WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:07.000
Goeie môre. Hoe gaan dit? Dis fantasties sover, of hoe?

00:00:07.000 --> 00:00:11.000
Die hele ding het my stomgeslaan.

00:00:11.000 --> 00:00:15.000
Eintlik is ek oppad. (Gelag)

00:00:15.000 --> 00:00:19.000
Daar was drie temas sover, of hoe,

00:00:19.000 --> 00:00:23.000
wat deur die konferensie loop, wat relevant is

00:00:23.000 --> 00:00:25.000
vir waaroor ek wil praat.

00:00:25.000 --> 00:00:29.000
Een is die ongelooflike bewyse van menslike kreatiwiteit

00:00:29.000 --> 00:00:32.000
in al die aanbiedings wat ons gesien het

00:00:32.000 --> 00:00:35.000
en in al die mense hier. Net die blote verskeidenheid daarvan

00:00:35.000 --> 00:00:38.000
en die omvang daarvan. Die tweede is dat

00:00:38.000 --> 00:00:41.000
dit ons op ’n plek gesit het waar ons geen idee het wat gaan gebeur nie,

00:00:41.000 --> 00:00:43.000
ten opsigte van die toekoms. Geen idee

00:00:43.000 --> 00:00:45.000
hoe dinge dalk kan verloop nie.

NOTE Paragraph

00:00:45.000 --> 00:00:48.000
Ek het ’n belang by opvoedkunde --

00:00:48.000 --> 00:00:51.000
eintlik, wat ek vind is dat almal ’n belang by opvoedkunde het.

00:00:51.000 --> 00:00:53.000
Het julle nie? Ek vind dit baie interessant.

00:00:53.000 --> 00:00:56.000
As jy by ’n ete is, en jy sê

00:00:56.000 --> 00:00:59.000
jy werk in opvoedkunde --

00:00:59.000 --> 00:01:06.000
eintlik, om die waarheid te sê, is jy nie gereeld by etes as jy in opvoedkunde werk nie.

00:01:06.000 --> 00:01:09.000
(Gelag) Jy word nie genooi nie.

00:01:09.000 --> 00:01:14.000
En jy word nooit teruggenooi nie, snaaks genoeg. Dis vir my vreemd.

00:01:14.000 --> 00:01:16.000
Maar as jy is, en jy sê vir iemand,

00:01:16.000 --> 00:01:18.000
jy weet, hulle sê: "Wat doen jy vir ’n lewe?"

00:01:18.000 --> 00:01:20.000
en jy sê jy werk in opvoedkunde,

00:01:20.000 --> 00:01:24.000
kan jy sien hoe die bloed uit hulle gesig vloei. Hulle's soos:

00:01:24.000 --> 00:01:30.000
"Aggenee," jy weet, "Hoekom ek? My een aand uit hierdie hele week." (Gelag)

00:01:30.000 --> 00:01:32.000
Maar as jy iemand vra oor hulle opvoeding,

00:01:32.000 --> 00:01:34.000
druk hulle jou in ’n hoek vas. Want dis een van daai dinge

00:01:34.000 --> 00:01:37.000
wat mense na aan die hart lê, is ek reg?

00:01:37.000 --> 00:01:40.000
Soos geloof, en geld en ander dinge.

00:01:40.000 --> 00:01:44.000
Ek het ’n groot belang by opvoedkunde en ek dink ons almal het.

00:01:44.000 --> 00:01:46.000
Ons het 'n groot persoonlike belang daarby,

00:01:46.000 --> 00:01:49.000
deels omdat dit opvoeding is wat veronderstel is om

00:01:49.000 --> 00:01:52.000
ons in hierdie toekoms wat ons nie kan begryp nie in te neem.

00:01:52.000 --> 00:01:55.000
As jy daaroor dink, kinders wat hierdie jaar skool begin

00:01:55.000 --> 00:02:01.000
tree af in 2065. Niemand het ’n idee --

00:02:01.000 --> 00:02:04.000
ten spyte van al die kennis wat die laaste vier dae hier op vertoon was --

00:02:04.000 --> 00:02:06.000
hoe die wêreld gaan lyk

00:02:06.000 --> 00:02:08.000
oor vyf jaar nie. En tog is ons veronderstel

00:02:08.000 --> 00:02:11.000
om hulle daarvoor op te voed. So die onvoorspelbaarheid, dink ek,

00:02:11.000 --> 00:02:13.000
is ongelooflik.

NOTE Paragraph

00:02:13.000 --> 00:02:15.000
En die derde deel hiervan is dat

00:02:15.000 --> 00:02:20.000
ons almal nietemin saamgestem het oor die

00:02:20.000 --> 00:02:23.000
werklik buitengewone kapasiteite wat kinders het --

00:02:23.000 --> 00:02:25.000
hulle kapasiteite vir innovasie. Ek bedoel, Sirena gisteraand was ongelooflik,

00:02:25.000 --> 00:02:28.000
of hoe? Net om te sien wat sy kan doen.

00:02:28.000 --> 00:02:33.000
En sy's uitsonderlik, maar ek dink nie sy's, soos hulle sou sê,

00:02:33.000 --> 00:02:36.000
uitsonderlik in die geheel van kindwees nie.

00:02:36.000 --> 00:02:39.000
Wat ’n mens daar het is ’n persoon van ongelooflike toewyding

00:02:39.000 --> 00:02:41.000
wat ’n talent gevind het. En ek voer aan dat

00:02:41.000 --> 00:02:43.000
alle kinders geweldige talente het.

00:02:43.000 --> 00:02:45.000
En ons vermors dit, nogal meedoënloos.

00:02:45.000 --> 00:02:48.000
So ek wil praat oor opvoedkunde en

00:02:48.000 --> 00:02:51.000
ek wil praat oor kreatiwiteit. Ek voer aan dat

00:02:51.000 --> 00:02:54.000
kreatiwiteit nou so belangrik soos geletterheid in opvoeding is

00:02:54.000 --> 00:02:58.000
en dat ons dit dieselfde status moet toeken.

00:02:58.000 --> 00:03:06.000
(Applous) Dankie. Dit was dit, terloops.

00:03:06.000 --> 00:03:10.000
Baie dankie. (Applous) So, nog 15 minute.

00:03:10.000 --> 00:03:17.000
Wel, ek is gebore... nee. (Gelag)

NOTE Paragraph

00:03:17.000 --> 00:03:21.000
Ek het onlangs ’n goeie storie gehoor -- ek geniet om dit te vertel --

00:03:21.000 --> 00:03:25.000
van ’n klein dogtertjie in 'n tekenklas. Sy was ses

00:03:25.000 --> 00:03:27.000
en sy was agter in die klas, aan die teken,

00:03:27.000 --> 00:03:29.000
en die juffrou het gesê die dogtertjie het omtrent nooit

00:03:29.000 --> 00:03:33.000
aandag geskenk nie, maar in hierdie tekenklas het sy.

00:03:33.000 --> 00:03:35.000
Die juffrou was gefassineerd en sy het na haar toe gegaan

00:03:35.000 --> 00:03:38.000
en gesê: "Wat teken jy?"

00:03:38.000 --> 00:03:41.000
En die dogtertjie het gesê: "Ek teken ’n prentjie van God."

00:03:41.000 --> 00:03:44.000
En die juffrou het gesê: "Maar niemand weet hoe God lyk nie."

00:03:44.000 --> 00:03:51.000
En die dogtertjie sê toe: "Hulle sal nou-nou."

00:03:51.000 --> 00:03:52.000
(Gelag)

NOTE Paragraph

00:03:52.000 --> 00:03:57.000
Toe my seun vier was in Engeland --

00:03:57.000 --> 00:04:00.000
eintlik was hy oral vier, om eerlik te wees. (Gelag)

00:04:00.000 --> 00:04:06.000
Strenggesproke, waarookal hy gegaan het, was hy vier daai jaar.

00:04:06.000 --> 00:04:08.000
Hy was in die Kersspel.

00:04:08.000 --> 00:04:11.000
Onthou julle die storie? Nee, dit was groot.

00:04:11.000 --> 00:04:14.000
Dit was ’n groot storie. Mel Gibson het die opvolg gedoen.

00:04:14.000 --> 00:04:19.000
Julle't dit dalk gesien: "Kersspel II." Maar James het die rol van Josef gekry,

00:04:19.000 --> 00:04:22.000
en ons was in ons noppies daaroor.

00:04:22.000 --> 00:04:24.000
Ons het dit as een van die hoofrolle beskou.

00:04:24.000 --> 00:04:26.000
Ons het die plek vol agente met T-hempde gehad:

00:04:26.000 --> 00:04:29.000
"James Robinson IS Josef!" (Gelag)

00:04:29.000 --> 00:04:31.000
Hy hoef nie te gepraat het nie, maar julle ken die deel

00:04:31.000 --> 00:04:34.000
waar die drie wyse manne inkom. Hulle bring geskenke,

00:04:34.000 --> 00:04:36.000
en hulle bring goud, wierook (frankincense) en mirre.

00:04:36.000 --> 00:04:38.000
Dit het rêrig gebeur. Ons sit toe daar

00:04:38.000 --> 00:04:40.000
en ek dink hulle't net uit beurt uit gegaan,

00:04:40.000 --> 00:04:42.000
want ons het na die tyd met die seuntjie gepraat en gesê:

00:04:42.000 --> 00:04:44.000
"Was jy OK daarmee?" En hy't gesê: "Ja, hoekom? Was dit verkeerd?"

00:04:44.000 --> 00:04:46.000
Hulle't net geruil, dit was dit.

00:04:46.000 --> 00:04:47.000
In elk geval, die drie seuntjies kom in --

00:04:47.000 --> 00:04:49.000
vierjariges met vatdoeke om hulle koppe --

00:04:49.000 --> 00:04:52.000
en hulle sit hierdie bokse neer,

00:04:52.000 --> 00:04:54.000
en die eerste seuntjie sê: "Ek bring vir U goud."

00:04:54.000 --> 00:04:57.000
En die tweede een sê: "Ek bring vir U mirre."

00:04:57.000 --> 00:05:11.000
En die derde een sê: "Frank sent this." (Gelag)

NOTE Paragraph

00:05:11.000 --> 00:05:13.000
Wat hierdie goed in gemeen het, is dat kinders ’n kans sal vat.

00:05:13.000 --> 00:05:16.000
As hulle nie weet nie, sal hulle probeer.

00:05:16.000 --> 00:05:19.000
Is ek reg? Hulle's nie bang om verkeerd te wees nie.

00:05:19.000 --> 00:05:24.000
Nou, ek bedoel nie dat verkeerd wees en kreatief wees dieselfde ding is nie.

00:05:24.000 --> 00:05:25.000
Wat ons wel weet is,

00:05:25.000 --> 00:05:28.000
as jy nie bereid is om verkeerd te wees nie,

00:05:28.000 --> 00:05:31.000
sal jy nooit iets oorspronklik uitdink nie.

00:05:31.000 --> 00:05:34.000
As jy nie bereid is om verkeerd te wees nie. En teen die tyd wat hulle grootmense is,

00:05:34.000 --> 00:05:36.000
het meeste kinders daai kapasiteit verloor.

00:05:36.000 --> 00:05:39.000
Hulle het bang geword om verkeerd te wees.

00:05:39.000 --> 00:05:41.000
En ons bestuur ons maatskappye so, terloops.

00:05:41.000 --> 00:05:44.000
Ons stigmatiseer foute. En nou bedryf ons

00:05:44.000 --> 00:05:47.000
nasionale opvoedingstelsels waar

00:05:47.000 --> 00:05:50.000
foute die ergste ding is wat ’n mens kan maak.

00:05:50.000 --> 00:05:53.000
En die gevolg is dat ons mense uit hulle kreatiewe

00:05:53.000 --> 00:05:56.000
kapasiteite uit opvoed. Picasso het dit gesê.

00:05:56.000 --> 00:05:59.000
Hy't gesê dat alle kinders gebore kunstenaars is.

00:05:59.000 --> 00:06:03.000
Die probleem is om een te bly soos ons grootword. Ek glo dit vas:

00:06:03.000 --> 00:06:05.000
ons groei nie in kreatiwiteit in nie,

00:06:05.000 --> 00:06:08.000
ons groei uit dit uit. Of eerder, ons word uit dit uit opgevoed.

00:06:08.000 --> 00:06:10.000
So hoekom is dit so?

NOTE Paragraph

00:06:10.000 --> 00:06:14.000
Ek het tot vyf jaar gelede op Stratford-op-Avon gewoon.

00:06:14.000 --> 00:06:16.000
Ons het van Stratford na Los Angeles getrek.

00:06:16.000 --> 00:06:20.000
So julle kan julle indink wat ’n seepgladde oorgang dit was.

00:06:20.000 --> 00:06:22.000
(Gelag) Eintlik,

00:06:22.000 --> 00:06:24.000
het ons in ’n plek genaamd Snitterfield gewoon,

00:06:24.000 --> 00:06:26.000
net buite Stratford, en dit is waar

00:06:26.000 --> 00:06:31.000
Shakespeare se pa gebore is. Is julle getref deur ’n nuwe gedagte? Ek is.

00:06:31.000 --> 00:06:33.000
’n Mens dink nie aan Shakespeare as iemand met ’n pa nie, dink mens?

00:06:33.000 --> 00:06:35.000
Dink mens? Want ’n mens dink nie aan

00:06:35.000 --> 00:06:37.000
Shakespeare as ’n kind nie, of hoe?

00:06:37.000 --> 00:06:40.000
Shakespeare op sewe? Ek't nooit daaraan gedink nie. Ek bedoel, hy was

00:06:40.000 --> 00:06:42.000
sewe op een of ander stadium. Hy was in

00:06:42.000 --> 00:06:51.000
iemand se Engelse klas, ne? Hoe irriterend moet dit nie wees nie?

00:06:51.000 --> 00:07:05.000
(Gelag) "Moet harder probeer." Word bed toe gestuur deur sy pa, jy weet,

00:07:05.000 --> 00:07:08.000
aan Shakespeare: "Gaan slaap, nou,"

00:07:08.000 --> 00:07:10.000
aan William Shakespeare: "en sit neer die potlood.

00:07:10.000 --> 00:07:18.000
En hou op om so te praat. Dit verwar almal."

00:07:18.000 --> 00:07:23.000
(Gelag)

NOTE Paragraph

00:07:23.000 --> 00:07:26.000
In elk geval, ons't getrek van Statford na Los Angeles,

00:07:26.000 --> 00:07:30.000
en ek wil net iets sê oor die oorgang, eintlik.

00:07:30.000 --> 00:07:33.000
My seun wou nie kom nie.

00:07:33.000 --> 00:07:36.000
Ek het twee kinders. Hy's nou 21; my dogter is 16.

00:07:36.000 --> 00:07:38.000
Hy wou nie Los Angeles toe kom nie. Hy was mal daaroor,

00:07:38.000 --> 00:07:43.000
maar hy't ’n meisie in Engeland gehad. Die liefde van sy lewe, Sarah.

00:07:43.000 --> 00:07:45.000
Hy't haar al ’n maand geken.

00:07:45.000 --> 00:07:48.000
Maar sien, hulle't al hulle vierde herdenking gevier,

00:07:48.000 --> 00:07:52.000
want dis ’n lang tyd as jy 16 is.

00:07:52.000 --> 00:07:54.000
In elk geval, hy was rêrig ontsteld op die vliegtuig,

00:07:54.000 --> 00:07:56.000
en hy't gesê: "Ek sal nooit weer ’n meisie soos Sarah kry nie."

00:07:56.000 --> 00:07:58.000
Ons was nogals opgemaak daaroor, om die waarheid te sê,

00:07:58.000 --> 00:08:10.000
want sy was die hoofrede hoekom ons landuit is.

00:08:10.000 --> 00:08:13.000
(Gelag)

NOTE Paragraph

00:08:13.000 --> 00:08:16.000
Maar iets tref jou wanneer jy Amerika toe trek

00:08:16.000 --> 00:08:18.000
en wanneer jy om die wêreld reis:

00:08:18.000 --> 00:08:22.000
Elke opvoedingstelsel op aarde het dieselfde hierargie van vakke.

00:08:22.000 --> 00:08:24.000
Elke een. Maak nie saak waar jy gaan nie.

00:08:24.000 --> 00:08:26.000
’n Mens sou dink dis anders, maar dit is nie.

00:08:26.000 --> 00:08:29.000
Heel bo is wiskunde en tale,

00:08:29.000 --> 00:08:31.000
dan die wysbegeerte, en heel onder is die kunste.

00:08:31.000 --> 00:08:33.000
Orals op aarde.

00:08:33.000 --> 00:08:36.000
En in min of meer elke stelsel

00:08:36.000 --> 00:08:38.000
is daar ook ’n hierargie binne die kunste.

00:08:38.000 --> 00:08:40.000
Kuns en musiek kry gewoonlik ’n hoër status in skole

00:08:40.000 --> 00:08:43.000
as drama en dans. Daar is nie ’n opvoedingstelsel op die planeet

00:08:43.000 --> 00:08:45.000
wat dans elke dag vir kinders leer

00:08:45.000 --> 00:08:48.000
soos ons vir hulle wiskunde leer nie. Hoekom?

00:08:48.000 --> 00:08:50.000
Hoekom nie? Ek dink dis nogal belangrik.

00:08:50.000 --> 00:08:53.000
Ek dink wiskunde is belangrik, maar dans is ook.

00:08:53.000 --> 00:08:56.000
Kinders dans heeltyd as hulle mag, ons almal doen dit.

00:08:56.000 --> 00:08:59.000
Ons het almal liggame, of hoe? Het ek ’n vergadering misgeloop?

00:08:59.000 --> 00:09:03.000
(Gelag) Inderwaarheid, wat gebeur is,

00:09:03.000 --> 00:09:05.000
soos kinders grootword, begin ons hulle geleidelik

00:09:05.000 --> 00:09:08.000
van die middellyf af boontoe opvoed. En dan fokus ons op hulle koppe.

00:09:08.000 --> 00:09:10.000
En effens na een kant toe.

NOTE Paragraph

00:09:10.000 --> 00:09:14.000
As jy opvoeding sou besoek, as 'n ruimtewese,

00:09:14.000 --> 00:09:17.000
en sê: "Waarvoor is dit, openbare opvoeding?"

00:09:17.000 --> 00:09:19.000
dink ek jy sou tot die gevolgtrekking moes kom -- as jy kyk na die uitset,

00:09:19.000 --> 00:09:21.000
wie behaal werklik sukses hierdeur,

00:09:21.000 --> 00:09:23.000
wie doen alles wat hulle moet,

00:09:23.000 --> 00:09:26.000
wie kry al die "brownie points", wie is die wenners --

00:09:26.000 --> 00:09:29.000
dink ek jy sou tot die gevolgtrekking moes kom dat die hele doel van openbare opvoeding

00:09:29.000 --> 00:09:30.000
regoor die wêreld

00:09:30.000 --> 00:09:34.000
is om universiteitsprofessors te lewer. Of hoe?

00:09:34.000 --> 00:09:36.000
Hulle is die mense wat bo uitkom.

00:09:37.000 --> 00:09:40.000
En ek was een, so vat so. (Gelag)

00:09:40.000 --> 00:09:44.000
En ek hou van universiteitsprofessors, maar julle weet,

00:09:44.000 --> 00:09:48.000
ons moet hulle nie as die hoogtepunt van alle menslike prestasie voorhou nie.

00:09:48.000 --> 00:09:50.000
Hulle is net ’n vorm van lewe,

00:09:50.000 --> 00:09:52.000
nog ’n vorm van lewe. Maar hulle's nogal vreemd,

00:09:52.000 --> 00:09:54.000
en ek sê dit uit toegeneentheid vir hulle.

00:09:54.000 --> 00:09:57.000
Daar's iets vreemd omtrent professors in my ervaring --

00:09:57.000 --> 00:10:00.000
nie almal van hulle nie, maar tipies -- lewe hulle in hul koppe.

00:10:00.000 --> 00:10:02.000
Hulle lewe daar bo, en effens na een kant toe.

00:10:02.000 --> 00:10:06.000
Hulle's ontliggaam, julle weet, op ’n soortvan letterlike manier.

00:10:06.000 --> 00:10:08.000
Hulle kyk na hul liggame

00:10:08.000 --> 00:10:17.000
as ’n vervoermiddel vir hul koppe, of hoe?

00:10:17.000 --> 00:10:24.000
(Gelag) Dis ’n manier om hul koppe by vergaderings te kry.

00:10:24.000 --> 00:10:27.000
As julle ware bewys soek van buiteliggaamlike ervarings,

00:10:27.000 --> 00:10:30.000
terloops, besoek ’n residensiële konferensie

00:10:30.000 --> 00:10:32.000
van senior akademici,

00:10:32.000 --> 00:10:35.000
en maak ’n draai by die sokkie op die laaste aand.

00:10:35.000 --> 00:10:39.000
(Gelag) En daar sal julle dit sien -- volwasse mans en vroue

00:10:39.000 --> 00:10:43.000
wat ritmeloos wriemel, terwyl hulle wag

00:10:43.000 --> 00:10:47.000
vir dit om klaar te maak sodat hulle tuis ’n artikel daaroor kan gaan skryf.

NOTE Paragraph

00:10:47.000 --> 00:10:53.000
Nou, ons opvoedingstelsel berus op die idee van akademiese vaardigheid.

00:10:53.000 --> 00:10:56.000
En daar's ’n rede daarvoor.

00:10:56.000 --> 00:10:58.000
Die hele stelsel is uitgedink -- regoor die wêreld, was daar, in werklikheid,

00:10:58.000 --> 00:11:00.000
geen openbare opvoedingstelsels voor die 19de eeu nie.

00:11:00.000 --> 00:11:03.000
Hulle het almal tot wording gekom

00:11:03.000 --> 00:11:04.000
om in die behoeftes van industrialisme te voorsien.

00:11:04.000 --> 00:11:07.000
So die hierargie is gewortel in twee idees.

00:11:07.000 --> 00:11:11.000
Een, dat die mees nuttige vakke vir werk

00:11:11.000 --> 00:11:13.000
heel bo is. So op skool is jy waarskynlik goedgunstiglik van

00:11:13.000 --> 00:11:15.000
goed waarvan jy gehou het weggestuur,

00:11:15.000 --> 00:11:17.000
op grond daarvan dat jy nooit

00:11:17.000 --> 00:11:20.000
’n werk daardeur sou kry nie. Is dit reg?

00:11:20.000 --> 00:11:22.000
Moenie musiek neem nie, jy gaan nie ’n musikant word nie;

00:11:22.000 --> 00:11:24.000
moenie kuns neem nie, jy gaan nie ’n kunstenaar word nie.

00:11:25.000 --> 00:11:29.000
Goedgunstige advies -- nou, uiters verkeerd. Die hele wêreld

00:11:29.000 --> 00:11:30.000
is verswelg in ’n rewolusie.

00:11:30.000 --> 00:11:33.000
En die tweede is akademiese vaardigheid, wat werklik ons idee

00:11:33.000 --> 00:11:34.000
van intelligensie oorskadu,

00:11:34.000 --> 00:11:37.000
omdat die universiteite die stelsel na hul eie beeld ontwerp het.

00:11:37.000 --> 00:11:39.000
As ’n mens daaroor dink, die hele stelsel

00:11:39.000 --> 00:11:41.000
van openbare opvoeding regoor die wêreld is ’n uitgerekte proses

00:11:41.000 --> 00:11:43.000
van universiteitstoelating.

00:11:43.000 --> 00:11:46.000
En die gevolg is dat baie hoogs talentvolle,

00:11:46.000 --> 00:11:48.000
briljante, kreatiewe mense dink dat hulle nie is nie,

00:11:48.000 --> 00:11:50.000
omdat die ding waarin hulle goed was op skool

00:11:50.000 --> 00:11:54.000
nie waardeer is nie, of selfs gestigmatiseer is.

00:11:54.000 --> 00:11:56.000
En ek dink nie ons kan bekostig om so voort te gaan nie.

NOTE Paragraph

00:11:56.000 --> 00:11:58.000
In die volgende 30 jaar, volgens UNESCO,

00:11:58.000 --> 00:12:01.000
gaan meer mense wêreldwyd deur

00:12:01.000 --> 00:12:03.000
opvoeding gradueer as sedert die begin van geskiedenis.

00:12:03.000 --> 00:12:05.000
Meer mense, en dis die kombinasie

00:12:05.000 --> 00:12:07.000
van al die dinge waaroor ons gepraat het --

00:12:07.000 --> 00:12:10.000
tegnologie en hoe dit werk getransformeer het, en demografie

00:12:10.000 --> 00:12:12.000
en die massiewe bevolkingsontploffing.

00:12:12.000 --> 00:12:15.000
Skielik is grade niks werd nie. Nie waar nie?

00:12:15.000 --> 00:12:19.000
Toe ek ’n student was, as jy ’n graad gehad het, het jy ’n werk gehad.

00:12:19.000 --> 00:12:22.000
As jy nie ’n werk gehad het nie wou jy nie een hê nie.

00:12:22.000 --> 00:12:25.000
En ek wou nie een hê nie, om die waarheid te sê. (Gelag)

00:12:25.000 --> 00:12:30.000
Maar deesdae is kinders met grade gereeld

00:12:30.000 --> 00:12:31.000
oppad huis toe om verder te gaan TV speletjies speel,

00:12:31.000 --> 00:12:34.000
omdat jy ’n MA nodig het waar die vorige posisie ’n BA vereis het,

00:12:34.000 --> 00:12:37.000
en jy nou ’n PhD benodig vir die ander.

00:12:37.000 --> 00:12:39.000
Dis ’n proses van akademiese inflasie.

00:12:39.000 --> 00:12:41.000
En dit dui daarop dat die hele struktuur van opvoeding

00:12:41.000 --> 00:12:43.000
besig is om onder ons voete te skuif. Ons moet drasties ons

00:12:43.000 --> 00:12:44.000
siening van intelligensie hersien.

NOTE Paragraph

00:12:44.000 --> 00:12:46.000
Ons weet drie dinge omtrent intelligensie.

00:12:46.000 --> 00:12:49.000
Een, dis divers. Ons dink oor die wêreld op al die maniere

00:12:49.000 --> 00:12:51.000
wat ons dit ervaar. Ons dink visueel,

00:12:51.000 --> 00:12:54.000
ons dink in klank, ons dink kineties.

00:12:54.000 --> 00:12:57.000
Ons dink in abstrakte terme, ons dink in beweging.

00:12:57.000 --> 00:12:59.000
Tweedens, intelligensie is dinamies.

00:12:59.000 --> 00:13:02.000
As ’n mens kyk na die interaksies van ’n menslike brein, soos ons gister

00:13:02.000 --> 00:13:05.000
tydens heelwat aanbiedings gehoor het,

00:13:05.000 --> 00:13:07.000
is intelligensie wonderlik interaktief.

00:13:07.000 --> 00:13:10.000
Die brein is nie opgedeel in kompartemente nie.

00:13:10.000 --> 00:13:13.000
Inderwaarheid, is kreatiwiteit -- wat ek definieer as die proses

00:13:13.000 --> 00:13:15.000
van oorspronklike idees met waarde hê --

00:13:15.000 --> 00:13:18.000
gewoonlik iets wat gebeur deur die interaksie

00:13:18.000 --> 00:13:21.000
van verskillende dissiplinêre maniere van dinge sien.

NOTE Paragraph

00:13:21.000 --> 00:13:23.000
Die brein is doelbewus -- terloops,

00:13:23.000 --> 00:13:26.000
daar is ’n senuweebundel wat die twee helftes van die brein verbind,

00:13:26.000 --> 00:13:28.000
genaamd die corpus callosum. Dis dikker by vrouens.

00:13:28.000 --> 00:13:30.000
Om aan te sluit by Helen gister, dink ek

00:13:30.000 --> 00:13:34.000
dis waarskynlik hoekom vrouens beter is met "multi-tasking".

00:13:34.000 --> 00:13:36.000
Want julle is mos, ne?

00:13:36.000 --> 00:13:39.000
Daar's baie navorsing, maar ek weet dit uit persoonlike ervaring.

00:13:39.000 --> 00:13:41.000
As my vrou besig is om te kook by die huis --

00:13:41.000 --> 00:13:45.000
wat nie baie is nie, dankie tog. (Gelag)

00:13:45.000 --> 00:13:48.000
Maar julle weet, sy's besig -- nee, sy's goed met sommige dinge --

00:13:48.000 --> 00:13:50.000
maar as sy kook, julle weet,

00:13:50.000 --> 00:13:52.000
hanteer sy foonoproepe,

00:13:52.000 --> 00:13:55.000
praat sy met die kinders, verf sy die plafon.

00:13:55.000 --> 00:13:58.000
Sy doen 'n oophart-operasie hier.

00:13:58.000 --> 00:14:01.000
As ek kook, is die deur toe, die kinders is uit,

00:14:01.000 --> 00:14:04.000
die foon is van die mikkie af, as sy inkom raak ek geïrriteerd.

00:14:04.000 --> 00:14:17.000
Ek sê: "Terry, asseblief, ek probeer ’n eier bak hier. Gee my ’n kans." (Gelag)

00:14:17.000 --> 00:14:19.000
Eintlik ken julle daai ou filosofiese ding,

00:14:19.000 --> 00:14:22.000
as ’n boom in die bos val en niemand hoor dit nie,

00:14:22.000 --> 00:14:25.000
het dit gebeur? Onthou julle daai ou sê-ding?

00:14:25.000 --> 00:14:28.000
Ek het onlangs ’n goeie T-hemp gesien wat gesê het: "As ’n man homself uitspreek

00:14:28.000 --> 00:14:31.000
in ’n bos, en geen vrou hoor hom nie,

00:14:31.000 --> 00:14:40.000
is hy steeds verkeerd?" (Gelag)

NOTE Paragraph

00:14:40.000 --> 00:14:42.000
En die derde ding omtrent intelligensie is,

00:14:43.000 --> 00:14:45.000
dis spesifiek. Ek is besig met ’n nuwe boek op die oomblik,

00:14:45.000 --> 00:14:47.000
met die naam "Epiphany," wat gebaseer is op ’n reeks

00:14:47.000 --> 00:14:49.000
onderhoude met mense oor hoe hulle hul talent

00:14:49.000 --> 00:14:51.000
ontdek het. Ek vind hoe mense daar uitgekom het fassinerend.

00:14:51.000 --> 00:14:54.000
Dit is aangespoor deur ’n gesprek wat ek gehad het

00:14:54.000 --> 00:14:56.000
met ’n wonderlike vrou wat meeste mense miskien

00:14:56.000 --> 00:14:58.000
nog nooit van gehoor het nie, haar naam is Gillian Lynne,

00:14:58.000 --> 00:15:00.000
al van haar gehoor? Sommige het. Sy's ’n choreograaf

00:15:00.000 --> 00:15:02.000
en almal ken haar werk.

00:15:02.000 --> 00:15:04.000
Sy het "Cats," en "Phantom of the Opera" gedoen.

00:15:04.000 --> 00:15:08.000
Sy's wonderlik. Ek was van te vore op die raad van die Koninklike Ballet, in Engeland,

00:15:08.000 --> 00:15:10.000
soos julle kan sien.

00:15:10.000 --> 00:15:12.000
In elk geval, Gillian en ek het eendag saam geëet en ek sê toe:

00:15:12.000 --> 00:15:14.000
"Gillian, hoe het jy ’n danser geword?" En sy sê toe

00:15:14.000 --> 00:15:16.000
dit was interessant, toe sy op skool was,

00:15:16.000 --> 00:15:19.000
was sy rêrig hopeloos. En die skool, in die 30's,

00:15:19.000 --> 00:15:21.000
skryf toe vir haar ouers en sê: "Ons dink

00:15:21.000 --> 00:15:23.000
Gillian het ’n leerprobleem." Sy kon nie konsentreer nie,

00:15:23.000 --> 00:15:25.000
sy het gevroetel. Ek dink deesdae sou hulle sê

00:15:25.000 --> 00:15:29.000
sy't aandagafleibaarheid. Sou julle nie ook nie? Maar hierdie was die 1930's,

00:15:29.000 --> 00:15:32.000
en aandagafleibaarheid was nog nie toe al uitgedink nie.

00:15:32.000 --> 00:15:35.000
Dit was nie ’n beskikbare kwaal nie. (Gelag)

00:15:35.000 --> 00:15:39.000
Mense was nie bewus hulle kon daaraan ly nie.

NOTE Paragraph

00:15:39.000 --> 00:15:43.000
In elk geval, sy gaan sien toe hierdie spesialis. So, hierdie eikepaneel kamer,

00:15:43.000 --> 00:15:46.000
en sy's daar saam met haar ma,

00:15:46.000 --> 00:15:49.000
en sy's ingelei en sy't op ’n stoel op die punt gesit,

00:15:49.000 --> 00:15:51.000
en op haar hande gesit vir 20 minute terwyl

00:15:51.000 --> 00:15:53.000
hierdie man met haar ma gepraat het oor al

00:15:53.000 --> 00:15:57.000
die probleme wat Gillian by die skool het. En na dit --

00:15:57.000 --> 00:15:59.000
want sien sy het ander ontwrig,

00:15:59.000 --> 00:16:01.000
haar huiswerk was altyd laat, ensovoorts,

00:16:01.000 --> 00:16:04.000
klein kind van agt -- op die ou end, gaan sit die dokter

00:16:04.000 --> 00:16:06.000
langs Gillian en sê: "Gillian,

00:16:06.000 --> 00:16:08.000
ek't nou geluister na al die dinge wat jou ma

00:16:08.000 --> 00:16:10.000
my vertel het, en ek moet nou privaat met haar gesels."

00:16:10.000 --> 00:16:13.000
Hy sê toe: "Wag hier, ons is nou terug, ons sal nie lank wees nie."

00:16:13.000 --> 00:16:15.000
en hulle't haar daar gelos.

00:16:15.000 --> 00:16:17.000
Maar soos hulle uitgegaan het, het hy die radio wat op sy

00:16:17.000 --> 00:16:19.000
lessenaar was aangesit. En toe hulle

00:16:19.000 --> 00:16:21.000
uit die kamer is, sê hy vir haar ma,

00:16:21.000 --> 00:16:24.000
"Hou haar net dop." En die oomblik toe hulle uit die kamer is,

00:16:24.000 --> 00:16:28.000
sê sy, was sy op haar voete, besig om saam met die musiek te beweeg.

00:16:28.000 --> 00:16:30.000
En hulle't vir ’n paar minute gekyk

00:16:30.000 --> 00:16:33.000
en hy't na haar ma gedraai en gesê:

00:16:33.000 --> 00:16:37.000
"Mev. Lynne, Gillian is nie siek nie, sy's 'n danser.

00:16:37.000 --> 00:16:39.000
Neem haar na 'n dansskool."

NOTE Paragraph

00:16:39.000 --> 00:16:41.000
Ek sê toe: "Wat het gebeur?"

00:16:41.000 --> 00:16:44.000
En sy sê: "Sy het. Ek kannie vir jou sê hoe wonderlik dit was nie.

00:16:44.000 --> 00:16:46.000
Ons't in hierdie kamer ingeloop en dit was vol

00:16:46.000 --> 00:16:49.000
mense soos ek. Mense wat nie kon stilsit nie.

00:16:49.000 --> 00:16:52.000
Mense wat moes beweeg om te dink." Wat moes beweeg om te dink.

00:16:52.000 --> 00:16:54.000
Hulle het ballet gedoen, tap gedoen, jazz gedoen,

00:16:54.000 --> 00:16:56.000
hulle het moderne en kontemporêre dans gedoen.

00:16:56.000 --> 00:16:59.000
Sy het eindelik vir die Koninklike Ballet oudisie gedoen,

00:16:59.000 --> 00:17:01.000
sy het ’n solois geword, sy het ’n wonderlike loopbaan gehad

00:17:01.000 --> 00:17:03.000
by die Koninklike Ballet. Op die ou end het sy gegradueer

00:17:03.000 --> 00:17:05.000
van die Koninklike Balletskool en

00:17:05.000 --> 00:17:08.000
haar eie geselskap gestig -- die Gillian Lynne Dance Company --

00:17:08.000 --> 00:17:11.000
en Andrew Lloyd Weber ontmoet. Sy was al vir van die mees

00:17:11.000 --> 00:17:13.000
suksesvolle musikale teater produksies in die

00:17:13.000 --> 00:17:18.000
geskiedenis verantwoordelik, sy't al aan miljoene plesier gegee,

00:17:18.000 --> 00:17:21.000
en sy's ’n multi-millionêr. Iemand anders

00:17:21.000 --> 00:17:25.000
sou haar dalk op medikasie gesit het en vir haar gesê het

00:17:25.000 --> 00:17:27.000
om te kalmeer.

NOTE Paragraph

00:17:27.000 --> 00:17:30.000
Nou, ek dink ... (Applous) Waarop dit neerkom is dit:

00:17:30.000 --> 00:17:32.000
Al Gore het die ander aand gepraat

00:17:32.000 --> 00:17:35.000
oor ekologie en die rewolusie wat ontketen is deur Rachel Carson.

00:17:35.000 --> 00:17:39.000
Ek glo ons enigste hoop vir die toekoms

00:17:39.000 --> 00:17:42.000
is om ’n nuwe idee van menslike ekologie aan te neem,

00:17:42.000 --> 00:17:46.000
een waarin ons begin om ons konsep

00:17:46.000 --> 00:17:48.000
van die rykdom van menslike kapasiteit te hersien.

00:17:48.000 --> 00:17:52.000
Ons opvoedingstelsel het ons breine gemyn op die manier

00:17:52.000 --> 00:17:54.000
wat ons die aarde stroopmyn: vir ’n spesifieke kommoditeit.

00:17:54.000 --> 00:17:57.000
En vir die toekoms, sal dit ons nie dien nie.

00:17:57.000 --> 00:18:00.000
Ons moet die fundamentele beginsels waarmee

00:18:00.000 --> 00:18:02.000
ons ons kinders opvoed heroorweeg. Daar was

00:18:02.000 --> 00:18:06.000
’n wonderlike aanhaling van Jonas Salk, wat gesê het: "As al die insekte

00:18:06.000 --> 00:18:09.000
van die aarde af sou verdwyn,

00:18:09.000 --> 00:18:12.000
sou alle lewe op aarde binne 50 jaar uitsterf.

00:18:12.000 --> 00:18:15.000
As al die mense van die aarde af sou verdwyn,

00:18:15.000 --> 00:18:19.000
sou alle vorms van lewe binne 50 jaar floreer."

00:18:19.000 --> 00:18:21.000
En hy's reg.

NOTE Paragraph

00:18:21.000 --> 00:18:24.000
Wat TED vier is die skat van die menselike verbeeldingsin.

00:18:24.000 --> 00:18:28.000
Ons moet nou versigtig wees dat ons dit met wysheid

00:18:28.000 --> 00:18:31.000
gebruik, en dat ons van die senarios vermy

00:18:31.000 --> 00:18:34.000
senarios waaroor ons gepraat het. En die enigste manier

00:18:35.000 --> 00:18:38.000
wat ons dit kan doen is deur ons kreatiewe kapasiteite

00:18:38.000 --> 00:18:40.000
te sien vir die rykdom wat hulle is, en ons kinders

00:18:40.000 --> 00:18:43.000
te sien vir die hoop wat hulle is. En ons opdrag

00:18:43.000 --> 00:18:46.000
is om hul hele wese op te voed, sodat hulle hierdie toekoms kan ingaan.

00:18:46.000 --> 00:18:49.000
Terloops -- ons sal dalk nie hierdie toekoms sien nie,

00:18:49.000 --> 00:18:52.000
maar hulle sal. En ons plig is om hulle

00:18:52.000 --> 00:18:54.000
te help om iets daarvan te maak. Baie dankie.