Rozumienie etnicznych i religijnych podobieństw i różnic w państwie, albo w regionie, który był kiedyś Jugosławią może być całkiem mylące. Ale w tym filmiku chcę się na tym skupić. Jest to kluczowe do zrozumienia przyczyn I wojny światowej i oczywiście zrozumienia rozpadu Jugosławi, co było okropnym wydarzeniem podczas upadku komunizmu pod koniec lat 80tych i na początku lat 90tych. WIięc przede wszystkim dobrze jest zrozumieć skąd pochodzi słowo Jugosławia. Dosłownie odnosi się ono do południowych państw słowiańskich. "Jugo" odnosi się do południa a "sławia" do krajów słowiańskich. Kiedy ludzie mówią o językach słowiańskich, to mówią o językach używanych w tym regionie, ale również w większości Europy wschodniej i obecnej Rosji. Na niebiesko mamy zaznaczony obszar gdzie posługiwano się serbsko-chorwackim. Jest to dominujący język w tym regionie. I jest wiele dialektów, niektórzy ludzie mówią "to jest chorwacki, to czarnogórski albo serbski" albo cokolwiek. Ale większość językoznawców twierdzi, że są one bardzo bliskie. I możemy je skategoryzować jako jeden język, jako serbsko-chorwacki. I widzicie, że obecnie używa się go w dzisiejszej Chorwacji, Bośni i Hercegowinie, Serbii i Czarnogórze. To jest właśnie ta wspólna rzecz, która łączy cały ten region. Język słoweński jest również językiem słowiańskim jest blisko związany z serbsko-chorwackim. W Macedodii również używa się jezyka słowiańskiego. Jest bliższy bułgarskiemu, ale ma pewne związki z serbsko-chorwackim. Więc mamy to językowe połączenie w tym obszarze. To co dzieli ten obszar to religia i historia. Więc ten obszar, jeśli cofniemy się setki lat, był kontrolowany przez różne imperia. Imperium Austro-Węgierskie, Imperium Osmańskie. Jeśli chodzi o Imperium Austro-Węgierskie to mówimy o Imperium Rzymskiego Kościoła Katolickiego. Kiedy mówimy o Imperium Osmańskim to mamy do czynienia z Imperium Muzułmańskim. I miały one w posiadaniu różne części tego obszaru przez setki lat. Więc mamy tutaj miks religii i to często powiązane jest z poczuciem etniczności. Więc mamy tutaj pewnego rodzaju religijny rozpad byłej Jugosławii. Więc na różowo zaznaczyłem obszary gdzie dominował Kościół Rzymsko-katolicki. I mowię dominował bo tak naprawdę to wszystko jest ze sobą pomieszane. Więc Słowenia, Chorwacja - katolicy. Jeśli spojrzymy na Serbię i Czarnogórę to jest tam Cerkiew prawosławna. W Kosowie mamy muzułmańską większość, tutaj. I Kosowo, przed rozpadem było częścią Serbii i Czarnogóry, pomimo tego, że miało inną religię A w Bośni i Hercegowinie mamy prawdziwy miks. Połowa populacji, i to zmieniało się przez wieki, wyznaje Islam. I to tutaj wszystko zaczyna byc mylące. Jeśli ludzie mówią o Bośniaku, to mówią o bośniackim Muzułmaninie. Ale Bośnia i Hercegowina ma również znaczące frakcje Serbów, którzy należą do Cerkwi prawosławnej, i to dlatego mamy tutaj również brązowy kolor, jest to jedna trzecia populacji i tutaj znajduje się także całkiem spora populacja wyznania katolickiego albo możemy powiedzieć bośniackich Chorwatów. Więc to może być bardzo mylące, nawet jeśli słyszycie jej historię, albo słyszycie to w wiadomościach. Pamiętam, że jak słyszałem o tym w latach 90tych to było to bardzo mylące. Jeśli ktoś mówi o bośniackim Muzułmaninie, albo o Bośniaku to jest to Muzułmanin mieszkający w Bośni, właśnie do tego się odnoszą. Jeśli mówią bośniacki Chorwat, to będzie to etnicznie Chorwat, który mieszka w Bośni. I zazwyczaj jest katolikiem. I jeśli mamy bośniackiego Serba, to jest to ktoś kto etnicznie identyfikuje się jako Serb, który żyje w Bośni i Hercegowinie, ale prawdopodobnie należy do Cerkwi prawosławnej. Więc możecie sobie wyobrazić, że mamy te silne językowe i nawet etniczne więzi, ale w pewnym momencie z powodu religii i zmian w dialekcie, mamy również znaczącą ilość różnic, zwłaszcza jeśli spawy przybierają nieprzyjemny obrót. tak jak w przypadku upadku komunizmu. Więc mam nadzieję, że to jest podstawą podobieństw i różnic w tym obszarze. I pomoże nam to w zrozumieniu tego co doprowadziło nas do I wojny światowej albo co ją wywołało, jak również te okropieństwa które widzieliśmy na początku lat 90tych. I aby skończyć z odrobiną kontekstu to nie był zjednoczony kraj przed I wojną światową. Wojna przyspieszyła to pragnienie aby zjednoczyć ten kraj. Te grupy etniczne, językowe były rozdzielone pomiędzy Imperium Austro-Węgierskie i Osmańskie, Tuż przed I wojną światową mieliśmy upadek Imperium Osmańskiego, które zezwoliło ludziom na utworzenie zjednoczonego państwa. I wojna światowa była katalizatorem, który zezwolił Jugosławii na zjednoczenie się. I było ona zjednoczona w różnych postaciach aż do upadku komunizmu. I mimo że było to państwo socjalistyczne, komunistyczne podczas Zimnej Wojny, to zawsze miało dziwną i daleką relację ze Związkiem Radzieckim. Ale po upadku komunizmu, który trzymał ją razem, zwłaszcza te różnice religijne i te etniczne i religijne różnice doprowadziły do jej rozpadu.