1
00:00:19,700 --> 00:00:22,400
Het leven stelt ons vragen.

2
00:00:23,526 --> 00:00:27,203
Een van de meest belangrijke vragen
die het ons stelt, is waarschijnlijk:

3
00:00:27,800 --> 00:00:32,475
"Wat ga je doen aan moeilijke
gedachten en gevoelens?"

4
00:00:34,200 --> 00:00:39,421
Als je je schaamt of bang bent,

5
00:00:40,200 --> 00:00:42,428
heeft het leven je
zojuist een vraag gesteld.

6
00:00:43,750 --> 00:00:46,520
Als je hier klaar staat
om een [TEDx] Talk te geven

7
00:00:46,520 --> 00:00:49,020
en het wordt wat onrustig in je hoofd:

8
00:00:50,200 --> 00:00:52,589
wat doe je daar dan aan?

9
00:00:55,100 --> 00:00:56,434
Goeie vraag.

10
00:00:56,434 --> 00:00:58,000
(Gelach)

11
00:00:59,300 --> 00:01:01,500
Het antwoord op die vraag,

12
00:01:01,500 --> 00:01:03,404
en op al dat soort vragen,

13
00:01:03,404 --> 00:01:05,743
zegt veel over onze levensloop:

14
00:01:05,743 --> 00:01:09,540
of die zich op een positieve
manier gaat ontwikkelen,

15
00:01:09,540 --> 00:01:13,240
richting voorspoed, liefde,
vrijheid en een positieve bijdrage,

16
00:01:13,240 --> 00:01:18,357
of juist omlaag,
richting ziekte en wanhoop?

17
00:01:19,700 --> 00:01:22,840
Ik wil je laten zien

18
00:01:22,840 --> 00:01:27,200
dat je een prachtig antwoord
op die vraag in je hebt,

19
00:01:27,200 --> 00:01:29,032
of tenminste het zaadje daarvoor.

20
00:01:29,800 --> 00:01:31,812
Maar je hebt ook die arrogante,

21
00:01:31,900 --> 00:01:35,400
praatzieke, analytische,
probleemoplossende,

22
00:01:35,400 --> 00:01:40,506
vooringenomen geest tussen je oren,
die het antwoord niet heeft

23
00:01:40,800 --> 00:01:43,400
en je voortdurend probeert te verleiden

24
00:01:43,500 --> 00:01:47,129
de verkeerde richting te kiezen.

25
00:01:49,500 --> 00:01:51,150
Ik ben Steve Hayes.

26
00:01:51,150 --> 00:01:53,300
Gedurende de laatste 30 jaar

27
00:01:53,300 --> 00:01:55,900
hebben mijn collega's en ik
studie gemaakt

28
00:01:55,900 --> 00:01:58,700
van een klein aantal
psychologische processen

29
00:01:59,500 --> 00:02:01,800
-- een duur woord
voor dingen die mensen doen --

30
00:02:02,500 --> 00:02:05,530
genaamd psychologische flexibiliteit.

31
00:02:06,600 --> 00:02:11,392
Het is een aantal antwoorden op die vraag.

32
00:02:11,900 --> 00:02:14,800
En in meer dan duizend onderzoeken

33
00:02:14,800 --> 00:02:18,000
hebben we aangetoond
dat psychologische flexibiliteit voorspelt

34
00:02:18,000 --> 00:02:20,183
of je last gaat krijgen
van een geestesziekte:

35
00:02:20,183 --> 00:02:22,300
angst, depressie of trauma.

36
00:02:22,300 --> 00:02:23,570
Als je er al een hebt,

37
00:02:23,570 --> 00:02:26,585
voorspelt het of je er nog een krijgt.

38
00:02:26,800 --> 00:02:28,718
Het voorspelt hoe erg ze zullen zijn

39
00:02:28,718 --> 00:02:29,980
en hoe chronisch.

40
00:02:29,980 --> 00:02:31,020
Dat niet alleen,

41
00:02:31,020 --> 00:02:34,270
het voorspelt allerlei andere dingen
die belangrijk voor ons zijn,

42
00:02:34,270 --> 00:02:36,900
ook al is het niet psychopathologie.

43
00:02:36,900 --> 00:02:40,619
Zoals: wat voor type ouder zul je zijn?

44
00:02:41,336 --> 00:02:43,310
Wat voor type werker zul je zijn?

45
00:02:43,310 --> 00:02:46,819
Zul je het kunnen opbrengen
je gedrag aan te passen aan ziektes?

46
00:02:46,906 --> 00:02:49,710
Kun je de discipline opbrengen
om je lichaam fit te houden?

47
00:02:49,710 --> 00:02:52,778
Overal waar de menselijke geest gaat,

48
00:02:53,500 --> 00:02:57,481
is psychologische flexibiliteit relevant.

49
00:03:00,700 --> 00:03:04,073
Wat ik in deze talk wil doen,

50
00:03:04,073 --> 00:03:05,620
is je rondleiden

51
00:03:05,620 --> 00:03:08,100
in de wetenschap
van de psychologische flexibiliteit.

52
00:03:08,100 --> 00:03:09,380
We hebben namelijk geleerd

53
00:03:09,380 --> 00:03:12,100
hoe we die processen moeten veranderen.

54
00:03:12,350 --> 00:03:16,890
In honderden onderzoeken, gebruik makend
van Acceptatie and Commitment Therapie,

55
00:03:16,890 --> 00:03:19,950
ofwel ACT -- maar niet alleen ACT,
ook gerelateerde methoden --

56
00:03:19,950 --> 00:03:22,860
hebben we laten zien
dat we het kunnen veranderen.

57
00:03:22,860 --> 00:03:26,990
En als we dat doen, veranderen
die negatieve levenslopen ten goede,

58
00:03:26,990 --> 00:03:29,906
met resultaten op alle gebieden
die ik zojuist noemde,

59
00:03:29,906 --> 00:03:31,742
en niet alleen die.

60
00:03:34,100 --> 00:03:36,200
Dus wil ik met je doornemen

61
00:03:36,200 --> 00:03:41,926
wat de elementen
van psychologische flexibiliteit zijn.

62
00:03:42,500 --> 00:03:44,940
Ik neem je mee terug

63
00:03:44,940 --> 00:03:47,800
naar een moment in mijn leven,
34 jaar geleden,

64
00:03:48,800 --> 00:03:53,215
toen ik voor het eerst
krachtig in hun richting bewoog.

65
00:03:55,400 --> 00:03:57,200
Tientallen jaren geleden.

66
00:03:57,700 --> 00:04:01,045
34 jaar geleden om twee uur 's nachts,

67
00:04:01,200 --> 00:04:03,882
op een bruin met gouden hoogpolig tapijt,

68
00:04:04,000 --> 00:04:07,418
met mijn lichaam
bijna letterlijk in deze houding

69
00:04:07,418 --> 00:04:10,257
en mijn geest zeker in deze houding.

70
00:04:11,200 --> 00:04:14,512
Het was al twee tot drie jaar

71
00:04:15,400 --> 00:04:17,482
bergafwaarts gegaan

72
00:04:17,700 --> 00:04:21,479
tot in de hel van een paniekstoornis.

73
00:04:22,440 --> 00:04:24,900
Het begon in een afschuwelijke
afdelingsvergadering,

74
00:04:24,900 --> 00:04:26,700
waar ik was gedwongen te zien

75
00:04:26,700 --> 00:04:28,950
hoe hoogleraren vechten,

76
00:04:28,950 --> 00:04:31,300
op een manier zoals alleen wilde dieren

77
00:04:31,300 --> 00:04:33,600
en hoogleraren dat kunnen.

78
00:04:33,700 --> 00:04:36,300
(Gelach)

79
00:04:38,700 --> 00:04:42,239
Ik wilde ze zo graag smeken om te stoppen,

80
00:04:43,600 --> 00:04:47,200
maar in plaats daarvan
had ik mijn eerste paniekaanval

81
00:04:47,200 --> 00:04:51,016
en toen ze me iets vroegen

82
00:04:53,700 --> 00:04:56,400
kon ik nog geen geluid

83
00:04:57,100 --> 00:04:59,289
mijn mond uitkrijgen.

84
00:04:59,908 --> 00:05:02,520
Ondanks de schok
en de afschuw en de schaamte

85
00:05:02,520 --> 00:05:06,300
van die eerste paniekaanval
waar mensen bij waren,

86
00:05:07,600 --> 00:05:09,900
deed ik alle logische, redelijke,

87
00:05:09,900 --> 00:05:11,800
verstandige en pathologische dingen

88
00:05:11,800 --> 00:05:13,577
die je geest je ingeven.

89
00:05:14,600 --> 00:05:17,475
Ik probeerde weg te lopen bij de angst;

90
00:05:17,900 --> 00:05:20,756
ik probeerde te vechten tegen de angst;

91
00:05:21,400 --> 00:05:24,115
ik probeerde me
te verbergen voor de angst.

92
00:05:24,600 --> 00:05:26,100
Ik zat naast de deur.

93
00:05:26,100 --> 00:05:27,380
Ik zag het komen.

94
00:05:27,380 --> 00:05:28,910
Ik praatte mezelf eruit.

95
00:05:28,910 --> 00:05:30,370
Ik nam de kalmeringsmiddelen.

96
00:05:30,370 --> 00:05:32,030
En terwijl ik dat allemaal deed,

97
00:05:32,030 --> 00:05:34,056
werden de paniekaanvallen

98
00:05:34,100 --> 00:05:36,627
frequenter en erger.

99
00:05:38,300 --> 00:05:39,799
Eerst op mijn werk,

100
00:05:40,200 --> 00:05:42,176
maar toen ook onderweg,

101
00:05:42,550 --> 00:05:43,900
toen in restaurants,

102
00:05:43,900 --> 00:05:45,260
in bioscopen,

103
00:05:45,260 --> 00:05:46,500
toen in liften,

104
00:05:46,500 --> 00:05:48,380
toen aan de telefoon,

105
00:05:48,900 --> 00:05:51,500
en toen in mijn veilige thuis,

106
00:05:51,900 --> 00:05:55,200
en tenslotte zelfs toen ik wakker werd

107
00:05:55,900 --> 00:05:59,000
uit een diepe slaap om twee uur 's nachts,

108
00:05:59,200 --> 00:06:01,500
terwijl de paniekaanval al bezig was.

109
00:06:03,500 --> 00:06:07,521
Maar, deze nacht op dat bruin
met gouden hoogpolige tapijt,

110
00:06:09,193 --> 00:06:11,000
deze nacht,

111
00:06:11,000 --> 00:06:14,485
terwijl ik de paniekgolven ervaarde

112
00:06:16,000 --> 00:06:18,042
en het gevoel in mijn lichaam,

113
00:06:18,100 --> 00:06:19,200
was anders.

114
00:06:19,200 --> 00:06:22,700
Deze nacht was nog angstaanjagender,

115
00:06:22,700 --> 00:06:25,660
maar gaf op de een
of andere manier voldoening,

116
00:06:27,100 --> 00:06:30,000
want ik had geen paniekaanval,

117
00:06:31,300 --> 00:06:34,887
ik stierf aan een hartaanval.

118
00:06:36,700 --> 00:06:38,300
Alle symptomen klopten:

119
00:06:38,300 --> 00:06:39,900
ik voelde een druk op de borst;

120
00:06:39,900 --> 00:06:42,310
ik kreeg pijnscheuten door mijn arm;

121
00:06:42,310 --> 00:06:43,800
ik zweette als een otter;

122
00:06:43,800 --> 00:06:46,960
mijn hart ging tekeer en miste slagen.

123
00:06:47,000 --> 00:06:49,700
En daar was weer diezelfde spinnenstem

124
00:06:49,700 --> 00:06:51,800
die zei: "Je moet weglopen.

125
00:06:51,800 --> 00:06:55,617
Je moet vechten.
Verberg je voor je angst."

126
00:06:55,617 --> 00:06:58,000
Ze vertelde me nu:

127
00:06:58,000 --> 00:06:59,320
"Bel ze.

128
00:06:59,320 --> 00:07:01,500
Je kunt zo niet rijden.

129
00:07:02,000 --> 00:07:03,512
Je gaat dood.

130
00:07:03,700 --> 00:07:05,100
Bel de spoedeisende hulp.

131
00:07:05,100 --> 00:07:06,620
Bel een ambulance.

132
00:07:06,620 --> 00:07:09,200
Dit is geen grap. Bel dan."

133
00:07:11,200 --> 00:07:13,969
Toch gingen minuten voorbij

134
00:07:14,500 --> 00:07:16,596
en ik belde niet.

135
00:07:17,700 --> 00:07:19,800
Ik had het gevoel
dat ik mijn lichaam verliet

136
00:07:19,800 --> 00:07:22,700
en neerkeek op mezelf,

137
00:07:24,110 --> 00:07:26,060
en ik stelde me voor wat er zou gebeuren

138
00:07:26,060 --> 00:07:28,100
als ik wel zou bellen.

139
00:07:29,150 --> 00:07:30,300
Korte fragmenten

140
00:07:30,300 --> 00:07:32,200
als in een reclame voor een film,

141
00:07:32,200 --> 00:07:33,750
zoals je die in de bioscoop ziet

142
00:07:33,750 --> 00:07:35,519
voordat de hoofdfilm begint.

143
00:07:36,950 --> 00:07:39,840
Ik hoorde het geluid
van het ambulancepersoneel,

144
00:07:39,840 --> 00:07:41,310
hoe ze de trap opkwamen,

145
00:07:41,310 --> 00:07:43,778
het bonzen op de dunne, holle deur,

146
00:07:44,800 --> 00:07:46,839
het ritje in de ambulance,

147
00:07:47,100 --> 00:07:48,400
de slangen en draden,

148
00:07:48,400 --> 00:07:51,133
de bezorgde gezichten
van de verpleegsters

149
00:07:51,133 --> 00:07:53,450
terwijl ik de behandelkamer inging.

150
00:07:54,700 --> 00:07:57,100
Dan uiteindelijk het laatste fragment,

151
00:07:57,100 --> 00:07:58,300
dat laatste shot

152
00:07:58,300 --> 00:08:00,110
in die filmreclame,

153
00:08:00,110 --> 00:08:01,800
waar ik me plotseling realiseerde

154
00:08:01,800 --> 00:08:03,700
waar deze film over zou gaan.

155
00:08:05,770 --> 00:08:07,200
Ik keek ernaar en ik zei:

156
00:08:07,200 --> 00:08:09,090
"Oh, mijn God. Nee, niet dat.

157
00:08:09,100 --> 00:08:11,200
Alsjeblieft, alsjeblieft."

158
00:08:13,300 --> 00:08:14,910
Want in die laatste akte,

159
00:08:14,910 --> 00:08:17,340
waarin ik op dat bed
in die behandelkamer lig,

160
00:08:17,340 --> 00:08:19,200
komt daar die jonge dokter binnen,

161
00:08:19,200 --> 00:08:20,800
en voor mijn geestesoog

162
00:08:20,800 --> 00:08:23,090
loopt hij veel te nonchalant.

163
00:08:25,760 --> 00:08:27,280
En toen hij dichterbij kwam

164
00:08:27,280 --> 00:08:29,560
en ik die grijns op zijn gezicht zag,

165
00:08:31,100 --> 00:08:32,882
wist ik wat er ging komen.

166
00:08:35,299 --> 00:08:36,918
Hij boog zich over me heen en zei:

167
00:08:37,000 --> 00:08:38,758
"Dr. Hayes,

168
00:08:40,799 --> 00:08:43,000
u heeft geen hartaanval,"

169
00:08:43,900 --> 00:08:45,700
en hij trok zijn grijns breder,

170
00:08:47,300 --> 00:08:49,231
"U heeft een paniekaanval."

171
00:08:51,700 --> 00:08:54,362
Ik wist dat het zo was.

172
00:08:56,200 --> 00:08:59,891
Dit was gewoon nog één verdieping
lager de hel in.

173
00:09:01,100 --> 00:09:03,156
Ik produceerde een kreet,

174
00:09:03,300 --> 00:09:07,508
een vreemd hijgerig, raar geluid.

175
00:09:09,300 --> 00:09:11,105
Het klonk ongeveer zo.

176
00:09:12,900 --> 00:09:16,600
(Kermt)

177
00:09:20,100 --> 00:09:22,600
Toen ik zo van die bodem opveerde,

178
00:09:23,200 --> 00:09:24,700
ging er nog een deur open.

179
00:09:27,760 --> 00:09:29,200
Ik weet niet hoe lang,

180
00:09:29,200 --> 00:09:31,370
maar het was een paar minuten later,

181
00:09:31,370 --> 00:09:32,920
dat er uit een niet vaak bezocht

182
00:09:32,920 --> 00:09:34,872
maar heel persoonlijk deel van mezelf,

183
00:09:35,000 --> 00:09:37,300
het deel van mij dat achter je ogen zit,

184
00:09:37,300 --> 00:09:39,411
een meer spiritueel deel,

185
00:09:39,420 --> 00:09:41,950
uit mijn ziel, als je het zo wilt zeggen,

186
00:09:41,950 --> 00:09:43,210
kwamen een paar woorden.

187
00:09:43,210 --> 00:09:44,310
Ik weet vrij zeker

188
00:09:44,310 --> 00:09:46,080
dat ik ze hardop tegen niemand zei,

189
00:09:46,080 --> 00:09:47,300
om twee uur 's nachts.

190
00:09:48,810 --> 00:09:49,865
Ik zei:

191
00:09:50,600 --> 00:09:52,581
"Ik weet niet wie je bent,

192
00:09:54,400 --> 00:09:57,700
maar blijkbaar kun je me pijn doen.

193
00:09:57,900 --> 00:09:59,800
Je kunt me laten lijden.

194
00:10:01,100 --> 00:10:04,123
Maar ik zeg je
dat er iets is wat je niet kunt.

195
00:10:05,300 --> 00:10:10,499
Je krijgt me niet zover
dat ik me afkeer van mijn eigen ervaring.

196
00:10:11,200 --> 00:10:12,779
Dat kun je niet."

197
00:10:19,000 --> 00:10:22,601
Mijn toen veel jongere lichaam
deed pijn toen het opstond.

198
00:10:26,400 --> 00:10:31,870
Uit de opgedroogde en brandende sporen
van tranen op mijn gezicht kon ik opmaken

199
00:10:31,870 --> 00:10:34,400
dat ik daar heel lang had gezeten.

200
00:10:37,400 --> 00:10:40,600
Maar ik kwam omhoog in een belofte:

201
00:10:42,600 --> 00:10:44,481
"Nooit meer

202
00:10:45,617 --> 00:10:48,859
zal ik bij mezelf weglopen."

203
00:10:52,900 --> 00:10:55,754
Hoe ik me aan die belofte
ging houden, wist ik niet.

204
00:10:56,000 --> 00:10:57,981
Om eerlijk te zijn,
leer ik dat nog steeds.

205
00:10:58,331 --> 00:11:02,201
Ik had geen idee hoe die belofte

206
00:11:02,500 --> 00:11:05,100
in het leven van anderen te brengen.

207
00:11:06,000 --> 00:11:09,054
Dat leerde ik pas
door het werk dat we doen

208
00:11:09,054 --> 00:11:11,500
met Acceptatie en Commitment Therapie,

209
00:11:11,500 --> 00:11:13,555
of ACT, en zover was ik nog niet.

210
00:11:14,400 --> 00:11:16,000
Maar in die 34 jaar

211
00:11:16,000 --> 00:11:18,400
is er geen dag voorbijgegaan

212
00:11:19,700 --> 00:11:22,600
waarop ik me niet
die belofte heb herinnerd.

213
00:11:23,900 --> 00:11:27,100
En als je zo op deze plek staat,

214
00:11:27,100 --> 00:11:29,420
waarvan jullie al weten

215
00:11:29,420 --> 00:11:31,780
dat het de verstandigste plek is,

216
00:11:31,900 --> 00:11:33,857
met pijn en met lijden,

217
00:11:34,020 --> 00:11:35,480
begint er iets te gebeuren.

218
00:11:35,580 --> 00:11:37,300
Nu weet ik inmiddels

219
00:11:37,300 --> 00:11:40,486
de wetenschappelijke term
voor deze houding.

220
00:11:40,800 --> 00:11:42,821
Het is emotionele toegankelijkheid.

221
00:11:43,280 --> 00:11:45,430
We zullen voelen wat er te voelen valt,

222
00:11:45,430 --> 00:11:47,200
zelfs wanneer dat moeilijk is.

223
00:11:47,740 --> 00:11:49,670
Het is het vermogen je gedachten te zien

224
00:11:49,670 --> 00:11:51,390
en er niet in opgesloten te zitten,

225
00:11:51,390 --> 00:11:54,530
zodat je gedachten
je uitzicht niet blokkeren.

226
00:11:55,080 --> 00:11:57,044
Je kunt ze van een afstand beschouwen.

227
00:11:57,300 --> 00:12:00,070
Het maakt contact
met dit meer spirituele deel van je

228
00:12:00,070 --> 00:12:03,210
en van daaruit kan het je aandacht

229
00:12:03,210 --> 00:12:05,500
flexibel, kneedbaar en vrijwillig richten

230
00:12:05,500 --> 00:12:08,400
op dat wat jouw aandacht nodig heeft.

231
00:12:09,100 --> 00:12:11,330
Wanneer je dan iets belangrijks ziet,

232
00:12:11,640 --> 00:12:13,230
kun je het tegemoet treden

233
00:12:13,230 --> 00:12:14,750
met je handen en armen vrij,

234
00:12:14,750 --> 00:12:16,900
zodat je kunt voelen en doen

235
00:12:16,900 --> 00:12:19,000
en bijdragen en participeren.

236
00:12:20,000 --> 00:12:22,700
Dat is psychologische flexibiliteit.

237
00:12:25,600 --> 00:12:28,760
En het bouwt verder
op dat zaadje dat je kent,

238
00:12:28,760 --> 00:12:31,410
want als je daar een woord
aan zou moeten verbinden,

239
00:12:31,410 --> 00:12:34,670
denk ik dat je met me eens zou zijn

240
00:12:34,670 --> 00:12:37,970
dat daar maar één woord
voor is, en dat is 'Liefde'.

241
00:12:38,500 --> 00:12:41,270
Als je met compassie
achter jezelf kunt staan

242
00:12:41,270 --> 00:12:43,717
op een vriendelijke en liefdevolle wijze,

243
00:12:44,518 --> 00:12:46,300
stelt het leven zich open,

244
00:12:47,110 --> 00:12:50,290
en dan kun je je richten op zingeving

245
00:12:50,500 --> 00:12:52,900
en hoe je liefde, participatie,

246
00:12:52,900 --> 00:12:54,579
schoonheid, bijdrage,

247
00:12:55,100 --> 00:12:57,550
in het leven
van anderen kunt brengen.

248
00:12:58,670 --> 00:13:00,940
Heel lang heb ik niet ingezien

249
00:13:00,940 --> 00:13:03,560
dat die gerichtheid op pijn en lijden

250
00:13:04,860 --> 00:13:07,211
op dezelfde as scharnierde

251
00:13:07,211 --> 00:13:09,680
als de gerichtheid op doel en betekenis.

252
00:13:09,680 --> 00:13:11,190
Dat zag ik eerst niet.

253
00:13:11,210 --> 00:13:13,800
Maar ik begon het in mijn klanten te zien

254
00:13:13,800 --> 00:13:16,000
toen ik met ACT begon te werken.

255
00:13:16,000 --> 00:13:18,320
Ik begon het in mijn eigen leven te zien.

256
00:13:19,500 --> 00:13:21,300
En een paar jaar geleden

257
00:13:21,300 --> 00:13:23,297
raakte het me met kracht.

258
00:13:24,340 --> 00:13:27,843
Ik had toen met ACT een paar
gerandomiseerde studies gedaan

259
00:13:28,390 --> 00:13:30,300
en begon net trainingen te verzorgen.

260
00:13:30,300 --> 00:13:33,695
Ik reisde veel, kwam samen
met kleine groepjes clinici

261
00:13:33,695 --> 00:13:36,163
om instructie te geven
over het werk wat we deden.

262
00:13:36,800 --> 00:13:38,611
Ik was een workshop aan het geven

263
00:13:38,611 --> 00:13:40,600
en kreeg van die angstgolven,

264
00:13:40,600 --> 00:13:42,523
wat heel normaal was.

265
00:13:43,100 --> 00:13:44,500
Ook vandaag de dag

266
00:13:44,500 --> 00:13:46,947
word ik soms nog bang tijdens het spreken.

267
00:13:48,100 --> 00:13:50,200
Prima. Daar sta ik open voor.

268
00:13:50,500 --> 00:13:52,500
Kom maar. Geen probleem.

269
00:13:54,400 --> 00:13:56,000
Maar toen kwam er nog een golf.

270
00:13:56,000 --> 00:13:58,318
En opeens dacht ik
dat ik zou beginnen te snikken

271
00:13:58,318 --> 00:14:01,360
ten overstaan van al die clinici,

272
00:14:02,203 --> 00:14:04,989
dat ik ongecontroleerd zou gaan huilen.

273
00:14:06,000 --> 00:14:07,469
Ik denk, wat is dit?

274
00:14:07,800 --> 00:14:10,324
Het moment ging voorbij
en ik deed de workshop.

275
00:14:11,170 --> 00:14:13,775
Ik dacht er niet meer over na
tot de volgende workshop,

276
00:14:13,775 --> 00:14:15,330
waar hetzelfde gebeurde.

277
00:14:15,990 --> 00:14:20,372
Dit keer merkte ik op
dat ik me heel jong voelde.

278
00:14:21,200 --> 00:14:22,180
Ik vroeg het mezelf,

279
00:14:22,180 --> 00:14:24,040
terwijl ik met die workshop bezig was:

280
00:14:24,040 --> 00:14:25,245
"Hoe oud ben je?"

281
00:14:25,400 --> 00:14:28,200
Ik kreeg het antwoord: "8 of 9."

282
00:14:29,300 --> 00:14:31,800
Toen schoot er
een herinnering door me heen

283
00:14:31,800 --> 00:14:35,220
van iets dat ik me
nooit eerder had herinnerd,

284
00:14:35,220 --> 00:14:37,802
van toen ik 8 of 9 was.

285
00:14:38,500 --> 00:14:40,970
Ik kon er tijdens de workshop
verder niets mee doen,

286
00:14:40,970 --> 00:14:42,950
maar 's avonds in het hotel wel.

287
00:14:45,000 --> 00:14:47,004
Ik lag onder mijn bed

288
00:14:47,345 --> 00:14:50,920
en luisterde hoe mijn ouders
ruzie maakten in de kamer ernaast.

289
00:14:52,500 --> 00:14:57,826
Mijn vader was weer eens
dronken en laat thuisgekomen.

290
00:14:59,300 --> 00:15:02,264
Mijn moeder ging tegen hem tekeer

291
00:15:02,900 --> 00:15:06,603
over het verkwisten
van ons geld aan zijn verslaving;

292
00:15:06,800 --> 00:15:10,014
over zijn tekortkomingen
als echtgenoot en als vader.

293
00:15:10,900 --> 00:15:11,900
Hij brieste:

294
00:15:11,900 --> 00:15:15,730
"Hou je mond! Je moet nu echt uitkijken!",

295
00:15:15,730 --> 00:15:18,477
en ik wist dat zijn vuisten gebald waren.

296
00:15:19,100 --> 00:15:21,523
Toen hoorde ik
een vreselijke klap

297
00:15:22,000 --> 00:15:23,738
en mijn moeder schreeuwde.

298
00:15:26,000 --> 00:15:27,600
Later kwam ik erachter

299
00:15:27,600 --> 00:15:29,100
dat het de koffietafel was

300
00:15:29,100 --> 00:15:30,700
die door de huiskamer vloog.

301
00:15:32,160 --> 00:15:33,463
Ik dacht:

302
00:15:33,600 --> 00:15:35,458
gaat er bloed vloeien?

303
00:15:35,900 --> 00:15:37,526
Slaat hij haar?

304
00:15:38,400 --> 00:15:40,200
Toen, in de geest van die kleine jongen,

305
00:15:40,200 --> 00:15:42,900
hoorde ik deze woorden heel duidelijk:

306
00:15:44,100 --> 00:15:46,488
ik ga iets doen.

307
00:15:49,500 --> 00:15:53,140
Maar ik realiseerde me
dat ik niets kon doen,

308
00:15:53,140 --> 00:15:54,800
niets ongevaarlijks.

309
00:15:56,100 --> 00:15:58,000
Dus kroop ik verder achteruit,

310
00:15:58,000 --> 00:16:00,272
hield mezelf vast en huilde.

311
00:16:03,900 --> 00:16:05,233
Snap je?

312
00:16:06,420 --> 00:16:09,540
Ik zit daar naar die vechtende
ouwe stieren te kijken

313
00:16:09,540 --> 00:16:11,744
op de faculteit psychologie.

314
00:16:12,500 --> 00:16:14,449
Ja, ik ben doodsbang,

315
00:16:15,400 --> 00:16:17,397
en ja, ik ben nerveus,

316
00:16:17,500 --> 00:16:21,316
maar wat ik echt wil doen
is gewoon huilen --

317
00:16:22,500 --> 00:16:24,513
op de faculteit psychologie?

318
00:16:24,600 --> 00:16:27,800
(Gelach)

319
00:16:28,700 --> 00:16:29,863
Kom nou!

320
00:16:32,500 --> 00:16:34,600
Ik had geen toegang tot hem.

321
00:16:35,500 --> 00:16:37,300
Ik had geen ruimte voor hem.

322
00:16:39,400 --> 00:16:42,234
Door hem ben ik psycholoog geworden

323
00:16:43,400 --> 00:16:45,812
en dat wist ik niet eens.

324
00:16:47,000 --> 00:16:50,750
Ik raakte verstrikt in de artikelen,

325
00:16:50,750 --> 00:16:53,330
in mijn cv, de budgetten, mijn prestaties.

326
00:16:53,330 --> 00:16:54,521
Wauw!

327
00:16:57,000 --> 00:17:00,738
Maar ik doe dit, omdat hij het me vroeg.

328
00:17:01,800 --> 00:17:03,544
Om 'iets te doen'.

329
00:17:05,099 --> 00:17:06,870
In plaats daarvan

330
00:17:06,870 --> 00:17:12,000
kwam het erop neer dat ik me
over hem heenboog en tegen hem zei:

331
00:17:12,500 --> 00:17:15,300
"Hou je rustig. Ga weg. Hou je mond",

332
00:17:17,200 --> 00:17:21,200
door weg te lopen, te vechten
en me te verstoppen.

333
00:17:22,000 --> 00:17:24,300
Dat was zo onvriendelijk en zo liefdeloos.

334
00:17:24,900 --> 00:17:29,261
Tegen wie? Tegen mij en die delen van mij

335
00:17:29,862 --> 00:17:34,257
die me zelfs verbinden
met mijn levensdoel.

336
00:17:35,800 --> 00:17:38,700
Want onze pijn wijst ons op ons levensdoel

337
00:17:39,600 --> 00:17:42,100
en ons levensdoel doet pijn.

338
00:17:42,700 --> 00:17:45,100
Die twee dingen

339
00:17:45,100 --> 00:17:48,300
zijn twee kanten van hetzelfde muntje.

340
00:17:49,000 --> 00:17:50,700
Als jij achter jezelf staat

341
00:17:50,700 --> 00:17:52,570
zelfs als dat moeilijk is,

342
00:17:52,700 --> 00:17:54,947
is dat een daad van liefde,

343
00:17:55,100 --> 00:17:58,670
en daaruit kun je de kracht putten

344
00:17:58,670 --> 00:18:01,085
om te durven besluiten

345
00:18:01,600 --> 00:18:03,300
je liefde de wereld in te brengen,

346
00:18:03,300 --> 00:18:05,200
je schoonheid, je communicatie,

347
00:18:05,200 --> 00:18:08,159
jouw bijdrage aan de wereld.

348
00:18:08,500 --> 00:18:12,249
En dat deed me nog een belofte doen.

349
00:18:13,100 --> 00:18:17,324
Nooit meer zal ik jou nog wegduwen,

350
00:18:19,100 --> 00:18:23,528
noch jouw boodschap over ons doel.

351
00:18:24,510 --> 00:18:27,409
Ik zal je niet vragen de workshop te doen,

352
00:18:27,800 --> 00:18:29,900
of de [TEDx] Talk,

353
00:18:30,500 --> 00:18:32,330
(Gelach)

354
00:18:33,000 --> 00:18:35,900
maar ik wil dat je bij me bent,

355
00:18:37,000 --> 00:18:38,868
want je maakt me zachter.

356
00:18:39,500 --> 00:18:45,630
Door jou snap ik
waarom mijn leven hierover gaat.

357
00:18:46,900 --> 00:18:49,300
Dus is mijn boodschap aan jullie:

358
00:18:51,050 --> 00:18:54,686
kijk naar wat we weten
over psychologische flexibiliteit,

359
00:18:54,700 --> 00:18:58,923
maar kijk hoe het waar kan maken
wat je al lang weet,

360
00:18:59,800 --> 00:19:02,600
namelijk, dat als je jezelf
lief kunt hebben

361
00:19:02,600 --> 00:19:04,658
zelfs wanneer dat moeilijk is,

362
00:19:04,800 --> 00:19:07,446
je dat zal helpen om je liefde
de wereld in te sturen,

363
00:19:07,500 --> 00:19:11,537
op een manier zoals jij dat wilt doen.

364
00:19:13,600 --> 00:19:15,540
Dat is belangrijk.

365
00:19:16,600 --> 00:19:17,951
En dat weet je.

366
00:19:18,300 --> 00:19:20,753
Dat huilende kind van 8 in jou weet het.

367
00:19:22,900 --> 00:19:24,537
We weten het allemaal.

368
00:19:26,600 --> 00:19:28,500
Want liefde is niet alles.

369
00:19:29,900 --> 00:19:31,569
Er ís niets anders.

370
00:19:32,870 --> 00:19:33,790
Dankjewel.

371
00:19:33,790 --> 00:19:35,420
Ik hoop dat je er iets aan hebt.

372
00:19:35,420 --> 00:19:36,800
(Applaus)