0:00:06.791,0:00:11.044
Bạn có biết có hàng tỉ tỉ vi khuẩn [br]xung quanh mình?

0:00:11.044,0:00:12.523
Thật đấy!

0:00:12.523,0:00:16.622
Vi khuẩn là một trong những [br]dạng thức đầu tiên của sự sống

0:00:16.622,0:00:18.262
xuất hiện trên trái đất.

0:00:18.262,0:00:20.857
Dù có cấu tạo đơn bào,

0:00:20.857,0:00:25.811
tổng sinh khối của chúng còn lớn hơn [br]mọi cây cỏ và động vật cộng lại.

0:00:25.811,0:00:29.071
Và chúng sống ở khắp mọi nơi:

0:00:29.071,0:00:33.555
trên mặt đất, trong nước, [br]trên bàn ăn, trên da

0:00:33.555,0:00:35.945
thậm chí ngay bên trong[br]cơ thể bạn.

0:00:35.945,0:00:38.276
Khoan hoảng hốt đã.

0:00:38.276,0:00:42.096
Mặc dù, bên trong cơ thể,[br]số tế bào vi khuẩn nhiều gấp 10 lần

0:00:42.096,0:00:46.293
số tế bào của chính bạn,[br]hầu hết trong số đó là vô hại

0:00:46.293,0:00:50.738
thậm chí là có lợi, [br]cho tiêu hóa hoặc miễn dịch.

0:00:50.738,0:00:54.895
Tuy nhiên, con sâu làm rầu nồi canh,[br]một vài loại có thể gây hại

0:00:54.895,0:00:58.093
từ khó chịu nho nhỏ [br]đến các dịch bệnh chết người.

0:00:58.093,0:01:04.221
May thay, có nhiều loại thuốc kì diệu[br]được thiết kế để chống lại sự nhiễm khuẩn

0:01:04.221,0:01:08.128
Được tổng hợp hóa dược [br]hay sẵn trong thiên nhiên như trong nấm

0:01:08.128,0:01:13.975
các kháng sinh này giết chết hoặc kiềm chế [br]vi khuẩn bằng cách làm gián đoạn quá trình

0:01:13.975,0:01:18.276
tổng hợp vách tế bào hay can thiệp [br]vào các quá trình tổng hợp protein

0:01:18.276,0:01:21.062
nhưng lại không tấn công [br]các tế bào con người.

0:01:21.062,0:01:24.454
Sự tiến bộ trong phát triển [br]thuốc kháng sinh, trong thế kỉ 20

0:01:24.454,0:01:27.974
đã giúp chữa lành [br]nhiều căn bệnh nguy hiểm.

0:01:27.974,0:01:30.871
Nhưng ngày nay, ngày càng nhiều [br]thuốc kháng sinh

0:01:30.871,0:01:32.987
dần mất đi tác dụng.

0:01:32.987,0:01:35.588
Rốt cuộc thì[br]chuyện gì đã xảy ra ?

0:01:35.588,0:01:40.447
Vấn đề không nằm ở thuốc kháng sinh, [br]mà ở những vi khuẩn mà chúng chống lại

0:01:40.447,0:01:44.587
và có liên quan đến [br]thuyết chọn lọc tự nhiên của Darwin.

0:01:44.587,0:01:49.620
Cũng giống như bất cứ sinh vật nào, [br]mỗi vi khuẩn có thể trải qua đột biến.

0:01:49.620,0:01:53.235
Phần nhiều là các đột biến [br]có hại hoặc vô ích,

0:01:53.235,0:01:56.479
tuy nhiên, mỗi một đột biến như vậy[br]lại mở ra

0:01:56.479,0:01:59.065
cho chính cá thể đó [br]một cơ hội để sinh tồn.

0:01:59.065,0:02:01.745
Đối với vi khuẩn,[br]một đột biến gây kháng thuốc

0:02:01.745,0:02:05.208
mở ra một cánh cửa rộng[br]phía trước.

0:02:05.208,0:02:08.000
Trong khi các vi khuẩn [br]không kháng khác nhanh chóng

0:02:08.000,0:02:11.374
bị quét sạch trong môi trường [br]nhiều kháng sinh, như bệnh viện,

0:02:11.374,0:02:13.904
chủng vi khuẩn kháng [br]lại có nhiều đất và thức ăn

0:02:13.904,0:02:17.884
để sinh sôi và truyền lại [br]cho con cháu nguồn gen đột biến,

0:02:17.884,0:02:19.722
vốn là bí quyết giúp chúng sinh tồn.

0:02:19.722,0:02:22.352
Không dừng lại ở đó,[br]một số

0:02:22.352,0:02:26.596
có thể giải phóng ADN khi chết đi,[br]và vi khuẩn khác sẽ lấy được gen này

0:02:26.596,0:02:29.182
trong khi một số khác [br]sử dụng cách "tiếp hợp"

0:02:29.182,0:02:32.459
chuyển gen thông qua [br]các cầu nối.

0:02:32.459,0:02:38.293
Theo thời gian, gen kháng thuốc sinh sôi, [br]tạo ra chủng vi khuẩn siêu kháng thuốc.

0:02:38.293,0:02:43.109
Vậy, ta có bao nhiêu thời gian trước khi [br]loài siêu trùng này chiếm ưu thế?

0:02:43.109,0:02:46.736
Câu trả lời là, ở một số loài vi khuẩn,[br]điều này đã xảy ra.

0:02:46.736,0:02:50.376
Ví dụ như một số chủng tụ cầu vàng[br]staphylococcus aureus (SA),

0:02:50.376,0:02:54.181
gây ra đủ thứ bệnh tật [br]từ viêm da đến viêm phổi

0:02:54.181,0:02:57.465
đã phát triển thành MRSA,[br]kháng được các kháng sinh beta lactam

0:02:57.465,0:03:02.326
như penicillin, methicillin và oxacillin.

0:03:02.326,0:03:04.598
Nhờ vào một gen giúp biến đổi

0:03:04.598,0:03:07.401
protein vốn là đích ngắm [br]của các betalactam,

0:03:07.401,0:03:10.860
MRSA có thể giữ vững thành trì của mình

0:03:10.860,0:03:13.909
Một loại siêu vi trùng khác, [br]như salmonella

0:03:13.909,0:03:17.079
thi thoảng còn sản xuất được [br]các enzym như betalactamase,

0:03:17.079,0:03:20.702
bẻ vụn các chiến binh kháng sinh [br]trước khi chúng có thể hành động,

0:03:20.702,0:03:25.047
hay E.coli, một nhóm vi khuẩn đa dạng[br]chứa các chủng gây bệnh tả và suy thận

0:03:25.047,0:03:28.185
có thể chống lại các kháng sinh

0:03:28.185,0:03:31.033
như kháng sinh nhóm quinolon[br]bằng cách đá bay

0:03:31.033,0:03:34.566
những kẻ vừa chật vật [br]xâm nhập vào tế bào.

0:03:34.566,0:03:36.392
Thực ra, cũng có những tin tốt.

0:03:36.392,0:03:39.610
Các nhà khoa học đang làm việc cật lực[br]để đi trước một bước

0:03:39.610,0:03:43.087
và mặc dù sự phát triển kháng sinh mới[br]bị chậm lại những năm gần đây,

0:03:43.087,0:03:47.988
Tổ chức Y tế thế giới đã lấy việc Phát triển [br]cách điều trị mới làm vấn đề trọng điểm.

0:03:47.988,0:03:51.273
Nhiều nhà khoa học khác đang nghiên cứu[br]các giải pháp thay thế

0:03:51.273,0:03:55.784
như liệu pháp virus[br]hay sử dụng vaccin để phòng nhiễm khuẩn.

0:03:55.784,0:03:59.621
Quan trọng hơn, tránh sử dụng kháng sinh [br]ồ ạt và không cần thiết

0:03:59.621,0:04:02.684
như trong trường hợp nhiễm khuẩn nhẹ [br]có thể tự lành

0:04:02.684,0:04:06.344
cũng như thay đổi thực hành y tế[br]để phòng nhiễm khuẩn bệnh viện

0:04:06.344,0:04:10.620
có thể có tác dụng lớn, nhờ giữ cho [br]nhiều vi-khuẩn-không-kháng-thuốc sống sót

0:04:10.620,0:04:12.872
để cạnh tranh với các chủng kháng thuốc.

0:04:12.872,0:04:16.840
Trong cuộc chiến chống lại siêu vi khuẩn,[br]liệu pháp xuống thang đôi khi

0:04:16.840,0:04:20.395
lại hiệu quả hơn[br]là chạy đua vũ trang về mặt tiến hóa.