WEBVTT

00:00:19.700 --> 00:00:22.400
Het leven stelt ons vragen.

00:00:23.526 --> 00:00:27.203
Een van de meest belangrijke vragen
die het ons stelt, is waarschijnlijk:

00:00:27.800 --> 00:00:32.475
"Wat ga je doen aan moeilijke
gedachten en gevoelens?"

00:00:34.200 --> 00:00:39.421
Als je je schaamt of bang bent,

00:00:40.200 --> 00:00:42.428
heeft het leven je
zojuist een vraag gesteld.

00:00:43.750 --> 00:00:46.520
Als je hier klaar staat
om een [TEDx] Talk te geven

00:00:46.520 --> 00:00:49.020
en het wordt wat onrustig in je hoofd:

00:00:50.200 --> 00:00:52.589
wat doe je daar dan aan?

00:00:55.100 --> 00:00:56.434
Goeie vraag.

00:00:56.434 --> 00:00:58.000
(Gelach)

00:00:59.300 --> 00:01:01.500
Het antwoord op die vraag,

00:01:01.500 --> 00:01:03.404
en op al dat soort vragen,

00:01:03.404 --> 00:01:05.743
zegt veel over onze levensloop:

00:01:05.743 --> 00:01:09.540
of die zich op een positieve
manier gaat ontwikkelen,

00:01:09.540 --> 00:01:13.240
richting voorspoed, liefde,
vrijheid en een positieve bijdrage,

00:01:13.240 --> 00:01:18.357
of juist omlaag,
richting ziekte en wanhoop?

00:01:19.700 --> 00:01:22.840
Ik wil je laten zien

00:01:22.840 --> 00:01:27.200
dat je een prachtig antwoord
op die vraag in je hebt,

00:01:27.200 --> 00:01:29.032
of tenminste het zaadje daarvoor.

00:01:29.800 --> 00:01:31.812
Maar je hebt ook die arrogante,

00:01:31.900 --> 00:01:35.400
praatzieke, analytische,
probleemoplossende,

00:01:35.400 --> 00:01:40.506
vooringenomen geest tussen je oren,
die het antwoord niet heeft

00:01:40.800 --> 00:01:43.400
en je voortdurend probeert te verleiden

00:01:43.500 --> 00:01:47.129
de verkeerde richting te kiezen.

00:01:49.500 --> 00:01:51.150
Ik ben Steve Hayes.

00:01:51.150 --> 00:01:53.300
Gedurende de laatste 30 jaar

00:01:53.300 --> 00:01:55.900
hebben mijn collega's en ik
studie gemaakt

00:01:55.900 --> 00:01:58.700
van een klein aantal
psychologische processen

00:01:59.500 --> 00:02:01.800
-- een duur woord
voor dingen die mensen doen --

00:02:02.500 --> 00:02:05.530
genaamd psychologische flexibiliteit.

00:02:06.600 --> 00:02:11.392
Het is een aantal antwoorden op die vraag.

00:02:11.900 --> 00:02:14.800
En in meer dan duizend onderzoeken

00:02:14.800 --> 00:02:18.000
hebben we aangetoond
dat psychologische flexibiliteit voorspelt

00:02:18.000 --> 00:02:20.183
of je last gaat krijgen
van een geestesziekte:

00:02:20.183 --> 00:02:22.300
angst, depressie of trauma.

00:02:22.300 --> 00:02:23.570
Als je er al een hebt,

00:02:23.570 --> 00:02:26.585
voorspelt het of je er nog een krijgt.

00:02:26.800 --> 00:02:28.718
Het voorspelt hoe erg ze zullen zijn

00:02:28.718 --> 00:02:29.980
en hoe chronisch.

00:02:29.980 --> 00:02:31.020
Dat niet alleen,

00:02:31.020 --> 00:02:34.270
het voorspelt allerlei andere dingen
die belangrijk voor ons zijn,

00:02:34.270 --> 00:02:36.900
ook al is het niet psychopathologie.

00:02:36.900 --> 00:02:40.619
Zoals: wat voor type ouder zul je zijn?

00:02:41.336 --> 00:02:43.310
Wat voor type werker zul je zijn?

00:02:43.310 --> 00:02:46.819
Zul je het kunnen opbrengen
je gedrag aan te passen aan ziektes?

00:02:46.906 --> 00:02:49.710
Kun je de discipline opbrengen
om je lichaam fit te houden?

00:02:49.710 --> 00:02:52.778
Overal waar de menselijke geest gaat,

00:02:53.500 --> 00:02:57.481
is psychologische flexibiliteit relevant.

00:03:00.700 --> 00:03:04.073
Wat ik in deze talk wil doen,

00:03:04.073 --> 00:03:05.620
is je rondleiden

00:03:05.620 --> 00:03:08.100
in de wetenschap
van de psychologische flexibiliteit.

00:03:08.100 --> 00:03:09.380
We hebben namelijk geleerd

00:03:09.380 --> 00:03:12.100
hoe we die processen moeten veranderen.

00:03:12.350 --> 00:03:16.890
In honderden onderzoeken, gebruik makend
van Acceptatie and Commitment Therapie,

00:03:16.890 --> 00:03:19.950
ofwel ACT -- maar niet alleen ACT,
ook gerelateerde methoden --

00:03:19.950 --> 00:03:22.860
hebben we laten zien
dat we het kunnen veranderen.

00:03:22.860 --> 00:03:26.990
En als we dat doen, veranderen
die negatieve levenslopen ten goede,

00:03:26.990 --> 00:03:29.906
met resultaten op alle gebieden
die ik zojuist noemde,

00:03:29.906 --> 00:03:31.742
en niet alleen die.

00:03:34.100 --> 00:03:36.200
Dus wil ik met je doornemen

00:03:36.200 --> 00:03:41.926
wat de elementen
van psychologische flexibiliteit zijn.

00:03:42.500 --> 00:03:44.940
Ik neem je mee terug

00:03:44.940 --> 00:03:47.800
naar een moment in mijn leven,
34 jaar geleden,

00:03:48.800 --> 00:03:53.215
toen ik voor het eerst
krachtig in hun richting bewoog.

00:03:55.400 --> 00:03:57.200
Tientallen jaren geleden.

00:03:57.700 --> 00:04:01.045
34 jaar geleden om twee uur 's nachts,

00:04:01.200 --> 00:04:03.882
op een bruin met gouden hoogpolig tapijt,

00:04:04.000 --> 00:04:07.418
met mijn lichaam
bijna letterlijk in deze houding

00:04:07.418 --> 00:04:10.257
en mijn geest zeker in deze houding.

00:04:11.200 --> 00:04:14.512
Het was al twee tot drie jaar

00:04:15.400 --> 00:04:17.482
bergafwaarts gegaan

00:04:17.700 --> 00:04:21.479
tot in de hel van een paniekstoornis.

00:04:22.440 --> 00:04:24.900
Het begon in een afschuwelijke
afdelingsvergadering,

00:04:24.900 --> 00:04:26.700
waar ik was gedwongen te zien

00:04:26.700 --> 00:04:28.950
hoe hoogleraren vechten,

00:04:28.950 --> 00:04:31.300
op een manier zoals alleen wilde dieren

00:04:31.300 --> 00:04:33.600
en hoogleraren dat kunnen.

00:04:33.700 --> 00:04:36.300
(Gelach)

00:04:38.700 --> 00:04:42.239
Ik wilde ze zo graag smeken om te stoppen,

00:04:43.600 --> 00:04:47.200
maar in plaats daarvan
had ik mijn eerste paniekaanval

00:04:47.200 --> 00:04:51.016
en toen ze me iets vroegen

00:04:53.700 --> 00:04:56.400
kon ik nog geen geluid

00:04:57.100 --> 00:04:59.289
mijn mond uitkrijgen.

00:04:59.908 --> 00:05:02.520
Ondanks de schok
en de afschuw en de schaamte

00:05:02.520 --> 00:05:06.300
van die eerste paniekaanval
waar mensen bij waren,

00:05:07.600 --> 00:05:09.900
deed ik alle logische, redelijke,

00:05:09.900 --> 00:05:11.800
verstandige en pathologische dingen

00:05:11.800 --> 00:05:13.577
die je geest je ingeven.

00:05:14.600 --> 00:05:17.475
Ik probeerde weg te lopen bij de angst;

00:05:17.900 --> 00:05:20.756
ik probeerde te vechten tegen de angst;

00:05:21.400 --> 00:05:24.115
ik probeerde me
te verbergen voor de angst.

00:05:24.600 --> 00:05:26.100
Ik zat naast de deur.

00:05:26.100 --> 00:05:27.380
Ik zag het komen.

00:05:27.380 --> 00:05:28.910
Ik praatte mezelf eruit.

00:05:28.910 --> 00:05:30.370
Ik nam de kalmeringsmiddelen.

00:05:30.370 --> 00:05:32.030
En terwijl ik dat allemaal deed,

00:05:32.030 --> 00:05:34.056
werden de paniekaanvallen

00:05:34.100 --> 00:05:36.627
frequenter en erger.

00:05:38.300 --> 00:05:39.799
Eerst op mijn werk,

00:05:40.200 --> 00:05:42.176
maar toen ook onderweg,

00:05:42.550 --> 00:05:43.900
toen in restaurants,

00:05:43.900 --> 00:05:45.260
in bioscopen,

00:05:45.260 --> 00:05:46.500
toen in liften,

00:05:46.500 --> 00:05:48.380
toen aan de telefoon,

00:05:48.900 --> 00:05:51.500
en toen in mijn veilige thuis,

00:05:51.900 --> 00:05:55.200
en tenslotte zelfs toen ik wakker werd

00:05:55.900 --> 00:05:59.000
uit een diepe slaap om twee uur 's nachts,

00:05:59.200 --> 00:06:01.500
terwijl de paniekaanval al bezig was.

00:06:03.500 --> 00:06:07.521
Maar, deze nacht op dat bruin
met gouden hoogpolige tapijt,

00:06:09.193 --> 00:06:11.000
deze nacht,

00:06:11.000 --> 00:06:14.485
terwijl ik de paniekgolven ervaarde

00:06:16.000 --> 00:06:18.042
en het gevoel in mijn lichaam,

00:06:18.100 --> 00:06:19.200
was anders.

00:06:19.200 --> 00:06:22.700
Deze nacht was nog angstaanjagender,

00:06:22.700 --> 00:06:25.660
maar gaf op de een
of andere manier voldoening,

00:06:27.100 --> 00:06:30.000
want ik had geen paniekaanval,

00:06:31.300 --> 00:06:34.887
ik stierf aan een hartaanval.

00:06:36.700 --> 00:06:38.300
Alle symptomen klopten:

00:06:38.300 --> 00:06:39.900
ik voelde een druk op de borst;

00:06:39.900 --> 00:06:42.310
ik kreeg pijnscheuten door mijn arm;

00:06:42.310 --> 00:06:43.800
ik zweette als een otter;

00:06:43.800 --> 00:06:46.960
mijn hart ging tekeer en miste slagen.

00:06:47.000 --> 00:06:49.700
En daar was weer diezelfde spinnenstem

00:06:49.700 --> 00:06:51.800
die zei: "Je moet weglopen.

00:06:51.800 --> 00:06:55.617
Je moet vechten.
Verberg je voor je angst."

00:06:55.617 --> 00:06:58.000
Ze vertelde me nu:

00:06:58.000 --> 00:06:59.320
"Bel ze.

00:06:59.320 --> 00:07:01.500
Je kunt zo niet rijden.

00:07:02.000 --> 00:07:03.512
Je gaat dood.

00:07:03.700 --> 00:07:05.100
Bel de spoedeisende hulp.

00:07:05.100 --> 00:07:06.620
Bel een ambulance.

00:07:06.620 --> 00:07:09.200
Dit is geen grap. Bel dan."

00:07:11.200 --> 00:07:13.969
Toch gingen minuten voorbij

00:07:14.500 --> 00:07:16.596
en ik belde niet.

00:07:17.700 --> 00:07:19.800
Ik had het gevoel
dat ik mijn lichaam verliet

00:07:19.800 --> 00:07:22.700
en neerkeek op mezelf,

00:07:24.110 --> 00:07:26.060
en ik stelde me voor wat er zou gebeuren

00:07:26.060 --> 00:07:28.100
als ik wel zou bellen.

00:07:29.150 --> 00:07:30.300
Korte fragmenten

00:07:30.300 --> 00:07:32.200
als in een reclame voor een film,

00:07:32.200 --> 00:07:33.750
zoals je die in de bioscoop ziet

00:07:33.750 --> 00:07:35.519
voordat de hoofdfilm begint.

00:07:36.950 --> 00:07:39.840
Ik hoorde het geluid
van het ambulancepersoneel,

00:07:39.840 --> 00:07:41.310
hoe ze de trap opkwamen,

00:07:41.310 --> 00:07:43.778
het bonzen op de dunne, holle deur,

00:07:44.800 --> 00:07:46.839
het ritje in de ambulance,

00:07:47.100 --> 00:07:48.400
de slangen en draden,

00:07:48.400 --> 00:07:51.133
de bezorgde gezichten
van de verpleegsters

00:07:51.133 --> 00:07:53.450
terwijl ik de behandelkamer inging.

00:07:54.700 --> 00:07:57.100
Dan uiteindelijk het laatste fragment,

00:07:57.100 --> 00:07:58.300
dat laatste shot

00:07:58.300 --> 00:08:00.110
in die filmreclame,

00:08:00.110 --> 00:08:01.800
waar ik me plotseling realiseerde

00:08:01.800 --> 00:08:03.700
waar deze film over zou gaan.

00:08:05.770 --> 00:08:07.200
Ik keek ernaar en ik zei:

00:08:07.200 --> 00:08:09.090
"Oh, mijn God. Nee, niet dat.

00:08:09.100 --> 00:08:11.200
Alsjeblieft, alsjeblieft."

00:08:13.300 --> 00:08:14.910
Want in die laatste akte,

00:08:14.910 --> 00:08:17.340
waarin ik op dat bed
in die behandelkamer lig,

00:08:17.340 --> 00:08:19.200
komt daar die jonge dokter binnen,

00:08:19.200 --> 00:08:20.800
en voor mijn geestesoog

00:08:20.800 --> 00:08:23.090
loopt hij veel te nonchalant.

00:08:25.760 --> 00:08:27.280
En toen hij dichterbij kwam

00:08:27.280 --> 00:08:29.560
en ik die grijns op zijn gezicht zag,

00:08:31.100 --> 00:08:32.882
wist ik wat er ging komen.

00:08:35.299 --> 00:08:36.918
Hij boog zich over me heen en zei:

00:08:37.000 --> 00:08:38.758
"Dr. Hayes,

00:08:40.799 --> 00:08:43.000
u heeft geen hartaanval,"

00:08:43.900 --> 00:08:45.700
en hij trok zijn grijns breder,

00:08:47.300 --> 00:08:49.231
"U heeft een paniekaanval."

00:08:51.700 --> 00:08:54.362
Ik wist dat het zo was.

00:08:56.200 --> 00:08:59.891
Dit was gewoon nog één verdieping
lager de hel in.

00:09:01.100 --> 00:09:03.156
Ik produceerde een kreet,

00:09:03.300 --> 00:09:07.508
een vreemd hijgerig, raar geluid.

00:09:09.300 --> 00:09:11.105
Het klonk ongeveer zo.

00:09:12.900 --> 00:09:16.600
(Kermt)

00:09:20.100 --> 00:09:22.600
Toen ik zo van die bodem opveerde,

00:09:23.200 --> 00:09:24.700
ging er nog een deur open.

00:09:27.760 --> 00:09:29.200
Ik weet niet hoe lang,

00:09:29.200 --> 00:09:31.370
maar het was een paar minuten later,

00:09:31.370 --> 00:09:32.920
dat er uit een niet vaak bezocht

00:09:32.920 --> 00:09:34.872
maar heel persoonlijk deel van mezelf,

00:09:35.000 --> 00:09:37.300
het deel van mij dat achter je ogen zit,

00:09:37.300 --> 00:09:39.411
een meer spiritueel deel,

00:09:39.420 --> 00:09:41.950
uit mijn ziel, als je het zo wilt zeggen,

00:09:41.950 --> 00:09:43.210
kwamen een paar woorden.

00:09:43.210 --> 00:09:44.310
Ik weet vrij zeker

00:09:44.310 --> 00:09:46.080
dat ik ze hardop tegen niemand zei,

00:09:46.080 --> 00:09:47.300
om twee uur 's nachts.

00:09:48.810 --> 00:09:49.865
Ik zei:

00:09:50.600 --> 00:09:52.581
"Ik weet niet wie je bent,

00:09:54.400 --> 00:09:57.700
maar blijkbaar kun je me pijn doen.

00:09:57.900 --> 00:09:59.800
Je kunt me laten lijden.

00:10:01.100 --> 00:10:04.123
Maar ik zeg je
dat er iets is wat je niet kunt.

00:10:05.300 --> 00:10:10.499
Je krijgt me niet zover
dat ik me afkeer van mijn eigen ervaring.

00:10:11.200 --> 00:10:12.779
Dat kun je niet."

00:10:19.000 --> 00:10:22.601
Mijn toen veel jongere lichaam
deed pijn toen het opstond.

00:10:26.400 --> 00:10:31.870
Uit de opgedroogde en brandende sporen
van tranen op mijn gezicht kon ik opmaken

00:10:31.870 --> 00:10:34.400
dat ik daar heel lang had gezeten.

00:10:37.400 --> 00:10:40.600
Maar ik kwam omhoog in een belofte:

00:10:42.600 --> 00:10:44.481
"Nooit meer

00:10:45.617 --> 00:10:48.859
zal ik bij mezelf weglopen."

00:10:52.900 --> 00:10:55.754
Hoe ik me aan die belofte
ging houden, wist ik niet.

00:10:56.000 --> 00:10:57.981
Om eerlijk te zijn,
leer ik dat nog steeds.

00:10:58.331 --> 00:11:02.201
Ik had geen idee hoe die belofte

00:11:02.500 --> 00:11:05.100
in het leven van anderen te brengen.

00:11:06.000 --> 00:11:09.054
Dat leerde ik pas
door het werk dat we doen

00:11:09.054 --> 00:11:11.500
met Acceptatie en Commitment Therapie,

00:11:11.500 --> 00:11:13.555
of ACT, en zover was ik nog niet.

00:11:14.400 --> 00:11:16.000
Maar in die 34 jaar

00:11:16.000 --> 00:11:18.400
is er geen dag voorbijgegaan

00:11:19.700 --> 00:11:22.600
waarop ik me niet
die belofte heb herinnerd.

00:11:23.900 --> 00:11:27.100
En als je zo op deze plek staat,

00:11:27.100 --> 00:11:29.420
waarvan jullie al weten

00:11:29.420 --> 00:11:31.780
dat het de verstandigste plek is,

00:11:31.900 --> 00:11:33.857
met pijn en met lijden,

00:11:34.020 --> 00:11:35.480
begint er iets te gebeuren.

00:11:35.580 --> 00:11:37.300
Nu weet ik inmiddels

00:11:37.300 --> 00:11:40.486
de wetenschappelijke term
voor deze houding.

00:11:40.800 --> 00:11:42.821
Het is emotionele toegankelijkheid.

00:11:43.280 --> 00:11:45.430
We zullen voelen wat er te voelen valt,

00:11:45.430 --> 00:11:47.200
zelfs wanneer dat moeilijk is.

00:11:47.740 --> 00:11:49.670
Het is het vermogen je gedachten te zien

00:11:49.670 --> 00:11:51.390
en er niet in opgesloten te zitten,

00:11:51.390 --> 00:11:54.530
zodat je gedachten
je uitzicht niet blokkeren.

00:11:55.080 --> 00:11:57.044
Je kunt ze van een afstand beschouwen.

00:11:57.300 --> 00:12:00.070
Het maakt contact
met dit meer spirituele deel van je

00:12:00.070 --> 00:12:03.210
en van daaruit kan het je aandacht

00:12:03.210 --> 00:12:05.500
flexibel, kneedbaar en vrijwillig richten

00:12:05.500 --> 00:12:08.400
op dat wat jouw aandacht nodig heeft.

00:12:09.100 --> 00:12:11.330
Wanneer je dan iets belangrijks ziet,

00:12:11.640 --> 00:12:13.230
kun je het tegemoet treden

00:12:13.230 --> 00:12:14.750
met je handen en armen vrij,

00:12:14.750 --> 00:12:16.900
zodat je kunt voelen en doen

00:12:16.900 --> 00:12:19.000
en bijdragen en participeren.

00:12:20.000 --> 00:12:22.700
Dat is psychologische flexibiliteit.

00:12:25.600 --> 00:12:28.760
En het bouwt verder
op dat zaadje dat je kent,

00:12:28.760 --> 00:12:31.410
want als je daar een woord
aan zou moeten verbinden,

00:12:31.410 --> 00:12:34.670
denk ik dat je met me eens zou zijn

00:12:34.670 --> 00:12:37.970
dat daar maar één woord
voor is, en dat is 'Liefde'.

00:12:38.500 --> 00:12:41.270
Als je met compassie
achter jezelf kunt staan

00:12:41.270 --> 00:12:43.717
op een vriendelijke en liefdevolle wijze,

00:12:44.518 --> 00:12:46.300
stelt het leven zich open,

00:12:47.110 --> 00:12:50.290
en dan kun je je richten op zingeving

00:12:50.500 --> 00:12:52.900
en hoe je liefde, participatie,

00:12:52.900 --> 00:12:54.579
schoonheid, bijdrage,

00:12:55.100 --> 00:12:57.550
in het leven
van anderen kunt brengen.

00:12:58.670 --> 00:13:00.940
Heel lang heb ik niet ingezien

00:13:00.940 --> 00:13:03.560
dat die gerichtheid op pijn en lijden

00:13:04.860 --> 00:13:07.211
op dezelfde as scharnierde

00:13:07.211 --> 00:13:09.680
als de gerichtheid op doel en betekenis.

00:13:09.680 --> 00:13:11.190
Dat zag ik eerst niet.

00:13:11.210 --> 00:13:13.800
Maar ik begon het in mijn klanten te zien

00:13:13.800 --> 00:13:16.000
toen ik met ACT begon te werken.

00:13:16.000 --> 00:13:18.320
Ik begon het in mijn eigen leven te zien.

00:13:19.500 --> 00:13:21.300
En een paar jaar geleden

00:13:21.300 --> 00:13:23.297
raakte het me met kracht.

00:13:24.340 --> 00:13:27.843
Ik had toen met ACT een paar
gerandomiseerde studies gedaan

00:13:28.390 --> 00:13:30.300
en begon net trainingen te verzorgen.

00:13:30.300 --> 00:13:33.695
Ik reisde veel, kwam samen
met kleine groepjes clinici

00:13:33.695 --> 00:13:36.163
om instructie te geven
over het werk wat we deden.

00:13:36.800 --> 00:13:38.611
Ik was een workshop aan het geven

00:13:38.611 --> 00:13:40.600
en kreeg van die angstgolven,

00:13:40.600 --> 00:13:42.523
wat heel normaal was.

00:13:43.100 --> 00:13:44.500
Ook vandaag de dag

00:13:44.500 --> 00:13:46.947
word ik soms nog bang tijdens het spreken.

00:13:48.100 --> 00:13:50.200
Prima. Daar sta ik open voor.

00:13:50.500 --> 00:13:52.500
Kom maar. Geen probleem.

00:13:54.400 --> 00:13:56.000
Maar toen kwam er nog een golf.

00:13:56.000 --> 00:13:58.318
En opeens dacht ik
dat ik zou beginnen te snikken

00:13:58.318 --> 00:14:01.360
ten overstaan van al die clinici,

00:14:02.203 --> 00:14:04.989
dat ik ongecontroleerd zou gaan huilen.

00:14:06.000 --> 00:14:07.469
Ik denk, wat is dit?

00:14:07.800 --> 00:14:10.324
Het moment ging voorbij
en ik deed de workshop.

00:14:11.170 --> 00:14:13.775
Ik dacht er niet meer over na
tot de volgende workshop,

00:14:13.775 --> 00:14:15.330
waar hetzelfde gebeurde.

00:14:15.990 --> 00:14:20.372
Dit keer merkte ik op
dat ik me heel jong voelde.

00:14:21.200 --> 00:14:22.180
Ik vroeg het mezelf,

00:14:22.180 --> 00:14:24.040
terwijl ik met die workshop bezig was:

00:14:24.040 --> 00:14:25.245
"Hoe oud ben je?"

00:14:25.400 --> 00:14:28.200
Ik kreeg het antwoord: "8 of 9."

00:14:29.300 --> 00:14:31.800
Toen schoot er
een herinnering door me heen

00:14:31.800 --> 00:14:35.220
van iets dat ik me
nooit eerder had herinnerd,

00:14:35.220 --> 00:14:37.802
van toen ik 8 of 9 was.

00:14:38.500 --> 00:14:40.970
Ik kon er tijdens de workshop
verder niets mee doen,

00:14:40.970 --> 00:14:42.950
maar 's avonds in het hotel wel.

NOTE Paragraph

00:14:45.000 --> 00:14:47.004
Ik lag onder mijn bed

00:14:47.345 --> 00:14:50.920
en luisterde hoe mijn ouders
ruzie maakten in de kamer ernaast.

00:14:52.500 --> 00:14:57.826
Mijn vader was weer eens
dronken en laat thuisgekomen.

00:14:59.300 --> 00:15:02.264
Mijn moeder ging tegen hem tekeer

00:15:02.900 --> 00:15:06.603
over het verkwisten
van ons geld aan zijn verslaving;

00:15:06.800 --> 00:15:10.014
over zijn tekortkomingen
als echtgenoot en als vader.

00:15:10.900 --> 00:15:11.900
Hij brieste:

00:15:11.900 --> 00:15:15.730
"Hou je mond! Je moet nu echt uitkijken!",

00:15:15.730 --> 00:15:18.477
en ik wist dat zijn vuisten gebald waren.

00:15:19.100 --> 00:15:21.523
Toen hoorde ik
een vreselijke klap

00:15:22.000 --> 00:15:23.738
en mijn moeder schreeuwde.

00:15:26.000 --> 00:15:27.600
Later kwam ik erachter

00:15:27.600 --> 00:15:29.100
dat het de koffietafel was

00:15:29.100 --> 00:15:30.700
die door de huiskamer vloog.

00:15:32.160 --> 00:15:33.463
Ik dacht:

00:15:33.600 --> 00:15:35.458
gaat er bloed vloeien?

00:15:35.900 --> 00:15:37.526
Slaat hij haar?

00:15:38.400 --> 00:15:40.200
Toen, in de geest van die kleine jongen,

00:15:40.200 --> 00:15:42.900
hoorde ik deze woorden heel duidelijk:

00:15:44.100 --> 00:15:46.488
ik ga iets doen.

00:15:49.500 --> 00:15:53.140
Maar ik realiseerde me
dat ik niets kon doen,

00:15:53.140 --> 00:15:54.800
niets ongevaarlijks.

00:15:56.100 --> 00:15:58.000
Dus kroop ik verder achteruit,

00:15:58.000 --> 00:16:00.272
hield mezelf vast en huilde.

00:16:03.900 --> 00:16:05.233
Snap je?

00:16:06.420 --> 00:16:09.540
Ik zit daar naar die vechtende
ouwe stieren te kijken

00:16:09.540 --> 00:16:11.744
op de faculteit psychologie.

00:16:12.500 --> 00:16:14.449
Ja, ik ben doodsbang,

00:16:15.400 --> 00:16:17.397
en ja, ik ben nerveus,

00:16:17.500 --> 00:16:21.316
maar wat ik echt wil doen
is gewoon huilen --

00:16:22.500 --> 00:16:24.513
op de faculteit psychologie?

00:16:24.600 --> 00:16:27.800
(Gelach)

00:16:28.700 --> 00:16:29.863
Kom nou!

00:16:32.500 --> 00:16:34.600
Ik had geen toegang tot hem.

00:16:35.500 --> 00:16:37.300
Ik had geen ruimte voor hem.

00:16:39.400 --> 00:16:42.234
Door hem ben ik psycholoog geworden

00:16:43.400 --> 00:16:45.812
en dat wist ik niet eens.

00:16:47.000 --> 00:16:50.750
Ik raakte verstrikt in de artikelen,

00:16:50.750 --> 00:16:53.330
in mijn cv, de budgetten, mijn prestaties.

00:16:53.330 --> 00:16:54.521
Wauw!

00:16:57.000 --> 00:17:00.738
Maar ik doe dit, omdat hij het me vroeg.

00:17:01.800 --> 00:17:03.544
Om 'iets te doen'.

00:17:05.099 --> 00:17:06.870
In plaats daarvan

00:17:06.870 --> 00:17:12.000
kwam het erop neer dat ik me
over hem heenboog en tegen hem zei:

00:17:12.500 --> 00:17:15.300
"Hou je rustig. Ga weg. Hou je mond",

00:17:17.200 --> 00:17:21.200
door weg te lopen, te vechten
en me te verstoppen.

00:17:22.000 --> 00:17:24.300
Dat was zo onvriendelijk en zo liefdeloos.

00:17:24.900 --> 00:17:29.261
Tegen wie? Tegen mij en die delen van mij

00:17:29.862 --> 00:17:34.257
die me zelfs verbinden
met mijn levensdoel.

00:17:35.800 --> 00:17:38.700
Want onze pijn wijst ons op ons levensdoel

00:17:39.600 --> 00:17:42.100
en ons levensdoel doet pijn.

00:17:42.700 --> 00:17:45.100
Die twee dingen

00:17:45.100 --> 00:17:48.300
zijn twee kanten van hetzelfde muntje.

00:17:49.000 --> 00:17:50.700
Als jij achter jezelf staat

00:17:50.700 --> 00:17:52.570
zelfs als dat moeilijk is,

00:17:52.700 --> 00:17:54.947
is dat een daad van liefde,

00:17:55.100 --> 00:17:58.670
en daaruit kun je de kracht putten

00:17:58.670 --> 00:18:01.085
om te durven besluiten

00:18:01.600 --> 00:18:03.300
je liefde de wereld in te brengen,

00:18:03.300 --> 00:18:05.200
je schoonheid, je communicatie,

00:18:05.200 --> 00:18:08.159
jouw bijdrage aan de wereld.

00:18:08.500 --> 00:18:12.249
En dat deed me nog een belofte doen.

00:18:13.100 --> 00:18:17.324
Nooit meer zal ik jou nog wegduwen,

00:18:19.100 --> 00:18:23.528
noch jouw boodschap over ons doel.

00:18:24.510 --> 00:18:27.409
Ik zal je niet vragen de workshop te doen,

00:18:27.800 --> 00:18:29.900
of de [TEDx] Talk,

00:18:30.500 --> 00:18:32.330
(Gelach)

00:18:33.000 --> 00:18:35.900
maar ik wil dat je bij me bent,

00:18:37.000 --> 00:18:38.868
want je maakt me zachter.

00:18:39.500 --> 00:18:45.630
Door jou snap ik
waarom mijn leven hierover gaat.

00:18:46.900 --> 00:18:49.300
Dus is mijn boodschap aan jullie:

00:18:51.050 --> 00:18:54.686
kijk naar wat we weten
over psychologische flexibiliteit,

00:18:54.700 --> 00:18:58.923
maar kijk hoe het waar kan maken
wat je al lang weet,

00:18:59.800 --> 00:19:02.600
namelijk, dat als je jezelf
lief kunt hebben

00:19:02.600 --> 00:19:04.658
zelfs wanneer dat moeilijk is,

00:19:04.800 --> 00:19:07.446
je dat zal helpen om je liefde
de wereld in te sturen,

00:19:07.500 --> 00:19:11.537
op een manier zoals jij dat wilt doen.

00:19:13.600 --> 00:19:15.540
Dat is belangrijk.

00:19:16.600 --> 00:19:17.951
En dat weet je.

00:19:18.300 --> 00:19:20.753
Dat huilende kind van 8 in jou weet het.

00:19:22.900 --> 00:19:24.537
We weten het allemaal.

00:19:26.600 --> 00:19:28.500
Want liefde is niet alles.

00:19:29.900 --> 00:19:31.569
Er ís niets anders.

00:19:32.870 --> 00:19:33.790
Dankjewel.

00:19:33.790 --> 00:19:35.420
Ik hoop dat je er iets aan hebt.

00:19:35.420 --> 00:19:36.800
(Applaus)