[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.81,0:00:09.16,Default,,0000,0000,0000,,Từ đâu mà bánh mỳ có thể xốp? Dialogue: 0,0:00:09.16,0:00:11.06,Default,,0000,0000,0000,,Phô mát Thuỵ Sỹ lại có lỗ? Dialogue: 0,0:00:11.06,0:00:13.67,Default,,0000,0000,0000,,Và điều gì làm dấm chua như thế? Dialogue: 0,0:00:13.67,0:00:16.12,Default,,0000,0000,0000,,Những thực phẩm này có mùi vị \Nhoàn toàn khác nhau Dialogue: 0,0:00:16.12,0:00:21.30,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tất cả những hiện tượng này đến từ\Nvi sinh vật phân giải đường Dialogue: 0,0:00:21.30,0:00:24.45,Default,,0000,0000,0000,,và tạo nên một số sản phẩm phụ Dialogue: 0,0:00:24.45,0:00:26.96,Default,,0000,0000,0000,,Hãy bắt đầu với men Dialogue: 0,0:00:26.96,0:00:32.24,Default,,0000,0000,0000,,Men là những nấm đơn bào \Nđược dùng làm bánh mỳ, bia, và rượu Dialogue: 0,0:00:32.24,0:00:33.88,Default,,0000,0000,0000,,và trong các sản phẩm khác Dialogue: 0,0:00:33.88,0:00:36.42,Default,,0000,0000,0000,,Men phân giải cacbohydrates như đường, Dialogue: 0,0:00:36.42,0:00:39.74,Default,,0000,0000,0000,,để lấy năng lượng và các phân tử \Ncần thiết để hoạt động Dialogue: 0,0:00:39.74,0:00:41.67,Default,,0000,0000,0000,,Chúng có hai cách để làm điều đó Dialogue: 0,0:00:41.67,0:00:44.80,Default,,0000,0000,0000,,hiếu khí Dialogue: 0,0:00:44.80,0:00:48.24,Default,,0000,0000,0000,,và kị khí Dialogue: 0,0:00:48.24,0:00:50.84,Default,,0000,0000,0000,,còn được gọi là quá trình lên men Dialogue: 0,0:00:50.84,0:00:53.80,Default,,0000,0000,0000,,Khi bạn nướng bánh mỳ, men có thể \Ndùng cả hai con đường Dialogue: 0,0:00:53.80,0:00:58.87,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thường thì chúng bắt đầu với\Nquá trình lên men kỵ khí Dialogue: 0,0:00:58.87,0:01:03.30,Default,,0000,0000,0000,,Trong quá trình này, ngoài CO2, \Nethanol cũng được sản xuất Dialogue: 0,0:01:03.30,0:01:05.27,Default,,0000,0000,0000,,Không, bánh mỳ không có cồn Dialogue: 0,0:01:05.27,0:01:09.78,Default,,0000,0000,0000,,Một lượng nhỏ rượu đã bay hơi\Ntrong quá trình nướng Dialogue: 0,0:01:09.78,0:01:12.77,Default,,0000,0000,0000,,Trong quá trình hiếu khí Dialogue: 0,0:01:12.77,0:01:14.64,Default,,0000,0000,0000,,Men tiêu thụ một số đường Dialogue: 0,0:01:14.64,0:01:19.66,Default,,0000,0000,0000,,và sản xuất khí carbon dioxide (CO2),\Nvà nước Dialogue: 0,0:01:19.66,0:01:24.75,Default,,0000,0000,0000,,Trong cả hai quá trình, CO2 tích tụ \Nvà tạo ra những bong bóng nhỏ. Dialogue: 0,0:01:24.75,0:01:29.08,Default,,0000,0000,0000,,Những bong bóng này bị giữ lại bởi gluten\Nvà tạo ra cấu trúc giống bọt biển Dialogue: 0,0:01:29.08,0:01:32.30,Default,,0000,0000,0000,,làm cho bánh mỳ mềm, xốp Dialogue: 0,0:01:32.30,0:01:34.43,Default,,0000,0000,0000,,Rượu cũng dựa trên men. Dialogue: 0,0:01:34.43,0:01:37.71,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng quá trình làm rượu có \Nlượng oxy thấp Dialogue: 0,0:01:37.71,0:01:40.67,Default,,0000,0000,0000,,do đó men tiêu thụ đường\Nsử dụng quá trình lên men, Dialogue: 0,0:01:40.67,0:01:42.87,Default,,0000,0000,0000,,con đường kỵ khí. Dialogue: 0,0:01:42.87,0:01:48.20,Default,,0000,0000,0000,,Quá trình này thường bắt đầu với\Nnấm men tự nhiên có trong quả nho. Dialogue: 0,0:01:48.20,0:01:49.94,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng để có được kết quả tốt nhất, Dialogue: 0,0:01:49.94,0:01:54.09,Default,,0000,0000,0000,,đa số những người làm rượu cũng thường\Nlựa chọn kỹ lưỡng các loại nấm men Dialogue: 0,0:01:54.09,0:01:57.08,Default,,0000,0000,0000,,những loại có thể chịu được \Nnồng độ rượu cao. Dialogue: 0,0:01:57.08,0:01:59.63,Default,,0000,0000,0000,,Men tiêu thụ đường trong nước ép nho Dialogue: 0,0:01:59.63,0:02:01.05,Default,,0000,0000,0000,,và khi lượng đường giảm Dialogue: 0,0:02:01.05,0:02:03.56,Default,,0000,0000,0000,,thì nồng độ rượu tăng. Dialogue: 0,0:02:03.56,0:02:07.03,Default,,0000,0000,0000,,Điều này không có nghĩa là\Nrượu ngọt hơn thì có ít cồn hơn. Dialogue: 0,0:02:07.03,0:02:10.18,Default,,0000,0000,0000,,Những loại nho khác nhau \Ncó lượng đường khác nhau, Dialogue: 0,0:02:10.18,0:02:12.12,Default,,0000,0000,0000,,và đường cũng có thể được thêm vào. Dialogue: 0,0:02:12.12,0:02:14.21,Default,,0000,0000,0000,,Điều gì xảy ra với cacbon dioxide? Dialogue: 0,0:02:14.21,0:02:16.37,Default,,0000,0000,0000,,Nó chỉ là bong bóng đi qua\Nmột lỗ thông hơi Dialogue: 0,0:02:16.37,0:02:19.75,Default,,0000,0000,0000,,Trong nước uống có cồn và ga, \Nnhư rượu sâm banh và bia, Dialogue: 0,0:02:19.75,0:02:23.93,Default,,0000,0000,0000,,những hộp kín được sử dụng trong\Nquá trình lên men sơ cấp hoặc thứ cấp Dialogue: 0,0:02:23.93,0:02:27.18,Default,,0000,0000,0000,,để giữ khí carbon dioxide lại trong bình Dialogue: 0,0:02:27.18,0:02:32.15,Default,,0000,0000,0000,,Rượu cũng cho ta biết về loại\Nvi sinh vật sản xuất thực phẩm thứ hai Dialogue: 0,0:02:32.15,0:02:33.39,Default,,0000,0000,0000,,vi khuẩn. Dialogue: 0,0:02:33.39,0:02:34.84,Default,,0000,0000,0000,,Một chủng vi khuẩn đặc biệt Dialogue: 0,0:02:34.84,0:02:39.68,Default,,0000,0000,0000,,biến một hợp chất chua trong nước ép nho\Nthành một hợp chất có vị nhẹ hơn Dialogue: 0,0:02:39.68,0:02:44.57,Default,,0000,0000,0000,,chúng chịu trách nhiệm cho một số hương vị\Ntrong rượu vang đỏ và chardonays. Dialogue: 0,0:02:44.57,0:02:47.68,Default,,0000,0000,0000,,Một loại vi khuẩn khác, được gọi là\Nvi khuẩn axit axetic, Dialogue: 0,0:02:47.68,0:02:49.81,Default,,0000,0000,0000,,không thật sự được mong muốn\Ncó mặt trong rược, Dialogue: 0,0:02:49.81,0:02:51.77,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chúng cũng có vai trò riêng. Dialogue: 0,0:02:51.77,0:02:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Nếu có khí oxi xung quanh Dialogue: 0,0:02:53.35,0:02:58.55,Default,,0000,0000,0000,,những vi khuẩn này sẽ biến đổi \Nethanol trong rượu thành axit axetic. Dialogue: 0,0:02:58.55,0:03:02.78,Default,,0000,0000,0000,,Hãy để quá trình này tiếp tục và \Ncuối cùng bạn sẽ thu được giấm Dialogue: 0,0:03:02.78,0:03:06.19,Default,,0000,0000,0000,,Vi khuẩn cũng là chìa khoá cho pho mát. Dialogue: 0,0:03:06.19,0:03:09.64,Default,,0000,0000,0000,,Để làm pho mát, sữa được thêm vi khuẩn. Dialogue: 0,0:03:09.64,0:03:13.08,Default,,0000,0000,0000,,Vi khuẩn này ăn lactose, một loại đường, \N Dialogue: 0,0:03:13.08,0:03:16.98,Default,,0000,0000,0000,,và sản xuất axit lactic,\Nkèm theo mọt vài chất khác. Dialogue: 0,0:03:16.98,0:03:19.100,Default,,0000,0000,0000,,Khi sữa có ngày càng nhiều tính axit, Dialogue: 0,0:03:19.100,0:03:22.88,Default,,0000,0000,0000,,protein của nó bắt đầu\Ntổng hợp và đông lại. Dialogue: 0,0:03:22.88,0:03:26.60,Default,,0000,0000,0000,,Đó là lý do tại sao\Nsữa khi sôi trở nên vón cục. Dialogue: 0,0:03:26.60,0:03:29.24,Default,,0000,0000,0000,,Người làm pho mát thường\Nthêm một loại enzyme gọi là men dịch vị Dialogue: 0,0:03:29.24,0:03:33.42,Default,,0000,0000,0000,,thường được tìm thấy trong\Nbò, dê, và một số động vật có vú khác Dialogue: 0,0:03:33.42,0:03:35.52,Default,,0000,0000,0000,,để giúp tiến hành quá trình này. Dialogue: 0,0:03:35.52,0:03:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Cuối cùng, những mảng đông nhỏ\Nsẽ trở thành những mảng đông lớn hơn Dialogue: 0,0:03:38.86,0:03:41.56,Default,,0000,0000,0000,,cái mà được ép để loại bỏ nước Dialogue: 0,0:03:41.56,0:03:43.91,Default,,0000,0000,0000,,và tạo thành pho mát dạng rắn. Dialogue: 0,0:03:43.91,0:03:47.11,Default,,0000,0000,0000,,Những chủng vi khuẩn khác nhau\Ntạo ra những loại pho mát khác nhau Dialogue: 0,0:03:47.11,0:03:51.16,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ, một loại vi khuẩn phát\Nra khí cacbon dioxide Dialogue: 0,0:03:51.16,0:03:55.12,Default,,0000,0000,0000,,là tác nhân làm cho pho mát thuỵ sỹ \Ncó những lỗ hổng đặc trưng Dialogue: 0,0:03:55.12,0:04:00.20,Default,,0000,0000,0000,,Một vài pho mát, phô mai brie và camembert\Ncũng sử dụng loại vi sinh vật khác: Dialogue: 0,0:04:00.20,0:04:01.74,Default,,0000,0000,0000,,mold. Dialogue: 0,0:04:01.74,0:04:05.96,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế nhà bếp cũng giống như\Nmột phòng thí nghiệm sinh học Dialogue: 0,0:04:05.96,0:04:10.22,Default,,0000,0000,0000,,điều khiển bởi vi sinh vật làm nên\Nvăn hoá ẩm thực của bạn Dialogue: 0,0:04:10.22,0:04:13.88,Default,,0000,0000,0000,,Sữa chua, nước tương, kem chua, dưa chua Dialogue: 0,0:04:13.88,0:04:19.91,Default,,0000,0000,0000,,nấm kefir, kim chi, trà kombucha, pho mát \Nchedda, bánh mì challah, pita và naan. Dialogue: 0,0:04:19.91,0:04:23.91,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng có lẽ không phải tất cả trong bữa ăn