1
00:00:19,700 --> 00:00:22,940
Η ζωή μάς θέτει ερωτήματα

2
00:00:23,526 --> 00:00:27,750
Και ίσως ένα από τα πιο σημαντικά
ερωτήματα που μας θέτει είναι:

3
00:00:27,750 --> 00:00:32,795
«Tι σκοπεύεις να κάνεις
με τις δύσκολες σκέψεις και συναισθήματα;»

4
00:00:34,044 --> 00:00:39,534
Αν αισθάνεσαι ντροπή ή άγχος,

5
00:00:40,200 --> 00:00:42,428
η ζωή μόλις σου έθεσε ένα ερώτημα.

6
00:00:43,750 --> 00:00:46,520
Αν στέκεσαι εδώ έτοιμος
να κάνεις μια ομιλία TEDx,

7
00:00:46,520 --> 00:00:49,380
και το μυαλό σου αρχίζει να φλυαρεί,

8
00:00:50,200 --> 00:00:52,889
τι θα κάνεις γι' αυτό;

9
00:00:55,100 --> 00:00:56,434
Καλή ερώτηση!

10
00:00:56,814 --> 00:00:58,380
(Γέλια)

11
00:00:59,300 --> 00:01:01,500
Και η απάντηση σ' αυτήν την ερώτηση

12
00:01:01,500 --> 00:01:03,294
και άλλες παρόμοιες

13
00:01:03,400 --> 00:01:05,683
λένε πολλά για τις τροχιές της ζωής μας

14
00:01:05,800 --> 00:01:07,670
για το αν θα ξεδιπλωθούν ή όχι

15
00:01:07,670 --> 00:01:11,030
με έναν θετικό τρόπο,
ο οποίος οδηγεί προς την ευημερία,

16
00:01:11,030 --> 00:01:13,240
την αγάπη, την ελευθερία, τη συνεισφορά,

17
00:01:13,240 --> 00:01:18,827
ή θα κατρακυλήσει προς
την παθολογία και την απελπισία.

18
00:01:19,700 --> 00:01:22,750
Και εγώ βρίσκομαι εδώ για να υποστηρίξω

19
00:01:22,750 --> 00:01:27,200
ότι έχεις μέσα σου μια σπουδαία απάντηση
σ' αυτό το ερώτημα,

20
00:01:27,200 --> 00:01:29,252
ή τουλάχιστον τον σπόρο της.

21
00:01:29,800 --> 00:01:32,402
Όμως έχεις εκεί ανάμεσα στ' αυτιά σου

22
00:01:32,402 --> 00:01:35,400
αυτό το αλαζονικό, αναλυτικό,
επικριτικό μυαλό,

23
00:01:35,400 --> 00:01:38,440
που σκαρώνει ιστορίες
και λύνει προβλήματα,

24
00:01:38,440 --> 00:01:40,800
που δεν έχει την απάντηση

25
00:01:40,800 --> 00:01:47,150
και που συνεχώς σε ωθεί
να πάρεις τη λάθος κατεύθυνση.

26
00:01:49,500 --> 00:01:51,150
Το όνομά μου είναι Στηβ Χέις

27
00:01:51,150 --> 00:01:53,300
και τα τελευταία 30 χρόνια,

28
00:01:53,300 --> 00:01:55,900
εγώ και οι συνάδελφοί μου μελετάμε

29
00:01:55,900 --> 00:01:58,700
ένα μικρό σύνολο ψυχολογικών διεργασιών

30
00:01:59,500 --> 00:02:02,460
-φανταχτερές λέξεις γι' αυτά
που κάνουν οι άνθρωποι-

31
00:02:02,460 --> 00:02:05,750
που ονομάζεται ψυχολογική ευελιξία.

32
00:02:06,600 --> 00:02:11,230
Είναι ένα σύνολο απαντήσεων
σ' αυτήν την ερώτηση.

33
00:02:11,900 --> 00:02:14,800
Και σε περισσότερες από 1.000 έρευνες

34
00:02:14,800 --> 00:02:17,200
έχουμε υποδείξει ότι η ψυχολογική ευελιξία

35
00:02:17,200 --> 00:02:20,183
προβλέπει αν θα αναπτύξεις
ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας:

36
00:02:20,183 --> 00:02:22,300
άγχος, κατάθλιψη, τραύμα;

37
00:02:22,300 --> 00:02:24,360
Αν έχεις ήδη ένα από αυτά,

38
00:02:24,360 --> 00:02:26,585
προβλέπει αν στην πορεία
θα αποκτήσεις δύο.

39
00:02:26,800 --> 00:02:28,718
Προβλέπει πόσο σοβαρά είναι,

40
00:02:28,718 --> 00:02:29,980
πόσο χρόνια θα είναι.

41
00:02:29,980 --> 00:02:31,240
Όχι όμως μόνο αυτό,

42
00:02:31,240 --> 00:02:34,190
προβλέπει ένα σωρό άλλα πράγματα
που είναι σημαντικά για εμάς,

43
00:02:34,190 --> 00:02:36,700
ακόμα κι αν δεν είναι ψυχοπαθολογικά.

44
00:02:36,900 --> 00:02:40,619
Για παράδειγμα τι είδους γονιός θα γίνεις;

45
00:02:41,336 --> 00:02:43,140
Τι είδους εργαζόμενος θα είσαι;

46
00:02:43,140 --> 00:02:47,040
Μπορείς να αντέξεις τις συμπεριφοριστικές
προκλήσεις των σωματικών ασθενειών;

47
00:02:47,040 --> 00:02:49,716
Μπορείς να τηρήσεις 
το πρόγραμμα γυμναστικής σου;

48
00:02:49,716 --> 00:02:52,778
Οπουδήποτε φτάνει το ανθρώπινο μυαλό,

49
00:02:53,500 --> 00:02:58,051
η ψυχολογική ευελιξία έχει εφαρμογή.

50
00:02:59,900 --> 00:03:03,963
Κι αυτό που θέλω να κάνω σ'αυτή την ομιλία

51
00:03:04,273 --> 00:03:05,793
είναι να σας ταξιδέψω

52
00:03:05,793 --> 00:03:07,930
στην επιστήμη της ψυχολογικής ευελιξίας,

53
00:03:07,930 --> 00:03:09,200
καθώς έχουμε μάθει

54
00:03:09,200 --> 00:03:12,380
πώς να αλλάζουμε αυτές τις διαδικασίες

55
00:03:12,380 --> 00:03:14,739
μέσα από μερικές εκατοντάδες μελέτες

56
00:03:14,740 --> 00:03:18,046
χρησιμοποιώντας τη Θεραπεία Αποδοχής
και Δέσμευσης ή ΘΑΔ και όχι μόνο,

57
00:03:18,046 --> 00:03:19,700
αλλά και άλλες σχετικές μεθόδους

58
00:03:19,700 --> 00:03:21,110
που στοχεύουν στην ευελιξία

59
00:03:21,110 --> 00:03:23,170
έχουμε δείξει ότι μπορούμε να το αλλάξουμε

60
00:03:23,170 --> 00:03:24,250
και όταν το αλλάξουμε,

61
00:03:24,250 --> 00:03:26,270
αυτές οι τροχιές ζωής που είναι αρνητικές

62
00:03:26,270 --> 00:03:29,680
μετατρέπονται σε θετικές
με αποτελέσματα σε όλους τους τομείς

63
00:03:29,680 --> 00:03:32,350
που προανέφερα και πολλούς άλλους.

64
00:03:34,100 --> 00:03:36,200
Γι' αυτό θέλω να σας ξεναγήσω

65
00:03:36,200 --> 00:03:41,650
στο ποια είναι τα στοιχεία
της ψυχολογικής ευελιξίας.

66
00:03:42,500 --> 00:03:45,175
Και θα σας ταξιδέψω στο παρελθόν

67
00:03:45,175 --> 00:03:48,280
σε μια στιγμή της ζωής μου
πριν από 34 χρόνια,

68
00:03:48,800 --> 00:03:51,650
όταν στράφηκα για πρώτη φορά

69
00:03:51,650 --> 00:03:54,195
δυναμικά προς την κατεύθυνσή τους.

70
00:03:55,400 --> 00:03:57,360
Δεκαετίες πριν.

71
00:03:57,700 --> 00:04:01,235
34 χρόνια πριν, στις 2 το πρωί,

72
00:04:01,235 --> 00:04:04,052
πάνω σε ένα χρυσό-καφέ χαλί,

73
00:04:04,052 --> 00:04:07,418
με το σώμα μου να βρίσκεται 
κυριολεκτικά σ' αυτή τη στάση,

74
00:04:07,418 --> 00:04:10,118
και το μυαλό μου σίγουρα στην ίδια στάση.

75
00:04:11,200 --> 00:04:14,512
Για δύο με τρία χρόνια

76
00:04:15,400 --> 00:04:17,482
κατρακυλούσα

77
00:04:17,700 --> 00:04:21,089
προς την κόλαση της διαταραχής πανικού.

78
00:04:22,310 --> 00:04:24,900
Άρχισε σε μια φρικιαστική
συνεδρίαση του τμήματος

79
00:04:24,900 --> 00:04:26,700
όπου αναγκάστηκα να παρακολουθήσω

80
00:04:26,700 --> 00:04:28,875
φτασμένους καθηγητές να τσακώνονται

81
00:04:29,000 --> 00:04:31,300
με έναν τρόπο που μόνο τα άγρια ζώα

82
00:04:31,300 --> 00:04:33,380
και οι φτασμένοι καθηγητές μπορούν.

83
00:04:33,700 --> 00:04:36,300
(Γέλια)

84
00:04:38,700 --> 00:04:43,450
Και το μόνο που ήθελα ήταν
να τους ικετεύσω να σταματήσουν.

85
00:04:43,450 --> 00:04:47,870
Αλλά αντ' αυτού,
έπαθα την πρώτη μου κρίση πανικού,

86
00:04:47,870 --> 00:04:53,620
και μέχρις ότου με πρόσεξαν,

87
00:04:53,620 --> 00:04:56,750
δεν μπορούσα ούτε καν να βγάλω ήχο

88
00:04:57,100 --> 00:04:59,289
από το στόμα μου.

89
00:04:59,908 --> 00:05:02,520
Και μέσα στο σοκ, τη φρίκη 
και την αμηχανία

90
00:05:02,520 --> 00:05:06,690
αυτής της πρώτης, δημόσιας κρίσης πανικού

91
00:05:07,600 --> 00:05:10,190
έκανα όλα αυτά τα λογικά, εύλογα,

92
00:05:10,190 --> 00:05:12,275
ευνόητα και παθολογικά πράγματα

93
00:05:12,275 --> 00:05:13,921
που σου υπαγορεύει το μυαλό σου.

94
00:05:14,600 --> 00:05:17,910
Προσπάθησα να τρέξω μακριά από το άγχος,

95
00:05:17,910 --> 00:05:21,286
προσπάθησα να παλέψω με το άγχος

96
00:05:21,286 --> 00:05:24,505
και προσπάθησα να κρυφτώ από το άγχος.

97
00:05:24,600 --> 00:05:26,100
Κάθισα δίπλα στην πόρτα

98
00:05:26,100 --> 00:05:27,530
και το έβλεπα να έρχεται.

99
00:05:27,530 --> 00:05:29,310
Έπειθα το μυαλό μου να βρει διέξοδο,

100
00:05:29,310 --> 00:05:30,370
πήρα ηρεμιστικά,

101
00:05:30,370 --> 00:05:32,030
και καθώς έκανα όλα αυτά,

102
00:05:32,030 --> 00:05:34,136
οι κρίσεις πανικού αυξήθηκαν,

103
00:05:34,136 --> 00:05:37,197
τόσο σε συχνότητα όσο και σε ένταση.

104
00:05:38,300 --> 00:05:39,799
Πρώτα στη δουλειά,

105
00:05:40,200 --> 00:05:42,406
μετά όμως και στα ταξίδια,

106
00:05:42,550 --> 00:05:43,900
και σε εστιατόρια,

107
00:05:43,900 --> 00:05:45,260
και στον κινηματογράφο,

108
00:05:45,260 --> 00:05:46,500
και στο ασανσέρ,

109
00:05:46,500 --> 00:05:48,380
και μιλώντας στο τηλέφωνο,

110
00:05:48,900 --> 00:05:51,720
και μετά στην ασφάλεια του σπιτιού

111
00:05:51,900 --> 00:05:55,510
και τέλος, ακόμα και όταν ξυπνούσα

112
00:05:55,900 --> 00:05:59,120
στις 2 το πρωί από βαθύ ύπνο,

113
00:05:59,120 --> 00:06:01,940
ήδη σε κρίση πανικού.

114
00:06:03,500 --> 00:06:08,201
Όμως αυτό το βράδυ,
σε αυτό το χρυσό-καφέ χαλί,

115
00:06:09,193 --> 00:06:10,490
αυτό το βράδυ,

116
00:06:11,000 --> 00:06:15,035
καθώς παρακολουθούσα με κύματα άγχους

117
00:06:16,000 --> 00:06:17,970
τις αισθήσεις του σώματός μου,

118
00:06:17,970 --> 00:06:19,420
ήταν διαφορετικό!

119
00:06:19,420 --> 00:06:22,700
Αυτό το βράδυ ήταν ακόμα πιο τρομακτικό,

120
00:06:22,700 --> 00:06:25,750
μα κατά κάποιον τρόπο και ικανοποιητικό,

121
00:06:27,100 --> 00:06:30,590
γιατί δεν βίωνα κρίση πανικού.

122
00:06:31,300 --> 00:06:35,677
Πέθαινα από καρδιακή προσβολή!

123
00:06:36,700 --> 00:06:38,300
Είχα όλες τις ενδείξεις.

124
00:06:38,300 --> 00:06:39,900
Είχα το βάρος στο στήθος,

125
00:06:39,900 --> 00:06:42,310
είχα έντονους πόνους σε όλο το μπράτσο,

126
00:06:42,310 --> 00:06:43,960
ίδρωνα υπερβολικά,

127
00:06:43,960 --> 00:06:46,960
η καρδιά μου χτυπούσε σαν τρελή
και έχανε παλμούς.

128
00:06:47,000 --> 00:06:49,700
και αυτή η ίδια αραχνίσια φωνή
που πεταγόταν

129
00:06:49,700 --> 00:06:51,800
κι έλεγε: «Πρέπει να τρέξεις!

130
00:06:51,800 --> 00:06:55,437
Πρέπει να παλέψεις,
πρέπει να κρυφτείς από το άγχος»

131
00:06:55,437 --> 00:06:57,520
τώρα μου έλεγε:

132
00:06:58,000 --> 00:06:59,320
«Πάρε τηλέφωνο.

133
00:06:59,320 --> 00:07:01,850
Δεν μπορείς να οδηγήσεις
σε αυτήν την κατάσταση!

134
00:07:02,000 --> 00:07:03,512
Πεθαίνεις!

135
00:07:03,700 --> 00:07:05,100
Πάρε τις Πρώτες Βοήθειες!

136
00:07:05,100 --> 00:07:06,620
Πάρε το ασθενοφόρο!

137
00:07:06,620 --> 00:07:09,620
Δεν είναι αστείο, πάρε τηλέφωνο!»

138
00:07:11,200 --> 00:07:14,199
Ωστόσο, περνούσαν τα λεπτά

139
00:07:14,500 --> 00:07:17,166
κι εγώ δεν έκανα την κλήση.

140
00:07:17,700 --> 00:07:20,220
Κι είχα μία αίσθηση
σαν να φεύγω από το σώμα μου

141
00:07:20,220 --> 00:07:23,310
και να κοιτάζω πίσω τον εαυτό μου εκεί

142
00:07:24,180 --> 00:07:25,800
και να φαντάζομαι τι θα συνέβαινε

143
00:07:25,800 --> 00:07:28,550
αν όντως έκανα αυτό το τηλεφώνημα.

144
00:07:29,070 --> 00:07:30,380
Σαν μια σειρά από σκηνές,

145
00:07:30,380 --> 00:07:32,200
σαν στιγμιότυπα από τρέιλερ ταινίας,

146
00:07:32,200 --> 00:07:33,950
όπως όταν πας στον κινηματογράφο

147
00:07:33,950 --> 00:07:36,109
και βλέπεις τις επερχόμενες ταινίες.

148
00:07:36,950 --> 00:07:39,840
Μπορούσα να ακούσω τους νοσηλευτές

149
00:07:39,840 --> 00:07:41,310
να ανεβαίνουν τα σκαλιά,

150
00:07:41,310 --> 00:07:44,148
το χτύπημα στη λεπτή, κούφια πόρτα,

151
00:07:44,800 --> 00:07:46,949
τη διαδρομή με το ασθενοφόρο,

152
00:07:46,949 --> 00:07:48,590
τους ορούς και τα καλώδια,

153
00:07:48,590 --> 00:07:51,133
το ανήσυχο βλέμμα 
στα πρόσωπα των νοσηλευτών

154
00:07:51,133 --> 00:07:54,020
κατά την είσοδό μου
στα επείγοντα περιστατικά.

155
00:07:54,700 --> 00:07:57,100
Και τελικά το τελευταίο στιγμιότυπο,

156
00:07:57,100 --> 00:07:58,300
την τελευταία μικρή σκηνή

157
00:07:58,300 --> 00:08:00,070
σ' αυτό το τρέιλερ,

158
00:08:00,070 --> 00:08:01,600
όπου ξαφνικά συνειδητοποίησα

159
00:08:01,600 --> 00:08:04,270
το περιεχόμενο αυτής της ταινίας.

160
00:08:05,770 --> 00:08:07,200
Και το κοίταξα και είπα:

161
00:08:07,200 --> 00:08:09,090
«'Οχι, σε παρακαλώ, Θεέ μου, όχι αυτό!

162
00:08:09,100 --> 00:08:11,770
Σε παρακαλώ! Σε παρακαλώ!»

163
00:08:13,300 --> 00:08:14,910
Γιατί στην τελευταία σκηνή,

164
00:08:14,910 --> 00:08:17,340
ξαπλωμένος στο φορείο στα επείγοντα,

165
00:08:17,340 --> 00:08:19,200
ήρθε ένας νεαρός γιατρός

166
00:08:19,200 --> 00:08:20,800
στη φαντασία μου,

167
00:08:20,800 --> 00:08:23,560
περπατώντας σαν να μην τρέχει τίποτα.

168
00:08:25,760 --> 00:08:27,280
Και καθώς με πλησίαζε,

169
00:08:27,280 --> 00:08:30,290
μπορούσα να δω τη χαζή γκριμάτσα
στο πρόσωπό του

170
00:08:31,100 --> 00:08:33,702
και κατάλαβα τι θα ακολουθούσε.

171
00:08:35,299 --> 00:08:37,038
Ήρθε κοντά και μου είπε:

172
00:08:37,038 --> 00:08:39,208
«Δρ. Χέιζ,

173
00:08:40,799 --> 00:08:43,560
δεν έχεις υποστεί καρδιακή προσβολή».

174
00:08:43,900 --> 00:08:46,520
Κι έπειτα η γκριμάτσα 
έγινε χαμόγελο.

175
00:08:47,300 --> 00:08:49,871
«Έχεις υποστεί κρίση πανικού».

176
00:08:51,700 --> 00:08:55,012
Και ήξερα ότι ήταν αλήθεια.

177
00:08:56,200 --> 00:09:00,441
Αυτό ήταν απλώς άλλο ένα επίπεδο
πιο κάτω απ' την κόλαση.

178
00:09:01,100 --> 00:09:03,426
Και μια κραυγή βγήκε από το στόμα μου,

179
00:09:03,426 --> 00:09:08,168
ένα παράξενο μείγμα ήχου και ανάσας.

180
00:09:09,300 --> 00:09:11,565
Ακούστηκε κάπως έτσι:

181
00:09:12,900 --> 00:09:17,600
(Κραυγή)

182
00:09:20,100 --> 00:09:23,270
Και καθώς αναπήδησα από τον πάτο,

183
00:09:23,270 --> 00:09:25,670
μια άλλη πόρτα άνοιξε.

184
00:09:27,590 --> 00:09:29,570
Δεν ξέρω πόση ώρα διήρκεσε,

185
00:09:29,570 --> 00:09:31,439
αλλά λίγα λεπτά αργότερα,

186
00:09:31,450 --> 00:09:32,940
από ένα σπάνια επισκεπτόμενο,

187
00:09:32,940 --> 00:09:34,992
αλλά ταυτόχρονα βαθιά δικό μου κομμάτι,

188
00:09:35,000 --> 00:09:37,730
το κομμάτι του εαυτού μου
που βρίσκεται πίσω από τα μάτια,

189
00:09:37,730 --> 00:09:39,411
ένα πιο πνευματικό μέρος,

190
00:09:39,420 --> 00:09:41,950
από την ίδια μου την ψυχή, αν θέλετε,

191
00:09:41,950 --> 00:09:43,210
βγήκαν κάποια λόγια.

192
00:09:43,210 --> 00:09:44,310
Είμαι αρκετά σίγουρος,

193
00:09:44,310 --> 00:09:46,390
Το είπα δυνατά
αν και δεν ήταν κανένας εκεί

194
00:09:46,390 --> 00:09:47,790
στις 2 το πρωί.

195
00:09:48,810 --> 00:09:49,865
Είπα,

196
00:09:50,600 --> 00:09:53,221
«Δεν ξέρω ποιος είσαι,

197
00:09:54,400 --> 00:09:57,910
αλλά προφανώς μπορείς
να μου κάνεις κακό.

198
00:09:57,910 --> 00:10:00,290
Μπορείς να με κάνεις να υποφέρω.

199
00:10:01,100 --> 00:10:04,583
Όμως, θα σου πω ένα πράγμα
που δεν μπορείς να κάνεις.

200
00:10:05,300 --> 00:10:11,229
Δεν μπορείς να με αναγκάσεις
να γυρίσω την πλάτη στη δική μου εμπειρία.

201
00:10:11,229 --> 00:10:13,669
Δεν μπορείς να το κάνεις!»

202
00:10:19,000 --> 00:10:23,551
Και το τότε νεότερό μου σώμα
πονούσε καθώς σηκώθηκε πάνω,

203
00:10:26,400 --> 00:10:32,039
και κατάλαβα από το πλέον στεγνό
από τα καυτά δάκρυα πρόσωπό μου

204
00:10:32,039 --> 00:10:35,360
ότι βρισκόμουν εκεί για μεγάλο
χρονικό διάστημα.

205
00:10:37,400 --> 00:10:41,320
Αλλά, στηρίχθηκα σε μία υπόσχεση.

206
00:10:42,600 --> 00:10:44,481
«Ποτέ ξανά!

207
00:10:45,617 --> 00:10:48,499
Δεν πρόκειται να τρέξω μακριά από μένα».

208
00:10:52,900 --> 00:10:55,970
Δεν ήξερα πώς θα κρατούσα
εκείνη την υπόσχεση.

209
00:10:55,970 --> 00:10:58,061
Για να είμαι ειλικρινής,
ακόμα μαθαίνω.

210
00:10:58,300 --> 00:11:02,531
Δεν είχα ιδέα
πως να φέρω αυτήν την υπόσχεση

211
00:11:02,531 --> 00:11:05,400
στις ζωές των άλλων.

212
00:11:06,000 --> 00:11:09,054
Αυτό θα το μάθαινα
μόνο μέσα από τη δουλειά

213
00:11:09,054 --> 00:11:11,500
που θα κάναμε στη Θεραπεία
Αποδοχής και Δέσμευσης,

214
00:11:11,500 --> 00:11:14,155
και αυτό θα ήταν στο μέλλον.

215
00:11:14,400 --> 00:11:16,000
Αλλά σε όλα αυτά τα 34 χρόνια

216
00:11:16,000 --> 00:11:19,010
δεν πέρασε ούτε μία μέρα

217
00:11:19,700 --> 00:11:23,190
που να μην θυμάμαι εκείνη την απόφαση.

218
00:11:23,900 --> 00:11:27,100
Και όταν στέκεσαι εδώ κάπως έτσι,

219
00:11:27,100 --> 00:11:29,420
με τον τρόπο δηλαδή που ήδη γνωρίζεις

220
00:11:29,420 --> 00:11:31,780
ότι είναι ο πιο σοφός για να στέκεσαι

221
00:11:31,780 --> 00:11:33,620
με τον πόνο και τη δυστυχία,

222
00:11:33,630 --> 00:11:35,600
αρχίζουν και συμβαίνουν πράγματα.

223
00:11:35,600 --> 00:11:37,500
Μπορώ πλέον να περιγράψω με λόγια

224
00:11:37,500 --> 00:11:40,486
τι είναι αυτή η στάση,
σύμφωνα με την Επιστήμη.

225
00:11:40,800 --> 00:11:43,061
Είναι ένα συναισθηματικό άνοιγμα!

226
00:11:43,280 --> 00:11:45,430
Θα νιώσουμε
ό, τι υπάρχει για να νιώσουμε

227
00:11:45,430 --> 00:11:47,270
ακόμη κι όταν είναι δύσκολο.

228
00:11:47,270 --> 00:11:49,730
Είναι να μπορείς να δεις
απευθείας τις σκέψεις σου,

229
00:11:49,730 --> 00:11:51,000
όχι απλά μέσα από αυτές.

230
00:11:51,000 --> 00:11:52,190
Έτσι, όταν σκέφτεσαι

231
00:11:52,190 --> 00:11:53,530
ότι δεν είναι ακριβώς έτσι,

232
00:11:53,530 --> 00:11:55,450
χωρίς να μπορείς να δεις οτιδήποτε άλλο

233
00:11:55,450 --> 00:11:57,194
τότε μπορείς να τις δεις εκεί έξω.

234
00:11:57,300 --> 00:11:58,570
Είναι το να ενωθείς

235
00:11:58,570 --> 00:12:00,810
με το πιο πνευματικό κομμάτι 
του εαυτού σου

236
00:12:00,810 --> 00:12:03,430
και από κει να μπορείς
να στρέψεις την προσοχή σου

237
00:12:03,430 --> 00:12:05,500
ευέλικτα, ρευστά, εθελοντικά,

238
00:12:05,500 --> 00:12:08,670
προς αυτό που είναι εκεί
για να επικεντρωθείς.

239
00:12:09,100 --> 00:12:11,280
Και όταν βλέπεις κάτι σημαντικό,

240
00:12:11,280 --> 00:12:13,300
το να μπορείς να κινηθείς προς αυτό

241
00:12:13,300 --> 00:12:14,600
με τα χέρια σου ελεύθερα,

242
00:12:14,600 --> 00:12:16,600
ούτως ώστε να μπορείς να αισθανθείς,

243
00:12:16,600 --> 00:12:19,210
να κάνεις, να συμβάλεις, να συμμετέχεις.

244
00:12:20,000 --> 00:12:23,170
Αυτό είναι ψυχολογική ευελιξία.

245
00:12:25,600 --> 00:12:28,100
Και βασίζεται στο τι είναι αυτός ο σπόρος

246
00:12:28,100 --> 00:12:31,270
και αυτό το γνωρίζεις
γιατί αν το μεταφράσεις σε μία λέξη,

247
00:12:31,270 --> 00:12:34,670
νομίζω ότι μπορείς να δεις
γιατί θα ήταν μια συγκεκριμένη λέξη,

248
00:12:34,670 --> 00:12:37,600
η μόνη λέξη, θα έλεγα, η «Αγάπη».

249
00:12:38,500 --> 00:12:40,210
Όταν ζεις με τον εαυτό σου

250
00:12:40,210 --> 00:12:44,037
με έναν συμπονετικό, ζεστό, τρυφερό τρόπο,

251
00:12:44,518 --> 00:12:46,330
η ζωή σου ανοίγεται

252
00:12:47,000 --> 00:12:50,510
και τότε μπορείς να στραφείς
προς το νόημα και το σκοπό,

253
00:12:50,510 --> 00:12:52,900
και το πώς θα φέρεις αγάπη, συμμετοχή,

254
00:12:52,900 --> 00:12:54,929
ομορφιά, συνεισφορά,

255
00:12:55,100 --> 00:12:57,320
μέσα στη ζωή των άλλων.

256
00:12:58,900 --> 00:13:02,159
Δεν είχα δει αρχικά ότι αυτό το βήμα

257
00:13:02,159 --> 00:13:04,270
προς τον πόνο και τη δυστυχία,

258
00:13:05,100 --> 00:13:07,441
ήταν στην ουσία κολλημένο στο γοφό

259
00:13:07,441 --> 00:13:09,850
αυτού του βήματος
προς το νόημα και το σκοπό.

260
00:13:09,850 --> 00:13:11,190
Δεν το είχα δει!

261
00:13:11,210 --> 00:13:13,800
Αλλά ξεκίνησα να το βλέπω
στους πελάτες μου,

262
00:13:13,800 --> 00:13:16,000
καθώς ξεκίνησα να δουλεύω με τη ΘΑΔ.

263
00:13:16,000 --> 00:13:18,610
Ξεκίνησα να το βλέπω στην ίδια μου τη ζωή.

264
00:13:19,500 --> 00:13:21,450
Και μέσα σε μόλις μερικά χρόνια

265
00:13:21,450 --> 00:13:23,747
το συνειδητοποίησα πολύ έντονα.

266
00:13:24,340 --> 00:13:28,213
Μέχρι τότε, είχα κάνει λίγες
τυχαίες μελέτες στη ΘΑΔ

267
00:13:28,580 --> 00:13:30,300
και ξεκινούσα να κάνω εκπαιδεύσεις,

268
00:13:30,300 --> 00:13:33,955
πηγαίνοντας σε διάφορες συναντήσεις
με μικρές ομάδες από κλινικούς γιατρούς

269
00:13:33,955 --> 00:13:36,403
διδάσκοντας για τη δουλειά που κάναμε.

270
00:13:36,800 --> 00:13:38,631
Και σε ένα βιωματικό εργαστήρι

271
00:13:38,631 --> 00:13:40,600
είχα αυτά τα κύματα από άγχος,

272
00:13:40,600 --> 00:13:42,713
που ήταν απολύτως φυσιολογικό.

273
00:13:43,100 --> 00:13:45,290
Ακόμη και σήμερα θα αγχωθώ


274
00:13:45,290 --> 00:13:47,327
κατά τη διάρκεια των ομιλιών.

275
00:13:48,100 --> 00:13:50,200
Ήταν εντάξει. Είμαι ανοιχτός σ' αυτό.

276
00:13:50,500 --> 00:13:52,980
Έλα, μια χαρά είναι.

277
00:13:54,400 --> 00:13:56,140
Μα τότε ήρθε ένα άλλο κύμα.

278
00:13:56,140 --> 00:13:58,788
Ξαφνικά αισθάνθηκα ότι επρόκειτο
να βάλω τα κλάματα

279
00:13:58,788 --> 00:14:01,360
μπροστά σε όλους αυτούς τους κλινικούς,

280
00:14:02,203 --> 00:14:05,169
ότι θα ξεκινούσα να κλαίω με λυγμούς,
ανεξέλεγκτα!

281
00:14:06,000 --> 00:14:07,469
Και είπα: «Τι;»

282
00:14:07,800 --> 00:14:10,704
Και η στιγμή πέρασε
και ολοκλήρωσα το εργαστήρι.

283
00:14:11,260 --> 00:14:13,730
Δεν το ξανασκέφτηκα
μέχρι το επόμενο εργαστήρι,

284
00:14:13,730 --> 00:14:15,950
όπου έγινε ακριβώς το ίδιο πράγμα.

285
00:14:15,950 --> 00:14:20,642
Και αυτή τη φορά είχα τη διαύγεια
να αντιληφθώ ότι ένιωθα πολύ νέος.

286
00:14:21,200 --> 00:14:22,420
Και ρώτησα τον εαυτό μου

287
00:14:22,420 --> 00:14:23,990
καθώς μάλιστα έκανα το εργαστήρι:

288
00:14:23,990 --> 00:14:25,415
«Πόσων χρονών είσαι;»

289
00:14:25,415 --> 00:14:28,630
Και η ανταπόκριση ήταν: «8 ή 9».

290
00:14:29,300 --> 00:14:31,700
Και έπειτα μία ανάμνηση ξεπετάχθηκε

291
00:14:31,700 --> 00:14:34,110
που δεν την είχα ξανασκεφτεί

292
00:14:34,110 --> 00:14:38,182
από τότε που είχε γίνει, όταν ήμουν 8 ή 9.

293
00:14:38,500 --> 00:14:41,190
Δεν είχα χρόνο να το επεξεργαστώ
μέσα στο εργαστήρι,

294
00:14:41,190 --> 00:14:43,760
εκείνο το βράδυ όμως στο ξενοδοχείο
είχα χρόνο.

295
00:14:45,000 --> 00:14:47,434
Ήμουν κάτω από το κρεβάτι μου,

296
00:14:47,635 --> 00:14:51,380
ακούγοντας τους γονείς μου
να τσακώνονται στο διπλανό δωμάτιο.

297
00:14:52,500 --> 00:14:58,076
Ο πατέρας μου είχε επιστρέψει σπίτι
μεθυσμένος και αργοπορημένος, πάλι.

298
00:14:59,300 --> 00:15:02,654
Και η μητέρα μου τον κατέκρινε

299
00:15:02,900 --> 00:15:06,833
που ξόδευε στον εθισμό του
το πενιχρό οικογενειακό μας εισόδημα.

300
00:15:06,833 --> 00:15:10,464
Για την ανεπάρκειά του
σαν σύζυγος και σαν πατέρας.

301
00:15:10,900 --> 00:15:11,900
Και αυτός έλεγε:

302
00:15:11,900 --> 00:15:15,900
«Σκάσε! Βούλωσέ το αλλιώς...»

303
00:15:16,100 --> 00:15:18,587
και ήξερα ότι είχε
σφιγμένες τις γροθιές του.

304
00:15:19,100 --> 00:15:21,870
Και τότε άκουσα έναν τρομακτικό γδούπο

305
00:15:21,870 --> 00:15:24,408
και τη μητέρα μου να ουρλιάζει.

306
00:15:26,000 --> 00:15:27,600
Θα ανακάλυπτα αργότερα

307
00:15:27,600 --> 00:15:29,100
ότι ήταν το τραπεζάκι,

308
00:15:29,100 --> 00:15:31,510
που εκσφενδονίστηκε στο καθιστικό.

309
00:15:32,160 --> 00:15:33,463
Και σκέφτομαι: 


310
00:15:33,600 --> 00:15:35,708
«Άραγε θα υπάρχει αίμα;

311
00:15:35,900 --> 00:15:37,776
Τη χτυπάει;»

312
00:15:38,400 --> 00:15:40,200
Και τότε το παιδικό μυαλουδάκι μου

313
00:15:40,200 --> 00:15:43,190
είπε αυτές τις λέξεις ξεκάθαρα:

314
00:15:44,100 --> 00:15:46,968
«Πρέπει να κάνω κάτι!»

315
00:15:49,500 --> 00:15:53,590
Και συνειδητοποίησα
ότι δεν μπορούσα να κάνω τίποτα,

316
00:15:53,590 --> 00:15:55,140
τίποτα ασφαλές.

317
00:15:56,100 --> 00:15:58,560
Έτσι, κουλουριάστηκα ακόμα περισσότερο

318
00:15:58,560 --> 00:16:01,152
και κρατούσα τον εαυτό μου και έκλαιγα.

319
00:16:03,900 --> 00:16:05,743
Το συνειδητοποιείτε;

320
00:16:06,420 --> 00:16:09,540
Κάθομαι εκεί παρακολουθώντας
όλους αυτούς τους μαινόμενους ταύρους

321
00:16:09,540 --> 00:16:12,204
να τσακώνονται στο τμήμα ψυχολογίας,

322
00:16:12,500 --> 00:16:15,029
και φυσικά ήμουν τρομοκρατημένος,

323
00:16:15,400 --> 00:16:17,397
και βέβαια, ήμουν αγχωμένος,

324
00:16:17,500 --> 00:16:21,646
αλλά αυτό που πραγματικά ήθελα να κάνω
ήταν απλά να κλάψω...

325
00:16:22,500 --> 00:16:24,513
αλλά μέσα στο τμήμα ψυχολογίας;

326
00:16:24,600 --> 00:16:27,800
(Γέλια)

327
00:16:28,700 --> 00:16:29,863
Σοβαρά;

328
00:16:32,500 --> 00:16:35,020
Αλλά δεν είχα πρόσβαση σ' αυτόν.

329
00:16:35,500 --> 00:16:37,990
Δεν είχα χώρο γι' αυτόν.

330
00:16:39,400 --> 00:16:42,904
Αυτός είναι ο λόγος που έγινα ψυχολόγος,

331
00:16:43,400 --> 00:16:46,452
μα δεν το γνώριζα καν τότε.

332
00:16:47,000 --> 00:16:51,000
Και παρασύρθηκα με τα άρθρα,

333
00:16:51,000 --> 00:16:53,700
με την καριέρα, με τις επιχορηγήσεις,
με την επιτυχία...

334
00:16:53,700 --> 00:16:55,131
Ουάου!

335
00:16:57,000 --> 00:17:01,028
Όμως ήρθα εδώ γιατί εκείνος μου το ζήτησε.

336
00:17:01,800 --> 00:17:04,024
Να «κάνω κάτι».

337
00:17:05,099 --> 00:17:08,280
Και αντ' αυτού, αυτό που του είπα

338
00:17:08,700 --> 00:17:12,000
ισοδυναμούσε 
με το να κουλουριαστώ και να πω:

339
00:17:12,500 --> 00:17:15,300
«Απλά σώπασε. Φύγε. Σκάσε».

340
00:17:17,200 --> 00:17:21,200
Όταν έτρεξα, όταν πάλεψα, όταν κρύφτηκα.

341
00:17:22,000 --> 00:17:24,630
Ήταν τόσο ψυχρό και τόσο άκαρδο.

342
00:17:24,900 --> 00:17:29,261
Σε ποιον; Σ' εμένα 
και στα κομμάτια του εαυτού μου

343
00:17:29,862 --> 00:17:34,607
που με ενώνουν με τον σκοπό της ζωής μου.

344
00:17:35,800 --> 00:17:39,150
Επειδή πονάμε όπου νοιαζόμαστε

345
00:17:39,600 --> 00:17:42,370
και νοιαζόμαστε όπου πονάμε!

346
00:17:42,700 --> 00:17:46,830
Αυτά τα κεντρικά σημεία
όπου πρέπει να προστρέξουμε,

347
00:17:46,830 --> 00:17:48,300
είναι το ίδιο πράγμα.

348
00:17:49,000 --> 00:17:50,700
Όταν στέκεσαι δίπλα στον εαυτό σου,

349
00:17:50,700 --> 00:17:52,570
ακόμα κι όταν είναι δύσκολο,

350
00:17:52,700 --> 00:17:54,947
κάνεις μια πράξη αγάπης για τον εαυτό σου

351
00:17:55,100 --> 00:17:57,500
και μέσα από αυτό πλέον

352
00:17:57,500 --> 00:18:01,025
μπορείς να ρισκάρεις να στραφείς

353
00:18:01,600 --> 00:18:03,300
προς το να φέρεις αγάπη στον κόσμο,

354
00:18:03,300 --> 00:18:05,200
ομορφιά στον κόσμο, επικοινωνία,

355
00:18:05,200 --> 00:18:08,159
συνεισφορά σ' αυτόν τον κόσμο.

356
00:18:08,500 --> 00:18:12,249
Και βλέποντάς το αυτό,
υποσχέθηκα ακόμα κάτι.

357
00:18:13,100 --> 00:18:18,104
Ποτέ ξανά, δεν θα σε σπρώξω μακριά!

358
00:18:19,100 --> 00:18:23,718
Ούτε το μήνυμά σου σε μένα
για τον σκοπό μας.

359
00:18:24,510 --> 00:18:27,409
Δεν θα σου ζητήσω να κάνεις το εργαστήρι,

360
00:18:27,800 --> 00:18:29,900
ούτε να κάνεις αυτήν την ομιλία.

361
00:18:30,500 --> 00:18:32,330
(Γέλια)

362
00:18:33,000 --> 00:18:36,410
Όμως σε χρειάζομαι εδώ, δίπλα μου,

363
00:18:37,000 --> 00:18:38,968
επειδή με απαλύνεις.

364
00:18:39,500 --> 00:18:46,010
Με βοηθάς να συνειδητοποιήσω
γιατί η ζωή μου προορίζεται γι' αυτό.

365
00:18:46,900 --> 00:18:49,300
Κι έτσι λοιπόν το μήνυμά μου 
προς εσάς είναι,

366
00:18:51,050 --> 00:18:54,816
να κοιτάξετε την έρευνα
της ψυχολογικής ευελιξίας, ναι,

367
00:18:54,816 --> 00:18:59,123
όμως δείτε τι μπορεί να σας προσφέρει
γι' αυτό που ήδη γνωρίζετε,

368
00:19:00,000 --> 00:19:02,600
που είναι πως,
το να φέρνεις αγάπη στον εαυτό σου,

369
00:19:02,600 --> 00:19:04,658
ακόμα κι όταν είναι δύσκολο,

370
00:19:04,800 --> 00:19:07,506
θα σε βοηθήσει να φέρεις αγάπη στον κόσμο,

371
00:19:07,506 --> 00:19:12,037
με τον τρόπο που εσύ θέλεις 
να την φέρεις στον κόσμο.

372
00:19:13,600 --> 00:19:15,740
Και αυτό είναι σημαντικό.

373
00:19:16,720 --> 00:19:17,940
Εσείς το ξέρετε.

374
00:19:18,286 --> 00:19:21,767
Το ξέρει και ο 8χρονος μικρός
που κλαίει μέσα σας.

375
00:19:22,900 --> 00:19:24,537
Όλοι το ξέρουμε.

376
00:19:26,600 --> 00:19:29,150
Γιατί η αγάπη δεν είναι το παν,

377
00:19:29,900 --> 00:19:32,189
είναι το μόνο πράγμα.

378
00:19:32,870 --> 00:19:33,790
Σας ευχαριστώ.

379
00:19:33,790 --> 00:19:35,420
Ελπίζω να σας ήμουν χρήσιμος.

380
00:19:35,420 --> 00:19:36,800
(Χειροκρότημα)