WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:07.000
Günaydın. Nasılsınız? Harika gidiyor, değil mi?

00:00:07.000 --> 00:00:11.000
Bütün bu organizasyon ve yapılmış konuşmalar karşısında afallamış durumdayım.

00:00:11.000 --> 00:00:15.000
Hatta, şimdi şu an burayı terkediyorum. (Kahkaha)

00:00:15.000 --> 00:00:19.000
Konferans boyunca üç tema vardı işlenen,

00:00:19.000 --> 00:00:23.000
değil mi, ki aslına bakarsanız bu temalar benim konuşmak istediğim

00:00:23.000 --> 00:00:25.000
konu ile doğrudan ilintiliydi.

00:00:25.000 --> 00:00:29.000
Bunlardan ilki, bütün bu sunumların ve buradaki insanların,

00:00:29.000 --> 00:00:32.000
insan doğasındaki yaratıcılık eğilimine başlı başına

00:00:32.000 --> 00:00:35.000
kanıt teşkil etmesi. Çeşitliliğine ve genişliğine

00:00:35.000 --> 00:00:38.000
bir bakınız sadece. İkincisi ise

00:00:38.000 --> 00:00:41.000
gelecek teması altında yapılmış konuşmalar, aslına bakarsanız, bizi öyle bir pozisyona soktu ki

00:00:41.000 --> 00:00:43.000
ileride gerçekten ne olacağı konusunda neredeyse hiç bir fikrimiz yok.

00:00:43.000 --> 00:00:45.000
Gelecekte ne olur, ne biter öngöremiyoruz.

NOTE Paragraph

00:00:45.000 --> 00:00:48.000
Eğitim konusuyla ilgiliyim--

00:00:48.000 --> 00:00:51.000
aslında bana sorarsanız, eğitime karşı herkesin az çok bir ilgisi olduğunu düşünüyorum.

00:00:51.000 --> 00:00:53.000
Öyle değil mi? Misal, ben şunu çok ilginç buluyorum.

00:00:53.000 --> 00:00:56.000
Eğer bir akşam yemeğine davet edilmiş iseniz ve eğitim ile

00:00:56.000 --> 00:00:59.000
ilgili çalıştığınızı söylerseniz

00:00:59.000 --> 00:01:06.000
aslında dürüst olmak gerekirse, eğer eğitim konusunda çalışmalar yürütüyorsanız, akşam yemeği partilerinde pek sık boy gösteremezsiniz.

00:01:06.000 --> 00:01:09.000
(Kahkaha) Çünkü gayet kimse sizi çağırmaz.

00:01:09.000 --> 00:01:14.000
Ve olur da eskaza birisine iştirak etmiş olursanız, bir dahaki sefer için de davet edilmek aklınızın ucundan geçmesin, ki bu bana hep garip gelmiştir.

00:01:14.000 --> 00:01:16.000
Ama olur da orada bulunursanız ve kimliğinizi afişe ederseniz

00:01:16.000 --> 00:01:18.000
hani bilirsiniz işte, "Ne ile uğraşıyorsun?" diye sorarlar

00:01:18.000 --> 00:01:20.000
ve siz onlara eğitim işi ile uğraştığınızı söylerseniz

00:01:20.000 --> 00:01:24.000
ardından yüzlerinin renk attığını görebilirsiniz. Gayet şu haldedirler,

00:01:24.000 --> 00:01:30.000
"Aman tanrım," bilirsiniz işte, "Neden ben? Bütün hafta boyunca dışarıda geçirdiğim tek gecede hem de" (Kahkaha)

00:01:30.000 --> 00:01:32.000
Ama eğer onlara kendi aldıkları eğitimi soracak olursanız

00:01:32.000 --> 00:01:34.000
sizi köşeye sıkıştırırlar. Çünkü bu insanların içinde olan

00:01:34.000 --> 00:01:37.000
şeylerden biridir, haksız mıyım?

00:01:37.000 --> 00:01:40.000
Din, para ve diğer şeylerde olduğu gibi.

00:01:40.000 --> 00:01:44.000
Eğitime büyük bir ilgim var, ve hepimizin olduğunu düşünüyorum.

00:01:44.000 --> 00:01:46.000
Gerçekten eğitime karşı büyük haklı bir ilgimiz var,

00:01:46.000 --> 00:01:49.000
ve kısmen bunun sebebi, eğitimin bizleri o hakkında hiç bir fikrimizin olmadığı

00:01:49.000 --> 00:01:52.000
geleceğe taşıyacak olan yegane araç olması.

00:01:52.000 --> 00:01:55.000
Eğer düşünecek olursanız, bu yıl okula başlayan çocuklar

00:01:55.000 --> 00:02:01.000
2065 yılında emekli olmuş olacaklar. Geçtiğimiz dört gün boyunca

00:02:01.000 --> 00:02:04.000
önümüze sunulan bütün uzman görüşlere rağmen, dünyanın sadece beş yıl içerisinde bile

00:02:04.000 --> 00:02:06.000
neye benzeyeceği kimse tarafından tahmin edilemiyor.

00:02:06.000 --> 00:02:08.000
Ve bizler bu belirsiz gelecek için onları eğitmekle hükümlüyüz.

00:02:08.000 --> 00:02:11.000
Olaya böyle baktığımızda mevzu bahis tahmin edilememezlik

00:02:11.000 --> 00:02:13.000
gerçekten korkutucu boyutlarda.

NOTE Paragraph

00:02:13.000 --> 00:02:15.000
Ve üçüncü olarak

00:02:15.000 --> 00:02:20.000
herşeye rağmen, çocukların sahip olduğu

00:02:20.000 --> 00:02:23.000
olağanüstü kapasite konusunda hepimiz hemfikiriz.

00:02:23.000 --> 00:02:25.000
Özellikle söz konusu yeni fikirler olduğunda. Mesela, Sirena dün gece harikuladeydi.

00:02:25.000 --> 00:02:28.000
Öyle değil mi? Sadece ne yapabildiğini görmekten bahsediyorum.

00:02:28.000 --> 00:02:33.000
Ve o istisnai bir örnek, fakat bana sorarsanız çocukluk dönemini bir bütün olarak

00:02:33.000 --> 00:02:36.000
ele aldığınızda görürsünüz ki çok da istisnai bir durum değil.

00:02:36.000 --> 00:02:39.000
Sirena'ya baktığınızda göreceğiniz şey, yeteneğini keşfedip olağanüstü bir adanmışlıkla

00:02:39.000 --> 00:02:41.000
bunun üstüne giden bir insandır. Ve benim argümanım şudur ki;

00:02:41.000 --> 00:02:43.000
bütün çocuklar inanılmaz yeteneklere sahiptir.

00:02:43.000 --> 00:02:45.000
Ve bizler onları harcıyoruz, hem de acımasızca.

00:02:45.000 --> 00:02:48.000
Böylelikle, bugün burada eğitim ve sahip olduğumuz

00:02:48.000 --> 00:02:51.000
yaratıcılık hakkında konuşmak istiyorum. Bana sorarsanız

00:02:51.000 --> 00:02:54.000
şu an yaratıcılık en az okur-yazarlık kadar eğitimde önemli

00:02:54.000 --> 00:02:58.000
ve bizler aynı statüdeymişcesine muamele etmeliyiz.

00:02:58.000 --> 00:03:06.000
(Alkış) Teşekkürler. Bu kadardı, konuşmam bitti.

00:03:06.000 --> 00:03:10.000
Çok teşekkür ederim. (Kahkaha) Neyse, hala 15 dakikamiz var.

00:03:10.000 --> 00:03:17.000
Evet, ben doğduğumda -- hayır. (Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:03:17.000 --> 00:03:21.000
Geçenlerde harika bir hikaye duydum -- Anlatmaya bayılıyorum --

00:03:21.000 --> 00:03:25.000
Resim dersindeki küçük bir kız hakkında. Altı yaşında,

00:03:25.000 --> 00:03:27.000
en arkada oturmuş, resim yapan bir kız.

00:03:27.000 --> 00:03:29.000
ve öğretmenine soracak olursanız bu küçük kız derse hemen hemen

00:03:29.000 --> 00:03:33.000
hiç ilgi göstermiyordu. O gün hariç. O gün nedense bütün ilgisi yaptığı resimdeydi.

00:03:33.000 --> 00:03:35.000
Öğretmenin ağzı açık kalmış tabii bu durum karşısında. Kızın yanına yaklaşmış,

00:03:35.000 --> 00:03:38.000
ve sormuş, "Ne çiziyorsun?"

00:03:38.000 --> 00:03:41.000
"Tanrı'nın resmini çiziyorum", demiş kız.

00:03:41.000 --> 00:03:44.000
"Ama hiç kimse Tanrı'nın nasıl göründüğünü bilmiyor.", demiş öğretmen.

00:03:44.000 --> 00:03:51.000
"Problem değil, bir dakika içinde bilecekler", demiş kız.

00:03:51.000 --> 00:03:52.000
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:03:52.000 --> 00:03:57.000
Oğlum İngiltere'de dört yaşındayken --

00:03:57.000 --> 00:04:00.000
aslında her yerde dört yaşındaydı, dürüst olmak gerekirse. (Kahkaha)

00:04:00.000 --> 00:04:06.000
Tamam tamam, nereye giderse gitsin, o yıl dört yaşındaydı.

00:04:06.000 --> 00:04:08.000
Doğum (Hz.İsa'nın doğumu) oyununda bir rolü vardı.

00:04:08.000 --> 00:04:11.000
Hikayeyi hatırlıyor musunuz? Gülmeyin, önemli bir hikaye.

00:04:11.000 --> 00:04:14.000
Gerçekten önemli bir hikaye, hatta Mel Gibson serisini çekmişti.

00:04:14.000 --> 00:04:19.000
Belki görmüşsünüzdür: "Doğum II". Neyse, James, Joseph rolünü almıştı

00:04:19.000 --> 00:04:22.000
ki biz bu konuda epey heyecanlıydık.

00:04:22.000 --> 00:04:24.000
Ne de olsa biz bunu başrollerden biri olarak düşünüyorduk.

00:04:24.000 --> 00:04:26.000
Mekanı "Joseph, James Robinson'dur." yazılı tişörtler giyen

00:04:26.000 --> 00:04:29.000
bir sürü insanla doldurmuştuk. (Kahkaha)

00:04:29.000 --> 00:04:31.000
Konuşmasına gerek yoktu, ama o bölümü bilirsiniz

00:04:31.000 --> 00:04:34.000
hani üç kralın geldiği. Hediyeler sunmak için gelirler,

00:04:34.000 --> 00:04:36.000
ve altın, tütsü ve mür getirirler.

00:04:36.000 --> 00:04:38.000
Bu gerçekten oldu. Orada oturuyorduk

00:04:38.000 --> 00:04:40.000
ve sanırsam o sırada replik sırasını karıştırdılar,

00:04:40.000 --> 00:04:42.000
çünkü daha sonra küçük çocukla konuştuk ve sorduk,

00:04:42.000 --> 00:04:44.000
"Sence doğru oldu mu?". O da, "Evet, niye, yanlış mıydı?" demişti.

00:04:44.000 --> 00:04:46.000
Sadece sırayı karıştırmıslardı bence, o kadar.

00:04:46.000 --> 00:04:47.000
Her neyse 3 çocuk sahneye geldi,

00:04:47.000 --> 00:04:49.000
kafalarında çay süzgeci olan dört yaşındaki çocuklar,

00:04:49.000 --> 00:04:52.000
ve kutuları yere bıraktılar.

00:04:52.000 --> 00:04:54.000
ve ilk çocuk "Sana altın getirdim", dedi.

00:04:54.000 --> 00:04:57.000
Ve ikinci çocuk, "Sana mür getirdim", dedi.

00:04:57.000 --> 00:05:11.000
Ve üçüncüsü, "Bunu Frank gönderdi." (Kahkaha) (Burada ingilizce kelime oyunu var. frankincense -> frank sent this)

NOTE Paragraph

00:05:11.000 --> 00:05:13.000
Bütün bunların ortak noktası şu ki; çocuklar şanslarını denemekten korkmayacaklar.

00:05:13.000 --> 00:05:16.000
Bilmeseler de, devam edecekler.

00:05:16.000 --> 00:05:19.000
Haklı değil miyim? Yanlış yapmaktan korkmuyorlar.

00:05:19.000 --> 00:05:24.000
Şimdi, yanlış yapmak yaratıcı olmakla aynı şeydir demek istemiyorum.

00:05:24.000 --> 00:05:25.000
Bildiğimiz şu ki,

00:05:25.000 --> 00:05:28.000
eğer yanlış yapmaya hazırlıklı değilseniz,

00:05:28.000 --> 00:05:31.000
hiç bir zaman orijinal birşey bulamazsınız.

00:05:31.000 --> 00:05:34.000
Eğer yanlış yapmaya hazırlıklı değilseniz. Ve zamanla yetişkin olduklarında,

00:05:34.000 --> 00:05:36.000
çoğu çocuk bu kapasitesini yitiriyor.

00:05:36.000 --> 00:05:39.000
Yanlış yapmaktan korkar hale geliyorlar.

00:05:39.000 --> 00:05:41.000
Ve firmalarımızı da bu şekilde yönetiyoruz, yeri gelmişken.

00:05:41.000 --> 00:05:44.000
Hataları damgalıyoruz. Ve mevcut

00:05:44.000 --> 00:05:47.000
ulusal eğitim sistemlerimizde de bir çocuğun yapabileceği

00:05:47.000 --> 00:05:50.000
en kötü şey "hatalar"dır.

00:05:50.000 --> 00:05:53.000
Ve sonuç şu ki insanları yaratıcı kapasitelerinin dışına yönelik

00:05:53.000 --> 00:05:56.000
eğitiyoruz. Picasso bir keresinde,

00:05:56.000 --> 00:05:59.000
Bütün çocukların sanatçı olarak doğduklarını söylemiş.

00:05:59.000 --> 00:06:03.000
Problem büyüdüğümüzde de sanatçı olarak kalabilmekte. Şuna yürekten inanıyorum:

00:06:03.000 --> 00:06:05.000
bizler yaratıcılık özelliğimize yönelik değil,

00:06:05.000 --> 00:06:08.000
aksi yönde büyüyoruz. Ya da daha doğrusu, ondan uzaklaştırılacak şekilde eğitiliyoruz.

00:06:08.000 --> 00:06:10.000
Peki, niye bu, bu şekilde oluyor?

NOTE Paragraph

00:06:10.000 --> 00:06:14.000
Beş yıl öncesine değin Stratford-on-Avon'da yaşadım.

00:06:14.000 --> 00:06:16.000
Hatta Stratford'tan Los Angeles'a taşındık.

00:06:16.000 --> 00:06:20.000
Ne kadar kesintisiz bir geçiş olduğunu hayal edebilirsiniz

00:06:20.000 --> 00:06:22.000
(Kahkaha) Aslında,

00:06:22.000 --> 00:06:24.000
Snitterfield denilen bir yerde yaşadık,

00:06:24.000 --> 00:06:26.000
Stratford'un biraz dışında, Shakespeare'in

00:06:26.000 --> 00:06:31.000
babasının doğduğu yerde. Bunu söylediğimde yeni bir düşünceye gark oldunuz mu? Ben öyle olmuştum.

00:06:31.000 --> 00:06:33.000
Shakespeare'in bir babası olduğunu hiç düşünmemiştiniz, öyle değil mi?

00:06:33.000 --> 00:06:35.000
Öyle değil mi? Çünkü Shakespeare'i bir çocuk olarak

00:06:35.000 --> 00:06:37.000
düşünmemiştiniz, değil mi?

00:06:37.000 --> 00:06:40.000
Shakespeare yedi yaşında? Ben hiç düşünmemiştim. Demek istiyorum ki,

00:06:40.000 --> 00:06:42.000
O da bir zamanlar yedi yaşındaydı. O da

00:06:42.000 --> 00:06:51.000
birinin İngilizce sınıfındaydı bir zamanlar, öyle değil mi? Ne kadar da rahatsız edici olmalı.

00:06:51.000 --> 00:07:05.000
(Kahkaha) "Daha fazla çalışmalısın". Babası tarafından yatağa gönderilmiştir, bilirsiniz,

00:07:05.000 --> 00:07:08.000
Shakespeare'e," Hemen yatağa git, şimdi",

00:07:08.000 --> 00:07:10.000
William Shakespeare'e, "ve kalemi bırak.

00:07:10.000 --> 00:07:18.000
Ve bu şekilde konuşmayı kes. Herkesin kafasını karıştıyorsun."

00:07:18.000 --> 00:07:23.000
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:07:23.000 --> 00:07:26.000
Neyse, Stratford'tan Los Angeles'a taşındık,

00:07:26.000 --> 00:07:30.000
ve bu geçiş hakkında birşey söylemek istiyorum, aslında.

00:07:30.000 --> 00:07:33.000
Oğlum gelmek istemedi.

00:07:33.000 --> 00:07:36.000
İki çocuğum var. O şu an 21; kızım 16.

00:07:36.000 --> 00:07:38.000
Los Angeles'a gelmek istemedi. Orayı sevmişti,

00:07:38.000 --> 00:07:43.000
ama İngiltere'de bir kız arkadaşı vardı. Hayatının aşkı, Sarah.

00:07:43.000 --> 00:07:45.000
Onu bir aydır tanıyordu.

00:07:45.000 --> 00:07:48.000
Uyarayım, dördüncü yıl dönümlerini kutlamışlardı,

00:07:48.000 --> 00:07:52.000
çünkü 16 yaşındayken bir ay göründüğünden daha uzun gelir insana.

00:07:52.000 --> 00:07:54.000
Neyse, uçaktayken gerçekten çok üzgündü,

00:07:54.000 --> 00:07:56.000
ve "Bir daha hiç bir zaman Sarah gibi bir kız bulamayacağım", demişti.

00:07:56.000 --> 00:07:58.000
Ve bunun böyle olmasından, açıkça söylemek gerekirse, biz gayet memnunduk,

00:07:58.000 --> 00:08:10.000
çünkü halihazırda ülkeden ayrılma sebebimiz o kızın ta kendisiydi.

00:08:10.000 --> 00:08:13.000
(Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:08:13.000 --> 00:08:16.000
Ama Amerika'ya taşınınca bir şeyin farkına varıyorsunuz,

00:08:16.000 --> 00:08:18.000
ve dünyada yolculuk yaparken:

00:08:18.000 --> 00:08:22.000
dünya üzerindeki her eğitim sistemi aynı konu hiyerarşisine sahip.

00:08:22.000 --> 00:08:24.000
Hepsi. Nereye giderseniz gidin.

00:08:24.000 --> 00:08:26.000
Öbür türlü olacağını sanıyorsunuz ama, öyle değil.

00:08:26.000 --> 00:08:29.000
En tepede matematik ve diller,

00:08:29.000 --> 00:08:31.000
sonra insani bilimler, ve en altta sanat.

00:08:31.000 --> 00:08:33.000
Dünyada heryerde.

00:08:33.000 --> 00:08:36.000
Ve yine her sistemde,

00:08:36.000 --> 00:08:38.000
sanat dahilinde de bir hiyerarşi var.

00:08:38.000 --> 00:08:40.000
Resim ve müziğe normal olarak daha fazla ağırlık veriliyor okullarda

00:08:40.000 --> 00:08:43.000
drama ve dansa kıyasla. Ve gezegenimizde çocuklara hergün matematik öğrettiğimiz

00:08:43.000 --> 00:08:45.000
şekliyle dans öğretilen bir

00:08:45.000 --> 00:08:48.000
eğitim sistemi yok. Neden?

00:08:48.000 --> 00:08:50.000
Neden olmasın? Bence bu soru daha önemli.

00:08:50.000 --> 00:08:53.000
Matematiğin çok önemli olduğunu düşünüyorum, ama dans da öyle.

00:08:53.000 --> 00:08:56.000
Eğer izin verilirse çocuklar her zaman dans ederler, hepimiz ederiz.

00:08:56.000 --> 00:08:59.000
Hepimizin vücudu var, değil mi? Bir toplantı mı kaçırdım?

00:08:59.000 --> 00:09:03.000
(Kahkaha) Gerçekten, olan şu ki,

00:09:03.000 --> 00:09:05.000
çocuklar büyüdükçe, onları belden yukarı doğru artan bir şekilde

00:09:05.000 --> 00:09:08.000
eğitmeye başlıyoruz. Ve daha sonra kafalarına odaklanıyoruz.

00:09:08.000 --> 00:09:10.000
Ve hafifçe bir tarafa doğru. (Meraklısına beynin sol lobunun işlevi hakkında araştırma yapması tavsiye edilir.)

NOTE Paragraph

00:09:10.000 --> 00:09:14.000
Eğer bir uzaylı olarak eğitimi ziyaret edecek olsanız,

00:09:14.000 --> 00:09:17.000
ve deseniz "Halk eğitimi, ne içindir?"

00:09:17.000 --> 00:09:19.000
Eğer çıktıya bakacak olursanız, bence şu karara varırsınız,

00:09:19.000 --> 00:09:21.000
kim başarılı olarak addediliyor,

00:09:21.000 --> 00:09:23.000
kim herkesin yaptığını yapıyorsa,

00:09:23.000 --> 00:09:26.000
kim ödüllendirilmişse , kim kazanlarsa--

00:09:26.000 --> 00:09:29.000
Eğitimin bütün amacının şu olduğu kararına varırsınız

00:09:29.000 --> 00:09:30.000
bütün dünyada

00:09:30.000 --> 00:09:34.000
üniversite profesörleri yetiştirmek. Öyle değil mi?

00:09:34.000 --> 00:09:36.000
En tepedeki insanlar onlardır.

00:09:37.000 --> 00:09:40.000
Ben de onlardan biriyim, ne var yani?! (Kahkaha)

00:09:40.000 --> 00:09:44.000
Ve ben şahsen profesörleri severim, ama

00:09:44.000 --> 00:09:48.000
onları bütün insanlığın varabildiği en üst başarı noktası olarak görmemeliyiz

00:09:48.000 --> 00:09:50.000
O da sadece bir yaşam şekli.

00:09:50.000 --> 00:09:52.000
Fakat tabii daha nadir bulunan bir yaşam şekli.

00:09:52.000 --> 00:09:54.000
ve bunu onlara değer verdiğim için söylüyorum.

00:09:54.000 --> 00:09:57.000
Profesörler hakkında acaip bir durum var, tecrübeme dayanarak söylüyorum

00:09:57.000 --> 00:10:00.000
hepsi değil ama, genellikle -- bir çoğu kafalarının içinde yaşıyorlar.

00:10:00.000 --> 00:10:02.000
Orada yaşıyorlar, ve kısmen bir tarafa doğru. (Bu noktada beynin sol lobuna gönderme yapıyor)

00:10:02.000 --> 00:10:06.000
Hatta kelimenin tam anlamıyla bedenlerinden soyutlanmışlardır neredeyse.

00:10:06.000 --> 00:10:08.000
Öyle ki, "beden" onlara tek bir şey ifade eder

00:10:08.000 --> 00:10:17.000
o da kafalarını taşımak için yegane araç olmasıdır.

00:10:17.000 --> 00:10:24.000
(Kahkaha) Kafalarını toplantılara bu şekilde götürürler.

00:10:24.000 --> 00:10:27.000
İnsanın beden dışı deneyim (Otoskopi) yoluyla kendini yukarıdan görebilmesine bir kanıt istiyorsanız

00:10:27.000 --> 00:10:30.000
profesörlerin konuştuğu bir konaklamalı

00:10:30.000 --> 00:10:32.000
bir konferansa katılın,

00:10:32.000 --> 00:10:35.000
ve son gece eğlencesi olan diskoya gidin onlarla beraber.

00:10:35.000 --> 00:10:39.000
(Kahkaha) Ve orada göreceksiniz, yaşını başını almış kadınlar ve erkekler

00:10:39.000 --> 00:10:43.000
kontrolsüz bir şekilde, ritm ile uyumsuz bir halde kıvırıyorlar

00:10:43.000 --> 00:10:47.000
bekliyorlar ki bitsin, böylelikle eve gidip bu gece hakkında bir makale yazabilsinler.

NOTE Paragraph

00:10:47.000 --> 00:10:53.000
Şu anda bizim eğitim sistemimiz akademik yetenekler göz önünde bulundurularak dizayn edilmiştir.

00:10:53.000 --> 00:10:56.000
Ve bunun böyle gerçekleşmesinin bir sebebi vardı.

00:10:56.000 --> 00:10:58.000
Bütün sistem 19. yüzyıldan önce, dünya çapında

00:10:58.000 --> 00:11:00.000
ortalıkta herhangi bir eğitim sistemi yokken ilk defa ortaya çıktı.

00:11:00.000 --> 00:11:03.000
Ve dahası hepsi endüstrileşmenin ihtiyacını karşılamak♪

00:11:03.000 --> 00:11:04.000
üzere oluşturuldu.

00:11:04.000 --> 00:11:07.000
Bu yüzden hiyerarşinin temelinde iki fikir var.

00:11:07.000 --> 00:11:11.000
Birincisi, en tepede iş sahası için en faydalı konular yer alacak

00:11:11.000 --> 00:11:13.000
Hatta bu yüzden büyük ihtimalle siz de okuldayken

00:11:13.000 --> 00:11:15.000
hoşlandığınız şeylerden, eğer böyle devam ederseniz

00:11:15.000 --> 00:11:17.000
bir işe sahip olamayacağınız söylenerek

00:11:17.000 --> 00:11:20.000
uzaklaştırıldınız. Öyle değil mi?

00:11:20.000 --> 00:11:22.000
Müzikle uğraşma, müzisyen olmayacaksın;

00:11:22.000 --> 00:11:24.000
resim yapma, ressam olmayacaksın.

00:11:25.000 --> 00:11:29.000
İyi tavsiye-- fakat şimdi görüyoruz ki büyük bir yanılgı. Bütün dünya

00:11:29.000 --> 00:11:30.000
köklü bir değişim girdabına girdi.

00:11:30.000 --> 00:11:33.000
Ve ikincisi, zeka algımızı domine eden

00:11:33.000 --> 00:11:34.000
akademik yetenek,

00:11:34.000 --> 00:11:37.000
çünkü sistemi üniversiteler dizayn etti.

00:11:37.000 --> 00:11:39.000
Eğer bütün dünyadaki eğitim sistemlerini

00:11:39.000 --> 00:11:41.000
düşünürseniz, halk eğitimi öğrencileri üniversiteye hazırlayan

00:11:41.000 --> 00:11:43.000
bir süreçtten öte bir anlam taşımamaktadır.

00:11:43.000 --> 00:11:46.000
Ve sonuç olarak bir çok yetenekli,

00:11:46.000 --> 00:11:48.000
zeki, yaratıcı insan aslında hiç de öyle olmadıklarını düşünüyor,

00:11:48.000 --> 00:11:50.000
çünkü okulda iyi oldukları şeylere değer

00:11:50.000 --> 00:11:54.000
verilmiyor, ya da daha fenası küçümseniyor.

00:11:54.000 --> 00:11:56.000
Ve bence bu şekilde devam ederek durumu kurtaramayız.

NOTE Paragraph

00:11:56.000 --> 00:11:58.000
UNESCO'ya göre gelecek 30 yılda

00:11:58.000 --> 00:12:01.000
dünya çapında tarihin başlangıcından bu yana olduğundan

00:12:01.000 --> 00:12:03.000
daha fazla insan mezun olmuş olacak.

00:12:03.000 --> 00:12:05.000
Daha fazla insan, bu konuştuğumuz bütün bu şeylerin

00:12:05.000 --> 00:12:07.000
bileşimi--

00:12:07.000 --> 00:12:10.000
teknoloji ve onun dönüşümü iş, demografi ve

00:12:10.000 --> 00:12:12.000
nüfustaki dev patlama.

00:12:12.000 --> 00:12:15.000
Birden, lisans derecelerinin pek kıymeti kalmadı. Doğru değil mi?

00:12:15.000 --> 00:12:19.000
Ben öğrenciyken eğer lisans dereceniz varsa bir işiniz olurdu.

00:12:19.000 --> 00:12:22.000
Eğer işiniz olmadıysa bu istemediğiniz içindi.

00:12:22.000 --> 00:12:25.000
Ve doğruyu söylemek gerekirse ben istemiyordum. (Kahkaha)

00:12:25.000 --> 00:12:30.000
Ama şimdi lisans derecesine sahip çocuklar

00:12:30.000 --> 00:12:31.000
eve video oyunu oynamaya geri dönüyorlar,

00:12:31.000 --> 00:12:34.000
çünkü bir önceki işinizde lisans derecesine ihtiyacınız varken şimdi mastera ihtiyacınız var

00:12:34.000 --> 00:12:37.000
ve şimdi bir başkası içinde doktoraya ihtiyacınız var.

00:12:37.000 --> 00:12:39.000
Bu bir akademik enflasyon süreci.

00:12:39.000 --> 00:12:41.000
Ve bu demek oluyor ki bütün sistem ayaklarımızın

00:12:41.000 --> 00:12:43.000
altından kayıp gitmekte. Zeka algımızı köklü bir şekilde

00:12:43.000 --> 00:12:44.000
yeniden düşünmeye ihtiyacımız var.

NOTE Paragraph

00:12:44.000 --> 00:12:46.000
Zeka hakkında üç şey biliyoruz.

00:12:46.000 --> 00:12:49.000
Birincisi, türlü türlü olduğu. Dünyayı tecrübe ettiğimiz yollar

00:12:49.000 --> 00:12:51.000
ile düşünüyoruz. Görsel olarak düşünüyoruz,

00:12:51.000 --> 00:12:54.000
sesli düşünüyoruz, kinestetik olarak düşünüyoruz.

00:12:54.000 --> 00:12:57.000
Soyut olarak düşünüyoruz, hareket şeklinde düşünüyoruz.

00:12:57.000 --> 00:12:59.000
İkincisi, zeka dinamiktir.

00:12:59.000 --> 00:13:02.000
Dün izlediğimiz sunumlardaki gibi ,

00:13:02.000 --> 00:13:05.000
insan beynindeki etkileşimlere bakarsanız,

00:13:05.000 --> 00:13:07.000
zeka mükemmel bir şekilde etkileşimlidir.

00:13:07.000 --> 00:13:10.000
Beyin bölümlere ayrılmamıştır.

00:13:10.000 --> 00:13:13.000
Aslını bakarsak, yaratıcılık-- değerli orijinal fikirlere sahip

00:13:13.000 --> 00:13:15.000
olma aşaması olarak tanımladığım süreç --

00:13:15.000 --> 00:13:18.000
çoğu kez bir disipline ait olguyu başka bir disiplinle ifade

00:13:18.000 --> 00:13:21.000
etmekten geçiyor.

NOTE Paragraph

00:13:21.000 --> 00:13:23.000
Beynin böyle olmasının amacı var -- bu arada

00:13:23.000 --> 00:13:26.000
Corpus callosum denilen, beynin iki lobunu birleştiren

00:13:26.000 --> 00:13:28.000
bir sinir ağı vardır. Kadınlarda daha kalındır.

00:13:28.000 --> 00:13:30.000
Dün Helen'in yaptığı sunumdan yola çıkarak, kadınların muhtemelen bu yüzden

00:13:30.000 --> 00:13:34.000
aynı anda bir çok iş yapabildiğini düşünüyorum.

00:13:34.000 --> 00:13:36.000
Çünkü öylesiniz, değil mi?

00:13:36.000 --> 00:13:39.000
Bu konuda yığınla araştırma var, ama ben kendi özel hayatımdan biliyorum.

00:13:39.000 --> 00:13:41.000
Eğer karım evde yemek yapıyorsa--

00:13:41.000 --> 00:13:45.000
pek sık olmasada, şükür ki. (Kahkaha)

00:13:45.000 --> 00:13:48.000
Ama bilirsiniz, yapıyor-- hayır, bazı şeylerde iyidir--

00:13:48.000 --> 00:13:50.000
ama işte eğer yemek yapıyorsa,

00:13:50.000 --> 00:13:52.000
aynı anda telefonla konuşuyordur,

00:13:52.000 --> 00:13:55.000
çocuklarla konuşuyordur, tavanı boyuyordur,

00:13:55.000 --> 00:13:58.000
burada açık-kalp ameliyatı yapıyordur.

00:13:58.000 --> 00:14:01.000
Eğer ben yemek yapıyorsam, kapı kapalıdır, çocuklar dışarıdadır,

00:14:01.000 --> 00:14:04.000
telefonu meşgule bırakmışımdır, eğer o mutfağa gelirse rahatsız olurum

00:14:04.000 --> 00:14:17.000
Derim ki, "Terry, lütfen, burada yumurta yapmaya çalışıyorum. Müsade eder misin?" (Kahkaha)

00:14:17.000 --> 00:14:19.000
Hani eski bir felsefi düşünce vardır,

00:14:19.000 --> 00:14:22.000
eğer ormanda bir ağaç düşerse ve bunu hiç kimse duymazsa,

00:14:22.000 --> 00:14:25.000
Bu gerçekleşmiş midir? Bu eski hikayeyi hatırlıyorsunuz?

00:14:25.000 --> 00:14:28.000
Geçenlerde çok harika bir tişört gördüm üzerinde şey yazıyordu " Eğer bir adam ormanda

00:14:28.000 --> 00:14:31.000
aklından geçeni söylerse, ve onu hiç bir kadın duymazsa,

00:14:31.000 --> 00:14:40.000
hala haksız mıdır?" (Kahkaha)

NOTE Paragraph

00:14:40.000 --> 00:14:42.000
Ve zeka hakkındaki üçüncü şey,

00:14:43.000 --> 00:14:45.000
kendine özgü olmasıdır. Şu an yeni bir kitap yazıyorum

00:14:45.000 --> 00:14:47.000
adı "Tezahür", insanlarla yeteneklerini nasıl keşfettiklerine

00:14:47.000 --> 00:14:49.000
dair yapılan röportajlarından

00:14:49.000 --> 00:14:51.000
oluşuyor. İnsanların vardıkları noktalara nasıl geldiklerine hayran kalıyorum.

00:14:51.000 --> 00:14:54.000
Belki daha çoğu insanın duymadığı, Gillian Lynne,

00:14:54.000 --> 00:14:56.000
adındaki harika kadın ile yaptığı konuşmadan

00:14:56.000 --> 00:14:58.000
esinlenmiştim bu kitabı.

00:14:58.000 --> 00:15:00.000
Onu duymuş muydunuz? Bazıları duymuş. O bir kareograf

00:15:00.000 --> 00:15:02.000
ve herkes onun yaptığı işleri bilir.

00:15:02.000 --> 00:15:04.000
"Cats" ve "Phantom of Opera" yı yaptı.

00:15:04.000 --> 00:15:08.000
O harikadır. İngiltere'de Royal Ballet'te bulundum

00:15:08.000 --> 00:15:10.000
gördüğünüz gibi.

00:15:10.000 --> 00:15:12.000
Neyse, Gillian ve ben bir gün öğle yemeği yedik ve dedim ki,

00:15:12.000 --> 00:15:14.000
"Gillian, nasıl dansçı oldun?" Ve o

00:15:14.000 --> 00:15:16.000
ilginç bir hikayesi olduğunu söyledi, okuldayken,

00:15:16.000 --> 00:15:19.000
gerçekten ümitsizmiş. Ve okul, 30'lu yıllarda,

00:15:19.000 --> 00:15:21.000
ebeveynlerine yazı göndermiş, yazıda diyormuş ki "Biz

00:15:21.000 --> 00:15:23.000
Gillian'da öğrenme bozukluğu olduğunu düşünüyoruz. Konsantre olamıyormuş,

00:15:23.000 --> 00:15:25.000
durduğu yerde duramıyormuş. Bence şimdi olsaydı

00:15:25.000 --> 00:15:29.000
hiperaktif olduğunu söylerlerdi? Öyle değil mi? Ama bu 1930'lu yıllarda oluyor,

00:15:29.000 --> 00:15:32.000
ve daha o zaman hiperaktivite bulunmamıştı.

00:15:32.000 --> 00:15:35.000
Mevcut bir durum değildi. (Kahkaha)

00:15:35.000 --> 00:15:39.000
İnsanlar buna sahip olabileceklerinin farkında değillerdi.

NOTE Paragraph

00:15:39.000 --> 00:15:43.000
Neyse, bir uzmanı görmeye gitmişler,

00:15:43.000 --> 00:15:46.000
annesi ile birlikte.

00:15:46.000 --> 00:15:49.000
O uzaktaki bir sandalyede ellerinin üzerine

00:15:49.000 --> 00:15:51.000
oturmuş beklerken, annesi 20 dakika boyunca

00:15:51.000 --> 00:15:53.000
bu uzman ile Gillian'ın yaşadığı problemleri konuşmuş.

00:15:53.000 --> 00:15:57.000
İşte insanları rahatsız ettiğinden

00:15:57.000 --> 00:15:59.000
ödevini her zaman geç verdiğinden gibi gibi,

00:15:59.000 --> 00:16:01.000
işte 8 yaşındaki bu küçük kızın sebep olduğu sorunlar.

00:16:01.000 --> 00:16:04.000
Sonunda doktor annesinin yanından ayrıplıp Gillian'ın yanına oturmuş.

00:16:04.000 --> 00:16:06.000
ve demiş ki, "Gillian

00:16:06.000 --> 00:16:08.000
annenin bana anlattığı herşeyi dinledim

00:16:08.000 --> 00:16:10.000
ve onunla özel olarak konuşmam gerekiyor."

00:16:10.000 --> 00:16:13.000
Demiş ki, "Burada bekle, döneceğiz, uzun sürmeyecek."

00:16:13.000 --> 00:16:15.000
ve onu orada bırakıp annesi ile ayrılmışlar.

00:16:15.000 --> 00:16:17.000
Ama onlar odadan çıkarken masasının

00:16:17.000 --> 00:16:19.000
üzerinde duran radyoyu açmış doktor. Ve onlar

00:16:19.000 --> 00:16:21.000
odadan çıkınca, annesine,

00:16:21.000 --> 00:16:24.000
"Sadece dur ve onu izle", demiş. Ve onlar odadan çıkar çıkmaz

00:16:24.000 --> 00:16:28.000
o ayaklarının üzerinde, müziğe doğru hareket ettiğini söyledi.

00:16:28.000 --> 00:16:30.000
Ve onlar birkaç dakika onu dışarıdan izlemişler.

00:16:30.000 --> 00:16:33.000
ve uzman annesine dönüp,

00:16:33.000 --> 00:16:37.000
"Bayan Lynne, Gillian hasta değil, o bir dansçı.

00:16:37.000 --> 00:16:39.000
Onu bir dans okuluna götürün", demiş.

NOTE Paragraph

00:16:39.000 --> 00:16:41.000
"Ne oldu?" dedim,

00:16:41.000 --> 00:16:44.000
Dedi ki "Evet beni bir dans okuluna götürdü. Sana ne kadar harika olduğunu anlatamam.

00:16:44.000 --> 00:16:46.000
Bir odaya girdik ve orası benim gibi insanlarla

00:16:46.000 --> 00:16:49.000
doluydu. Kıpır kıpır insanlarla.

00:16:49.000 --> 00:16:52.000
Düşünmek için hareket etmesi gereken insanlarla. Düşünmek için hareket etmesi gereken.

00:16:52.000 --> 00:16:54.000
Bale yaptılar, step yaptılar, jazz yaptılar

00:16:54.000 --> 00:16:56.000
modern dans yaptılar, çağdaş dans yaptılar.

00:16:56.000 --> 00:16:59.000
Sonunda Royal Bale'ye giriş sınavına katıldı,

00:16:59.000 --> 00:17:01.000
orada dansçı oldu, Royal Bale'de mükemmel bir

00:17:01.000 --> 00:17:03.000
kariyeri oldu. Nihayet Royal Bale Okulu'ndan

00:17:03.000 --> 00:17:05.000
mezun oldu ve

00:17:05.000 --> 00:17:08.000
kendi şirketini kurdu, Gillian Lynne Dans Şirketi,

00:17:08.000 --> 00:17:11.000
Andrew Lloyd Weber'le tanıştı. Tarihteki en başarılı

00:17:11.000 --> 00:17:13.000
müzikaller yapımların bazılarından

00:17:13.000 --> 00:17:18.000
sorumlu oldu, milyonlara keyif verdi.

00:17:18.000 --> 00:17:21.000
ve o bir multi-milyoner. Bir başkası

00:17:21.000 --> 00:17:25.000
ona ilaç tedavisi verip ona

00:17:25.000 --> 00:17:27.000
sakinleşmesini söyleyebilirdi.

NOTE Paragraph

00:17:27.000 --> 00:17:30.000
Şimdi, Düşünüyorum -- (Alkış) Şuraya geliyor:

00:17:30.000 --> 00:17:32.000
Önceki akşam Al Gore konuştu

00:17:32.000 --> 00:17:35.000
ekoloji hakkıında, ve Rachel Carson tarafından başlatılan devrim hakkında.

00:17:35.000 --> 00:17:39.000
Gelecek için tek umudum

00:17:39.000 --> 00:17:42.000
insan ekolojisi için yeni bir anlayışı bizlere adapte etmek,

00:17:42.000 --> 00:17:46.000
ki bu anlayış dahilinde insanın sahip olduğu kapasitenin

00:17:46.000 --> 00:17:48.000
ne kadar zengin olduğunun farkına varmaktır.

00:17:48.000 --> 00:17:52.000
Eğitim sistemimiz, bizlerin dünyayı belli bir yer altı zenginliği için

00:17:52.000 --> 00:17:54.000
kazdığımız gibi aklımızı kazmakta.

00:17:54.000 --> 00:17:57.000
Ve gelecek için bu şekliyle aklımız yeterli hizmeti veremeyecek.

00:17:57.000 --> 00:18:00.000
Çocuklarımızı eğitirken ki ana prensiplerimizi

00:18:00.000 --> 00:18:02.000
yeniden düşünmeliyiz. Jonas Salk'tan mükemmel

00:18:02.000 --> 00:18:06.000
bir alıntı yapacağım "Eğer bütün böcekler

00:18:06.000 --> 00:18:09.000
dünyadan yokolacak olsaydı,

00:18:09.000 --> 00:18:12.000
50 yıl içerisinde dünyada hayat sona ererdi.

00:18:12.000 --> 00:18:15.000
Eğer insanoğlu dünyadan yok olsaydı,

00:18:15.000 --> 00:18:19.000
50 yıl içerisinde bütün yaşam kendini yeniler ve gelişirdi."

00:18:19.000 --> 00:18:21.000
Ve o haklı.

NOTE Paragraph

00:18:21.000 --> 00:18:24.000
TED'in bugün burada kutladığı şey insanın sahip olduğu hayalgücüdür. Bu bir hediyedir bizler için.

00:18:24.000 --> 00:18:28.000
Ve şimdi bu hediyeyi kullanırken dikkatli olmalıyız,

00:18:28.000 --> 00:18:31.000
akıllı davranarak, bu senaryoların gerçekleşmesine

00:18:31.000 --> 00:18:34.000
meydan vermemeliyiz. Ve bunu yapabilmemizin tek yolu

00:18:35.000 --> 00:18:38.000
yaratıcı kapasitelerimizi görerek,

00:18:38.000 --> 00:18:40.000
onların zenginliğinin farkına vararak, ve

00:18:40.000 --> 00:18:43.000
çocuklarımızın bunu gerçekleştimek için umudumuz olduğunu görerek olacaktır. Ve hedefimiz

00:18:43.000 --> 00:18:46.000
onların varlığını bir bütün olarak eğitmek, ki böylelikle onlar bu gelecekle yüzleşebilsinler.

00:18:46.000 --> 00:18:49.000
Bu arada -- biz bu geleceği göremeyebiliriz.

00:18:49.000 --> 00:18:52.000
ama onlar görecekler. Ve bizim işimiz onların bu gelecekten ortaya

00:18:52.000 --> 00:18:54.000
bir şeyler çıkarmalarına yardım etmek. Çok teşekkür ederim.