1
00:00:00,000 --> 00:00:04,112
მარტივია დაივივიწყოთ, რომ გასულ ღამეს,

2
00:00:04,203 --> 00:00:07,902
ერთი მილიარდი ადამიანი ელექტროენერგიის
გარეშე წავიდა დასაძინებლად.

3
00:00:08,094 --> 00:00:10,224
ერთი მილიარდი.

4
00:00:10,298 --> 00:00:15,234
ორ-ნახევარ მილიარდ ადამიანს
სამზარეულო საწვავსა,

5
00:00:15,234 --> 00:00:18,234
ან გათბობაზე წვდომა არ ჰქონდა.

6
00:00:18,234 --> 00:00:20,966
ეს ის პრობლემებია,
რომლებიც განვითარებად სამყაროს აქვს

7
00:00:20,982 --> 00:00:23,618
და ჩვენთვის მარტივია არ თანავუგრძნოთ

8
00:00:23,642 --> 00:00:26,325
იმ ადამიანებს, რომლებიც
თითქოს ჩვენგან ასე შორს არიან.

9
00:00:26,331 --> 00:00:29,546
მაგრამ ჩვენ სამყაროშიც,
განვითარებულ სამყაროში,

10
00:00:29,726 --> 00:00:32,740
ვხედავთ ეკონომიკის სტაგნაციას,

11
00:00:32,740 --> 00:00:36,389
რომელიც ჩვენს გარშემო მყოფი ადამიანების 
ცხოვრებაზე გავლენას ახდენს.

12
00:00:36,389 --> 00:00:39,345
ეკონომიკის ყველა დარგში ვხედავთ ამას,

13
00:00:39,813 --> 00:00:43,182
სადაც ჩართულმა ადამიანებმა
მომავლის იმედი დაკარგეს

14
00:00:43,220 --> 00:00:45,492
და სასოწარკვეთილები არიან
აწმყოსთან მიმართებით.

15
00:00:45,492 --> 00:00:47,525
ამის მაჩვენებელია ბრექსიტი.

16
00:00:47,546 --> 00:00:51,445
ეს ჩანს ჩემ ქვეყანაში, 
სანდერს/ტრამპის კამპანიებში.

17
00:00:51,667 --> 00:00:54,815
მაგრამ იმ ქვეყნებშიც კი,

18
00:00:54,815 --> 00:00:58,589
რომლებიც განვითარებად სამყაროს
უახლოვდებიან,

19
00:00:58,589 --> 00:00:59,703
მაგალითად ჩინეთში,

20
00:00:59,727 --> 00:01:02,633
ვხედავთ სირთულეებს,
რომელიც პრეზიდენტ შის აქვს

21
00:01:02,700 --> 00:01:08,096
როცა ის ქვანახშირის ინდუსტრიაში
დასაქმებიდან უამრავ ადამიანს ათავისუფლებს,

22
00:01:08,214 --> 00:01:11,055
რომლებიც საკუთარ მომავალს ვერ ხედავენ.

23
00:01:11,123 --> 00:01:14,596
როცა ჩვენ, როგორც საზოგადოება 
ვარკვევთ თუ როგორ მოვაგვაროთ

24
00:01:14,596 --> 00:01:18,173
განვითარებული და განვითარებადი
სამყაროს პრობლემები,

25
00:01:18,259 --> 00:01:21,107
ჩვენ წინ უნდა გავიხედოთ

26
00:01:21,131 --> 00:01:25,631
და გავაკონტროლოთ ჩვენი
გადაწყვეტილებების გავლენა გარემოზე.

27
00:01:25,868 --> 00:01:28,967
ჩვენ ამ პრობლემაზე 25 წელია ვმუშაობთ,
რიოს შემდეგ,

28
00:01:28,991 --> 00:01:31,114
კიოტოს ოქმით.

29
00:01:31,223 --> 00:01:34,427
ჩვენი უახლესი ნაბიჯი პარიზის ხელშეკრულება

30
00:01:34,514 --> 00:01:37,088
და შემდგომი კლიმატური შეთანხმებებია,

31
00:01:37,112 --> 00:01:40,021
რომელთა რატიფიკაციაც
მსოფლიო ერების მიერ ხდება.

32
00:01:40,045 --> 00:01:42,232
ვფიქრობ, შეგვიძლია იმედიანად ვიყოთ,

33
00:01:42,256 --> 00:01:45,394
რომ ეს შეთანხმებები, რომლებიც 
ნებაყოფლობით შეზღუდვებზეა,

34
00:01:45,418 --> 00:01:48,279
სადაც ერებმა თავად თქვეს,
რისი გაკეთება შეუძლიათ,

35
00:01:48,303 --> 00:01:52,871
მხარეების დიდი უმრავლესობისგან
რეალურია და მოსალოდნელი.

36
00:01:52,977 --> 00:01:55,185
სამწუხარო არის ის, რომ ახლა,

37
00:01:55,205 --> 00:01:58,732
ეს კლიმატური შეთანხმებები რა შედეგებზე
უნდა იყოს პასუხისმგებელი,

38
00:01:58,756 --> 00:02:02,785
ამის დამოუკიდებელ ანალიზს თუ გადავხედავთ,

39
00:02:03,083 --> 00:02:06,862
პრობლემის მასშტაბები
ჩვენთვის ნათელი ხდება.

40
00:02:06,965 --> 00:02:11,355
ეს შეერთებული შტატების ენერგეტიკის 
საინფორმაციო სააგენტოს შეფასებაა,

41
00:02:11,355 --> 00:02:13,337
თუ რა მოხდება,
ქვეყნებმა პარიზში დადებული

42
00:02:13,337 --> 00:02:16,337
კლიმატთან დაკავშირებული 
ვალდებულებები რომ განახორციელონ,

43
00:02:16,337 --> 00:02:21,093
დღევანდელი დღიდან 2040 წლამდე.

44
00:02:21,221 --> 00:02:25,441
ის მსოფლიოში გამოყოფილი
ნახშირორჟანგის რაოდენობას აჩვენებს

45
00:02:25,465 --> 00:02:28,066
მომდენო 30 წლის განმავლობაში.

46
00:02:28,236 --> 00:02:32,092
სამი რამეა, რასაც უნდა შეხედოთ
და შეაფასოთ.

47
00:02:32,177 --> 00:02:35,292
პირველი, მომდევნო 30 წლის განმავლობაში

48
00:02:35,292 --> 00:02:39,231
ნახშირორჟანგის გამოყოფის
ზრდაა მოსალოდნელი.

49
00:02:39,265 --> 00:02:41,861
კლიმატის კონტროლისთვის,

50
00:02:42,054 --> 00:02:45,360
ნახშირორჟანგის გამოყოფა
ნულამდე უნდა დავიდეს,

51
00:02:45,564 --> 00:02:50,258
რადგან მათი დაგროვება იწვევს
პლანეტაზე ტემპერატურის ზრდას.

52
00:02:50,445 --> 00:02:55,270
ეს აჩვენებს, რომ წიაღისეულ საწვავთან
მარათონს ვაგებთ.

53
00:02:55,567 --> 00:02:57,430
მეორე, რაც უნდა შეამჩნიოთ არის ის,

54
00:02:57,454 --> 00:03:01,747
რომ გამოყოფის ძირითადი ზრდა
განვითარებადი ქვეყნებიდან

55
00:03:01,771 --> 00:03:04,836
ჩინეთიდან, ინდოეთიდან
და დანარჩენი მსოფლიოდან მომდინარეობს,

56
00:03:04,860 --> 00:03:08,789
რომელიც სამხრეთ აფრიკას,
ინდონეზიასა და ბრაზილიას მოიცავს,

57
00:03:09,024 --> 00:03:12,213
რადგან ამ ქვეყნების უმეტესობა
თავიანთ ხალხს

58
00:03:12,353 --> 00:03:15,264
დაბალი დონის ცხოვრებისკენ მიაქანებს,

59
00:03:15,288 --> 00:03:20,244
რაც ჩვენ, განვითარებულ ქვეყნებში,
თავისთავად მოცემულობად მიგვაჩნია.

60
00:03:20,495 --> 00:03:22,878
და ბოლო, რაც ყურადღება მისაქცევია,

61
00:03:22,902 --> 00:03:25,391
არის ის, რომ ყოველ წელს

62
00:03:25,394 --> 00:03:32,354
დაახლოებით 10 გიგატონა ნახშირბადი 
ემატება ატმოსფეროს

63
00:03:32,994 --> 00:03:35,866
და შემდეგ ოკეანესა და მიწას ერევა.

64
00:03:36,011 --> 00:03:41,321
ის ემატება 550 გიგატონა 
უკვე არსებულ ნახშირბადს.

65
00:03:42,062 --> 00:03:43,896
30 წლის შემდეგ,

66
00:03:43,920 --> 00:03:48,473
ჩვენ ჰაერში 850 გიგატონა
ნახშირბადი გვექნება

67
00:03:49,171 --> 00:03:51,422
და ალბათ, გრძელი გზის გავლა მოგვიწევს,

68
00:03:51,446 --> 00:03:57,607
ზედაპირის გლობალური ტემპერატურის ზრდა
2-4 გრადუსამდე რომ შევზღუდოთ,

69
00:03:58,140 --> 00:04:00,826
შევაჩეროთ ოკეანის დაჟანგვა

70
00:04:01,227 --> 00:04:03,984
და ზღვის დონის ზრდა.

71
00:04:04,379 --> 00:04:07,985
ეს პერსპექტივა,
ადამიანის მიერაა შექმნილი,

72
00:04:08,197 --> 00:04:10,835
საზოგადოების ქმედებების შედეგია

73
00:04:10,863 --> 00:04:14,189
და ჩვენვე არ უნდა შევეგუოთ,
არამედ უნდა შევცვალოთ.

74
00:04:14,189 --> 00:04:18,170
თუმცა, ამ პრობლემის მასშტაბები
უნდა გვესმოდეს.

75
00:04:18,428 --> 00:04:21,091
სხვადასხვა ერები ენერგიის 
სხვადასხვა წყაროს ირჩევენ.

76
00:04:21,115 --> 00:04:23,802
ეს დამოკიდებულია მათ ბუნებრივ რესურსებზე.

77
00:04:23,802 --> 00:04:25,475
მათ კლიმატზე.

78
00:04:25,499 --> 00:04:29,981
განვითარების გზაზე, რომელსაც ისინი,
როგორც საზოგადოებები მიჰყვებიან.

79
00:04:30,664 --> 00:04:34,167
ასევე იმაზე, თუ პლანეტის ზედაპირის
რომელ ნაწილში არიან.

80
00:04:34,191 --> 00:04:36,911
არიან ისინი იქ,
სადაც უმეტეს დროს სიბნელეა,

81
00:04:36,911 --> 00:04:38,936
თუ არიან ისინი შუა განედებზე?

82
00:04:38,989 --> 00:04:42,708
ბევრი რამ დამოკიდებულია
ქვეყნების არჩევანზე

83
00:04:43,185 --> 00:04:46,772
და თითოეული მათგანი განსხვავებულ 
არჩევანს აკეთებს.

84
00:04:46,878 --> 00:04:50,040
უდიდესი რამ, რაც უნდა შევაფასოთ,

85
00:04:50,064 --> 00:04:52,651
არის ის არჩევანი,
რომელიც ჩინეთმა გააკეთა.

86
00:04:52,695 --> 00:04:55,289
ჩინეთმა მიიღო გადაწყვეტილება,

87
00:04:55,313 --> 00:04:58,318
რომ არჩევანს ქვანახშირზე შეაჩერებს.

88
00:04:58,358 --> 00:05:00,377
შეერთებულ შტატებს აქვს ალტერნატივა.

89
00:05:00,401 --> 00:05:03,628
ფიქლის გაზის გამოგონების შედეგად,

90
00:05:03,628 --> 00:05:06,007
რომელიც ჩვენ შტატებში გვაქვს.

91
00:05:06,031 --> 00:05:07,782
მას შეუძლია ბუნებრივ აირზე იმუშაოს,

92
00:05:07,782 --> 00:05:09,891
ეს ქმნის ალტერნატივას.

93
00:05:09,932 --> 00:05:13,863
ევროპის ეკონომიკური თანამშრომლობისა და 
განვითარების ორგანიზაციას არჩევანი აქვს.

94
00:05:13,893 --> 00:05:17,560
მათ აღდგენადი ენერგიის წყარო აქვთ,
რომელიც გერმანიაში შეუძლიათ განათავსონ,

95
00:05:17,560 --> 00:05:19,731
რადგან საკმარისად მდიდარია ამისათვის.

96
00:05:19,731 --> 00:05:25,092
ფრანგები და ბრიტანელები
ატომური ენერგიის მიმართ იჩენენ ინტერესს.

97
00:05:25,132 --> 00:05:27,831
აღმოსავლეთ ევროპა,
ჯერ კიდევ, ძლიერ ერთგული რჩება

98
00:05:27,831 --> 00:05:30,331
ბუნებრივი აირის და ქვანახშირის მიმართ

99
00:05:30,331 --> 00:05:33,059
იმ ბუნებრივი აირის,
რომელიც რუსეთიდან მოდის,

100
00:05:33,083 --> 00:05:35,063
მთელი მისი პრობლემებით.

101
00:05:35,558 --> 00:05:38,015
ჩინეთს უფრო ნაკლები არჩევანი აქვს

102
00:05:38,039 --> 00:05:41,379
და უფრო რთული სიტუაცია
პრობლემის გადასაწყეტად.

103
00:05:41,557 --> 00:05:44,589
თუ შეხედავთ ჩინეთს
და ჰკითხავთ საკუთარ თავს,

104
00:05:44,613 --> 00:05:46,817
რატომ იყო ნახშირი მისთვის 
ასეთი მნიშვნელოვანი,

105
00:05:46,841 --> 00:05:49,053
უნდა გაიხსენოთ ჩინეთმა რა გააკეთა.

106
00:05:49,534 --> 00:05:53,241
ჩინეთმა ხალხი მიიყვანა ენერგიამდე,
ენერგია კი არ მიიყვანა ხალხამდე.

107
00:05:53,380 --> 00:05:56,390
მან სოფლების ელექტროფიკაცია
კი არ მოახდინა,

108
00:05:56,427 --> 00:05:57,941
არამედ უბრანიზება განიცადა.

109
00:05:57,954 --> 00:06:02,158
ურბანიზება მოხდა დაბალანაზღაურებადი
მუშახელისა და დაბალფასიანი ენერგიის ხარჯზე

110
00:06:02,182 --> 00:06:04,099
ექსპორტის ინდუსტრიის შექმნით,

111
00:06:04,123 --> 00:06:07,400
რომელსაც უდიდესი ზრდა შეუძლია დააფინანსოს.

112
00:06:07,535 --> 00:06:09,739
თუ ჩინეთის მაგალითს შევხედავთ,

113
00:06:09,763 --> 00:06:14,426
ყველამ ვიცით, რომ ჩინეთში კეთილდღეობის 
დონე მკვეთრად გაიზარდა

114
00:06:14,713 --> 00:06:19,259
1980 წელს ჩინეთის მოსახლეობის 80%

115
00:06:19,283 --> 00:06:22,397
უკიდურესი სიღარიბის
ზღვარს ქვემოთ ცხოვრობდა,

116
00:06:22,493 --> 00:06:26,663
იმ ზღვარს ქვემოთ, როცა ადამიანზე
დღეში 1.90$ მოდის.

117
00:06:26,663 --> 00:06:30,254
2000 წლისთვის კი, ჩინეთის მოსახლეობის

118
00:06:30,254 --> 00:06:34,688
მხოლოდ 20% ცხოვრებდა
უკიდურესი სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ

119
00:06:35,498 --> 00:06:37,482
შესანიშნავი მიღწევაა

120
00:06:37,757 --> 00:06:40,864
და უნდა ვაღიაროთ, რომ გარკეული
სამოქალაქო თავისუფლების ხარჯზე,

121
00:06:40,864 --> 00:06:43,864
რომელიც რთული მისაღები
იქნებოდა დასავლურ სამყაროში.

122
00:06:43,979 --> 00:06:47,492
ამ სიმდიდრის გავლენამ,

123
00:06:47,624 --> 00:06:50,753
ადამიანებს საშუალება მისცა
უკეთესი საკვები მიეღოთ;

124
00:06:50,753 --> 00:06:53,666
გაეყვანათ წყლის მილები;

125
00:06:53,666 --> 00:06:56,790
გაეყვანათ კანალიზაციის მილები;

126
00:06:56,790 --> 00:07:00,480
მკვეთრად შემცირებულიყო 
კუჭ-ნაწლავის დაავადებები,

127
00:07:00,480 --> 00:07:03,934
თუმცა გარკვეულწილად
ჰაერის დაბინძურების ხარჯზე.

128
00:07:03,934 --> 00:07:06,493
მაგრამ 1980 წელს და დღესაც,

129
00:07:06,493 --> 00:07:11,486
ჩინეთში ნომერ პირველი დამღუპველი 
შენობებს შიგნით დაბინძურებული ჰაერია,

130
00:07:11,486 --> 00:07:15,744
რადგან ადამიანებს წვდომა არ აქვთ სუფთა 
სამზარეულოსა და სათბურ საწვავზე.

131
00:07:15,744 --> 00:07:20,233
დათვლილია, რომ 2040 წელს,

132
00:07:20,233 --> 00:07:24,573
ჩინეთში 200 მილიონ ადამიანს

133
00:07:24,573 --> 00:07:29,254
სუფთა სამზარეულო საწვავზე 
წვდომა ჯერ კიდევ არ ექნება.

134
00:07:29,254 --> 00:07:32,916
მათ სამაგალითო გზა აქვთ გავლილი.

135
00:07:32,916 --> 00:07:37,835
ინდოეთმა ასევე უნდა გაუსწოროს
ხალხის საჭიროებებს თვალი

136
00:07:37,835 --> 00:07:40,521
და ის ამის გაკეთებას ქვანახშირის 
დაწვით აპირებს.

137
00:07:40,521 --> 00:07:46,488
როდესაც ინდოეთში ნახშირის წვის შესახებ,
EIA-ს პროგნოზებს ვუყურებთ,

138
00:07:46,488 --> 00:07:51,772
ინდოეთი თითქმის 4-ჯერ მეტ ენერგიას 
ქვანახშირისგან მოიმარაგებს,

139
00:07:51,772 --> 00:07:55,459
ვიდრე აღდგენადი ენერგიისაგან.

140
00:07:55,459 --> 00:07:58,072
არა იმიტომ, რომ ალტერნატიული
საშუალებები არ იციან,

141
00:07:58,072 --> 00:08:02,218
არამედ იმიტომ, რომ მდიდარ ქვეყნებს 
არჩვენის საშუალება აქვთ,

142
00:08:02,218 --> 00:08:05,719
ღარიბი ქვეყნები კი აკეთებენ,
რაც სავალდებულოა.

143
00:08:05,719 --> 00:08:10,505
რა შეგვიძლია გავაკეთოთ ნახშირის გამოყოფის
დროზე შესაჩერებლად?

144
00:08:10,505 --> 00:08:15,814
რა შეგვიძლია გავაკეთოთ,
რომ არსებული პროგნოზი შევცვლოთ?

145
00:08:15,814 --> 00:08:20,737
რადგან ეს პროგნოზი შეგვიძლია შევცვალოთ,
თუ ამის სურვილი გვექნება.

146
00:08:20,737 --> 00:08:24,834
პირველ რიგში, პრობლემის მასშტაბზე
უნდა დავფიქრდეთ.

147
00:08:24,834 --> 00:08:27,047
მიმდინარე წელსა და 2040 წელს შორის,

148
00:08:27,107 --> 00:08:33,438
800-დან 1600-მდე ახალი ნახშირის საწარმო
იქნება აშენებული მსოფლიოში.

149
00:08:33,438 --> 00:08:38,797
ამ კვირაში, ერთიდან სამამდე 1 გიგავატიანი
სიმძლავრის ქვანახშირის საწარმო

150
00:08:38,797 --> 00:08:42,051
ირთვება მსოფლიოში.

151
00:08:42,051 --> 00:08:45,933
ეს ხდება, იმის მიუხედავად რა გვინდა,

152
00:08:45,933 --> 00:08:48,577
რადგან ადამიანები,
რომლებიც საკუთარ ქვეყნებს მართავენ,

153
00:08:48,577 --> 00:08:51,255
თავისი მოქალაქეების ინტერესებიდან გამოდიან

154
00:08:51,255 --> 00:08:55,616
და გადაწყვიტეს, რომ ამის გაკეთება 
მათი მოქალაქეების ინტერესებშია

155
00:08:55,616 --> 00:08:59,887
და ესეც მოხდება
თუ მათ უკეთესი ალტერნატივა არ ექნებათ.

156
00:08:59,887 --> 00:09:03,212
ყოველი 100 ასეთი ნახშირის საწარმოზე

157
00:09:03,212 --> 00:09:06,229
დაიხარჯება დედამიწის კლიმატის ბიუჯეტის


158
00:09:06,229 --> 00:09:09,229
1%-დან 3%-მდე.

159
00:09:09,229 --> 00:09:12,794
ასე რომ, ყოველდღე სახლში მისვლისას,
როცა ფიქრობთ რა მოიმოქმედოთ

160
00:09:12,794 --> 00:09:14,520
გლობალურ დათბობის წინააღმდეგ,

161
00:09:14,520 --> 00:09:16,487
კვირის ბოლოს გახსოვდეთ,

162
00:09:16,487 --> 00:09:21,302
რომ ვიღაცამ ნახშირის საწარმო ჩართო, 
რომელიც 50 წელი იმუშავებს

163
00:09:21,302 --> 00:09:25,980
და მისი შეცვლის საშუალებას არ მოგცემთ.

164
00:09:25,980 --> 00:09:29,809
ის, რაც დაგვავიწყდა არის,
რაზეც ვინოდ ხოსლა საუბრობდა.

165
00:09:29,809 --> 00:09:33,218
ეთნიკურად ინდოელი,
მაგრამ ამერიკელი კაპიტალისტი

166
00:09:33,218 --> 00:09:36,519
მან ჯერ კიდევ ადრეულ 2000-იანებში თქვა:

167
00:09:36,519 --> 00:09:40,190
თუ ჩინეთის და ინდოეთის
წიაღისეული საწვავისგან ჩამოშორება გინდოდათ

168
00:09:40,190 --> 00:09:44,770
უნდა შეგექმნათ ტექნოლოგია,
რომელიც "ჩინდიოეთის" ტესტს ჩააბარებდა.

169
00:09:44,770 --> 00:09:48,193
"ჩინდოეთი" ორი სიტყვის შეერთებაა.

170
00:09:48,193 --> 00:09:50,491
პირველ რიგში,
ის შესრულებადი უნდა ყოფილიყო,

171
00:09:50,491 --> 00:09:54,381
რაც ტექნიკურად ნიშნავს, რომ მათ
ამის დანერგვა თავისთან უნდა შეძლებოდათ

172
00:09:54,381 --> 00:09:58,538
და მათ მოსახლეობას ეს უნდა მიეღო.

173
00:09:58,538 --> 00:10:05,250
მეორე: ტექნოლოგია მასშტაბებში
გაფართოებადი უნდა ყოფილიყო,

174
00:10:05,250 --> 00:10:10,077
რომ ისეთივე სარგებელი მოეტანა 
და იმავე გრაფიკით,

175
00:10:10,077 --> 00:10:11,836
როგორც წიაღისეულ საწვავს

176
00:10:11,836 --> 00:10:16,189
და შეძლებოდათ იმ ცხოვრებით ტკბობა, 
რომელსაც ჩვენ მოცემულობად მივიჩნევთ.

177
00:10:16,189 --> 00:10:19,252
მესამე: ის ფინანსურად თვითკმარი
უნდა ყოფილიყო,

178
00:10:19,252 --> 00:10:21,740
სუბსიდიების გარეშე.

179
00:10:21,740 --> 00:10:24,483
მას საკუთარი თავის შენახვა უნდა შეძლებოდა,

180
00:10:24,483 --> 00:10:28,499
ის ვერ იმუშავებდა ამდენი ხალხისთვის,

181
00:10:28,499 --> 00:10:31,518
თუ ეს ქვეყნები თხოვნას დაუწყებდნენ,

182
00:10:31,518 --> 00:10:34,988
ან თუ ზოგიერთი ქვეყანა ვაჭრობაზე
უარით დაემუქრებოდა,

183
00:10:34,988 --> 00:10:40,248
იმის სანაცვლოდ,
რომ მათ ტექნოლოგია შეეცვალათ.

184
00:10:40,248 --> 00:10:42,464
თუ "ჩინდიოეთის" ტესტს შეხედავთ,

185
00:10:42,464 --> 00:10:44,805
ჩვენ უბრალოდ არ მოგვიფიქრებია
ალტერნატივები,

186
00:10:44,805 --> 00:10:47,225
რომლებიც ამ ტესტს შეესაბამება.

187
00:10:47,225 --> 00:10:50,976
EIA-ს პროგნოზი შემდეგს გვეუბნება:

188
00:10:50,976 --> 00:10:54,542
ჩინეთი აშენებს 800 გიგავატ ნახშირის,

189
00:10:54,542 --> 00:10:57,991
400 გიგავატ ჰიდრო

190
00:10:57,991 --> 00:11:00,986
და დაახლოებით 200 გიგავატ
სიმძლავრის ატომურ სადგურებს

191
00:11:00,986 --> 00:11:04,444
ასევე ენერგო ეკვივალენტურად
ჩასანაცვლებლად,

192
00:11:04,444 --> 00:11:07,771
დაახლოებით 100 გიგავატ 
აღდგენადი ენერგიისას.

193
00:11:07,771 --> 00:11:09,564
800 გიგავატიანი ნახშირის სადგური.

194
00:11:09,564 --> 00:11:11,774
ამას აკეთებენ მიუხედავად იმისა,
რომ ამის ხარჯი,

195
00:11:11,774 --> 00:11:13,535
სხვა ნებისმიერ ქვეყანაზე უკეთ იციან.

196
00:11:13,535 --> 00:11:16,759
ასევე ყველა სხვა ქვეყანაზე უკეთესად იციან
მათი საჭიროებები,

197
00:11:16,759 --> 00:11:19,653
მაგრამ ესაა რასაც მიზნად ისახავენ
2040 წლისთვის,

198
00:11:19,653 --> 00:11:22,508
თუ უკეთეს ალტერნატივას არ შევთავაზებთ.

199
00:11:22,508 --> 00:11:24,550
უკეთეს ალტერნატივას,

200
00:11:24,550 --> 00:11:26,715
რომელიც "ჩინდოეთის" ტესტს ჩააბარებდა.

201
00:11:26,715 --> 00:11:29,507
თუ ყველა არსებულ ალტერნატივას გადახედავთ,

202
00:11:29,507 --> 00:11:31,821
ამ ტესტის ჩაბარების
ორი რეალური კანდიდატია.

203
00:11:31,821 --> 00:11:35,741
პირველი, ახალ ატომურ სადგურებს ეხება,
რომელზეც რამდენიმე წუთში ვიტყვი

204
00:11:35,741 --> 00:11:39,342
ეს ატომური სადგურების ახალი თაობაა,
რომლებიც შემუშავების პროცესშია

205
00:11:39,342 --> 00:11:40,442
მთელ მსოფლიოში

206
00:11:40,442 --> 00:11:43,556
და ადამიანები, ვინც ამას ქმნიან ამბობენ,

207
00:11:43,556 --> 00:11:47,531
რომ საცდელ მდგომარეობამდე მათი მიყვანა,
2025 წლისათვისაა შესაძლებელი

208
00:11:47,531 --> 00:11:51,520
და თუ ნება იქნა გაფართოებადია
2030 წლისათვის.

209
00:11:51,520 --> 00:11:54,728
მეორე ალტერნატივა, რომელიც დროზე მოესწრება

210
00:11:54,728 --> 00:11:58,299
დიდი ზომის მზის ელექტროსადგურებია,
რომლებიც ბუნებრივი აირითაა დაზღვეული,

211
00:11:58,299 --> 00:12:00,476
რომელიც შეგვიძლია დღეს გამოვიყენოთ.

212
00:12:00,546 --> 00:12:04,091
ბატარეების მაგივრად, რომლებიც
ჯერ კიდევ შემუშავების პროცესშია.

213
00:12:04,442 --> 00:12:07,847
მაშ, რა აფერხებს ახალ ატომურ სადგურებს?

214
00:12:07,847 --> 00:12:11,875
მოძველებული რეგულაციები და აზროვნება.

215
00:12:11,875 --> 00:12:15,881
ჩვენ არ გამოგვიყენებია უახლესი მეცნიერული 
აზროვნება რადიაციულ ჯანმრთელობაზე

216
00:12:15,881 --> 00:12:19,088
რომ გადავიაზრით როგორ
ვესაუბრებით ამაზე საზოგადოებას

217
00:12:19,088 --> 00:12:22,068
და როგორ ვმართავთ
ახალი ბირთვული რეაქტორების ტესტირებას.

218
00:12:22,068 --> 00:12:24,105
ჩვენ ახალი სამიცნიერო ცოდნა გვაქვს,

219
00:12:24,105 --> 00:12:30,515
რომელიც ატომური ინდუსტრიის რეგულრების
გასაუმჯობესებლად უნდა გამოვიყენოთ.

220
00:12:30,591 --> 00:12:33,812
ასევე ჩვენ გვაქვს აზროვნება,

221
00:12:33,812 --> 00:12:36,117
რომლის თანახმადაც
ატომური სადგურის აგებას,

222
00:12:36,117 --> 00:12:38,818
25 წელი და 2-დან 5 მილიარდამდე 
დოლარი სჭირდება.

223
00:12:38,818 --> 00:12:41,897
ეს ისტორიულად,
სამხედრო აზროვნებიდან მომდინარეობს,

224
00:12:41,897 --> 00:12:45,327
ადგილებიდან სადაც
ატომური ენერგია წარმოიშვა.

225
00:12:45,327 --> 00:12:47,327
ეს ახალი ატომური საწარმოები ამბობენ,

226
00:12:47,429 --> 00:12:50,759
რომ შეუძლიათ კილოვატსაათი ენერგია
5 ცენტად მოგვაწოდონ.

227
00:12:50,818 --> 00:12:54,208
ეს შეუძლიათ 100 გიგავატისთვის წელიწადში.

228
00:12:54,398 --> 00:12:57,193
მათ საცდელად ამის გაშვება
2025 წლისათვის შეუძლიათ

229
00:12:57,273 --> 00:13:00,238
და საშუალებას თუ მივცემთ

230
00:13:00,298 --> 00:13:03,473
შეუძლიათ სრულ მასშტაბებამდე
2030 წლისთვის გააფართოვონ.

231
00:13:04,064 --> 00:13:07,547
ამ წუთს ჩვენ ფაქტიურად სასწაულს ველით

232
00:13:07,718 --> 00:13:09,882
და ის რაც გვჭირდება არჩევანის საშუალებაა.

233
00:13:09,952 --> 00:13:12,756
თუ ეს ვერ მოხდება უსაფრთხოდ,
თუ ეს ვერ მოხდება იაფად,

234
00:13:12,780 --> 00:13:14,597
მაშინ ის არ უნდა დაინერგოს.

235
00:13:14,621 --> 00:13:18,169
ის რაც თქვენგან მინდა
არა იდეის გავრცელებაა,

236
00:13:18,169 --> 00:13:20,350
არამედ ის, რომ მისწეროთ
თქვენს ლიდერებს,

237
00:13:20,374 --> 00:13:24,092
მისწეროთ არასამთავრობო ორგანიზაციების 
ხელმძღვანელებს, რომლებსაც მხარს უჭერთ

238
00:13:24,092 --> 00:13:27,259
და უთხარით რომ თქვენ მოგცენ
არჩევანის საშუალება და არა წარსულს

239
00:13:27,295 --> 00:13:28,649
დიდი მადლობა.

240
00:13:28,673 --> 00:13:33,465
(აპლოდისმენტები)