1
00:00:00,000 --> 00:00:07,000
सुभप्रभात। के छ त? सब ठिकठाक, हैन त?

2
00:00:07,000 --> 00:00:11,000
यी सबै कुराहरूले मलाई अचम्म र हैरान् तुल्यायो।

3
00:00:11,000 --> 00:00:15,000
वास्तवमा, म छोडेर जाँदैछु। (हाँसो)©

4
00:00:15,000 --> 00:00:19,000
यहाँ तीन बिषयहरू छन, हैन त,♫

5
00:00:19,000 --> 00:00:23,000
सम्मेलनको तयारी, र यी प्रासङ्गिक पनि छन्

6
00:00:23,000 --> 00:00:25,000
मैले भन्न चाहेका कुरासित।¼

7
00:00:25,000 --> 00:00:29,000
एउटा चाहिँ मानव सिर्जनशीलताको असाधारण प्रमाण

8
00:00:29,000 --> 00:00:32,000
हाम्रामा भएका सबै प्रस्तुतिहरूमा देखिएको छ

9
00:00:32,000 --> 00:00:35,000
र यहाँ उपस्थित सबै व्यक्तिहरूमा। मात्र यसको विविधता

10
00:00:35,000 --> 00:00:38,000
र यसको प्रकार। दोस्रो चाहिँ

11
00:00:38,000 --> 00:00:41,000
यसले हामीलाई एउटा यस्तो ठाउँमा पुर्र्याएको छ जहाँ अब अगाडि भविष्यमा के हुँदैछ भन्ने,

12
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
हामीलाई केहि थाहा छैन। अनि यो

13
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
कसरी सकिएला भन्ने केहि थाहा छैन।

14
00:00:45,000 --> 00:00:48,000
मलाई शिक्षामा रुचि छ --

15
00:00:48,000 --> 00:00:51,000
वास्तवमा, मलाई के लाग्छ भने सबैलाई शिक्षामा रुचि हुन्छ।

16
00:00:51,000 --> 00:00:53,000
तपाईँलाई छैन त? मलाई चाहिँ यो खुब रमाईलो लाग्छ।€

17
00:00:53,000 --> 00:00:56,000
यदि तपाईँ कुनै रात्रिभोजमा हुनुहुन्छ, र तपाईँले भन्नुभयो कि

18
00:00:56,000 --> 00:00:59,000
तपाईँ शिक्षा क्षेत्रमा काम गर्नुहुन्छ --

19
00:00:59,000 --> 00:01:06,000
वास्तवमा, प्रष्टै छ, यदि तपाईँ शिक्षामा काम गर्नुहुन्छ भने, तपाईं प्राय: भोजमै भेटिनुहुन्न।

20
00:01:06,000 --> 00:01:09,000
(हाँसो) तपाईंलाई कसैले सोध्दैन।

21
00:01:09,000 --> 00:01:14,000
अनि तपाईँलाई फेरि कसैले सोध्दैन, उत्सुक भएर। त्यो मेरो लागि अचम्मको कुरा हो।

22
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
तर यदि तपाईँ शिक्षामै काम गर्नुहुन्छ, अनि तपाईँले कसैलाई भन्नुभयो भने,

23
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
तपाईँलाई थाहै छ, उनीहरू भन्छन, "तपाईँ के गर्नुहुन्छ?"

24
00:01:18,000 --> 00:01:20,000
अनि तपाईँ आफू शिक्षामा काम गर्छु भन्नुहुन्छ,

25
00:01:20,000 --> 00:01:24,000
तपाईँले उनीहरूको अनुहारको रङ्ग हराएको देख्नुहुनेछ। तिनीहरू यस्तो खाले कुरा गर्छन्,

26
00:01:24,000 --> 00:01:30,000
"हे भगवान," थाहा छ, "मै चाहिँ किन? मेरो साताभरिको यहि एउटा रात्रिभोजमा।" (हाँसो)

27
00:01:30,000 --> 00:01:32,000
तर यदि तपाईँले उनीहरूको शिक्षाको बारेमा सोध्नुभयो भने,

28
00:01:32,000 --> 00:01:34,000
उनीहरूले तपाईँलाई जकड्नेछन्। किनभने यो एउटा त्यस्तो कुरा हो

29
00:01:34,000 --> 00:01:37,000
जसले मानिसको भित्रसम्म छुन्छ, हैन त?

30
00:01:37,000 --> 00:01:40,000
धर्म, अनि पैसा र अन्य कुराहरू जस्तै।♫

31
00:01:40,000 --> 00:01:44,000
मलाई शिक्षामा ठूलो रुचि छ, अनि मलाई लाग्छ हामी सबैलाई छ।

32
00:01:44,000 --> 00:01:46,000
यसमा हाम्रो एउटा ठूलो अन्तर्निहित स्वार्थ छ,♪

33
00:01:46,000 --> 00:01:49,000
केहि मात्रामा यसको कारण, शिक्षा नै यस्तो चिज हो जसले

34
00:01:49,000 --> 00:01:52,000
हामीले ग्रहण गर्न नसक्ने भविष्यमा हामीलाई लैजान्छ।

35
00:01:52,000 --> 00:01:55,000
एक पटक सोच्नुस त, यस वर्ष विद्यालय शुरु गरेका केटाकेटीहरू

36
00:01:55,000 --> 00:02:01,000
सन २०६५ मा निवृत्त हुनेछन्। कसैलाई थाहा छैन --

37
00:02:01,000 --> 00:02:04,000
गएका चार दिनमा यहाँ गरिएका सबै विशेषज्ञहरूका कुराहरूका बावजुद --

38
00:02:04,000 --> 00:02:06,000
यो विश्व पाँच वर्षमा

39
00:02:06,000 --> 00:02:08,000
कस्तो देखिनेछ भनेर। तरै पनि हामी

40
00:02:08,000 --> 00:02:11,000
उनीहरूलाई त्यसका निम्ति पढाईरहनु पर्दछ। त्यसैले यो अनुमानविहीनता, मलाई लाग्छ,

41
00:02:11,000 --> 00:02:13,000
अद्भुत किसिमको छ।®

42
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
र यसको तेस्रो कुरा के हो भने

43
00:02:15,000 --> 00:02:20,000
जे भएपनि, हामी सबै सहमत छौँ

44
00:02:20,000 --> 00:02:23,000
बच्चाहरूसँग हुने साँच्चै अद्भुत क्षमतामा --

45
00:02:23,000 --> 00:02:25,000
उनीहरूको नवीनताको क्षमतामा। मेरो मतलव, हिजो राती सिरेनाले अचम्मै गरिन,

46
00:02:25,000 --> 00:02:28,000
हैन त? उनले के गर्न सक्दी रहिछन भन्ने हेर्दा त।

47
00:02:28,000 --> 00:02:33,000
र उनी अपवाद हुन, तर मलाई लाग्छ हैनन,अझ यसरी भनौं,

48
00:02:33,000 --> 00:02:36,000
सम्पूर्ण बचपनभरिमै अपवाद।

49
00:02:36,000 --> 00:02:39,000
तपाईँले त्यहाँ देख्नुभएको एउटा असाधारण रुपमा समर्पित व्यक्ति हो

50
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
जोसँग एउटा प्रतिभा छ। र मेरो असहमति के छ भने,

51
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
सबै बच्चाहरूसँग अथाह प्रतिभा हुन्छ।€

52
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
र हामी ती प्रतिभालाई अत्यन्त निर्ममतापूर्वक नष्ट गर्दिन्छौं।

53
00:02:45,000 --> 00:02:48,000
त्यसैले म शिक्षाको बारेमा कुरा गर्न चाहन्छु र

54
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
म सिर्जनशीलताको बारेमा कुरा गर्न चाहन्छु। मेरो धारणा के हो भने

55
00:02:51,000 --> 00:02:54,000
अहिले शिक्षामा सिर्जनशीलताको महत्व पनि साक्षरताको जत्तिकै छ,

56
00:02:54,000 --> 00:02:58,000
र हामीले यसलाई उत्तिकै महत्वका साथ हेर्नु पर्छ।

57
00:02:58,000 --> 00:03:06,000
(ताली) धन्यवाद। वास्तवमा, मैले भन्न खोजेको त्यहि हो।

58
00:03:06,000 --> 00:03:10,000
धेरै धेरै धन्यवाद। (हाँसो) भनेपछि, अब १५ मिनेट बाँकि।

59
00:03:10,000 --> 00:03:17,000
अँ, म जन्मेको थिएँ ... अहँ। (हाँसो)

60
00:03:17,000 --> 00:03:21,000
मैले हालसालै एउटा गज्जबको कथा सुनेँ -- मलाई यो कथा भन्न रमाईलो लाग्छ --

61
00:03:21,000 --> 00:03:25,000
चित्रकला कक्षामा बसेकी एउटी सानी नानीको कथा। छ वर्षकी नानी

62
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
र उनी पछाडि बसेकी थिईन, चित्र कोर्दै,

63
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
शिक्षीकाले भन्थिन कि ती नानीले कुनै कुरामा ध्यान दिन्नथिन,

64
00:03:29,000 --> 00:03:33,000
तर यो चित्रकलाको कक्षामा उनले ध्यान दिएकी थिईन।

65
00:03:33,000 --> 00:03:35,000
शिक्षीकालाई खुब अचम्म लागेछ र उनको छैउमा गईछन्

66
00:03:35,000 --> 00:03:38,000
र भनिछन, "तिमीले के को चित्र बनाई राखेको?"

67
00:03:38,000 --> 00:03:41,000
अनि ती नानीले भनिछन, "म ईश्वरको चित्र बनाउँदैछु।"

68
00:03:41,000 --> 00:03:44,000
अनि शिक्षीकाले भनिछन, "तर ईश्वर कस्ता छन भनेर त कसैलाई पनि थाहा छैन।"¼

69
00:03:44,000 --> 00:03:51,000
अनि ती नानीले भनिछन, "एक मिनेटपछि सबैले थाहा पाउनेछन।"

70
00:03:51,000 --> 00:03:52,000
(हाँसो)

71
00:03:52,000 --> 00:03:57,000
जब मेरो छोरो बेलायतमा चार वर्षको थियो --

72
00:03:57,000 --> 00:04:00,000
वास्तवमा भन्दा, उ जहाँतहिँ चार वर्षकै थियो। (हाँसो)

73
00:04:00,000 --> 00:04:06,000
यदि ठ्याक्कै भन्ने हो भने, जहाँसुकै गएपनि, उ त्यस वर्ष चार वर्षको थियो।

74
00:04:06,000 --> 00:04:08,000
ऊ नेटिभिटी प्लेमा थियो।

75
00:04:08,000 --> 00:04:11,000
तपाईँ त्यो कथा सम्झिनुहुन्छ? अहँ, त्यो धेरै लामो थियो।

76
00:04:11,000 --> 00:04:14,000
यो लामो कथा थियो। मेल गिब्सनले यसको शृङ्खलै बनाएका छन।♫

77
00:04:14,000 --> 00:04:19,000
तपाईँले हेर्नुभएको होला: "नेटिभिटी २।" तर जेम्सले जोसेफको भूमिका पाएको थियो,

78
00:04:19,000 --> 00:04:22,000
जसले हामीलाई रोमाञ्चित बनाएको थियो।£

79
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
हामीले यसलाई एक मुख्य भूमिकाका रुपमा लिएका थियौँ।

80
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
अनि त्यहाँ टी-सर्टमा बोलाईएका टन्नै एजेन्टहरूको भिड थियो:

81
00:04:26,000 --> 00:04:29,000
"जेम्स रबिन्सन जोसेफ नै हो!" (हाँसो)

82
00:04:29,000 --> 00:04:31,000
उसले बोल्नु पर्ने थिएन, तर तपाईँलाई थाहै छ त्यो खण्ड

83
00:04:31,000 --> 00:04:34,000
जहाँ तीन राजाहरू आउँछन्। उनीहरूले उपहारहरू लिएर आउँछन्,

84
00:04:34,000 --> 00:04:36,000
र उनीहरूले सुन, फ्रान्किन्सेन्स र मिर लिएर आउँछन्।

85
00:04:36,000 --> 00:04:38,000
यो साच्चैँ नै भयो। हामी त्यहाँ बसिराखेका थियौँ

86
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
अनि मलाई लाग्छ उनीहरू कथाको क्रमबाट बाहिर गए,

87
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
किनभने हामीले पछि त्यो बच्चासँग कुरा गर्दा भन्यौँ,

88
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
"तिमीलाई ठिकै लाग्यो त?" अनि उसले भन्यो, "अँ, किन? केहि बिग्र्यो र?"

89
00:04:44,000 --> 00:04:46,000
उनीहरूले बद्लि गरे, त्यत्ति मात्रै हो।

90
00:04:46,000 --> 00:04:47,000
जे होस, ती तीनजना केटाहरू आए --

91
00:04:47,000 --> 00:04:49,000
टाउकामा टावेल राखेका चार वर्षे बच्चाहरू --

92
00:04:49,000 --> 00:04:52,000
अनि उनीहरूले ती बक्साहरू भुईँमा राखे,

93
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
अनि पहिलो केटोले भन्यो, "मैले यहाँको लागि सुन ल्याएको छु।"

94
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
अनि दोस्रो केटोले भन्यो, "मैले यहाँको लागि मिर ल्याएको छु।"

95
00:04:57,000 --> 00:05:11,000
अनि तेस्रो केटोले भन्यो, "फ्र्याङ्कले पठाएको।" (हाँसो)

96
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
यी कुराहरूमा समानता के छ भने बच्चाहरू अवसर लिईहाल्छन्।

97
00:05:13,000 --> 00:05:16,000
उनीहरूले कुनै कुरा जानेनन भने पनि केहि चाहिँ गरिहाल्छन्।

98
00:05:16,000 --> 00:05:19,000
हैन त? उनीहरू गलत हुन डराउँदैनन्।

99
00:05:19,000 --> 00:05:24,000
अब, मैले भन्न खोजेको कुरा यो हैन कि गलत हुनु र सिर्जनशील हुनु भनेको एकै हो।

100
00:05:24,000 --> 00:05:25,000
हामीलाई यो थाहा छ कि,

101
00:05:25,000 --> 00:05:28,000
यदि तपाईँ गलत हुन तयार हुनुहुन्न भने,

102
00:05:28,000 --> 00:05:31,000
तपाईँ कुनै कुरामा कहिल्यै मौलिकता ल्याउन सक्नुहुन्न।

103
00:05:31,000 --> 00:05:34,000
यदि तपाईँ गलत हुन तयार हुनुहुन्न भने। अनि बच्चाहरू जब बयस्क भईसक्छन्,

104
00:05:34,000 --> 00:05:36,000
धेरैजसोले त्यो क्षमता गुमाईसकेका हुन्छन्।

105
00:05:36,000 --> 00:05:39,000
उनीहरू गलत हुनबाट डराउने हुन्छन्।

106
00:05:39,000 --> 00:05:41,000
अनि, हामी हाम्रा कम्पनीहरू पनि यसरी नै चलाउँछौँ।®

107
00:05:41,000 --> 00:05:44,000
हामी गल्तीहरूलाई नराम्रो रुपमा हेर्छौँ। अनि हामी अहिले

108
00:05:44,000 --> 00:05:47,000
यस्तो प्रकारको राष्ट्रिय शिक्षा पद्धति चलाउँदैछौँ जहाँ

109
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
गल्ती भनेको तपाईँले गर्नैनहुने सबैभन्दा नराम्रो कुरा हो।

110
00:05:50,000 --> 00:05:53,000
र यसको परिणाम भने हामी मानिसलाई उनीहरूको सिर्जनशील क्षमताभन्दा

111
00:05:53,000 --> 00:05:56,000
बाहिर शिक्षा दिईराखेका छौं। पिकासोले एकपटक यसो भनेका थिए।

112
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
उनले भनेका थिए कि सबै बच्चाहरू जन्मिँदा कलाकार हुन्छन्।

113
00:05:59,000 --> 00:06:03,000
समस्या भने हामी बढ्दै जाँदा पनि कलाकारनै रहिरहनु हो। म यसलाई पूर्ण विश्वास गर्छु कि,

114
00:06:03,000 --> 00:06:05,000
हामी सिर्जनशीलतातिर बढ्दैनौ,

115
00:06:05,000 --> 00:06:08,000
हामी यसबाट बाहिरतिर बढ्छौँ। अझ भन्दा, हामी यसबाट बाहिर शिक्षित हुन्छौँ।

116
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
त्यसोभए किन यस्तो छ त?

117
00:06:10,000 --> 00:06:14,000
म करिब ५ बर्षअघिसम्म स्ट्र्याटफर्ड-अन-एभनमा बस्थेँ।

118
00:06:14,000 --> 00:06:16,000
वास्तवमा, हामी स्ट्र्याटफर्डबाट लस एञ्जलस सरेका हौँ।

119
00:06:16,000 --> 00:06:20,000
यसबाट यो परिवर्तन कति सजिलो भयो होला भनेर तपाईँले अनुमान गर्न सक्नुहुन्छ।

120
00:06:20,000 --> 00:06:22,000
(हाँसो) वास्तवमा,

121
00:06:22,000 --> 00:06:24,000
हामी एउटा स्निटरफिल्ड भन्ने ठाउँमा बस्थ्यौँ,

122
00:06:24,000 --> 00:06:26,000
स्ट्र्याटफर्डको केहि बाहिर मात्र, जहाँ

123
00:06:26,000 --> 00:06:31,000
शेक्सपियरका बाबु जन्मेका थिए। तपाईँ अर्को अचम्ममा पर्नु भयो? म चाहिँ परेको थिएँ है।

124
00:06:31,000 --> 00:06:33,000
तपाईँले शेक्सपियरका बाबु पनि थिए भनेर सोच्नुहुन्न, सोच्नुहुन्छ त?

125
00:06:33,000 --> 00:06:35,000
सोच्नु हुन्छ त? किनभने तपाईँ शेक्सपियर

126
00:06:35,000 --> 00:06:37,000
लाई बच्चाको रुपमा सोच्नुहुन्न, हैन त?

127
00:06:37,000 --> 00:06:40,000
सात वर्षका शेक्सपियर? मैले यो कुरा कहिल्यै सोचेको थिईन। मेरो मतलव, उनी

128
00:06:40,000 --> 00:06:42,000
एकपटक सात वर्षका त थिए नि। उनी

129
00:06:42,000 --> 00:06:51,000
कसैको अङ्ग्रेजी कक्षामा थिए, हैन त? त्यो कस्तो दिक्कलाग्दो हुन्थ्यो होला?

130
00:06:51,000 --> 00:07:05,000
(हाँसो) "अझ कडा परिश्रम गर्नुपर्छ।" उनका बाबुले सुत्न पठाउँदा, क्या त,

131
00:07:05,000 --> 00:07:08,000
शेक्सपियरलाई, "जाऊ सुत, चाँडै,"

132
00:07:08,000 --> 00:07:10,000
विलियम शेक्सपियरलाई, "अनि त्यो कलम छोड्दे त।

133
00:07:10,000 --> 00:07:18,000
अनि त्यसरी कुरा गर्नु हुँदैन। यसले सबैलाई दोधारमा पार्छ।"

134
00:07:18,000 --> 00:07:23,000
(हाँसो)

135
00:07:23,000 --> 00:07:26,000
जे होस, हामी स्ट्र्याटफर्डबाट लस एञ्जलस गयौँ,

136
00:07:26,000 --> 00:07:30,000
र म, वास्तवमा, त्यो परिवर्तनका बारे एउटा शब्द भन्न चाहन्छु।

137
00:07:30,000 --> 00:07:33,000
मेरो छोरो आउन चाहेको थिएन।

138
00:07:33,000 --> 00:07:36,000
मेरो दुई बच्चा छन्। ऊ अहिले २१ वर्षको भयो, मेरी छोरी १६ वर्षकी छ।

139
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
ऊ लस एञ्जलस आउन चाहेको थिएन। उसलाई यो ठाऊँ मन परेको थियो,

140
00:07:38,000 --> 00:07:43,000
तर बेलायतमा उसकी एकजना प्रेमिका थिई। सेरा, उसको जीवनकी प्रेमिका।

141
00:07:43,000 --> 00:07:45,000
ऊसले ऊनलाई चिनेको एकमहिना भएको थियो।

142
00:07:45,000 --> 00:07:48,000
ख्याल गर्नुस, ऊनीहरूले चौथो वार्षिकोत्सव मनाईसकेका थिए,

143
00:07:48,000 --> 00:07:52,000
किनभने १६ वर्षको हुँदा यो लामो समय हो।©

144
00:07:52,000 --> 00:07:54,000
जे होस, उसले हवाईजहाजमा साँच्चै चित्त दुखाएको थियो,

145
00:07:54,000 --> 00:07:56,000
अनि उसले भनेको थियो, "मैले सेराजस्तो अर्को केटी कहिल्यै भेटाउने छैन।"

146
00:07:56,000 --> 00:07:58,000
अनि हामीलाई भने यो कुराले खुशी लागिराखेको थियो, साँच्चै भन्दा,

147
00:07:58,000 --> 00:08:10,000
किनभने हामीले देश छोड्नुको मुख्य कारण ऊनी नै थिईन।

148
00:08:10,000 --> 00:08:13,000
(हाँसो)

149
00:08:13,000 --> 00:08:16,000
तर जब तपाईँ अमेरीका सर्नुहुन्छ तपाईँलाई केही कुराले छोप्छ

150
00:08:16,000 --> 00:08:18,000
र तपाईँ पृथ्वीमा जहाँ पुग्नुभयो भने पनि:

151
00:08:18,000 --> 00:08:22,000
विश्वका सबै शिक्षा पद्धतिमा उहि प्रकारका विषयगत तहहरू छन्।

152
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
जुनसुकै ठाउँमा पनि। तपाईँ जहाँ गएपनि केहि फरक पर्दैन।

153
00:08:24,000 --> 00:08:26,000
तपाईँलाई यस्तो हुँदैन जस्तो लाग्ला, तर हैन।

154
00:08:26,000 --> 00:08:29,000
माथिल्लो तहमा गणित र भाषाहरू हुन्छन्,

155
00:08:29,000 --> 00:08:31,000
अनि मानविकी, अनि कलाहरू सबैभन्दा तल हुन्छन्।

156
00:08:31,000 --> 00:08:33,000
पृथ्वीको जुनसुकै ठाउँमा पनि।

157
00:08:33,000 --> 00:08:36,000
अनि प्राय:जसो सबै पद्दतिमा पनि,

158
00:08:36,000 --> 00:08:38,000
कलाहरूभित्र पनि अझ तहहरू हुन्छन्।¼

159
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
विद्यालयहरूमा साधारणतया कला र सङ्गीतलाई उपल्लो दर्जा दिईन्छ

160
00:08:40,000 --> 00:08:43,000
त्यसपछि नाटक र नृत्य। यो ग्रहमा एउटा पनि त्यस्तो शिक्षा पद्दति छैन जहाँ

161
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
बच्चाहरूलाई हरेक दिन नृत्य सिकाईन्छ

162
00:08:45,000 --> 00:08:48,000
हामीले ऊनीहरूलाई गणित पढाएको जस्तै। किन?

163
00:08:48,000 --> 00:08:50,000
किन होइन त? मलाई लाग्छ यो कुरा अझ महत्वपूर्ण छ।♫

164
00:08:50,000 --> 00:08:53,000
मलाई लाग्छ गणित एकदमै महत्वपूर्ण हो, तर नृत्यपनि उत्तिकै हो।

165
00:08:53,000 --> 00:08:56,000
बच्चाहरूलाई दियो भने जतिबेला पनि नाच्छन, हामी सबै नाच्छौँ।

166
00:08:56,000 --> 00:08:59,000
हामी सबैको शरीर छ, हैन त? मैले केहि विर्शेको त छैन नि?

167
00:08:59,000 --> 00:09:03,000
(हाँसो) साँचो भन्दा, के हुन्छ भने,

168
00:09:03,000 --> 00:09:05,000
जब बच्चाहरू बढ्दै जान्छन, हामी ऊनीहरूलाई क्रमिकरुपमा

169
00:09:05,000 --> 00:09:08,000
कम्मरदेखि माथितिर पढाउँदै जान्छौँ। अनि त्यसपछि हामी ऊनीहरूको टाउकोमा केन्द्रित हुन्छौँ।

170
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
अनि विस्तारै एउटा भागतिर।

171
00:09:10,000 --> 00:09:14,000
यदि तपाईले एउटा वाह्यजीवको रुपमा शिक्षालाई हेर्नुपर्ने भएमा,

172
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
अनि "के का लागि हो, सार्वजनिक शिक्षा?" भनेर भन्नुपर्ने भएमा,

173
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
मलाई लाग्छ कि तपाईँ निश्कर्षमा पुग्नुहुन्छ -- यदि तपाईँले उत्पादन हेर्नुभयो भने,

174
00:09:19,000 --> 00:09:21,000
यसबाट को को साँच्चै सफल हुन्छन्,

175
00:09:21,000 --> 00:09:23,000
क कसले ऊनीहरूले गर्नुपर्ने सबै कुरा गर्छन्,

176
00:09:23,000 --> 00:09:26,000
क कसले सबै अङ्कहरू पाउँछन, कसले जित्छन् --

177
00:09:26,000 --> 00:09:29,000
मलाई लाग्छ तपाईँ यो निष्कर्षमा पुग्नुपर्ने हुन्छ कि सार्वजनिक शिक्षाको सम्पूर्ण उद्देश्य

178
00:09:29,000 --> 00:09:30,000
विश्वभरि नै

179
00:09:30,000 --> 00:09:34,000
विश्वविद्यालयका प्राध्यापकहरू उत्पादन गर्नु हो, हैन त?

180
00:09:34,000 --> 00:09:36,000
ऊनीहरू नै हुन जो अग्र स्थानमा आउँछन्।

181
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
अनि म पनि त्यस्तै एकजना थिएँ। (हाँसो)©

182
00:09:40,000 --> 00:09:44,000
अनि मलाई विश्वविद्यालयका प्राध्यापकहरू मन पर्छन, तर तपाईँलाई थाहा छ,

183
00:09:44,000 --> 00:09:48,000
हामीले ऊनीहरूलाई सम्पूर्ण मानव उपलब्धिकै चरमविन्दुको रुपमा राख्नु हुँदैन।

184
00:09:48,000 --> 00:09:50,000
ऊनीहरू जीवनको एउटा प्रकार मात्र हुन,®

185
00:09:50,000 --> 00:09:52,000
जीवनको अर्को प्रकार। तर तिनीहरू बरु जिज्ञासु हुन्छन्,

186
00:09:52,000 --> 00:09:54,000
अनि मैले यो कुरा ऊनीहरूलाई माया गरेर भनेको हुँ।

187
00:09:54,000 --> 00:09:57,000
मेरो अनुभवमा प्राध्यापकहरूको बारेमा एउटा रमाईलो कुरा छ --

188
00:09:57,000 --> 00:10:00,000
सबैचाहिँ हैन, तर प्राय:जसो -- उनीहरू आफ्नो टाउकोले बाँच्छन्।

189
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
ऊनीहरू त्यहाँ माथि बाँच्छन, र अलिकति एकातिर।

190
00:10:02,000 --> 00:10:06,000
एक प्रकारले ऊनीहरू, शाब्दिक रुपमा, शरीरविहीन हुन्छन्।

191
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
ऊनीहरू आफ्नो शरीरलाई

192
00:10:08,000 --> 00:10:17,000
एक प्रकारको टाउकोको वाहन जसरी लिन्छन, हैन त?

193
00:10:17,000 --> 00:10:24,000
(हाँसो) यो ऊनीहरूको टाउकोलाई बैठकहरूमा लैजाने एउटा माध्यम हो।

194
00:10:24,000 --> 00:10:27,000
तपाईँ शरीरविहीनताको साँचो प्रमाण खोज्नुहुन्छ भने,

195
00:10:27,000 --> 00:10:30,000
तपाईँ आवाशीय सम्मेलनमा जानुस,

196
00:10:30,000 --> 00:10:32,000
वरिष्ठ प्राज्ञहरूको,

197
00:10:32,000 --> 00:10:35,000
अनि अन्तिम रातको डिस्कोमा जानुस।

198
00:10:35,000 --> 00:10:39,000
(हाँसो) अनि त्यहाँ तपाईँले देख्नुहुनेछ -- लोग्नेमान्छे र आईमाईहरू

199
00:10:39,000 --> 00:10:43,000
बेतालमा, अनियन्त्रित रुपमा शरीर बटारिरहेका,

200
00:10:43,000 --> 00:10:47,000
ता कि घर गएपछि यसको बारेमा एउटा लेखै लेख्न सकियोस भनेर अन्तिमसम्म पर्खिरहेका।

201
00:10:47,000 --> 00:10:53,000
अहिले हाम्रो शिक्षा पद्दती प्राज्ञिक क्षमताको अवधारणामा खडा छ।

202
00:10:53,000 --> 00:10:56,000
र यसको एउटा कारण छ।

203
00:10:56,000 --> 00:10:58,000
यो सबै पद्दति विश्वभरि त्यतिबेला आविश्कार गरिएको थियो जतिबेला

204
00:10:58,000 --> 00:11:00,000
सार्वजनिक शिक्षा नै थिएन, साँच्चै, १९औँ शताब्दी अगाडि।

205
00:11:00,000 --> 00:11:03,000
त्यतिबेला ती सबै कुराहरू औद्योगिकीकरणका

206
00:11:03,000 --> 00:11:04,000
आवश्यकताहरू पुर्ति गर्न शुरु गरिएका थिए।

207
00:11:04,000 --> 00:11:07,000
त्यसैले यो तहगत प्रणाली दुई विचारधाराहरूमा आधारित छ।

208
00:11:07,000 --> 00:11:11,000
प्रथम, कामका लागि सबैभन्दा बढी चाहिने विषयहरू

209
00:11:11,000 --> 00:11:13,000
माथि छन्। त्यसले गर्दा तपाईँलाई बच्चै हुँदा मृदुभावले

210
00:11:13,000 --> 00:11:15,000
तपाईँलाई मन पर्ने कुराहरूबाट टाढा लगिन्छ,

211
00:11:15,000 --> 00:11:17,000
यो आधारमा कि, तपाईँले ती काम गरेर

212
00:11:17,000 --> 00:11:20,000
कहिल्यै नोकरी पाउनुहुन्न। हो कि हैन?

213
00:11:20,000 --> 00:11:22,000
सङ्गीततिर नलाग, तिमी सङ्गीतकार बन्ने हैन;

214
00:11:22,000 --> 00:11:24,000
कलातिर नलाग, तिमी कलाकार बन्ने हैन।

215
00:11:25,000 --> 00:11:29,000
मिठो सुझाव -- अहिले, गम्भिर रुपले गलत। यो सम्पूर्ण विश्व

216
00:11:29,000 --> 00:11:30,000
एउटा क्रान्तिमा फसेको छ।

217
00:11:30,000 --> 00:11:33,000
र दोस्रो हो प्राज्ञिक क्षमता, जसले हाम्रो बौद्धिक दृष्टिकोणमाथि

218
00:11:33,000 --> 00:11:34,000
साँच्चै प्रभुत्व जमाएको छ,

219
00:11:34,000 --> 00:11:37,000
किनभने यो प्रणालीलाई विश्वविद्यालयहरूले ऊनीहरूको आफ्नै छविअनुसार रचना गरेका छन्।

220
00:11:37,000 --> 00:11:39,000
यदि तपाईँले यसबारेमा सोच्नु भयो भने, सार्वजनिक शिक्षाको

221
00:11:39,000 --> 00:11:41,000
विश्वभरिकै सम्पूर्ण पद्दति विश्वविद्यालयको प्रवेशको

222
00:11:41,000 --> 00:11:43,000
एउटा तन्काईएको प्रक्रिया हो।

223
00:11:43,000 --> 00:11:46,000
र यसको परिणाम के हो भने धेरै प्रतिभाशाली, मेधावी,

224
00:11:46,000 --> 00:11:48,000
सिर्जनशील व्यक्तिहरूले आफूलाई केहि हैन भन्ने सोच्छन्,

225
00:11:48,000 --> 00:11:50,000
किनभने ऊनीहरूले विद्यालयमा राम्रो गरिराखेका विषयहरूको

226
00:11:50,000 --> 00:11:54,000
केहि कदर गरिएन, अथवा वास्तवमै खराब मानिन्छ।

227
00:11:54,000 --> 00:11:56,000
र मलाई के लाग्छ भने हामी त्यो बाटोमा जान सक्दैनौँ।

228
00:11:56,000 --> 00:11:58,000
युनेस्कोका अनुसार, आउने ३० बर्षमा,

229
00:11:58,000 --> 00:12:01,000
ईतिहासको शुरूदेखि आजसम्म भएकाभन्दा धेरै

230
00:12:01,000 --> 00:12:03,000
व्यक्तिहरू शिक्षाबाट स्नातक हुनेछन्।

231
00:12:03,000 --> 00:12:05,000
धेरै व्यक्तिहरू, र यो हामीले कुरा गरेका

232
00:12:05,000 --> 00:12:07,000
सबै चिजहरूको मिश्रण हो --

233
00:12:07,000 --> 00:12:10,000
प्रविधि र यसले काममा ल्याएको रुपान्तरण, अनि जनसङ्ख्या अध्ययन

234
00:12:10,000 --> 00:12:12,000
र जनसङ्ख्याको विशाल वृद्धि।

235
00:12:12,000 --> 00:12:15,000
एकाएक, उपाधिहरूको केहि मूल्य छैन। हैन त?

236
00:12:15,000 --> 00:12:19,000
म विद्यार्थी छँदा, तपाईँसँग उपाधि भए जागिर पाउनुहुन्थ्यो।

237
00:12:19,000 --> 00:12:22,000
यदि तपाईँको जागिर थिएन भने त्यो तपाईँले नचाहेर मात्र हुन्थ्यो।

238
00:12:22,000 --> 00:12:25,000
अनि मलाई, सोझै भन्दा, जागिरको ईच्छा थिएन। (हाँसो)

239
00:12:25,000 --> 00:12:30,000
तर अहिले उपाधि लिएका बच्चाहरू धेरैजसो

240
00:12:30,000 --> 00:12:31,000
भिडियो गेम खेल्न घर फर्किन्छन्,

241
00:12:31,000 --> 00:12:34,000
किनभने पहिले बीए चाहिने जागिरलाई अहिले एमए चाहिन्छ

242
00:12:34,000 --> 00:12:37,000
अनि एमए चाहिनेलाई पीएचडी चाहिन्छ।

243
00:12:37,000 --> 00:12:39,000
यो प्राज्ञिक स्फीतिको एउटा प्रक्रिया हो।

244
00:12:39,000 --> 00:12:41,000
र यसले पुरै शिक्षा पद्दति हाम्रो पैतालामुनितिर

245
00:12:41,000 --> 00:12:43,000
खस्किराखेको छ भन्ने दर्शाउँछ। हामीले हाम्रो बौद्धिक दृष्टिकोणबारे

246
00:12:43,000 --> 00:12:44,000
समस्त रुपमा पुनर्विचार गर्नुपर्छ।

247
00:12:44,000 --> 00:12:46,000
हामीले बुद्धिको बारेमा तीनओटा कुराहरू जानेका छौ।

248
00:12:46,000 --> 00:12:49,000
पहिलो, यसको विविधता। विश्वलाई हामीले यसलाई अनुभव गरेका

249
00:12:49,000 --> 00:12:51,000
हरेक तरिकाबाट हेर्दछौँ। हामी दृश्यमा सोच्छौँ,

250
00:12:51,000 --> 00:12:54,000
हामी आवाजमा सोच्छौँ, हामी सौन्दर्यमा सोच्छौँ।

251
00:12:54,000 --> 00:12:57,000
हामी अमूर्त ढाँचामा सोच्छौँ, हामी चालमा सोच्छौँ।

252
00:12:57,000 --> 00:12:59,000
दोस्रो, बुद्धि गतिशील छ।

253
00:12:59,000 --> 00:13:02,000
यदि तपाईँले मान्छेको दिमागको अन्तरक्रियालाई हेर्नुभयो भने, हामीले

254
00:13:02,000 --> 00:13:05,000
हिजो त्यतिका प्रस्तुतिहरूमा सुनेजस्तो,

255
00:13:05,000 --> 00:13:07,000
बुद्धि आश्चर्यजनक रुपले अन्तरक्रियात्मक छ।

256
00:13:07,000 --> 00:13:10,000
दिमाग कक्षहरूमा बिभाजित छैन।

257
00:13:10,000 --> 00:13:13,000
वास्तवमा, सिर्जनशीलता -- जसलाई मैले मुल्यवान मौलिक विचारहरू

258
00:13:13,000 --> 00:13:15,000
जान्ने प्रक्रियाको रुपमा परिभाषित गर्छु --

259
00:13:15,000 --> 00:13:18,000
प्राय:जसो विभिन्न शास्त्रको वस्तुहरूलाई हेर्ने तरीकाहरुको

260
00:13:18,000 --> 00:13:21,000
अन्तरक्रियाबाट उत्पन्न हुन्छ।

261
00:13:21,000 --> 00:13:23,000
दिमाग जानिबुझिकनै -- वास्तवमा,

262
00:13:23,000 --> 00:13:26,000
दिमागका दुई भागहरूलाई जोड्ने कर्पस क्यालोसम नामको

263
00:13:26,000 --> 00:13:28,000
एउटा स्नायुरेसाको मुठो हुन्छ। यो महिलाहरूमा अलि मोटो हुन्छ।

264
00:13:28,000 --> 00:13:30,000
हिजोकी हेलेनलाई हेर्दा, सायद यहि कारणले महिलाहरू

265
00:13:30,000 --> 00:13:34,000
एकैपटक धेरैओटा काम राम्ररी गर्न सक्छन् भन्ने मलाई लाग्छ।

266
00:13:34,000 --> 00:13:36,000
किनभने तपाईँ त्यस्तो हुनुहुन्छ, हैन त?

267
00:13:36,000 --> 00:13:39,000
यसको अनुसन्धानको एउटा पाटो छ, तर मैले आफ्नै जीबनबाट यो कुरा जानेको छु।

268
00:13:39,000 --> 00:13:41,000
यदि मेरी श्रीमतीले घरमा खाना बनाउँदैछिन भने --

269
00:13:41,000 --> 00:13:45,000
जुनचाहिँ धेरैजसो हुन्न, धन्न। (हाँसो)

270
00:13:45,000 --> 00:13:48,000
तर तपाईँलाई थाहा छ, ऊनले पकाउँदैछिन् -- हैन, ऊनले केहि-केहि चाहिँ राम्रै पकाउँछिन् --

271
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
तर यदि ऊनले पकाउँदैछिन भने, तपाईँलाई थाहा छ,

272
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
ऊनले फोनमा कसैसित कुरा गरिरहेकि हुन्छिन्,

273
00:13:52,000 --> 00:13:55,000
केटाकेटीहरूसित कुरा गरिराखेकि हुन्छिन, छत लिपिराखेकी हुन्छिन्,

274
00:13:55,000 --> 00:13:58,000
उनी यहाँ ओपन-हार्ट सर्जरी गरिराखेकी हुन्छिन्।

275
00:13:58,000 --> 00:14:01,000
यदि मैले पकाउँदै छु भने, ढोका बन्द हुन्छ, केटाकेटीहरू बाहिर हुन्छन्,

276
00:14:01,000 --> 00:14:04,000
फोन उठिराखेको हुन्छ, अनि ऊनी आउँदा पनि मलाई दिक्क लाग्छ।

277
00:14:04,000 --> 00:14:17,000
म भन्छु, "टेरी, कृपया, मैले यहाँ अण्डा पकाईराखेको छु। एकैछिन पर्ख न।"(हाँसो)

278
00:14:17,000 --> 00:14:19,000
वास्तवमा, पुरानो दार्शनिक कुरा छ नि,

279
00:14:19,000 --> 00:14:22,000
यदि जङ्गलमा एउटा रुख ढल्छ र कसैले सुन्दैन,

280
00:14:22,000 --> 00:14:25,000
ढलेकै हो त? त्यो पुरानो कटुस सम्झिनुहुन्छ?

281
00:14:25,000 --> 00:14:28,000
मैले हालसालै एउटा गज्जबको टि-सर्ट देखेको थिएँ जसमा लेखेको थियो, "यदि एउटा लोग्नेमान्छेले

282
00:14:28,000 --> 00:14:31,000
जङ्गलमा आफ्नो मनको कुरा भन्छ, र कुनै आईमाईले सुन्दैन भने,

283
00:14:31,000 --> 00:14:40,000
तबपनि ऊ गलत हुन्छ त?" (हाँसो)

284
00:14:40,000 --> 00:14:42,000
अनि बुद्धिको बारेमा तेस्रो कुरा हो,

285
00:14:43,000 --> 00:14:45,000
यो पृथक छ। मैले अहिले एउटा किताब लेख्दै छु

286
00:14:45,000 --> 00:14:47,000
"एपिफानी" नामको, जुन व्यक्तिहरूले ऊनीहरूको प्रतिभा कसरी पत्ता लगाए

287
00:14:47,000 --> 00:14:49,000
भन्ने कुराको एउटा अन्तर्वार्ताको शृङ्खलामा आधारित छ।

288
00:14:49,000 --> 00:14:51,000
मान्छेहरु कसरी त्यहाँसम्म पुगे भन्ने कुराले मलाई आकर्षित गरेको छ।

289
00:14:51,000 --> 00:14:54,000
यो मैले एउटी बिचित्रकी महिलासँग

290
00:14:54,000 --> 00:14:56,000
गरेका कुराबाट प्रेरित छ जसको बारेमा सायद धेरै व्यक्तिहरूले

291
00:14:56,000 --> 00:14:58,000
सुनेका छैनन होला, ऊनको नाम हो गिलियन लिने,

292
00:14:58,000 --> 00:15:00,000
तपाईँले सुन्नुभएको थियो त? कसैकसैले सुनेका छन्। ऊनी एउटा कोरियोग्राफर हुन्

293
00:15:00,000 --> 00:15:02,000
र ऊनको काम सबैलाई थाहा छ।

294
00:15:02,000 --> 00:15:04,000
ऊनले "क्याट्स" अनि "फ्यान्टम अफ द ओपेरा" बनाएकि थिईन्।

295
00:15:04,000 --> 00:15:08,000
ऊनी बिचित्रकी छन। म वेलायतमा रोयल ब्यालेटको समितिमा बस्थेँ।

296
00:15:08,000 --> 00:15:10,000
तपाईँलाई थाहै छ।

297
00:15:10,000 --> 00:15:12,000
जे होस, गिलियन र मैले एकदिन संगै खाना खायौँ अनि मैले भने,

298
00:15:12,000 --> 00:15:14,000
"गिलियन, तपाईँ कसरी नृत्यकर्मी बन्नुभयो त?" अनि उनले भनिन"

299
00:15:14,000 --> 00:15:16,000
यो रोचक थियो, जब ऊनी विद्यालयमा थिईन्,

300
00:15:16,000 --> 00:15:19,000
ऊनी साँच्चै निराश थिईन। अनि त्यो विद्यालयले, सन ३०को दशक तिर,

301
00:15:19,000 --> 00:15:21,000
ऊनका आमाबाबुहरूलाई लेख्यो, "हामीलाई लाग्छ

302
00:15:21,000 --> 00:15:23,000
गिलियनको सिकाई क्षमतामा समस्या छ।" ऊनी एकाग्र हुन सक्दिनन्,

303
00:15:23,000 --> 00:15:25,000
ऊनी धेरै चञ्चल थिइन। मलाई लाग्छ अहिले तिनीहरूले उनलाई

304
00:15:25,000 --> 00:15:29,000
एडीएचडी थियो भन्थे होलान्। हैन त? तर यो १९३० तिरको कुरा हो,

305
00:15:29,000 --> 00:15:32,000
अनि त्यतिबेला एडीएचडीको आविश्कार नै भएको थिएन।

306
00:15:32,000 --> 00:15:35,000
त्यतिबेला यो एउटा उपलब्ध अवस्था थिएन। (हाँसो)

307
00:15:35,000 --> 00:15:39,000
कसैलाई यो हुन्छ भन्ने कुरा कसैलाई थाहै थिएन।

308
00:15:39,000 --> 00:15:43,000
जे होस, ऊनी विशेषज्ञकहाँ देखाउन गईन। अनि, त्यो भब्य कोठा,

309
00:15:43,000 --> 00:15:46,000
र ऊनि आमासँग गएकी थिईन्,

310
00:15:46,000 --> 00:15:49,000
अनि उनलाई एउटा छेउको कुर्सीमा लगेर बसाईयो,

311
00:15:49,000 --> 00:15:51,000
अनि ऊनी २० मिनेटसम्म एक्लै बसिराखिन जतिबेला

312
00:15:51,000 --> 00:15:53,000
त्यो मान्छेले ऊनकी आमासँग गिलियनलाई विद्यालयमा भएका

313
00:15:53,000 --> 00:15:57,000
ऊनका सबै समस्याहरूका बारेमा कुरा गर्र्यो। अन अन्तिममा --

314
00:15:57,000 --> 00:15:59,000
ऊनले मान्छेहरूलाई अलमल्याएकाले,

315
00:15:59,000 --> 00:16:01,000
ऊनको गृहकार्य सधै ढीलो हुन्थ्यो, अनि यस्तै यस्तै,

316
00:16:01,000 --> 00:16:04,000
आठ वर्षकी सानी बच्ची -- अन्त्यमा, डाक्टर गएर

317
00:16:04,000 --> 00:16:06,000
गिलियनको छेउमा बस्यो अनि भन्यो, "गिलियन्,

318
00:16:06,000 --> 00:16:08,000
मैले तिम्रो आमाले भनेका सबै कुराहरू सुनेँ,

319
00:16:08,000 --> 00:16:10,000
र म ऊहाँसँग एकान्तमा कुरा गर्न चाहन्छु।"

320
00:16:10,000 --> 00:16:13,000
ऊसले भन्यो, "यहिँ पर्ख है, हामी आईहाल्छौँ, धेरै बेर लाग्दैन।"

321
00:16:13,000 --> 00:16:15,000
अनि ऊनीहरू ऊनलाई छाडेर गए।

322
00:16:15,000 --> 00:16:17,000
तर ऊनीहरू कोठाबाट बाहिर जाँदा उसले उसको टेबलमा भएको

323
00:16:17,000 --> 00:16:19,000
रेडियो खोल्यो। अनि जब तिनीहरू

324
00:16:19,000 --> 00:16:21,000
कोठाबाहिर गए, ऊसले ऊनको आमालाई भन्यो,

325
00:16:21,000 --> 00:16:24,000
"उँभिनुस र ऊनलाई हेर्नुस।" र ऊनीहरू कोठाबाट निस्किने बित्तीकै,

326
00:16:24,000 --> 00:16:28,000
ऊनले भनिन, ऊनी ऊभिईन, अनि सङ्गीतसँगै चल्न थालिन्।

327
00:16:28,000 --> 00:16:30,000
ऊनीहरूले केहि मिनेटसम्म हेरे

328
00:16:30,000 --> 00:16:33,000
अनि ऊ ऊनकी आमातिर फर्केर भन्यो,

329
00:16:33,000 --> 00:16:37,000
"श्रीमती लिने, गिलियन बिरामी छैनन, ऊनी नर्तकी हुन्।

330
00:16:37,000 --> 00:16:39,000
ऊनलाई नृत्य विद्यालयमा लैजानुस।"

331
00:16:39,000 --> 00:16:41,000
मैले भनेँ, "अनि के भयो?"

332
00:16:41,000 --> 00:16:44,000
ऊनले भनिन, "पठाउनुभयो। त्यो कति रमाईलो थियो भन्ने म तपाईँलाई भन्नै सक्दिन।

333
00:16:44,000 --> 00:16:46,000
हामी त्यो कोठामा गयौँ त्यहाँ सबै म जस्ता मान्छेहरूले

334
00:16:46,000 --> 00:16:49,000
भरिएको थियो। स्थिर बसिराख्न नसक्ने मान्छेहरू।

335
00:16:49,000 --> 00:16:52,000
सोच्नका लागि चल्नैपर्ने मान्छेहरू ।" सोच्नका लागि चल्नुपर्नेहरू ।

336
00:16:52,000 --> 00:16:54,000
ऊनीहरू ब्याले नाच्थे, ट्याप नाच्थे, ज्याज नाच्थे,

337
00:16:54,000 --> 00:16:56,000
आधुनिक नाच्थे, समकालीन नाच्थे ।

338
00:16:56,000 --> 00:16:59,000
अन्तत: ऊनी रोयल ब्याले विद्यालयका लागि छानिईन,

339
00:16:59,000 --> 00:17:01,000
ऊनी एकल कलाकार बनिन, ऊनले रोयल ब्यालेमा

340
00:17:01,000 --> 00:17:03,000
गज्जबको पेशा पाईन। अन्तत: ऊनी

341
00:17:03,000 --> 00:17:05,000
रोयल ब्याले स्कूलबाट स्नातक भईन् र

342
00:17:05,000 --> 00:17:08,000
आफ्नै कम्पनी शुरु गरिन -- द गिलियन लिने डान्स कम्पनी --

343
00:17:08,000 --> 00:17:11,000
एन्ड्रु लोयड वेबरलाई भेटिन। ऊनी ईतिहासकै सबैभन्दा बढी

344
00:17:11,000 --> 00:17:13,000
सफल साङ्गीतिक थिएटर निर्माणका लागि जिम्मेबार छिन्

345
00:17:13,000 --> 00:17:18,000
ऊनले दसौँ लाखलाई आनन्द दिएकी छन्,

346
00:17:18,000 --> 00:17:21,000
अनि ऊनी करोडपति छिन् । अरु कोहि भएको भए

347
00:17:21,000 --> 00:17:25,000
ऊनलाई उपचार गर्थ्यो होला अनि ऊनलाई

348
00:17:25,000 --> 00:17:27,000
चुप लाग्न भन्थ्यो होला।

349
00:17:27,000 --> 00:17:30,000
अब, मलाई लाग्छ ... (ताली) मैले के सोच्छु भने:

350
00:17:30,000 --> 00:17:32,000
अल गोरले हिजो राती पर्यावरणको बारेमा,

351
00:17:32,000 --> 00:17:35,000
अनि राचेल कार्सनले शुरु गरेको क्रान्तिको बारेमा बोले ।

352
00:17:35,000 --> 00:17:39,000
मलाई विश्वास छ भविष्यको लागि हाम्रो एकमात्र आशा

353
00:17:39,000 --> 00:17:42,000
भनेको मानव पर्यावरणको नयाँ अवधारणा अपनाउने नै हो,

354
00:17:42,000 --> 00:17:46,000
यस्तो अवधारणा जसमा हामी मानव क्षमताको सम्पन्नताको

355
00:17:46,000 --> 00:17:48,000
नयाँ धारणा बनाउँन शुरु गर्नेर्छौँ।

356
00:17:48,000 --> 00:17:52,000
हाम्रो शिक्षा पद्दतिले हाम्रो दिमागलाई यसरी खाईदिएको छ

357
00:17:52,000 --> 00:17:54,000
कि हामी पृथ्वीलाई खान्छौँ: एउटा विशेष क्रयवस्तुका लागि।

358
00:17:54,000 --> 00:17:57,000
र भविष्यमा, यसले हामीलाई काम दिने छैन ।

359
00:17:57,000 --> 00:18:00,000
हामीले आधारभूत सिद्धान्तहरूलाई पुनर्विचार गर्नुपर्छ

360
00:18:00,000 --> 00:18:02,000
जसमा हामी हाम्रा बच्चाहरूलाई शिक्षा दिँदैछौँ । जोनास साल्कको

361
00:18:02,000 --> 00:18:06,000
एउटा गज्जबको भनाई छ नि, ऊनले भनेका छन, "यदि सबै कीराहरू

362
00:18:06,000 --> 00:18:09,000
पृथ्वीबाट हराउनुपर्ने भए,

363
00:18:09,000 --> 00:18:12,000
५० वर्षभित्र पृथ्वीका सबै जीवहरू खत्तम हुनेथियो ।

364
00:18:12,000 --> 00:18:15,000
यदि पृथ्वीबाट सबै मान्छेहरू हराए भने,

365
00:18:15,000 --> 00:18:19,000
५० वर्षभित्र सबै जीवहरू फस्टाउने छन्।"

366
00:18:19,000 --> 00:18:21,000
अनि ऊनले ठीक भनेका छन्।

367
00:18:21,000 --> 00:18:24,000
टेडले मानव कल्पनाको उपहारलाई सम्मान गर्छ।

368
00:18:24,000 --> 00:18:28,000
हामीले यो उपहार वुद्धिमानीपूर्वक प्रयोग गर्नेबारे सचेत हुनुपर्छ,

369
00:18:28,000 --> 00:18:31,000
अनि हामीले केहि परिदृश्यहरूलाई हटाईदिनुपर्छ

370
00:18:31,000 --> 00:18:34,000
जसको बारेमा हामीले कुरा गरेका छौँ। र हामीले यसो गर्ने

371
00:18:35,000 --> 00:18:38,000
एउटै मात्र तरिका भनेको हाम्रा सृजनशील क्षमताहरूलाई

372
00:18:38,000 --> 00:18:40,000
तिनीहरूका सम्पन्नताअनुसार हेर्ने, र हाम्रा

373
00:18:40,000 --> 00:18:43,000
बच्चाहरूलाई तिनीहरूका आशाको रुपमा हेर्ने नै हो । र हाम्रो काम

374
00:18:43,000 --> 00:18:46,000
ऊनीहरूको सम्पूर्ण पक्षलाई शिक्षित गर्नु हो, जसद्वारा उनीहरूले भविष्यलाई सामना गर्न सकून्।

375
00:18:46,000 --> 00:18:49,000
-- जे होस -- हामीले भविष्य नदेखौँला,

376
00:18:49,000 --> 00:18:52,000
तर ऊनीहरूले देख्नेछन् । र हाम्रो काम भनेको ऊनीहरूलाई

377
00:18:52,000 --> 00:18:54,000
यसमा केही गर्न सहयोग गर्ने हो । धेरै धेरै धन्यवाद ।