0:00:00.980,0:00:03.452 Het is gemakkelijk om te vergeten [br]dat vorige nacht 0:00:04.203,0:00:07.682 een miljard mensen gingen slapen [br]zonder toegang tot elektriciteit. 0:00:08.093,0:00:09.424 Een miljard mensen. 0:00:10.298,0:00:14.723 2,5 miljard mensen beschikken [br]niet over schone keukenbrandstof 0:00:15.163,0:00:17.355 of schone brandstof voor verwarming. 0:00:18.234,0:00:20.596 Dat zijn de problemen in de derde wereld. 0:00:20.752,0:00:23.618 En het is gemakkelijk voor ons [br]om niet te empathisch zijn 0:00:23.642,0:00:25.955 met mensen zo ver van ons bed. 0:00:26.331,0:00:29.106 Maar ook in onze eigen ontwikkelde wereld 0:00:29.725,0:00:32.630 zien we de spanning [br]van stagnerende economieën 0:00:33.234,0:00:35.849 die de levens van de mensen [br]om ons heen verstoren. 0:00:36.241,0:00:39.345 We zien het in hele delen van de economie, 0:00:39.813,0:00:42.912 waarbij de betrokken mensen [br]hoop voor de toekomst verliezen 0:00:43.220,0:00:44.942 en wanhopen over het heden. 0:00:45.457,0:00:47.235 We zien dat in de Brexitstemming. 0:00:47.546,0:00:50.985 We zien dat in de Sanders-Trump [br]campagnes in mijn eigen land. 0:00:51.667,0:00:56.289 Maar ook in landen [br]die pas onlangs de overstap maakten 0:00:56.309,0:00:58.439 naar de ontwikkelde wereld. 0:00:58.463,0:01:02.633 In China zien we[br]hoe moeilijk president Xi het heeft 0:01:02.660,0:01:07.424 nu hij zoveel mensen in de kolen[br]en mijnbouw moet gaan ontslaan. 0:01:07.794,0:01:09.945 Die zien geen toekomst voor zichzelf. 0:01:11.183,0:01:13.390 Wanneer we als samenleving beslissen 0:01:13.410,0:01:15.843 hoe we de problemen [br]van de ontwikkelde wereld 0:01:15.847,0:01:18.335 en van de ontwikkelingslanden [br]gaan aanpakken, 0:01:18.335,0:01:21.107 moeten we bepalen welke stappen we nemen 0:01:21.131,0:01:25.011 en hoe we de milieu-impact[br]van deze besluiten in goede banen leiden. 0:01:25.868,0:01:27.968 We werken al 25 jaar aan dit probleem, 0:01:27.968,0:01:28.991 sinds Rio 0:01:28.991,0:01:30.674 en het Kyoto-protocol. 0:01:31.223,0:01:34.187 Onze meest recente zet [br]is het Verdrag van Parijs, 0:01:34.514,0:01:37.088 en de daaruit [br]voortvloeiende klimaatafspraken 0:01:37.112,0:01:40.021 die worden geratificeerd [br]door landen over de hele wereld. 0:01:40.045,0:01:42.232 Ik denk dat we heel hoopvol kunnen zijn 0:01:42.256,0:01:45.288 dat deze overeenkomsten, [br]die bottom-up-overeenkomsten zijn, 0:01:45.288,0:01:48.419 waarbij landen hebben gezegd [br]wat ze denken dat ze kunnen doen, 0:01:48.419,0:01:52.381 echt en haalbaar zijn voor [br]de overgrote meerderheid van de partijen. 0:01:52.977,0:01:54.545 Het spijtige is, 0:01:55.205,0:01:58.732 dat nu we kijken [br]naar de onafhankelijke analyses 0:01:58.756,0:02:01.955 van wat die klimaatverdragen[br]waarschijnlijk gaan opleveren, 0:02:03.083,0:02:05.992 de omvang van het probleem [br]voor ons duidelijk wordt. 0:02:06.965,0:02:11.378 Dit is de schatting van[br]de Energy Information Agency in de VS 0:02:11.395,0:02:16.313 van wat er zal gebeuren [br]als de landen de klimaatafspraken nakomen 0:02:16.337,0:02:18.373 die in Parijs zijn gemaakt, 0:02:18.397,0:02:20.348 tussen nu en 2040. 0:02:21.221,0:02:25.441 Het toont de CO2-uitstoot [br]in de hele wereld 0:02:25.465,0:02:27.146 in de komende 30 jaar. 0:02:28.236,0:02:31.752 Er zijn drie dingen [br]die je moet bekijken en beseffen. 0:02:32.177,0:02:36.348 Eén, de CO2-uitstoot zal [br]naar verwachting blijven groeien 0:02:36.372,0:02:37.831 in de komende 30 jaar. 0:02:39.265,0:02:41.531 Met het oog op klimaatcontrole 0:02:42.054,0:02:45.040 moet de CO2-uitstoot letterlijk naar nul 0:02:45.564,0:02:49.718 want het is de cumulatieve uitstoot [br]die de planeet doet opwarmen. 0:02:50.445,0:02:54.700 Hieraan zie je dat fossiele brandstoffen[br]de race aan het winnen zijn. 0:02:55.317,0:02:57.430 Het tweede wat je zou moeten opvallen 0:02:57.454,0:03:01.747 is dat het grootste deel van de groei [br]uit de ontwikkelingslanden komt -- 0:03:01.771,0:03:04.836 uit China, uit India, [br]uit de rest van de wereld, 0:03:04.860,0:03:08.099 waaronder Zuid-Afrika, [br]Indonesië en Brazilië -- 0:03:09.024,0:03:11.853 nu de meeste van die landen hun volk 0:03:12.353,0:03:15.264 naar de laagste regionen[br]van levensstandaard tillen, 0:03:15.288,0:03:19.054 die wij in de ontwikkelde wereld [br]als vanzelfsprekend ervaren. 0:03:20.495,0:03:22.878 Het laatste ding [br]dat je zou moeten opvallen, 0:03:22.902,0:03:24.561 is dat er jaarlijks 0:03:25.394,0:03:32.354 ongeveer 10 miljard ton koolstof bijkomt [br]in de atmosfeer van de planeet 0:03:32.994,0:03:35.626 en zich verspreidt over zee en land. 0:03:36.011,0:03:41.321 Dat is bovenop de 550 miljard ton [br]die er vandaag al is. 0:03:42.062,0:03:43.896 Binnen 30 jaar 0:03:43.920,0:03:48.473 zullen we 850 miljard ton koolstof [br]in de lucht geloosd hebben, 0:03:49.171,0:03:52.072 wat waarschijnlijk onvermijdelijk maakt 0:03:52.072,0:03:55.140 dat de mondiale [br]gemiddelde oppervlaktetemperatuur 0:03:55.140,0:03:58.140 met 2-4°C gaat stijgen, 0:03:58.140,0:04:00.826 de oceaan zal verzuren 0:04:01.227,0:04:03.204 en de zeespiegel zal stijgen. 0:04:04.379,0:04:07.205 Dit wordt veroorzaakt door mensen, 0:04:08.197,0:04:10.125 door de leefwijze van de samenleving, 0:04:10.753,0:04:13.899 en het is aan ons om dat te veranderen, [br]niet om het te accepteren. 0:04:13.912,0:04:17.790 Maar de omvang van het probleem [br]is iets wat we moeten beseffen. 0:04:18.648,0:04:21.461 Verschillende naties [br]maken verschillende energiekeuzes 0:04:21.461,0:04:23.442 naargelang hun natuurlijke rijkdommen. 0:04:23.466,0:04:25.475 Het hangt af van hun klimaat. 0:04:25.499,0:04:29.981 Het hangt af van de ontwikkeling [br]die ze hebben doorgemaakt. 0:04:30.664,0:04:34.167 Het hangt af van waar [br]ze zich bevinden op de planeet. 0:04:34.191,0:04:36.691 Leven ze waar het meestal donker is 0:04:36.715,0:04:38.576 of wonen ze dichter bij de evenaar? 0:04:38.989,0:04:42.708 Allerlei dingen [br]bepalen de keuzes van landen 0:04:43.185,0:04:45.362 en ze maken elk een andere keuze. 0:04:46.878,0:04:49.820 Wat we bovenal moeten beseffen 0:04:49.834,0:04:51.981 is de keuze die China maakte. 0:04:52.695,0:04:55.289 China heeft besloten 0:04:55.313,0:04:57.818 en blijft besluiten, [br]om te draaien op steenkool. 0:04:58.358,0:05:00.547 De Verenigde Staten [br]hebben een alternatief. 0:05:00.547,0:05:02.228 Ze kunnen draaien op aardgas 0:05:02.242,0:05:04.931 door de uitvinding van fracking 0:05:04.941,0:05:07.502 en het schaliegas dat we hier hebben. 0:05:07.526,0:05:09.091 Ze bieden een alternatief. 0:05:10.662,0:05:13.373 De OESO-Europa heeft een keuze. 0:05:13.881,0:05:17.370 Het beschikt over duurzame energie, [br]die het kan inzetten in Duitsland 0:05:17.370,0:05:19.781 want het is rijk genoeg [br]om het zich veroorloven. 0:05:19.781,0:05:25.103 De Fransen en de Britten [br]tonen interesse in kernenergie. 0:05:25.702,0:05:30.307 Oost-Europa zet nog steeds [br]zwaar in op aardgas en steenkool, 0:05:30.331,0:05:33.059 en het aardgas uit Rusland, 0:05:33.083,0:05:34.853 met al zijn verwikkelingen. 0:05:35.558,0:05:37.565 China heeft veel minder keuzes 0:05:37.569,0:05:40.179 en een veel moeilijker [br]probleem om op te lossen. 0:05:41.557,0:05:44.589 Als je kijkt naar China [br]en je jezelf afvraagt 0:05:44.613,0:05:46.817 waarom steenkool zo belangrijk voor ze is, 0:05:46.841,0:05:49.053 moet je niet vergeten [br]wat China heeft gedaan. 0:05:49.534,0:05:53.361 China bracht mensen naar de elektriciteit,[br]niet elektriciteit naar de mensen. 0:05:53.380,0:05:55.830 Ze hebben het platteland [br]niet geëlektrificeerd. 0:05:56.427,0:05:57.601 Ze bouwden steden. 0:05:57.954,0:06:02.158 Het verstedelijkte door met goedkope [br]arbeidskrachten en lage energiekosten 0:06:02.182,0:06:04.099 exportindustrieën te creëren, 0:06:04.123,0:06:07.100 om zo een enorme hoeveelheid[br]groei te financieren. 0:06:07.535,0:06:09.739 Als we kijken naar China's weg, 0:06:09.763,0:06:13.896 dan weten we allemaal dat de welvaart [br]in China dramatisch is toegenomen. 0:06:14.713,0:06:19.259 In 1980 leefde 80 procent [br]van de Chinese bevolking 0:06:19.283,0:06:21.717 onder de extreme armoede-grens, 0:06:22.493,0:06:26.253 onder het niveau [br]van $1,90 per persoon per dag. 0:06:26.658,0:06:32.130 Tegen het jaar 2000 leefde slechts [br]20 procent van de Chinese bevolking 0:06:32.154,0:06:34.688 onder dat niveau van extreme armoede -- 0:06:35.498,0:06:37.192 een opmerkelijke prestatie, 0:06:37.617,0:06:40.484 toegegeven, met beperkingen[br]in de burgerlijke vrijheden 0:06:40.514,0:06:43.714 die moeilijk te aanvaarden[br]zouden zijn in de westerse wereld. 0:06:44.548,0:06:47.455 Maar de impact van al die rijkdom 0:06:47.479,0:06:50.992 gaf mensen toegang [br]tot veel betere voeding. 0:06:51.484,0:06:54.039 Er kwamen waterleidingen 0:06:54.353,0:06:56.232 en riolen, 0:06:56.706,0:07:00.228 daardoor een dramatische [br]afname van buikloopziekten, 0:07:00.590,0:07:03.213 maar wel meer luchtvervuiling buitenshuis. 0:07:04.070,0:07:06.350 Maar in 1980 en zelfs vandaag de dag, 0:07:06.374,0:07:10.381 was luchtvervuiling binnenshuis [br]doodsoorzaak nummer één in China, 0:07:10.833,0:07:12.736 omdat mensen niet beschikken 0:07:12.736,0:07:16.066 over zuivere brandstoffen [br]om te koken en te verwarmen. 0:07:16.066,0:07:18.954 In feite wordt geschat dat nog in 2040 0:07:19.794,0:07:24.569 200 miljoen mensen in China 0:07:24.593,0:07:28.144 niet zullen beschikken [br]over schone brandstoffen om te koken. 0:07:29.133,0:07:31.489 Ze hebben een opmerkelijk traject te gaan. 0:07:32.854,0:07:37.602 India moet ook aan de behoeften [br]van haar eigen mensen voldoen, 0:07:37.626,0:07:40.040 en gaat dat doen door kolen te verbranden. 0:07:40.475,0:07:44.551 Als we kijken naar voorspellingen [br]van het milieu-effecten rapport 0:07:44.551,0:07:46.591 over verbranding van kolen in India, 0:07:46.591,0:07:51.494 dan zal India bijna vier keer [br]meer energie uit steenkool halen 0:07:51.518,0:07:53.557 dan uit hernieuwbare bronnen. 0:07:54.962,0:07:57.815 Niet omdat ze [br]de alternatieven niet kennen, 0:07:57.839,0:08:01.584 maar rijke landen [br]kunnen doen wat ze willen, 0:08:02.162,0:08:04.309 en arme landen doen wat ze moeten doen. 0:08:05.988,0:08:10.163 Wat kunnen we dus doen om de uitstoot [br]van koolstof op de tijd stoppen? 0:08:10.899,0:08:15.511 Wat kunnen we doen om [br]deze prognose te wijzigen? 0:08:15.535,0:08:18.204 Want het is een voorspelling [br]die we kunnen veranderen 0:08:18.204,0:08:20.294 als we de wil hebben om het te doen. 0:08:21.094,0:08:24.513 Allereerst moeten we nadenken [br]over de omvang van het probleem. 0:08:24.537,0:08:27.051 Tussen nu en 2040 zullen er 0:08:27.104,0:08:32.847 800 tot 1600 nieuwe steenkoolcentrales [br]worden gebouwd op de wereld. 0:08:34.085,0:08:38.693 Deze week worden tussen de één en drie [br]1-gigawatt kolencentrales 0:08:38.717,0:08:40.929 wereldwijd opgestart. 0:08:41.817,0:08:45.647 Dat gebeurt ongeacht wat we willen, 0:08:45.661,0:08:48.399 omdat de mensen die hun land regeren, 0:08:48.423,0:08:50.793 de belangen van hun burgers beoordeelden 0:08:50.817,0:08:54.482 en besloten dat het in het belang [br]van hun burgers was om dat te doen. 0:08:55.335,0:08:59.302 En dat gaat gebeuren, [br]tenzij ze een beter alternatief hebben. 0:08:59.726,0:09:02.823 En elke 100 van deze centrales 0:09:02.837,0:09:06.252 zullen tussen de één en drie procent 0:09:06.262,0:09:08.820 van het klimaatbudget [br]van de Aarde opgebruiken. 0:09:09.264,0:09:12.755 Dus telkens je denkt dat je iets moet doen 0:09:12.779,0:09:14.565 aan de opwarming van de aarde, 0:09:14.594,0:09:16.916 vergeet dan niet dat wekelijks 0:09:16.930,0:09:20.943 iemand een kolencentrale opstart[br]die 50 jaar lang in bedrijf zal blijven 0:09:20.967,0:09:24.043 en je verhindert er iets aan te doen. 0:09:25.972,0:09:29.566 We vergaten waarover [br]Vinod Khosla het altijd had. 0:09:29.590,0:09:32.712 Hij is van Indiase afkomst, [br]maar een Amerikaanse durfkapitalist. 0:09:33.339,0:09:36.164 Hij zei in de vroege jaren 2000 0:09:36.188,0:09:40.195 dat als je wilde dat China en India [br]afzagen van fossiele brandstoffen, 0:09:40.219,0:09:43.815 je een technologie moest creëren [br]die slaagde voor de 'Chindia test', 0:09:44.640,0:09:47.099 'Chindia' is een samenvoegsel [br]van de twee woorden. 0:09:47.900,0:09:50.259 Ze moest allereerst levensvatbaar zijn, 0:09:50.283,0:09:53.877 wat betekent dat ze het technisch gezien [br]in hun land konden uitvoeren, 0:09:53.901,0:09:56.905 en dat ze door de mensen [br]in het land zou worden aanvaard. 0:09:58.191,0:10:04.764 Ten tweede moest het[br]een schaalbare technologie zijn, 0:10:04.788,0:10:07.806 die dezelfde voordelen kon leveren 0:10:07.830,0:10:10.957 als fossiele brandstoffen [br]op hetzelfde tijdschema 0:10:10.977,0:10:13.506 zodat ze eenzelfde levenstandaard[br]kunnen bereiken, 0:10:13.516,0:10:15.766 die wij, nogmaals, vanzelfsprekend vinden. 0:10:15.766,0:10:18.275 Ten derde moest ze kosteneffectief worden 0:10:18.299,0:10:20.985 zonder subsidie of mandaat. 0:10:21.432,0:10:24.146 Ze moest op eigen benen kunnen staan. 0:10:24.170,0:10:28.049 Ze kon niet voor zoveel mensen [br]worden gehandhaafd 0:10:28.073,0:10:30.529 als die landen moesten gaan bedelen 0:10:31.009,0:10:34.828 of als een ander land zou zeggen: [br]"Ik drijf geen handel met jullie", 0:10:35.328,0:10:38.611 om die technologische [br]verschuiving te laten gebeuren. 0:10:40.168,0:10:41.854 Aan de Chindia-test 0:10:41.878,0:10:46.503 voldoet gewoonweg geen enkel alternatief. 0:10:46.984,0:10:49.828 Dat zegt de EIA-voorspelling ons. 0:10:50.765,0:10:54.115 China bouwt 800 gigawatt aan kolen, 0:10:54.866,0:10:57.050 400 gigawatt aan waterkracht, 0:10:57.772,0:11:00.144 en ongeveer 200 gigawatt nucleair 0:11:00.501,0:11:04.562 en op energie-equivalente basis, [br]gecorrigeerd voor onderbrekingen, 0:11:04.586,0:11:06.877 ongeveer 100 gigawatt [br]aan duurzame energie. 0:11:07.554,0:11:09.462 800 gigawatt aan steenkool. 0:11:09.805,0:11:13.357 Ze doen dat, de kosten beter [br]kennende dan enig ander land. 0:11:13.381,0:11:16.043 Ze kennen de noodzaak [br]beter dan enig ander land. 0:11:16.454,0:11:19.081 Maar daarnaar streven ze voor 2040 0:11:19.105,0:11:21.429 tenzij wij ze een beter alternatief geven. 0:11:22.199,0:11:24.109 Om ze een betere keuze te geven, 0:11:24.109,0:11:26.224 moet die aan de Chindia-norm voldoen. 0:11:26.248,0:11:28.380 Als je naar alle alternatieven kijkt, 0:11:28.380,0:11:31.430 zijn er eigenlijk twee [br]die er bijna aan voldoen voldoen. 0:11:31.865,0:11:34.457 De eerste is een nieuwe vorm [br]van nucleaire energie 0:11:34.457,0:11:36.107 waarover ik straks zal praten. 0:11:36.107,0:11:39.407 Een nieuwe generatie kerncentrales [br]staat op de tekentafels 0:11:39.431,0:11:40.707 rondom de wereld, 0:11:40.731,0:11:43.069 en de mensen die ze ontwikkelen zeggen: 0:11:43.093,0:11:46.634 we kunnen ze in 2025 demonstreren 0:11:47.012,0:11:48.952 en in 2030 opschalen, 0:11:48.962,0:11:50.926 als je ons toestemming geeft. 0:11:51.246,0:11:54.270 Het tweede alternatief[br]dat er op tijd zou kunnen zijn, 0:11:54.621,0:11:58.146 is zonne-energie op bruikbare schaal [br]ondersteund met aardgas, 0:11:58.150,0:12:00.024 dat we vandaag al kunnen gebruiken, 0:12:00.028,0:12:03.182 in tegenstelling tot de batterijen [br]die nog in ontwikkeling zijn. 0:12:04.589,0:12:07.064 Wat houdt die nieuwe kernenergie tegen? 0:12:07.686,0:12:11.132 Verouderde regelgeving [br]en mentaliteit van gisteren. 0:12:11.132,0:12:12.751 We hebben geen gebruik gemaakt 0:12:12.751,0:12:16.191 van ons nieuwste wetenschappelijke [br]denken over radiologische gezondheid, 0:12:16.191,0:12:18.879 om te bepalen hoe te[br]communiceren met het publiek 0:12:18.903,0:12:21.711 en hoe nieuwe kernreactoren te testen. 0:12:21.729,0:12:25.926 We hebben nieuwe wetenschappelijke kennis [br]die we moeten gebruiken 0:12:25.950,0:12:30.489 om te verbeteren hoe we [br]de nucleaire industrie reguleren. 0:12:30.512,0:12:33.321 Het tweede punt is dat we [br]nog zitten met een mentaliteit 0:12:33.345,0:12:36.154 die zegt dat het 25 jaar duurt [br]en 2 tot 5 miljard dollar kost 0:12:36.178,0:12:38.093 om een kerncentrale te ontwikkelen. 0:12:38.093,0:12:41.866 Dat komt door de historische, [br]militaire mentaliteit 0:12:42.443,0:12:44.851 vanwaar de kernenergie kwam. 0:12:45.356,0:12:47.567 Deze nieuwe nucleaire ondernemingen zeggen 0:12:47.591,0:12:50.496 dat ze energie kunnen leveren [br]voor 5 cent per kilowattuur. 0:12:51.212,0:12:53.813 En ze kunnen [br]100 gigawatt per jaar leveren. 0:12:54.543,0:12:56.772 Ze kunnen het demonstreren in 2025 0:12:57.168,0:13:00.173 en op schaal leveren in 2030. 0:13:00.634,0:13:02.833 Als we ze de kans geven. 0:13:04.064,0:13:06.967 Op dit moment wachten we [br]in principe op een wonder. 0:13:07.888,0:13:09.832 Wat we nodig hebben is een keuze. 0:13:09.922,0:13:12.536 Als het niet veilig of goedkoop kan, 0:13:12.536,0:13:14.597 moet het niet worden toegepast. 0:13:14.621,0:13:18.675 Ik vraag jullie niet[br]om een idee te propageren, 0:13:18.699,0:13:20.350 maar schrijf je leiders, 0:13:20.374,0:13:22.852 schrijf de leider van de ngo's [br]die je ondersteunt, 0:13:22.856,0:13:25.939 en vertel ze om de keuze[br]aan jullie te laten, 0:13:25.950,0:13:27.271 niet aan het verleden. 0:13:27.295,0:13:28.249 Veel dank. 0:13:28.263,0:13:31.945 (Applaus)