WEBVTT

00:00:07.352 --> 00:00:08.793
Πόλεμος και ειρήνη,

00:00:09.253 --> 00:00:10.393
ένας τόμος,

00:00:10.453 --> 00:00:11.593
ένας άθλος,

00:00:11.653 --> 00:00:14.923
το βιβλίο που δε διαβάζεται
στο κρεβάτι, γιατί αν αποκοιμηθείς,

00:00:14.923 --> 00:00:17.253
μπορεί να πάθεις διάσειση, σωστά;

00:00:17.813 --> 00:00:18.892
Μερικώς μόνο.

00:00:19.022 --> 00:00:21.703
Το «Πόλεμος και Ειρήνη» είναι
βέβαια ένα μεγάλο βιβλίο,

00:00:21.753 --> 00:00:24.604
αλλά και μία εντυπωσιακή
εξέταση της ιστορίας,

00:00:24.634 --> 00:00:29.352
γεμάτο με τους πιο βαθείς και 
ρεαλιστικούς χαρακτήρες που υπάρχουν.

00:00:30.082 --> 00:00:34.283
Αν σας φοβίζει ο όγκος του, σκεφθείτε 
πώς ένιωθε ο καημένος ο Τολστόι.

00:00:35.023 --> 00:00:37.132
Το 1863 ξεκίνησε να γράφει

00:00:37.132 --> 00:00:39.412
ένα μικρό μυθιστόρημα
για έναν αντιφρονούντα

00:00:39.412 --> 00:00:41.713
που επέστρεψε από εξορία στη Σιβηρία.

00:00:42.093 --> 00:00:45.807
Πέντε χρόνια μετά, είχε καταφέρει 
ένα έπος 1.200 σελίδων

00:00:45.807 --> 00:00:49.853
με ιστορίες αγάπης, πεδία μαχών,
πτωχεύσεις, εκτελεστικά αποσπάσματα,

00:00:49.883 --> 00:00:52.276
θρησκευτικά οράματα,
την πυρκαγιά της Μόσχας,

00:00:52.312 --> 00:00:54.455
και μια σχεδόν οικόσιτη αρκούδα,

00:00:54.485 --> 00:00:56.965
αλλά χωρίς καθόλου εξορίες
ή πολιτικούς διαφωνούντες.

00:00:57.175 --> 00:00:58.345
Να πώς συνέβη.

00:00:58.855 --> 00:01:00.806
Ο Τολστόι, μια εκρηκτική ψυχή,

00:01:00.806 --> 00:01:05.284
γεννήθηκε το 1828 σε μια εκκεντρική 
αριστοκρατική οικογένεια.

00:01:05.624 --> 00:01:09.203
Μέχρι τα 30 του, είχε ήδη αποβληθεί
το Πανεπιστήμιο του Καζάν,

00:01:09.203 --> 00:01:13.004
είχε χάσει στον τζόγο την περιουσία τους,
πήγε στο στρατό, έγραψε απομνημονεύματα

00:01:13.005 --> 00:01:16.574
και απέρριψε το ταξίδι στην Ευρώπη -
πρόταση του λογοτεχνικού κατεστημένου.

00:01:16.894 --> 00:01:19.304
Κατόπιν εγκαταστάθηκε 
στην Γιάσναγια Πολιάνα,

00:01:19.304 --> 00:01:20.825
την προγονική του έπαυλη,

00:01:20.825 --> 00:01:23.474
για να γράψει για την επιστροφή 
των Δεκεμβριστών,

00:01:23.604 --> 00:01:29.474
μια ομάδα εύπορων επαναστατών που πήραν 
άφεση το 1856 μετά από 30 χρόνια εξορίας.

00:01:30.394 --> 00:01:31.625
Ο Τολστόι όμως, σκέφτηκε

00:01:31.625 --> 00:01:34.896
πώς θα μπορούσε να αφηγηθεί
την επιστροφή των εξόριστων Δεκεμβριστών

00:01:34.896 --> 00:01:37.366
χωρίς να αναφερθεί σε ό,τι έγινε το 1825,

00:01:37.366 --> 00:01:41.486
όταν ξεσηκώθηκαν εναντίον
του συντηρητικού Τσάρου Νικολάου;

00:01:41.846 --> 00:01:44.876
Πώς θα γινόταν αυτό χωρίς την αφήγηση
των γεγονότων του 1812,

00:01:44.876 --> 00:01:47.367
όταν η καταστροφική εισβολή 
του Ναπολέοντα στη Ρωσία

00:01:47.367 --> 00:01:51.815
βοήθησε στην εγκαθίδρυση της απολυταρχίας
την οποία μάχονταν οι Δεκεμβριστές;

00:01:52.245 --> 00:01:56.239
Πώς θα αφηγούταν τα γεγονότα
του 1812 χωρίς αναφορά στα του 1805,

00:01:56.239 --> 00:01:59.086
όταν οι Ρώσοι έμαθαν 
για την απειλή του Ναπολέοντα

00:01:59.086 --> 00:02:02.386
μετά την ήττα τους
στη Μάχη του Αούστερλιτς;

00:02:02.796 --> 00:02:06.177
Έτσι ξεκίνησε ο Τολστόι να γράφει
τόσο για μεγάλα ιστορικά γεγονότα,

00:02:06.177 --> 00:02:08.806
αλλά και για τις ατομικές ζωές
ανθρώπων της εποχής.

00:02:08.827 --> 00:02:11.547
Εστίασε στους αριστοκράτες,
την τάξη που γνώριζε καλύτερα.

00:02:11.757 --> 00:02:13.676
Το βιβλίο περιστασιακά μόνο αναφέρεται

00:02:13.676 --> 00:02:16.857
στις ζωές της μεγάλης πλειοψηφίας 
του Ρώσικου πληθυσμού,

00:02:16.887 --> 00:02:18.577
που ήταν χωρικοί, δουλοπάροικοι,

00:02:18.607 --> 00:02:22.137
αγρότες ταγμένοι να υπηρετούν
τα αφεντικά της γης όπου ζούσαν.

00:02:23.257 --> 00:02:27.027
Το «Πόλεμος και Ειρήνη» ξεκινά
με τη έναρξη του Γαλλο-ρωσικού πολέμου.

00:02:27.057 --> 00:02:30.861
Αριστοκράτες σε κοκτέιλ πάρτι
ανησυχούν για την επερχόμενη βία,

00:02:30.891 --> 00:02:34.870
αλλά μετά αλλάζουν θέμα σε πράγματα 
που πάντα τους απασχολούν:

00:02:34.980 --> 00:02:37.001
Χρήματα, σεξ, και θάνατο.

00:02:37.752 --> 00:02:39.752
Η πρώτη σκηνή είναι ενδεικτική του τρόπου

00:02:39.752 --> 00:02:42.567
που το βιβλίο κινείται ανάμεσα
στο πολιτικό και το προσωπικό

00:02:42.567 --> 00:02:44.809
σε ένα διαρκώς διερυνόμενο πλαίσιο.

00:02:44.809 --> 00:02:47.360
Το «Πόλεμος και Ειρήνη»
δεν έχει κύριους χαρακτήρες.

00:02:47.360 --> 00:02:50.438
Αντ' αυτού, οι αναγνώστες
μπαίνουν σε έναν μπλεγμένο ιστό

00:02:50.438 --> 00:02:52.258
σχέσεων και ερωτημάτων.

00:02:52.728 --> 00:02:55.829
Θα παντρευτεί ο δύσμοιρος
και νόθος γιος ενός κόμη

00:02:55.829 --> 00:02:58.028
την όμορφη, αλλά πονηρή, πριγκίπισσα;

00:02:58.178 --> 00:03:01.409
Ο μοναδικός του φίλος θα επιζήσει
της μάχης της Αυστρίας;

00:03:01.479 --> 00:03:06.008
Τι θα γίνει το καλό κορίτσι που ερωτεύθηκε
και τους δυο άντρες ταυτόχρονα;

00:03:06.468 --> 00:03:10.519
Πραγματικοί ιστορικοί χαρακτήρες
αναμειγνύονται με μυθοπλαστικούς,

00:03:10.519 --> 00:03:12.616
ο Ναπολέων εμφανίζεται συχνά,

00:03:12.616 --> 00:03:16.689
ακόμη και κάποιος πρόγονος του Τολστόι
εμφανίζεται σε δευτερεύοντα ρόλο.

00:03:17.339 --> 00:03:20.639
Ενώ, όμως, οι χαρακτήρες και
η ψυχολογία τους είναι κάτι συναρπαστικό,

00:03:20.639 --> 00:03:22.990
ο Τολστόι δε φοβάται
να διακόψει την αφήγηση

00:03:22.990 --> 00:03:25.600
για να θέσει καίρια ερωτήματα 
για την ιστορία.

00:03:25.870 --> 00:03:27.228
Γιατί ξεκινούν οι πόλεμοι;

00:03:27.298 --> 00:03:29.450
Ποιες είναι καλές τακτικές στη μάχη;

00:03:29.520 --> 00:03:34.139
Τα έθνη ανέρχονται και κατέρχονται
από τις πράξεις μεγάλων, όπως ο Ναπολέων,

00:03:34.169 --> 00:03:37.879
ή παίζουν ρόλο ευρύτερες οικονομικές 
και πολιτιστικές δυνάμεις;

00:03:38.609 --> 00:03:40.820
Αυτές οι εκτεταμένες παρεκβάσεις
του συγγραφέα

00:03:40.820 --> 00:03:43.699
εν μέρει κάνουν το βιβλίο
τόσο πανοραμικό θεματικά.

00:03:43.799 --> 00:03:45.861
Για κάποιους κριτικούς
του 19ου αιώνα, όμως,

00:03:45.861 --> 00:03:49.631
αυτό σήμαινε ότι το «Πόλεμος και
Ειρήνη» δεν ήταν καν μυθιστόρημα.

00:03:50.021 --> 00:03:53.789
Ήταν ένα «μεγάλο πλαδαρό τέρας»,
σύμφωνα με τα λόγια του Χένρι Τζέιμς.

00:03:55.109 --> 00:03:56.821
Ακόμη και ο Τολστόι συμφώνησε.

00:03:56.891 --> 00:03:59.752
Για τον ίδιο, τα μυθιστορήματα 
ήταν δυτικοευρωπαική φόρμα.

00:03:59.872 --> 00:04:04.570
Οι Ρώσοι συγγραφείς έπρεπε να γράφουν
αλλιώς, διότι οι Ρώσοι ζούσαν αλλιώς.

00:04:05.030 --> 00:04:07.101
«Τι είναι το Πόλεμος και Ειρήνη;» ρώτησε.

00:04:07.101 --> 00:04:09.941
«Δεν είναι μυθιστόρημα.
Σίγουρα όχι ένα επικό ποίημα.

00:04:10.152 --> 00:04:12.002
Πολύ λιγότερο ένα ιστορικό χρονικό.

00:04:12.002 --> 00:04:14.411
Το 'Πόλεμος και Ειρήνη'
είναι αυτό που ο συγγραφέας

00:04:14.411 --> 00:04:19.201
ήθελε και μπόρεσε να εκφράσει
στη μορφή που εκφράστηκε».

00:04:19.580 --> 00:04:24.121
Είναι, με άλλα λόγια, το σύνολο
των δυνάμεων της φαντασίας του Τολστόι

00:04:24.121 --> 00:04:25.311
και τίποτε λιγότερο.

00:04:26.161 --> 00:04:28.257
Με το τέλος του βιβλίου,

00:04:28.257 --> 00:04:32.080
ο Τολστόι έφερε τους χαρακτήρες στο 1820,

00:04:32.080 --> 00:04:36.972
36 χρόνια πριν από τα γεγονότα 
που ήλπιζε να γράψει.

00:04:37.362 --> 00:04:39.902
Στην προσπάθεια κατανόησης της εποχής του,

00:04:39.902 --> 00:04:43.812
βυθίστηκε στα χρόνια
που μαζεύτηκαν πίσω του.

00:04:44.232 --> 00:04:47.102
Το αποτέλεσμα είναι μια σπουδαία ανάκριση

00:04:47.182 --> 00:04:50.801
στην ιστορία, τον πολιτισμό,
τη φιλοσοφία, την ψυχολογία,

00:04:50.832 --> 00:04:53.302
και την ανθρώπινη αντίδραση
ως προς τον πόλεμο.