weinig suikers en verzadigde vetzuren, 00:03:38.826 --> 00:03:41.096 welke beiden gelinkt worden aan hartziekten. 00:03:41.096 --> 00:03:42.567 Wat moet je dan wel eten? 00:03:42.567 --> 00:03:44.237 Veel vezels van groenten, 00:03:44.237 --> 00:03:46.683 kip en vis in plaats van rood vlees, 00:03:46.683 --> 00:03:49.946 volkoren en noten zoals walnoten en amandelen 00:03:49.946 --> 00:03:52.356 lijken allemaal een goede invloed te hebben. 00:03:52.356 --> 00:03:56.737 Een goed dieet en trainingsplan zal ook je gewicht gezond houden, 00:03:56.737 --> 00:03:59.548 wat ook het risico op een hartaanval verlaagt. 00:03:59.548 --> 00:04:03.167 En uiteraard kunnen medicijnen helpen een hartaanval te voorkomen. 00:04:03.167 --> 00:04:06.267 Artsen schrijven wel eens aspirine met een lage dosis voor, 00:04:06.267 --> 00:04:09.976 vooral voor patiënten die al eens een hartaanval hebben gehad 00:04:09.976 --> 00:04:12.667 en voor diegenen met een verhoogd risico. 00:04:12.667 --> 00:04:15.126 En medicatie om risicofactoren te verlagen, 00:04:15.126 --> 00:04:18.337 zoals hoge bloeddruk, cholesterol en diabetes, 00:04:18.337 --> 00:04:21.038 zullen ook voor minder hartaanvallen zorgen. 00:04:21.038 --> 00:04:25.057 Hartaanvallen komen misschien vaak voor, maar zijn niet onvermijdelijk. 00:04:25.057 --> 00:04:26.176 Een gezond dieet, 00:04:26.176 --> 00:04:27.599 niet roken, 00:04:27.599 --> 00:04:28.728 in conditie blijven, 00:04:28.728 --> 00:04:31.528 en genoeg slaap en plezier 00:04:31.528 --> 00:04:35.769 zorgen er samen voor dat de belangrijkste spier in het lichaam 00:04:35.769 --> 00:04:37.417 zijn werk blijft doen.