[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.81,0:00:09.16,Default,,0000,0000,0000,,Ekmeğin kabarıklığı nerden geliyor?
Dialogue: 0,0:00:09.16,0:00:11.06,Default,,0000,0000,0000,,İsviçre peyniri neden delikli?
Dialogue: 0,0:00:11.06,0:00:13.67,Default,,0000,0000,0000,,Ve nedir bu sirkeyi bu kadar ekşi yapan?
Dialogue: 0,0:00:13.67,0:00:16.12,Default,,0000,0000,0000,,Bu yiyecekler tamamen farklı tatlarda olabilir;
Dialogue: 0,0:00:16.12,0:00:19.05,Default,,0000,0000,0000,,ama bütün olay küçücük organizmaların
Dialogue: 0,0:00:19.13,0:00:23.18,Default,,0000,0000,0000,,şeker tüketimi sonucu ürettikleri yan ürünlerdir.
Dialogue: 0,0:00:24.45,0:00:26.96,Default,,0000,0000,0000,,Maya ile başlayalım.
Dialogue: 0,0:00:26.96,0:00:29.24,Default,,0000,0000,0000,,Mayalar tek hücreli mantarlardır.
Dialogue: 0,0:00:29.24,0:00:32.24,Default,,0000,0000,0000,,Ekmek, bira ve şarap yapımında kullanılırlar,
Dialogue: 0,0:00:32.24,0:00:33.88,Default,,0000,0000,0000,,bir sürü ürün arasından.
Dialogue: 0,0:00:33.88,0:00:36.20,Default,,0000,0000,0000,,Mayalar karbonhidratları -şeker vb- parçalar,
Dialogue: 0,0:00:36.20,0:00:38.03,Default,,0000,0000,0000,,enerji almak ve yaşayabilmeleri için gerekli olan
Dialogue: 0,0:00:38.03,0:00:39.42,Default,,0000,0000,0000,,moleküllere sahip olabilmek için.
Dialogue: 0,0:00:39.76,0:00:41.67,Default,,0000,0000,0000,,Bunu yapmak için iki farklı yolları var:
Dialogue: 0,0:00:41.67,0:00:44.80,Default,,0000,0000,0000,,Oksijenli solunum veya Aerobik solunum
Dialogue: 0,0:00:44.80,0:00:48.24,Default,,0000,0000,0000,,ve oksijensiz solunum, Anaerobik solunum,
Dialogue: 0,0:00:48.24,0:00:50.84,Default,,0000,0000,0000,,diğer bir deyişle fermantasyon.
Dialogue: 0,0:00:50.84,0:00:53.80,Default,,0000,0000,0000,,Ekmek pişirilirken, mayalar iki yolu da kullanabilir.
Dialogue: 0,0:00:53.80,0:00:55.87,Default,,0000,0000,0000,,Fakat, genellikle oksijensiz solunum
Dialogue: 0,0:00:55.87,0:00:58.87,Default,,0000,0000,0000,,olan fermantasyonla işe başlamayı tercih ederler.
Dialogue: 0,0:00:58.87,0:01:00.30,Default,,0000,0000,0000,,Bu süreçte etil alkol
Dialogue: 0,0:01:00.30,0:01:03.30,Default,,0000,0000,0000,,ve karbondioksit üretilir.
Dialogue: 0,0:01:03.30,0:01:05.27,Default,,0000,0000,0000,,Hayır, ekmek alkollü değildir!
Dialogue: 0,0:01:05.27,0:01:06.78,Default,,0000,0000,0000,,Küçük miktarlarda üretilen bu alkol,
Dialogue: 0,0:01:06.78,0:01:09.78,Default,,0000,0000,0000,,ekmek fırında pişirken buharlaşır.
Dialogue: 0,0:01:09.78,0:01:12.77,Default,,0000,0000,0000,,Aerobik veya oksijenli solunumda,
Dialogue: 0,0:01:12.77,0:01:14.64,Default,,0000,0000,0000,,maya bir miktar şeker tüketir,
Dialogue: 0,0:01:14.64,0:01:19.66,Default,,0000,0000,0000,,karbondioksit gazı ve su üretir.
Dialogue: 0,0:01:19.66,0:01:21.75,Default,,0000,0000,0000,,İki oluşumda da karbondioksit birikir
Dialogue: 0,0:01:21.75,0:01:24.75,Default,,0000,0000,0000,,ve küçük baloncuklar oluştururlar.
Dialogue: 0,0:01:24.75,0:01:26.08,Default,,0000,0000,0000,,Bu baloncuklar gluten tarafından yakalanır
Dialogue: 0,0:01:26.08,0:01:29.08,Default,,0000,0000,0000,,ve süngere benzeyen yapılar oluşturur.
Dialogue: 0,0:01:29.08,0:01:32.30,Default,,0000,0000,0000,,Bu yapılar ekmeğe yumuşaklığını verir.
Dialogue: 0,0:01:32.30,0:01:34.43,Default,,0000,0000,0000,,Şaraplar da mayalara muhtaçtır.
Dialogue: 0,0:01:34.43,0:01:35.43,Default,,0000,0000,0000,,Fakat şarap düzeneğinde oksijen
Dialogue: 0,0:01:35.43,0:01:37.71,Default,,0000,0000,0000,,seviyeleri düşük tutulur,
Dialogue: 0,0:01:37.71,0:01:38.71,Default,,0000,0000,0000,,böylelikle maya şeker tüketir
Dialogue: 0,0:01:38.71,0:01:40.67,Default,,0000,0000,0000,,fermantasyon , anaerobik solunum
Dialogue: 0,0:01:40.67,0:01:42.87,Default,,0000,0000,0000,,gerçekleştirmek için.
Dialogue: 0,0:01:42.87,0:01:45.20,Default,,0000,0000,0000,,Bu süreç, zaten üzümlerin üstünde
Dialogue: 0,0:01:45.20,0:01:48.20,Default,,0000,0000,0000,,gezinen yabani mayalarla başlar.
Dialogue: 0,0:01:48.20,0:01:49.94,Default,,0000,0000,0000,,Fakat tutarlı sonuçlar almak için
Dialogue: 0,0:01:49.94,0:01:51.09,Default,,0000,0000,0000,,birçok şarap üreticisi,
Dialogue: 0,0:01:51.09,0:01:54.09,Default,,0000,0000,0000,,yüksek alkol oranına dayanıklı
Dialogue: 0,0:01:54.09,0:01:57.08,Default,,0000,0000,0000,,özellikle seçilmiş maya türleri ekler,
Dialogue: 0,0:01:57.08,0:01:59.63,Default,,0000,0000,0000,,Maya üzüm suyundaki şekeri tüketir
Dialogue: 0,0:01:59.63,0:02:01.05,Default,,0000,0000,0000,,ve sistem içindeki şeker seviyesi düşer,
Dialogue: 0,0:02:01.05,0:02:03.56,Default,,0000,0000,0000,,alkol seviyesi artar.
Dialogue: 0,0:02:03.56,0:02:05.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu demek değildir ki şarabın şekeri
Dialogue: 0,0:02:05.22,0:02:07.03,Default,,0000,0000,0000,,arrtıkça içindeki alkol oranı azalır.
Dialogue: 0,0:02:07.03,0:02:09.64,Default,,0000,0000,0000,,Farklı üzümler, farklı oranda şeker içerir.
Dialogue: 0,0:02:09.64,0:02:11.52,Default,,0000,0000,0000,,Ve şeker her zaman eklenebilir.
Dialogue: 0,0:02:12.12,0:02:14.21,Default,,0000,0000,0000,,Peki açığa çıkan karbondioksite ne olur?
Dialogue: 0,0:02:14.21,0:02:16.37,Default,,0000,0000,0000,,Sadece bir hava deliğinden çıkar gider.
Dialogue: 0,0:02:16.37,0:02:17.37,Default,,0000,0000,0000,,Karbonatlı alkollü içeceklerde,
Dialogue: 0,0:02:17.37,0:02:19.75,Default,,0000,0000,0000,,şampanya ve bira gibi,
Dialogue: 0,0:02:19.75,0:02:20.93,Default,,0000,0000,0000,,kapalı konteynerlar karbondioksiti
Dialogue: 0,0:02:20.93,0:02:23.93,Default,,0000,0000,0000,,bir şişe de tutabilmek için. birincil veya
Dialogue: 0,0:02:23.93,0:02:27.18,Default,,0000,0000,0000,,ikincil fermantasyon olarak kullanılır,
Dialogue: 0,0:02:27.23,0:02:30.34,Default,,0000,0000,0000,,Şarap bizleri bir diğer yiyecek üreten
Dialogue: 0,0:02:30.34,0:02:31.34,Default,,0000,0000,0000,,mikroorganizmayla tanıştırıyor:
Dialogue: 0,0:02:31.34,0:02:33.39,Default,,0000,0000,0000,,bakteriler!
Dialogue: 0,0:02:33.39,0:02:34.84,Default,,0000,0000,0000,,Özel bir bakteri türü
Dialogue: 0,0:02:34.84,0:02:36.68,Default,,0000,0000,0000,,üzüm suyu içindeki ekşi bir maddenin
Dialogue: 0,0:02:36.68,0:02:39.68,Default,,0000,0000,0000,,tadının daha yumuşak tatmasını sağlıyor,
Dialogue: 0,0:02:39.68,0:02:44.57,Default,,0000,0000,0000,,bu tat kırmızı şaraba ve şardoneye tadını veren tattır.
Dialogue: 0,0:02:44.57,0:02:47.68,Default,,0000,0000,0000,,Bir başka bakteri çeşidi, asetik asit bakterisi
Dialogue: 0,0:02:47.68,0:02:49.81,Default,,0000,0000,0000,,şarapta çok da arzulanmaz,
Dialogue: 0,0:02:49.81,0:02:51.77,Default,,0000,0000,0000,,ama başka görevleri de vardır.
Dialogue: 0,0:02:51.77,0:02:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Eğer ortamda oksijen varsa
Dialogue: 0,0:02:53.35,0:02:58.55,Default,,0000,0000,0000,,bu bakteriler etil alkolu, tabii ki de, asetik asite çevirirler.
Dialogue: 0,0:02:58.55,0:02:59.78,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bu süreci devam ettiriseniz
Dialogue: 0,0:02:59.78,0:03:02.78,Default,,0000,0000,0000,,eninde sonunda 'sirke' elde etmiş olursunuz.
Dialogue: 0,0:03:02.78,0:03:05.27,Default,,0000,0000,0000,,Bakteriler, peynirler için de kilit organizmalardır.
Dialogue: 0,0:03:06.54,0:03:07.92,Default,,0000,0000,0000,,Peynir yapabilmek için
Dialogue: 0,0:03:07.92,0:03:09.64,Default,,0000,0000,0000,,bakteriler süt içinde büyütülür.
Dialogue: 0,0:03:10.01,0:03:12.83,Default,,0000,0000,0000,,Bakteriler bir çeşit şeker olan laktozu
Dialogue: 0,0:03:13.08,0:03:14.39,Default,,0000,0000,0000,,laktik asite çevirir,
Dialogue: 0,0:03:15.17,0:03:16.81,Default,,0000,0000,0000,,diğer bir sürü kimyasalla beraber.
Dialogue: 0,0:03:18.04,0:03:19.100,Default,,0000,0000,0000,,Süt asitleştikçe,
Dialogue: 0,0:03:19.100,0:03:22.88,Default,,0000,0000,0000,,sütteki proteinler çökmeye başlar.
Dialogue: 0,0:03:23.26,0:03:26.60,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden bozuk süt topak topaktır.
Dialogue: 0,0:03:26.60,0:03:27.60,Default,,0000,0000,0000,,Peynir üreticeleri genellikle 'rennet'
Dialogue: 0,0:03:27.60,0:03:29.24,Default,,0000,0000,0000,,adı verilen bir enzimi ilave ederler,
Dialogue: 0,0:03:29.24,0:03:30.42,Default,,0000,0000,0000,,doğada ineklerde, keçilerde
Dialogue: 0,0:03:30.42,0:03:33.42,Default,,0000,0000,0000,,ve bazı diğer memelilerde bulunur
Dialogue: 0,0:03:33.42,0:03:35.52,Default,,0000,0000,0000,,ve bu sürece katkı sağlar.
Dialogue: 0,0:03:35.52,0:03:38.86,Default,,0000,0000,0000,,Sonunda, o küçük topaklar büyür,
Dialogue: 0,0:03:38.86,0:03:41.56,Default,,0000,0000,0000,,içindeki su çıksın diye ezilir
Dialogue: 0,0:03:41.56,0:03:43.91,Default,,0000,0000,0000,,ve katı bir peynir oluşur.
Dialogue: 0,0:03:43.91,0:03:45.23,Default,,0000,0000,0000,,Farklı bakteri türleri,
Dialogue: 0,0:03:45.23,0:03:47.11,Default,,0000,0000,0000,,farklı peynirlerin oluşumunu sağlar.
Dialogue: 0,0:03:47.11,0:03:51.16,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, karbondioksiti emen bir bakteri türü
Dialogue: 0,0:03:51.16,0:03:55.12,Default,,0000,0000,0000,,İsviçre peynirine delikli özelliğini verir.
Dialogue: 0,0:03:55.12,0:03:57.20,Default,,0000,0000,0000,,Bazı peynirler, Brie ve Camembert,
Dialogue: 0,0:03:57.20,0:04:00.20,Default,,0000,0000,0000,,bir başka mikroorganizmayı da kullanır.
Dialogue: 0,0:04:00.20,0:04:01.74,Default,,0000,0000,0000,,Küf.
Dialogue: 0,0:04:01.74,0:04:05.96,Default,,0000,0000,0000,,Aslında mutfağınız mikroorganizmlar \Ntarafından yönetilen,
Dialogue: 0,0:04:05.96,0:04:07.22,Default,,0000,0000,0000,,mutfak kültürünüzü oluşturan
Dialogue: 0,0:04:07.22,0:04:10.22,Default,,0000,0000,0000,,bir nevi biyoteknoloji laboratuarıdır.
Dialogue: 0,0:04:10.22,0:04:13.88,Default,,0000,0000,0000,,Yoğurt, Soya Sosu, \NEkşi Krema, Lahana Turşusu
Dialogue: 0,0:04:13.88,0:04:19.91,Default,,0000,0000,0000,,Kefir, Kimchi, Kombucha, \NChedar, Challah, Pide ve Naan.
Dialogue: 0,0:04:19.91,0:04:22.47,Default,,0000,0000,0000,,Belki de hepsi aynı akşam yemeğinde tüketilmemeli!