1
00:00:06,606 --> 00:00:12,017
Tanınmış sembollerin bazıları 
ürünleri satmak,

2
00:00:12,017 --> 00:00:14,166
diğerleri trafiği düzenlemek

3
00:00:14,166 --> 00:00:16,887
ya da siyasi amaçları
yönlendirmek için vardır.

4
00:00:16,887 --> 00:00:20,766
Ama biri insanlara 
yardım etmek için vardır.

5
00:00:20,766 --> 00:00:26,616
Bunu tekerlekli sandalye veya engelli kişi
sembolü olarak biliyorsunuzdur.

6
00:00:26,616 --> 00:00:30,397
Ama ISO'nun sağladığı resmi adı

7
00:00:30,397 --> 00:00:33,875
Uluslararası Erişim Simgesidir.

8
00:00:33,875 --> 00:00:35,494
Bilinmesine rağmen çoğu kişi

9
00:00:35,494 --> 00:00:39,387
aslında bu sembolün ne anlama
geldiğinden emin değildir.

10
00:00:39,387 --> 00:00:44,246
Bunun sebebi sembolün kendisi ve 
meydana gelme şeklidir.

11
00:00:44,246 --> 00:00:49,038
1968'de Uluslararası Teknoloji
ve Erişilebilirlik Komisyonu

12
00:00:49,038 --> 00:00:50,967
bir tasarım yarışması düzenledi.

13
00:00:50,967 --> 00:00:52,448
Makul bir mesafeden

14
00:00:52,448 --> 00:00:55,617
kolaylıkla tanımlanabilecek
bir sembol arıyorlardı,

15
00:00:55,617 --> 00:00:56,918
tanımlayıcı,

16
00:00:56,918 --> 00:00:57,893
basit,

17
00:00:57,893 --> 00:00:58,748
kullanışlı

18
00:00:58,748 --> 00:01:01,589
ve diğer sembollerle karıştırılmayacak.

19
00:01:01,589 --> 00:01:04,370
Kazanan tasarımı Danimarkalı 
Susanne Koefoed tasarlamıştı.

20
00:01:04,370 --> 00:01:08,257
Bu tasarıma bir kafa çizilmemişti.

21
00:01:08,257 --> 00:01:12,068
Bir yıl sonra kafa çizilmesiyle tasarım 
insan vücuduna benzeyen bir şekil aldı.

22
00:01:12,068 --> 00:01:13,877
On yıl içinde hem Birleşmiş Milletler

23
00:01:13,877 --> 00:01:17,699
hem de ISO tarafından kabul edildi.

24
00:01:17,699 --> 00:01:22,426
En az zararla ve telaşla
küresel bir ikon doğdu.

25
00:01:22,426 --> 00:01:25,058
Son yıllarda birkaç yenilik daha yapıldı.

26
00:01:25,058 --> 00:01:29,038
Graphic Artists Guild tasarımı daha 
yuvarlak ve insana benzer hale getirdi.

27
00:01:29,038 --> 00:01:35,189
2012'de Erişilebilir Simge Projesi 
daha canlı bir görünüm kazandırdı.

28
00:01:35,189 --> 00:01:37,600
Peki aslında bu sembol neyi ifade eder?

29
00:01:37,600 --> 00:01:38,889
Amacı nedir?

30
00:01:38,889 --> 00:01:44,178
Kısacası, engelli tesislerinin olduğu 
yerleri gösteren bir işarettir.

31
00:01:44,178 --> 00:01:46,911
Uluslararası tanınan böyle 
bir simgenin gücüyle

32
00:01:46,911 --> 00:01:48,560
nereye seyahat ederseniz edin,

33
00:01:48,560 --> 00:01:52,781
oranın dilini konuşmanıza veya bütün 
kültürel bilgileri bilmenize gerek yoktur.

34
00:01:52,781 --> 00:01:56,889
Engelli tuvaletine ihtiyaç duyarsanız 
işaret size yolu gösterecektir.

35
00:01:56,889 --> 00:01:59,670
Ama karışıklık engellilik teriminden

36
00:01:59,670 --> 00:02:02,141
ve bunun aslında ne anlama
geldiğinden kaynaklanıyor.

37
00:02:02,141 --> 00:02:05,402
Sembol tekerlekli sandalyeyi 
betimlediği için

38
00:02:05,402 --> 00:02:10,321
çoğu kişi engelli tesislerini sadece 
tekerlekli sandalye kullananların

39
00:02:10,321 --> 00:02:14,221
veya gözle görülen fiziksel hastalıkları 
olanların kullanabileceğini düşünüyor.

40
00:02:14,221 --> 00:02:16,761
Ancak engellilik geniş bir kavram.

41
00:02:16,761 --> 00:02:19,471
Birçok farklı hastalık
için kullanılabilir.

42
00:02:19,471 --> 00:02:21,219
Otizm,

43
00:02:21,219 --> 00:02:22,542
görme bozuklukları

44
00:02:22,542 --> 00:02:24,232
ve diğer birçok hastalıkla birlikte

45
00:02:24,232 --> 00:02:26,982
acı ve yorgunluğa sebep olan
deri veremi gibi

46
00:02:26,982 --> 00:02:29,332
doğuştan bağışıklık sistemi
hastalıklarını kapsar.

47
00:02:29,332 --> 00:02:32,012
Aslında Dünya Sağlık Örgütü,

48
00:02:32,012 --> 00:02:34,631
yaklaşık 1 milyar kişinin

49
00:02:34,631 --> 00:02:37,632
bir çeşit engellilik durumu 
yaşadığını tahmin ediyor.

50
00:02:37,632 --> 00:02:40,943
Bu da çevrenizdekilerin bu gruba
büyük ihtimalle dahil olması demek,

51
00:02:40,943 --> 00:02:42,090
bir aile üyenizin,

52
00:02:42,090 --> 00:02:43,192
bir sınıf arkadaşınızın

53
00:02:43,192 --> 00:02:44,204
bir arkadaşınızın

54
00:02:44,204 --> 00:02:45,712
ya da bir meslektaşınızın.

55
00:02:45,712 --> 00:02:49,583
Tekerlekli sandalye kullananların sayısı 
sadece 65 milyon

56
00:02:49,583 --> 00:02:52,623
ya da nüfusun yüzde 15'i.

57
00:02:52,623 --> 00:02:56,323
Büyük çoğunluk gözle görülmeyen 
engellilik yaşıyor.

58
00:02:56,323 --> 00:02:59,693
Engelli park alanları, binaları, girişleri

59
00:02:59,693 --> 00:03:03,552
bu grubu göz önüne alarak tasarlanır.

60
00:03:03,552 --> 00:03:08,183
Bu yüzden son yıllarda insanların 
bu sembolün gerçekten anlamına

61
00:03:08,183 --> 00:03:11,994
uygun olup olmadığıyla ilgili soruları
neden sorduğunu anlayabiliriz.

62
00:03:11,994 --> 00:03:14,484
Sorular sadece sembolün 
doğruluğuyla ilgili değil.

63
00:03:14,484 --> 00:03:17,426
Engelli tesislerini kullanan ve
görülebilir bir engeli olmayan

64
00:03:17,426 --> 00:03:18,637
birini gördüklerinde,

65
00:03:18,637 --> 00:03:23,337
insanların kızması hatta 
kaba davranması yaygındır.

66
00:03:23,337 --> 00:03:27,457
Sembol ne yazık ki yardım etmesi 
amaçlanan kişiler ve aileler için

67
00:03:27,457 --> 00:03:30,087
büyük çapta problemler yaratıyor.

68
00:03:30,087 --> 00:03:33,366
Son zamanlarda yeniden yapılan tasarımlar 
sembolün son haline ilişkin

69
00:03:33,366 --> 00:03:36,268
endişelerin kabullenilmesi
açısından başarılı oldu.

70
00:03:36,268 --> 00:03:39,878
Ancak bazıları tüm tasarımın 
sorunsuz olduğunu düşünüyor.

71
00:03:39,878 --> 00:03:41,507
Ancak bu zor bir iş.

72
00:03:41,507 --> 00:03:46,507
Dünya çapında bilindik bir sembolü 
nasıl değiştirirsiniz?

73
00:03:46,507 --> 00:03:48,587
Yerine hangi sembolü kullanırsınız?