WEBVTT

00:00:09.367 --> 00:00:12.197
Mars'a taşınmayı düşünüyorsunuz.

00:00:12.197 --> 00:00:15.978
Yeni eviniz için bir yer belirlediniz mi?

00:00:15.978 --> 00:00:19.164
Hayır mı? Pekala, size yardım etmek için
buradayım.

00:00:19.164 --> 00:00:20.488
Öncelikle,

00:00:20.488 --> 00:00:23.883
Kızıl Gezegen'e götürmeniz gereken
bazı şeyler:

00:00:23.883 --> 00:00:29.320
soğuğa, yalnızlığa ve radyasyona 
karşı yüksek tolerans,

00:00:29.320 --> 00:00:32.938
ömür boyu yetecek miktarda
solunabilir hava ve yiyecek,

00:00:32.938 --> 00:00:35.321
milyar dolarlık bir uzay gemisi,

00:00:35.321 --> 00:00:37.927
her şeyden uzaklaşma isteği

00:00:37.927 --> 00:00:39.367
ve su.

00:00:39.367 --> 00:00:43.642
Suya kesinlikle ihtiyacınız olacak.

00:00:43.642 --> 00:00:46.182
Şimdi, ne tür bir ev istiyorsunuz?

00:00:46.182 --> 00:00:50.051
Labirentimsi Noctis Labyrinthus bölgesinde
bir köşke ne dersiniz?

00:00:50.051 --> 00:00:52.687
Happy Face kraterinde bir kır evine?

00:00:52.687 --> 00:00:56.225
Face Mesa'da bir kaleye?

00:00:56.225 --> 00:00:57.958
Okyanus manzarası mı?

00:00:57.958 --> 00:01:00.788
Ah, sonuncusuyla ilgili kötü haberlerim
var.

00:01:00.788 --> 00:01:04.311
Neredeyse 4 milyar yıl geç kaldınız.

00:01:04.311 --> 00:01:07.948
Oldukça eminiz ki Mars'ta önceden
okyanuslar, göller ve nehirler,

00:01:07.948 --> 00:01:09.970
hepsi vardı.

00:01:09.970 --> 00:01:13.695
Fakat zamanla, neredeyse hepsi 
yüzeyin altında dondular

00:01:13.695 --> 00:01:16.582
veya uzaya doğru buharlaştılar.

00:01:16.582 --> 00:01:19.182
Gerçi birazı hala, sezonluk olarak 


00:01:19.182 --> 00:01:25.062
genişleyen ve daralan karbondioksit buz 
tabakasın altında duruyor olabilir.

00:01:25.062 --> 00:01:29.337
Peki Mars'ın yüzeyinde su olsaydı Mars
bugün neye benzerdi?

00:01:29.337 --> 00:01:32.131
Bu tabii ki bahsettiğimiz su miktarına
göre değişebilir,

00:01:32.131 --> 00:01:34.573
ama muhtemelen böyle bir şeye benzerdi.

00:01:34.573 --> 00:01:39.064
Kısmen düz olan kuzey yarımküre
ortalama yüksekliğin altındadır,

00:01:39.064 --> 00:01:41.666
yani, kraterle dolu olan güney yarımküre
çoğunlukla

00:01:41.666 --> 00:01:43.562
yüksek ve kuru kalacakken, o dev bir

00:01:43.562 --> 00:01:47.089
okyanus haline gelecektir.

00:01:47.089 --> 00:01:50.497
Yarımküreler arasındaki farklılıklar biraz
tuhaftır ve

00:01:50.497 --> 00:01:52.650
bunun neden böyle olduğunu bilmiyoruz.

00:01:52.650 --> 00:01:55.101
Güney yarımküre, krater sayılarına ve
kuzeydeki

00:01:55.101 --> 00:01:57.432
volkanik aktivitelere dayanarak baktığımız
zaman,

00:01:57.432 --> 00:02:02.756
muhtemelen kuzeyden daha yaşlıdır.

00:02:02.756 --> 00:02:04.140
Kim bilir?

00:02:04.140 --> 00:02:06.842
Belki bir gün Mars'ta yine okyanuslar
oluşur,

00:02:06.842 --> 00:02:11.749
ama şimdilik elimizde dev ve tozlu bir
çöl var.

00:02:11.749 --> 00:02:14.611
Aslında bu, dünya üzerindeki çöllere
oldukça benzer ve

00:02:14.611 --> 00:02:19.239
bu sayede Mars ile ilgili oldukça bilgi
edinebildik.

00:02:19.239 --> 00:02:22.321
Örneğin; Marslı kum tepeleri
bizim kum tepelerimiz gibi

00:02:22.321 --> 00:02:24.663
şekil alır ve hareket ederler;

00:02:24.663 --> 00:02:28.007
yalnızca, bizdekinden üç kat fazla olan
yerçekimi kuvvetinden dolayı

00:02:28.007 --> 00:02:33.306
Marslı kum tepeleri bizimkilerden
genelde üç kat daha güçlü olur.

00:02:33.306 --> 00:02:36.227
Ayrıca, Mars'ta dünyada göremeyeceğiniz
bazı şeyler vardır;

00:02:36.227 --> 00:02:41.363
tıpkı oluşumlarının nasıl olduğunu henüz
anlayamadığımız ve

00:02:41.363 --> 00:02:44.803
boyları onbeş metreye uzanan,
taraksız katranlar gibi.

00:02:44.803 --> 00:02:46.057
Herhalde merak
ediyorsunuz;

00:02:46.057 --> 00:02:48.819
"Bizdeki gibi, rüzgar üreten basınç
farklılıklarına ve

00:02:48.819 --> 00:02:51.064
kum fırtınalarına maruz kalan bir atmosfer
ile

00:02:51.064 --> 00:02:56.493
gezegeninin tamamı çöl olan bir yeri 
birleştirsek ne olur?"

00:02:56.493 --> 00:02:59.422
Bunlar Kızıl Gezegen'deki ana hava
tehlikeleriniz olacak.

00:02:59.422 --> 00:03:02.240
Onlar, paslı demir parçalarını yüzeye ve
havaya yayarak,

00:03:02.240 --> 00:03:07.644
gezegenin kırmızı olmasında büyük
rol oynarlar.

00:03:07.644 --> 00:03:09.920
Düşük yerçekimi ve nem eksikliği
sayesinde de,

00:03:09.920 --> 00:03:14.964
bu kum fırtınaları aylarca sürebiliyor ve
gezegeni kaplayabiliyor.

00:03:14.964 --> 00:03:19.779
Yani, evinizi olabildiğince yüksek bir
yere inşa etmek isteyebilirsiniz.

00:03:19.779 --> 00:03:21.481
Başka bir yere bakmanıza gerek yok.

00:03:21.481 --> 00:03:27.195
Bu Olympus Mons, güneş sistemindeki en
büyük yanardağ.

00:03:27.195 --> 00:03:29.323
Eğer Mars'ta solunabilen bir atmosfer
olsaydı

00:03:29.323 --> 00:03:34.556
25 kilometre zirveden görünen görüntüler
nefes kesici olurdu.

00:03:34.556 --> 00:03:36.163
Yanardağlar sizi
ilgilendirmez mi?

00:03:36.163 --> 00:03:41.919
Peki, güneş sistemindeki en büyük kanyon
olan Valles Marineris'e ne dersiniz?

00:03:41.919 --> 00:03:44.061
Kendisi o kadar geniş ki, bir taraftan
bakınca

00:03:44.061 --> 00:03:48.182
diğer kenarı ufkun kıvrımının altında
kalacaktır.

00:03:48.182 --> 00:03:53.694
Fakat; rengini mavi rengin çoğunluğunu
emen kumdan ve

00:03:53.694 --> 00:03:57.136
güneş ışığının atmosfer tarafından
dağıtılma şeklinden alan

00:03:57.136 --> 00:04:01.630
normal kırmızı gökyüzünde hala
bazı mavi güneş batışı yakalayabilirsiniz.

00:04:01.630 --> 00:04:06.482
İlginizi çekti ve meraklandınız mı?
Yoksa sadece bir fırsat mı arıyorsunuz?

00:04:06.482 --> 00:04:10.908
Öyleyse ağırdan almayı bırakın ve bugün
Mars'a doğru hareket edin.

00:04:10.908 --> 00:04:14.215
Mars: Eskisinden daha Kızıl.