1
00:00:00,000 --> 00:00:04,000
Goeie môre. Hoe gaan dit?

2
00:00:04,000 --> 00:00:05,000
(Gelag)

3
00:00:05,000 --> 00:00:07,000
Dis fantasties sover, of hoe?

4
00:00:07,000 --> 00:00:11,000
Die hele ding het my stomgeslaan.

5
00:00:11,000 --> 00:00:12,000
Eintlik is ek op pad.

6
00:00:12,000 --> 00:00:15,000
(Gelag)

7
00:00:15,000 --> 00:00:19,000
Daar was drie temas sover,

8
00:00:19,000 --> 00:00:23,000
deur die konferensie, wat relevant is
vir waaroor ek wil praat.

9
00:00:25,000 --> 00:00:29,000
Een is die ongelooflike bewyse 
van menslike kreatiwiteit

10
00:00:29,000 --> 00:00:32,000
in al die aanbiedings

11
00:00:32,000 --> 00:00:35,000
en in al die mense hier.

12
00:00:35,000 --> 00:00:38,000
Net die blote verskeidenheid 
en omvang daarvan.

13
00:00:38,000 --> 00:00:39,000
Tweedens is ons op ’n plek

14
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
waar ons geen idee het 
wat gaan gebeur nie,

15
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
ten opsigte van die toekoms.

16
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
Geen idee hoe dinge dalk kan verloop nie.

17
00:00:45,000 --> 00:00:48,000
Ek't ’n belang by opvoedkunde.

18
00:00:48,000 --> 00:00:51,000
Eintlik het ons almal 
’n belang by opvoedkunde.

19
00:00:51,000 --> 00:00:52,666
Het julle nie?

20
00:00:52,666 --> 00:00:54,333
Ek vind dit baie interessant.

21
00:00:54,333 --> 00:00:56,000
As jy by ’n ete is,

22
00:00:56,000 --> 00:00:59,000
en jy sê jy werk in opvoedkunde --

23
00:00:59,000 --> 00:01:03,000
eintlik, om die waarheid te sê, 
is jy nie gereeld by etes nie.

24
00:01:03,000 --> 00:01:04,000
(Gelag)

25
00:01:04,000 --> 00:01:06,000
As jy in opvoedkunde werk,
word jy nie genooi nie.

26
00:01:06,000 --> 00:01:09,000
(Gelag)

27
00:01:09,000 --> 00:01:14,000
En jy word nooit teruggenooi nie, snaaks genoeg. 
Dis vir my vreemd.

28
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
Maar as jy is, en jy sê vir iemand,

29
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
hulle sê mos: "Wat doen jy vir ’n lewe?"

30
00:01:18,000 --> 00:01:20,000
en jy sê jy werk in opvoedkunde,

31
00:01:20,000 --> 00:01:24,000
kan jy sien hoe hulle verbleek.

32
00:01:24,000 --> 00:01:27,000
Hulle's soos: "Aggenee, hoekom ek?"

33
00:01:27,000 --> 00:01:28,000
(Gelag)

34
00:01:28,000 --> 00:01:29,111
"My een aand uit hierdie hele week."

35
00:01:29,111 --> 00:01:30,222
(Gelag)

36
00:01:30,222 --> 00:01:31,333
Maar as jy iemand vra oor hulle opvoeding,
druk hulle jou in ’n hoek vas.

37
00:01:32,666 --> 00:01:34,000
Want dis een van daai dinge
wat mense na aan die hart lê, is ek reg?

38
00:01:37,000 --> 00:01:40,000
Soos geloof, en geld en ander dinge.

39
00:01:40,000 --> 00:01:44,000
Ek't ’n groot belang by opvoedkunde 
en ek dink ons almal het.

40
00:01:44,000 --> 00:01:46,000
Ons't ’n groot persoonlike belang daarby,

41
00:01:46,000 --> 00:01:49,000
deels omdat dit opvoeding is 
wat ons in hierdie toekoms moet in neem --

42
00:01:49,000 --> 00:01:52,000
die onbegryplike toekoms.

43
00:01:52,000 --> 00:01:55,000
Dink net, 
kinders wat dié jaar skool begin

44
00:01:55,000 --> 00:01:58,000
tree af in 2065.

45
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
Niemand het ’n idee --

46
00:02:01,000 --> 00:02:04,000
t.s.v. al die kennis 
wat die laaste vier dae hier vertoon is --

47
00:02:04,000 --> 00:02:06,000
hoe die wêreld gaan lyk
oor vyf jaar nie.

48
00:02:06,000 --> 00:02:08,000
En tog is ons veronderstel
om hulle daarvoor op te voed.

49
00:02:08,000 --> 00:02:11,000
So die onvoorspelbaarheid
is ongelooflik.

50
00:02:13,000 --> 00:02:15,000
En die derde deel hiervan is dat

51
00:02:15,000 --> 00:02:20,000
ons almal nietemin saamgestem het oor die

52
00:02:20,000 --> 00:02:23,000
werklik buitengewone kapasiteite 
wat kinders het --

53
00:02:23,000 --> 00:02:24,666
hulle kapasiteite vir innovasie.

54
00:02:24,666 --> 00:02:26,333
Sirena gisteraand was ongelooflik.

55
00:02:26,333 --> 00:02:28,000
Net om te sien wat sy kan doen.

56
00:02:28,000 --> 00:02:33,000
En sy's uitsonderlik, maar ek dink nie

57
00:02:33,000 --> 00:02:36,000
sy's uitsonderlik 
in die geheel van kindwees nie.

58
00:02:36,000 --> 00:02:39,000
Sy's ’n persoon met ongelooflike toewyding

59
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
wat ’n talent gevind het.

60
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
Ek voer aan dat alle kinders 
geweldige talente het.

61
00:02:43,000 --> 00:02:45,000
En ons vermors dit, nogal meedoënloos.

62
00:02:45,000 --> 00:02:48,000
So ek wil praat oor opvoedkunde

63
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
en ek wil praat oor kreatiwiteit.

64
00:02:51,000 --> 00:02:54,000
Kreatiwiteit is nou so belangrik 
soos geletterheid in opvoeding

65
00:02:54,000 --> 00:02:58,000
en ons moet dit dieselfde status toeken.

66
00:02:58,000 --> 00:03:03,000
(Applous) Dankie.

67
00:03:03,000 --> 00:03:04,000
(Applous)

68
00:03:04,000 --> 00:03:06,000
Dit was dit, terloops.

69
00:03:06,000 --> 00:03:07,333
Baie dankie.

70
00:03:08,666 --> 00:03:11,444
(Gelag)

71
00:03:11,444 --> 00:03:12,444
So, nog 15 minute.

72
00:03:12,444 --> 00:03:14,222
(Gelag)

73
00:03:14,222 --> 00:03:15,222
Wel, ek is gebore... nee.

74
00:03:15,222 --> 00:03:17,000
(Gelag)

75
00:03:17,000 --> 00:03:21,000
Ek't onlangs ’n goeie storie gehoor --
ek vertel dit graag --

76
00:03:21,000 --> 00:03:25,000
van ’n klein dogtertjie in ’n tekenklas.

77
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
Sy was ses, agter in die klas, 
aan't teken,

78
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
en die juffrou het gesê 
dié kind het omtrent nooit aandag gegee nie,

79
00:03:29,000 --> 00:03:33,000
maar in dié tekenklas het sy.

80
00:03:33,000 --> 00:03:34,666
Die juffrou was gefassineerd.

81
00:03:34,666 --> 00:03:36,333
Sy't haar gaan vra:
"Wat teken jy?"

82
00:03:38,000 --> 00:03:41,000
Die kind sê toe: 
"Ek teken ’n prentjie van God."

83
00:03:41,000 --> 00:03:44,000
Die juffrou sê: 
"Maar niemand weet hoe God lyk nie."

84
00:03:44,000 --> 00:03:51,000
En die dogtertjie sê toe: 
"Hulle sal nou-nou."

85
00:03:51,000 --> 00:03:52,000
(Gelag)

86
00:03:52,000 --> 00:03:57,000
Toe my seun vier was in Engeland --

87
00:03:57,000 --> 00:03:58,000
eintlik was eerlikwaar oral vier.

88
00:03:58,000 --> 00:04:00,000
(Gelag)

89
00:04:00,000 --> 00:04:06,000
Strenggesproke, waarookal hy gegaan het, 
was hy vier daai jaar.

90
00:04:06,000 --> 00:04:08,000
Hy was in die Kersspel.
Onthou julle die storie?

91
00:04:08,000 --> 00:04:11,000
(Gelag)

92
00:04:11,000 --> 00:04:12,000
Dit was ’n grote.

93
00:04:12,000 --> 00:04:14,000
Mel Gibson het die opvolg gedoen.

94
00:04:14,000 --> 00:04:16,000
(Gelag)

95
00:04:16,000 --> 00:04:17,000
"Kersspel II."

96
00:04:17,000 --> 00:04:19,000
James was Josef;
ons was in ons noppies.

97
00:04:22,000 --> 00:04:24,000
Een van die hoofrolle!

98
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
Ons't agente met T-hempde gehad:

99
00:04:26,000 --> 00:04:29,000
"James Robinson IS Josef!" (Gelag)

100
00:04:29,000 --> 00:04:31,000
Hy moes niks sê nie, 
maar julle weet mos,

101
00:04:31,000 --> 00:04:34,000
wanneer die drie wyse manne inkom?

102
00:04:34,000 --> 00:04:36,000
Hulle bring geskenke: 
goud, wierook [frankincense] en mirre.

103
00:04:36,000 --> 00:04:38,000
Dit het rêrig gebeur.

104
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
Ek dink hulle't net uit beurt uit gegaan,

105
00:04:40,000 --> 00:04:42,000
want ons't die seuntjie later gevra:

106
00:04:42,000 --> 00:04:44,000
"Was jy OK daarmee?" En hy't gesê: 
"Ja. Was dit dan verkeerd?"

107
00:04:44,000 --> 00:04:46,000
Hulle't net geruil, dis al.

108
00:04:46,000 --> 00:04:47,000
Die drie seuns kom in --

109
00:04:47,000 --> 00:04:49,000
vierjariges met vatdoeke om hulle koppe --

110
00:04:49,000 --> 00:04:52,000
en hulle sit die bokse neer,

111
00:04:52,000 --> 00:04:54,000
en die eerste een sê: 
"Ek bring vir U goud."

112
00:04:54,000 --> 00:04:57,000
Die tweede een sê: 
"Ek bring vir U mirre."

113
00:04:57,000 --> 00:05:08,000
En die derde een sê: 
"Frank sent this." (Gelag)

114
00:05:08,000 --> 00:05:11,000
(Gelag)

115
00:05:11,000 --> 00:05:13,000
Dit alles om te sê: 
kinders sal ’n kans vat.

116
00:05:13,000 --> 00:05:16,000
As hulle nie weet nie, sal hulle probeer.

117
00:05:16,000 --> 00:05:19,000
Is ek reg? Hulle's nie bang 
om verkeerd te wees nie.

118
00:05:19,000 --> 00:05:24,000
Ek bedoel nie dat verkeerd wees 
en kreatief wees dieselfde is nie.

119
00:05:24,000 --> 00:05:25,000
Maar as jy nie bereid is 
om verkeerd te wees nie,

120
00:05:28,000 --> 00:05:31,000
sal jy nooit iets oorspronklik uitdink nie --

121
00:05:31,000 --> 00:05:34,000
as jy nie verkeerd kan wees nie.

122
00:05:34,000 --> 00:05:36,000
Teen die tyd wat hulle groot is,
het meeste kinders daai kapasiteit verloor.

123
00:05:36,000 --> 00:05:39,000
Hulle het bang geword om verkeerd te wees.

124
00:05:39,000 --> 00:05:41,000
En ons bestuur ons maatskappye so.

125
00:05:41,000 --> 00:05:44,000
Ons stigmatiseer foute.

126
00:05:44,000 --> 00:05:47,000
En nou bedryf ons 
nasionale opvoedingstelsels

127
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
waar foute die ergste ding is 
wat ’n mens kan maak.

128
00:05:50,000 --> 00:05:53,000
En die gevolg is dat

129
00:05:53,000 --> 00:05:56,000
ons mense uit 
hulle kreatiewe kapasiteite uit opvoed.

130
00:05:56,000 --> 00:05:59,000
Picasso het gesê dat alle kinders 
gebore kunstenaars is.

131
00:05:59,000 --> 00:06:03,000
Die probleem is om een te bly 
soos ons grootword.

132
00:06:03,000 --> 00:06:05,000
Ek glo vas: 
ons groei nie in kreatiwiteit in nie,

133
00:06:05,000 --> 00:06:06,000
ons groei uit dit uit.

134
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
Of ons word uit dit uit opgevoed.

135
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
So hoekom is dit so?

136
00:06:10,000 --> 00:06:14,000
Ek't tot vyf jaar gelede 
op Stratford-op-Avon gewoon.

137
00:06:14,000 --> 00:06:16,000
Ons't van Stratford na Los Angeles getrek.

138
00:06:16,000 --> 00:06:20,000
So julle kan julle indink 
wat ’n seepgladde oorgang dit was.

139
00:06:20,000 --> 00:06:22,000
(Gelag)

140
00:06:22,000 --> 00:06:24,000
Eintlik het ons in Snitterfield gewoon,

141
00:06:24,000 --> 00:06:26,000
net buite Stratford,

142
00:06:26,000 --> 00:06:28,000
en dis waar Shakespeare se pa gebore is.

143
00:06:28,000 --> 00:06:31,000
Is julle getref deur ’n nuwe gedagte? Ek is.

144
00:06:31,000 --> 00:06:33,000
’n Mens dink nie aan Shakespeare 
as iemand met ’n pa nie.

145
00:06:33,000 --> 00:06:35,000
Want ’n mens dink nie 
aan Shakespeare as ’n kind nie.

146
00:06:35,000 --> 00:06:37,000
Shakespeare op sewe?

147
00:06:37,000 --> 00:06:40,000
Ek't nooit daaraan gedink nie.

148
00:06:40,000 --> 00:06:42,000
Hy was tog op ’n kol sewe.

149
00:06:42,000 --> 00:06:48,000
In iemand se Engelse klas.

150
00:06:48,000 --> 00:06:49,000
(Gelag)

151
00:06:49,000 --> 00:06:54,333
Hoe irriterend moet dit nie wees nie?

152
00:06:54,333 --> 00:06:59,666
(Gelag)

153
00:06:59,666 --> 00:07:02,000
"Moet harder probeer."

154
00:07:02,000 --> 00:07:03,000
(Gelag)

155
00:07:03,000 --> 00:07:05,000
Word bed toe gestuur deur sy pa, 
"Klim in die bed, nou!

156
00:07:08,000 --> 00:07:11,333
"Een sit neer daai potlood."

157
00:07:11,333 --> 00:07:14,666
(Gelag)

158
00:07:14,666 --> 00:07:15,666
"En hou op om so te praat." 


159
00:07:15,666 --> 00:07:16,666
(Gelag)

160
00:07:16,666 --> 00:07:18,000
"Dit verwar almal."

161
00:07:18,000 --> 00:07:23,000
(Gelag)

162
00:07:23,000 --> 00:07:26,000
In elk geval, ons't getrek 
van Statford na Los Angeles,

163
00:07:26,000 --> 00:07:30,000
en ek wil net iets sê oor die oorgang.

164
00:07:30,000 --> 00:07:33,000
My seun wou nie kom nie.

165
00:07:33,000 --> 00:07:36,000
Ek't twee kinders. 
Hy's nou 21; my dogter is 16.

166
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
Hy wou nie Los Angeles toe kom nie.

167
00:07:38,000 --> 00:07:40,000
Hy was mal daaroor, 
maar hy't ’n meisie in Engeland gehad.

168
00:07:40,000 --> 00:07:43,000
Die liefde van sy lewe, Sarah.

169
00:07:43,000 --> 00:07:44,666
Hy't haar al ’n maand geken.

170
00:07:44,666 --> 00:07:46,333
(Gelag)

171
00:07:46,333 --> 00:07:48,000
Maar hulle't al vier herdenkings gevier,

172
00:07:48,000 --> 00:07:52,000
want dis ’n lang tyd as jy 16 is.

173
00:07:52,000 --> 00:07:54,000
Hy was rêrig ontsteld op die vliegtuig,

174
00:07:54,000 --> 00:07:56,000
hy't gesê: "Ek sal nooit weer 
’n meisie soos Sarah kry nie."

175
00:07:56,000 --> 00:08:00,666
Ons was nogals opgemaak daaroor, 
om die waarheid te sê --

176
00:08:00,666 --> 00:08:05,333
(Gelag)

177
00:08:05,333 --> 00:08:10,000
Sy was die hoofrede hoekom ons landuit is.

178
00:08:10,000 --> 00:08:13,000
(Gelag)

179
00:08:13,000 --> 00:08:16,000
Maar iets tref jou 
wanneer jy Amerika toe trek

180
00:08:16,000 --> 00:08:18,000
en wanneer jy om die wêreld reis:

181
00:08:18,000 --> 00:08:22,000
Elke opvoedingstelsel op aarde 
het dieselfde hiërargie van vakke.

182
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
Elke een. Maak nie saak waar jy gaan nie.

183
00:08:24,000 --> 00:08:26,000
’n Mens sou dink dis anders, maar nee.

184
00:08:26,000 --> 00:08:29,000
Heel bo is wiskunde en tale,

185
00:08:29,000 --> 00:08:31,000
dan die wysbegeerte, 
en heel onder is die kunste.

186
00:08:31,000 --> 00:08:33,000
Orals op aarde.

187
00:08:33,000 --> 00:08:36,000
En in min of meer elke stelsel
is daar ook ’n hiërargie binne die kunste

188
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
Kuns en musiek kry gewoonlik 
’n hoër status in skole

189
00:08:40,000 --> 00:08:41,000
as drama en dans.

190
00:08:41,000 --> 00:08:43,000
Daar is nie ’n opvoedingstelsel

191
00:08:43,000 --> 00:08:45,000
wat dans elke dag vir kinders leer

192
00:08:45,000 --> 00:08:48,000
soos ons vir hulle wiskunde leer nie. 
Hoekom?

193
00:08:48,000 --> 00:08:50,000
Hoekom nie? Ek dink dis nogal belangrik.

194
00:08:50,000 --> 00:08:53,000
Ek dink wiskunde is belangrik, 
maar dans is ook.

195
00:08:53,000 --> 00:08:56,000
Kinders dans heeltyd as hulle mag, 
ons almal doen dit.

196
00:08:56,000 --> 00:08:59,000
Ons het almal liggame, of hoe? 
Het ek ’n vergadering misgeloop?

197
00:08:59,000 --> 00:09:00,000
(Gelag)

198
00:09:00,000 --> 00:09:03,000
Inderwaarheid, wat gebeur is,
soos kinders grootword

199
00:09:05,000 --> 00:09:06,000
begin ons hulle geleidelik 
van die middellyf af boontoe opvoed.

200
00:09:06,000 --> 00:09:08,000
En dan fokus ons op hulle koppe.

201
00:09:08,000 --> 00:09:10,000
En effens na een kant toe.

202
00:09:10,000 --> 00:09:14,000
As jy opvoeding sou besoek, 
as ’n ruimtewese,

203
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
en sê: "Waarvoor is openbare opvoeding?"

204
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
dink ek jy sou tot die gevolgtrekking moes kom 
-- as jy kyk na die uitset,

205
00:09:19,000 --> 00:09:21,000
wie behaal werklik sukses hierdeur,

206
00:09:21,000 --> 00:09:23,000
wie doen alles wat hulle moet,

207
00:09:23,000 --> 00:09:26,000
wie kry al die "brownie points", 
wie is die wenners --

208
00:09:26,000 --> 00:09:29,000
sou jy tot die gevolgtrekking moes kom 
dat die hele doel van openbare opvoeding

209
00:09:29,000 --> 00:09:30,666
regoor die wêreld

210
00:09:32,333 --> 00:09:33,555
is om universiteitsprofessors te lewer.

211
00:09:33,555 --> 00:09:34,777
Of hoe?

212
00:09:34,777 --> 00:09:36,000
Hulle is die mense wat bo uitkom.

213
00:09:37,000 --> 00:09:38,000
En ek was een, so vat so.

214
00:09:38,000 --> 00:09:40,000
(Gelag)

215
00:09:40,000 --> 00:09:44,000
En ek hou van universiteitsprofessors, 
maar julle weet,

216
00:09:44,000 --> 00:09:45,000
ons moet hulle nie as die hoogtepunt

217
00:09:45,000 --> 00:09:48,000
van alle menslike prestasie voorhou nie.

218
00:09:48,000 --> 00:09:50,000
Hulle's net ’n vorm van lewe,

219
00:09:50,000 --> 00:09:51,333
nog ’n vorm van lewe.

220
00:09:51,333 --> 00:09:52,666
Maar hulle's nogal vreemd,
en ek sê dit uit toegeneentheid vir hulle.

221
00:09:54,000 --> 00:09:57,000
Daar's iets vreemd omtrent professors 
in my ervaring --

222
00:09:57,000 --> 00:10:00,000
nie almal van hulle nie, maar tipies, 
lewe hulle in hul koppe.

223
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
Hulle lewe daar bo, 
en effens na een kant toe.

224
00:10:02,000 --> 00:10:06,000
Hulle's ontliggaam, julle weet, 
op ’n soortvan letterlike manier.

225
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
Hulle kyk na hul liggame
as ’n vervoermiddel vir hul koppe.

226
00:10:08,000 --> 00:10:14,000
(Gelag)

227
00:10:14,000 --> 00:10:17,000
Of hoe?

228
00:10:17,000 --> 00:10:21,000
Dis ’n manier om hul koppe 
by vergaderings te kry.

229
00:10:21,000 --> 00:10:24,000
(Gelag)

230
00:10:24,000 --> 00:10:27,000
As julle ware bewys soek 
van buiteliggaamlike ervarings,

231
00:10:27,000 --> 00:10:30,000
besoek ’n residensiële konferensie
van senior akademici,

232
00:10:32,000 --> 00:10:33,000
en maak ’n draai by die sokkie 
op die laaste aand.

233
00:10:33,000 --> 00:10:35,000
(Gelag)

234
00:10:35,000 --> 00:10:36,000
En daar sal julle dit sien.

235
00:10:36,000 --> 00:10:39,000
Volwasse mans en vroue
wat ritmeloos wriemel.

236
00:10:40,000 --> 00:10:43,000
(Gelag)

237
00:10:43,000 --> 00:10:44,000
Terwyl hulle wag vir dit om klaar te maak, 
sodat hulle tuis ’n artikel daaroor kan gaan skryf.

238
00:10:44,000 --> 00:10:47,000
(Gelag)

239
00:10:47,000 --> 00:10:53,000
Ons opvoedingstelsel berus op die idee 
van akademiese vaardigheid.

240
00:10:53,000 --> 00:10:56,000
En daar's ’n rede daarvoor.

241
00:10:56,000 --> 00:10:58,000
Regoor die wêreld was daar
geen openbare opvoedingstelsels

242
00:10:58,000 --> 00:11:00,000
voor die 19de eeu nie.

243
00:11:00,000 --> 00:11:03,000
Hulle't almal tot wording gekom om 
in die behoeftes van industrialisme te voorsien.

244
00:11:04,000 --> 00:11:07,000
So die hierargie is gewortel in twee idees.

245
00:11:07,000 --> 00:11:11,000
Een, dat die mees nuttige vakke
vir werk heel bo is.

246
00:11:11,000 --> 00:11:13,000
So op skool is jy waarskynlik 
goedgunstiglik van

247
00:11:13,000 --> 00:11:15,000
goed waarvan jy gehou het weggestuur,

248
00:11:15,000 --> 00:11:17,000
op grond daarvan dat jy nooit
’n werk daardeur sou kry nie. Nie waar nie?

249
00:11:20,000 --> 00:11:22,000
Moenie musiek neem nie, 
jy gaan nie ’n musikant word nie;

250
00:11:22,000 --> 00:11:24,000
moenie kuns neem nie, 
jy gaan nie ’n kunstenaar word nie.

251
00:11:25,000 --> 00:11:29,000
Goedgunstige advies -- 
nou, uiters verkeerd.

252
00:11:29,000 --> 00:11:30,000
Die hele wêreld is verswelg 
in ’n rewolusie.

253
00:11:30,000 --> 00:11:33,000
En die tweede is akademiese vaardigheid,

254
00:11:33,000 --> 00:11:34,000
wat werklik ons idee 
van intelligensie oorskadu,

255
00:11:34,000 --> 00:11:37,000
omdat die universiteite die stelsel 
na hul eie beeld ontwerp het.

256
00:11:37,000 --> 00:11:39,000
As ’n mens daaroor dink, die hele stelsel 
regoor die wêreld

257
00:11:39,000 --> 00:11:41,000
is ’n uitgerekte proses
van universiteitstoelating.

258
00:11:43,000 --> 00:11:46,000
En die gevolg is dat 
baie uiters talentvolle,

259
00:11:46,000 --> 00:11:48,000
briljante, kreatiewe mense 
dink dat hulle nie is nie,

260
00:11:48,000 --> 00:11:50,000
omdat die ding 
waarin hulle goed was op skool

261
00:11:50,000 --> 00:11:54,000
nie waardeer is nie, 
of selfs gestigmatiseer is.

262
00:11:54,000 --> 00:11:56,000
En ek dink nie ons kan bekostig 
om so voort te gaan nie.

263
00:11:56,000 --> 00:11:58,000
In die volgende 30 jaar, volgens UNESCO,

264
00:11:58,000 --> 00:12:01,000
gaan meer mense wêreldwyd 
deur opvoeding gradueer

265
00:12:01,000 --> 00:12:03,000
as sedert die begin van geskiedenis.

266
00:12:03,000 --> 00:12:05,000
En dis die kombinasie
van alles waaroor ons gepraat het --

267
00:12:07,000 --> 00:12:10,000
tegnologie en hoe dit 
werk getransformeer het,

268
00:12:10,000 --> 00:12:12,000
en demografie 
en die massiewe bevolkingsontploffing.

269
00:12:12,000 --> 00:12:13,000
Skielik is grade niks werd nie.

270
00:12:13,000 --> 00:12:15,000
Nie waar nie?

271
00:12:15,000 --> 00:12:19,000
Toe ek ’n student was, 
het jy met ’n graad ’n werk gehad.

272
00:12:19,000 --> 00:12:22,000
As jy nie ’n werk gehad het nie, 
wou jy nie een hê nie.

273
00:12:22,000 --> 00:12:25,000
En ek wou nie een hê nie, 
om die waarheid te sê. (Gelag)

274
00:12:25,000 --> 00:12:30,000
Maar deesdae is kinders met grade

275
00:12:30,000 --> 00:12:31,000
gereeld oppad huis toe om verder 
te gaan TV speletjies speel,

276
00:12:31,000 --> 00:12:34,000
omdat jy ’n MA nodig het 
waar die vorige posisie ’n BA vereis het,

277
00:12:34,000 --> 00:12:37,000
en jy nou ’n PhD benodig vir die ander.

278
00:12:37,000 --> 00:12:39,000
Dis ’n proses van akademiese inflasie.

279
00:12:39,000 --> 00:12:41,000
En dit dui daarop 
dat die hele struktuur van opvoeding

280
00:12:41,000 --> 00:12:43,000
besig is om onder ons voete te skuif.

281
00:12:43,000 --> 00:12:44,000
Ons moet drasties ons siening 
van intelligensie hersien.

282
00:12:44,000 --> 00:12:46,000
Ons weet drie dinge omtrent intelligensie.

283
00:12:46,000 --> 00:12:47,000
Een, dis divers.

284
00:12:47,000 --> 00:12:49,000
Ons dink oor die wêreld op al die maniere
wat ons dit ervaar.

285
00:12:51,000 --> 00:12:54,000
Ons dink visueel, ons dink in klank, 
ons dink kineties.

286
00:12:54,000 --> 00:12:57,000
Ons dink in abstrakte terme, 
ons dink in beweging.

287
00:12:57,000 --> 00:12:59,000
Tweedens, intelligensie is dinamies.

288
00:12:59,000 --> 00:13:02,000
As ’n mens kyk na die interaksies 
van ’n menslike brein,

289
00:13:02,000 --> 00:13:05,000
soos ons gister tydens 
heelwat aanbiedings gehoor het,

290
00:13:05,000 --> 00:13:07,000
is intelligensie wonderlik interaktief.

291
00:13:07,000 --> 00:13:10,000
Die brein is nie opgedeel 
in kompartemente nie.

292
00:13:10,000 --> 00:13:13,000
Inderwaarheid, is kreatiwiteit --

293
00:13:13,000 --> 00:13:15,000
wat ek definieer as die proses
van oorspronklike idees met waarde hê --

294
00:13:15,000 --> 00:13:18,000
gewoonlik iets wat gebeur deur die interaksie

295
00:13:18,000 --> 00:13:21,000
van verskillende maniere van dinge sien.

296
00:13:23,000 --> 00:13:26,000
Daar's ’n senuweebundel 
wat die twee helftes van die brein verbind,

297
00:13:26,000 --> 00:13:27,333
genaamd die corpus callosum.

298
00:13:27,333 --> 00:13:28,666
Dis dikker by vroue.

299
00:13:28,666 --> 00:13:30,000
Om aan te sluit by Helen gister:

300
00:13:30,000 --> 00:13:34,000
Dis waarskynlik hoekom vroue 
beter is met "multi-tasking".

301
00:13:34,000 --> 00:13:36,000
Want julle is mos, nè?

302
00:13:36,000 --> 00:13:39,000
Daar's baie navorsing, 
maar ek ervaar dit persoonlik.

303
00:13:39,000 --> 00:13:41,000
As my vrou besig is om te kook --
nie gereeld nie, dankie tog.

304
00:13:41,000 --> 00:13:45,000
(Gelag)

305
00:13:45,000 --> 00:13:48,000
Nee, sy's goed met sommige dinge --
maar as sy kook,

306
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
hanteer sy foonoproepe,

307
00:13:52,000 --> 00:13:55,000
praat sy met die kinders, 
verf sy die plafon.

308
00:13:55,000 --> 00:13:58,000
Sy doen ’n oophart-operasie hier.

309
00:13:58,000 --> 00:14:01,000
As ek kook, is die deur toe, 
die kinders is uit,

310
00:14:01,000 --> 00:14:04,000
die foon is van die mikkie af, 
as sy inkom raak ek geïrriteerd.

311
00:14:04,000 --> 00:14:14,000
Ek sê: "Terry, asseblief, 
ek probeer ’n eier bak hier."

312
00:14:14,000 --> 00:14:15,000
(Gelag)

313
00:14:15,000 --> 00:14:16,333
"Gee my tog ’n kans."

314
00:14:16,333 --> 00:14:17,666
(Gelag)

315
00:14:17,666 --> 00:14:19,000
Eintlik ken julle daai ou filosofiese ding,

316
00:14:19,000 --> 00:14:22,000
as ’n boom in die bos val 
en niemand hoor dit nie, het dit gebeur?

317
00:14:22,000 --> 00:14:25,000
Onthou julle daai ou sê-ding?

318
00:14:25,000 --> 00:14:28,000
Ek't onlangs ’n goeie T-hemp gesien:

319
00:14:28,000 --> 00:14:31,000
"As ’n man homself uitspreek in ’n bos, 
en geen vrou hoor hom nie,

320
00:14:31,000 --> 00:14:37,000
is hy steeds verkeerd?"

321
00:14:37,000 --> 00:14:40,000
(Gelag)

322
00:14:40,000 --> 00:14:42,000
En die derde ding omtrent intelligensie is,

323
00:14:43,000 --> 00:14:45,000
dis spesifiek.

324
00:14:45,000 --> 00:14:47,000
Ek's skryf aan ’n nuwe boek 
op die oomblik -- "Epiphany" --

325
00:14:47,000 --> 00:14:48,333
wat gebaseer is 
op ’n reeks onderhoude met mense

326
00:14:48,333 --> 00:14:49,666
oor hoe hulle hul talent ontdek het.

327
00:14:49,666 --> 00:14:51,000
Dis fassinerend hoe mense daar uitgekom het.

328
00:14:51,000 --> 00:14:54,000
Dis aangespoor deur ’n gesprek
met ’n wonderlike vrou,

329
00:14:56,000 --> 00:14:58,000
wat meeste mense miskien nog nooit 
van gehoor het nie, Gillian Lynne.

330
00:14:58,000 --> 00:15:00,000
Al gehoor? Sommige het.

331
00:15:00,000 --> 00:15:02,000
Sy's ’n choreograaf 
en almal ken haar werk.

332
00:15:02,000 --> 00:15:04,000
Sy't "Cats" en 
"Phantom of the Opera" gedoen.

333
00:15:04,000 --> 00:15:05,000
Sy's wonderlik.

334
00:15:05,000 --> 00:15:08,000
Ek was van te vore raadslid 
van die Koninklike Ballet,

335
00:15:08,000 --> 00:15:10,000
soos julle kan sien.

336
00:15:10,000 --> 00:15:12,000
Elk geval, ons't eendag saam geëet 
en ek sê toe:

337
00:15:12,000 --> 00:15:14,000
"Gillian, hoe't jy ’n danser geword?"

338
00:15:14,000 --> 00:15:15,666
Dit was interessant.

339
00:15:15,666 --> 00:15:17,333
Toe sy op skool was,
was sy rêrig hopeloos.

340
00:15:17,333 --> 00:15:19,000
En die skool, in die 30's,
skryf toe vir haar ouers:

341
00:15:19,000 --> 00:15:21,000
"Ons dink Gillian het ’n leerprobleem."

342
00:15:21,000 --> 00:15:23,000
Sy kon nie konsentreer nie,
sy't gevroetel.

343
00:15:23,000 --> 00:15:25,000
Ek dink deesdae sou hulle sê sy't AGHS.

344
00:15:25,000 --> 00:15:29,000
Maar dit was die 1930's,
en aandagafleibaarheid was nog nie uitgedink nie.

345
00:15:32,000 --> 00:15:33,000
Dit was nie ’n beskikbare kwaal nie.

346
00:15:33,000 --> 00:15:35,000
(Gelag)

347
00:15:35,000 --> 00:15:36,000
Mense was nie bewus hulle kon daaraan ly nie.

348
00:15:36,000 --> 00:15:39,000
(Gelag)

349
00:15:39,000 --> 00:15:43,000
In elk geval, sy gaan sien toe ’n spesialis.

350
00:15:43,000 --> 00:15:46,000
So sy's in ’n eikepaneel kamer met haar ma

351
00:15:46,000 --> 00:15:49,000
en sy't op ’n stoel se punt gaan sit,

352
00:15:49,000 --> 00:15:51,000
op haar hande vir 20 minute terwyl
hierdie man met haar ma gepraat het

353
00:15:53,000 --> 00:15:57,000
oor al die probleme 
wat Gillian by die skool het.

354
00:15:57,000 --> 00:15:59,000
Want sy't ander ontwrig; 
haar huiswerk was altyd laat; ens. --

355
00:15:59,000 --> 00:16:01,000
kleine kind van agt.

356
00:16:01,000 --> 00:16:04,000
Op die ou end, gaan sit die dokter
langs Gillian en sê:

357
00:16:04,000 --> 00:16:06,000
"Gillian, ek't nou geluister 
na al die dinge wat jou ma my vertel het,

358
00:16:06,000 --> 00:16:08,000
nou moet ek privaat met haar gesels.

359
00:16:10,000 --> 00:16:13,000
"Wag hier, ons is nou-nou terug."

360
00:16:13,000 --> 00:16:15,000
En hulle't haar daar gelos.

361
00:16:15,000 --> 00:16:17,000
Maar soos hulle uitgegaan het,

362
00:16:17,000 --> 00:16:19,000
het hy die radio op sy lessenaar aangesit.

363
00:16:19,000 --> 00:16:21,000
En toe hulle uit is, sê hy vir haar ma:
"Hou haar net dop."

364
00:16:21,000 --> 00:16:24,000
En die oomblik toe hulle uit is,

365
00:16:24,000 --> 00:16:28,000
was sy op haar voete, 
besig om saam met die musiek te beweeg.

366
00:16:28,000 --> 00:16:30,000
En hulle't vir ’n paar minute gekyk
en hy't na haar ma gedraai en gesê:

367
00:16:33,000 --> 00:16:37,000
"Mev. Lynne, Gillian is nie siek nie; 
sy's ’n danser.

368
00:16:37,000 --> 00:16:39,000
"Neem haar na ’n dansskool toe."

369
00:16:39,000 --> 00:16:41,000
Ek sê toe: "Wat het gebeur?"

370
00:16:41,000 --> 00:16:44,000
En sy sê: "Sy het. Ek kannie vir jou sê 
hoe wonderlik dit was nie.

371
00:16:44,000 --> 00:16:46,000
"Ons't in hierdie kamer ingeloop 
en dit was vol mense soos ek.

372
00:16:46,000 --> 00:16:49,000
"Mense wat nie kon stilsit nie.

373
00:16:49,000 --> 00:16:52,000
"Mense wat moes beweeg om te dink." 
Wat moes beweeg om te dink.

374
00:16:52,000 --> 00:16:54,000
Hulle't ballet gedoen, en tap, jazz 
en moderne en kontemporêre dans.

375
00:16:56,000 --> 00:16:59,000
Sy't eindelik vir die Koninklike Ballet 
oudisie gedoen;

376
00:16:59,000 --> 00:17:01,000
sy't ’n solois geword; 
sy't ’n wonderlike loopbaan daar gehad.

377
00:17:01,000 --> 00:17:03,000
Op die ou end het sy gegradueer
van die Koninklike Balletskool,

378
00:17:05,000 --> 00:17:08,000
die Gillian Lynne Dance Company gestig,

379
00:17:08,000 --> 00:17:11,000
en Andrew Lloyd Weber ontmoet.

380
00:17:11,000 --> 00:17:13,000
Sy was al verantwoordelik

381
00:17:13,000 --> 00:17:15,000
vir van die mees suksesvolle 
musikale teater produksies ooit,

382
00:17:15,000 --> 00:17:18,000
sy't al aan miljoene plesier gegee,
en sy's ’n multi-millionêr.

383
00:17:18,000 --> 00:17:21,000
Iemand anders het haar dalk op medikasie gesit 
en vir haar gesê om te kalmeer.

384
00:17:25,000 --> 00:17:27,000
(Applous)

385
00:17:27,000 --> 00:17:30,000
Waarop dit neerkom is dit:

386
00:17:30,000 --> 00:17:32,000
Al Gore het die ander aand gepraat

387
00:17:32,000 --> 00:17:35,000
oor ekologie en die rewolusie 
wat ontketen is deur Rachel Carson.

388
00:17:35,000 --> 00:17:39,000
Ek glo ons enigste hoop vir die toekoms

389
00:17:39,000 --> 00:17:42,000
is om ’n nuwe idee van menslike ekologie 
aan te neem,

390
00:17:42,000 --> 00:17:46,000
een waarin ons begin om ons konsep

391
00:17:46,000 --> 00:17:48,000
van die rykdom van 
menslike kapasiteit te hersien.

392
00:17:48,000 --> 00:17:52,000
Ons opvoedingstelsel het ons breine gemyn

393
00:17:52,000 --> 00:17:54,000
op die manier wat ons die aarde stroopmyn: 
vir ’n spesifieke kommoditeit.

394
00:17:54,000 --> 00:17:57,000
En vir die toekoms, 
sal dit ons nie dien nie.

395
00:17:57,000 --> 00:18:00,000
Ons moet die fundamentele beginsels

396
00:18:00,000 --> 00:18:02,000
waarmee ons ons kinders opvoed, heroorweeg.

397
00:18:02,000 --> 00:18:06,000
Jonas Salk het gesê:

398
00:18:06,000 --> 00:18:09,000
"As al die insekte 
van die aarde af sou verdwyn,

399
00:18:09,000 --> 00:18:12,000
sou alle lewe op aarde 
binne 50 jaar uitsterf.

400
00:18:12,000 --> 00:18:15,000
"As al die mense 
van die aarde af sou verdwyn,

401
00:18:15,000 --> 00:18:19,000
sou alle vorms van lewe 
binne 50 jaar floreer."

402
00:18:19,000 --> 00:18:21,000
En hy's reg.

403
00:18:21,000 --> 00:18:24,000
Wat TED vier is die skat 
van die menselike verbeeldingsin.

404
00:18:24,000 --> 00:18:25,000
Ons moet nou versigtig wees

405
00:18:25,000 --> 00:18:28,000
dat ons dit met wysheid gebruik

406
00:18:28,000 --> 00:18:31,000
en dat ons van die senarios vermy 
waaroor ons gepraat het.

407
00:18:35,000 --> 00:18:38,000
En die enigste manier 
is om ons kreatiewe kapasiteite te sien

408
00:18:38,000 --> 00:18:40,000
vir die rykdom wat hulle is

409
00:18:40,000 --> 00:18:43,000
en ons kinders te sien 
vir die hoop wat hulle is.

410
00:18:43,000 --> 00:18:44,000
En ons opdrag is om 
hulle hele wese op te voed,

411
00:18:44,000 --> 00:18:46,000
sodat hulle hierdie toekoms kan ingaan.

412
00:18:46,000 --> 00:18:49,000
Terloops -- ons sal dalk nie 
hierdie toekoms sien nie,

413
00:18:49,000 --> 00:18:52,000
maar hulle sal.

414
00:18:52,000 --> 00:18:54,000
En ons plig is om hulle te help 
om iets daarvan te maak.

415
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
Baie dankie.

416
99:59:59,999 --> 99:59:59,999
(Applous)