0:00:09.367,0:00:12.197
Rozważasz przeprowadzkę na Marsa?

0:00:12.197,0:00:15.978
Wybrałeś już lokalizację nowego domu?

0:00:15.978,0:00:19.164
Nie? W takim razie coś doradzimy.

0:00:19.164,0:00:20.488
Zacznijmy od początku.

0:00:20.488,0:00:23.883
Oto lista rzeczy potrzebnych[br]na Czerwonej Planecie:

0:00:23.883,0:00:29.320
wysoka odporność na zimno,[br]samotność i promieniowanie;

0:00:29.320,0:00:32.938
zapas powietrza [br]i jedzenia na całe życie;

0:00:32.938,0:00:35.321
statek kosmiczny wart miliardy dolarów;

0:00:35.321,0:00:37.927
chęć ucieczki od wszystkiego;

0:00:37.927,0:00:39.367
i oczywiście woda.

0:00:39.367,0:00:43.642
Z pewnością będziesz jej potrzebować.

0:00:43.642,0:00:46.182
Jakiego rodzaju posiadłości szukasz?

0:00:46.182,0:00:50.051
Rezydencji w tajemniczym [br]Labiryncie Noctis?

0:00:50.051,0:00:52.687
Zacisznej kryjówki[br]w Kraterze Uśmiechniętej Twarzy?

0:00:52.687,0:00:56.225
Twierdzy przy słynnej Marsjańskiej Twarzy?

0:00:56.225,0:00:57.958
Widoku na ocean?

0:00:57.958,0:01:00.788
Niestety, nie mamy dobrych wiadomości.

0:01:00.788,0:01:04.311
Spóźniłeś się o cztery miliardy lat.

0:01:04.311,0:01:07.948
Jesteśmy przekonani, że kiedyś [br]były tu oceany, jeziora i rzeki,

0:01:07.948,0:01:09.970
czego dusza zapragnie.

0:01:09.970,0:01:13.695
Ale z czasem większość [br]zamarzła pod powierzchnią

0:01:13.695,0:01:16.582
albo wyparowała.

0:01:16.582,0:01:19.182
Część jest być może wciąż uwięziona

0:01:19.182,0:01:25.062
pod okresowo zmieniającymi kształt[br]czapami suchego lodu na biegunach.

0:01:25.062,0:01:29.337
Jak wyglądałby Mars,[br]gdyby była na nim woda?

0:01:29.337,0:01:32.131
To zależy oczywiście od jej ilości,

0:01:32.131,0:01:34.573
ale może wyglądałby tak.

0:01:34.573,0:01:39.064
Stosunkowo płaska północna półkula[br]jest poniżej średniego poziomu gruntu,

0:01:39.064,0:01:41.666
stałaby się więc jednym wielkim oceanem.

0:01:41.666,0:01:44.262
Z kolei poprzecinana katerami [br]południowa półkula

0:01:44.262,0:01:47.089
pozostałaby sucha ponad poziomem morza.

0:01:47.089,0:01:50.497
Taka różnica pomiędzy półkulami[br]jest dość nietypowa.

0:01:50.497,0:01:52.650
Nie wiemy, dlaczego tak jest.

0:01:52.650,0:01:55.101
Może południowa cześć jest dużo starsza,

0:01:55.101,0:01:57.432
sądząc po ilości kraterów

0:01:57.432,0:02:02.756
czy śladach zwiększonej [br]aktywności wulkanicznej na północy.

0:02:02.756,0:02:04.140
Kto wie?

0:02:04.140,0:02:06.842
Może kiedyś Mars znów będzie miał oceany?

0:02:06.842,0:02:11.749
Ale na razie to głównie[br]ogromna, piaszczysta pustynia.

0:02:11.749,0:02:14.611
Jest dość podobna do pustyń na Ziemi,

0:02:14.611,0:02:19.239
więc można dowiedzieć się dużo[br]o Marsie na naszej planecie.

0:02:19.239,0:02:22.321
Na przykład, marsjański piach[br]zachowuje się podobnie

0:02:22.321,0:02:24.663
do wydm na Ziemi,

0:02:24.663,0:02:28.007
choć te marsjańskie bywają[br]dwukrotnie większe,

0:02:28.007,0:02:33.306
bo marsjańska grawitacja [br]to tylko 1/3 grawitacji Ziemi.

0:02:33.306,0:02:36.227
Na Marsie są też obiekty[br]niespotykane na Ziemi,

0:02:36.227,0:02:41.363
jak płasko ścięte formacje z piasku,[br]mierzące nawet 15 metrów wysokości.

0:02:41.363,0:02:44.803
Nie wiemy jeszcze, jak powstają.

0:02:44.803,0:02:46.057
Zastanawiasz się zapewne,

0:02:46.057,0:02:48.819
Jak wygląda pustynna planeta

0:02:48.819,0:02:51.064
z atmosferą, która podobnie jak nasza,

0:02:51.064,0:02:56.493
tworzy różnice w ciśnieniu,[br]wywołujące wiatr i burze piaskowe?

0:02:56.493,0:02:59.422
To właśnie najgroźniejsze[br]zjawiska pogodowe Marsa.

0:02:59.422,0:03:02.240
Odgrywają dużą rolę [br]w czerwonym kolorze planety,

0:03:02.240,0:03:07.644
przenosząc cząsteczki żelaza[br]na powierzchni i w powietrzu.

0:03:07.644,0:03:09.920
Przez słabą grawitację i brak wilgoci

0:03:09.920,0:03:14.964
burze piaskowe mogą trwać miesiącami[br]i obejmować całą planetę.

0:03:14.964,0:03:19.779
Może więc lepiej zbudować [br]dom najwyżej jak się da?

0:03:19.779,0:03:21.481
Nie szukaj daleko.

0:03:21.481,0:03:27.195
Oto Olimpus Mons, [br]największy wulkan Układu Słonecznego.

0:03:27.195,0:03:29.323
Nawet gdyby na Marsie dało się oddychać,

0:03:29.323,0:03:34.556
widok z 25-kilometrowego szczytu[br]zaparłby ci dech w piersi.

0:03:34.556,0:03:36.523
A może nie kręcą cię wulkany?

0:03:36.523,0:03:41.919
To co powiesz na Valles Marineris,[br]największy kanion Układu Słonecznego?

0:03:41.919,0:03:44.061
Jest on tak szeroki,

0:03:44.061,0:03:48.182
że jego drugi brzeg[br]kryłby się daleko za horyzontem.

0:03:48.182,0:03:53.694
Ujrzysz za to błękitne zachody słońca [br]na zazwyczaj czerwonym niebie,

0:03:53.694,0:03:57.136
które zawdzięczają kolor pyłowi,[br]pochłaniającemu niebieskie światło

0:03:57.136,0:04:01.630
i rozproszeniu światła [br]słonecznego w atmosferze.

0:04:01.630,0:04:06.482
Masz w sobie zapał, jesteś ciekawy[br]a może szukasz nowych możliwości?

0:04:06.482,0:04:10.908
Nie zastanawiaj się dłużej[br]i ruszaj na Marsa już dzisiaj!

0:04:10.908,0:04:14.215
Mars: Czerwieńszy niż kiedykolwiek.