1 00:00:00,800 --> 00:00:03,017 Le te bejme me shume shembuj 2 00:00:03,017 --> 00:00:07,036 vetem per t'u siguruar qe po ecim mire 3 00:00:07,036 --> 00:00:11,447 Le te ndertojme disa trekendesha kenddrejte 4 00:00:11,447 --> 00:00:13,668 Le te ndertojme disa trekendesha kenddrejte 5 00:00:13,668 --> 00:00:15,186 dhe une dua te jem shume i qarte. 6 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ajo qe kam thene deri tani vlen vetem per trekendesha kenddrejte 7 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Nese do te gjesh funksione trigonometrike te kendeve qe s'jane ne trekendesha kenddrejte 8 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 do te duhet te ndertosh trekendesha kenddrejte 9 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Por te perqendrohemi tek kenddrejtet tani 10 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Pra, kemi nje trekendesh, 11 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 ku le te themi gjatesia ketu poshte eshte shtate 12 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe gjatesia ne kete ane ketu lart 13 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte, te themi, kater. 14 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Le te gjejme sa do te jete hipotenuza. 15 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Le ta quajme hipotenuzen "h," 16 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 e dime qe h ne katror do te jete shtate ne katror plus kater ne katror, 17 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 e dime nga teorema e Pitagores, 18 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 qe hipotenuza ne katror 19 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte sa shuma e katroreve te dy brinjeve te tjera. 20 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 h ne katror eshte 7 ne katror plus 4 ne katror. 21 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Pra, kjo eshte 49 plus 16, 22 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 49 plus 16, 23 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 49 plus 10 eshte 59, plus 6 eshte 65. 24 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Eshte 65. Pra, h ne katror, 25 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 prit ta shkruaj: h ne katror, tjeter nuance te verdhe, 26 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 pra, kemi h ne katror baraz me 65. 27 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 E bera tamam? 49 plus 10 eshte 59, plus 6 eshte 65, 28 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 ose mund te themi qe h eshte baraz, nese marrim rrenjen e te dy aneve, 29 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 rrenja katrore 30 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 rrenja katrore e 65. Dhe s'mund ta thjeshtojme. 31 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo eshte 13. 32 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo eshte njesoj si 13 here 5, 33 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 te dyja jane katrore perfekte dhe 34 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe jane numra prime, prandaj s'i thjeshtojme dot me. 35 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo eshte baraz me rrenjen e 65es. 36 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Tani te gjejme vleren e funksionit trigonometrik per kete kend ketu. 37 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ta quajme kendim ketu lart theta. 38 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kurdo qe ta beni 39 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 gjithmone duhet ta shkruani, une te pakten keshtu e bej, 40 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 "sph knh tpn" 41 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 sph... 42 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 ...sph knh tpn. Kam disa kujtime 43 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 nga mesuesja e trigonometrise. 44 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ndoshta e kam lexuar ne ndonje liber. S'e di, s'e di, ndoshta...mbi 45 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 nje princeshe indiane e quajtur "Soh Kah Toa," s'e di 46 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 por ia vlen ta mbani mend, 47 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 mund te zbatojme "sph knh tpn" 48 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ta zeme se duam te gjeme kosinusin. 49 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Duam te gjejme kosinusin e kendit tone. 50 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Duam te gjejme kosinusin e kendit dhe ti thua "sph knh tpn!" 51 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 P.sh., "knh." "Knh" per kosinusin, 52 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 "Knh" na thote 53 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 kosinusi = brinja Ngjitur mbi Hipotenuze 54 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kosinusi eshte Ngjitur permbi Hipotenuze (knh) 55 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Te shohim theten; cila eshte brinja ngjitur? 56 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 E dime qe hipotenuza, 57 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 E dime qe hipotenuza eshte kjo brinja ketu 58 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 S'mund te jete ana tjeter. E vetmja ane tjeter qe eshte ngjitur dhe s'eshte 59 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 hipotenuza, eshte kjo katra. 60 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Brinja ngjitur ketu, kjo brinje eshte, 61 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte tamam ngjitur me kendin, 62 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte nja nga brinjet qe krijon kendin 63 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte 4 pjestuar me hipotenuze 64 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Hipotenuza eshte rrenja e 65es. 65 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Pra, eshte 4 permbi rrenjen e 65es. 66 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Mbase te duhet te zhdukesh rrenjen nga emeruesi, dmth 67 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 s'na pelqen te kemi numer irracional ne emerues, 68 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 si rrenja e 65es, 69 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 nese do ta shkruash pa rrenje ne emerues, 70 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 shumezo numeruesin me emeruesin, 71 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 pra, me rrenjen e 65es. 72 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo s'e ndryshon numrin, 73 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Se shumezon e pjeston me te njejtin numer, 74 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 pra, po shumezojme me 1. 75 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Numri nuk ndryshon, por s'ka me rrenje ne emerues. 76 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Numeruesi eshte 77 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 4 here rrenja e 65es. 78 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe numeruesi, rrenja e 65es here vetveten eshte 65. 79 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 S' shpetuam nga rrenja, eshte ende aty, por ne numerues. 80 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Te bejme funksione te tjera trigonometrike 81 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 ose te pakten nje tjeter funksion baze. 82 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Do te mesojme me vone qe ka shume prej tyre 83 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 por te gjitha vijne nga keto. 84 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Te mendojme c'shenje ka theta. "Sph knh tpn." 85 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 "Spn" me tregon per sinusin. Sinusi eshte brinja perballe permbi hipotenuze 86 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Sinusi = brinja perballe mbi hipotenuze. 87 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Sinusi = brinja perballe mbi hipotenuze. 88 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Per kete kend cila eshte brinja perballe? 89 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Shohim perballe, eshte perballe shtates 90 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Shtata eshte brinja perballe. 91 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ja, kjo, kjo eshte brinja perballe 92 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe pastaj hipotenuza, perballe mbi h. 93 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Hipotenuza eshte rrenja e 65es. 94 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Rrenja e 65es 95 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe nese do te heqim rrenjen nga emeruesi 96 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 shumezojme me rrenjen e 65es mbi rrenjen e 65es 97 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe tek numeruesi del 7 here rrenja e 65es 98 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe emeruesi del 65 perseri. 99 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Tani te gjejme tangentin! 100 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Te gjejme tangentin. 101 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Nese ju pyes per tangentin 102 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 e kendit theta 103 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 kthehemi tek "sph knh tpn." 104 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 "Tpn" na tregon per tangentin 105 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 na tregon... 106 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 qe tangenti 107 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte brinja perballe mbi ate ngjitur 108 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte brinja perballe permbi 109 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 brinja perballe permbi ate ngjitur 110 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Per kete kend, cila eshte brinja perballe? E kemi gjetur. 111 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Eshte 7. Eshte 7. 112 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kendi eshte perballe 7es. 113 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Pra, 7 permbi brinjen ngjitur. 114 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo katra eshte ajo ngjitur. 115 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Katra eshte ngjitur. Brinja ngjitur 4. 116 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Pra, 7 permbi 4 117 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe mbaruam. 118 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 I gjetem funksionet trig. te thetes. Prape. 119 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Bejme nje tjeter. 120 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Do ta bej me konkrete, se tani vetem thame: 121 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 "Cili eshte tg i x apo thetes?" Me konkret 122 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Te themi... 123 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 te vizatojme nje trekendesh kenddrejte, 124 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 nje tjeter kenddrejte. 125 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Do te kemi te bejme vetem me kenddrejte. 126 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ta zeme hipotenuza eshte 4 127 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe kjo brinja eshte 2 128 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe kjo brinja eshte 2 here rrenja e 3shit. 129 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ta verifikojme. 130 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Nqs kjo brinja ngrihet ne katror, kemi... 131 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 2 here rrenja e 3shit e gjitha ne katror 132 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 plus 2 ne katror baraz me cfare? 133 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo eshte 2. 4 here 3. 134 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 kater here tre plus kater 135 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe kjo do te jete 12 plus 4 baraz me 16 136 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe 16 eshte 4 ne katror. Kjo eshte 4 ne katror 137 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 eshte 4 ne katror. Sipas Pitagores 138 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe nese mbani mend trekendeshat 30, 60, 90 139 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 qe mund te keni mesuar ne gjeometri, 140 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 mund te shihni qe ky eshte trekendesh 30, 60, 90. 141 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ky trekendeshi ketu, 142 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 duhet ta kisha vizatuar si kenddrejte 143 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 ky eshte kendi yne 30 grade 144 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe ky ketu, ky kendi ketu eshte 145 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 kend 60 grade 146 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe eshte 30, 60, 90, sepse 147 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 brinja perballe 30 eshte 1/2 e hipotenuzes 148 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe brinja perballe 60 eshte rrenja e 3 here brinjen tjeter. 149 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo s'eshte hipotenuza. 150 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ne nuk do te... 151 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Qellimi s'eshte rasti 30, 60, 90 dhe pse e permenda. 152 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Te gjejme funksionet trig. per kende te tjera 153 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Nese dikush ju pyet... 154 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 cili eshte sinusi i 30 gradeshit? 155 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Mbani mned 30 eshte nje nga kendet e ketij trekendeshi 156 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Por kurdo keni kend 30 dhe rast kenddrejte 157 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Do te flasim per te tjera perkufizime, por sinusi i 30 158 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 ky kend ketu eshte 30 grade, qe te perdor rastin kenddrejte 159 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 dhe te mbajme mend "sph knh tpn" 160 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Ta rishkruajme "sph, knh, tpn." 161 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 "sinusi na thote" (jo) sph = perballe/hipo 162 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 sinusi i 30 eshte kendi perballe, 163 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 kendi perballe, pra, 2 permbi hipotenuze 164 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Hipotenuza eshte 4 ketu. 165 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Eshte 2/4, pra 1/2. 166 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Sinusi i 30 gradeve do e shihni = 1/2. 167 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Po kosinusi? 168 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Cili eshte kosinusi i 30 gradeve? 169 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kthehemi tek "sph knh tpn." 170 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 "Knh" na ndihmon per kosinusin. 171 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kosinusi = brinja ngjitur/hipotenuze. 172 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Per kendin 30 gradet kemi brinjen ngjitur. 173 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Kjo eshte brinja ngjitur. Eshte prane kendit. 174 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 S'eshte hipotenuza, por prane hipotenuzes. 175 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Eshte 2 here rrenja e treshit 176 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 brinja ngjitur permbi hipotenuzen, permbi