WEBVTT

00:00:00.793 --> 00:00:03.040
Tôi muốn chỉ cho các bạn 
một cách nhìn mới.

00:00:04.000 --> 00:00:06.840
Nó nghe có vẻ vĩ đại.

00:00:07.560 --> 00:00:09.280
Tôi rời khỏi Ireland sáng hôm qua

00:00:09.880 --> 00:00:12.336
Đi từ Dublin đến New York

00:00:12.360 --> 00:00:13.560
mà không cần ai đi kèm.

00:00:14.080 --> 00:00:15.976
Nhưng thiết kế của sân bay,

00:00:16.000 --> 00:00:17.000
máy bay,
cổng ra vào

00:00:18.560 --> 00:00:22.480
chỉ cho bạn một chút tự lập 
khi bạn chỉ cao 105 và 0.5 cm.

00:00:23.200 --> 00:00:26.440
Với người Mỹ,
105.5 cm tương đương với 3'5''.

00:00:27.680 --> 00:00:31.400
Tôi được một tiếp viên hàng không đẩy
đi quanh sân bay với một chiếc xe lăn.

00:00:32.000 --> 00:00:35.000
Giờ thì tôi không cần 
dùng xe lăn để đứng đây.

00:00:35.680 --> 00:00:37.776
Tuy nhiên, thiết kế của sân bay

00:00:37.800 --> 00:00:40.056
cùng với sự hạn chế của nó 
đối với một số người

00:00:40.280 --> 00:00:43.280
nó trở thành cách duy nhất 
giúp tôi di chuyển.

00:00:43.280 --> 00:00:46.016
Với chiếc túi giữa hai chân,

00:00:46.040 --> 00:00:49.416
tôi đi qua cửa kiểm tra 
an ninh và hải quan

00:00:49.440 --> 00:00:51.800
và cuối cùng cũng đến cửa lên máy bay.

NOTE Paragraph

00:00:52.880 --> 00:00:55.736
Tôi sử dụng dịch vụ 
hỗ trợ di chuyển ở sân bay

00:00:55.760 --> 00:00:59.000
vì hầu hết các cửa 
đều không được thiết kế dành cho tôi.

00:00:59.920 --> 00:01:01.640
Ví dụ như kiểm tra 
an ninh chẳng hạn

00:01:02.320 --> 00:01:05.416
Tôi không đủ khỏe để 
tự nhấc chiếc túi của mình

00:01:05.440 --> 00:01:07.480
từ dưới đất lên băng chuyền hành lý.

00:01:08.480 --> 00:01:10.080
Tầm mắt của tôi chỉ ngang với nó.

00:01:10.560 --> 00:01:15.496
và những người làm việc ở đó thì vì 
những lý do an toàn nên không thể giúp tôi

00:01:15.520 --> 00:01:17.200
hay làm gì cả.

00:01:18.200 --> 00:01:21.960
Thiết kế hạn kế sự tự do
và tự chủ của tôi.

00:01:23.000 --> 00:01:26.480
Nhưng di chuyển với chiều cao này
cũng không tệ lắm.

00:01:26.960 --> 00:01:29.736
Chỗ để chân vé tiết kiệm
rộng như hạng thương gia vậy.

NOTE Paragraph

00:01:29.760 --> 00:01:31.640
(Cười lớn)

NOTE Paragraph

00:01:32.760 --> 00:01:34.840
Tôi hay quên rằng 
mình là một người nhỏ bé.

00:01:35.360 --> 00:01:39.320
Môi trường xung quanh
thường nhắc nhở tôi về điều này.

00:01:40.120 --> 00:01:44.080
Sử dụng phòng tắm công cộng
là một ký ức kinh khủng.

00:01:44.880 --> 00:01:47.056
Tôi bước vào phòng thay đồ

00:01:47.080 --> 00:01:48.938
nhưng không thể với tới nắm đấm cửa.

00:01:49.880 --> 00:01:52.240
Tôi sáng tạo và nhanh nhẹn.

00:01:53.000 --> 00:01:56.400
tự nhìn xung quanh và tìm
một cái thùng để có thể đứng lên.

00:01:57.400 --> 00:01:58.600
Nó có an toàn không?

00:01:59.040 --> 00:02:00.240
Không hẳn

00:02:00.640 --> 00:02:02.960
Nó có sạch sẽ không?

00:02:03.440 --> 00:02:04.640
Tất nhiên là không luôn.

00:02:05.760 --> 00:02:07.380
Nhưng cách khác còn tệ hơn.

00:02:08.240 --> 00:02:10.240
Nếu không hiệu quả,
tôi sử dụng điện thoại

00:02:11.160 --> 00:02:14.216
nó cho tôi thêm khoảng 
4 đến 6 inches tầm với

00:02:14.240 --> 00:02:16.920
Và tôi kẹp iphone vào cửa
để giữ nó luôn đóng.

00:02:17.720 --> 00:02:22.136
Tôi biết rằng đó không phải một ý tưởng 
mà Jony Ive nghĩ khi thiết kế iphone

00:02:22.160 --> 00:02:23.360
nhưng nó hiệu quả.

00:02:24.960 --> 00:02:27.440
Cách khác là tôi nhờ một người lạ

00:02:28.480 --> 00:02:30.736
xin lỗi chân thành

00:02:30.760 --> 00:02:33.840
và nhờ họ đứng ngoài phòng thay đồ.

00:02:35.000 --> 00:02:36.536
Họ đồng ý

00:02:36.560 --> 00:02:38.520
và tôi tỏ ra biết ơn

00:02:39.480 --> 00:02:41.160
dù cảm thấy rất ngại.

00:02:42.040 --> 00:02:43.776
và mong họ không để ý rằng

00:02:43.800 --> 00:02:46.134
tôi đã rời khỏi phòng tắm
mà không rửa tay.

00:02:47.200 --> 00:02:50.440
Tôi luôn mang theo thuốc khử trùng

00:02:51.240 --> 00:02:56.576
vì bồn rửa tay, xà phòng và máy sấy tay

00:02:56.600 --> 00:02:57.960
luôn ngoài tầm với.

NOTE Paragraph

00:02:59.120 --> 00:03:01.856
Giờ thì có phòng được thiết kế đặc biệt.

00:03:01.880 --> 00:03:04.280
Ở đây, tôi có thể với đến tay nắm cửa,

00:03:04.840 --> 00:03:09.200
bồn rửa tay, xà phòng, 
máy sấy tay và gương.

00:03:10.400 --> 00:03:13.320
Nhưng tôi vẫn không thể sử dụng toilet.

00:03:14.520 --> 00:03:16.976
Nó được thiết kế cao hơn
một cách có chủ tâm

00:03:17.000 --> 00:03:20.160
để người sử dụng xe lăn có thể 
di chuyển qua dễ dàng.

00:03:21.200 --> 00:03:24.560
Đây là một ý tưởng tuyệt vời và cần thiết

00:03:25.440 --> 00:03:29.680
nhưng trong thế giới thiết kế, khi chúng ta 
miêu tả một dự án hoặc ý tưởng mới là có thể với tới

00:03:30.680 --> 00:03:31.880
điều đó có nghĩa là gì?

00:03:32.920 --> 00:03:34.840
Nó được thiết kế dành cho ai?

00:03:35.840 --> 00:03:38.600
Và ai có nhu cầu bị bỏ qua?

NOTE Paragraph

00:03:40.000 --> 00:03:41.496
Ví dụ như phòng tắm chẳng hạn

00:03:41.520 --> 00:03:44.040
nơi mà thiết kế có ảnh hưởng lớn 
đến nhân cách của tôi

00:03:44.920 --> 00:03:48.440
nhưng môi trường vật lý thì ảnh hưởng
đến tôi theo một lẽ tự nhiên,

00:03:49.240 --> 00:03:51.480
bình thường như khi 
gọi một cốc cà phê vậy.

00:03:52.320 --> 00:03:53.680
Giờ thì tôi thú nhận là

00:03:54.160 --> 00:03:56.040
Tôi uống hơi nhiều cà phê

00:03:56.480 --> 00:03:59.056
Tôi gọi một ly skinny vanilla latte,

00:03:59.080 --> 00:04:01.640
nhưng không muốn sử dụng xi rô.

00:04:02.800 --> 00:04:05.536
Nhưng quán cà phê,
cũng không được thiết kế tốt,

00:04:05.560 --> 00:04:06.760
ít nhất là cho tôi.

00:04:07.520 --> 00:04:10.296
Xếp hàng, tôi đứng sau quầy bánh

00:04:10.320 --> 00:04:12.360
Barista gọi người tiếp theo

00:04:13.200 --> 00:04:15.400
"Người tiếp theo" họ hét.

00:04:16.440 --> 00:04:17.640
Họ không nhìn thấy tôi.

00:04:18.640 --> 00:04:21.456
Người đứng sau tôi thì chỉ
đến chỗ tôi đứng.

00:04:21.480 --> 00:04:23.720
và mọi người thấy ngại.

00:04:24.240 --> 00:04:27.520
Tôi gọi cà phê nhanh nhất có thể và 
đến chỗ lấy cà phê.

00:04:28.480 --> 00:04:30.920
Thử nghĩ một giây thôi,

00:04:31.560 --> 00:04:32.760
Họ sẽ để nó ở đâu nhỉ?

00:04:33.960 --> 00:04:35.800
Trên cao và không có nắp.

00:04:36.480 --> 00:04:39.376
Phải với lên để lấy 
cốc cà phê mà tôi đã trả tiền

00:04:39.400 --> 00:04:41.840
là một trải nghiệm đáng sợ kinh khủng.

NOTE Paragraph

00:04:42.640 --> 00:04:45.896
Thiết kế cũng ảnh hưởng đến 
trang phục mà tôi muốn mặc.

00:04:45.920 --> 00:04:48.560
Tôi muốn quần áo phải
phản ánh con người tôi


00:04:49.320 --> 00:04:52.000
Khó mà tìm đồ ở
gian quần áo trẻ em

00:04:52.640 --> 00:04:55.920
còn đồ dành cho người lớn
thì phải sửa rất nhiều lần trước khi mặc

00:04:56.600 --> 00:05:01.320
Tôi muốn có những đôi giày thể hiện
sự trưởng thành, chuyên nghiệp và nhạy cảm

00:05:02.160 --> 00:05:06.400
Tôi thường được giới thiệu 
những chiếc giày có màu sáng với dây quai

00:05:07.200 --> 00:05:10.976
Giờ thì tôi không hẳn
là phản đối giày sáng màu lắm

NOTE Paragraph

00:05:11.000 --> 00:05:12.200
(Cười)

NOTE Paragraph

00:05:13.080 --> 00:05:16.496
Thiết kế cũng ảnh hưởng 
đến những thứ đơn giản,

00:05:16.520 --> 00:05:17.960
như là khi ngồi trên ghế,

00:05:18.920 --> 00:05:22.440
Tôi không thể ngồi xuống 
một cách duyên dáng,

00:05:23.320 --> 00:05:26.576
Với độ cao của cái ghế,

00:05:26.600 --> 00:05:29.296
Tôi phải bò bằng tay và đầu gối

00:05:29.320 --> 00:05:30.936
chỉ để ngồi lên được,

00:05:30.960 --> 00:05:34.600
trong khi lo ngại rằng 
nó có thể đổ bất cứ lúc nào

NOTE Paragraph

00:05:36.120 --> 00:05:37.936
Trong khi thiết kế ảnh hưởng đến tôi

00:05:37.960 --> 00:05:42.736
dù là cái ghế, phòng tắm, 
tiệm cà phê hay quần áo

00:05:42.760 --> 00:05:45.936
Tôi dựa vào

00:05:45.960 --> 00:05:47.760
sự tột bụng của người lạ.

00:05:49.520 --> 00:05:51.160
Nhưng không phải ai cũng tốt.

00:05:52.400 --> 00:05:54.976
Tôi được nhắc nhở rằng
mình là một người nhỏ bé

00:05:55.000 --> 00:05:56.440
Khi một người lạ chỉ tay,

00:05:57.520 --> 00:05:58.720
nhìn chằm chằm,

00:05:59.320 --> 00:06:00.520
cười,

00:06:01.360 --> 00:06:03.136
gán cho tôi một cái tên,

00:06:03.160 --> 00:06:04.640
hay chụp hình tôi.

00:06:05.960 --> 00:06:07.389
Nó xảy ra 
gần như mỗi ngày

00:06:08.720 --> 00:06:11.616
Sự phát triển của phương tiện 
truyền thông cho tôi cơ hội

00:06:11.640 --> 00:06:15.600
và một nền móng để có tiếng nói với 
tư cách là một blogger và nhà hoạt động,

00:06:16.440 --> 00:06:18.736
nhưng nó cũng làm tôi lo lắng

00:06:18.760 --> 00:06:20.856
rằng tôi có thể trở thành
một hình biếm họa

00:06:20.880 --> 00:06:22.440
hay một mối kích động lây lan

00:06:23.400 --> 00:06:24.800
không cần
sự cho phép của tôi

NOTE Paragraph

00:06:26.240 --> 00:06:28.936
Vậy thì bây giờ

00:06:28.960 --> 00:06:30.560
làm mọi thứ rõ ràng nào.

00:06:31.720 --> 00:06:34.120
"Người lùn" là một từ không rõ ràng

00:06:35.360 --> 00:06:39.480
Nó phát triển từ kỉ nguyên của rạp xiếc 
và những chương trình lạ. PT Barnum's .

00:06:40.640 --> 00:06:42.360
Xã hội đã tiến hóa

00:06:43.520 --> 00:06:45.040
Ngôn ngữ 
cũng nên như vậy

00:06:45.840 --> 00:06:48.216
Ngôn ngữ là một công cụ đầy quyền năng.

00:06:48.240 --> 00:06:50.240
Nó không những đặt tên cho xã hội.

00:06:50.720 --> 00:06:52.160
Nó hình thành xã hội.

NOTE Paragraph

00:06:52.880 --> 00:06:56.296
Tôi thực sự rất tự hào 
khi là một người nhỏ bé

00:06:56.320 --> 00:06:59.576
thừa hưởng căn bệnh Achondroplasia.

00:06:59.600 --> 00:07:01.840
Nhưng tôi tự hào nhất vì là một Sinead.

00:07:02.680 --> 00:07:05.720
Achondroplasia là dạng phổ biến nhất của
hội chứng lùn

00:07:06.400 --> 00:07:09.960
Achondroplasia có nghĩa là
" không có sự hình thành của sụn".

00:07:10.760 --> 00:07:14.496
Achondroplasia thể hiện qua tứ chi ngắn
và đặc điểm khuôn mặt của tôi

00:07:14.520 --> 00:07:16.840
Trán và mũi.

00:07:17.560 --> 00:07:20.176
Cánh tay tôi không thể duỗi hoàn toàn.

00:07:20.200 --> 00:07:22.080
Nhưng tôi có thể liếm vai mình

00:07:22.640 --> 00:07:24.021
tôi sẽ không cho bạn xem đâu.

00:07:25.200 --> 00:07:29.680
Acchondroplasia xảy ra với tỷ lệ
1 trên 20000 trường hợp.

00:07:30.520 --> 00:07:34.200
80 phần trăm những người lùn 
là con những người có chiều cao trung bình

00:07:35.000 --> 00:07:38.920
Tức là ai cũng có thể có một
đứa trẻ mắc phải achondroplasia.

00:07:39.960 --> 00:07:43.480
Nhưng, tôi thừa hưởng bệnh này từ cha tôi.

00:07:43.880 --> 00:07:46.160
Tôi sẽ cho các bạn xem 
một bức ảnh gia đình tôi

00:07:47.280 --> 00:07:49.296
Mẹ tôi có chiều cao trung bình,

00:07:49.320 --> 00:07:51.536
Cha tôi là một người nhỏ bé

00:07:51.560 --> 00:07:53.560
và tôi là đứa lớn nhất 
trong năm đứa trẻ.

00:07:54.200 --> 00:07:56.720
Tôi có ba em gái và một em trai.

00:07:57.560 --> 00:07:59.240
Chúng đều có chiều cao
trung bình.

00:08:00.160 --> 00:08:03.576
Tôi thật sự rất may mắn 
khi được sinh ra trong một gia đình

00:08:03.600 --> 00:08:06.800
luôn trau dồi sự tò mò và bền bỉ của tôi.

00:08:07.720 --> 00:08:12.696
luôn bảo vệ tôi khỏi sự xấu xa
và tảng lờ của người lạ

00:08:12.720 --> 00:08:16.896
dang tay ôm lấy tôi với 
sự phục hồi, sáng tạo và tự tin

00:08:16.920 --> 00:08:21.560
mà tôi cần đê tồn tại và điều khiển
môi trường vật lý cũng như xã hội.

00:08:22.800 --> 00:08:26.616
Nếu tôi phải chỉ ra một lý do 
giải thích tại sao tôi thành công,

00:08:26.640 --> 00:08:30.760
thì đó là vì tôi đã và đang là 
một đứa trẻ được yêu thương,

00:08:31.560 --> 00:08:35.456
giờ, một đứa trẻ với 
sự chế nhạo và dèm pha,

00:08:35.480 --> 00:08:37.159
vẫn là đứa trẻ được yêu thương.

NOTE Paragraph

00:08:38.360 --> 00:08:41.320
Tôi muốn cho các bạn 
thấy rõ tôi là ai hôm nay

00:08:42.280 --> 00:08:44.200
Tôi muốn các bạn nhìn từ một góc độ mới.

00:08:45.200 --> 00:08:46.656
Tôi muốn thách thức 
ý nghĩ

00:08:46.680 --> 00:08:50.240
rằng thiết kế chỉ là một công cụ 
tạo ra công dụng và vẻ đẹp.

00:08:51.280 --> 00:08:54.280
Thiết kế có ảnh hưởng lớn 
đến cuộc sống con người

00:08:55.400 --> 00:08:56.680
tất cả cuộc sống.

00:08:57.360 --> 00:09:01.056
Thiết kế là một cách để chúng ta 
cảm thấy mình thuộc về thế giới này,

00:09:01.080 --> 00:09:05.336
cũng là một cách để duy trì 
phẩm giá của một người

00:09:05.360 --> 00:09:06.720
và quyền con người của họ.

00:09:07.600 --> 00:09:10.296
Thiết kế cũng có thể làm tổn thương

00:09:10.320 --> 00:09:12.800
một nhóm người có nhu cầu
mà không được quan tâm.

NOTE Paragraph

00:09:14.320 --> 00:09:18.160
Hôm nay, tôi muốn thách thức 
quan điểm của các bạn.

00:09:18.880 --> 00:09:20.976
Chúng ta không thiết kế cho ai?

00:09:21.000 --> 00:09:23.816
Làm sao để khuếch đại tiếng nói

00:09:23.840 --> 00:09:25.440
và kinh nghiệm của họ?

00:09:26.200 --> 00:09:27.400
Vậy bước tiếp theo là gì?

00:09:28.400 --> 00:09:30.976
Thiết kế là một đặc quyền to lớn,

00:09:31.000 --> 00:09:32.960
nhưng có một trách nhiệm lớn hơn.

00:09:33.960 --> 00:09:36.000
Tôi muốn các bạn mở rộng tầm mắt,

NOTE Paragraph

00:09:36.760 --> 00:09:37.976
Cảm ơn rất nhiều

NOTE Paragraph

00:09:38.000 --> 00:09:41.760
(Vỗ tay)